Fundament - Jest podstawą budowli która dzięki właściwie zaprojektowanym wymiarom odpowiednim rozwiązaniom konstrukcyjnym przenosi w sposób bezpieczny obciążenia stałe i zmienne budowli na grunt. Dzieli się jena płytkie i głębokie.
Sposób wykonania: głębokość posadowienia fundamentu wpływają następujące czynniki - rodzaj i konstrukcja budowli - ułożenie warstw i właściwości gruntu - poziom wody gruntu - głębokość przemarzania gruntu - dopuszczalna dla danej budowli wartość osiadania gruntu pod jej ciężarem - sposób prowadzenie robót fundamentowych.
2.MATERIAŁY STOSOWANE DO BUDOWY FUNDAMENTÓW .
należy stosować materiały odpowiedniej wytrzymałości, małej nasiąkliwości, dużej szczelności oraz odpornej na działania mrozu. Naturalne mat. kamienne: Należą do najdawniej stosowanych mat. budowlanych np. w budownictwie drogowym są również powszechne stosowne Minerały -pierwiastki lub związki chemiczne. występujące w skorupie ziemskiej w postaci krystalicznej. Ze względu na sposób powstawania skały dzieli się na :
- magmowe
-osadowe
- metamorficzne
Budowa skały jest to zespół cech rozpoznawalnych wzrokiem lub dotykiem
3 FUNDAMENTY NA STUDNIACH
Wykonuje się jeżeli grunty nośne występują głęboko (nie więcej niż 15m) Studnie te wykonuje się w gruntach dość jednorodnych (bez kamieni głazów) Sposób wykonywania studni polega na wydobyciu gruntu z puszczonych jednocześnie jeden na drugim kręgów betonowych lub żelbetowych. Kręgi łączy się stalowymi nadkładkami pierwszy najniższy krąg zaopatrzony jest w ten nóż czyli ostrze które tnie grunt. Po wykonaniu studni wypełni się ją betonem lub gazobetonem.
4. FUNDAMENTOWANIE PRZY DUŻYM POZIOMIE WODY GRUNTOWEJ
Wykonuje się sztuczne obniżenia jego poziomu. W tym celu dany teren zostaje otoczony tzw. studniami depresyjnymi sięgającymi głęboko poniżej istniejącego źródła wody. Studnie połączone są ze sobą przewodami zbiorczymi. Ze studni odpompowuje się wodę na zewnątrz. Obsuwanie się skarp, lecz komplikuje wykonywanie fundamentu oraz wpływa na jego wytrzymałość. Wykonuje się sztuczne obniżenia jego poziomu. W tym celu dany teren zostaje otoczony tzw. studniami depresyjnymi. sięgającymi głęboko poniżej istniejącego źródła wody. Studnie połączone są ze sobą przewodami zbiorczymi. Ze studni odpompowuje się wodę na zewnątrz. Przy małym napływie wody gruntowej wykonuje się jedną studnię w środku wykopu fundamentowego. Przy intensywnym napływie wody gr. rozmieszcza się studnie wokół wznoszonego obiektu budowlanego, spoza górnymi krawędziami wykopu. W wyniku wypompowywania wody ze studni powstaje tzw. depresja, której zasięg stopniowo się zwiększa , aż do momentu gdy obejmie zwierciadło wody pod całym wykopem. Do odpompowywania wody stosuje się pompy przeponowe, odśrodkowe lub tłokowe. oraz Igłofiltry są to perforowane rury ocynkowane o średnicy 50,8 mm i długości 80do100 cm, owinięte dwiema siatkami z miedzi lub mosiądzu. Dolna część igłofiltru zakończona jest ostrzem, umożliwiają wbijanie Przy wysokim poziomie w. g. i przy jej intensywnym napływie w gruntach piaszczystych drobnoziarnistych wykopy fundamentowe zabezpiecza się przez wbicie ścianek szczelnych przecinających warstwę wodonośną i sięgających do gruntu nieprzepuszczalnego.Brusy żelbetowe wbija się kafarami mechanicznymi,podobnie jak pale fundamentowe.
5 RUSZTY FUNDAMENTOWE
Wykonuje się obecnie z Żelbetu. Dawniej z drewna i stali
Ruszty Drewniane - Był stosowane przy posadowieniu lekkich budynków na gruntach bagiennych i torofiastych. Warunkiem podstawowym wieloletniej trwałości rusztów drewnianych jest ich położenie poniżej poziomu zwierciadła wody gruntowej. W przeciwnym razie nastąpiło by szybkie ich gnicie i rozpad biologiczny drewna
Ruszty stalowe były wykonywane z układanych na krzyż belek stalowych. Belki obetonowywano, co miało chronić stal przed korozją, jednakże proces korozji przebiega; dość szybko. Z tego względu ruszty stalowe nie są obecnie stosowane
Ruszty Żelbetowe Są obecnie stosowane ponieważ zużywa się na nie mniej stali i uzyskuje się lepsze zabezpieczenie przed korozjo. Ruszt stanowi wzajemne powiązany, przekonujący się układ ław Żelbetowych. Monolityczna konstrukcja stanowi dobry fundament zarówno pod budynkiem o ścianach nośnych jak też pod budynkiem o konstrukcji szkieletowej Ruszty te stosuje się przy posadowieniu budynków ciężkich i wrażliwych na równomierne osiadanie gruntu.
6 PŁYTY FUNDAMENTOWE
stosuje się je najczęściej pod budowle ciężkie o małym rzucie poziomym i znacznej wysokości (np kominy, silosy, wieże, budynki wysokościowe). Gwarantują one równomierne osiadanie całej budowli oraz rozkładają jej ciężar na dużą powierzchnię gruntu. Płyta pod względem konstrukcyjnym stanowi odwrócony stop Żelbetowy, obciążony siłami odporu gruntu, a oparty na słupach lub ścianach. Fundamenty mogą być wykonane w postaci płyty gładkiej, o stałej grubości na całej powierzchni - płyty z Febrami ( u dołu lub na wierzchu płyty) -płyty grzybkowej (z grzybami na wierzchu lub od spodu płyty) Najczęściej stosuje się płyty z Febrami wystającymi ku dołu, gdyż mają równą górną powierzchnię.
7 SKRZYNIE FUNDAMENTOWE
są rodzajem fundamentu stosowanym wtedy, gdy na grunt pod budowlę działają obciążenia (poniżej 0,4 Mpa) Skrzynia fundamentowa. składa się z dwóch płyt poziomych połączonych w sposób sztywny ścianami pionowymi krzyżującymi się wewnątrz oraz biegnącymi wokół; krawędzi zewnętrznych płyt poziomych. Fundamenty skrzyniowe wykonuje się jako monolityczne z mocno zbrojonego Żelbetu. Wnętrze skrzyni fundamentowej wykorzystane jest najczęściej na pomieszczenia piwniczne .
8 FUNDAMENTY GŁĘBOKIE
Posadowienie budowli na palach stosuje się wtedy gdy - grunt nośny występuje głęboko i nie można zastosować fundamentu płytkiego -warstwy gruntu nośnego przebiegają ukośnie i istnieje niebezpieczeństwo nierównomiernego osiadania lub zasuwania się budowli posadowione j na fundamencie płytkim - nie ma możliwości wykonania wykopów pod fundament płytki ze względu na sąsiednie budowle lub urządzenia podziemne Pale zawieszone stosuje się ostrze (podstawa) pala nie opiera się na gruncie nośnym. Obciążenia przesyłane są na grunt w skutek oporu tarcia wzdłuż powierzchni bocznej pala. Przekazują obciążenie na grunt powierzchnią boczną , jak i podstawą Pale drewniane (gotowe). Pale drewniane powinny znajdować się nad powierzchnią zwierciadła wody gruntowej. Stosuje się przy posadowieniu mostów, nabrzeży i falochronów. Wykonuje się z pni drzew sosnowych o dużej średnicy łączenie pali drewnianych stosuje się b. rzadko , maksymalna długość pala wynosi 25m Pale Żelbetowe prefabrykowane, które mogą być pełne lub rurowe. Pale wykonywane bezpośrednio w gruncie są palami monolitycznymi dzieli się na -p. betonowe w otworach wbijanych w gruncie -p. betonowe w otworach wywierconych w gruncie
9 Pale STRAUSSA
wykonuje się w otworze wywierconym w gruncie przy użyciu rury wiertniczej o średnicy 20 do 45 cm. Pale WOLFSOLZA są udoskonaloną wersją pali Straussa. Różnica polega na tym, że po wywierceniu otworu za pomocą rury wiertniczej wierzch jej zakrywa się szczelnie pokrywą zamocowaną na gwint. Przez pokrywie dochodzą przewody doprowadzające sprężone powietrze i mieszankę betonową oraz odprowadzające wódę gruntową z rury.
10 FUNDAMENTOWANIE NA STUDNIACH
Są stosowane na podobnych warunkach jak fund na palach. jedynie głębokość zalegania warstwy gruntu nośnego nie powinna przekraczać 15m Najczęściej nie przekracza 8-10m Studnie mogą być murowane, betonowe, lub Żelbetowe.
4 Wymagania dotyczące przy projektowaniu schodów :
- wymiary stopni 2h+S=60 do 65 h - wysokości stopnia,
S - szerokość stopnia [cm]
Wysokości stopni nie powinna przekraczać:
* 20 cm w piwnicach, poddaszach
* 19 cm w budynkach jednorodzinnych. i zagrodowych , mieszkaniach dwupoziomych, garażach
* 17,5 cm w budynkach, wielorodzinnych., budynkach . produkcyjnych
* 15 cm w przedszkolach, żłobkach , przychodniach, szpitalach
* 14 stopni w przyhodniach, szpitalach
* 17 stopni w pozostałych budynkach.
5 Nachylenie biegów
Stosunek wysokości do szerokości stopnia w stosunku do poziomu. Może wynosić 18° do 32° w schodach strychowych , piwnicznych i przemysłowych nawet 45° Najbardziej strome schody są drabinaste 60° do 65° i drabiny do 75° Szerokości biegów i spoczików. Mierzy się ją
* między wewnętrznymi krawędziami poręczy a przy balustradzie jednostronnej
* między wewnętrzną. krawędzią a wysokością
6 Oświetlenie schodów
Schody mogą być oświetlone za pomocą okien umieszczonych w ścianie zewn. albo za pomocą świetlika dachowego, do piwnicy nie jest wymagane oświetlenie światłem dziennym
7 Pochylenie
stosuje się przede wszystkim dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach., dla ruchu pieszego w żłobkach i przedszkolach, oraz dla samochodów w garażach.
8 Nawierzchnia pochylni
powinna być szorstka , karbowana płaszczyzny ruchu dla osób niepełnosprawnych. powinna być min. 1,20 m, krawężniki min 0,07 m i obustronne poręcze.
9 Balustrady i poręcze
Schody o wys. Przekraczającej 0,5m powinny mieć balustrady lub inne zabezpieczenie od strony odtwartej
Schody w budynkach użyteczności publicznej powinny mieć balustrady lub poręcze przyścienne
10 Rodzaje konstrukcji schodów
Podstawowymi elementami nośnymi w konstrukcji schodów są belki lub płyty, które mogą opierać się na ścianach albo na słupach
Rozrużnia się schody: 1 belkowe (mogą być wykonywane z drewna ,metalu, kamienia, i żelbetu ) dzieli się na
* wspornikowe w których każdy stopień jest niezależną belką utwierdzoną w ścianie nośnej
* dwuwspornikowe w których stopnie każdego biegu opierają się na belce umieszczonej pod nimi w środku rozpiętości zwanej belko policzkową
* Jednoprzęsłowe (wolno podparte lub zamocowane) oparte na ścianach na ścianie i belce policzkowej lub dwóch belkach policzkowych
11 Schody płytowe
.Wykonuje się z żelbetu mogą być monolityczne lub prefabrykowane Składają się z płyty biegowej i płyty spocznikowej gdzie bieg może być :
* płytą wspornikową (osadzona w ścianie nośnej) -
* płyto wolno podparto (na płytach spocznikowych)
* połączony w jednolity element z płytami spocznikowymi.
12 Schody. belkowo-płytowe
(z płyt i belek -Febra ) najczęściej połączonych w jeden monolit Rozrużnia się schody z belkami spocznikowymi oraz belkami spocznikowymi i policzkowymi.
13 Schody Żelbetowe
monolityczne Najczęściej wykonuje się
* z biegami wspornikowymi Składają się z płyt biegowych utwierdzonych jednostronnie w ścianie nośnej i spoczników odzielonych szczeliną dylatacyjną
* z belkami policzkowymi Płyty biegowe są oparte dwoma końcami na belkach policzkowych albo jednym końcem na murze a drugim na belce policzkowej
* z belkami spocznikowymi Głównymi elementami nośnymi tych schodów są belki na których opierają się płyty biegowe i spocznikowe. Schody te mogą być stosowane budynkach o konstrukcji szkieletowej
14 Schody Prefabrykowane
Drobnowymiarowe; w budy. o ścianach wykonywanych z drobnych elementów stosuje się schody z prefabrykowanych stopni wspornikowych produkuje się trzy rodzaje stopni wspornikowych :
* stopnie do układania na sucho
* stopnie do układania na zaprawie
* stopnie do układania na zaprawie lub na sucho
Płyty spocznikowe wykonuje się jako wspornikowe - osadzone w poprzecznych ścianach klatki schodowej lub jako wolno podparte - osadzone w ścianach podłużnych.
Wielkowymiarowe w budy. wielokondygnacyjnych o konstrukcji monolitycznej, szkieletowej lub z prefabrykatów wielkowymiarowych stosuje się schody zunifikowane z elementów wielkowymiarowych. Schody. te składają się z płyt biegowych, płyt spocznikowych piętrowych. Prefabrykaty klatek schodowych wykonuje się z betonu klasy B20 przy użyciu stali - na zbrojenie. które wykonane jest w formie siatek zgrzewanych
15 Montaż schodów
Płyty spocznikowe kanałowe , płyty pełne podnosi się żurawiem.
W płytach spoczników piętrowych i międzypiętrowych przewidziano otwory do przeprowadzenia instalacji sanitarnych i elektrycznych. Po zamontowaniu schodów wypełnia się lastrykiem które powinno mieć barwę i uziarnienie takie samo jak ułożone w zakładzie prefabrykacji na biegach i spocznikach, po stwardnieniu trzeba dobrze wyszlifować.
16 Spoczniki
Płyty spoczników międzypiętrowych Dostosowane do budownictwa wielkopłytowego mają grubość 18 cm. Wymiary dostosowane są do wymiarów zunifikowanych klatek schodowych. Długość płyty spocznikowej powinna być min 2 cm mniejsza od szerokości klatki schodowej w świetle ścian ponieważ powinien być między ścianami 1-centymetrowy luz
płyty spoczników piętrowych (płyty podestowe) Produkuje się jako pełne grubości 18 cm z 2 -centymetrowo warstwo lastryka długość płyt jest o 4 cm mniejsza od wymiaru poprzecznego klatki schodowej szerokość jest dostosowana do całkowitej długości klatki schodowej.
17 Projektowanie schodów
Ustalenie różnicy poziomów oraz układ biegów w rzucie poziomym
Ustalenie wysokości stopni liczby stopni, liczby biegów
18 Obliczanie szerokości stopni
Ustalenie szerokości i długości biegów
ustalenie szerokości spoczników 6 Ustalenie długości i szerokości klatki schodowej
Stropodach : Dach płaski stanowiący konstrukcyjną całość z najwyżej położonym stropem budynku.
Jeżeli Stropodach jest przeznaczony do przebywania n anim ludzi to nazywany jest tarasem.
Taras różni się jedynie tym że wartwa wierzchnia jest wykonana z materiałów odpornych na ścieranie (lastryko, terakota itp.) Stropodachy nie ocieplone stosowane w budynkach magazynowych i gospodarczych, w których temperatura powietrza nie odgrywa żadnego znaczenia
1 Stropodachy ocieplone
Stosowane w pomieszczeniach magazynowych i gospodarczych gdzie potrzebna jest określona dodatnia lub ujemna temp.
Stropodachy ocieplone różnią się od stropodachów odpowietrzanych i wentylowanych tym że nie mają szczelin, kanalików lub przestrzeni powietrznej , które umożliwiają odprowadzenie pary wodnej spod pokrycia dachowego. Stropodachy nad pomieszczeniami o dużej wilgotności pow. Powinny mieć izolację paroszczelną , zabezpieczająca materiał ocieplający Stropodach przed zawilgoceniem
Podczas wykonywania stropodachów i tarasów należy przestrzegać następujących zaleceń :
Warstwa ocieplająca powinna być układana w okresie bezdeszczowym i zabezpieczona przed ewentualnymi opadami . -materiały stosowane na warstwe ociplająca muszą być suche -równolegle z wykonaniem pokrycia należy wykonać obróbki blacharskie -warstwa ocieplająca musi mieć jednakową grubość na całej pow.-jeśli stosowane są płyty betonowe prefabrykowane jako podłoże lub pokrycie to styki między płytami trzeba uszczelnić i wyrównać zaprawą cementową -gładˇ cementowa stanowiąca podłoże pod pokrycie papowe musi być podzielona szczelinami dylatacyjnymi o szerokości 2 mm w odstępach 2 do 3m -warstwę pokrycia z papy oraz paroizolację stropodachu można wykonywać na podłożu betonowym po jego wyschnięciu
STROPODACHY OCIPLANE PEŁNE Nie posiada on kanalików umożliwiających odpowietrzenie , odprowadzenie pary wodnej /. Z tych względów stropdachy te nalęzy wykonać b. Dokładnie oraz systematycznie konserwować. Gdy wilgotność przekracza 40 % należy dodakowo wprowadzić warstwę izolacji paroszczelnej. Która powinna być układana na warstwie nośnej.
STROPODACHY OCIEPLANE ODPOWIETRZNAE W stropodachach pełnych istnieje pewne niebezpieczeństwo zawilgocenia warstwy ocieplającej i tworzenia się pęcherzy na pokryciu papowym pod wpływem nadciśnienia i pary wodnej. Takiej sytuacji zapobiega dodanie odpowietrzenia pod pokryciem papowym lub w warstwie ocieplającej znajdują się wąskie kanaliki umożliwiające odprowadzenie pary wodnej , i likwidację nadciśnienia
Najczęściej stosuję się dwa sposoby wykonania kanalików : -wykonaniw rowków odpowietrzających w warstwie gładzi cementowej pod pokryciem lub warstwie ocieplającej , połączonych kanalikami zbiorczymi -ułożenie na gładzi cementowej warstwy papy perforowej i zastosowania do pokrycia papy z gruboziarnistym pokładem
STROPODACHY OCIEPANE WENTYLOWANE Używane są gdy wilgotność powietrza przekracza 60%. Posiada on przestrzeń powietrzną nad warstwqą izolacji cieplnej . Składają się one z czterech warstw : - konstrukcyjnej (stro), - ocieplającej , - powietrznej , - pokrycia .W budynkach o b dużym zawilgoceniu stosuję dodatkową izolację - paroizolację pod warstwą ocieplającą . Pokrycie stropodachu musi być przymocowane sztywnej warstwy podkładu o wytrzymałości wystarczającęj do przeniesienia śniegiem , i ludˇmi . konserwującymi stropodach. Odprowadzeni pary wodnej w stropodachach wentylwanych przebiega intensywniej jak w odpowietrzonych dlatego te stropodachy należy stosować w pomieszczeniach o dużej wilgotności pow.
2 STROPODACHY NIE OCIEPLONE
Składający się z konstrukcji nośnej (może stanowić każdy rodzaj stropu na belkach stalowych drewnianych i żelbetowych oraz strop żelbetowy i grzybkowy) i pokrycia zabezpieczającego przed opadami atmosferycznymi .
Bezpośrednio na stropie układa się warstwę wyrównującą z betonu o małej wytrzymałości, chyba że konstrukcja stropowa jest ułożon ze spadkiem wymaganym dla pokrycia dachowego Pokrycia stropodachów wykonuje się najczęściej z dwóch warstw papy asfaltowej.
3 TARAS
Stropodach dodatkowo przeznaczony do chodzenia i przebywania na nim ludzi nosi nazwę tarasu . Różni się od Stropodach jedynie pokryciem zewnętrznym , a układ pozostałych warstw zależy od przeznaczenia pomieszczeń znajdujących pod tarasem . dzieli się na ocieplone i nie ocieplone . Tarasy można wykonywać na stropodachach nie ocieplanych i ocieplanych , jeżeli ich konstrukcja odpowiednio usztywniona i wytrzymała
1 Charakterystyka stropów drewnianych
Zalety -łatwość wykonania, możliwość wykonywania w warunkach zimowych - odporność na działanie gazów agresywnych , duża izolacyjność cieplna , sztywność i stosunkowo niski koszt wykonania .
Wady : -łatwopalność - podatność na gnicie , grzybienie - mała sztywność mała twardość
2 Elementy stropów drewnianych
- Głównym elementem są belki, (które przenoszą obciążenia na ściany lub podciągi) , deskowanie górne , w niektórych ślepy pułap, ślepa podłoga , podsufitka , legary , polepa. Układ belek stropu drewnianego nazywa się belkowaniem Największa rozpiętość belek nie powinna przekraczać 6 m.. Belki podpiera się w środku rozpiętości dodatkowo podciągiem i słupami Wymiary poprzecznego przekroju belek zależą od obciążenia stropu oraz odległości po między podporami Wysokość belek waha się między 18 a 30 cm, a szerokość odpowiednio 8 do 20 cm .
Strop Nagi
Stosuje się w budynkach gospodarczych oraz w budynkach mieszkalnych na poddaszu. Składa się z belek i przybitego do nich od góry deskowania , na którym dokonuje się często polepę z gliny zmieszanej z sieczką , żużlem keramzytem itp. (grubości 8 do 15 cm) . która służy jako ocieplenie .Deski mogą byś układane na wpust i pióro , styk, na przylgę , listwę i na nakładkę polską .
Strop z Podsufitką Od stropu nagiego różni się tym że ma a od spodu deskowania zakrywającego belki .oraz ma lepszą izolacyjność W ten sposób otrzymuje się gładki sufit . Podsufitka wykona z desek struganych ,połączonych na wpust i pióro , może być polakierowana lub pomolowana farbą oleją.. Maksymalny roztaw belek nie powinien przekraczać 1.20m .
Strop ze ślepym pułapem Ma polepę która jest umieszczona wewnątrz konstrukcji stropu. ; ułożona jest na deskowaniu pośrednim , zwany ślepym pułapem. Deski ślepego pułapu są najcześciej gorszej jakości o grubości 19 do 25mm Roztaw belek wynosi 0,8 do 1m . Wadą tego stropu jest oparcie podłogi bezpośrednio na belkach. Belki ułatwiają w tym wypadku przepływ dżwięków uderzeniowych z górnego pomieszczenia do dolnego.
Strop ze ślepym pułapem i podłogą opartą na legarach. Zapewniają jepszą dżwiękochłonność niż pozostałe. W tym rozwiązaniu warstwa polepy lub luˇno zasyypanego materiału izolacyjnego zakrywa belki stropowe i stanoowi oparcie dla legarów. Na legaarach znajduje się deskowanie zwane ślepą podłogą która jest podkładem podłogi właściwej , wykonanej najcześciej z desek struganych łączonych na wpust i pióro lub deszczółek posadzkowych
Stropy deskowe W strtopach tych nie stosuje się belek ale bale(roztaw 50 do 60 cm) lub deski ustawione na rąb (roztaw 40 do 45 cm) , Wysokości bali i desek ust. Na rąb nie powinna przekraczać 22 cm.. Deskowanie górne wykonuje się z desek o grubości 2, 5 cm. Deskowanie czasami zastępowane jest płytami paˇdzieżowymi . Stosowane jako międzypiętrowe i jako poddasza.
Stropy drewniano-gipsowe Stosowane w budynkach tymczasowych z elementów prefabrykowanych. Jego belki są w kształcie odwruconej litery T wykonane z desek i łat. Na belkach opierają się płyty gipsowe z kanałami, słomiano- gipsowe lub trzcinowo gipsowe . Jako ocieplenie służy sieczka zmieszana ze sproszkowanym wapnem , trociny ze środkiem grzybobójczym lub wełna mineralna. MONTAŻ . Wykonanie stropu drewnianego rozpoczyna się od osadzenia belek w gniazdach w murze z pozostawieniem 3 cm luzu z boków od góry i od czoła Oparcie belki na murze powinno wynosić mniej więcej tyle ile wynosi jej wysokość. Dobre połączenie uzyskuje się przez przymocowanie do belek specjalnych kotew stalowych , które kotwi się w ścianie.
1 Stropy żelbetowe płytowe.
Są to stropy płaskie jednokierunkowo lub krzyżowo zbrojone, stosowane do przekrywania pomieszczeń przy odległości ścian nośnych od 2,0 do 5,0 m
Grubość stropów płytowych zależy od ich rozpiętości, obciążeń, przeznaczenia i sposobu zbrojenia (Jednokierunkowe lub krzyżowe). Zgodnie z PN-84/B-03264* grubość płyt stropowycyh monolitycznych powinna wynosić 6 cm - w obiektach budownictwa powszechnego, a płyt pod przejazdami - 12 cm. Głębokość oparcia płyt zależy od materiału podpory i powinna wynosić co najmniej:
- 8 cm - gdy są oparte na murze, ścianie z betonu lekkiego lub betonu zwykłego klas niższych niż B 15,
- 6 cm - gdy są oparte na ścianie betonowej z betonu klasy B 15 lub wyższej,
- 4 cm - gdy są oparte na belkach stalowych.
W wypadku płyt~ze zbrojeniem górnym na podporze - przewidzianym do zabetonowania w wieńcu żelbetowym - głębokość oparcia płyty może być zmniejszona o 2 cm, lecz nie powinna być mniejsza niż 4 cm. Pręty zbrojeniowe stosowane w płytach stropowych powinny mieć średnicę nie mniejszą niż 4,5 mm.
W wypadku stosowania zbrojenia w postaci siatek zgrzewanych dopuszcza się pręty o średnicy 3 mm. Bez względu na sposób podparcia płyty stropowej, do podpory należy doprowadzić co najmniej ^3 prętów dolnych potrzebnych w przęśle oraz nie mniej niż 3 pręty na l m szerokości płyty.
W płytach jednokierunkowo zbrojonych pręty zbrojenia głównego przebiegają prostopadle do ścian nośnych, na których opiera się płyta. Płyty stropowe jednokierunkowo zbrojone mogą być:
- wolno podparte,
- obustronnie zamocowane,
- wieloprzęsłowe.
Sposób podparcia płyty decyduje o układzie zbrojenia W płytach wolno podpartych wszystkie pręty zbrojenia głównego umieszczone są u dołu płyty i nie mają odgięć. W płytach obustronnie zamocowanych w ścianie co drugi pręt zbrojenia głównego odginany jest ku górze w odległości '/5 rozpiętości płyty przy obu podporach. Również co drugi pręt odginany jest w taki sam sposób przy oparciu płyty na podciągu - w płytach wieloprzęs-ł o wyć h. Prostopadle do prętów głównych rozmieszczone są pręty rozdzielcze o średnicy 4,5-6,0 mm. Odległości między prętami rozdzielczymi nie powinny przekraczać 33 cm. Pręty rozdzielcze łączone są z prętami zbrojenia głównego drutem wiązałkowym lub za pomocą zgrzewania. W miejscach połączeń podkłada się pod pręty główne podkładki dystansowe, aby uzyskać odpowiednie otulenie zbrojenia betonem od dołu płyty.
W płytach krzyżowo-zbrojonych, czyli opartych wzdłuż całego obwodu, zbrojenie główne układa się prostopadle do podpór, a więc w dwóch kierunkach.
Płyty krzyżowo zbrojone mogą mieć kształt kwadratu lub prostokąta. Jeżeli w płycie prostokątnej stosunek boku dłuższego do krótszego przekracza 2, to płyta powinna być jednokierunkowo zbrojona. W płytach krzyżowo zbrojonych prostokątnych pręty zbrojenia głównego równoległe do krótszego boku płyty umieszcza się pod zbrojeniem równoległym do dłuższego boku płyty, gdyż przenosi ono większy moment zginający. Zbrojenie płyt krzyżowo zbrojonych, podobnie jak i jednokierunkowo zbrojonych, wynika z obliczeń statycznych i zasad wymiarowania konstrukcji żelbetowych podanych w PN-84/B-03264.
Płyty stropowe krzyżowo zbrojone stosuje się głównie nad pomieszczeniami o czterech ścianach nośnych (np. piwnice) oraz w wypadku płyt wieloprzęsłowych opartych na czterech podciągach lub ryglach w budynku o konstrukcji szkieletowej.
Stropy żelbetowe płytowe mają gładką powierzchnię górną i dolną, toteż łatwo na nich wykonywać podłogi oraz nadawać właściwy wygląd sufitom.
Istotną wadą stropów płytowych jest konieczność montażu deskowania i stemplowania, które podtrzymują konstrukcję stropu, poczynając od ułożenia i zabetonowania zbrojenia, aż do osiągnięcia wytrzymałości betonu umożliwiającej rozdeskowanie płyty. Ponadto stropy te są ciężkie oraz stanowią złą izolację akustyczną i termiczną.
2 Stropy żelbetowe płytowo-żebrowe.
Przy rozpiętościach większych niż 3,50 m nieekonomiczne jest stosowanie monolitycznych stropów płytowych, stosuje się wówczas stropy płytowo-żebrowe. Składają się one z płyty opartej na żebrach, które przekazują obciążenia na podciągi lub ściany nośne Żebra są rozmieszczone co 1,5-2,5 m. Przy odległości ścian nośnych budynku do 6,5 m żebra mogą być jednoprzęs-łowe Przy większych odległościach wymiary przekroju poprzecznego żeber byłyby zbyt duże, a w związku z tym koszt stropu wysoki. Dlatego też ekonomicznie uzasadnione jest zastosowanie dodatkowego podparcia żeber podciągami i słupami Pręty główne zbrojenia dolnego płyty przebiegają prostopadle do żeber, przy czym co drugi pręt odginany
jest do górnej strefy płyty na odcinku równym ^5 odległości między żebrami, mierzonym od bocznej ściany żebra
Przy dużych obciążeniach stropu i większym rozstawie żeber nad żebrami umieszcza się dodatkowe pręty o średnicy 6-10 mm, sięgające poza krawędzie żeber na odcinku równym 4 rozpiętości płyty. Podobnie rozmieszcza się górne pręty w płycie nad podciągiem. Pręty te są prostopadłe do prętów głównych w płycie i wiążą w sposób sztywny płytę z podciągiem. Pręty rozdzielcze umieszcza się prostopadle do prętów głównych według takich samych zasad jak w płytach jedno-przęsłowych. Żebra i podciągi zbroi się prętami podłużnymi, których część odgina się ku górze przy podporach. Pręty podłużne łączy się strzemionami, które zapobiegają ich przesunięciom w czasie betonowania.
6 Strop Akermana
jest jednym z najdłużej stosowanych stropów gęstożebrowych z wypełnieniem. Wykonuje się go z pustaków ceramicznych wysokości 15, 18, 20 lub 22 cm, szerokości 30 cm i długości 19,5 lub 29,5 cm Konstrukcję nośną stropu stanowią żebra żelbetowe o rozstawie osiowym 31 cm. Współpracują one z płytą betonową wylaną na pustakach. Żebra opierają się na ścianach nośnych za pośrednictwem wieńca. Wysokość pustaków dobiera' się w zależności od rozpiętości i obciążenia stropu - im większe obciążenie i rozpiętość stropu, tym wyższe pustaki. Strop Akermana jest stosunkowo lekki i stanowi dobre podłoże pod tynk na suficie. Żebra zbrojone są jednym prętem stalowym o średnicy wynikającej z obliczeń statycznych. Właściwe położenie prętów nośnych zapewniają strzemiona otwarte, opierające się na pustakach. Strzemiona wykonuje się ze stali zbrojeniowej o średnicy 4,5-6,0 mm i rozmieszcza się je co 33 cm. Przy rozpiętości stropu do 4,5 m i przy niewielkich obciążeniach użytkowych strzemiona można dawać tylko w części przypodporowej na odcinku o długości równej \|s odległości między podporami. Zbrojenie nośne w co drugim żebrze powinno być odgięte przy podporze pod kątem 45° i zakotwione w strefie górnej. W stropach o rozpiętości do 5,0 m można nie dawać płyty betonowej. Wówczas trzeba tylko zabezpieczyć górne powierzchnie pustaków 2-centymetrową warstwą zaprawy lub betonu. Po rozstawieniu pustaków i ułożeniu zbrojenia w żebrach oraz w wieńcach przystępuje się do betonowania stropu. Beton powinien być co najmniej klasy B 15 o konsystencji plastycznej. Średnice ziarn żwiru użytego do mieszanki betonowej nie powinny przekraczać 20 mm. Betonuje się jednocześnie wieńce i żebra stropu, a na wierzchu pustaków układa się warstwę betonu o grubości 3-4 cm.
Wieńce stropu Akermana zbrojone są najczęściej 4 prętami o średnicy 10-12 mm, połączonymi strzemionami o średnicy 3-4,5 mm rozstawionymi co 33 cm. Pustaki umieszczone przy wieńcu muszą mieć denka (podobnie jak pustaki w stropie Fert), zapobiegające dostawaniu się mieszanki betonowej do ich środka w czasie betonowania wieńca. Beton układany w żebrach i wieńcach zagęszcza się ręcznie. Płytę betonową nad pustakami można zagęszczać mechanicznie przy użyciu wibratorów powierzchniowych. Deskowanie stropu Akermana może być pełne, a może również składać się tylko z pojedynczych desek ułożonych pod żebrami i podpartych rusztowaniem, jak przy stropie płytowym.
Charakterystyczną cechą tych stropów jest brak żeber i podciągów - płyta żelbetowa opiera się bezpośrednio na słupach rozszerzonych u góry w kształcie grzyba Stropy te niekiedy nazywane są stropami głowicowymi, gdyż poszerzenie słupa stanowi jego głowicę. / Stropy grzybkowe stosuje się przy dużych obciążeniach użytkowych (powyżej 5 kN/m2) w magazynach, budynkach przemysłowych, bibliotekach oraz w szpitalach i sanatoriach.
Stropy prefabrykowane Są różnych typów , jeden z nich składa się z samych belek , układanych jedna przy drugiej i łączonych zaprawą wlewaną w styki, Inny typ ma pole wypełnione pustakami najczęściej betonowymi, Pola między belkami mogą być wypełnione płytkami zamiast pustakami , jednak słabsze jest powiązanie belek. Stropy ceramiczne: W stropach gęstożebrowych pustaki tworzą formę kształtującą strop i stanowią jego wypełnienie., pustaki występują jako elementy konstrukcji Stropy te stanowią lepszą izolacje cieplną i dˇwiękową .od stropów żelbetowych Obecnie dla lepszego związania pustaków i ich wzmocnienia łączy się je betonem i stalą ; stąd powrastał nazwa stropu ceramiczno-żelbetowe . Są wykonywane ze specjalnych pustaków bez użycia deskowań i rusztowań. z pośród tego rodzaju stropów najbardziej rozpowszechniony jest strop Fert st. w całej europie. Jest stropem belkowo-pustakowym . Belki tworzy się w ten sposób , że w rzędzie kształtek ceramicznych układa się szkielet zbrojenia i zalewa go zaprawą cementową . strop ten jest stosunkowo lekki , łatwy do wykonania bez deskowań i stanowi dobrą izolację akustyczną .Stropy na belkach stalowych . Stropy te spotyka się rzadko na ogół w budynkach o szkielecie stalowym . Pola między belkami wypełnia się przeważ nie płytami z cegieł , pustaków ,lub płytami żelbetowymi . Zalety: -Możność wykonywania bez rusztowań podtrzymujących konstrukcje stropu przed jej stwardniam Wady : stal jest b. wrażliwa na wysoka temp. i rdzewienia ., niezabezpieczona b. szybko zostaje przeżarata przez rdzę. . Strop Kleina - cegły łączy się zaprawą cement. 1:3 , zbrojenie -płaskowniki stalowe.
5 Stropy belkowe.
Ten typ stropów jest obecnie rzadko stosowany, gdyż charakteryzuje się znacznym klawi-szowaniem poszczególnych elementów. W latach sześćdziesiątych stosowane były stropy z prefabrykowanych belek ZP-4 i Ka-Be-1
Pewną odmianę stropu belkowego stanowi strop z łupin De-Ce który stosowany jest jeszcze obecnie w budownictwie mieszkaniowym, przemysłowym i użyteczności publicznej. Łupiny są elementami konstrukcyjnymi i nie wymagają zalania betonem, który by z nimi współpracował przy przenoszeniu obciążeń. Szerokość łupin wynosi 60 cm, wysokość zależy od
rozpiętości, która może dochodzić nawet do 8-10 m. Przed położeniem podłogi na łupinach układa się warstwę wyrównawczą z sypkiego materiału izolacyjnego (gruz gazobetonowy, żużel, keramzyt itp.).
Stropy wielkopłytowe.
1 Charakterystyka ogólna stropów żelbetowych
W porównaniu ze stropami z innych materiałów stropy żelbetowe wykazują następujące zalety:
- mają dużą sztywność,
- są trwalsze,
- mają dużą odporność ogniową,
- są odporne na chwilowe przeciążenia i dobrze znoszą obciążenia dynamiczne,
- charakteryzują się dobrą współpracą poszczególnych elementów występujących w konstrukcji stropu,
- dobrze usztywniają ściany budynku,
- wzmacniają budynek na działanie sił wywołanych nierównomiernym osiadaniem gruntu, silnymi wiatrami, wstrząsami itp.
2 Głównymi wadami stropów żelbetowych są:
- mała izolacyjność termiczna i akustyczna,
- wrażliwość na działanie związków chemicznych, a zwłaszcza kwasów, cukrów i substancji zawierających siarkę,
- znaczne zużycie drewna w wypadku wykonywania stropów monolitycznych, betonowanych w deskowaniu.
Stropy żelbetowe mogą być wykonywane jako monolityczne albo montowane z elementów prefabrykowanych. Obecnie stosuje się przede wszystkim stropy prefabrykowane. W porównaniu ze stropami monolitycznymi dają one następujące korzyści:
- krótszy czas wykonania,
- lepsze wykorzystanie kwalifikacji pracowników,
- lepsze wykorzystanie materiałów budowlanych, maszyn i urządzeń budowlanych,
- umożliwiają wykonawstwo stropów w okresie zimowym bez stosowania specjalnych zabezpieczeń przed działaniem mrozu,
- umożliwiają wzrost jakości i wydajności pracy poprzez specjalizację robotników,
- ułatwiają równomierne zatrudnienie pracowników,
- umożliwiają obciążenie konstrukcji bezpośrednio po zmontowaniu stropu.
3 Do istotnych wad stropów żelbetowych prefabrykowanych zalicza się:
- konieczność stosowania dodatkowego zbrojenia ze względu na transport i montaż prefabrykatów,
- wysokie wymagania w zakresie dokładności wykonania elementów zgodnie z projektem,
- konieczność konstruowania niekiedy dosyć skomplikowanych połączeń prefabrykatów,
- konieczność stosowania ciężkiego sprzętu montażowego (przy dużych wymiarach elementów),
- możliwość występowania pęknięć tynku na styku płyt stropowych (w wyniku tzw. klawiszowania, czyli niezależnego uginania się poszczególnych elementów).
Stropy żelbetowe można podzielić na trzy grupy:
- stropy monolityczne betonowane w deskowaniu,
- stropy prefabrykowane z elementów drobn'o- i średniowymiarowych,
- stropy prefabrykowane z elementów wielkowymiarowych.
1 Ściany z Elementów Wielkoblokowych
Wiadomości wstępne. Budownictwo wielkoblokowe było pierwszym etapem wprowadzania prefabrykatów wielkowymiarowych w Polsce. W budynkach wielkoblokowych ściany nośne mają przeważnie układ podłużny lub poprzeczny
W zależności od wysokości bloków na jednej kondygnacji może występować jedna, dwie, trzy lub cztery warstwy prefabrykatów Jeśli stosuje się bloki o wysokości kondygnacji, to o wytrzymałości ściany decyduje wytrzymałość bloku ustawionego na wieńcu stropowym. W wypadku stosowania mniejszych bloków wytrzymałość ściany zależy także od wytrzymałości spoin poziomych między warstwami bloków. Spoiny poziome łączące bloki są płaskie spoiny pionowe zaś mają
Prefabrykaty wielkoblokowe. Prefabrykaty ścienne wielkoblokowe wykonuje się jako pełne - z betonu lekkiego lub jako kanałowe - z betonu zwykłego, zwane cegłą żerańską. Bloki ścienne kanałowe zewnętrzne (BZ) przed wprowadzeniem wymagań termoizolacyjnych, określonych w PN-82/B-02020, miały łączną grubość 36 cm. w tym grubość warstwy ocieplającej z bloczków gazo-betonowych wynosiła 12 cm. Wiele istniejących budynków wybudowanych z tych bloków przed 1982 r. ociepla się płytami styropianowymi, ponieważ wskutek przemarzania nie tylko występowała zbyt niska temperatura w pomieszczeniach, ale również ściany zewnętrzne w kuchniach i łazienkach pokrywały się pleśnią, co jest bardzo szkodliwe dla zdrowia mieszkańców (zarodniki pleśni wykazują działanie rakotwórcze). Obecnie do wykonywania ścian zewnętrznych stosuje się bloki kanałowe (BZ) o grubości 48 cm, przy czym 24 cm wynosi grubość ocieplenia z bloczków gazobetonowych
#Oprócz cegły żerańskiej do wykonywania ścian zewnętrznych stosuje się również elementy wielko-blokowe ramkowe typu BZR. Wysokość elementu BZR wynosi 252 cm, szerokość 89, 119 i 139, a grubość 48 cm. Element ścienny BZR stanowi obwodowa rama żelbetowa grubości 24 cm powiązana 6-centymetrową warstwą betonową. Element jest ocieplony warstwą gazobetonu odmiany
M500 Do Laczonej grubości 48 cm.
Bez względu na rodzaj stosowanych bloków do wznoszenia ścian zewnętrznych należy pamiętać, że ich grubość oraz cechy materiału muszą zapewniać współczynnik przenikania ciepła k przez ścianę zewnętrzną pełną nie przekraczający wartości 0,55 W/(m2 • K). #Istotną wadą ścian wykonywanych z prefabrykatów wielkoblokowych jest występowanie rys na tynku w miejscu spoiny sąsiadujących bloków. Pęknięcia te pojawiają się po pewnym czasie od wzniesienia budynku i wynikają ze skurczu materiałów oraz dopuszczalnego osiadania gruntu.
2 Ściany Wieńcowe
Połączenie Belek w narożach ścian wieńcowych
W celu zapobieganiu rozsunięciu się np. na obłap. Pozostawiono ostatki czyli końcówki belek za złączem Między belki wstawiono kołki (teble) zabezpieczające ściany przed wypaczeniem, złącza między poszczególnymi belkami , uszczelniano mchem, brzostem, strózynami , ozdobnymi warkoczami ze słomy, lub zacierano gliną i bielono
3 Ściany sumikowo-łątkowe
Stosując konstrukcje sumikowo-łątkowe można wykonywać ściany w długości przekraczające długości ściany pojedynczej.
Elementem konstrukcyjnym jest słup , łątka . Poszczególne belki poziome (sumiki) wpuszcza się w pion bruzdy w słupach (do łątki).
4 Ściany z Elementów Wielkopłytowych
Wiadomości wstępne. Wady ścian wielkoblokowych ostały wyeliminowane wraz z zastosowaniem prefabrykatów wielkopłytowych. Elementy wielkopłytowe obejmują najczęściej powierzchnię całej ściany w danym pomieszczeniu. Typowym wymiarem tych płyt jest po-aał na izbę, a są już też stosowane płyty na dwie izby, Dzięki czemu na ścianach pomieszczeń nie widać pęk-dęć, gdyż styki płyt zakryte są prostopadłymi do nich rianami wewnętrznymi
Elementy wielkopłytowe mogą być dostarczane na rodowe z zamocowaną stolarką okienną i drzwiową waz z wykończoną powierzchnią zewnętrzną i wewnętrzną. Płyty ścian wewnętrznych są wykonywane z betonu zwykłego i mają grubość 15 - 20 cm w zależności od obciążeń, klasy betonu i wymagań związanych z izolacyjnością akustyczną ściany.
Płyty ścian zewnętrznych wykonuje się jako warstwowe - z betonu zwykłego albo jako pełne - z betonu lekkiego kruszynowego (keramzytobeton, żużlobeton).
Ściany piwnic najczęściej są monolityczne, ale były wznoszone budynki, w których również ściany piwnic wykonano z prefabrykatów wielkowymiarowych.
Systemy budownictwa wielkopłytowego. Wśród wielu systemów budownictwa mieszkaniowego wielkopłytowego najbardziej rozpowszechniły się w Polsce systemy Wk-70 i szczeciński.