Wejście laryngologia 2006/2007

1. Żyła kątowa i jej połączenia z zatoką jamistą

Ż. kątowa (v. angularis)

• początkowy odcinek ż. twarzowej

• zespala się z ż. nosowo - czołową, początkowym odcinkiem ż. ocznej górnej

• do przodu od nasady nosa łączy się poprzecznie z ż. kątowa przeciwnej strony

Połączenie z zatoka jamista jest poprzez ż. oczna górna ( w przyśrodkowym kącie oczodołu), która do niej uchodzi.

2. Zatoki żylne opony twardej (sinus durae matris)

• główne przewody, które przyjmują krew żylna z mózgowia, oczodołu oraz błędnika, opony twardej i kości czaszki

• położone na pow. wewnętrznej czaszki pomiędzy blaszkami opony twardej

• dzielą się na dwie główne grupy: górna i dolną

Grupa górna:

• punkt zbiorczy - spływ zatok, poprzez zatokę poprzeczna odprowadza krew do otworu szyjnego

• zaliczamy:

Zatoka strzałkowa górna (sinus sagittalis superior)

• biegnie wzdłuż przyczepu sierpa mózgu w bruździe zatoki strzałkowej górnej od otworu ślepego do guzowatości potylicznej wew.

• wytwarza zachyłki zwane rozstępami bocznymi

• zawiera ziarnistości pajęczynówki

Zatoka strzałkowa dolna (sinus sagittalis interior)

• biegnie w dolnym wolnym brzegu sierpa mózgu i uchodzi do zatoki prostej

Zatoka prosta (s. rectus)

• powstaje z połączenia ż. wielkiej mózgu z zatoka strzałkową dolną

• biegnie w linii połączenia sierpa mózgu z namiotem móżdżku

• uchodzi do spływu zatok łącząc się z zatoką strzałkową górną

Zatoka poprzeczna (s. transversus)

• parzysta

• rozpoczyna się na guzowatości potylicznej wychodząc ze spływu zatok i biegnie w bruździe zatoki poprzecznej na wew. powierzchni łuski potylicznej w umocowanym brzegu namiotu móżdżku

• w kącie sutkowym kości ciemieniowej przechodzi w zatokę esowatą

Zatoka esowata (s. sigmoideus)

• parzysta

• przedłużenie zatoki poprzecznej

• leży w bruździe głębokiej zatoki esowatej k. skroniowej

• często uchodzi do niej zatoka skalista górna

• uchodzi do górnej opuszki ż. szyjnej wew.

• z żż. wewnątrzczaszkowymi łączy się przez ż. wypustową sutkową i ż wpustową kłykciową

Zatoka potyliczna (s. occipitalis)

• biegnie w sierpie móżdżku wzdłuż grzebienia potylicznego wew.

• wychodzi ze spływu zatok i biegnie do otworu wielkiego

• dzieli się na dwie zatoki brzeżne, które albo uchodzą do opuszki ż. szyjnej wew. albo do zatoki esowatej,

• łączy się ze splotem postawnym oraz ze splotami żylnymi kanału kręgowego

Grupa dolna:

• łączy się z zatoką esowatą i ż. szyjna wewnętrzną oraz przez splot podstawny ze splotami kręgowymi wewnętrznymi

• zaliczamy:

Zatoka jamista (s.cavernosus)

• parzysta

• po obu stronach siodła tureckiego od szczeliny oczodołowej górnej do szczytu części skalistej kości skroniowej

• drogi dopływu: zatoka klinowo - ciemieniowa (powstaje z żż. powierzchni półkul mózgu, biegnie wzdłuż wolnego brzegu skrzydła mniejszego k. klinowej), ż. oczna górna

• drogi odpływu: zatoka skalista górna (biegnie wzdłuż górnego brzegu części skalistej k. skroniowej w przyczepie namiotu móżdżku i uchodzi do zatoki esowatej) i zatoka skalista dolna (biegnie wzdłuż tylnego brzegu części skalistej k. skroniowej w swojej bruździe i uchodzi do ż. szyjnej wew.

Splot podstawny (plexus basilaris)

• leży w oponie twardej na stoku i u góry obustronnie łączy się z zatoka jamistą oraz skalista dolną a przy otworze wielkim ze splotami żylnymi kręgowymi wew.

3. Opony mózgowia

Opona twarda (dura mater)

• składa się z dwóch blaszek (jednak są one zrośnięte)

• ma podwójne znaczenie: okostna wewnętrzna i osłona miejscach podpora mózgowia

• w miejscach gdzie blaszki się rozchodzą - zatoki opony twardej

• tworzy wypustki:

• sierp mózgu (falx cerebri)

• namiot móżdżku (tentorium cerebelli)

• sierp móżdżku (falx cerebelli)

• przepona siodła (diafragma sellae)

Opona pajęcza = pajęczynówka (arachnoidea)

• nieunaczyniona,

• od opony twardej oddziela ja jama podtwardówkowa (przestrzeń potencjalna - czyli normalnie, u zdrowego jej nie ma)

• jest błoną graniczną zamykającą od zewnątrz przestrzeń wypełniona płynem - przestrzeń między pajęczynówka a opona miękką - jama podpajęczynówkowa - zawiera płyn mózgowo - rdzeniowy

• zbiorniki podpajęczynówkowe:

• zbiornik móżdżkowo - rdzeniowy

• największy, najważniejszy

• w miejscu przejścia pajęczynówki z rdzenia na móżdżek

• zbiornik podstawny

• leży na podstawie mózgu od piramid rdzenia przedłużonego do skrzyżowania wzrokowego

• dzieli się na kilka części: zbiornik mostu, zb. okalający, zb. dołu bocznego mózgu, zb. skrzyżowania, zb. blaszki krańcowej

Opona miekka (pia mater)

• ściśle obejmuje mózgowie, wnikając we wszystkie zagłębienia, szczeliny i bruzdy

• tworzy tk. naczyniówkową komory trzeciej i czwartej

• bogato unerwiona

4. Przedni, środkowy i tylny dół czaszki

• Przedni dół czaszki

• dno tworzą: części oczodołowe k. czołowej, blaszka sitowa k. sitowej, skrzydła mniejsze i przednia cześć trzonu kości klinowej

• od przodu ogranicza go łuska kości czołowej

• posiada połączenia z oczodołami i j. nosową

• zawiera: płaty czołowe, opuszkę węchową, pasmo węchowe

• Środkowy dół czaszki

• dno: skrzydła większe kości klinowej, cześć łuskowa i powierzchnia przednia piramidy kości skroniowej, trzon kości klinowej

• zawiera płaty skroniowe, n. wzrokowy, przysadkę, t. szyjną wewnętrzna, zatokę jamistą, n. czaszkowe (okoruchowy, bloczkowy, oczny, odwodzący), n. szczękowy, n. żuchwowy

• Tylny dół czaszki

• grzbiet siodła, stok kości klinowej, kość potyliczna, część skalista kości skroniowej, kąt sutkowy kości ciemieniowej, górny brzeg piramidy k. skroniowej

• znajdują się: móżdżek, most, rdzeń kręgowy

5. Dół skrzydłowo - podniebienny i jego połączenia z jamą nosową i ustną

• ograniczony:

• góra: trzon kości klinowej

• przód: wyrostek oczodołowy k. podniebiennej, trzon szczęki

• tył: wyrostek skrzydłowaty i powierzchnia szczękowa skrzydła większego k. klinowej

• przyśrodkowo: blaszka pionowa kości podniebiennej

• zawiera:

• zwój skrzydłowo-podniebienny, nerw szczękowy, gg. t. szczękowej

• połączenia:

• j. nosowa - otwór klinowo-podniebienny

• j. ustna - kanał przysieczny

• oczodół - szczelina oczodołowa dolna

• dół środkowy czaszki - otwór okrągły

• pow. wew. i zew. czaszki - kanał skrzydłowy

• podstawa czaszki - kanał podniebienno-pochwowy

• dół podskroniowy - szczelina skrzydłowo-podniebienna

6. Dół podskroniowy

• ściany:

• górna - powierzchnia podskroniowa skrzydła większego k. klinowej

• boczna - gałąź żuchwy

• przyśrodkowa - blaszka boczna wyrostka skrzydłowatego k. klinowej

• zawartość:

• mm. skrzydłowe (przyśrodkowy i boczny)

• splot żylny skrzydłowy

• t. szczękowa

• n. żuchwowy

• struna bębenkowa

• połączenia:

• dół skrzydłowo-podniebienny - szczelina skrzydłowo-podniebienna

• oczodołem - szczelina oczodołowa dolna

• dół środkowy czaszki - otwór owalny i kolcowy

7. Staw skroniowo ­- żuchwowy

• jest stawem, symetrycznym, nieregularnym, kulistym, sprzężonym i dwujamowym

• powierzchnie stawowe:

• przedni odcinek dołu żuchwowego, dołek stawowy i guzek stawowy

• głowa żuchwy

• jama stawowa podzielona jest krążkiem stawowym

• więzadła:

• w. boczne

• w. klinowo-żuchwowe

• w.rylcowo-żuchwowe

• wykonywane ruchy:

• wysuwanie i cofanie

• opuszczanie i podnoszenie

• ruchy boczne = żucie

8. Gruczoły ślinowe uchodzące do jamy ustnej

• 3 pary ślinianek:

• ślinianka przyuszna

• leży na mm. żwaczu, do przodu od małżowiny usznej w dole zażuchwowym

• przewód uchodzi do przedsionka jamy ustnej na poziomie drugiego górnego zęba trzonowego

• jest gruczołem surowiczym

• ślinianka podżuchwowa

• leży w trójkącie podżuchwowym

• przewód uchodzi na mięsku podjęzykowym na dnie jamy ustnej

• gruczoł mieszany

• ślinianka podjęzykowa

• leży na dnie jamy ustnej na mięśniu żuchwowo-gnykowym

• składa się z małych gruczołów (ślinianki podjęzykowe mniejsze), których przewody uchodzą na fałdzie podjęzykowym

• ślinianka podjęzykowa większa przewód uchodzi na mięsku podjęzykowym

• gruczoł mieszany

• uchodzące w przedsionku jamy ustnej

• gruczoły wargowe

• gruczoły policzkowe

• gruczoły trzonowe

• uchodzące we właściwej jamie ustnej

• gruczoły językowe (przednie, tylne i boczne)

• gruczoły podniebienne

9. Droga unerwienia wydzielniczego ślinianek

• ślinianka przyuszna - włókna przywspółczulne pochodzą ze zwoju usznego do którego dochodzą z n. językowo - gardłowego, drogą n. bębenkowego i n. skalistego mniejszego, a ze zwoju droga nerwu uszno - skroniowego

- włókna współczulne pochodzą ze splotu oplatającego t.skroniową powierzchowną z odc. szyjnego pnia współczulnego

• ślinianka podżuchwowa - włókna przywspółczulne pochodzą ze zwoju podżuchwowego gdzie docierają ze struny bębenkowej i dalej drogą nerwu językowego

- włókna współczulne pochodzą splotu oplatającego t. twarzową z odc. szyjnego pnia współczulnego

• ślinianka podjęzykowa - włókna przywspółczulne j.w.

- włókna współczulne pochodzą ze splotu oplatającego t. językową z odc. szyjnego pnia współczulnego

10. Unerwienie języka (droga smakowa)

• unerwienie ruchowe pochodzi od n. podjęzykowego

• smakowo - 2/3 przednia n. językowy (wł. n. twarzowego) do zwoju kolanka

1/3 tylna - n. językowo - gardłowy do zwoju n. IX

nasada - n krtaniowy górny do zwoju dolnego n. X

• droga smakowa:

• I neuron j.w.

• II neuron - w przedniej części j. pasma samotnego

• III neuron j. VPM wzgórza (chyba j. brzuszno tylno przyśrodkowe) do dolnej części zakrętu zaśrodkowego

11. Podniebienie miękkie i twarde oraz przepona ustna

• Podniebienie twarde

• oddziela j. ustną od j. nosowej

• składa się z: wyrostków podniebiennych szczęki i blaszek poziomych kk. podniebiennych

• Podniebienie miękkie

• stanowi przedłużenie podniebienia twardego

• jego wolny brzeg tworzy języczek

• bocznie od języczka znajdują się łuki: przedni - podniebienno-językowy i tylny - podniebienno-gardłowy

• pomiędzy nimi leży migdałek podniebienny

• w budowie można wyróżnić bł. śluzową, gruczoły, mięśnie i rozcięgno (które stanowi przedłużenie okostnej i jest płytą ścięgnistą)

• do mięśni zaliczamy: m. napinacz podniebienia miękkiego, m. dźwigacz podniebienia miękkiego, m. podniebienno-gardłowy, m. podniebienno-językowy, m. języczka

• Przepona j. ustnej

• Stanowi po części dno jamy ustnej

• składa się z 2 mm. żuchwowo - gnykowych

• części środkowej jest wzmocniona po str. dolnej - przednim brzuścem m. dwubrzuścowego; po str. górnej - m. bródkowo - gnykowym

12. Cieśń gardła

• chyba chodzi o cieśń gardzieli

• stanowi połączenie pomiędzy j. ustną i gardłem

• ograniczona przez języczek wraz z łukiem podniebienno - gardłowym i nasadą języka

13. Główne źródła unaczynienia tętniczego migdałków podniebiennych

• migdałki znajdują się pomiędzy obu łukami podniebiennymi

• główne źródło unaczynienia stanowi t. twarzowa (g. migdałkowa), t. językowa (gg. grzbietowe języka), t. gardłowa wstępująca (gg. gardłowe)

• mogą również: t. podniebienna zstępująca (tt. podniebienne mniejsze)

• wszystkie te naczynia wytwarzają łańcuch tętniczy migdałkowy

14. Limfatyczny pierścień gardłowy Waldeyera

• składa się z migdałków: podniebiennego, językowego, gardłowego i trąbkowy

• układają się one w niedomknięty pierścień

• migdałki podniebienny i językowy tworzą wzdłuż cieśni gardzieli dolne półkole dookoła drogi pokarmowej

• migdałki gardłowy i trąbkowy obejmują drogę oddechową

15. Budowa jamy nosowej i zatok przynosowych

• Jama nosowa

• podzielona jest przegrodą pionową na dwie części

• ściana górna: kości nosowe, kolec nosowy k. czołowej, blaszki sitowe k. sitowej, trzon kości klinowej, małżowin klinowych(?)

• ściana dolna: wyrostek podniebienny szczęki oraz blaszka pozioma kości podniebiennej

• ściana przyśrodkowa: blaszka pionowa kości sitowej, lemiesz

• ściana boczna: błędnik sitowy, wyrostek czołowy szczęki, trzon szczęki, kość łzowa, małżowina nosowa dolna, blaszka pionowa kości podniebiennej, blaszka przyśrodkowa wyrostka skrzydłowatego kości klinowe

• przewody nosowe:

• dolny: znajduje się miedzy dolną ścianą a małżowiną nosową dolną; znajduje się tutaj otwór dolny kanału nosowo - łzowego

• środkowy: położony między małżowiną dolna a środkową; uchodzą do niego zatoka szczękowa, czołowa oraz komórki sitowe przednie

• górny: między małżowiną środkową i górną; uchodzi tu zatoka klinowa, komórki sitowe środkowe i tylne

• jama nosowa łączy się z j. czaszki przez otwory blaszki sitowej, oczodołem - kanał nosowo-łzowy, i otwory sitowe przedni i tylny, j. ustna - kanał trzysieczny, dołem skrzydłowo-podniebiennym - otwór klinowo-podniebienny

• Zatoki przynosowe

• czołowe

• szczękowe

• klinowe

• komórki sitowe (przednie, środkowe i tylne)

16. Czynność błony śluzowej nosa

• zwilżanie, oczyszczanie, ogrzewanie powietrza

• odbieranie bodźców węchowych

17. Przegroda nosa i jej unaczynienie

• składa się z części kostnej (blaszka pionowa kości sitowej, lemiesz), chrzęstnej (chrząstka przegrody nosa) i błoniastej (lub skórnej)

• unaczynienie:

• t. oczna:

• t. sitowa przednia - przednia część przegrody

• t. sitowa tylna - obszar przegrody odpowiadający małżowinie górnej

• t. szczękowa:

• t. klinowo-podniebienna oddaje tt. nosowe tylne przegrody - resztę

18. Część nosowa, ustna i krtaniowa gardła

• rozpoczyna się sklepieniem na podstawie czaszki i kończy na wysokości VI kręgu szyjnego

• granica między częścią nosową i ustną - podniebienie miękkie

• granica między częścią ustną i krtaniową jest umowna i biegnie nieco powyżej trzonu kości gnykowej

• część nosowa

• łączy się nozdrzami tylnymi z jamą nosową

• w ścianie bocznej leży ujście gardłowe trąbki słuchowej (od przodu i od tyłu ograniczone wargami; warga tylna tworzy wał trąbkowy)

• na wale trąbkowym znajduje się migdałek trąbkowy

• w przejściu sklepienia na ścianę tylna znajduje się migdałek gardłowy (tzw. III)

• część ustna

• łączy się cieśnią gardzieli z jamą ustną

• część krtaniowa

• ciągnie się do fałdów nalewkowo nagłośniowych

• wejściem do krtani łączy się z krtanią

• po obu str. wejścia do krtani leży zachyłek gruszkowaty

19. Topografia tętnicy szyjnej i żyły szyjnej wewnętrznej

Tętnica szyjna wspólna

• rozpoczyna się na wysokości górnej chrząstki tarczowatej (C₃-C₄)

• początkowo biegnie w trójkącie t. szyjnej

• w przestrzeni przygardłowej krzyżuje m. dwubrzuścowy

• dalej wzdłuż bocznej ściany gardła kieruje się górze i na podstawie czaszki wnika do kanału t. szyjnej kości skroniowej

• w środkowym dole czaszki biegnie w bruździe t. szyjnej na trzonie k. klinowej pod zatoką jamistą

• kończy się na stoku przechodząc w gg. końcowe

Żyła szyjna wewnętrzna

• powstaje się jako przedłużenie zatoki esowatej opony twardej na podstawie czaszki w części bocznej otworu szyjnego

• wypełnia dół szyjny kości skroniowej i dalej biegnie jak t. szyjna wew. i t. szyjna wspólna (biegnie w trójkącie t. szyjnej, a następnie w śródpiersiu przednim)

• kończy się ku tyłowi od stawu mostkowo - obojczykowego łącząc się z ż. podobojczykową wytwarzając ż. ramienno - głowową

20. Położenie i budowa krtani

• leży na poziomie C₄ - C₇

• wejście do krtani prowadzi do gardła ku dołowi przechodzi w tchawicę

• szkielet zbudowany jest z chrząstek: ch. tarczowata, ch. pierścieniowata, ch. nalewkowate, ch. różkowate, ch. klinowate, ch. nagłośniowa

• połączenia stawowe chrząstek: staw pierścienno-nalewkowy, staw pierścienno-tarczowy, staw nalewkowo-różkowy

• połączenia ze strukturami sąsiednimi: błona tarczowo-gnykowa, więzadło gnykowo-nagłośniowe, w. językowo-nagłosniowe, w. pierścienno-tchawicze, w. różkowo-gardłowe, w. pierśienno-gardłowe

• połączenia wew. krtaniowe: błona włóknisto-sprężysta krtani, stożek sprężysty, w. pierścienno-tarczowe, błona czworokątna, więzadła przedsionka, więzadła głosowe, więzadła przedsionkowe

• jama krtani dzieli się na 3 piętra:

• piętro górne - przedsionek krtani

• od fałdów nalewkowo-nagłośniowych do fałdów kieszonki

• piętro środkowe - jama właściwa

• od fałdów kieszonki do fałdów głosowych

• piętro dolne - podgłośnia

• od fałdów głosowych do przejścia w tchawice

• mm. krtani:

• rozwieracze szpary głośni

• m. pierścienno-nalewkowy tylny

• zwieracze szpary głośni

• m. pierścienno-nalewkowy boczny

• m. tarczowo-nalewkowy (zew., wew. = głosowy, przedsionka)

• m. nalewkowy (skośny i poprzeczny)

• napinające więzadła głosowe

• m. pierścienno-tarczowy

• m. głosowy

• mm. wejścia do krtani

• m. tarczowo-nagłośniowy

• m. nalewkowo-nagłośniowy

• wszystkie są unerwione przez n. krtaniowy dolny z wyjątkiem m. perścienno-tarczowego - n. krtaniowy górny

21. Trójkąt tętnicy szyjnej, trójkąt Farabeufa

• Trójkat t. szyjnej

• ograniczony przez brzusiec tylny m. dwubrzuścowego, brzusiec górny m. łopatkowo-gnykowego, brzeg przedni m. mostkowo-obojczykowo-sutkowego

• zawiera końcowy odcinek t. szyjnej wspólnej, przednie gałęzie t. szyjnej zew. (t. tarczowa górna, t. językowa, t. twarzowa), łuk nerwu podjęzykowego, nerw krtaniowy górny, ż. szyjną wew., ż. tarczową górną, ż. twarzową i ż. językową

• Trójkąt Farabeufa

• góra - n. podjęzykowy

• tył - ż. szyjna wewnętrzna

• przód - pień tarczowo-językowo-twarzowy

22. Migdałek krtaniowy

• grudki chłonne występujące w pobliżu kieszonki krtaniowej (podłużna wypustka bł. śluzowej, leżąca pomiędzy fałdem przedsionkowym a fałdem głosowym)

23. Unerwienie krtani

Pochodzi z dwóch gałęzi n. błędnego (prowadza wszystkie rodzaje włókien):

• n. krtaniowy górny

• n. krtaniowy dolny

24. Podział jamy bębenkowej i jej ograniczenia

• znajduje się w części skalistej kości skroniowej

• przestrzeń położona pomiędzy błona bębenkową a uchem wewnętrznym

• wyróżnia się 6 ścian:

• górną = pokrywkową - utworzona przez blaszkę kostną

• dolną = ściana żyły szyjnej = dno j. bębenkowej - dolna powierzchni piramidy i graniczy z boczną ścianą dołu szyjnego (tutaj znajduje się opuszka żyły szyjnej wew.)

• przyśrodkowa = błędnikowa - oddziela jamę bębenkową od ucha wew.

• boczna = błoniasta - tworzy ja błona bebenkowa

• przednia = szyjno-tętnicza - blaszka kostna oddzielająca od kanału t. szyjnej

• tylna = sutkowa - łączy się z jamą sutkową i kom. sutkowymi

• podział:

• część środkowa - ma za ścianę boczna błonę bębenkową; ku przodowi prowadzi do trąbki słuchowej

• część górna - zachyłek nadbębenkowy, ku tyłowi otwiera się do jamy sutkowej

• część dolna - zachyłek podbębenkowy, leży poniżej brzegu dolnego błony bębenkowej

25. Trąbka słuchowa

• jest przewodem 3 - 4 cm długości łączącym jamę bębenkową z gardłem

• zaczyna się w przedniej ścianie j. bębenkowej ujściem bębenkowym a kończy w nosowej części gardła ujściem gardłowym

• składa się z części chrzęstnej (2/3 długości) i części kostnej; granica pomiędzy nimi to najwęższa część - cieśń trąbki słuchowej

26. Struna bębenkowa

• odchodzi od pnia n. twarzowego nad otworem rylcowo-sutkowym

• biegnie wstecznie w kanaliku kostnym do jamy bębenkowej

• na przyśrodkowej powierzchni błony bębenkowej

• przez szczelinę skalisto-bębenkową przechodzi do dołu podskroniowego

• dochodzi do n. językowego do którego się przyłącza

• prowadzi włókna smakowe (z 2/3 przednich języka) oraz włókna przywspółczulne do zwoju podżuchwowego

27. Błędnik kostny i błędnik błoniasty

• Błędnik kostny

• składa się z: ślimaka, przedsionka i 3 kanałów półkolistych

• zawiera błędnik błoniasty

• wypełniony jest przychłonką (perilympha) zawartą w przestrzeni przychłonkowej (między błędnikiem kostnym i błoniastym) przestrzeń ta z j. bębenkową łączy się przez okienko przedsionka (tu opiera się podstawa strzemiączka) oraz okienko ślimaka (zamknięte bł. bębenkową wtórną)

• ślimak

• wyróżniamy szczyt i podstawę

• wrzecionko - wyróżniamy podstawę i szczyt. Podstawa przylega do części dna przewodu słuchowego, a szczyt nie dochodzi do szczytu ślimaka i wysyła tylko blaszkę ślimaka. Wewnątrz znajdują się kanały wrzecionka, w których znajduje się zwój spiralny

• na wrzecionko nawija się 2 ¾ raza kanał ślimaka, który podzielony jest przez blaszkę spiralną (wyrastającą z wrzecionka) i jej przedłużenie - bł. podstawną na schody przedsionka i schody bębenka

• przedsionek

• stanowi środkową część brednia kostnego

• ku przodowi łączy się ze ślimakiem, a u tyłowi z 3 kanałami półkolistymi

• znajdują się w nim 2 zachyłki: elipsoidalny (dla łagiewki) i okrągły (dla woreczka)

• w ścianie występują 3 pola: przedsionkowe górne i dolne oraz otwór pojedynczy stanowiące miejsca wyjścia aksonów zwoju przedsionka

• kanały półkoliste (przedni, tylny i boczny)

• ułożone są prostopadle w stosunku do siebie

• boczny ułożony jest pod kątem 30⁰ do płaszczyzny poziomej

tylny - 55⁰ do płaszczyzny pionowej

przedni - równoległy do tylnego po stronie przeciwnej

• każdy posiada 2 odnogi, z których jedna się poszerza tworząc bańkę - odnoga bańkowa, druga pojedyncza

• odnogi pojedyncze kanału przedniego i tylnego łączą się tworząc odnogę wspólną

• uchodzą 5 ujściami do przedsionka

• Błędnik błoniasty

• składa się z: przewodu ślimaka, woreczka i łagiewki oraz 3 przewodów półkolistych

• wypełniony jest śródchłonką (endolimpha)

• przewód ślimaka

• leży wewnątrz kanału spiralnego ślimaka, oddzielony od schodów przedsionka i ślimaka bł. podstawną i graniczną

• zawiera narząd Cortiego (słuchu)

• woreczek i łagiewka

• leżą wewnątrz przedsionka w zachyłku woreczka (elipsoidalnym) i łagiewki (kolistym)

• zawierają kom. rzęsate i podporowe - receptory dla narządu równowagi (równowaga statyczna)

• przewody półkoliste (przedni, tylny i boczny)

• leżą wewnątrz kanałów półkolistych - zajmują ich 1/3

• posiadają odnogę pojedynczą (odnogi przewodów przedniego i tylnego łączą się tworząc odnogę wspólną) oraz odnogę grzebieniową = bańkę błoniastą (zawiera grzebienie bańkowe - recept. dla narządu równowagi - równowaga kinetyczna)

• uchodzą 5 ujściami do łagiewki

• przewód ślimaka łączy się z woreczkiem przewodem łączącym

• woreczek z łagiewką łączą się przewodem woreczkowo-łagiewkowym, który przechodzi dalej w przewód śródchłonki

28. Przestrzeń przychłonkowa i śródchłonkowa

• przestrzeń przychłonkowa - przestrzeń pomiędzy błędnikiem kostnym a błoniastym wypełniona przychłonką

• przestrzeń śródchłonkowa - wewnątrz błędnika błoniastego wypełniona śródchłonką

29. Receptory zmysłu równowagi: położenia, ogólna zasada strukturalna

• receptorami są komórki rzęsate znajdujące się w grzebieniach bańkowych (równowaga kinetyczna) oraz w plamkach woreczka i łagiewki (równowaga statyczna)

• ruchy śródchłonki powodują pobudzenie tych receptorów z których bodźce są wysyłane do zwoju przedsionka, leżącego w dnie przewodu słuchowego wewnętrznego

30. Narząd Cortiego: położenie, zasadnicze cechy struktury

• zwany również narządem spiralnym

• znajduje się w przewodzie ślimakowym (na jednej z jego ścian)

• receptorami są komórki rzęsate ułożone w 1 szeregu wewnętrzny oraz 3 szeregi zewnętrzne

• od nich odchodzą dendryty do zwoju spiralnego znajdującego się w kanale spiralnym wrzecionka

• kom. zewnętrzne odbierają natężenie bodźca, natomiast wew. lokalizują źródło dźwięku

31. Co przebiega przez przewód słuchowy wewnętrzny

• n. przedsionkowo-ślimakowy ze zwojem przedsionkowym

• n. twarzowy

• t. ucha wewnętrznego (od. t podstawnej)

• część żż. ucha wewnętrznego (uchodzą do zatoki skalistej)

32. Budowa drogi słuchowej i drogi zmysłu równowagi

• Droga słuchowa

• receptory komórki rzęsate

• I neuron - zwój spiralny ślimaka w kanale spiralnym wrzecionka

komórki tworzące zwój są dwojakiego typu (1 i 2); 95% kom. typu 1 tworzy połączenia z warstwą wew. (1 dendryt 10 kom.), reszta i typ 2 do komórek zewnętrznych

• n. ślimakowy

• II neuron - j. ślimakowe grzbietowe i brzuszne w moście

j. ślimak. brzuszne więcej aksonów kom. typu 1 - lokalizacja

j. ślimak grzbietowe więcej aksonów kom typu 2 - natężenie

• większość włókien ulega skrzyżowaniu i tworzą wstęgę boczną (słuchową)

• III neuron - ciało czworoboczne (gł. wł. z j. ślimak. brzusznego)

jj. oliwkowe górne

j. wstęgi bocznej (w obrębie wstęgi bocznej)

wzgórki dolne blaszki pokrywkowej

• IV neuron - ciało kolankowate przyśrodkowe

• część wypustek ostatniego neuronu tworzy promienistość słuchową, która dochodzi do I rzędowych ośrodków słuchowych (pola 41 i 42) w zakręcie skroniowym górnym

• Droga przedsionkowa

• receptory kom. rzęsate znajdujące się w grzebieniach bańkowych oraz plamkach woreczka i łagiewki

• I neuron - zwój przedsionka (na dnie przewodu słuchowego wew.)

• część aksonów dochodzi do jj. przedsiąkowych a część jest bezpośrednio powiązana z móżdżkiem

• jj. przedsionkowe (górne, przyśrodkowe, boczne i dolne) w grzbietowej części mostu oraz rdzeniu przedłużonym

• j. przedsionkowe górne oraz przednia część j. przedsionkowego przyśrodkowego dochodzą do nich aksony prowadzące bodźce z przewodów bańkowych.

Z nich droga przedsionkowo - rdzeniowa przyśrodkowa - przebiega w sznurach przednich i kończy się w odc. szyjnym i piersiowym rdzenia kręgowego

Część tworzy pęczek podłużny przyśrodkowy, który dochodzi do jj. nn. III, IV, VI

• j. przedsionkowe boczne oraz część j. przedsionkowego przyśrodkowego i dolnego - otrzymują wrażenia z plamki woreczka i łagiewki

Drogą przedsionkowo - rdzeniową boczną dochodzą do motoneuronów α i γ w rdzeniu kręgowym

• j. przedsionkowe dolne - bardzo ściśle połączone z móżdżkiem

33. Kąt mostowo - móżdżkowy

• tego na maksa niechce mi się szukać

34. Charakterystyka przebiegu nerwu twarzowego w kości skroniowej

• przez otwór słuchowy wewnętrzny wchodzi do przewodu słuchowego i osiąga jego dno

• przechodzi przez pole n. twarzowego do kanału nerwu twarzowego (w kości skroniowej przebiega na odcinku około 30 mm)

• biegnie między ślimakiem i kanałami półkolistymi nad przedsionkiem błędnika i dochodzi do rozworu kanału nerwu skalistego większego

• tutaj zawraca prawie pod kątem prostym ku tyłowi (tworząc kolanko n. twarzowego - tutaj znajduje się zwój kolanka) leży nad przyśrodkową ściana j. bębenkowej

• dalej biegnie w ścianie j. bębenkowej przechodząc między wyniosłością kanału półkolistego bocznego i okienkiem przedsionka

• przez otwór rylcowo-sutkowy wychodzi na podstawę czaszki

35. Unaczynienie ucha wewnętrznego

• pochodzi od t. podstawnej - pochodzi z niej tętnica błędnika, która dzieli się na t. przedsionkową i t. ślimakową

36. Zwój kolanka, zwój bębenkowy, zwój uszny - niechce mi się pisać

• zwój kolanka

• zwój uszny

• zwój bębenkowy

1

---