PLAN PRACY

Wstęp:

Rozdział I. Pojęcie źródło prawa.

1. Podział źródeł prawa

A. Podział źródeł prawa ze względu na miejsce usytuowania organu prawotwórczego.
a) Źródła prawa stanowione przez centralne organy państwa
b) Źródła prawa stanowione przez organy terenowe.

B. Podział źródeł prawa ze względu na kryterium adresata
a) Źródła prawa powszechnie obowiązującego

2. Źródła prawa wewnętrznego

Rozdział II. Cechy źródeł prawa administracyjnego.

Rozdział III. Źródła prawa administracyjnego.

Rozdział IV. Rodzaje źródeł prawa administracyjnego.

1. Konstytucja.

2. Ustawy.

A. Umowy międzynarodowe.

B. Umowy międzynarodowe w systemie prawnym Rzeczpospolitej Polskiej.

C. Umowy międzynarodowe według Konstytucji.

D. Umowy międzynarodowe a prawo administracyjne.

3.. Prawo Unii Europejskiej.

A. Wspólnota Europejska.

B. Układ Europejski.

4.. Akty prawne stanowione przez administracje naczelną.

A. Rozporządzenia z mocą ustawy.

B. Rozporządzenia.

C. Zarządzenia.

D. Uchwały.

E. Regulaminy i statuty.

6. Lokalne źródła prawa.

A. Akty normatywne stanowione przez terenowe organy administracji publicznej.

Rozdział V Zakończenie.

Źródła prawa

Akty normatywne, które są wydawane przez wyposażone w kompetencje prawotwórcze (uzyskane w drodze ich udzielenia przez konstytucję lub ustawę - w drodze delegacji ustawowej) organy władzy publicznej (państwowej lub samorządowej) tworzą system formalnie legitymowanych źródeł prawa. Źródła prawa powiązane są ze sobą kompetencyjnie i merytorycznie. Powiązania kompetencyjne wiążą się z hierarchiczną budową aparatu państwowego, co powoduje zróżnicowanie mocy prawnej (moc równa, niższa, wyższa) wydawanych przez organy władzy państwowej i samorządowej aktów prawotwórczych i stworzenie ich hierarchii.

"W doktrynie i praktyce prawniczej w zasadzie powszechnie przyjmuje się, że:
a) akt prawotwórczy o niższej mocy prawnej nie powinien być niezgodny z aktem prawotwórczym o wyższej mocy prawnej.

b) akt prawotwórczy o wyższej mocy prawnej może uchylić akt prawotwórczy o niższej mocy prawnej;
c) akt prawotwórczy o wyższej mocy prawnej przesądza w pewnym stopniu o treści aktu o niższej mocy prawnej.

d) istnieje obowiązek wydawania aktów o niższej mocy prawnej , jeżeli są one niezbędne dla realizacji postanowień aktów o wyższej mocy prawnej." [J. Jabłońska-Bonca, Wstęp do nauk prawnych].
Powiązania merytoryczne aktów prawotwórczych odnoszą się do relacji między treścią regulowanych stosunków społecznych w aktach prawnych.

Nowa Konstytucja RP w rozdziale III ( art. 87 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 93) ujmuje źródła prawa RP w następujące grupy:

1. źródła powszechnie obowiązującego prawa na obszarze całego państwa.

2. źródła prawa powszechnie obowiązującego o ograniczonym terytorialnie zasięgu (prawo miejscowe).

3. źródła prawa wewnętrznie obowiązującego

Polska Konstytucja stanowi, że w Polsce źródłami powszechnie obowiązującego prawa są:

1. Konstytucja (ustawa zasadnicza).

2. Ustawy.

3. Ratyfikowane umowy międzynarodowe.

4. Rozporządzenia.

5. Akty prawa miejscowego.

Źródła prawa powszechnie obowiązującego o ograniczonym zasięgu (prawo miejscowe) tworzą:

• akty prawa miejscowego stanowione przez organy samorządu terytorialnego (uchwały organów kolegialnych samorządu terytorialnego)

• akty prawne, wydawane przez terenowe organy administracji rządowej

Ponadto charakter źródeł prawa powszechnie obowiązującego mają takie akty normatywne jak: rozporządzenia z mocą ustaw wydawane przez Prezydenta RP w ściśle określonych sprawach (rozdział XI Konstytucji), układy zbiorowe pracy, umowy zawierane przez Radę Ministrów z kościołami i związkami wyznaniowymi, niektóre regulaminy Sejmu i Senatu.

Źródłami prawa wewnętrznie obowiązującego są:

• uchwały Rady Ministrów

• zarządzenia Prezydenta RP

• zarządzenia Prezesa Rady Ministrów

• zarządzenia ministrów

• niektóre uchwały Sejmu i Senatu

• regulaminy Zgromadzenia Narodowego

• niektóre akty innych centralnych organów państwowych

W hierarchii legitymowanych źródeł prawa najwyższe miejsce zajmuje konstytucja, ustawa zasadnicza, zawierająca normy - zasady będące fundamentem politycznego, społecznego i gospodarczego porządku w państwie.

Drugie miejsce w hierarchii źródeł prawa zajmują ustanawiane przez parlament ustawy.
Regulacje ustawowe odnoszą się do pewnego spektrum spraw (jest to tzw. materia ustawowa) o fundamentalnym znaczeniu dla działalności państwa np. przyznanie praw i nakładanie obowiązków na poszczególne grupy społeczne (ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela; Dz. U. Nr 3, poz. 19 z późniejszymi zmianami); organizację i zasady działania organów władzy publicznej np. Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty - (t. jedn., Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami), Ustawa z 14 czerwca 1960 r. - kodeks postępowania administracyjnego (t. jedn., Dz. U. z 1980 r. Nr 9, poz. 26 z późniejszymi zmianami): ustrój gospodarczy i inne doniosłe z punktu widzenia państwa sprawy.

Ustawy normujące obszerne dziedziny spraw noszą nazwę kodeksów. Legislacja Rzeczypospolitej Polskiej przewiduje w systemie źródeł prawa istnienie rozporządzeń z mocą ustawy. Akty te mają moc równą ustawie, ustanawiane są w ściśle określonych przez Konstytucję sprawach (stan nadzwyczajny). Rozporządzenia wykonawcze do ustaw są kolejnymi dokumentami o charakterze prawotwórczo-wykonawczym. Pochodzą od naczelnych organów administracji państwowej, a na szczeblu terenowym od wojewodów. Są wydawane na podstawie upoważnienia ustawowego i służą wykonywaniu ustaw.
Przedstawione powyżej źródła prawa łącznie z aktami prawnymi organów samorządu terytorialnego (uchwałami), tworzą grupę aktów prawotwórczych powszechnie wiążących tzn. zawierają normy prawne, których adresatem może być każdy podmiot w państwie. Kolejne w hierarchii źródeł prawa, akty normatywne, to: niektóre rodzaje uchwał parlamentu i rządu oraz zarządzenia organów administracji rządowej. Tworzą one grupę aktów prawotwórczych wewnętrznie wiążących (ich normy dotyczą podmiotów usytuowanych wewnątrz aparatu państwowego i samorządowego).

Część uchwał i zarządzeń nie ma charakteru aktów prawotwórczych, gdyż nie zawiera norm prawnych.
Grupę źródeł prawa powszechnie obowiązującego, zewnętrznego tworzą ratyfikowane umowy międzynarodowe, będące dokumentami prawnymi powstałymi w konsekwencji zgodnego oświadczenia woli podmiotów prawa międzynarodowego (tj. państw lub organizacji międzynarodowych). Umowy międzynarodowe ratyfikowane na podstawie upoważnienia ustawowego zajmują wysokie miejsce w hierarchii źródeł prawa. Legitymowane źródła prawa wewnętrznego i umowy międzynarodowe publikowane są w dziennikach (aktach promulgacyjnych) Rzeczpospolitej Polskiej:

• Dzienniku Ustaw RP (konstytucja, ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy, rozporządzenia wykonawcze, umowy międzynarodowe)

• Monitorze Polskim (uchwały i niektóre zarządzenia)

• Dziennikach Urzędowych poszczególnych ministerstw (np. zarządzenia)

• Wojewódzkich Dziennikach Urzędowych (rozporządzenia i zarządzenia wojewody, uchwały organów samorządu terytorialnego).

Akty organów samorządu terytorialnego publikowane są w sposób zwyczajowo przyjęty na danym

Terenie w drodze obwieszczeń, w lokalnych mediach.

Znajomość źródeł prawa znacznie pomaga w poruszaniu się po obszarach prawa, jest niezbędna do skutecznego stosowania prawa, pozwala na prawidłowe wykonywanie zadań z zakresu pełnienia różnorodnych funkcji publicznych.

ŹRÓDŁA PRAWA W POLSCE

Źródłami prawa w znaczeniu materialnym są wszelkiego rodzaju stosunki międzyludzkie. W znaczeniu formalnym źródłem prawa jest forma jego występowania i pochodzenia.

Rodzaje źródeł prawa

a) zwyczaje (prawo zwyczajowe, niepisane) - wytwór historycznego procesu kształtowania się stosunków społecznych;
b) akty normatywne (prawo stanowione, pisane) - akty wydane przez organy państwowe, złożone z przepisów prawnych i zawierające normy prawne, mające określoną strukturę. System źródeł prawa to całokształt aktów normatywnych obowiązujących w danym państwie, charakteryzujący się hierarchiczną strukturą, która polega na tym, że jedne akty normatywne mają nadrzędny charakter w stosunku do innych (powoduje to, że żadne prawo nie może być sprzeczne z prawem stopnia wyższego).

Delegacja ustawowa to zawarte w ustawie upoważnienie do wydania przez dany organ administracji państwowej konkretnego aktu normatywnego (źródła stopnia niższego są wydawane na podstawie źródeł stopnia wyższego i celem ich wykonania).

Konstytucja jest źródłem prawa najwyższej rangi, więc żaden inny akt normatywny nie może być z nią sprzeczny. Określa ona zasady ustroju politycznego i gospodarczego państwa, jego strukturę organizacyjną oraz wolności, prawa i obowiązki obywateli.

Ustawa to akt normatywny nadrzędny w stosunku do innych (z wyjątkiem konstytucji i ratyfikowanych umów międzynarodowych), którym reguluje się istotne sprawy życia politycznego, społecznego i gospodarczego państwa (podstawowe prawa i obowiązki obywatelskie, budżet).

Tryb tworzenia ustaw reguluje regulamin sejmowy. Pierwszym etapem jest zgłoszenie projektu ustawy przez uprawnione organy lub osoby. Inicjatywa ustawodawcza (prawo do zgłoszenia projektu ustawy, powiązane z obowiązkiem rozpatrzenia go przez Sejm) przysługuje: posłom, Senatowi, Prezydentowi, Radzie Ministrów i grupie 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. Uchwaloną przez Sejm ustawę rozpatruje Senat, który może w niej dokonać poprawek lub ją odrzucić. Uchwalone przez parlament ustawy podpisuje Prezydent i zarządza ich ogłoszenie w Dzienniku Ustaw.

Rozporządzenie to akt normatywny wydawany zawsze na podstawie upoważnienia ustawowego i mający na celu wykonanie jakiejś ustawy (rozporządzenie wykonawcze do ustawy), publikowany w Dzienniku Ustaw. Może je wydawać: Prezydent, Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, poszczególni ministrowie oraz Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Uchwały Rady Ministrów oraz zarządzenia Prezesa Rady Ministrów i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty. Podlegają one kontroli zgodności z powszechnie obowiązującym prawem przez Trybunał Konstytucyjny. Publikowane są w Monitorze Polskim.

Zarządzenia mogą być wydawane tylko na podstawie ustawy i nie mogą stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych i innych podmiotów.

Uchwała jest aktem wydawanym tylko przez organ kolegialny. Uprawnienia uchwałodawcze mają: Sejm, Senat, Zgromadzenie Narodowe, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji oraz Państwowa Komisja Wyborcza.

Akty prawa miejscowego są wydawane przez terenowe organy administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego i obowiązują tylko na obszarze działania tych organów (województwo, powiat, gmina); publikowane są w wojewódzkich dziennikach urzędowych.

Umowy międzynarodowe (traktaty, konwencje, pakty, układy) stanowią źródła międzynarodowego prawa publicznego i regulują stosunki między państwami.

Ratyfikacja to akt, w którym organ upoważniony od reprezentowania państwa wyraża zgodę na obowiązywanie umowy międzynarodowej w danym państwie (związania go tą umową); w Polsce umowy międzynarodowe ratyfikuje Prezydent.

Ratyfikacji nie podlegają umowy handlowe oraz umowy rządowe i resortowe. Umowy międzynarodowe ratyfikowane stają się częścią krajowego porządku prawnego po ich opublikowaniu w Dzienniku Ustaw i stosowane są bezpośrednio, chyba że konieczne jest do tego wydanie ustawy.

Niektóre umowy ratyfikuje Prezydent zawiadamiając o tym Sejm i Senat, a inne wymagają wydania umowy upoważniającej do ratyfikacji (umowy dotyczące pokoju, sojuszów, układów politycznych lub wojskowych, członkostwa w organizacjach międzynarodowych).

Umowa międzynarodowa ratyfikowana na podstawie upoważnienia wynikającego z ustawy ma pierwszeństwo przed ustawą krajową, w przypadku gdy jej treści nie da się pogodzić z treścią tej ustawy krajowej.

Powszechnie prawo administracyjne nie może być skondensowane w całości. Przedmiotem regulacji prawno-admnistracyjnej są zagadnienia bardzo zróżnicowane i złożone i dlatego nie można sformułować zasad prawnych równocześnie ogólnie i trwale. Sama nazwa źródeł prawa używana była kiedyś przez historyków w dokumentach, przekazach, w których spisywano dawne prawa. Współcześnie źródła prawa to sposób w jaki tworzy się, utrzymuje i zmienia prawo. Badając to można wyłonić poszczególne składniki gatunkowe obowiązującego porządku prawnego. Owymi składnikami w prawie są źródła prawa administracyjnego. Należą do nich: konstytucja, liczne ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy rozporządzenia, uchwały, zarządzenia, lokalne przepisy prawne, regulaminy, statuty itd.

Charakterystyczne cechy źródeł prawa administracyjnego to:

1) Wielkość i różnorodność w sensie składników gatunkowych. Zasadniczą różnicą się one od innych źródeł innych działów prawa. Najczęściej reprezentowane są rozporządzenia.

2) Kodyfikacja trafia na przeróżne przeszkody, a właściwie nie jest podejmowana poza procedurą.

Zmiany dotyczą zasad ogólnych prawa administracyjnego, to znaczy regulacji podobnej do istniejącej w prawie cywilnym i karnym.

3) Większość źródeł prawa administracyjnego pochodzi od samej administracji. Organy administracji państwowej, czyli organy centralne i naczelne wydają różnorodne akty normatywne. 4) Praw administracyjne nie jest jednolite w sensie wyróżnienia go jako działu. Skutkiem regulowania pewnych przedmiotów szczególnych, dochodzi do dalszego podziału na niższym stopniu i wyodrębnieniu działów kompleksowych, charakteryzujące się udziałem norm z praw innych np. wodnego, ochrony środowiska, budowlanego.

5) Prawo administracyjne stanowi prawo miejscowe ustanawiane z powodu ewenementu lokalnego, co znaczy takiej regulacji, która występuje na obszarze całego kraju.

Badanie źródeł prawa administracyjnego

Podstawa prawna, materia normatywna, walor prawny, promulgacja, nomenklatura to tematy obejmujące tematy badania źródeł administracyjnego.

Podstawa prawna wyróżnia ogólną podstawę prawną (kompetencyjną - upoważnia dany rząd organów do wydawania określonego rodzaju aktów normatywnych i podstawę prawną skonkretyzowaną podstawą prawną, delegacją ustawową, a przez konstytucję upoważnieniem uprawniającym dany organ do wydania określonego aktu w określonej szczegółowo materii.

Materia normowana wyróżnia przedmioty regulacji będące normowane określonymi rodzajowo aktami normatywnymi np. ustawami.

Walor prawny „pyta” w oparciu o dany akt prawny można na podmiot zewnętrzny wobec administracji nałożyć w sposób legalny określone obowiązki publicznoprawne.

Promulgacja ogłasza akt normatywny. Natomiast nomenklatura, w której dokonuje się porządku w nazewnictwie aktów i niemożliwości ich wyróżnienia na podstawie tej cechy.

Rodzaje źródeł prawa administracyjnego

KONSTYTUCJA to akt normatywny najwyższej rangi, który tworzy podstawowe zasady ustroju politycznego i spoełecznego-gospodarczego państwa, kompetencje i strukturę lokalnych i centralnych organów państwa oraz treść i zasady stosunków między obywatelami a państwem. W zakresie administracji publicznej konstytucja określa ustrój, zadania, kompetencje, formułuje podstawowe zasady i formy działania organów administracji publicznej. Zadaniem konstytucji jest kreowanie zasad kontroli administracji publicznej i prawa administracyjnego. Konstytucja reguluje wolności i prawa człowieka i obywatela zakreślając granice prawnej ingerencji administracji publicznej, ale i otwiera możliwość przekraczania tych granic (ingerencje w wolności i prawa). Każdy człowiek może wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego i zażądać czy ustawa jest zgodna z konstytucją. Od 1997 roku postanowienia Konstytucji obowiązują bezpośrednio 0każdego pracodawcę, sędziego i organ administrujący w każdej sprawie ogólnej lub indywidualnej, która jest prowadzona.

Konstytucja obowiązuje organy wszystkich kompletnych władz publicznych władzą ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą w zakresie stosowania prawa prywatnego a także obowiązuje organy i pracowników urzędów w obszarze realizacji i stosowania prawa publicznego i organy I i II instancji oraz organy kontrolne i nadzorcze.

USTAWY to akty normatywne uchwalane przez parlament, w hierarchii źródeł prawa są bezpośrednio po konstytucji i nie może być sprzeczna z nią. Ustawa ma charakter źródła powszechnie obowiązującego. Niektóre materie są regulowane wyłącznie ustawami np. zakres działania i tryb powoływania oraz odwoływania Ministrów (art.146 ust. 4 pkt 12), ograniczenia w zakresie korzystania przez obywateli z konstytucyjnych praw i wolności (art.31 ust.3), zasady i tryb przeprowadzenia referendum lokalnego (art. 170) itp.

Rzeczy objęte materią ustawową nie mogą być regulowane aktami normatywnymi niższego rzędu niż ustawa. Warunkiem wejścia w życie ustaw jest ich ogłoszenie, urzędowo odbywa się przez publikację w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej.

UMOWY MIĘDZYNARODOWE to „umowy zawarte przez Państwo Polskie z innymi państwami oraz oświadczenia rządowe w sprawie mocy obowiązującej tych umów, ich ratyfikacji oraz uczestnictwa w nich innych państw”. Prawo konstytucyjne określa że umowy międzynarodowe obowiązują w obrębie polskiego systemu prawnego z mocy własnej (proprio vigore) bez transformacji i inkorporacji.

Umowy międzynarodowe są w formie traktatów, umów, porozumień i jest źródłem prawa po ratyfikacji i ogłoszeniu. Ogłaszana w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej jest częścią krajowego porządku prawnego, bezpośrednio stosowana. Samo zawarcie to ustalenie przez państwa wzajemnych praw i zobowiązań. Tylko w szczególnych przypadkach umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo przed ustawą.

Prawo międzynarodowe, a właściwie jego cechą norm jest to, iż obowiązują między państwami i tworzą prawa i obowiązki dla państw jako podmiotów prawa międzynarodowego. Niektóre umowy międzynarodowe mają charakter administracyjny.

Powstanie i struktura Unii Europejskiej. Korzenie i źródła idei wspólnej Europy.

Idea Europy jest stara, tak bardzo, ze nawet jej nazwa pochodzi od postaci z greckiej mitologii. Wraz z upadkiem Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego w 476 roku powstała myśl by Europa na powrót była zjednoczona.

Początki Integracji.

Lata po II wojnie światowej sprzyjały integracji. Wzrastająca wrogość pomiędzy krajami Europy zachodniej a krajami Europy wschodniej (a raczej konflikt na linii USA - ZSRR), oraz strach społeczeństw Europy zachodniej przed ZSRR doprowadziły do zintensyfikowania prac nad projektami integracji.

BUDOWA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. EUROPEJSKA WSPÓLNOTA WĘGLA I STALI.

W latach 1948 - 1950 inicjatywę na rzecz integracji zachodnioeuropejskiej przejęła Francja. Nie z powodu wyjątkowo dużego nagromadzenia idei integracyjnych w tym kraju, ale dla doraźnych celów politycznych i ekonomicznych. Sytuacja pomiędzy Francja a Niemcami była zaogniona. Toczył się spór o status Saary. Poza tym Francja potrzebowała gwarancji, ze odbudowane państwo niemieckie będzie państwem pokojowym. Francuscy politycy chcieli osiągnąć to poprzez ściśle powiązanie przemysłów weglowo-stalowych Francji, Niemiec, a także innych państw Europy. Miało to wyeliminować zagrożenie wojna. Poza tym Francja przystąpiła do odbudowy swojego potencjału militarnego i swojej pozycji wielkomocarstwowej, czemu służyć miało zwiększenie produkcji sektora weglowo-stalowego. Produkcja wielokrotnie przewyższała zapotrzebowanie wewnętrzne, zaczęto wiec szukać sposobu na sprzedaż nadwyżek.

W takiej atmosferze, generalnie sprzyjającej zjednoczeniu, francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman, w dniu 9 maja 1950 roku wystąpił z oświadczeniem, w którym proponował połączenie przemysłów węgla i stali Francji i Niemiec (a także innych państw) oraz podporządkowanie ich organowi ponadnarodowemu. Oświadczenie nie pozostało bez odpowiedzi. Plan francuskiego ministra doczekał się zmaterializowania 18 kwietnia 1951 roku, gdy w Paryżu uroczyście podpisano układ o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali, do której przystąpiło sześć krajów: Belgia, Republika Federalna Niemiec, Francja, Włochy, Luksemburg i Holandia. Układ wszedł w życie 23 lipca 1952 roku. Ówczesna prasa zachodnioeuropejska pełna była prognoz, ze postanowienia z Paryża są początkiem zjednoczonej Europy oraz, ze następnym krokiem powinna być konstytucja europejska. Traktat został zawarty na 50 lat od dnia, w którym wszedł w życie, co oznacza, ze w 2002 roku utraci swa ważność. W 1991 roku Komisja Wspólnot opowiedziała się za jego wygaśnięciem w tym terminie, co oznacza przejecie jego zadań przez Wspólnotę Europejska.

EUROPEJSKA WSPÓLNOTA GOSPODARCZA I EUROPEJSKA WSPÓLNOTA ENERGII ATOMOWEJ.

Po powstaniu EWWiS (Europejska Wspólnota Węgla i Stali) podejmowane były próby rozszerzenia zakresu działania o cele obronne i polityczne, lecz na to było jeszcze za wcześnie. W czerwcu 1954 roku szefowie dyplomacji krajów Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali podjęli kolejna inicjatywę w tym zakresie. W Messynie zdecydowano, ze słuszna jest integracja w obszarze gospodarczym. Rok później, 25 marca 1957 roku, zwołano w Rzymie konferencje, na której zostały podpisane: Traktat ustanawiający Europejska Wspólnotę Gospodarcza - EWG, powszechnie nazywana Wspólnym Rynkiem oraz Traktat ustanawiający Europejska Wspólnotę Energii Atomowej - EWEA, powszechnie nazywana Euratomem. Oba traktaty znane są pod nazwa Traktatów Rzymskich. Traktaty ustanawiające EWG i EWEA zostały podpisane przez sześć państw członkowskich EWWiS i weszły w życie 1 stycznia 1958 roku. Obydwa Traktaty zawarte zostały na czas nieokreślony.

Powstanie Unii Europejskiej.

Po tak owocnych latach pięćdziesiątych procesy integracyjne zostały nieco zahamowane. Nie znaczy to, ze Europa zapomniała, bądź zaniechała jednoczenia, nie. Przełom osiągnięto w Hadze, gdzie w grudniu 1969 roku szefowie państw wydali zalecenie, aby w latach 1972 i 1974 (są to lata, na które zaplanowano kolejne konferencje dyplomatyczne, tym razem w Paryżu) skonkretyzować instrument i nowy cel zjednoczenia gospodarczego i politycznego, w ten sposób proklamowano stworzenie unii europejskiej. Tym razem premier Belgii, Leo Tindemans otrzymał od szefów rządów innych krajów zadanie opracowania całościowej koncepcji unii europejskiej.

Opracowanie-raport Tindemansa przewidywał kilka bardzo konkretnych zaleceń, wśród nich:

• rok 1980 jako urzeczywistnienie idei unii;

• reforma instytucji Wspólnoty;

• wspólna polityka zagraniczna, regionalna oraz społeczna.

Dziś wiemy, ze tego ambitnego planu nie udało się dokonać w przewidzianym przez belgijskiego premiera terminie. Trudność wynikała ze zbyt wielkich różnic w spojrzeniu poszczególnych państw na koncepcje struktury konstytucyjnej Unii oraz na sprawy związane z reformami jej instytucji. Nie oznacza to, ze w latach siedemdziesiątych nie osiągnięto postępu. Wprowadzono ważny, jeżeli nie najważniejszy instrument Europejska Współprace Polityczna.

JEDNOLITY AKT EUROPEJSKI

Po wielu latach, pierwszym znaczącym krokiem w kierunku Unii Europejskiej było podpisanie Jednolitego Aktu Europejskiego w dniach 17 i 28 lutego 1986 roku (trzy państwa ówczesnej dwunastki Wspólnot - Włochy, Gracja i Dania podpisały go w drugim terminie). Traktat, który jest w zasadzie umowa międzynarodowa nazwę swa zawdzięcza temu, iż wprowadzał zmiany do traktatów założycielskich Wspólnot, a także zawierał postanowienia kładące fundament pod obecny II filar Unii Europejskiej (Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa). Istotnym składnikiem JAE (Jednolitego Aktu Europejskiego) była deklaracja o Europejskiej Współpracy Politycznej, która była w zasadzie sformalizowaniem już istniejących od 1970 roku kontaktów miedzy państwami członkowskimi Wspólnot. Ważnym punktem JAE było ustanowienie Rady Europejskiej, w której skład wchodzą szefowie państw lub rządów państw członkowskich oraz przewodniczący Komisji Wspólnot, którzy są wspomagani przez ministrów spraw zagranicznych i jednego członka Komisji. Spotkania Rady Europejskiej odbywają się dwa razy do roku. JAE wzmocnił pozycje Parlamentu Europejskiego.

TRAKTAT Z MAASTRICHT

W następnym roku, po wejściu w życie Jednolitego Aktu Europejskiego, zebrana w Hanowerze Rada Europejska podjęła decyzje o rozszerzeniu Rynku Wewnętrznego przez Unie Gospodarcza i Monetarna. Na posiedzeniu Rady w czerwcu 1989 roku w Madrycie postanowiono zwołać konferencje rządów państw członkowskich w celu utworzenia Unii Gospodarczej i Monetarnej. Ponieważ w owym czasie pojawiły się problemy na południu Europy (Jugosławia) postanowiono wzmocnić prace nad unia polityczna, a także w zakresie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Traktat o Unii Europejskiej podpisany w Maastricht 7.02.1992 stanowi nowy etap integracji europejskiej. Przyjął on kalendarium na wprowadzenie wspólnej waluty euro, będącej logicznym zakończeniem procesu tworzenia rynku bez granic. Rozszerzył on pojecie obywatelstwa mieszkańców Unii Europejskiej przez przyznanie im nowych praw (czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach lokalnych i europejskich, prawo petycji, prawo odwołania się do Rzecznika Praw Europejskich). Obie konferencje zostały zwołane zgodnie z zaleceniami Rady Europejskiej obradującej w dniach 14 i 15 grudnia 1990 roku w Rzymie. Następnie podczas posiedzenia Rady w Maastricht w dniach 9 i 10 grudnia 1991 roku, oba projekty zostały połączone w jeden projekt Traktatu o Unii Europejskiej, który 7 lutego 1992 roku został podpisany przez dwanaście państw członkowskich Wspólnot.

TRAKTAT AMSTERDAMSKI

Trzy lata po wejściu w życie Traktatu o Unii Europejskiej potrzebna się stała jej reforma instytucjonalna. Projekt jej przygotowywany był na konferencji międzyrządowej trwającej od marca 1996 roku. Projekt przedłożony później pod obrady Rady Europejskiej (15 - 18 czerwiec 1997) w Amsterdamie został przyjęty i po ratyfikacji wszedł w życie 1 maja 1999 roku.
Z szóstki w piętnastkę.

Traktaty ustanawiające Wspólnoty podpisywało sześc. państw: Francja, Belgia, Holandia, Luksemburg, Republika Federalna Niemiec i Włochy. Później Wspólnoty powiększały się o: 22 stycznia 1972 - Traktat o przystąpieniu do Wspólnot: Danii, Irlandii, Wielkiej Brytanii i Norwegii. Norwegia w wyniku referendum nie ratyfikowała Traktatu, który wszedł w życie 1 stycznia 1973 roku. Z "szóstki" zrobiła się "dziewiątka"; 28 maja 1979 - do Wspólnot przystępuje Grecja. Wejście w życie: 1 stycznia 1981 roku; 12 czerwca 1985 - Traktaty o wejście Hiszpanii i Portugalii do wspólnot. Wejście w życie: 1 styczeń 1986 r; 24 czerwiec 1994 - Traktat o przystąpieniu do Unii Europejskiej Austrii, Norwegii (Norwegowie znów mówią nie, póki ropy, póty nadziei), Szwecji i Finlandii. Wchodzi w życie: 1 stycznia 1995 roku. W ten właśnie sposób "szóstka" zmieniała się w piętnastkę.

Akty prawne stanowione przez administrację naczelną to rozporządzenia z mocą ustawy, rozporządzenia, uchwały i zarządzenia w zakresie wykonywanych przez te organy uprawnień oraz inne akty. Rozporządzenia z mocą ustawy przeciwnie do ustaw wykazywały się umocowaniem, które wywodziło się z innego aktu prawnego. Rozporządzenia rady Ministrów z mocą ustawy musiały zawierać stosowne upoważnienie. Podjęcie takiej ustawy wymagało bezwzględnej większości głosów. Umotywowane wnioskiem Rady Ministrów i przechodziła drogą legislacyjną. Od 1997 roku wydawane są przez Prezydenta, na wniosek Rady Ministrów. Te rozporządzenie podlega zatwierdzeniu przez Sejm na najbliższym posiedzeniu.

Rozporządzenia uzupełniają ustawy przejmując ciężar szczegółowej regulacji. Są aktem normatywnym wydawanym przez naczelne organy administracji państwowej i są kluczowym źródłem prawa administracyjnego po ustawie. Źródłami prawa powszechnie obowiązującego są również rozporządzenia wydawane przez wojewodów, które nie są takimi samymi rozporządzeniami jak te, które znajdują się w Konstytucji. Warunkiem wejścia w życie rozporządzeń jest ich ogłoszenie. Rozporządzenia wydawane przez naczelne organy administracji państwowej są ogłaszane w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej.

Zarządzenia to akty normatywne, które nie mają waloru źródeł powszechnie obowiązujących. Posiadają charakter wewnętrzny i obowiązują wyłącznie jednostki organizacyjne podlegające organowi wydającymi zarządzenia, które z kolei wydawane są na podstawie ustaw. Co oznacza, iż ustawa musi określać organ, upoważniony do stanowienia aktów normatywnych w formie zarządzania, a także kompetencję, w zakresie, której mogą być stanowione zarządzenia. Zarządzenia nie mogą regulować materii zastrzeżonych dla regulacji w postaci ustawy i rozporządzenia, a także spraw dotyczących praw, wolności i obowiązków obywateli, nie mogą również wpływać na sytuację prawną osób fizycznych i prawnych. Zarządzenia nie mogą zastępować aktów normatywnych o mocy powszechnie obowiązującej i modyfikować ich treści, sensu i znaczenia. Nie mogą również stanowić podstawy decyzji wobec podmiotów, obywateli i osób prawnych nie związanych z normodawcą szczególnym stosunkiem organizacyjnego podporządkowania. Zarządzenia są wydawane przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, ministrów, prezesa Rady Ministrów

Uchwały to akty normatywne kolegialnych organów administracji publicznej np. . uchwały Rady Ministrów. Przeważnie uchwały mają charakter wewnętrznie obowiązujący jednostki organizacyjne podległe organowi podejmującym uchwałę. Podejmowane są dla wykonania prawnie określonych kompetencji. Aby uchwała weszła w życie musi zostać ogłoszona w „Monitorze Polskim”, oficjalnym organie promulgacyjnym Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polski.

Regulaminy i statuty akty normatywne regulujące wewnętrzny ustrój i funkcjonowanie jednostek organizacyjnych administracji publicznej i niepublicznej. Ich przedmiotem regulacji są w szczególności zakres czynności, podział pracy, kontrola wewnętrzna itp. Organy naczelne uczestniczą w tworzeniu regulaminów i statutów. Te akty stanowią postać prawa ściśle wewnętrznego. Pełnią funkcje wyeliminowania swobody i dowolności w zakresie organizacji i funkcjonowania jednostek organizacyjnych administracji publicznej. Muszą posiadać podstawę ustawową. Regulaminy zakładów publicznych to szczególne akty normatywne, regulujące prawa i obowiązki użytkowników zakładu.

LITERATURA:

1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Warszawa 1996r.

2. Jan Boć „Prawo administracyjne” Wrocław 2000r.

3. Ryszard Seidel „Elemanty prawa” Poznań 1998r.

4. I. Popiuk-Rysińska „Unia Europejska” Warszawa 1998r.

5. A. Przyborowska-Klimczak, E. Skrzydło-Tafelska Warszawa 1998r.

6. E. Kawecka-Wyrzykowska, Ewa Synowiec „Abc Unii Europejskiej” Warszawa 1997r.

7. J. Śliwoski „Prawo i polityka we współczesnym świecie” Warszawa 1998r.

8. Encyklopedia Ginessa Warszawa 1990r.

Temat pracy	Imię i nazwisko	Rok/Grupa
Źródła prawa administracyjnego	MARTA TENETA	II ROK ZAOCZNE STUDIA ADMINISTRACJI GRUPA F1

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---