20.10.2008 Mikroekonomia

Elastyczność a przychody - wyróżnia się 3 kategorie przychodów:
1)PRZYCHÓD CAŁKOWITY (TOTAL REVENUE) - jest to iloczyn ilości sprzedanych jednostek dobra i ceny jednostkowej


2)PRZYCHÓD PRZECIĘTNY (AVARAGE REVENUE) - jest to przychód całkowity podzielony przez ilość sprzedanych jednostek


Krzywa przychodu przeciętnego jest równa cenie AR=P
3)PRZYCHÓD MARGINALNY (MARGINAL REVENUE) - jest to przyrost przychodu całkowitego TR spowodowany wzrostem sprzedaży danego dobra o jednostkę

Zależności między funkcją przychodu całkowitego a funkcją przychodu marginalnego są następujące:
1) Jeżeli przychód całkowity rośnie, to przychód marginalny jest dodatni

TR↑ → MR > 0
2) Jeżeli przychód całkowity maleje to przychód marginalny jest ujemny

TR↓→ MR<0
3) Jeżeli przychód całkowity jest największy to przychód marginalny=0

TR=max, gdy MR=0

Zależności między elastycznością a przychodami całkowitymi są następujące:
Jeżeli popyt ma charakter elastyczny |Ep|>1, to wówczas przychód całkowity zmienia się w odwrotnym kierunku od zmiany ceny:
1) wraz ze wzrostem ceny maleją przychody całkowite przedsiębiorstw

P↑ TR↓
2) wraz ze spadkiem ceny rosną przychody całkowite

P↓ TR↑
3) przychody marginalne przedsiębiorstwa są dodatnie

Jeżeli popyt ma charakter nieelastyczny, tj. |Ep|<1, to wówczas przychód całkowity zmienia się w tym samym kierunku w jakim zmienia się cena:
1) wraz ze wzrostem ceny, przychody rosną


2) wraz ze spadkiem ceny, przychody maleją


3) przychody marginalne przedsiębiorstwa są ujemne

Jeżeli popyt ma charakter jednostkowy |Ep|=1, to wtedy:
1) wraz ze wzrostem ceny, przychody całkowite nie zmieniają się


2) wraz ze spadkiem ceny, przychody całkowite nie zmieniają się


3) przychody marginalne = 0

Zależność między przychodem marginalnym a elastycznością cenową popytu wyraża wzór Amorosa-Robinson

TEORIA WYBORU KONSUMENTA

1. Teoria użyteczności - teoria (utylitarystyczna) koncepcja wyboru konsumenta

Teoria wyboru konsumenta - zajmuję się procesem podejmowania decyzji przez gospodarstwa domowe.
Proces owych decyzji uwarunkowany jest, różnymi zmiennymi a szczególnie dochodami i cenami nabywanych produktów.

Teoria wyboru konsumenta opiera się na następujących założeniach:
- konsument dąży do maksymalnego zaspokojenia potrzeb i działa w procesie podejmowania decyzji racjonalnie
- konsument zaspakajając potrzeby zastępuje jedno dobro, drugim dobrem (dobra substytucyjne)
- konsument dokonując wyboru ma dostęp do pełnej informacji rynkowej i sam na podstawie informacji jest w stanie określić na czym polegają jego korzyści, błędy podejmowane w procesie decyzyjnym wynikają z braku dostępu do informacji.

W utylitarystycznej koncepcji wyboru konsumenta przyjmuje się że celem gospodarstw domowych jest maksymalizacja satysfakcji lub innych subiektywnych doznań.

Subiektywne odczucia jakie daje konsumentowi spożycie danego dobra określa się w tej teorii jako użyteczność danego dobra (utylity - użyteczność). Użyteczność jest subiektywną miarą stopnia zadowolenia, nie można jej zmierzyć, ale można ją porządkować, tzn. porównywać użyteczność różnych dóbr i na tej podstawie dokonywać wyboru.

Wyróżnia się dwie kategorie użyteczości: całkowitą oraz marginalną.

Użyteczność całkowita - suma użyteczności /zadowolenia/ z konsumpcji określonej ilości danego dobra bądź usługi


TU - użyteczność całkowita /Total utility/
i = 0…n
Q_i - ilość konsumowanego dobra
Użyteczność całkowita informuje jak zmienia się użyteczność w miarę wzrostu konsumpcji, ale nie informuje jaka jest jej wartość.

Użyteczność marginalna /krańcowa/ - jest to przyrost zadowolenia ze zwiększenia konsumpcji danego dobra o jednostkę


MU - użyteczność marginalna
∆TU - przyrost użyteczności całkowitej
∆Q - przyrost ilości konsumowanego dobra o jednostkę

Zależność między użytecznością całkowitą a użytecznością marginalną przedstawiają poniższe krzywe.

KRZYWA UŻYTECZNOŚCI CAŁKOWITEJ

Wraz ze wzrostem konsumpcji danego dobra rośnie do pewnego poziomu użyteczność całkowita, po czym maleje. Zmiany w użyteczności całkowitej są ściśle powiązane ze zmianami użyteczności marginalnej - mianowicie jeżeli TU rośnie, to użyteczność marginalna maleje (prawo malejącej użyteczności marginalnej) ale jest zawsze dodatnia.

Konsument maksymalizuje swoje zadowolenie dopóki MU=0. Później, po przekroczeniu tego poziomu, dalszy wzrost konsumpcji prowadzi do niezadowolenia. Przebieg krzywej MU ilustruje działanie pierwszego prawa Gossena. Wraz ze wzrostem konsumpcji danego dobra maleje przyrost zadowolenia (użyteczność marginalna jest malejąca)

Współczesna teoria wyjaśniająca proces decyzyjny konsumentów odwołuje się do preferencji konsumentów i krzywych obojętności.

Przyjmuje się że x i y są dobrami substytucyjnymi
Konsument jest w stanie określić swoje preferencje w zakresie różnych koszyków dóbr x i y.
Nienasycalność potrzeb konsumenta

Krzywa obojętności konsumpcji dóbr: X i Y

Każda kombinacja zawarta na krzywej ma takie samo zadowolenie.

Krzywa obojętności - zbiór różnych kombinacji x i y, które dają takie samo zadowolenie konsumentowi.

Zbiór punktów reprezentujących różne kombinacje dwóch dóbr/koszyk dwóch dóbr/ jednakowo preferowanych przez konsumenta nazywamy krzywą obojętności lub krzywą jednakowej użyteczności (linia jednakowej użyteczności)

Właściwości krzywej objętości:
- krzywa objętości ma nachylenie ujemne (ma związek z marginalną stopą substytucji - MRS - ilość dobra y z której konsument jest skłonny zrezygnować na rzecz dobra x; jeśli przyjmiemy założenie że konsument przesuwa się na krzywej obojętności na prawo, to oznacza że w poszczególnych kombinacjach zmniejsza się ilość dobra y, natomiast rośnie ilość x - y jest zastępowane przez dobro x)
- Marginalna stopa substytucji dobra X względem dobra Y (MRS) jest to ilość dobra Y, z której konsument jest skłonny zrezygnować, aby zwiększyć konsumpcję dobra X o jednostkę bez zmiany poziomu użyteczności całkowitej /tj. pozostając na tej samej krzywej objętości/. Wraz ze wzrostem wartości X, konsumentom coraz trudniej jest rezygnować z dóbr x
- konsument chciałby się znaleźć na najwyżej umieszczonej krzywej obojętności (większa ilość X, lub Y bądź zarówno X i Y)
- krzywe te nie mogą się przecinać

MARGINALNA STOPA SUBSTYTUCJI

---