Rozdział IX Programy administracyjne

Większość komercyjnych odmian Unixa jest wyposażona w programy ułatwiające administrowanie systemem, nazywane popularnie „administratorami systemowymi". Są to programy, które w poszczególnych odmianach Unixa znacznie się między sobą różnią jak również podlegają częstym modernizacjom w ramach jednej odmiany systemu (przez odmiany systemu rozumiemy tutaj jego realizacje pochodzące od różnych firm). W niniejszym rozdziale przedstawiono opis dwóch takich programów:

SAM — dostępny w systemie HP-UX (w wersji 8.x i 9.x), wywoływany jako program o nazwie sam;

SysAdmSh — dostępny w systemie SCO UNIX R.3.2, wywoływany jako program sysadmsh (podobny do sysadm w SCO XENIX).

Pozwalają one uzyskiwać. informacje ostanie systemu i dokonywać jego modyfikacji, odciążając administratora od konieczności gruntownej znajomości plików systemowych, w których przechowywane są informacje konfiguracyjne.

W niniejszym rozdziale scharakteryzowano jedynie ogólne możliwości tych programów. Kolejne informacje dotyczące rejestrowania użytkowników, konfigurowania terminali i drukarek zamieszczono w następnych rozdziałach. Do zapoznania się z pełnymi możliwościami tych programów niezbędna jest lektura obszernej dokumentacji, dostarczanej z każdym z nich.

9.1. SCO UNIX: SysAdmSh — System Administrator

Program SysAdmSh (ang. System Administrator Shell) jest wywoływany poleceniem sysadmsh

Po jego uruchomieniu w górnej linii ekranu wy świetlane jest poziome menu główne, o niżej podanej postaci:

System Backups Accounts Printers Media Jobs Dirs/Files Filesystems User Quit

Poszczególne pozycje tego menu mogą być wskazywane klawiszami strzałek (—>, <—). Aktualna (podświetlona) pozycja może być wybrana przez naciśnięcie klawisza Enter. Poszczególnym pozycjom menu odpowiadają podmenu niższego poziomu lub formularze ekranowe. Dla aktualnej pozycji menu w drugiej linii ekranu wyświetlany jest jej krótki opis.

W większości sytuacji w programie SysAdmSh dostępna jest kontekstowa podpowiedz, wyświetlana po naciśnięciu klawisza F1. Kolejne naciśnięcie klawisza F1 powoduje wyświetlenie informacji mówiących o tym, jak korzystać z podpowiedzi. Ponieważ niektóre

podpowiedzi mogą być dość obszerne, a użytkownik ponadto może być zainteresowany uzyskaniem informacji skojarzonych z aktualnie wyświetlanymi, to każdemu ekranowi podpowiedzi towarzyszy poniżej pokazane menu poziome:

Continue Back Next lndex Related Search Hełp Quit pozwalające uzyskać kolejne informacje. Przykładowo, wybranie opcji lndex spowoduje wyświetlenie w formie menu ogólnego spisu treści podręcznika zawierającego informacje o opisywanym programie i systemie SCO UNIX.

Menu główne programu sysadmsh Uruchomienie programu SysAdmSh powoduje wyświetlenie menu:

System Backups Accounts Printers Media Jobs Dirs/Files Filesystems User Quit którego opcje umożliwiają:

System Obsługę i konserwację systemu:

Report Contigure Hardware Software Audit Execute Terminale

gdzie:

Report Wyświetlenie informacji o stanie systemu:

ActMty Users Printers Disk Network Messages Software Configure Konfigurowanie parametrów systemu

Security Kernel Logout Defaults Intemational Network Time Menus

Hardware Konfigurowanie urządzeń dostępnych dla systemu; powoduje wyświetlenie okna, w którym można wybrać typ konfigurowanego urządzenia.

Rysunek 9.1. Sysadmsh: Menu Hardware

Software Instalowanie i usuwanie pakietów oprogramowania:

Install Remove List Quit Audit Informacje rozliczeniowe:

Enable Disable Collection Report Files Execute Wykonanie zainstalowanego programu. Terminale Parametry dla procesu zamykania systemu (shutdown).

Backups Obsługa archiwów systemu plików:

Create Restore Schedule View Integrity

Accounts Ewidencja i obsługa użytkowników oraz terminali:

User Defaults Terminal Report Check

Plinters Obsługa Podsystemu Zarządzania Wydrukami (PZW):

Configure Schedule Request Auxiliary Priorities

Media Obsługa nośników i archiwów:

List Extract Archive Format Duplicate Tapedump

Jobs Obsługa zadań:

Report Terminale Authorize

Dirs/Files Obsługa katalogów i plików:

List View Copy Edit ModWy Print Archive Differences Remove UseDOS

Filesystems Obsługa systemu plików:

Check Mount Unmount Add Floppy DOS

User Obsługa własnych aplikacji użytkownika.

Quit Wyjście z programu.

Jak można zauważyć z powyższego opisu, program SysAdmSh jest prosty w obsłudze, jednakże pełne wykorzystanie jego możliwości wymaga dość gruntownej znajomości systemu SCO UNIX. Programowi towarzyszy liczący około tysiąca stron podręcznik: „SCO UNIX Operating System. System Administratora Guide". W kolejnych rozdziałach omówiono wykorzystanie tego programu do rejestrowania użytkowników oraz instalowania terminali, drukarek i nowego oprogramowania.

9.2. HP-UX: SAM — System Administrator

Program SAM jest podstawowym narzędziem administratora w systemie HP-UX. Aby móc uruchomić ten program, należy na konsoli głównej otworzyć sesję pracy jako użytkownik o nazwie root i uruchomić wymieniony program poleceniem sam. Uruchomienie tego programu w systemie HP-UX v.8.x jest możliwe również na innych terminalach, ale w takim przypadku muszą być one ustawione w tryb pracy VT100, a obsługa samego programu jest bardziej uciążliwa.

SAM HP-UX v.8.x

Program wyświetla menu główne przedstawione na rysunku 9.2. Na wyświetlanych ekranach, na końcach niektórych wierszy stosowane są następujące oznaczenia:

--> dana pozycja menu jest związana z menu niższego poziomu;

. . . dana pozycja menu jest związana z oknem do wprowadzania danych;

: oznacza wiersz nagłówkowy dla grupy pozycji menu.

Pozycje menu nie oznaczone powyższymi symbolami są związane z oknami informacyjnymi.

Rysunek 9.2. SAM w HP-UX v.8.x — menu główne

Obsługa programu SAM polega na wyborze odpowiedniej pozycji z aktualnie wyświetlanego menu bądź na wypełnieniu pól aktualnie wyświetlanego okna. Po menu poruszamy się klawiszami strzałek. Aktualną (podświetloną) pozycję menu wybieramy naciskając klawisz Enter lub Select item (F4). Aktualnie dostępne klawisze są opisane w dolnej linii ekranu. Klawisz F4 — potwierdzanie wyboru z menu lub wypełnienia pól okna — jest w tym wykazie opisany zależnie od kontekstu jako:

Select item, Done lub Perform Task

SAM HP-UX v.9.x

Program ten, w porównaniu do poprzedniej wersji systemu, ma unowocześniony interfejs użytkownika, a jego obsługa jest bardziej niezależna od typu terminala, na którym jest uruchamiany. Wyświetla menu główne przedstawione na kolejnym rysunku.

Rysunek 9.3. SAM w HP-UX v.9.x — menu główne

program SAM w opisywanej wersji może pracować na terminalach tekstowych i graficznych rysunek przedstawia ekran tekstowy). Obsługa poszczególnych ekranów jest dość podobna, jednakże nie identyczna. Generalnie obowiązuje zasada, że pozycje menu pionowego są wybierane klawiszami strzałek, inne opcje bądź pola do wprowadzania danych są wskazywane klawiszem Tab. W kolejnych rozdziałach pokazano wykorzystanie tego programu przy rejestrowaniu nowych użytkowników oraz dodawaniu do systemu drukarek i terminali.

---