Budownictwo

Technologie

Izolacje 9/02

Pokrycia dachowe — trudny wybór

Dach ma ogromny wpływ na trwałość i ogólny wygląd budynku, a ponieważ jest inwestycją na dłaugie lata, decyzja o wyborze materiału dekarskiego musi być dobrze przemyślana. Należy wziąć pod uwagę, że pomiędzy rodzajem pokrycia i konstrukcją więźby dachowej istnieje ścisły związek, a co za tym idzie — wybrany typ pokrycia nie może być dowolnie zastąpiony innym.

Dachówka ceramiczna rombowa (fot. RuppCeramica)

W niniejszym artykule przedstawiamy Państwu charakterystykę mniej i bardziej popularnych materiałów stosowanych do krycia dachów obiektów o różnym przeznaczeniu.

Dachówki ceramiczne

Dachówka ceramiczna na stałe zapisała się w polskim krajobrazie. Jest to jeden z najstarszych materiałów pokryciowych (stosowany już w średniowieczu), a dzięki temu — dobrze znany zarówno producentom, wykonawcom oraz projektantom. Trwałość dachówki ceramicznej określa się na ponad sto lat, czyli tyle ile wynosi przewidywana żywotność budynku. Pokrycie to doskonale sprawdza się wszędzie tam, gdzie występują duże opady śniegu i dachom stawia się szczególnie wysokie wymagania. Poza pięknym wyglądem połaci dachu, dachówka gwarantuje znakomitą wentylację i zapewnia zdrowy klimat w chronionym budynku. Dachówki ceramiczne zaliczane są do materiałów ciężkich — masa pokrycia na ogół mieści się w przedziale 45-65 kg/m2 — wszystkie pozostałe pokrycia, jak blaszane, papowe czy z tworzyw sztucznych są kilkakrotnie od nich lżejsze.

od lwej: holenderska/esówka, karpiówka, mnich-mniszka

od lewej; klasztorna, marsylka

Podstawowym surowcem do produkcji dachówki ceramicznej jest glina o bardzo małej zawartości margla. Recepturę masy plastycznej, a także wymiary dachówek, określają Polskie Normy. Na ogół w skład masy oprócz gliny wchodzą dodatkowe komponenty polepszające jej jakość (składniki uszlachetniające jak np. kwarc, mączka ceglana). Przygotowanie masy plastycznej polega na rozdrobnieniu i rozmieszaniu składników, homogenizacji. Formowanie dachówek odbywa się metodą ciągnienia lub wytłaczania. Pierwsza metoda polega na wyciskaniu na prasach (zakończonych odpowiednim profilem) pasm masy, które następnie są krojone na dachówki. W drugiej metodzie dachówki tłoczy się na prasach stemplowych. Ukształtowane dachówki po wysuszeniu wypalane są w piecu w temperaturze 900-1200°C. Obróbka termiczna sprawia, ze zyskują porowatą strukturę która pozwala im „oddychać” — są paroprzepuszczalne. Większość dachówek ma kolor naturalny, niemniej jednak możliwe jest wytwarzanie ich z masy barwionej. Dachówki mogą być poddawane takim zabiegom jak angobowanie czy glazurowanie. Angobowanie polega na powlekaniu powierzchni wysuszonej dachówki (przed wypalaniem) płynną warstwą glinki szlachetnej, czyli iłu rozmieszanego w wodzie, zabarwionego naturalnymi tlenkami żelaza. Glazurowanie (szkliwienie) przeprowadzane jest po wypalaniu i przypomina angobowanie, lecz w porównaniu z angobami glazura ma większy udział domieszek szklanych i w związku z tym dachówki glazurowane są bardziej połyskliwe.

Z uwagi na sposób wytwarzania, dachówki ceramiczne dzielimy na ciągnione i tłoczone, przy czym dużo bardziej rozpowszechniona jest dachówka ciągniona (np. karpiówka). Wśród podstawowych typów dachówek ceramicznych można wyróżnić następujące:

• holenderka / esówka (fot. 1),

• karpiówka (fot. 2),

• karpiówka zakładkowa,

• zakładkowa z pojedynczą / z podwójną zakładką,

• mnich-mniszka (fot. 3),

• klasztorna (fot. 4),

• marsylka (fot. 5),

• średzka i inne.

W Polsce największym powodzeniem cieszą się karpiówka i zakładkowa. Nazwa karpiówka pochodzi od jednego ze sposobów krycia, który układem przypomina łuskę karpia. Dachówka ta może być układana w łuskę, czyli pojedynczo, albo podwójnie w koronkę. Niezależnie od sposobu wykonania pokrycia, karpiówka tworzy jedno z najcięższych pokryć dachowych — metr kwadratowy takiego pokrycia może ważyć nawet do 75 kg. Ważnym atutem karpiówki jest możliwość krycia nią dachów o skomplikowanej konstrukcji i różnym rodzaju powierzchni. Oferta obejmuje dachówki o powierzchni gładkiej, chropowatej, szczotkowanej (z nieregularnymi wyżłobieniami) i czesanej (z regularnymi, gęsto ułożonymi wyżłobieniami), czy z powierzchnią wyprofilowaną, a nawet ręcznie ornamentowaną. Typowa karpiówka ma kształt prostokąta, w którym jedna z krótszych krawędzi jest zaokrąglona, ale oprócz niej spotyka się również karpiówki proste, sześciokątne, segmentowe, łukowe, gotyckie, kościelne.

Dachówki zakładkowe mogą mieć różne kształty, również imitujące inny typ dachówki. Cechą wyróżniającą dachówki zakładkowe jest to, że wyposażone są w charakterystyczne zamki (wpusty i wypusty) ukształtowane na górnej, dolnej i bocznych powierzchniach. Przy prawidłowym ułożeniu zamki powinny na siebie zachodzić, zapewniając szczelne połączenie pomiędzy sąsiadującymi dachówkami. Najpopularniejszą spośród dachówek zakładkowych jest marsylka.

Esówka (holenderka) jest przedstawicielką dachówek tłoczonych. Odpowiednie wyprofilowanie sprawia, że kształt jej przekroju poprzecznego przypomina literę S. Pokrycie tego typu gwarantuje dwukierunkową szczelność, gdyż dachówki w rzędach ułożone są na zakład, a oprócz tego poszczególne rzędy zachodzą na siebie.

Mnich-mniszka to długie dachówki (gładkie lub z wypustkami ułatwiającymi układanie pokrycia) o półokrągłym kształcie przekroju poprzecznego. Należą do najcięższych pokryć dachowych i zawsze układane są parami na zakład (wklęsła mniszka układana jest na podłożu, a na niej wypukły mnich). Wykonanie pokrycia metodą tradycyjną wymaga użycia zaprawy, obecnie jednak najczęściej dachówki tego typu montowane są „na sucho”. Kształt dachówek oraz sposób ich łączenia gwarantują szczelność pokrycia. Stosowane są raczej do renowacji dachów zabytkowych i nie sprawdzają się w nowoczesnym budownictwie jednorodzinnym.

Oprócz dachówek podstawowych, system dachowy zawiera dachówki lewe, prawe, połówkowe, gąsiory oraz inne elementy uzupełniające, zarówno funkcjonalne, jak i ozdobne, m. in. dachówki umożliwiające wykonanie połączeń połaci, obróbkę przejść wentylacyjnych, kominowych, okien dachowych, kominów itp. Wśród elementów systemu można znaleźć dachówki wentylacyjne (wywietrznikowe), poprawiające cyrkulację powietrza i umożliwiające odprowadzenie wilgoci znajdującej się pod pokryciem, dachówki przeciwśnieżne, które zapobiegają nagłemu obsuwaniu się śniegu z połaci dachu, dachówki kątowe, mansardowe czy dachówki ze środkową falą, wykorzystywane do krycia załamań dachów i wykonywania pokryć z przesuniętą siatką dachówek, kliny dachowe wykorzystywane do pokrywania powierzchni zaokrąglonych, wielokątnych, stożkowych itp., umożliwiające wykonanie przejścia z jednego w dwa rzędy dachówek (i odwrotnie).

Pokrycia ceramiczne mają wiele zalet, jak trwałość — najdłuższa w porównaniu z innymi rodzajami pokryć (przy dobrym ułożeniu dach wytrzymuje sto i więcej lat), duża wytrzymałość, zdolność tłumienia hałasu, odporność na ogień, promieniowanie UV i zróżnicowane warunki atmosferyczne, mrozoodporność, dobre właściwości termoizolacyjne, paroprzepuszczalność, nienasiąkliwość (gwarancja, że dach nie będzie przeciekał), łatwość naprawy uszkodzonych fragmentów pokrycia (wystarczy dokonać wymiany pojedynczych elementów).

Ponadto dachówka ceramiczna jest materiałem ekologicznym (wykonanym z surowców naturalnych), odpornym na porastanie mchem i innymi roślinami. Nie wymaga też szczególnych zabiegów konserwacyjnych ani remontów przez wiele lat, ma piękny wygląd, różnorodne kształty i bogatą kolorystykę. Kolory są trwałe i nie ulegają zmianie pod wpływem warunków atmosferycznych. Dachówka ceramiczna doskonale nadaje się do krycia dachów o różnym stopniu trudności (np. wieżyczki i. in. ozdobne wykończenia).

Wadą pokrycia ceramicznego jest jego wysoki koszt oraz duża masa, przez co niezbędna jest bardzo mocna konstrukcja więźby dachowej.

Dachówki cementowe

Produkowane współcześnie dachówki cementowe do złudzenia przypominają dachówki ceramiczne (fot. 6). Nowoczesne metody wytwarzania, staranny dobór surowca, bogate wzornictwo oraz odpowiednie wykończenie powierzchni dachówek sprawiają, że pokrycie cementowe zapewnia nie tylko estetyczny wygląd, lecz również wysoką szczelność dachu, trwałość i odporność na warunki atmosferyczne.

pojedyńcza esówka, podwójna esówka

taurus, staroniemiecka

Poza oczywistymi walorami użytkowymi i estetycznymi, za stosowaniem dachówki cementowej przemawiają również względy ekonomiczne — materiał ten charakteryzuje się relatywnie niską (w odniesieniu do trwałości) ceną. Jest przy tym na tyle uniwersalny, że może być stosowany zarówno w budownictwie indywidualnym, na obiektach użyteczności publicznej, sakralnych czy zabytkowych.

Podstawowym surowcem do wyrobu dachówek cementowych jest wyselekcjonowany piasek kwarcowy (odpowiedniej jakości i granulacji, pozbawiony grudek gliny i żwiru, o zawartości min. 85 % kwarcu), cement i woda. Żądaną barwę pokrycia uzyskuje się przez wzbogacenie masy betonowej o naturalne pigmenty (najczęściej związki zawierające tlenki żelaza) oraz pokrywanie dachówek specjalnymi farbami na bazie akrylu. Gotowa masa betonowa wytłaczana jest na formach aluminiowych w postaci wstęgi, która następnie jest odpowiednio cięta i formowana. Ukształtowane dachówki są wstępnie malowane i suszone w wysokotemperaturowych obrotowych komorach. Po wyjęciu z komór malowane są ponownie. Powłoki akrylowe poprawiają mrozoodporność dachówek, ale również zabezpieczają je przed porastaniem mchami i powstawaniem wykwitów wapiennych.

dach pokryty dachówka cementową

(fot: Euronit)

Pod względem wytrzymałości mechanicznej i nasiąkliwości, dachówki cementowe są bardzo zbliżone do dachówek ceramicznych. Dachówka cementowa jest również bardzo trwała, odporna na działanie związków zasadowych i ekstremalne warunki atmosferyczne. Masa tego rodzaju pokrycia wynosi 42-45 kg/m2. Zalecany kąt pochylenia dachu w przypadku pokrycia cementowego zasadniczo mieści się w przedziale 22-60°, aczkolwiek przy spełnieniu określonych warunków pokrycie tego typu można układać na dachach o mniejszym pochyleniu. Montaż dachówek cementowych wykonuje się „na sucho”.

Do najczęściej spotykanych typów dachówki cementowej należą:

• pojedyncza esówka (fot. 7) — dachówka małoformatowa, stosunkowo lekka, o falistej linii łagodzącej połać dachu,

• podwójna esówka (fot. 8) — o asymetrycznej falistej formie, tworzącej dach o tradycyjnym wyglądzie, z charakterystyczną grą światła i cieni na powierzchni,

• podwójna rzymska — o klasycznej formie z dwoma wyprofilowaniami, daje szerokie możliwości zastosowania, jest najbardziej ekonomiczna i wydajna,

• taunus (fot. 9) — typ zbliżony do dachówki rzymskiej, o wyważonych proporcjach między wyprofilowaniem a płaszczyzną dachówki,

• staroniemiecka (fot. 10),

• karpiówka — o płaskiej formie z dolną krawędzią prostą lub owalną i dwóch sposobach ułożenia (w łuskę lub w koronkę) — podobnie jak w przypadku dachówki ceramicznej tworzy pokrycie ciężkie.

Podobnie jak dachówki ceramiczne, dachówki cementowe oferowane są w ramach kompletnych systemów dachowych.

Blachy

Prekursorami stosowania blachy w pokryciach dachowych są Szwedzi, stąd w terminologii spotyka się określenie „blachodachówki szwedzkie”. Różnią je: rodzaj materiału, kształty, grubości modułów i głębokości przetłoczenia. Wysiłki producentów zmierzają do wytwarzania wyrobów jak najlżejszych, o dużej trwałości i wytrzymałości mechanicznej, estetycznych i kolorystycznie ciekawych, chronionych na wiele sposobów przed zgubnym działaniem takich czynników jak korozja, promienie UV, opady atmosferyczne (zwłaszcza „kwaśne” deszcze), skoki temperatur, zarysowania, guano ptasie, rozwój bakterii, glonów i mchów.

Blacha łatwo zmienia swe parametry, rozszerza się (przy wysokich) i kurczy (przy niskich temperaturach). Czynniki termiczne działające na jej płaskie arkusze prowadzą m. in. do zniekształceń i uszkodzeń powłoki, tworzą się na niej ogniska korozji, co wymaga prowadzenia stałego monitoringu i konserwacji. Zjawiskom tym przeciwdziała tzw. profilowanie powierzchni, które sprężynuje i minimalizuje odkształcanie płaszczyzny zachodzące pod wpływem wahań temperatury. .

.

Prekursorami stosowania blachy są Szwedzi

(fot: KME)

Wyprofilowana blacha zwiększa ponadto swą odporność na działania sił zewnętrznych, zwłaszcza na wiatr i przypadkowe uderzenia.

Z uwagi na wygodę i własności użytkowe, najlepiej sprawdzają się blachy trapezowe i faliste. Innym sposobem zapobiegania niekorzystnym zmianom wielkości powierzchni jest wytwarzanie arkuszy o mniejszych formatach, określanych mianem blachodachówek.

Nowoczesne blachy zawierają w sobie nie jedno, ale system kilku zabezpieczeń, podnoszących trwałość użytkową. Nośną część, tzw. rdzeń, najczęściej stanowi walcowana stal, bądź aluminium. Blachy profilowane są zabezpieczane ocynkiem, lakierami akrylowymi, poliestrowo-silikonowymi, polifiuorowinylidonowymi lub opatentowanymi powłokami ochronnymi, określanymi w branży nazwami handlowymi takimi jak np. „plastisol”, „pural”, „matpolyester”, „HP-200”, „PVC200”, „PVF2”. Zwiększają one odporność na korozję, działanie promieni UV, a także zarysowania i uszkodzenia, powstające na skutek uderzeń kamyków, szyszek, ocierań gałęzi itp. Zauważa się tendencję odchodzenia od stosowania powłok akrylowych jako zabezpieczeń antykorozyjnych (z uwagi na ich miękkość i łatwość zdrapania) na rzecz odporniejszych (w tym także na UV) zabezpieczeń poliestrowych.

Niektóre blachy zabezpieczane są od spodu powłoką chroniącą przed skroplinami pary wodnej, którą tworzy warstwa wchłaniająca i magazynująca wilgoć aż do momentu, gdy wentylacja zapewni możliwość osuszenia. Grubości powłok w zależności od ich rodzaju stanowią rząd wielkości 25-200 mm. Od jakości ich wykonania zależy trwałość i estetyka pokrycia dachowego. Powłoki muszą odizolować stalową blachę od czynników powodujących jej degradację (korozję). W danych warunkach klimatycznych muszą mieć bardzo dobrą elastyczność oraz przyczepność międzywarstwową. To właśnie z uwagi na rodzaj powłok ochronnych niektóre blachodachówki nadają się do stosowania w klimacie arktycznym, inne — w wilgotnym, jeszcze inne dobrze znoszą warunki tropików. Nad morzem czy w terenach o dużej wilgotności powietrza i zasoleniu, lepiej stosować blachy z rdzeniem aluminiowym.

Blachy stalowe najczęściej produkuje się z taśmy stalowej walcowanej na zimno i ocynkowanej ogniowo. Powleka się ją warstwą pasywacyjną, gruntuje i nakłada warstwę kolorowej farby typu „polyester” lub „plastisol”. Dobór powłok zależy od zewnętrznych warunków środowiskowych. W procesach produkcji blacha jest poddawana profilowaniu na giętarkach i formowana w arkusze.

Ważną zaletą pokryć blaszanych jest lekkość. Jedna tylko (!) dachówka ceramiczna waży ok. 3 kg. Powierzchnia 1 m2 ułożonej dachówki waży 45 kg. Dla porównania, ciężar 1 m2 blachodachówki miedzianej bądź stalowej (przy grubości rdzenia 0,5 mm) wynosi ok. 5 kg, cynkowej — ok. 4 kg, zaś blachy aluminiowej — zaledwie 1,6-2,9 kg.

Lofthaus, Hamburg, Niemcy

(fot: KME)

Stosowanie blachodachówek znacznie obniża koszty budowy dachu, co uzyskuje się przez:

• prostszy niż przy dachówkach ceramicznych montaż,

• odejście od tradycyjnego odeskowania połaci dachu (jak przy dachówce ceramicznej) i tzw. drewnianego rusztu, co zmniejsza zużycie drewna używanego w konstrukcji dachowej oraz nośnej samego domu,

• istotne zmniejszenie ciężaru dachu.

Lekkie blachodachówki można montować nie tylko na nowych konstrukcjach dachowych, ale także na osłabionych upływem czasu remontowanych podłożach, co dodatkowo wzmacnia konstrukcję dachu. Wymierną korzyścią są też niższe koszty transportu. Obecnie na rynku dostępne są różnego rodzaju blachy, których charakterystykę prezentujemy poniżej.

• Blacha stalowa ocynkowana. Obustronnie ocynkowana ogniowo blacha stalowa napawana jest wielowarstwowymi powłokami zabezpieczającymi przed korozją i uszkodzeniami mechanicznymi. Jej trwałość sięga 30-50 lat. Stosuje się ją w formie płaskich arkuszy czy profili o kształtach falistych bądź trapezoidalnych. Profile różnią głębokości tłoczenia, niekiedy mają dodatkowy rowek kapilarny, gwarantujący odprowadzanie wody. Spotyka się blachodachówki z wbudowaną łatą nośną (tzw. blachodachówki samonośne), co eliminuje konieczność montażu dodatkowej łaty na dachu. Ich waga sięga od 4,5 do 14,6 kg/m2.

• Blacha stalowa z alucynkiem. Powłokę tworzy stop aluminium, cynku i krzemu. Aluminium chroni stal przed korozją, wpływem kwasów i alkalii, cynk regeneruje powłoki w miejscach zarysowań i cięcia blachy, a krzem nadaje twardość. Blacha tak powlekana jest 2-6 razy trwalsza i wytrzymalsza od ocynkowanej. Zwiększona odporność na korozję klimatyczną i chemiczną predystynuje ją do stosowania na dachach użytkowanych w ostrym klimacie nadmorskim i okolicach o dużym zanieczyszczeniu powietrza. Dodatkowo zabezpiecza ją lakier poliestrowy, przez co zwiększona jest odporność na odbarwienia. Waga 1 m2 takiego pokrycia wynosi od 4,3 do 5 kg.

• Blacha stalowa z posypką ceramiczną. Wyglądem może imitować dachówkę, łupek kamienny lub gont. Rdzeń stalowy galwanizuje się stopem aluminiowocynkowym. Jej trwałość jest większa niż ocynkowanej. Obustronnie nałożony na rdzeń epoksyd chroni przed korozją i uszkodzeniami mechanicznymi, a zewnętrzna warstwa akrylu zwiększa przyczepność kolejnych powłok i odporność blachy na korozję. Na warstwę żywicy natryśnięte jest drobnoziarniste kruszywo skalne pokryte żywicą akrylową z dodatkami grzybobójczymi. Nadaje ono blasze połysk, a ponadto chroni pokrycie przed porastaniem mchem i grzybami, tłumi szum kropel dżdżu oraz zabezpiecza blachę przed uszkodzeniami podczas transportu i montażu. Jej spód zabezpiecza powłoka poliestrowa. Posypka ceramiczna nadaje blasze chropowatą powierzchnię. Latem, padające nań promienie słoneczne, ulegają rozproszeniu, przez co dach nie ulega przegrzaniu. Zimą śnieg nie zsuwa się tak gwałtownie, jak z innych powierzchni blaszanych, co chroni je przed uszkodzeniami. Dodatek posypki ceramicznej podnosi ciężar tej blachy nawet do 7 kg/m2.

• Blacha cynkowa. Jej trwałość szacuje się na 50 lat. Stosowne powfoki (poliestrowe lub inne) oraz powlekanie sztuczną patyną przedłużają tę żywotność. Stop cynku z tytanem zabezpiecza ją nawet na 100 lat. Jej ciężar przy grubości 0,5-0,7 mm sięga 4 kg/m2.

• Blacha miedziana. Dachy starych katedr dowodzą, że wytrzymałość tych pokryć sięgać może nawet kilkuset lat. Nie trzeba jej czyścić ani konserwować. Jest plastyczna i odporna na korozję, a dodatkowo chroni ją tworzący się z czasem charakterystyczny zielony nalot — patyna. Grubość 0,55-0,65 mm, a ciężar 4,9-5,3 kg/m2.

Papy

Papę stosuje się już od ponad dwustu lat. Jest to materiał rolowy, po rozwinięciu tworzący arkusze, lekki i względnie tani, sprawdzony w pracach dekarskich, po ułożeniu odporny na długotrwałe działanie opadów atmosferycznych, wiatru, słońca lub mrozu. Można nim szybko i skutecznie na pewien okres zabezpieczać duże połacie dachowe, a także wykonywać prace konserwacyjne. Najczęściej wymaga pełnego podłoża — może nim być warstwa betonowa (w przypadku dachów płaskich), deskowanie lub stare pokrycie (przy dachach spadzistych).

Na poszczególne warstwy papy składają się: wkładka nośna (czyli osnowa), bitum, stanowiący izolację przeciwwilgociową (im grubsza warstwa, tym szczelniejsza papa), posypka, folia. Na osnowę może być wykorzystywana tektura, welon szklany, tkaniny techniczne (wigoniowe lub wigoniowo-zieleńcowe), tkaniny szklane, włókniny przeszywane, folie, taśmy aluminiowe itp. Papy na welonie z włókien szklanych stosuje się jako papy dachowe podkładowe i wierzchniego krycia, do izolacji przeciwwilgociowych oraz wodoszczelnych w miejscach, gdzie wymagana jest elastyczna i wytrzymała warstwa izolacyjna odporna na czynniki biologiczne i chemiczne.

fot. Icopal

Osnowa z włókniny poliestrowej jest elastyczna, ma dużą wytrzymałość na rozciąganie, a jej wydłużalność dochodzi do 50%. Stosowana jest najczęściej do pap wierzchniego krycia. Czasami stosuje się oba rodzaje osnów jednocześnie, wówczas papa ma najmniejszą kurczliwość i jest bardziej odporna na rozciąganie i przebicie. Warstwa spodnia wykonana jest najczęściej z folii antyadhezyjnej, zabezpieczającej zwiniętą papę przed sklejeniem, zaś wierzch pokryty jest posypką z piasku, talku lub łupków, osłaniającą papę przed promieniowaniem słonecznym, uszkodzeniami mechanicznymi, rozmiękczaniem i spływaniem masy bitumicznej. Do niedawna papy przyklejane były do podłoża najczęściej za pomocą lepiku lub kleju. Obecnie najbardziej znaną i najliczniejszą grupę pap stanowią papy zgrzewalne, które przykleja się do podłoża przy pomocy palników gazowych lub agregatów, wytwarzających gorące powietrze.

W pracach dekarskich używane są dwa rodzaje papy: papa podkładowa (izolacyjna, wentylacyjna) oraz wierzchniego krycia. Ta pierwsza przeznaczona jest do podstawowych izolacji przeciwwilgociowych i wodoszczelnych, ta druga — do podstawowych izolacji przeciwwilgociowych oraz wodoszczelnych jako zewnętrzna warstwa pokrycia dachowego.

W obrocie dostępne są papy tradycyjne oraz tzw. nowej generacji. Papy tradycyjne mają małą zawartość modyfikowanej masy asfaltowej. Wykonywane są głównie na osnowie z tektury o małej wytrzymałości na rozciąganie i niewielkim wydłużeniu.

Papy nowej generacji produkowane są zwykle na bazie asfaltów oksydowanych lub modyfikowanych polimerami. Charakteryzują się wysoką stabilnością termiczną, znaczną odpornością na działanie promieni UV, dobrymi parametrami odporności chemicznej, dużą wytrzymałością na rozciąganie, wydłużanie i przebicie punktowe. Na rynku uznanie zdobyły sobie zwłaszcza te papy, które w swoim składzie zawierają bitumy modyfikowane APP i SBS.

Nazwa APP oznacza „Ataktyczny PoliPropylen”. Dodatek termoplastycznego sproszkowanego polipropylenu ataktycznego (jedna z form PP) podnosi wytrzymałość na wysoką temperaturę, polepsza stabilność wymiarową oraz zwiększa odporność na starzenie się pod wpływem ciepła, promieniowania UV, ozonu atmosferycznego, czynników chemicznych. Bitumen APP sztywnieje i staje się kruchy przy temperaturach poniżej -100°C. Papa taka jest odporna na rozpływanie w wysokiej temperaturze, wykazuje przy tym wysoki stopień przylepności do siebie samej oraz do innych czystych i suchych elementów podłoża.

Papy elastomeryczne SBS — „Styren-Butadien-Styren” mają dużą elastyczność i znakomicie trzymają stabilność wielkości powierzchni, także w niskich temperaturach (do -35°C). Cechuje je absolutna nieprzepuszczalność wody. Ten typ papy można układać nawet w bardzo niskich temperaturach, w których wykazują dużą elastyczność i udarność. Ich zaletami są też możliwość klejenia lepikiem na gorąco oraz większa, niż w przypadku zastosowania APP, przyczepność do pap tradycyjnych, przez co wykorzystywane są najchętniej do remontów starych pokryć dachowych.

Zalety obu tych rodzajów pap bywają niekiedy łączone w jednym produkcie. W takich przypadkach warstwa wierzchnia czy podkładowa wykonana jest z SBS bądź APP.

Do pap nowej generacji zaliczane są też papy samoprzylepne. Przyklejają się do podłoża pod wpływem nagrzewania słonecznego. Ich użycie pozwala niezwykle łatwo i szybko wykonać pokrycie, co znacznie obniża koszty wykonawstwa. Mogą być układane na materiałach wrażliwych na działanie wysokiej temperatury.

W grupie pap dachowych podkładowych warto zwrócić uwagę na papę wentylacyjną perforowaną, którą stosuje się w celu wyrównania ciśnień i odprowadzenia na zewnątrz pary wodnej zgromadzonej w warstwach pokrycia dachowego łącznie z ustawionymi na niej kominkami wentylacyjnymi. Odpowietrzanie zapobiega wytwarzaniu się ciśnienia pod papą i tworzeniu pęcherzy. Papy perforowanej nie należy wliczać do ilości warstw szczelnych pokrycia dachowego.

Papę wentylacyjną układa się na podłożu bez przyklejania, na zakłady 2-5 cm (podłoża betonowe wymagają wcześniejszego zagruntowania emulsją anionową). Przy renowacji, w miejscach występowania pęcherzy, istniejące pokrycie papowe należy oczyścić, wyrównać, ponacinać. Jeden kominek wentylacyjny odprowadza parę wodną z powierzchni ok. 40-60 m2 dachu . Papy perforowanej nie należy układać przy dylatacjach, wypustach dachowych, korytach, aby nie dopuścić do infiltracji wody pomiędzy warstwy pokrycia. W strefie brzegowej oraz kalenicowej należy dodatkowo mocować mechanicznie. Na warstwy pokryciowe polecane są do stosowania papy zgrzewalne polimerowo-asfaltowe. Papy układa się podgrzewając dokładnie palnikiem ich spodnią powierzchnię. Połączenie pap perforowanych następuje przez otwory. Zasadnicze pokrycie można także wykonać z pap tradycyjnych, mocowanych lepikiem asfaltowym na gorąco. Układ: papa perforowana — kominki wentylacyjne należy stosować przy renowacji istniejących asfaltowych pokryć papowych i w nowych tzw. stropodachach odpowietrzanych.

Na koniec kilka słów o zasadach pokrywania połaci dachowych papą. Prace powinno się rozpocząć od okapu w kierunku kalenicy. Kierunek układania arkuszy papy w poszczególnych warstwach zależy od pochylenia połaci dachowej. Przy pochyleniu do około 15% — równolegle do okapu, przy pochyleniu od 15 do 30% — krzyżowo, a powyżej 30% — prostopadle do okapu. Podkład powinien być suchy i starannie oczyszczony. Zakładki (8-10 cm szerokości) powinny być ułożone zgodnie z kierunkiem spływu wody, kierunkiem najczęściej wiejących wiatrów, a w kolejnych warstwach powinny być względem siebie przesunięte, aby nie powstały zgrubienia. Sklejanie brzegów papy, ich zgrzewanie i powlekanie zakładek bitumem zwiększy wodoszczelność pokrycia. Wybór materiału należy dostosować do rodzaju konstrukcji, kształtu dachu, formy architektonicznej budynku. Na etapie projektowania wybór ten nie jest niczym ograniczony, natomiast przy pracach remontowych pojawiają się ograniczenia związane z istniejącymi warunkami konstrukcyjnymi, które nie zawsze pozwolą na zastosowanie dowolnego rozwiązania.

Pokrycia dachowe — trudny wybór cz. 2

Gonty papowe

Gonty papowe, zwane też dachówkami bitumicznymi, znajdują zastosowanie w kryciu dachów o nachyleniu od 10° do 90° (optymalny kąt nachylenia połaci wynosi 18°-70°), przy czym najlepiej prezentują się na dachach stromych o skomplikowanej konstrukcji. Na rynku oferowane są gonty o różnych kształtach — sześciokątne i rybia łuska (fot. 12), trójkątne, trapezowe, faliste oraz prostokątne (fot. 13) — często przypominających tradycyjne dachówki.

Gonty papowe sześciokątne i rybia łuska

Ze względu na niewielki ciężar tego typu pokrycia (od 7 do 18 kg/m2), konstrukcja dachu może być lżejsza — wykonana z elementów o mniejszych przekrojach niż przy zastosowaniu pokrycia ceramicznego lub cementowego. Gonty przeznaczone są do układania na pełnym poszyciu — z desek, sklejki, płyt wiórowych V-100 lub OSB, umożliwiającym wbijanie gwoździ, przy czym podłoże musi mieć taką wytrzymałość i sztywność, aby pod wpływem nacisku (np. pod wpływem ciężaru człowieka) nie nastąpiło uszkodzenie pokrycia dachowego. Niedozwolone jest układanie gontów na podłożu bezpośrednio stykającym się z warstwą izolacji termicznej. Aby umożliwić sprawne odprowadzenie wilgoci z dachu, między ociepleniem a poszyciem musi być wykonana szczelina wentylacyjna. Naturalną wentylację uzyskuje się przez stosowanie wlotów i wylotów powietrza w każdej przestrzeni pomiędzy krokwiami.

Pod dachówki bitumiczne stosuje się podkład z jednej warstwy papy asfaltowej podkładowej lub innej membrany izolacyjnej (na przykład zgrzewalnej papy bitumicznej na osnowie szklanej) do tego przeznaczonej.

Gonty papowe prostokątne

Dachówka bitumiczna jest układem o budowie wielowarstwowej. Warstwę nośną, gwarantującą niezmienność geometrii i odpowiednią wytrzymałość mechaniczną, stanowi osnowa wzmacniająca wykonana zazwyczaj z włókien mineralnych (włókna szklane), syntetycznych (włókna poliestrowe, polipropylenowe) lub ich mieszanek. Gonty zbrojone tekturą budowlaną spotyka się coraz rzadziej ze względu na to, że pokrycie tego typu ma tendencję do wchłaniania wilgoci i pęcznienia, słabo przylega do podłoża i nie zapewnia szczelności dachu. Osnowa pokryta jest obustronnie powłoką bitumiczną, decydującą o wodoszczelności materiału. W ostatnim czasie coraz częściej stosuje się bitumy modyfikowane APP lub SBS, które charakteryzują się wysoką odpornością na starzenie, wpływ temperatury, promieniowania słonecznego czy oddziaływanie substancji chemicznych. Wierzchnia strona gontu jest wykończona posypką ceramiczną lub folią metalową (np. miedzianą).

Dzięki posypce możliwe jest nadanie dachówce bitumicznej różnych kolorów — czerwony, niebieski, czarny, szary, brązowy, zielony, khaki itp.). Dodatkową jej funkcją jest ochrona warstw bitumu przed promieniowaniem UV. Aby zapobiec sklejaniu się podczas transportu poszczególnych pasów gontów, spodnia strona zabezpieczona jest folią antyadhezyjną lub piaskiem kwarcowym.

Dużą zaletą gontów bitumicznych jest łatwość montażu, niewielka ilość odpadów powstająca przy wykonywaniu prac na dachu. Pasy układa się z zakładem, mocując za pomocą gwoździ papowych, a następnie usuwa się pokrycia pasków samoprzylepnych, aby umożliwić sklejenie ze sobą sąsiednich arkuszy (dodatkowo można je skleić klejem bitumicznym).

fot: Owens Corning

Łupek naturalny

W Polsce coraz częściej jako pokrycie dachowe stosuje się łupek naturalny. Łupek to nic innego, jak skała osadowa składająca się z wielu warstw miki. Wycina się z niej bloki, które tnie się na mniejsze elementy, a następnie rozwarstwia na płytki o grubości ok. 5 mm. Wycina się z nich za pomocą szablonu elementy o różnych kształtach. Pokrycie z łupka jest bardzo trwałe, niepalne, odporne na warunki atmosferyczne i na starzenie.

Jest to materiał naturalny, nieszkodliwy dla środowiska naturalnego. Najwięcej wykorzystuje się go na pokrycia dachowe w krajach Europy Zachodniej, szczególnie we Francji, gdzie jest kilkusetletnia tradycja stosowania tego materiału. Dawniej w Polsce, łupek naturalny stosowany był przede wszystkim na terenach, gdzie mieszkała ludność niemiecka.

Główną zaletą tego materiału jest jego długowieczność. Do dziś zachowały się w niektórych miejscach budynki, które zostały nim pokryte 200, a nawet 300 lat temu. Bez wątpienia pod tym względem żaden inny materiał pokryciowy nie może się równać z łupkiem.

W przypadku zastosowania łupka, bardzo ważna jest jego właściwa obróbka, ponieważ jakość kamienia sprawia, że łupek łupkowi nie jest równy. Dlatego warto jest przy planowaniu wykonywania pokrycia dachowego z łupka zaangażować zarówno solidnego dostawcę tego materiału, jak i wykonawcę, posiadającego odpowiednie doświadczenie w budowaniu tego typu dachów.

W zależności od kraju stosuje się różne techniki krycia i różne szablony łupka. W Wielkiej Brytanii najczęściej stosowane są szablony prostokątne, układane w łuskę. Podobnie jest we Francji, gdzie dominują szablony prostokątne i w kształcie karpiówki. Dość dużą różnorodność proponują Niemcy, gdzie występują takie szablony jak: łukowy, prostokątny, łuskowy, octogones, coguettes i rybia łuska. Obecnie w Niemczech coraz częściej obróbkę łupka dokonuje na dachu dekarz — bezpośrednio przed przybiciem i dopasowaniem każdego szablonu osobno.

Łupek występuje w kolorze grafitowym i w kilku jego odcieniach oraz, w zależności od złoża, również w kolorze purpurowym i zielonym. Co ważne, nadaje się on do układania na skomplikowanych konstrukcjach dachu. Zalecany spadek dachu, w przypadku stosowania tego materiału, to: 25-90° (łukowe i łuska), 30-90° (oktagonalne i prostokątne).

Strzecha

W Polsce oraz na zachodzie Europy coraz częściej dachy pokrywane są strzechą. Jest to pokrycie o bardzo dobrych właściwościach termoizolacyjnych. Zimą temperatura na poddaszu domu przykrytego strzechą nie spada poniżej 10°C, a latem takie poddasze nie nagrzewa się nadmiernie. Pokrycie ze strzechy zapewnia utrzymanie odpowiedniej wilgotności i chroni przed wpływem szkodliwego promieniowania z otoczenia.

Strzechę wykonuje się z trzciny bagiennej, która jest specjalnie uprawiana. Aby można było ją zastosować na pokrycie, musi spełnić kilka surowych wymagań, między innymi powinna być jednoroczna i mieć jednakową grubość na całej swej długości, nie może mieć zgrubień — tzw. kolanek, które mogłyby powodować jej łamanie. Na plac budowy trzcinę dostarcza się w wiązkach o grubości 35-40 cm i obwodzie około 60 cm. Oprócz tego, strzechę wykonuje się również ze słomy, najczęściej z żyta lub z trudno palnych tworzyw sztucznych.

Strzechę można położyć w zasadzie na każdym dachu i nie ma wtedy konieczności instalowania rynien. Warto jednak wykonać wokół domu opaskę chodnikową (wyłożony płytami chodnikowymi lub wybetonowany pas o szerokości 80-100 cm, ułożony ze spadkiem od budynku) i założyć drenaż, zabezpieczający fundamenty i grunt leżący pod nim przed nadmiernym zawilgoceniem wodą opadową.

Dach wykonany z trzciny lub ze słomy charakteryzuje się tym, że jest bardzo ciepły i wodoszczelny. Podczas dużych opadów woda nie wnika głębiej w poszycie niż na kilka centymetrów. Metr kwadratowy takiego pokrycia dachowego waży ok. 50-70 kg — prawie tyle samo, ile dachówka ceramiczna, więc wymaga bardzo wytrzymałej konstrukcji dachowej. W przeciwnym wypadku, już po upływie kilkunastu lat, cała konstrukcja „siada”.

Plastyczność w układaniu trzciny, jej podatność na modelowanie i uzyskiwanie obłych kształtów, daje nieograniczone możliwości spełniania wizji zarówno przyszłego użytkownika, jak i projektanta. Nie ma miejsc niedostępnych ani niemożliwych do pokrycia. Przy projektowaniu należy jedynie pamiętać o kilku podstawowych sprawach. Przede wszystkim muszą być zachowane odpowiednie kąty spadku dachu tak, aby umożliwić opadom naturalny odpływ. Zaleca się, aby kąt spadku wynosił 50-45°, ale nigdy mniej niż 40°, a na lukarnach nie mniej niż 28°. Należy również brać pod uwagę ciężar dachu: 1 m2 strzechy trzcinowej grubości 30 cm może ważyć do 40 kg (po opadach deszczu czy śniegu nawet więcej). Konstrukcja dachu powinna odpowiadać Polskim Normom projektowania i obliczania konstrukcji. Kalenica dachu może być wykańczana wrzosem, słomą lub gąsiorami ceramicznymi, produkowanymi do tego celu.

Dach trzcinowy ma bardzo wysokie właściwości termoizolacyjne — jest on swego rodzaju termosem. Zimą trzyma ciepło, a latem daje chłód. Trzcina wodna charakteryzuje się bowiem bardzo wysoką izolacyjnością cieplną. Według zachodnich badań współczynnik przenikania ciepła [U] pokrywy trzcinowej kształtuje się na poziomie 0,35 W/m2•K. Dach trzcinowy grubości 30 cm odpowiada 100 mm izolacji z waty mineralnej, ułożonej pod pokryciem tradycyjnym. Należy podkreślić, że materiały naturalne, takie jak trzcina czy słoma, mają najmniejszy ze wszystkich znanych materiałów termoizolacyjnych współczynnik przewodzenia ciepła (l). Jest to możliwe dzięki wypełnieniu łodygi powietrzem, które ma najmniejszy współczynnik przewodzenia ciepła: l = 0,024 W/m•K.

Grubość połaci trzcinowej zależy w bezpośredni sposób od kąta nachylenia dachu oraz parametrów trzciny. Technologia mocowania trzciny powoduje, że im grubsza warstwa jest układana, tym mniejszy kąt nachylenia uzyskuje mocowana na dachu trzcina. A właśnie kąt nachylenia wpływa na sprawny spływ wody opadowej. Według zachodnich doświadczeń optymalną grubością połaci trzcinowej, zabezpieczającą jej długotrwałość, jest pokrywa w granicach 23-38 cm.

Trzcina spełnia również funkcję bardzo dobrej izolacji akustycznej. Dzięki porowatemu wnętrzu dach trzcinowy ma właściwości tłumienia i pochłaniania dźwięku. W pracowni angielskiej przeprowadzono doświadczenie z magnetofonem. Okazało się, że 2,5 cm grubości osłona trzcinowa, założona na mikrofon, całkowicie uniemożliwia nagranie. Szczelność połaci trzcinowej jest 100%. Jest to możliwe dzięki właściwemu, bardzo ścisłemu ułożeniu i umocowaniu trzciny na dachu, którego kąt nachylenia musi zapewnić sprawny spływ wody opadowej.

Gonty i płyty drewniane

Pokrycia dachowe z drewna są dostępne na rynku w formie płytek, gontów lub wiórów i mogą być trwałym i pięknym zwieńczeniem dachu. Można je układać na każdym dachu — nawet o skomplikowanym kształcie. Ciężar takiego pokrycia na 1 m2 wynosi 15-25 kg. Płytki i gonty wykonuje się najczęściej z drewna sosnowego, świerkowego lub jodłowego. Zwykle układane są w dwóch lub w trzech warstwach i są przybijane gwoździami do podłoża. Płytki mają zwykle wymiary: 40 cm — długości, 10 cm — szerokości, 3 mm — grubości (górna krawędź) i 13 mm (dolna), gonty natomiast: 50-70 cm — długości, 7-12 cm — szerokości i 4-15 mm — grubości. Stosowane na pokrycia z wiórów drewno osikowe charakteryzuje się tym, że ma niewiele sęków i jest odporne na korniki. Wióry struga się po namoczeniu drewna w wodzie, co powoduje, że można je dowolnie naginać. Powinny one mieć 30-60 cm długości, 6-8 cm szerokości i 4-5 mm grubości. Te układane na narożach są zwykle szersze. Po pocięciu impregnuje się je roztworem solnym, co zwiększa ich odporność ogniową. Mocowane są do podłoża za pomocą gwoździ (wióraków) w 8-9 warstwach. Trzeba je tak układać, aby ich styki się nie pokrywały w następujących po sobie pasach, ponieważ tylko wtedy dach nie będzie przeciekał.

Gonty z wpustem łączy się między sobą, wkładając gont cieńszą krawędzią we wpust poprzedniego. Układa się je, rozpoczynając od okapu w kierunku kalenicy. Wióry przybija się do podłoża (z desek i papy) warstwowo. Pod pierwszą warstwę przybija się kilka wiórów wzdłuż okapu, tak aby kolejne pasy były ułożone pod niewielkim kątem do połaci dachu. Trzeba pamiętać, żeby styki wiórów się nie nakładały. Każda kolejna warstwa jest nieco przesunięta do góry tak, że widać poprzednie wióry. Pierwszy pas układa się pod kątem (około 30°) do okapu. Następny pas układa się również pod kątem, ale w drugą stronę. W koszach i wokół kominów, zwykle pod pokryciem, kładzie się dodatkową warstwę papy, aby uchronić te miejsca przed przeciekaniem. Trzeba też pamiętać, żeby jak najmniej chodzić po dachu po ułożeniu pokrycia z elementów drewnianych. Uchroni to przed ewentualnym uszkodzeniem i zapewni trwałość pokrycia.

Dobrze zamontowane pokrycia z drewna są trwałe i nie wymagają dodatkowego wykończenia, choć można je zaimpregnować. Jeśli pozostawimy je bez dodatkowego wykończenia, z czasem nabiorą srebrzystoszarej patyny. Wykonując pokrycie dachu z płytek lub gontów drewnianych, należy zadbać, aby drewno miało jednakową wilgotność. Dlatego powinno się je składować pod zadaszeniem lub przynajmniej przykryć folią — inaczej ułożone na dachu elementy mogą się paczyć i kurczyć.

Płyty z pcv

Płyty z PVC dostępne są na rynku przede wszystkim jako faliste i trapezowe. Płyty te można kupić także jako barwione lub przezroczyste. Płyty z PVC mają różne wymiary: długość — 2; 2,5 lub 3 m, szerokość — 1,02; 1,09 lub 1,11 m; grubość zwykle nie przekracza 1 mm. Pokrycie z tych płyt przepuszcza światło, jest odporne na mróz i zmiany temperatury. Dach pokryty płytami z PCV jest pokryciem lekkim: ciężar 1 m2 wynosi około 2 kg. Powierzchnia tych płyt jest pokryta specjalną warstwa ochronną, co sprawia, że płyty są odporne na promienie UV i opady atmosferyczne

Płyty poliwęglanowe

Płyty poliwęglanowe — jako nowoczesny zamiennik dla szkła — łączą w sobie określoną liczbę cech jakościowych, które umożliwiają im różnorodne możliwości zastosowania. Obecnie poliwęglan stanowi jeden z najbardziej postępowych polimerów w dziedzinie nowoczesnych materiałów z tworzywa sztucznego. Jest on kombinacją cech jakościowych, takich jak wytrzymałość, przepuszczalność światła, mały ciężar, elastyczność i długa żywotność.

Dla architektów i konstruktorów płyty poliwęglanowe stanowią właściwą odpowiedź na prawie wszystkie problemy związane z pokryciami budynków (zadaszeniami) i oszkleniem.

Płyty poliwęglanowe służą do przekrycia świetlików, kopuł, tuneli ogrodniczych czy przydomowych ogrodów zimowych. Nadają się również do przekrywania nawet dużych zadaszeń, wymagających dostępu światła dziennego. Są one wytrzymałe mechanicznie, giętkie (w zależności od rodzaju i liczby komór oraz grubości płyty), a także odporne na działanie detergentów. Zestawione z odpowiednim stelażem z profili aluminiowych, mogą stworzyć przezroczystą konstrukcję samonośną. Są łatwe do utrzymania w czystości.

Płyty poliwęglanowe produkowane są w dwóch rodzajach: lite — płaskie, faliste i trapezowe oraz komorowe — z kanalikami o różnych przekrojach. Są odporne na szkodliwe działanie promieni UV, odbarwianie i uszkodzenia mechaniczne. Dodatkowo mogą mieć także specjalną obustronną warstwę chroniącą przed promieniowaniem UV. Dostępne są też płyty o podwyższonej odporności na uderzenia, np. gradu. Produkowane są również płyty poliwęglanowe zabezpieczające przed nadmiernym nagrzewaniem się pomieszczeń, czyli tzw. efektem szklarniowym. Niektóre z płyt mają powłokę antykondensacyjną, chroniącą przed skraplaniem się pary wodnej wewnątrz pomieszczenia. Dostępne są płyty przepuszczające latem promienie słoneczne rano i po południu, w południe zaś odbijają je, dzięki czemu pomieszczenie nie nagrzewa się zbyt mocno. Zimą — przepuszczają światło — nagrzewając pomieszczenie. Pokrycie poliwęglanowe jest trudno zapalne. Zachowuje swoje właściwości w temperaturze od -40 do +80°C, a nawet do +120°C. Pokrycie takie jest bardzo lekkie: 1 m2 waży — zależnie od przekroju i grubości — od 0,8 do 3,8 kg. Producenci płyt oferują również łączniki do montażu płyt, śruby, profile, taśmy ochronne i masy do uszczelniania połączeń.

Do mocowania płyt poliwęglanowych stosuje się systemowe profile aluminiowe. Konstrukcja nośna powinna być wykonana z odpowiedniego materiału, z zachowaniem zasad projektowania. Płyty należy mocować w profilach stroną mająca filtr UV ku górze. Ze względu na rozszerzalność cieplną, należy przewidzieć luz dylatacyjny, który w praktyce wynosi 3,5 mm na metr długości i szerokości płyty.

Masy poliuretanowe

Pokrycie z masy poliuretanowej można wykonać na betonie, blasze, papie, drewnie, dachówkach ceramicznych i bitumicznych, płytach azbestowo-cementowych, a także na łupku. Masy charakteryzują się tym, że są jednorodne i gęste, trudno zapalne i odporne na działanie czynników chemicznych.

Powłoka wykonana z masy poliuretanowej nie zamarza i jest paroprzepuszczalna, oraz stanowi dobrą izolację cieplną dachu. Swoje właściwości zachowuje w temperaturze od -50 do +100°C. Aby pokrycie było odporne na promienie UV, rozprowadzoną masę poliuretanową maluje się specjalną farbą chroniącą lub układa się na niej co najmniej 5-centymetrową warstwę grubego żwiru.

Pokrycie wykonane z masy poliuretanowej może być stalowoszare, perłowoszare, jasnobrązowe, zielone i białe. Na zamówienie możliwe jest także wykonanie powłoki w innym kolorze.

Masy asfaltowo-kauczukowe

Masy wykorzystywane na pokrycia dachowe mają postać jednorodnego, bardzo gęstego i bezwonnego płynu. Charakteryzują się bardzo dobrą przyczepnością do betonu i papy asfaltowej. Niektóre rodzaje mas nadają się do pokrywania drewna, blachy i płyt azbestowo-cementowych. Na rynku dostępne są również takie masy asfaltowo-kauczukowe, które można układać na wełnie mineralnej, piance poliuretanowej lub styropianie.

W ofercie niektórych firm można trafić na masy wzmocnione włóknami z tworzywa sztucznego, które stosuje się jako warstwę układaną na wkładce zbrojącej. Większość mas asfaltowo-kauczukowych jest niezapalna, a tylko niektóre z nich są łatwo zapalne.

Masy asfaltowo-kauczukowe można zwykle układać na lekko wilgotnym, a nawet mokrym podłożu. Do nabycia są również gotowe masy asfaltowo-kauczukowe do napraw dachu, które można stosować nawet wtedy, gdy pada deszcz lub śnieg.

Kolor pokrycia dachowego jest w zasadzie uzależniony od koloru posypki i może być: zielony, brązowy, szary, czerwony bądź ceglastoczerwony. Niektóre z mas, przeznaczonych również do renowacji pokryć, mają po wyschnięciu kolor brązowy lub zielony.

Warto pamiętać, aby masy przewozić i przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach metalowych lub z tworzyw sztucznych. Powinny być one ustawione pionowo i zabezpieczone przed przesuwaniem się podczas przewożenia. Można je transportować i składować w temperaturze od +5 do +30°C.

artykuł pochodzi z dodatku specjalnego do nr 09/02 miesięcznika Izolacje

---