Porównanie systemów operacyjnych Windows i Linux.

Różnica między Linux a Windows

Linux :

Linux to wielozadaniowy, wieloużytkowy, 32-bitowy system operacyjny typu UNIX stworzony przez Linusa Torvaldsa. Pierwsza wersja systemu ujrzała światło dzienne w sierpniu 1991 roku, od tamtej pory system podlega licznym udoskonaleniom dokonywanym przez ogromną grupę programistów mających dostęp do kodu źródłowego systemu, który jest rozpowszechniany na zasadach licencji GPL (General Public License) fundacji FSF. Licencja ta zapewnia powszechną możliwość bezpłatnego użytkowania systemu i brania udziału w jego rozwoju. Jego kod źródłowy jak i sam system jest więc bezpłatny i dostępny dla każdego bez żadnych ograniczeń. Natomiast firmy komercyjne zarabiają, tworząc i sprzedając tzw. dystrybucje Linuksa, czyli wersje instalacyjne, zawierające program, kod źródłowy oraz setki dodatkowych programów użytkowych przystosowanych dla tego systemu zarówno shareware'owych jak i freeware'owych. Cena obejmuje zebranie wszystkich programów w całość, wytłoczenie CD, oraz wydrukowanie podręcznika użytkownika. Poszczególne wersje dystrybucyjne różnią się jakością dołączonej dokumentacji, programem instalacyjnym oraz ilością i aktualnością dołączonego oprogramowania (stąd różnica liczby płyt CD-ROM w poszczególnych dystrybucjach). przy czym coraz częściej można spotkać również darmowe wersje dużych programów komercyjnych na tą platformę takich jak pakiety biurowe StarOffice, Corel World Perfect przeglądarkę Internetową i klienta pocztowego N. Communicatora czy programy graficzne np. Gimp. Darmowe wersje Evaluation można znaleźć na dodatkach CD czasopism komputerowych lub w Internecie.
Oprócz całkowitej bezpłatności główną zaletą Linuksa są małe wymagania sprzętowe. Do wykonywania podstawowych zadań wystarczy mu komputer 386 z 4 MB pamięci RAM. Poza tym Linux funkcjonuje także sprawnie na innych platformach sprzętowych takich jak: Power-PC, Power-Mac, Atari czy Amiga. Linux stał się już najpopularniejszym systemem dla serwerów internetowych, używany jest przez miliony osób również jako system operacyjny stosowany w biurach i domach - Linux dorównuje (a często przewyższa możliwościami komercyjne systemy UNIXowe. Dostępnych jest ponad 20 odmian Linuxa pochodzących od firm, różnych organizacji i osób prywatnych. Testowa instalacja Linuxa potrzebuje na dysku dwóch dodatkowych partycjach sformatowanych w systemie Ext2: pierwszej na system, i drugiej przeznaczonej na plik wymiany (swap file). Później można uruchamiać linuxa za pomocą LOADIN.EXE z poziomu DOSa lub używając dołączonego do systemu programu startującego LiLo (Linux Loader). Jest to boot-manager, z którego po starcie systemu można wybrać pod którym systemem operacyjnym chcesz akurat pracować (zakładając że masz zainstalowanych na swoim komputerze więcej systemów). Z poziomu linuxa jest dostęp do partycji Windows 95/98 (FAT 16/32) oraz Windows NT (NTFS - tylko do odczytu). Co ciekawe w Linuxie możemy również uruchamiać prawie wszystkie 16 i 32 bitowe aplikacje Windows, aby to zrobić potrzebny jest jednak tzw. emulator np. Wine.
Najpopularniejsze dystrybucje Linuxa to:
RedHat,
Debian,
S.u.S.E. Linux,
SlackWare,
Mandera,
Caldera OpenLinux,
Corel Linux.

Wszystkie pakiety dystrybucyjne Linuxa bazują na tym samym jądrze (kernelu), a mogą tylko wystąpić różnice pomiędzy wersjami. Kernel zawiera podstawowe funkcje systemu operacyjnego, ładuje niezbędne sterowniki systemu plików, obsługi sieci oraz dołączonych urządzeń i mnóstwo, uruchamianych z linii poleceń narzędziowych programów pomocniczych. Instalacja i późniejsze użytkowanie systemu w zależności od wersji nie należy do specjalnie łatwych i wymaga już pewnej znajomości komputera (to nie to co instalacja Windows), musimy przeznaczyć mu osobną partycję Ext2 na HDD i odpowiadać na szereg niezrozumiałych pytań zadawanych przez program instalacyjny. Linux podobnie jak większość nowoczesnych systemów operacyjnych ma wygodny i łatwy w użyciu interfejs graficzny, podobny również do Windosowych okienek, tak zwany X-Window.
Prawdopodobnie najprostszą a zarazem najbardziej popularną wersją jest S. u. S. E.
Jeżeli BIOS twojego komputera pozwala na ładowanie systemu operacyjnego wprost z CD-ROM'u (W opcji Boot Device zakładki Adwanced CMOS Setup powinien być CD-ROM), to proces instalacji skróci się do wykonania kilku w miarę prostych czynności, gdyż system umieszczony jest na tzw. płycie bootowalnej. Użytkownicy SuSE Linuxa będą mogli w pełni wykorzystać możliwości swoich kart graficznych z akceleratorem, w tym najnowszych pracujących z magistralą AGP i obsługujących DVD. System obsługuje także karty video, a zestaw sterowników do najnowszych kontrolerów SCSI i napędów dysków wymiennych stawia go niemal na równi z innymi komercjalnymi systemami. Wspomniany X-Windows to specyficzne środowisko graficzne Linuxa które do złudzenia przypomina Windosowe okienka. Mamy tu do wyboru kilkanaście menadżerów okienek które w zależności od urozmaiceń swojego interfejsu wymagają odpowiedniej ilości wolnej pamięci RAM. Dostępne są 2 interfejsy graficzne KDE i GNU. Najbardziej pamięciożernym jest KDE (minimum 32 a najlepiej 48 lub 64 MB RAM'u), ale za to jest to menadżer najłatwiejszy w konfiguracji i dostosowaniu go do indywidualnych upodobań użytkownika. Obsługa odbywa się w nim analogicznie jak w Windows 95, bezpośrednio spod grafiki przy wykorzystaniu wbudowanego mechanizmu "przeciągnij i upuść" i innych tego typu ułatwień znanych z Windosowych okienek, z tym że na tej platformie jeszcze nie wszystko działa tak jak należy a większość programów nadal pracuje lub jest uruchamiana w trybie tekstowym. Konfiguracja polega z reguły na edycji odpowiedniego pliku w edytorze tekstowym a wyszukanie odpowiednich danych w większości przypadków wymaga przeczytania anglojęzycznej dokumentacji. Po odpowiedniej konfiguracji możemy jednak ustawić menu i wszystkie komunikaty np. w języku polskim. Linux w dużym stopniu zawdzięcza swoją popularność doskonałej stabilności działania, dzięki czemu znalazł zastosowanie w narzędziach programistycznych i serwerowych a przez to staje się coraz bardziej popularny. Przybywa również programów przeznaczonych na tę platformę operacyjną dzięki czemu ma szansę w niedługim już czasie konkurować z Windowsem także na scenie domowych zastosowań. Póki co jest to jednak system mało przyjazny a problemy z instalacją i konfiguracją to tylko część wad. Niewiele urządzeń sprzętowych oferuje obsługę do linuxa, a ciężar wyprodukowania sterowników spoczywa najczęściej na barkach programistów tego systemu. Ponadto obsłudze kart video adapterów dźwiękowych czy drukarek daleko do uniwersalnej, natomiast w odniesieniu do skanerów, aparatów cyfrowych i kart TV jest to jeszcze obsługa bardzo wybiórcza.
Urządzenia których działanie zależy w dużej mierze od komputera - Winmodemy lub niektóre drukarki atramentowe, prawdopodobnie nie będą działały w ogóle, a zyskujące na popularności standardy, takie jak USB czy DVD, są obsługiwane warunkowo i eksperymentalnie. Dokumentacja Linuxa jest mało precyzyjna i nie ułatwia szczególnie procesu instalacji i obsługi systemu tym bardziej że jest w całości w języku angielskim. Najlepszym źródłem pomocy są więc grupy dyskusyjne w których należy szukać pomocy zadając pytania na forum a najlepiej przeglądając archiwum w poszukiwaniu odpowiedzi.

Linux jest nowoczesnym, wielozadaniowym, wieloużytkownikowym systemem operacyjnym. Posiada między innymi:

- prawdziwą wielozadaniowość (preemptive multitasking)
- ochronę pamięci (jeden proces nie może uszkodzić innego procesu ani tym bardziej systemu)
- zaawansowany system plików
- wbudowaną obsługę wielu protokołów sieciowych (TCP/IP, IPX, SMB, Appletalk, AX.25)
- wielowątkowość
- łatwy w obsłudze tryb okienkowy
Pod względem wydajności, szybkości i stabilności śmiało konkuruje z kosztownymi komercyjnymi systemami operacyjnymi. Ponadto, dużą jego zaletą jest pełna dostępność kodu źródłowego. Bazując swoje rozwiązania na Linuxie nie inwestuje się w zamkniętą technologię, uzależnioną od łaski i niełaski jednej firmy, lecz w otwarty system, do którego wiele firm jest w stanie zapewnić wsparcie i doradztwo. Dodatkowym atutem Linuksa jest to, że działa na wielu platformach sprzętowych: w tej chwili pełne dystrybucje dostępne są m. in. na procesory Intel x86, DEC Alpha (21064 i 21164), SPARC, MIPS oraz Motorola 680x0.

Warto pamiętać o tym, że nazwa Linux dotyczy wyłącznie jądra systemu, zaś jądro z resztą oprogramowania niezbędnego do pracy systemu określa się mianem dystrybucji. Bardziej znane dystrybucje to np. RedHat, GNU/Debian, Slackware czy też polska PLD.

Linux jest dostępny za darmo, na licencji GPL. Oznacza to w skrócie, że można go stosować także do celów komercyjnych, lecz jeżeli chce się go sprzedawać (ew. tworząc zmodyfikowane wersje), trzeba udostępnić również kod źródłowy. Istotne jest, że to wymaganie nie dotyczy programów pisanych pod GNU/Linuksa -- a więc można stworzyć np. system finansowo-księgowy i sprzedawać go jak dowolne inne oprogramowanie.

Więcej informacji na jego temat znajdziecie w sieci - pokatalogowane strony, głównie polskie, znajdziecie na stronach TLUGu.

Dlaczego linux?

Linux jest dostępny za darmo, możesz go używać do woli do każdego zastosowania, możesz go też dystrybutować do woli, nawet pobierając za to opłaty. Nieważne, o jakie zastosowanie chodzi - czy jako system do domu, czy jako platforma naukowa, czy firmowa stacja robocza, czy serwer - nie będziesz musiał zapłacić za niego więcej, niż kosztuje dystrybucja (a i tak możesz kupić czasopismo z systemem, bądź skopiować go od znajomych). Nie będziesz też płacił za niego dodatkowych podatków. Z tego powodu Linux jest znakomitą platformą do małego biznesu.
Kolejną ważną zaletą jest ochrona pamięci, urządzeń i zasobów. W praktyce chodzi o to, że całego systemu nie sposób "położyć". Nawet, jeśli w systemie pojawi się wadliwy program - zostanie on usunięty, a system kontynuuje pracę. Zresztą i to też się rzadko zdarza, bo większość programów pod Linuxa jest wyjątkowo stabilnych. Wynik jest oczywisty - już nie utracisz swoich danych przez "niebieski ekran śmierci".
Inną ważną cechą jest wielodostęp, czyli możliwość pracy wielu osób na jednym komputerze bez wzajemnego wpływania na swoje dane. Każda osoba może regulować prawa dostępu do swoich plików - może sprawić, że inni nie będą mogli do nich zapisywać, a nawet ich czytać! Można też sprawić, że pewne osoby będą miały dostęp do pliku, a inne nie. Inną sprawą jest fakt, że ŻADEN z użytkowników nie ma możliwości zapisu do plików systemowych, co znów zwiększa bezpieczeństwo pracy.
System charakteryzuje również znakomite bezpieczeństwo. Jeśli skonfiguruje się odpowiednio system (podkreślam to, bo wiele osób myśli, że po domyślnej instalacji jest bezpieczna - a guzik!) - tzn. ograniczy maksymalnie ilość serwerów sieciowych, zainstaluje ich bezpieczniejsze odpowiedniki, a także skonfiguruje firewalla - jest się niemalże idealnie bezpiecznym. Nie będzie już możliwe, żeby pierwszy lepszy chłopaczek z NetBusem, SubSevenem, Prosiakiem czy WinNuke'iem zakłóci pracę systemu. Do systemu będzie mógł się dostać jedynie wprawny haker, a i on będzie miał drobne kłopoty. W dodatku Linux jest niezwykle nieprzyjazną platformą dla wirusów. Wirusów dla Linuxa jest bardzo mało, ale nawet te nieliczne nie zakłócą działania systemu, o ile nie zostaną wykonane jako superużytkownik.
A teraz zupełnie z innej beczki... czyli sieć. Linux ma znakomitą obsługę sieci - obsłuży protokoły TCP/IP, IPv6, IPX, Token Ring, podłączy się do sieci przez kabel szeregowy, równoległy, modem analogowy, modem ISDN, HIS, DSL i ADSL, łącza stałe... W dodatku zawsze połączenie będzie SZYBSZE, niż analogiczne zestawione przez Windows - różnica w działaniu TEGO SAMEGO MODEMU pod Windows i Linuxem jest nieprawdopodobna... Będąc w sieci, Linux równie dobrze może być klientem, jak i serwerem - istnieje mnóstwo oprogramowania do obu celów. Możliwe jest nawet symulowanie serwera Windows NT czy Novell!
Myślę, że wystarczająco dobrze omówiłem najważniejsze zalety Linuxa. Pewnie już dokonałeś wyboru, czy użyjesz Linuxa, czy nie. Jeśli zdecydowałeś się - ta strona będzie Cię wspomagać w trudach administracji czy użytkowania.



Adminom? Stabilną, szybką, nowoczesną i bezpieczną platformę dla serwerów sieciowych oferujących wszelakie usługi sieciowe, w dodatku darmową.
Hackerom? Doskonałe narzędzie do wykonywania skomplikowanych "włamów".
Pasjonatom? Ciekawe zajęcie na wiele tygodni/ miesięcy/ lat.
Netsurferom? Szybki dostęp do Sieci, korzystanie z wszystkich usług sieciowych, zabezpieczenie przed wirusami i "chakerami", ale też niemożliwość odtworzenia części "multimedialnej zawartości" stron.
Programistom? Możliwość wglądu do kodu systemu i aplikacji oraz darmowy, nowoczesny kompilator egcs i masę bibliotek do wszystkiego, ale też niemożność uruchomienia swych programów w Windows (no chyba że chodzi o Javę, ew. biblioteki przenośne...).
Biurom? Stabilność i bezpieczeństwo, ale też problemy z wymianą plików i użytkowaniem oraz konieczność przeszkolenia personelu.
Użytkownikom? Brak aplikacji i sterowników oraz problemy z użytkowaniem.
Graczom? Frustrację (brak gierek)...
Lamerom? Maksymalną nerwówkę!


Wady i zalety

ZALETY
• stabilność - przy korzystaniu ze stabilnego jądra nie sposób powiesić systemu
• bezpieczeństwo - stabilne jądra posiadają minimalną ilość błędów, a odkryte błędy nathcmiast są poprawiane, w dodatku istnieją patche zwiększające poziom bezpieczeństwa, jak KnoX, capsel czy OpenWall.
• małe wymagania sprzętowe - uruchomisz nawet na 386, zaś ze zwykłej Pentiawki robi cuda
• wielodostępność - na jednym komputerze może pracować kilkaset użytkowników nie wpływając na siebie wzajemnie
• wysoka konfigurowalność - właściwie każdy aspekt systemu można dostosować...
• wydajność - we wszelkich porównaniach jest na wyyysokich miejscach...
• unix - no wiadomo... cały cywilizowany świat komputerów to unixy!
• cena - 0 (slownie: ZERO!)
• szybki rozwój - zmiany pojawiają się wlaściwie z tygodnia na tydzień
• sieciowość - nie muszę chyba wyjaśniać???
• skomplikowany - gdyby był prosty, to czy dawałby jakąś przyjemność??? :)
• ciekawy - małe rozwinięcie poprzedniego :)))
• OpenSource - jesteś programistą - możesz zajrzeć, sprawdzić, poprawić, dodać...
• no.1 dla hakerów - wynika z poprzedniego... :) WADY
• niedobór driverów - ciężko o sterowniki do windowsowego sprzętu
• skomplikowany - przedtem było to zaletą, a teraz wadą - jest zbyt trudny dla leni...
• nie dla graczy - no tak... gier jest co najmniej sto razy mniej niz pod Winem...
• wymaga czasu... - cóż, jak nie masz czasu to nawet nie próbuj instalować!
• trudności w konfiguracji - przy braku znajomości angielskiego i umiejętności analitycznego myślenia :)
• niezbędny angielski - bez znajomości tegoż języka nie ma sensu nawet próbować, gdyż cała dokumentacja jest w tym języku!!!





Windows :


Windows to ogólna nazwa jednego z najbardziej znanych systemów operacyjnych przeznaczonych na komputery klasy IBM PC. System ten, opracowany i systematycznie ulepszany przez amerykańską firmę komputerową Microsoft Corporation, na początku lat dziewięćdziesiątych, wykorzystując przejrzyste graficzne GUI, zrewolucjonizował sposób komunikacji przeciętnych użytkowników z komputerem, czyniąc go w pełni użytecznym narzędziem pracy i rozrywki również na polu domowych zastosowań. Jego kolejne wersje wykorzystując coraz to bardziej zaawansowane technologie, umożliwiają intuicyjną i prostą obsługę zaawansowanych aplikacji i kontrolę podłączonych do komputera urządzeń. Producent wraz z systemem dostarcza użytkownikowi również podstawowe aplikacje tekstowe i graficzne, oraz za dodatkową opłatą ściśle współpracujące z systemem zaawansowane pakiety biurowe takie jak MS. Office czy MS. Works.

Koncepcja interfejsu graficznego, z oknami, w których będą uruchamiane programy, narodziła się już w latach siedemdziesiątych w laboratoriach firmy Xerox w Palo Alto w Kalifornii. W 1977 roku powstał komputer Xerox Star, w którym posługiwano się myszką do pracy z oknami i ikonami na ekranie, nie wszedł jednak do masowej produkcji. Później pojawił się komputer o nazwie Lisa, stworzony przez Apple, (technologię środowiska graficznego firma Apple otrzymała bezpłatnie od firmy Xerox) z oknami i myszką jako urządzeniem wejściowym. Lisa nie sprzedawała się jednak dobrze i dopiero następny produkt Apple - komputer Macintosh - pokazał, jak wygodne w użyciu może być środowisko graficzne sterowane myszką. Na komputerach PC panował wtedy DOS; firma Digital Research pojęła próbę stworzenia podobnego środowiska - projektując GEM (Graphics Environment Manager). GEM również nie zdobył rynku, pojawił się w kilku programach, między innymi w popularnym swojego czasu w Polsce programie do składu Ventura Publisher. Microsoft tworząc Windows nie wymyślił więc ani środowiska graficznego, ani myszki ani okien - potrafił jednak skorzystać z doświadczeń swoich poprzedników, a raczej ukraść je pod pozorem współpracy podpisanej między Applem a Microsoftem Bill Gates otrzymał od Appla przedpremierowe wydanie komputera Macintosh z zainstalowanym środowiskiem graficznym i na tej bazie stworzył swoje środowisko graficzne Microsoft Windows, a później rozwijając je w systemy operacyjne Windows NT i Windows 95-98. O istnieniu Microsoft Windows świat dowiedział się 10 listopada 1983 roku, ale dopiero dwa lata później, 18 listopada 1985 roku, można było obejrzeć gotowy produkt. Dwa miesiące wcześniej odbyło się coś w rodzaju prapremiery Windows - pojawił się program graficzny firmy Micrografx o nazwie In. a. Vision, który zawierał wersję Windows działającą tylko z nim. Firma Micrografx tworzyła pierwsze programy graficzne na Windows, przez długi czas panowała na rynku grafiki komputerowej; dziś ma nieco gorszą pozycję wobec silnych konkurentów - firmy Corel i Adobe.

Pierwsza wersja Windows, co może się dzisiaj wydawać niewiarygodne, nie była specjalnie popularna. Konkurencja ze strony komputerów Apple Macintosh i ich graficznego systemu operacyjnego była jeszcze wtedy zbyt silna. Dopiero od czasu pojawienia się wersji 3.0 w 1990 roku Windows zyskują na popularności. Sukces przypieczętowała jeszcze wersja Windows 3.1. Do czasu ukazania się Windows 95 w sierpniu 1995 ocenia się, że na świecie używano ponad pięćdziesiąt milionów egzemplarzy Windows.
Użytkownicy mieli z początku sporo zastrzeżeń do Windows, dysponowali jeszcze za słabym sprzętem i małą ilością pamięci operacyjnej, pierwsze wersje na Windows znanego oprogramowania miały wiele problemów, ale i tak środowisko to było wykorzystywane przez coraz więcej osób. Podkreślano przydatność takich cech jak multitasking, przenoszenie danych przez pamięć podręczną, graficzna komunikacja z użytkownikiem. Popularyzacji Windows pomagało ogromne zainteresowanie prasy komputerowej, pojawienie się setek artykułów i książek na ich temat, stanowiących dobre źródło informacji dla użytkowników.
Po dwóch latach, w sierpniu 1992 roku pojawiła się wersja Windows 3.1, przynosząc nie tylko poprawki błędów (bug fixes) i usprawnienia działania, ale także i nowe możliwości. Wprowadzone zostały między innymi technika współpracy aplikacji OLE, skalowalne kroje pisma TrueType czy rozszerzenia multimedialne, a także... gra MineSweeper, zastępująca znaną z Windows 3.0 grę logiczną Reversi. Pojawiły się też programy komercyjne i freeware stanowiące uzupełnienie dla Windows, takie jak edytory ikon, programy zarządzające skalowalnymi fontami takie jak Adobe Type Manager, wygaszacze ekranu jak AfterDark, programy do zarządzania aplikacjami jak New Wave czy Dashboard. Problemy techniczne z Windows zaczęły rozwiązywać narzędzia z pakietu Norton Utilities.

Istotną rolę w poszerzaniu liczby użytkowników Windows miało pojawienie się dobrej klasy programów użytkowych. Sam Microsoft już w listopadzie 1989 roku zaproponował Word for Windows, z czasem jeden z najpopularniejszych edytorów tekstu. Konkuruje z nim Lotus AmiPro, a później WordPerfect for Windows. Jednak WordPerfect nie uzyskał na graficznej platformie tak wielkiej dominacji jak w DOS i z czasem to Microsoft Word zdobył rynek. Podobnie było z arkuszami kalkulacyjnymi - Microsoft Excel zdobył już po kilku latach przewagę nad Lotus 1-2-3 czy Borland Quattro Pro, znanymi programami w DOS. W programach graficznym pionierem był Micrografx, z programem grafiki wektorowej Designer i grafiki prezentacyjnej Charisma, tu jednak istotną pozycję zdobył kanadyjski Corel ze swym CorelDraw, bardzo znanym także w Polsce. Programy do składu do PageMaker i QuarkXpress znane operatorom składu pracującym na komputerach Macintosh oraz przeniesiona ze środowiska GEM - Ventura Publisher.

Później - w październiku 1992 roku - pojawiły się Windows for Workgroups 3.1, wersja Windows z wbudowaną obsługą sieci dla grupy roboczej, sieci bezpośrednich połączeń miedzy komputerami (peer-to-peer). Jest to środowisko pomyślane dla połączenia małych grup komputerów, udostępnienia w sieci ludziom pracującym obok siebie dysków i drukarek, możliwości wymiany poczty, bez stawiania specjalnych serwerów. Zawiera ona między innymi okrojoną wersję programu poczty elektronicznej Microsoft Mail, terminarz Microsoft Schedule+ oraz sieciową grę karcianą Hearts. Poprawiona wersja tej odmiany Windows - Windows for Workgroups 3.11 - zawiera oprogramowanie do wysyłania i odbierania faksów, 32-bitowy dostęp do plików. Były to ostatnie wersje Windows jako środowiska graficznego. Produkt początkowo znany jako Windows 4.0 czy pod nazwą kodową "Chicago" ukazał się już jako system operacyjny Windows 95, by po kilku latach przejść w Windows 98. W 1995 roku podczas premiery Windows 95 wykorzystywana była piosenka "Start Me Up" zespołu Rolling Stones, za którą Microsoft zapłacił 2 miliony dolarów. W dniu premiery na całym świecie już od północy przed sklepami komputerowymi ustawiały się kolejki.

Premiera Windows 98 odbyła się 25 czerwca 1998 roku, była już nieco spokojniejsza, jako że i sam produkt nie jest tak rewolucyjną zmianą jak Windows 95 w stosunku do Windows 3.1. Windows 98 mają podobny interfejs użytkownika jak Windows 95, są nieco bardziej multimedialne i lepiej służą użytkownikom Internetu. Polska wersja tego systemu istnieje od września 1998 roku. W poprzednich latach ukazał się unowocześniony Windows 95-98, o nazwie ME oraz zamiennik Windows NT Windows 2000.

Dzięki Windows, a także dzięki programom biurowym i multimedialnym Microsoft stał się największym producentem programów komputerowych na świecie. Założyli go Bill Gates i Paul Allen, którzy dziś należą do jednych z najbogatszych ludzi na świecie. Microsoft zawdzięcza swój sukces rewolucji komputerów osobistych, w której ma jednak też spory udział.
Interfejs graficzny Windows zmienia się z wersji na wersję, co zmusza producentów oprogramowania do zmian w ich programach, ale istnieje wiele programów, które proponują własne rozwiązania w wyglądzie i w porozumiewaniu się z użytkownikiem. Znany program Lotus Organizer ma wygląd otwartego notesu. W programie graficznym Visio wprowadzono po raz pierwszy rozwijalne opisy (pop-up tips) do ikon; dopiero później pojawiły się w Wordzie czy Excelu. Jednak zasady pracy z programami, użycie myszki, obsługa pól dialogowych pozostają podobne - i w tym leży cała siła Windows.

Pierwsze wersje systemu (Windows 1.0 - 1984 i Windows 2.0 - 1987) były właściwie typowymi nakładkami na DOS-a i nie wzbudziły wówczas większego zainteresowania gdyż podobnie działających aplikacji było wtedy dosyć wiele. Nieco większe zainteresowanie i komercyjny sukces odniosła dopiero wprowadzona na rynek w 1989 r. wersja 3.0 systemu, która rok później zastąpiona została wersją 3.1.



Windows

Chciałbym na początku wyjaśnić czym jest Windows. Otóż seria Windows to systemy operacyjne sprawujące kontrolę nad innymi programami. Są one graficznymi odpowiednikami DOS-a (systemu Microsoftu powstałego na początku lat 80-tych), na którego bazie część z nich pracuje. W serwisie tym nie rozwlekam się o starsze wersje Windows. Dość wcześnie wyszły one z użycia za sprawą Windows 95, który z resztą przysporzył PC-tom tylu wielbicieli. Dziś głownie należy skupiać uwagę na wersjach 98 i wyższych. "Windowsy" wyróżniają się prostotą obsługi, funkcjonalnością , szeroką gammą zastosowań, jednak głównym w tej chwili atutem jest ich bezpieczeństwo i niezawodność (głównie wersje NT). Początkujący użytkownicy komputera mogą się cieszyć tym, że wymienione obok cechy łączą się w wyśmienity sposób z intuicyjnym interfejsem.



Historia Windows:

1985 - Windows 1.0 Systemy tej rodziny nadają się doskonale do domu,
1987 - Windows 2.0 dla osób początkujących i amatorów rozrywki.
1990 - Windows 3.0 Do biura bardziej odpowiednie są Windows NT.
1992 - Windows 3.1
1993 - Windows NT 3.1
1994 - Windows NT 3.11 Seria Windows 95/98/98SE/Me :
1994 - Windows NT 3.5 + wysoka wydajność w grach, filmach itp.
1995 - Windows 95 + niskie wymagania sprzętowe
1996 - Windows NT 4.0 + łatwa konfiguracja
1998 - Windows 98 - niestabilne działanie przy wadliwych aplikacjach
1999 - Windows 98 SE - występowanie błędów
2000 - Windows 2000 - niskie bezpieczeństwo
2000 - Windows Millennium - niewykorzystywanie systemu plików NTFS
2001 - Windows XP

Windows NT

Początkowo Systemy Windows NT (skrót od New Technology) były biurowymi odpowiednikami serii Windows 9x. Wykorzystywały system plików NTFS (szybszy i bezpieczniejszy niż FAT z Windows 9x). Charakteryzowały się ogromną stabilnością, bezpiecznym działaniem, wysokim poziomem zabezpieczeń - czyli tym wszystkim czego potrzebują duże przedsiębiorstwa. Rozrywka została ograniczona do minimum (Windows NT 4.0 nie wykorzystywały np. popularnych formatów multimediów, DVD). W nowszych wersjach Windows zastosowano jednak inne rozwiązanie. Firma Microsoft połączyła najlepsze cechy obydwu rodzin "Okienek". Dobrym posunięciem było również odejście od DOS-a, jako podstawy systemu operacyjnego. Tak powstały Windows 2000 oraz Windows XP. Wyróżniają się zarówno stabilnością, bezpieczeństwem, jak i funkcjonalnością oraz szeroką gammą zastosowań.

Seria Windows NT/2000/XP :
+ System plików NTFS Systemy tej rodziny sprawdzą się zarówno
+ Stabilność działania w biurze jak i w domu. Doskonale wypełnią
+ Wysoki poziom zabezpieczeń każde zadanie. Dla początkujących i posiadaczy
+ Łatwa konfiguracja internetu i połączeń sieciowych słabszych komputerów poleciłbym jednak
+ Dobra funkcjonalność w grach i multimediach Windows 9x.
- Nieco skomplikowana obsługa
- Dość duże wymagania sprzętowe
- Nieprawidłowe uruchamianie starszych aplikacji

Pod wspólną nazwą Windows NT funkcjonują w zasadzie dwa różne produkty:
- Windows NT Serwer będący systemem operacyjnym przystosowanym wyłącznie do obsługi sieci komputerowych oraz
- Windows NT Workstation, który jest systemem skierowanym dla bardziej wymagających użytkowników potrzebujących wydajniejszego i bardziej stabilnego systemu niż Windows 9x.




Windows 98

Ta wersja okienek oferuje między innymi zmodernizowany interfejs użytkownika charakteryzujący się integracją przeglądarki Internet Explorer z Eksploratorem Windows, nowy system pomocy online w formacie HTML, 32-bitowy FAT, narzędzia nadzorujące i diagnozujące system, aktywny pulpit, program wykonujący kopie zapasowe danych, wsparcie obsługi wielomonitorowej (usługa ta daje użytkownikowi możliwość przyłączenia do komputera jednocześnie dwóch monitorów co w pracy z niektórymi aplikacjami np. typu CAD daje znacząco większy komfort pracy), nowe biblioteki DirectX 5.0, obsługę technologii MMX.
System oferuje ponadto wsparcie programowe dla nowych technologii sprzętowych takich jak USB, AGP, IEEE 1394, ISDN czy DVD, obsługuje najnowsze akceleratory grafiki 3D oraz daje możliwość uaktualnień systemu bezpośrednio poprzez Internet. Windows 98 jest również bardziej przyjazny dla laptopów, gdyż uznaje niemal wszystkie typy urządzeń PC Card, porty podczerwone IrDA, stacje dokujące oraz specyfikacje zarządzania zasilaniem:
APM i ACPI. Wprowadzono również obsługę urządzeń peryferyjnych systemu Device Bay.Windows 98 jest również nieco szybszy od swojego poprzednika ale i bardziej od niego wymagający, aby na nim efektownie pracować trzeba mieć przynajmniej Pentium 166 MHz i minimum 32 MB RAM-u. W czerwcu 1999 r. ukazała się druga, poprawiona edycja tej wersji systemu:
- Windows 98 SE (Second Edition). Poprawiono w niej wiele zauważonych błędów, dodano nieco nowych sterowników oraz umożliwiono wspólne korzystanie z jednego połączenia Internetowego ICS, (Internet Connection Sharing).

Windows 2000

Windows 2000 Professional powstał jako następca, popularnego w biurach, Windows NT 4.0. Opiera się na podobnej do poprzednika technologii i systemie plików NTFS. Istnieje jednak opcja, która daje powody do pewnych wątpliwości co do genezy systemu. Jest to możliwość pracy w systemie plików FAT16 oraz FAT32. Nie jest to jedyne podobieństwo Windows 2000 do serii Windows 9x, system bowiem został napisany w sposób możliwie najbardziej uniwersalny. Otóż Windows 2000 Professional jest pierwszym systemem operacyjnym łączącym w sobie najlepsze cechy, zarówno serii Windows NT jak i Windows 9x. Jest środowiskiem bezpiecznym. System plików NTFS gwarantuje możliwość zabezpieczania danych np. hasłem oraz ich szyfrowanie. Windows 2000 jak każdy produkt z pod znaku NT odznacza się wysoką stabilnością. W normalnych warunkach system nie ma prawa się zawiesić. W porównaniu z poprzednimi Windows, w tej wersji zastosowano jeszcze bardziej przejrzysty i czytelny interfejs. Wszystko rozmieszczone zostało w sposób przemyślany, a całość upiększona jest animowanymi menu. Jedynie mnogość dostępnych opcji wystraszyć może początkującego użytkownika. Niewątpliwie najważniejszą zaletą Windows 2000 Professional jest jego multimedialność, działająca w zgodzie ze stabilnością. Filmy, muzyka, a nawet gry komputerowe funkcjonują płynnie i bez najmniejszych komplikacji. Wyjątkiem mogą być starsze wersje gier, które z powodu przestarzałej technologii mogą nie działać prawidłowo. System wspiera wszystkie popularne formaty plików i standardy techniczne (np. USB). Windows 2000 w rękach doświadczonego użytkownika potrafi naprawdę wiele. Administrator, czyli profil główny, może ograniczyć dostęp innym osobom, korzystającym z komputera, do niemal każdego pliku, folderu czy dysku. Niestety ograniczeniem dla części użytkowników PC-ta mogą być dość wysokie wymagania sprzętowe. WIndows 2000 pracuje wprawdzie na słabszych komputerach (patrz niżej: wymagania sprzętowe), natomiast funkcjonalnie działa dopiero na znacznie szybszych maszynach. W dzisiejszych czasach jednak, sprzęt tanieje i akcesoria tej klasy co procesor 500 MHz to już nie taki duży wydatek. Niewątpliwie Windows 2000 Professional jest bardzo dobrym systemem operacyjnym. Bezpieczeństwo i stabilność idące w parze z funkcjonalnością oraz multimedialnością - to jego główne atuty. Może jednak posiadacze bardzo szybkich komputerów powinni zainteresować się lepszym Windows XP?

Wymagania sprzętowe systemu Windows 2000 Professional:
Wg producenta: Zalecane:
procesor: Pentium 133 MHz procesor: Pentium II 400 MHz
pamięć: 64 MB RAM pamięć: 128 MB RAM
HDD: ok 500 MB HDD: ok 500 MB


Windows 2000:
+ Wysoka stabilność System dobry do każdych zastosowań.
+ Bezpieczeństwo danych Doskonale nadaje się do pracy jako
+ System plików NTFS serwer. Świetny także w biurze i w domu.
+ Funkcjonalność w multimediach
+ Przejrzysty interfejs
+ Duże możliwości
- Spore, aczkolwiek osiągalne wymagania sprzętowe
- Mnogość opcji



Windows XP

System Windows XP to najnowsze dzieło Microsoftu. Powstał on w oparciu o doświadczenia tej znakomitej firmy. Stąd też jego nazwa (XP to skrót od Experience - z ang. doświadczenie). Jest on następcą Windows 2000 Professional opisywanego w poprzednim dziale. Różni się od niego jednak znacząco. W porównaniu z poprzednimi wersjami Windows, XP wyróżnia się znakomitym interfejsem, miłą kolorystyką i możliwością znaczącej modyfikacji wyglądu. Użytkowników, którzy korzystali ze starszych systemów operacyjnych może zaniepokoić zmiana panelu sterowania i miejsc innych ustawień. Cieszy jednak fakt iż Zarówno wygląd jak i miejsca katalogów ustawień można przywrócić tak, aby upodobniły się do np. Windows 98. Ciekawą możliwością również, jest wyłączenie niektórych zbędnych opcji wizualnych oraz dostosowanie systemu operacyjnego do najlepszej wydajności. Z pewnością zainteresuje to zwłaszcza posiadaczy słabszego sprzętu. Windows XP dostępny jest w dwóch wersjach: Professional oraz Home Edition. Oparte są one na tym samym, stabilnym jądrze Windows NT. Różnią się od siebie możliwościami w zakresie zabezpieczania danych. Najnowszy system operacyjny, podobnie jak jego porzednik, charakteryzuje się stabilnością (jeszcze doskonalszą niż Windows 2000), i bezpiecznym działaniem. Windows XP przy właściwym działaniu użytkownika, w trakcie błędu felernej aplikacji, nie ma prawa się zawiesić! Wysokie możliwośc szyfrowania danych dzięki systemowi plików NTFS, dają posiadaczowi komputera gwarancję prywatności. Wiele źródeł donosi iż Windows XP nie nadaje się do gier. Wbudowany DirectX 8.1 umożliwia doskonałą i funkcjonalną zabawę. Jądro systemu znakomicie sprawdza się do obsługi gier i multimediów. Niestety prawdą jednak jest że nieznaczna część (szczególnie starszych) gier nie zadziała na tym systemie. Rekąpensuje nam to skonstruowany przez Microsoft "tryb zgodności" dzięki któremu uruchomimy program w środowisku zbliżonym do Windows 95/98/Me/ czy 2000. WIndows Xp wyposażony został w najnowsze wersje Internet Explorer (6.0), Windows Media Player (8.0) oraz czasami kłopotliwą aplikację Windows Messanger. Podobnie jak w przypadku Windows 2000, system nie opiera się na DoSie lecz udosępnia go użytkownikowi w celu możliwości uruchomienia na komputerze starszych programów. Windows XP jest obecnie zdecydowanie najszybszym, najbardziej funkcjonalnym i bezpiecznym systemem operacyjnym dostępnym na rynku. Poważną przeszkodą jednak dla użytkowników PC ta mogą być wymagania sprzętowe. System staje się niezastąpiony dopiero na komputerze powyżej 700 MHz i 128 MB RAM.





Wymagania sprzętowe systemu Windows XP:

Wg producenta: Zalecane:

procesor: Pentium 233 MHz procesor: Pentium III 500 MHz

pamięć: 64 MB RAM pamięć: 128 MB RAM

HDD: ok 1,5 GB HDD: ok 1,5 GB



Windows XP:

+ Dopracowany i łagodny interfejs
+ Bezpieczeństwo danych dla każdego i do wszystkich
+ Stabilność pracy
+ Wysoka funkcjonalność
+ Szeroka gamma zastosowań
- Spore wymagania sprzętowe
- Problemy z niektórymi grami

System Windows XP jest dostępny w dwóch wersjach:
-Windows XP Professional dla użytkowników biznesowych oraz
-Windows XP Home Edition dla użytkowników indywidualnych.


Linux vs Windows


Stawiam po przeciwnych stronach Linuxa Red Hat 6.2 i Windows 98 SE, a porównuję cechy ważne dla przeciętnego użytkownika, a nie np. dla hakera czy admina.

INSTALACJA
Tu można powiedzieć tyle, że instalatory obecnych dystrybucji Linuxa (a w szczególności Red Hata 6.2) przebijają wielokrotnie instalator Windows. Instalacja jest krótka i prosta. Proces partycjonowania jest prosty, a na życzenie użytkownika może być zautomatyzowany (tzn. system sam stworzy odpowiednie partycje). Znaczna część sprzętu jest wykrywana automatycznie, i to bez mielenia kompem jak w W'98. Do zakończenia instalacji wymagany jest tylko jeden restart. A więc,
Linux 1 : 0 Windows

KONFIGURACJA
Konfiguracja w Windows jest wykonywana w całości z interfejsu graficznego. Niektóre niedostępne parametry można zmieniać z Rejestru. Proces konfiguracji w Windows jest niezwykle prosty. W Linuxie konfiguruje się system przez edycję tekstowych plików konfiguracyjnych i wydawanie różnych poleceń. Część parametrów konfiguracyjnych można zmieniać w specjalnych programach konfiguracyjnych dla początkujących (Linuxconf, YaST). Ważną cechą Linuxa jest to, że można go rekonfigurować bez restartów systemu. Ale, ze względu na Windowsową prostotę konfiguracji, wynik to
Linux 1 : 1 Windows

UŹYTKOWANIE
Windows posiada zunifikowany interfejs użytkownika, który jest używany we wszystkich programach. Dzięki temu bardzo łatwo go obsługiwać - wystarczy nauczyć się zasad ogólnych, a nauczyć się ich jest dość łatwo, gdyż Windows jest wszędzie - w szkołach, biurach, bibliotekach, e-Cafe... Linux, system uniksowy, jest bardzo złożony, a jego obsługa polega na wydawaniu poleceń w shellu (który i tak jest lepszy niż dosowy shell). Posiada też interfejs graficzny, lecz istnieje wiele bibliotek tworzących interfejs, wiele różnych środowisk użytkownika (pulpitów)... Nie ma żadnej standaryzacji. Ze względu na te różnice, aktualnie
Linux 1 : 2 Windows

GRY
Nie ma o czym pisać. Dla Linuxa istnieje wiele małych, prostych, darmowych gierek, które jednak rasowemu graczowi nie przypadną do gustu. Jest też kilka gier komercyjnych, takich jak Kwak 1,2,3, Unreal Tournament, Hopkins FBI czy Civilization Call To Power. Ale są to jednostki. W dodatku istnieje problem z obsługą akceleratorów - obecnie obsługiwane są jedynie karty Voodoo. Do Windows istnieje zaś całe mrowie gier, a co miesiąc powstają dziesiątki, więc wynik jest oczywisty
Linux 1 : 3 Windows

OPROGRAMOWANIE
Tutaj oba systemy mocno się różnią. Windows dysponuje ogromną ilością oprogramowania freeware, shareware i komercyjnego, które można zaprząc właściwie do wszystkiego. Istnieją też aplikacje będące standardem w pc-świecie. Linux natomiast dysponuje dużą ilością wolnego i darmowego oprogramowania, prostszego czy bardziej skomplikowanego. Oprogramowanie te jest dołączone do każdej dystrybucji. Jest tam m.in. kompilator gcc, wielofunkcyjny edytor emacs, program graficzny GIMP, emulator Windows WINE (Wine Is Not an Emulator). Jest też komercyjne oprogramowanie, darmowe i płatne, ale w małych ilościach. Należy do niego m.in. Star Office, Corel Word Perfect Office. Tutaj obu systemom należy się remis.
Linux 2 : 4 Windows

OBSŁUGA SPRZĘTU
Oj, w Linuxie jest z tym problem, a głównie dlatego, że producenci sprzętu nie tworzą sterowników dla Linuxa, a twórcy Linuxa nie mają dostępu do specyfikacji technicznej tego sprzętu. Największy problem stanowi obsługa drukarek, modemów wewnętrznych i akceleratorów 3D. Natomiast Windows obsługuje po prostu wszelki sprzęt, który istnieje. Punkt dla Windows.
Linux 2 : 5 Windows

STABILNOŚĆ
Hmm. To w Windows kuleje. W98 pozwala programom na pełną samowolkę - mogą grzebać w pamięci innych programów, kombinować ze sprzętem i robić mnóstwo rzeczy, których nie powinien. Dlatego błąd w jednym programie pociąga cały system za sobą. W dodatku Windows robi się coraz wolniejszy i mniej stabilny w trakcie użytkowania. Pod Linux'em jest inaczej. Programy są pod pełną kontrolą - gdy zrobią coś nie tak, dostają kopa i nie mogą zaszkodzić systemowi. W dodatku Linux nie degraduje się z czasem - jeśli coś działa dobrze dziś, będzie działać dobrze i po kilku latach! Oto zaleta Unixów!
Linux 3 : 5 Windows

BEZPIECZEŃSTWO
Pod tą nazwą kryje się ochrona przed wirusami, stratą danych, hackerami i "chakierami" i.t.p. Tu znów wygrywa Linux. Pod Windows istnieje mnóstwo wirusów, które mogą nieźle zaszkodzić. Utrata danych może nastąpić w wyniku zawieszenia lub śmierci systemu. W dodatku Windows jest narażony na ataki ze strony programów takich jak WinNuke, Prosiak i.t.p., wypuszczanych przez tzw. "chakerów". Linux natomiast jest środowiskiem nie sprzyjającym wirusom - wszystkie programy są przecież pod kontrolą. Zawieszenia nie występują. Atak ze strony "chakerów" jest niemożliwy, a prawdziwi hakerzy mogą mieć spore problemy w dostaniu się do systemu. Kolejny punkt dla Linuxa!
Linux 4 : 5 Windows

EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW
Znów Windows kuleje. Nie potrafi on efektywnie wykorzystać pamięci, a często zapycha ją bez wyraźnej przyczyny. Zdaje mi się, że moc procesora też jest gdzieś marnowana. Linux wykorzystuje pamięć niezwykle efektywnie - system bez problemu uruchomisz na 4 MB RAM, a do pracy w większości programów wystarcza 32 MB, a w najgorszym wypadku 64. Wspomnę też, że Linux niezwykle zapobiega fragmentacji twardego dysku - po kilku miesiącach użytkowania poziom fragmentacji wynosił 0.1%! Znów punkt dla Linuksa...
Linux 5 : 5 Windows

AKTUALIZACJE
Ile czasu musisz czekać, zanim Microsoft wypuści poprawkę na zgłoszony przez Ciebie błąd? A może jej w ogóle nie wypuści?... Z Linuxem jest inaczej. Twórcy Linuxa są gotowi do współpracy. Możliwe nawet jest, że poprawka błędu powstanie dzień po jego zgłoszeniu! W dodatku, jeśli jesteś programistą C, możesz sam naprawić ten błąd i udostępnić poprawkę innym! Kto dostał punkt?
Linux 6 : 5 Windows

CENA
Linux jest systemem wolnym i darmowym. Takimi też jest zdecydowana większość Linuxowych programów. Za Linuxa dużo nie zapłacisz - możesz go ściągnąć z Internetu, kupić magazyn komputerowy z jedną z dystrybucji (ok. 20 zł) bądź zamówić komercyjną dystrybucję z olbrzymią ilością programów, instrukcją i gwarancją pomocy technicznej (do 300 zł). To są grosze w porównaniu do ceny Windows i aplikacji. Więc punkt znów należy się Linuksowi!
Linux 7 : 5 Windows

PODSUMOWANIE
Z mojego porównania Linux wypadł lepiej. Windows wygrywa tylko w kilku miejscach: łatwość konfiguracji, użytkowania, dużo gier, bardzo dobra obsługa sprzętu. Z tego wynika: Windows jest systemem dla domowych użytkowników, którzy tylko grają lub piszą proste dokumenty w Wordzie, a są "odporni na wiedzę" (żeby nie nazwać ich lamerami). Skorzystają natomiast ci, którzy nie grają lub grają mało, a na komputerach się znają i chcą wiedzieć więcej. Tym też dedykuję swoją stronę - pomoże im się poruszać w nowym

---