Makroekonomia - WYKŁAD V 11.01.2003
PKB Y=K+I+G+X
Konsumpcje - definiujemy jako wydatki gospodarstw domowych wliczamy w nie:
Zakupy dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku to jest pralki, lodówki, radio samochodowe...
Dóbr konsumpcyjnych nietrwałego użytku, to jest żywność, benzyna, ubranie, oraz usługi np.: fryzjerskie medyczne.
Inwestycje - to suma wydatków przedsiębiorstw na fabryki, maszyny oraz wydatków gospodarstw domowych na mieszkanie.
Zakupy rządowe - dochody zgromadzone w budżecie państwa są rozdysponowywane na różne cele publiczne.
Wydatki rządowe dzielimy na:. Zakupy rządowe dóbr i usług, transfery rządowe, obsługę długu publicznego.
Zakupy rządowe dóbr i usług - dotyczą wydatków ponoszonych przede wszystkim na:
Administrację Państwa.
Obronę narodową
Ochronę porządku publicznego
Publiczną ochronę zdrowia
Oświatę kulturę, edukację, naukę, sztukę.
Import i eksport
Gospodarka polski jest gospodarką otwartą (charakteryzuje się szeroką wymianą gospodarczą z innymi krajami).
EKSPORTEM nazywamy dostarczenie towarów i usług z danego kraju za granice, a IMPORT to dostarczenie towarów i zagranicy do danego kraju.
Metoda SNA (System Of National Acount) - Metoda ta opiera się na założeniu, „Kto wytwarza PKB a kto nie”
Oraz jakie dobra a w szczególności, jakie usługi mogą być do niego zaliczone. INACZEJ:
PKB jest rezultatem wykorzystania czynników produkcji (PRACA, ZIEMIA, KAPITAŁ, TECHNOLOGIA), których rezultaty mogą być komuś potrzebne.
5 założeń metody SNA z książki + 1 z końca książki!!!!
Jeżeli ktoś pracuje zarobkowo, czyli sprzedaje swoją pracę bądź jej rezultaty, to znaczy, że jego praca bądź rezultaty są komuś potrzebne. Jeśli zaś są komuś potrzebne to znaczy, iż pomnażają poziom dobrobytu materialnego. Tak, zatem każda praca w ten czy inny sposób płatna winna być traktowana jako zwiększająca produkt krajowy.
Jeśli ktoś wydzierżawia ziemię i za tę dzierżawę otrzymuje czynsz, to znaczy, iż dzierżawiący potrzebuje jego ziemi. Akt zaspokojenia tej potrzeby podnosi narodowy dobrobyt materialny, a zatem usługa polegająca na wydzierżawieniu też powinna być wliczana do PKB. To samo odnosi się do jakichkolwiek innych dóbr materialnych wydzierżawianych lub wypożyczanych.
Jeśli ktoś składa pieniądze w banku, bank wypłaca mu z tego tytułu odsetki, to znaczy, że pieniądze te są bankowi potrzebne. Jeśli działalność banku jest komuś potrzebna to znaczy, że akt złożenia pieniędzy na koncie przyczynia się do wzrostu narodowego bogactwa.
Dom, w którym mieszka jego właściciel również tworzy, PKB. Właściciel sam sobie odnajmuje mieszkanie, sam świadcząc, zatem tę usługę. Jej wartość równa jest czynszowi, który by płacił gdyby mieszkanie nie było jego własnością.
Zysk, jaki otrzymuje właściciel przedsiębiorstwa na zaspokajanie jego potrzeb konsumpcyjnych należy traktować jako wynagrodzenie za działalność podnoszącą narodowy dobrobyt materialny.
Względnie Dokładne obliczanie PKB możliwe jest w społeczeństwach o rynkowym, liberalnym i demokratycznym ustroju gospodarczym.
W każdym społeczeństwie istnieje cześć ludności nie produktywnej (emeryci, dzieci, bezrobotni) Nie są aktywni zawodowo.
Współcześnie istnieją II grupy ludzi:
Produkcyjni (zatrudnieni płaco biorcy) pozostali otrzymują z innego tytułu.
Nieprodukcyjni.
ISTNIEJĄ II PODEJŚCIA DO OBLICZANIA PKB W METODZIE SNA........
Podejście od strony nakładów / dochodowe od strony powstawania.
PKB = Suma Amortyzacji + zysk nie podzielony + dochody osobiste ludności + saldo
Podejście od strony Efektów wykorzystania tych czynników / lub od strony podziału.
PKB = inwestycje odtworzeniowe + inwestycje netto dóbr i usług konsumpcyjnych + saldo
.........Do wydatków i dochodów osobistych do dyspozycji.
PKB a produkt narodowy brutto
PNB jest miernikiem całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju niezależnie od miejsca (kraju) świadczenia usług przez czynniki produkcji.
PNB = PKB - powiększonemu o dochody netto z tytułu własności za granicą.
PNB a dochód narodowy
PNB - Amortyzacja = PNN - Produkt Narodowy Netto
DN = to PNN wytworzony w gospodarce. Oblicza się go przez zminusowanie amortyzacji od PNB w cenach czynników produkcji.
2
PKB
Brutto
1000
-100
-190
DN
750
+40
DO
600
DDO
610
PKN
Netto
900
-50
-30
-110
+120
-70
Przedsiębiorstwa
Budżet Państwa
Gospodarstwa Domowe
O 60
K 550
550
240
A
ZN
PK
Pus
610
P.O
T.S
PP
D
210
PP - Podatek pośredni
A - Amortyzacja
D - Dotacja
Pus - Podatek Społeczny
PK - Podatek Konsumpcyjny
ZN - Zysk niepodzielony
DN - Dochód Narodowy
DO - Dochód Osobisty
T.S - Transfer Socjalny
DDO - Dochód Dyspozycyjny
O - Oszczędności
K - Konsumpcja
ZB - Zakupy Budżetowe
WB = T + ZB