KUBIŃSKI

1. Wymień główne operacje zintegrowanego procesu odlewania i walcowania na gorąco;

2. Podaj podział półwyrobów ze względu na sposoby wytwarzania i kształt przekroju poprzecznego;

3. Czym są wyroby płaskie i wymienić ich ogólny podział;

4. Przedstaw podział wyrobów płaskich walcowanych na gorąco o nieuszlachetnionej powierzchni i jak się dzielą pod względem grubości;

5. Klasyfikacja blach i taśm opakowaniowych oraz wyrobów złożonych;

6. Przedstaw podział wyrobów płaskich walcowanych na gorąco i zimno, powlekanych;

7. Czym różnią się walcówka, druty, pręty kształtowniki;

8. Wymienić typy kształtowników ze względu na technologię wytwarzania i czym różnią się odkuwki swobodnie kute od odkuwek matrycowych;

9. Wymień podział materiałów budowlanych ze względu na przeznaczenia w budownictwie i rodzaj tworzywa;

10. Wymień podział materiałów budowlanych ze względu na przeznaczenie w wykonawstwie elementów budynku;

11. Przedstaw na schemacie klasyfikację kruszyw;

12. Wymienić typy kamieni naturalnych stosowanych w budownictwie;

13. Co to jest spoiwo budowlane i przedstaw oraz krótko wyjaśnij podział mineralnych spoiw budowlanych w zależności od przebiegu twardnienia;

14. Klasyfikacja cementów;

15. Wymień i krótko opisz najczęściej stosowane odmiany gipsu stosowanego w budownictwie w zależności od składu i sposobu produkcji;

16. Klasyfikacja wapna;

17. Czym jest zaprawa budowlana i beton, przedstaw podział betonu ze względu na użyte spoiwo;

18. Wymień jakie znasz rodzaje szkła budowlanego;

1. NIEKURZAK

1. Czym kwalitologia i jakie są jej najistotniejsze zadania;

2. Scharakteryzuj czym są badania niszczące i nieniszczące;

3. Czym jest i jak działa areometr (+prawo Archimedesa);

4. Kiedy i w jaki sposób stosujemy metodę Kleczyńskiego;

5. Na czym polegają metody kalorymetryczne i jakie metody do nich należą;

6. Podaj główne zadania kontroli i oceny, opisz jak dzieli się kontrola jakości towarów, wymień i opisz sposoby oceny i kontroli jakości towarów;

7. Opisz metodę uśrednionych znamion jakości;

8. Opisz metodę grupowej selekcji stanów;

9. Opisz metodę organoleptyczną w badaniach jakości towarów;

10. Na czym polega metoda doświadczalnego użytkowania wyrobów;

11. Czym jest włókno, co to są włókna naturalne i chemiczne i jaki jest ich podział;

12. Opisać metodę oznaczania liczby skrętów nitek metodą pośrednią;

13. Opisać metodę wytrzymałości na rozerwanie płaskich wyrobów włókienniczych;

14. Opisać metodę odporności tworzywa skóropodobnego na uszkodzenia przy wielokrotnym użyciu;

15. Opisać metodę badania ciepłochronności (izolacyjności) tworzyw skóropodobnych;

16. Wymień etapy rozpoznawania rodzajów włókien w wyrobie włókienniczym i przedstaw jak wykonuje się próbę spalania;

17. Co to jest jakość i cechy jakościowe towarów;

KUBIŃSKI

1. Wymień główne operacje zintegrowanego procesu odlewania i walcowania na gorąco.

2. Czym jest stal ciekła i wlewki?

Stal ciekła-stal w stanie ciekłym gotowa do odlewania, otrzymywana bezpośrednio przez wytopienie surowców.

Wlewki- wyroby powstające przez odlewanie ciekłej stali do wlewnic w kształcie odpowiednich do dalszego przerobu na półwyroby lub wyroby płaskie i długie, zwykle przez walcowanie na gorąco lub kucie.

3. Podaj podział półwyrobów (ze względu na kształt przekroju poprzecznego)

• Półwyroby kwadratowe

• Półwyroby prostokątne

• Półwyroby płaskie

• Półwyroby okrągłe

• Półwyroby wstępnie profilowane

4. Czym są wyroby płaskie?

Wyroby płaskie- wyroby o w przybliżeniu prostokątnym przekroju poprzecznym i szerokości znacznie większej niż grubość. Powierzchnia jest technicznie gładka, z wyjątkiem określonych przypadków (np. blacha łezkowa, mająca w regularnych odstępach celowe wypukłości lub wgłębienia).

5. Przedstaw podział wyrobów płaskich walcowanych na gorąco o nieuszlachetnionej powierzchni.

• Blacha uniwersalna (nie służy do wszystkiego ale jest wykonywana przy pomocy walcarek uniwersalnych)- wyrób płaski szer. powyżej 150mm do 1250mm włącznie i grubości zwykle powyżej 4mm, dostarczany w postaci pasów, tzn. nie zwinięty w kręgi i spełniający specjalne wymagania dotyczące ostrości krawędzi, blachę uniwersalną walcuje się na gorąco na wszystkich 4 powierzchniach (lub w wykrojach skrzynkowych).

• Blacha-wyrób walcowany na gorąco, płaski, o brzegach swobodnie formowanych, dostarczany w postaci arkuszy czworokątnych (zwykle kwadratowych lub prostokątnych o szerokości 600mm i większej lecz także arkuszy o innym kształcie (np. kołowym lub wg rysunku). Brzegi blachy mogą być nieobcinane nożycami, obcinane termicznie albo obrobione wstępnie do spawania. Blacha może być dostarczana w postaci wstępnie wygiętej.

• Taśma- wyrób płaski walcowany na gorąco, który bezpośrednio po końcowym walcowaniu lub wytrawieniu albo ciągłym wyżarzaniu jest zwijany w krąg.

6. Przedstaw podział wyrobów (ze względu na rodzaj powłoki).

• blacha i taśma z powłoką metalową

• powlekane w kąpieli metalu

• powlekane elektrolitycznie

• blacha i taśma z powłoką organiczną

• blacha i taśma z innymi powłokami nieorganicznymi

7. Jakie rozróżniamy wyroby złożone?

• blachę i taśmę platerowane stalami lub stopami odpornymi na ścieranie, na korozję chemiczną lub żaroodpornymi. Połączenie uzyskuje się zwykle przez walcowanie, rzadziej przez natrysk, napawanie lub sposobem wybuchowym;

• blachę wielowarstwową, utworzoną z 2 blach połączonych ze sobą za pośrednictwem izolacyjnej warstwy z tworzywa sztucznego;

• tzw. elementy wielowarstwowe utworzone z 2 blach trapezowych połączonych pośrednią warstwą izolacyjną.

8. Cym są odkuwki swobodnie kute i odkuwki matrycowe?

• Odkuwki swobodnie kute- wykonuje się przez kształtowanie stali w odpowiedniej temperaturze uderzeniami lub naciskiem za pomocą- narzędzia nie obejmującego całości odkuwki, nadającego im postać zbliżoną do ostatecznego, tak, że nie wymagają one już dalszego kształtowania na gorąco.

• Odkuwki matrycowe- wykonuje się przez kształtowanie stali w odpowiedniej temperaturze uderzeniami lub naciskiem za pomocą narzędzi zamkniętych, odpowiadających wewnętrznym kształtem i objętości wyrobowi, który zamierza się wykonać. Kształtowanie przeprowadza się bądź pod prasą, bądź pod młotem.

9. Wymień podział materiałów budowlanych ze względu na rodzaj tworzywa.

• Materiały kamienne naturalne,

• Ceramikę budowlaną,

• Kamienie sztuczne,

• Spoiwa budowlane,

• Metale,

• Drewno,

• Szkło budowlane,

• Budowlane tworzywa sztuczne.

10. Wymień podział materiałów budowlanych ze względu na przeznaczenie w wykonawstwie elementów budynku.

• Materiały ścienne- konstrukcje, wypełniające, wykończeniowe,

• Stropowe,

• Do pokryć dachowych- dekarskie,

• Izolacyjne- termoizolacyjne, hydroizolacyjne, ogniowe, przeciwdźwiękowe,

• Instalacyjne- wodociągowe, kanalizacyjne, do gazu, armatura, przewody elektryczne,

• Wykończeniowe- okładziny wewnętrzne i zewnętrzne, wyprawy tynkarskie, tapety, farby, lakiery, emalie, posadzki, profile wykończeniowe, kleje, kity.

11. Przedstaw na schemacie klasyfikacje kruszyw.

Kruszywa stosowane w budownictwie

Kruszywa mineralne Kruszywa organiczne

Naturalne Sztuczne Z recyklingu Sztuczne Naturalne

12. Co to jest spoiwo budowlane?

Spoiwo budowlane jest materiałem budowlanym, który w wyniku przemian fizycznych, chemicznych bądź fizykochemicznych twardnieje łącząc się w monolityczną całość z materiałami stałymi.

Spoiwa budowlane dzielą się na spoiwa mineralne (powietrzne, hydrauliczne) i na spoiwa organiczne (żywiczne, bitumiczne).

13. Przedstaw oraz krótko wyjaśnij podział mineralnych spoiw budowlanych w zależności od przebiegu twardnienia.

Mineralne spoiwa budowlane:

• Powietrzne- wiążą, twardnieją oraz pracują tylko na powietrzu. Pod wodą nie twardnieją, zanurzone do wody po stwardnieniu tracą wytrzymałość, zaś po pewnym czasie ulegają rozmyciu. Do grupy tej zalicza się spoiwa wapienne, gipsowe i magnezjowe. Wykorzystywane są w zasadzie tylko do produkcji niektórych betonów lekkich np. komórkowych.

• Hydrauliczne- wiążą i twardnieją zarówno na powietrzu jak i pod wodą, jednak tylko w temperaturze dodatniej. Są one odporne na działanie wody, a nawet woda powoduje stały wzrost wytrzymałości wykonanych z nich betonów. Do tej grupy zalicza się wszystkie cementy.

14. Wymień i krótko opisz najczęściej stosowane odmiany gipsu stosowanego w budownictwie (w zależności od składu i sposobu produkcji).

• Gips budowlany (zwykły), należy do spoiw szybko twardniejących, co z jednej strony jest jego zaletą (np. przy drobnych naprawach) ale też i wadą, gdy używany jest na dużych powierzchniach.

• Gips szpachlowy- wolnowiążący, stosowany do montażu, szpachlowania ścianek płyt gipsowych, do gładzi na różnych podłożach, wyrównywania uszkodzeń,

• Gips tynkarski- sucha zaprawa tynkarska do wewnętrznych wypraw tynkarskich,

• Klej gipsowy- do klejenia prefabrykatów gipsowych i do osadzania płyt gipsowo-kartonowych.

15. Czym jest zaprawa budowlana i beton?

Są to mieszaniny spoiwa i wody lub innej substancji ciekłej z kruszywem lub innym wypełnieniem i ewentualnie dodatkami albo domieszkami, których zadaniem jest nadanie zaprawom i betonom pożądanych w danych warunkach cech użytkowych np. wytrzymałości lub mrozoodporności

16. Przedstaw podział betonu ze względu na użyte spoiwo.

• Beton cementowy,

• Betony asfaltowe,

• Betony cementowo-polimerowe,

• Betony żywiczne,

• Fibrobetony,

• Żużlobetony.

17. Wymień jakie znasz rodzaje szkła budowlanego.

• Szkło płaskie okienne,

• Szkło płaskie walcowane,

• Szkło płaskie barwione,

• Szkło płaskie zespolone,

• Szkło bezpieczne hartowane,

• Szkło refleksyjne,

• Szkło nieprzezroczyste,

• Szkło profilowane,

• Szkło piankowe,

• Wyroby z surowców szklanych do izolacji cieplnych.

18. Podaj zastosowanie drewna w budownictwie.

• Jako materiał konstrukcyjny do wykonania ustrojów dachowych, deskowań i rusztowań,

• Do wykonywania wyrobów z drewna, takich jak: materiały podłogowe czy stolarka budowlana,

• Jako surowiec do produkcji materiałów drewnopochodnych: fornirów, sklejek, płyt stolarskich, wełny drzewnej, płyt pilśniowych i wiórowych, itp.

NIEKURZAK

1. Czym jest kwalitologia i jakie są jej najistotniejsze zadania?

Kwalitologia-interdyscyplinarna dziedzina wiedzy, zajmująca się wszelkimi zagadnieniami dotyczącymi jakości. Jako dziedzina wiedzy kwalitologia:

• Zmierza do poznania prawdy o rzeczywistości w zakresie różnych zagadnień związanych z jakością,

• Ustala zasady optymalnych działań w zakresie podnoszenia jakości, niezbędnych do zaspokajania potrzeb społeczeństwa.

Do najistotniejszych zadań kwalitologii należy:

• Systematyzowanie wszelkich praw związanych z jakością;

• Badanie współzależności między różnymi czynnikami wpływającymi na jakość;

• Opracowanie jednolitego systemu kryteriów do wyznaczania jakości dla różnych wyrobów, obiektów i procesów;

• Kompleksowe badania w zakresie jakości życia społeczeństwa.

2. Scharakteryzuj czym są badania niszczące i nieniszczące.

• badania niszczące- wiążą się ze zniszczeniem lub poważnym uszkodzeniem badanego materiału lub wyrobu, np. z uszkodzeniem powstałym przez wycięcie próbki;

Typowe badania niszczące to badania chemiczne, wytrzymałościowe, eksploatacyjno-użytkowe itp.

• badania nieniszczące- umożliwiają ustalenie właściwości obiektu bez jego ewidentnego zniszczenia lub poważnego uszkodzenia. Stosowane są często w defektoskopii do wykrywania wad, pęknięć, rys, itp.;

W badaniach tych stosuje się metody elektryczne, akustyczne, magnetyczne i inne do ustalenia np. wilgotności materiałów, cech wytrzymałościowych, ukrytych wad, grubości powłok niemagnetycznych na podłożu magnetycznym itp.

Do badań nieniszczących zalicza się też większość badań dokonywanych za pomocą zmysłów: wzroku, węchu, słuchu i dotyku.

Zaletą badań nieniszczących jest możliwość badania nie próbek, lecz konkretnych wyrobów, bez naruszania ich budowy oraz bardzo szybkie uzyskiwanie wyników.

3. Czym jest i jak działa areometr?

Areometr- urządzenie służące do mierzenia gęstości cieczy i gazów, w których wykorzystuje siły wyporu z jaką ciecz lub gaz działa na zanurzone w niej ciało stałe.

Gęstość na jakiej zanurza się dolna część areometru wynika z różnicy między ciężarem areometru a ciężarem wypartej przez areometr cieczy. Znając masę i objętość areometru, na podstawie głębokości na jaką się zanurzył i w oparciu o prawo Archimedesa można w przybliżeniu obliczyć gęstość analizowanej cieczy.

4. Kiedy i w jaki sposób stosujemy Metodę Kleczyńskiego?

Metodę Kleczyńskiego stosuje się przy badaniu towarów nierozpuszczalnych w wodzie o temp. topnienia poniżej 100°C, takich jak: parafina, wosk, cerezyna itp.

Cienki pręt szklany zgina się w płomieniu pod kątem ostrym w kształcie litery V. W miejscu zgięcia przyczepia się próbkę badanego materiału wielkości grochu. Tak przygotowany pręt z materiałem zawiesza się na zlewce napełnionej wodą i umocowuje termometr w ten sposób, aby jego zbiorniczek rtęciowy znajdował się w zgięciu pręta, tuż obok przyczepionego materiału.

Następnie wodę powoli się ogrzewa. W momencie, gdy substancja topiąc się oderwie się od pręta i wypłynie na powierzchnię wody, odczytuje się na termometrze temperaturę. Jest to temperatura topnienia badanego materiału.

5. Opisz proces destylacji.

Destylacja to rozdzielanie ciekłej mieszaniny związków chemicznych przez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych.

Aby destylacja była skuteczna, skład pary musi być różny od składu cieczy. Podstawowym warunkiem jest tu różnica temperatur wrzenia rozdzielanych związków chemicznych.

Ze względu na różne zachowanie się ciał we własnej temperaturze wrzenia stosuje się różne sposoby destylacji: destylację normalną, czyli destylację pod ciśnieniem atmosferycznym, destylację frakcjonowaną, destylację z parą wodną i destylację pod zmniejszonym ciśnieniem.

6. Czym jest refraktometria?

To metoda badania własności fizyko-chemicznych substancji na podstawie pomiarów ich współczynników załamania światłą (refrakcji), których dokonuje się za pomocą przyrządów zwanych refraktometrami.

Metoda ta daje szybką odpowiedź przy identyfikowaniu wielu towarów pochodzenia organicznego, wykrywaniu zafałszowań, np. tłuszczów, olejków eterycznych zawartości cukru w roztworach, gliceryny itp.

7. Na czym polegają metody kalorymetryczne i jakie metody do nich należą?

Metody kolorymetryczne polegają na oznaczaniu zawartości danej substancji na podstawie zabarwienia jej roztworów i porównywania ich barwy z roztworami wzorcowymi tej samej substancji o znanych stężeniach.

Natężenie barwy roztworu jest ściśle związane ze stężeniem zawartej w nim substancji barwnej. Jeżeli oznaczany składnik nie ma własnego zabarwienia, to wywołuje się je za pomocą odpowiednich reakcji.

Metody kolorymetryczne należą do najszybszych, łatwych i stosunkowo dokładnych metod, dlatego też są chętnie stosowane w różnych oznaczeniach. Należą do nich m.in.:

• metoda skali - pomiar intensywności zabarwienia,

• metoda rozcieńczania -stosuje się do porównania roztworów zbliżonych pod względem zabarwienia,

• metoda miareczkowania kolorymetrycznego - pomiar intensywności zabarwienia,

• kolorymetr fotoelektryczny KF5. Jest przyrządem służącym do oznaczania stężeń substancji barwnych przez porównanie z wzorcami o znanych stężeniach.

8. Podaj główne zadania kontroli i oceny jakości towarów.

• wykrywanie przyczyn powstawania wadliwych produktów,

• znajdowanie środków zaradczych,

• badania porównawcze i rozwojowe wyrobów,

• czuwanie nad techniką pomiarową i kwalifikacjami pracowników,

• kontrola prawidłowości technologii,

• kontrola środków produkcji,

• sprawdzanie surowców, materiałów, półfabrykatów,

• kwalifikowanie wyrobów do odpowiednich klas jakości,

• kontrola konserwacji opakowań i przechowywania.

9. Opisz jak dzieli się kontrola jakości towarów.

• Kontrola czynna - działalność kładąca nacisk na profilaktykę czyli na zapobieganie występowaniu niezgodności i wad,

• Kontrola bierna - wyeliminowanie wyrobów wadliwych,

• Kontrola techniczna - kontrola jakości u producenta, podlegają: surowce, materiały, półfabrykaty, wyroby gotowe.

10. Wymień i opisz sposoby oceny i kontroli jakości towarów.

Kontrola stuprocentowa - daje największe gwarancje utrzymania odpowiedniej jakości towarów, gdyż obejmuje całą partię towaru. Jeżeli przy tej kontroli sprawdzane są wszystkie cechy charakterystyczne definiujące jakość towaru wówczas nosi ona nazwę kontroli pełnej, natomiast jeżeli sprawdzenie obejmuje tylko cechy wybrane wówczas kontrola nosi nazwę kontroli niepełnej.

Kontrola wyrywkowa - powinna być przeprowadzana, gdy:

• nie ma technicznego ani ekonomicznego uzasadnienia stosowania kontroli stuprocentowej,

• w wyniku sprawdzenia jakości towaru następuje jego zniszczenie lub taka zmiana jego właściwości, że staje się on nieprzydatny do użytkowania zgodnie z przeznaczeniem.

11. Przedstaw podział branżowego towaroznawstwa przemysłowego.

• Metalurgiczne: (metalografia metali nieżelaznych)

• Budowlane: (materiały budowlane konstrukcyjne: beton, wapno, gips, itp.)

• Ceramiczne i szklane

• Tworzyw sztucznych

• Nieżywnościowe: (włókiennicze, papiernicze, skórzane)

• Wyrobów niemetalowych: (smary, drewno)

• Nawozy sztuczne

• Farby i lakiery

12. Czym jest włókno?

Włókno- podstawowa jednostka struktury wielu materiałów, która charakteryzuje się znaczną długością i niewielkim przekrojem. Zwykle przyjmuje się, że włóknem jest struktura, której długość jest minimum 100 razy większa od jej przekroju.

13. Co to są włókna naturalne i jaki jest ich podział?

Włókna naturalne- to włókna, które występują w przyrodzie w stanie gotowym.

14. Wymień etapy rozpoznawania rodzajów włókien w wyrobie włókienniczym.

• Określenie rodzaju wyrobu włókienniczego,

• Pobranie reprezentowanej próby włókien do badań identyfikacyjnych i jej odpowiednie przygotowanie wg norm,

• Wykonanie próby palenia,

• Przeprowadzenie badań mikroskopowych,

• Przeprowadzenie badań w zakresie rozpuszczalności włókien w wybranych rozpuszczalnikach,

• Określenie składu surowcowego badanego wyrobu włókienniczego.

15. Przedstaw jak wykonuje się próbę spalania.

• Przygotowaną próbkę (5-10 nitek wzajemnie skręconych) ujmuje się w szczypce i zbliża do płomienia,

• Obserwuje się, czy włókna palą się szybko czy wolno, czy podtrzymują palenie po wyjęciu z płomienia, smażą się czy topią,

• Bada się zapach powstały w procesie spalania,

• Bada się (po ostygnięciu) rodzaj pozostałości i popiołu.

16. Opisz metodę chemicznego rozpuszczania włókien.

Metodę chemicznego rozpuszczania włókien stosuje się w wypadku, gdy wcześniejsze badania nie dały rozstrzygających rezultatów.

Badania wykonuje się na gorąco w probówce, przez podgrzewanie w płomieniu palnika próbki włókien zanurzonej uprzednio w niewielkiej ilości określonego wg norm rozpuszczalnika charakterystycznego tylko dla danego rodzaju włókna chemicznego.

Rezultatem próby rozpuszczania jest całkowite rozpuszczenie włókien, ich plastyfikacja. W wypadku braku efektu rozpuszczenia włókien po upływie czasu oddziaływania powyżej 10 minut należy przyjąć, że dany odczynnik chemiczny nie rozpuszcza włókien. Oznacza to, że próba dała wynik negatywny.

17. Czym charakteryzuje się kolagen, który ma największe znaczenie dla przetwórstwa skór?

• Dużą wytrzymałością mechaniczną,

• Nie rozpuszcza się w wodzie, nie pęcznieje,

• Jest odporny na działanie kwasów i zasad,

• Ma strukturę włóknistą.

18. Czym są tworzywa skóropodobne?

Tworzywa skóropodobne- są to miękkie materiały arkuszowe składające się z włóknistego podłoża powleczonego warstwą polimeru syntetycznego. Otrzymuje się je z odpadów, jako pozostałości przy obróbce skór oraz środków wiążących (lepiszczy). Stosowane są głównie do produkcji: obuwia, odzieży, galanterii, zastępując skórę naturalną.

Włókna naturalne

Organiczne

Nieorganiczne

mineralne

roślinne

zwierzęce

nasienne

owocowe

łodygowe

liściaste

owłosienie ssaków

jedwabie

wełna

włos

sierść

włosie

---