Budowa i funkcje układu mięśniowego

Układ mięśniowy utworzony jest przez ogół mięśni organizmu, które dzięki zdolności kurczenia się umożliwiają ruch całego ciała lub jego części. Obejmuje mięśnie szkieletowe, mięsień sercowy oraz mięśnie gładkie.

Układ mięśniowy- widok z przodu

Układ mięśniowy - widok z tyłu

Mięśnie szkieletowe tworzą czynną część układu narządów ruchu, gdyż poruszają ruchomo zestawionym szkieletem. Zbudowane są z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej szkieletowej. W zależności od ilości zawartej mioglobiny dzielą się na czerwone (kurczą się wolniej, ale są bardziej wytrzymałe) oraz białe (kurczą się szybko, lecz szybko tracą rezerwy energetyczne, stąd ich szybsze zmęczenie).

Mięsień szkieletowy zbudowany jest z brzuśćca, będącego skupiskiem włókien mięśniowych, oraz ścięgien, które przyczepiają większość mięśni do szkieletu. Tylko mięśnie powierzchniowe tkwią całkowicie w skórze (np. mięśnie mimiczne twarzy). Niektóre mięśnie mogą posiadać więcej brzuśćców - nazywane są wówczas odpowiednio dwugłowy mi, trójgłowymi itd. Włókna mięśniowe w obrębie brzuśćca w większych mięśniach skupione są w pęczki otoczone omięsną wewnętrzną, a wszystkie pęczki omięsną zewnętrzną.

Ze względu na kształt wyróżnia się mięśnie:
- długie (mięśnie kończyn),
- szerokie (mięśnie jam ciała, niektóre mięśnie grzbietu),
- krótkie (np. mięśnie kręgosłupa),
- mieszane (np. zwieracze).

Pod względem czynności wyróżnia się:
- zginacze i prostowniki (albo przywodziciele i odwodziciele),
- mięśnie synergistyczne (współdziałają w wykonywaniu tego samego ruchu) i antagonistyczne (działają przeciwstawnie).

Ze względu na lokalizację wyróżnia się:
- mięśnie głowy (np. mięśnie mimiczne, żuciowe),
- mięśnie szyi (np. mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy umożliwiający ruchy głowy),
- mięśnie tułowia (np. mięsień piersiowy większy oraz mięsień najszerszy grzbietu poruszające ramieniem, mięśnie międzyżebrowe i przepona uczestniczące w wentylacji płuc),
- mięśnie brzucha (np. mięsień prosty brzucha),
- mięśnie kończyny górnej (np. mięsień dwugłowy ramienia, tzw. biceps, mięsień naramienny),
- mięśnie kończyny dolnej (np. mięsień pośladkowy wielki, mięsień czworogłowy uda, mięsień brzuchaty łydki).

Wszystkie mięśnie organizmu tworzą układ mięśniowy.Mięśnie są zbudowane z tkanki mięśniowej.

RODZAJE TKANKI MIĘŚNIOWEJ:

-Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana
buduje mięśnie szkieletowe;
skurcz tych mięśni jest szybki i zależy od naszej woli.

-Tkanka mięśniowa gładka
buduje mięśnie gładkie;
występują one m.in. w scianach naczyń krwionośnych, przewodu pokarmowego ,
dróg oddechowych, pęcherza moczowego,
skurcz tych mięśni jest powolny i długo trwały , nie zależnie od naszej woli.

-Rodzajem tkanki poprzecznie prążkowanej jest tkanka mięśniowa serca;
buduje mięsień sercowy;
jego czynność jest automatyczna , nie podlega naszej woli.


Układ mięśniowy człowieka składa się z około 600 mięśni , co stanowi 40-45 % masy ciała. Mięśnie mogą być przyczepione do kości , skóry lub błon śluzowych za pomocą ścięgien (miejsce przyczepu mięśni do kości nazywa się ŚCIĘGNEM).

PODZIAŁ MIĘŚNI:

Ze względu na kształt mięśnie dzielą się na DŁUGIE (np. w kończynach ), SZEROKIE (np.wyścielające sciany klatki piersiowej i brzucha). ,KRÓTKIE (np.wokół kręgosłupa ) oraz OKRĘŻNE (np.oczu, ust, odbytu).


ZE WZGLĘDU NA RODZAJ PRZYCZEPU; można podzielić na dwugłowe, trójgłowe, czworogłowe. Mięsień długogłowy jest przyczepiony do kości rozdwojonym ścięgnem . Natomiast mięsień trój-czy czworogłowy składa się z odpowiednio 3 lub 4 części łączących się we wspólne scięgno. ZE WZGLĘDU NA ZAKRES WYKONYWANYCH RÓCHÓW mięśnie dzielą się na zginacze, prostowniki, przywodziciele, odwodziciele.

2

---