Rozdział II
Przewidywane wykonanie budżetu państwa w 2004 r.
W ustawie budżetowej na rok 2004 z dnia 23 stycznia 2004 r. ustalono:
1) dochody budżetu państwa w kwocie 154.552.589 tys. zł,
2) wydatki budżetu państwa w kwocie 199.851.862 tys. zł,
3) deficyt budżetu państwa w kwocie 45.299.273 tys. zł.
Na podstawie analizy wykonania budżetu państwa w okresie styczeń - sierpień 2004 r. szacuje się, że dochody budżetowe w 2004 r. zostaną wykonane w kwocie wyższej od zapisanej w ustawie budżetowej o około 1,6 mld zł. Przewidywania dotyczące wykonania dochodów uwzględniają aktualną sytuację makroekonomiczną, tj. wyższy niż pierwotnie planowano wzrost gospodarczy oraz górny kraniec przedziału wskaźnika inflacji, a także skutki finansowe wprowadzonych zmian systemowych. Inna niż prognozowano będzie również struktura dochodów budżetowych.
Szacuje się, że wyższe niż planowano będą głównie dochody z następujących tytułów:
- podatku dochodowego od osób prawnych o około 3.570 mln zł,
- podatku akcyzowego o około 2.511 mln zł,
- dywidend o około 600 mln zł,
- cła o około 259 mln zł,
Natomiast na niższym niż prognozowano poziomie zrealizowane zostaną głównie wpływy z tytułu:
- podatku od towarów i usług (VAT) o około 4.522 mln zł,
- dochodów jednostek budżetowych o około 578 mln zł,
- pozostałych dochodów niepodatkowych o około 360 mln zł,
- wpłaty z zysku NBP o około 156 mln zł.
Na warunki gromadzenia dochodów w 2004 r. mają wpływ zmiany w systemie podatkowym, które wynikały m.in. z konieczności dostosowania do wymogów Unii Europejskiej (ustawa o VAT i ustawa o podatku akcyzowym), a także z chęci zbudowania systemu podatkowego sprzyjającego przedsiębiorczości i wzrostowi gospodarczemu (m.in. obniżenie stawki CIT do 19%, jak również umożliwienie przedsiębiorcom będącym podatnikami podatku PIT zastosowanie liniowej 19% stawki podatku) oraz mających na celu uporządkowanie systemu podatkowego, w tym m.in. wprowadzenie ujednoliconej 19% stawki opodatkowania zysków kapitałowych.
Przewiduje się, że wydatki budżetowe w 2004 r. wykonane zostaną w granicach określonych w ustawie budżetowej.
Aktualnie ocenia się, że niższe od planu będą koszty obsługi długu. Jednak zgodnie z art. 48 ustawy budżetowej na rok 2004 z dnia 23 stycznia 2004 r. w przypadku wystąpienia oszczędności w wydatkach planowanych na obsługę zadłużenia Minister Finansów jest upoważniony do przeznaczenia kwoty oszczędności w pierwszej kolejności na wzmocnienie w 2004 r. motywacyjnej funkcji systemów uposażeń funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Staży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu i Służby Więziennej o kwotę nieprzekraczającą 50.000 tys. zł, a pozostałych oszczędności na uzupełnienie dotacji dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w celu zapewnienia płynności wypłat świadczeń gwarantowanych przez państwo.
Zmiany w przewidywanej wielkości wykonania wydatków w stosunku do planowanych w ustawie budżetowej dotyczą również dotacji i wydatków na świadczenia na rzecz osób fizycznych. Szacuje się, że wydatki przeznaczone na dotacje wykonane będą
w kwocie wyższej niż zapisano w ustawie budżetowej o około 1.924 mln zł, a wydatki związane ze świadczeniami na rzecz osób fizycznych będą niższe o około 1.446 mln zł.
Powyższa zmiana w strukturze wydatków związana jest z wejściem w życie z dniem
1 maja 2004 r. ustawy o świadczeniach rodzinnych. Świadczenia te, wypłacane do tej pory
z budżetu państwa, zostały zlecone gminom, jako zadania z zakresu administracji rządowej finansowane dotacją celową.
Wprowadzenie nowej ustawy o świadczeniach rodzinnych jest jednym z wielu elementów przyjętej w 2003 r. „Średniookresowej Strategii Finansów Publicznych” oraz „Programu uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych”, które będą kształtowały wysokość i strukturę wydatków budżetu państwa nie tylko w 2004 r., ale i w latach następnych.
Zmiany będą dotyczyły przede wszystkim poprawy struktury wydatków, czyli ograniczenia udziału wydatków sztywnych, racjonalizacji pomocy publicznej i wydatków socjalnych oraz działań zmierzających do ograniczenia kosztów funkcjonowania administracji publicznej.
Przewiduje się, że deficyt budżetu państwa w 2004 r. zostanie zrealizowany
w wysokości 43.729.422 tys. zł.
22
32