1. POJECIE I FUNKCJE SOCJOLOGII

pojecie - z łac societas-spolecz. i logos-nauka. Czyli nauka o społeczeństwie, często nauka o strukturze i funkcjono spol oraz o prawach strukt i rozwoju spoleczenstwa

funkcje:

teoretyczna - opisuje i wyjasn badany przez siebie przedmiot zainteres.,wyraza się w orientacji metodolog. w aspekcie genetycznym, strukturalnym i funkcjonalnym

praktyczna - wrażana jest podfunkcją diagnostyczną (dostarcza praktykom wiedzy o danej rzeczywistości), prognostyczną (wiedza o następstwach działania) i socjotech. (do formułow. zaleceń, reguł praktykom, politykom, menedżerom)

2. OKRES NAUKOWY

W kształtowaniu się nauki wyróżnia się dwa etapy:

-etap przednaukowy- formowanie się socjologii opartej

-etap naukowy- rozpoczął się z formalnym powstaniem socjologii

Etap (okres) przednaukowy:

Platon('państwo') i Arystoteles ("Polityka") zajmowali się problematyką państwa i prawa, mechanizmami zdobywania i sprawowania władzy;

Seneka (stoicy)-problematyka etyczna.

Św. Augustyn- koncepcja społ. Oparta na doczesnych i nadprzyrodzonych wartościach;

Św. Tomasz z Akwinu- społ. Składa się z ludzi modlących, wojujących i panujących;

Niccolo Machiavelli- "Książe", świecka teoria państwa;

Tchomas Mourus-"Utopia" założenia nowożytnego socjalizmu utopijnego.

Etap (okres) naukowy:

* COMTE- twórca socjologii, "Kurs filozofii  pozytywnej", przedmiotem badań jest społeczeństwo stanowiące zharmonizowaną całość i składające się z elementarnych cząstek zwanych rodzinami; obserwacja eksperyment, metoda porównawcza, analiza historyczna;

*LE PLAY-grupy społeczne, głównie klasa robotnicza

*SPENCER-"Zasady socjologii", zadaniem s. jest opis wyjaśnienie, zrozumienie;

*SZKOŁA EKOLOGICZNA-człowiek jest częścią przyrody

*PARETO-teoria krążenia elit wyjaśniająca nierówności społecznych; proces dziejów to zmiana elit rządzących; lisy i lwy

*DURKHEIM-s. jako nauka o faktach społecznych

*TONNIES- wyróżniał dwa typy i więzi zbiorowości- wspólnota i społeczeństwo; pokrewieństwo i sąsiedztwo;

*SIMMEL- s. powinna badać formy życia społecznego;

*WEBER- przedmiotem badań są dział. społ., czynności orient. na zachowania się ludzi.

3. SOCJOLOGIA POLSKA:

rozwoj pol socjo na przelomie XIX i XX

*SKUPIŃSKI- ojciec s. polskiej; społeczne uwarunkownia jednostki ludzkiej i jej natury; praca i dążenie do wiedzy za główne normy życia społecznego;

*GUMPLOWICZ- nawiązywał do walki ras, konfliktu społecznego, funkcji państwa jako organizacji panowania jednej grupy nad drugą;

*LIMANOWSKI- idee socjalistyczne, demokracja i historia myśli społecznej;

*KELLES-KRAUZ- idee socjalistyczno-demokratyczne, ruchy rewolucyjne;

*PETRAŻYCKI-prawo to ważny czynnik determinujący życie społeczne;

*MALINOWSKI- kultura życia w społeczności;

*ZNANIECKI- twórca s. jako dyscypliny akademickiej; humanistyczna socjologia indukcyjna; zjawiska społ. oparte są na podstawach ludzkich, ich wartościach.

Przedmiotem s. są 4 systemy (czynny, stosunki społ., osobowość i grupa społ.),

metoda autobiograficzna oparta na pamiętnikach;

*KRZYWICKI- wiedza socjolog obejmująca społ. wczesnych epok i współcz. społ. polskie.

*GRABSKI- socjologia wsi jako agronomia społ.

*BUJAK- obraz wsi polskiej i stosunki społ. zachodzące na wsi;

*CHAŁASIŃSKI- autobiografia, problemy wsi i chłopstwa, robotników, inteligencji, wychowania kultury narodu;

*SZCZURKIEWICZ- logiczne i metodologiczne słabości koncepcji socjologicznych;

*OSOWSKI- problematyka narodu, struktur społ., formy życia, estetyka;

*OSOWSKA- moralność, normy etyczne;

*SZCZEPAŃSKI- twórca I podręcznika po wojnie, historia socjologii, wpływ urbanizacji na człowieka człowiek i naród.

4. POSTAWA PRAKTYKA I TEORETYKA:

Postawy praktyka:

~ subiektywne wartościowanie rzeczywistości zgodne z własną postawą;

~ aktualistyczna perspektywa- dostrzeganie tego, co najsilniej rysuje się w danej chwili;

~ przesadny optymizm- zasłania możliwości głębszego przewidywania

~ monizm przyczynowy i myślowy- dostrzeganie jednej podstawowej przyczyny w interpretowaniu zjawisk, brak jakichkolwiek powiązań;

~ wieloznaczność terminów;

~ rutyniarstwo w działaniu- autonomizacja działań.

~socjologia potoczna

Postawy teoretyka, nauki:

~ ścisłe i obiektywne ujmowanie zjawisk;

~ unikanie subiektywnych wartości oraz stronienie od sympatii i apatii;

~ transaktualna postawa, niezależna od aktualnych prądów i zainteresowań społ- politycz.;

~ jednoznaczna terminologia;

~ chłodne i czujne obserwowanie badanej rzeczywist.

Znajomość teorii w praktyce pomaga człowiekowi w racjonalnym orientowaniu się w problemach społeczno-ekonomicznych. Trafniejsza diagnoza rzeczywistości,

wybranie właściwych środków, przewidywanie następstw.

5. SPOŁECZEŃSTWO JAKO STRUKTURA

Społeczeństwo(ZNANIECKI)- to kompleks grup współ- istniejących i krzyżujących się, podporządkow. jednej grupie dominującej. Jest wielką zbiorowością terytorialną stanowiącą układ zamknięty, posiadającą własne cechy odrębności, dostępne badaniom empirycznym i historycz;.

struktura społeczna- to układ relacji między elementami społeczeństwa- status, rola, organizacja, grupy, instytucje. Według SZCZEPAŃSKIEGO to sposób ułożenia i przyporządkowanie sobie członków, instytucji, grup oraz elementów należących do tej grupy takich jak symbole, wartości, wzory zachowań itd.

5 ocen struktury społecznej:

1.jako składnik życia społecznego;

2.ujmowanie jej poprzez zróżnicowanie klas czy środowiska jest dowodem na to, jak wielką role odgrywają stosunki międzyludzkie;

3.głębsze wniknięcie w system tych stosunków możliwe dzięki porównaniu przeciwnych sobie lub różnych aspektów struktury społecznej w danym okresie historycznym;

4.wyjaśnienie różnic i ich przyczyn wpływa na rozszerzenie wiedzy w tym zakresie;

5.struktura społeczna wpływa na występujące w społ. ideologie i programy społeczne.

Podział społeczeństwa wg OSOWSKIEGO:

-dychotomiczny- podział dwudzielny, bogaci-biedni, dobrzy-źli;

-gradacji prostej- ilościowe kryteria podziału społ., wykształcenie;

-gradacja syntetyczna- ilościowe mierniki połączone z wartościami jakościowymi, szlachetne pochodzenie, styl zycia, przywileje

koncepcja stratyfikacji społecznej Charles'a Mills'a społeczeństwo jest tak zróżnicowane, że tworzy specyficzne ugrupowania społeczne klasy, warstwy.

Wyróżnił 4 układy uwarstwienia: zawodowy, klasowy, prestiżu, władzy.

Struktura społeczno- zawodowa- to pojęcie używane w statystyce ludności, ekonomii i socjologii. Jej częścią składową jest kategoria społeczno- zawodowa. Polega na wyróżnieniu i wydzieleniu kategorii społeczno-zawodowych. jako podstawow części składowych społecz.

Podział zawodów wg Lipset'a i Bendix'a:

1.pracownisy fizyczni;

2.pracownicy umysłowi;

3.rolnicy.

Warner wyróżnił 6 zawodów społeczności lokalnej:

-profesjonaliści i właściciele,

-kupcy hurtowi i detaliczni,

-urzędnicy,

-wykwalifikowani robotnicy,

-półwykwalifikowani robotnicy,

-niewykwalikowani robotnicy.

6. PROSTE ZBIORY SPOŁECZNE

Proste zbiory społeczne- to zbiory ludzi wydzielone w sensie dystrybutywnym w praktyce życia społ. ze względu na jakąś wspólną cechę lub cechy, które są niezależne od ludzi.

Dzielą się na:

1.Zbiorowisko społeczne- to zbiór ludzi przebywających na określonym terytorium, możliwa jest bezpośrednia styczność osobników.

2.Kategoria społeczna- zbiór ludzi wydzielony w

sensie dystrybutywnym w praktyce życia społ. ze

względu na określone cechy demograficzne i zawodowe. Nie ma więzi społecznej.

Podział kategorii społecznej:

a) płci b) stanu cywilnego c) wieku

d) wykształcenia e) zawodu f) pokrewieństwa

3.Typy psychospołeczne- zbiory ludzi wydzielonych w praktyce życia społ. ze względu na wykazywane przez te osoby właściwości i dyspozycje psychiczne, które oceniane są pozytywnie lub negatywnie od przeciętnych wzorów społecznych.

7. ZBIOROWOŚCI SPOŁECZNE:

Są to zbiory ludzi, w których pomiędzy członkami zachodzą więzi społeczne, wzajemne oddziaływanie. Podstawą ich istnienia są grupy społeczne.

Zbiorowości o podobnych zachowaniach:

zbiegowisko- przelotne skupienie od kilku do kilkudziesięciu osób zainteresowanych jednym zdarzeniem. Mogą wystąpić postawy i skłonności do wspólnego

działania, do zamienienia w tłum;

tłum- przelotne zgromadzenie kilkuset osób. Występują więzi społeczne. Nie posiada norm organizacyjnych i moralnych.

Czynniki kształtujące tłum:

gniew, zemsta, krzywda, pęd do zdobyczy. Potrzebny

jest przywódca. Zjawisko dezindywidualności.

Rodzaje tłumu:

1 agresywny- atakujący jednostkę, grupy społ. lub instytucje społeczno-polityczne

2 uciekający, ogarnięty paniką- np. katastrofa żywiołowa

3 nabywający, rabujący- w czasie kryzysów gosp., głodu

4 demonstrujący- w celu potępienia, pogardy i protestu lub pochwały

publiczność- społeczna całość, nieograniczona ilościowo. Publiczność zebrana- zainteresowanie tym samym przedmiotem. Publiczność rozproszona- brak bezpośredniej styczności, np. słuchacze tej samej stacji radiowej.

8. GRUPA SPOŁECZNA

To zbiór ludzi, obejmujący co najmniej trzy osoby i wykazujący w swoim współżyciu jakąś organizację społeczną czyli zespół normatywnie wyznaczonych i sankcjonowanych stosunków społecznych.

Warunki istnienia grupy:

Co najmniej troje członków; odrębność od innych grup świadomość "my";

symbole, terytorium, idee; zadanie i cele grupy; organizacja grupy utożsamiana z jej strukturą, pozycja, rola, władza, wzory działania, formy kontroli.

Para nie może być grupą społeczną, ponieważ nie ma tu wpływu osoby trzeciej. Układ stosunków w grupie:

Każda grupa, aby trwać i rozwijać się musi posiadać więzi powodujące jej wewnętrzną spójność. Więź społeczna to całość stosunków, połączeń i zależności łączących ludzi w trwałe zbiorowości społeczne. Między ludźmi powstają więzi osobiste i rzeczowe. Z więziami związek mają wzory społeczne. Więź społeczna to zespół norm określających te właściwości, które winien realizować każdy osobnik danej grupy (styczność przestrzenna, psychiczna, społeczna)

Rola społeczna-aktywny wzór zachowania jakiego oczekuje grupa od jednostki.

W grupie istnieje system kontroli społecznej:

- zwyczaje-ustalone przez grupę-dowolność;

- obyczaje-brak dowolności w stosowaniu

- moralność-ocena zachowania człowieka w kategoriach dobra i zła

- religia-sankcje ponadnaturalne;

- prawo-zobowiązanie wobec kogoś.

Rodzaje grup społecznych:

- małe- kilka-kilkadziesiąt osób, przywództwo

- duże

- pierwotne- małe zbiorowości, więź społeczno-psychiczna, emocjonalna;

- wtórne- zbiorowości osób zaangażowane do uzyskania odpowiednich celów, organizacje zawodowe, polityczne; hobbistyczne, gangi.

małe grupy społ.-rodzina, krąg sąsiedzki:

- formalne- celowe, zamierzone, zespoły pracownicze

- nieformalne- spontaniczne, tworz. pod wpływem różnych motyw., grupy koleżeńs.

9. RODZINA JAKO MAŁA GRUPA SPOŁECZNA

Rodzina-to grupa złożona z osób połączonych więziami małżeństwa, rodzicielstwa, pokrewieństwa, powinowactwa lub adopcji. To grupa pierwotna i mała. Zanik przywództwa, wyraźny podział pokoleniowy oraz intymność stosunków. Silna spójność wewnętrzna. Jest podstawową grupą społeczną, w której młody człowiek zdobywa pierwszą wiedzę o życiu społecznym. Małżeństwo to warunek konieczny powstania rodziny.

Są dwa rodzaje więzi:

-więź małżeńska

-więź pokrewieństwa (między dziećmi a rodzicami)

Pokrewieństwo może być rzeczywiste i zastępcze. Pokrewieństwo może zachodzić w linii wstępnej(rodzice, dziadkowie, pradziadkowie) oraz w linii zstępnej(rodzice, dzieci, wnuki). Obie występują w linii prostej. W linii bocznej występują ciotki, wujkowie, kuzynowie.

- więź powinowactwa- małżeństwo innych swych krewnych, np. szwagier, teść, zięć. Rodziny dzielą się na:

poligamiczne(poliandria i poliginia), monogamiczne.

Są małżeństwa:endogamiczne- z tej samej grupy, egzogamiczne.

Uwzględniając liczbę członków wyróżnia się rodziny:

małe(nuklearne- 2 pokolenia) i duże(wielkie- min 3 pokolenia)

*Ze względu na sposób dziedziczenia pozycji społecznej wyróżnia się rodzinę:

patrylinearną (po ojcu) i matrylinearną (po matce).

*Ze względu na hierarchię prestiżu i władzy wyróżnia się rodziny:

patriarchalne. Matriarchalne i egalitarne(mąż i żona mają równe prawa).

*Ze względu na fakt zamieszkiwania małżeństwa wyróżnia się rodziny:

matrylokalne (w domu matki panny) patrylokalne (w domu ojca pana młodego).

*Podział rodzin ze względu na kryterium typu społeczności lokalnej:

rodzina miejska- bardziej zróżnicowana struktura zawodowa, wyższy poziom wykształcenia, istnienie tzw. czasu wolnego,

rodzina wiejska- bardziej tradycyjna i zwarta, związek z gospodarstwem.

*Ze względu na kryteria ekonomiczno-społeczno-kulturowe wyróżnia się rodziny:

robotnicze, chłopskie, inteligenckie, chłopsko-robotnicze, drobnokapitalistyczne

10. CECHY MAŁYCH GRUP SPOŁECZNYCH

@zbiorowość od kilku do kilkudziesięciu osób, @ trwała więź na tle określonych i wspólnych wartości; @ element składowy większych zbiorowości; @ustala zasady podstawowych stosunków społecznych; @ stanowi istotny czynnik formowania osobowości człowieka; @zwykle posiada przywództwo

11. RODZINA JAKO INSTYTUCJA SPOŁECZNA

Funkcje rodziny:

@materialno - ekonomiczna, @opiekuńczo- zabezpieczająca

@prokreacyjna- ciągłość biologiczna; @seksualna

@legalizacyjno- kontrolna- sprawowanie kontroli postępowania,

@prawna, @obyczajowa, @moralna, @religijna;

@socjalizacyjna- przygotowanie dzieci do samodzielnego pełnienia ról społecznych

@stratyfikacyjna- zdeterminowanie pozycji społecznej członków w strukturze społecznej; @kulturalna; @rekreacyjno- towarzyska

@emocjonalno- ekspresyjna- zaspokojenie emocjonalnych potrzeb, potrzeba wyrażania osobowości jednostek.

&&& W rodzinach mogą występować zjawiska patologiczne przejawiające się w konfliktach, napięciach , kryzysach. Konflikty są starciem wywołanym rozbieżnościami postaw, celów, sposobów działania. Napięcie to trwały konflikt.

12. CECHY DUŻYCH GRUP SPOŁECZNYCH

@dużą rolę odgrywa element materialny; @od kilkadziesiąt do kilka tysięcy osób; @samoistność- odrębność organizacyjna i strukturalna; @ przewaga styczności i stosunków pośrednich

13. NARÓD I CZYNNIKI NARODOTWÓRCZE

NARÓD- grupa ludzi historycznie uformowanych na określonym etapie rozwoju elementów etnicznych, posiadająca zwarte terytorium, swoistą kulturę, gospodarkę i organizację polityczną. Jest zbiorowością stanowiącą zamknięcie łańcucha rozwojowego.

Przesłanki i powstania narodu:

-ekonomiczne - gospodarka towarowo-pieniężna,

-przemiany społeczno-polityczne- feudalizm, a kapitalizm, rewolucja francuska

-środowisko geograficzne- terytorium

-idea ojczyzny (tradycja,legendy,kultura)

Czynniki narodotwórcze:

Ø język-warunek konieczny, ale wspólnota językowa nie jest koniecznym atrybutem narodu;Ø państwo Ø gospodarka- stosunki i współzależności ekonomiczne

Ø elementy społeczno- kulturowe;Ø świadomość narodowa- składają się na nią: przekonania, wartości, oceny. Wyraża się w niej poczucie wspólnoty i solidarności z określonym narodem oraz towarzyszące mu poczucie odrębności wobec innych państw; Ø charakter narodowy- właściwości psychiczne, osobowościowe, polityczne, kulturowe, nawyki.

14. OSOBOWOŚĆ JEDNOSTKI W UJĘCIU SOCJOLOGICZNYM

osobowość-to całokształt względnie stałych, choć stale zmieniających się cech jednostki. W ujęciu socjologicznym osobowość jest cechą kulturową będącą wyrazem wzoru, do którego osiągnięcia zmierzał proces wychowania i samowychowania.

Terminu osobowość używa się w 3 znaczeniach:

-na określenie tego, co warunkuje jedność i tożsamość istoty ludzkiej,

-na określenie wzoru idealnego, do którego zmierza proces wychowania,

-na określenie układu stałych cech lub mechanizmów wewnętrznych regulujących zachowania się człowieka.

Osobowość społeczna- ogół społecznych wzorów, jakie realizuje i ról, jakie pełni jednostka wobec innych ludzi jako członków społeczeństwa.

Składniki osobowości: potrzeby, motywacje, zainteresowania, poglądy, wartości, postawy, mechanizm kontroli, temperament, zdolności i inteligencja.

Elementy składowe osobowości dzieli się na:

biogenne- przekazywane dziedzicznie: własności anatomiczne, wzrost, budowa organizmu, fizjologia,

psychogenne- pamięć, wola, wyobraźnia, uczucia, inteligencja, spostrzegawczość; Najważniejsze to:

-temperament- zespół cech wrodzonych, tworzących psychiczną podbudowę osobowości, emocjonalność, aktywność, oddźwiękowość-szybkosc reakcji

-charakter- nadbudowa temperamentu, względnie trwałe cechy psychiczne zależne od warunków społecznych

-intelekt- obejmuje zdolności i zainteresowania,

socjogenne- 4 elementy: 1)kulturowy ideał osobowości, 2)role społeszne pełnione w grupach społeczn. 3)jaźń subiektywna- wyobrażenie o własnej osobie pod wpływem innych, 4)jaźń odzwierciedlona- wyobrażenia o sobie odczytane z wyobrażeń innych ludzi o nas.

Typy osobowości:

@@@wg Hipokratesa:

Ø sangwinik- człowiek łatwo zapalający się i łatwo gasnący, żywe usposobienie, aktywny, ale nie wytrwały

Ø choleryk- też pobudliwy, ale wytrwały;

Ø flegmatyk- mało pobudliwy, ale wytrwały;

Ø melancholik- słabo reagujący uczuciowo i mało aktywny, ale wytrwały.

Hipokrates za podstawę klasyfikacji przyjął cechy:

emocjonalność, aktywność i oddźwiękowość.

@@@Biologiczne typy osobowości(Kretchmer):

- pykniczny,

- asteniczny,

- atletyczny,

- dysplastyczny.

@@@Wg Junga są dwa typy osobowości:

-introwertyk (całą energie obraca do wewnątrz)

-ekstrawertyk (na zewnątrz)

Są cztery podtypy: myślący, uczuciowy, intuitywny i Zmysłowy.

@@@Klasyfikacja wg Znanieckiego:

Ø człowiek pracy

Ø człowiek zabawy

Ø człowiek dobrze wychowany

Ø człowiek zboczeniec.

Człowiek jest istotą społeczną i dlatego trudno się doszukać w nim stałej, niezmiennej osobowości. Społeczeństwo stwarza warunki pozwalające na utrzymanie fizycznej egzystencji człowieka oraz umożliwia mu rozwinięcie

zdolności psychicznych, nabycie wiedzy, wyrobienie  postaw regulujących i ułatwiających zachowanie się.

makro- i mikrostruktura uwarunkowania osobowości:

Makrostruktura stanowi ogólny i łatwo dostrzegalny szkielet społeczeństwa. Ma istotny wpływ na osobowość, ponieważ określa:

-szanse jednostki na osiągnięcie cenionych wartości w życiu,

-rodzaj podkultury i ideologii właściwej danej kategorii,

-styl życia.

Mikrostruktura- to grupy społeczne, w których człowiek się

wychowuje i działa, np. rodzina, szkoła, rówieśnicy, grupa pracownicza, krąg towarzyski. W mikrostrukturze wzory ideowe i kulturowe wyrosłe w makro przeplatają się ze specyficznymi interesami i wzorami kulturowymi małych

grup społecznych.

Zzachowania społeczne i postawy jednostki:

socjalizacja- proces kształtujący osobowość człowieka, przystosowuje go do życia i porozumiewania się z innymi ludźmi za pomocą języka i symboli. W procesie socjalizacji dużą rolę odgrywa konformizm społeczny- to postępowanie polegające na podporządkowywaniu się normom i wzorom

grupy społecznej, do której jednostka należy.

Wyróżnia się dwa typy postaw:

konformiści- łatwo ulegający wpływom zewnętrznym,

nonkonformiści- jednostki kierujące się własnymi opiniami, normami, zasadami.

15. METODY BADAŃ SOCJOLOGICZNYCH

Metody badawcze - sposób zbierania danych na interesujacy nas temat. Technika badawcza to konkretna, specyficzna metoda zbierania danych przy pomocy pewnych narzedzi badawczych. Metody:

Obserwacja-metoda b. żmudna, czaso i pracochłonna, obserwator musi wszystko notować, brak ścisłości spostrzeżeń.

Zalety: jest bezpośrednia, to ułatwia wnikliwe poznanie zachowań ludzi

Wywiad rozmowa kierowana z respondentem,

zalety: można obserwowac respondenta i jego zachowania;pozwala określić poglądy, motywy potrzeby respondenta;

wady: błędy sytuacyjne wynikajace ze złego doboru miejsca i czasu , bledy o podłozu psychologicznym czyli zły wpływ prowadzacego na respondenta np. skrępowanie; bledy o podlozu socjologicznym wynikajace z rozbieznosci rol spolecznych prowadzacego wywiad i respondenta; bledy w zorganizowaniu wywiadu niejasnosc i niekonsekwentnosc pytan.

Ankieta: sformalizow. pisemna forma wywiadu. Rodzaje: srodowiskowa, anonimowa, jawna. Struktura anakiety: inf. O celu, instrukcja, pytania, metryczka. Forma i tresc: zwroty grzecznosciowe, nieobrazliwe pytania, pytania od ogółu do szczegolu) wyglad zewnetrzny: czytelna i mała - zachęta do wypełnienia

Zalety: szybkie tempo gromadzenia danych; anonimowość respondentów;

Wady: różne interpret pytan, brak zrozumienia ankiety

Pomiar socjometryczny: metoda pozwalajaca na szybkie poznanie wzajemnych oddzialywan miedzy poszczegolnymi czlonkami w malych grupach spolecznych. Pozwala okreslic zachowania i upodobania czlonkow grupy, zdolnosc grupy do realizacji powierzonych zadan, strukture spoleczna grupy. Pozwala na wyodrebnienie osob cieszacych się zaufaniem, osob które mogą mieć powiezone stanowiska kierownicze, można ocenic czy dana grupa się do wykonania powierzonego zadania, nie dostarcza inform. o przyczynach powyzszych zjawisk

Testy i skale; wymagaja specjalistycznego przygotowania; ale ułatwiają prognozę zachować, określaja cechy chartka, inteligencje, uodobania itd.

Analiza dokumentów:

---