POJ CIE GMINY JEJ PRAWA I O, Inne


1.Pojęcie gminy - jej prawa i obowiązki

Zachodzące w Polsce w latach 90-tych przemiany ustrojowo-gospodarcze przyczyniły się do reaktywacji samorządu terytorialnego w wyniku czego gmina-samorząd gminny stał się jego podstawowym ogniwem, najważniejsza formą organizacji życia publicznego w skali lokalnej. Historia istnienia i działania gminy związana była ze stosunkiem władzy centralnej do roli samorządu terytorialnego. I tak trójstopniowy podział administracyjny istniał już w II Rzeczpospolitej. Jednakże z początkiem lat 50-tych na krótki okres czasu miejsce gmin zajęły gromady, które już w roku 1973 zlikwidowano. Dwa lata później zmiany dosięgły również wyższe szczeble administracji, zniesiono powiaty, a 17 województw zamieniono na 49. Taki podział administracyjny kraju obowiązywał aż do 1999 roku, kiedy to miała miejsce ostatnia reforma administracyjna kraju.

Nowy kształt władz samorządowych nawiązuje nie tylko do tradycji historycznych, ale również do doświadczeń krajów Europy Zachodniej. Zgodnie z tym wyszczególniono 16 województw, 208 powiatów ziemskich, 64 powiaty grodzkie i 2489 gmin miejskich i wiejskich. Pomiędzy tymi szczeblami samorządu terytorialnego istnieje bardzo duże zróżnicowanie. Różnorodność taką można również zaobserwować w przypadku gmin. Podział gmin jest uwarunkowany poziomem rozwoju gospodarczego, a także ich wielkością, liczbą mieszkańców, posiadaną infrastrukturą czy potencjałem gospodarczym. Mogą one mieć charakter miejski, miejsko-wiejski oraz wiejski.

Gminy miejskie tworzone są na terenach zurbanizowanych z rozwiniętą infrastrukturą urządzeń komunalnych, ludnością zatrudniona poza sektorem działalności rolniczej. W przeciwieństwie do nich gminy wiejskie skupiają ludność trudniąca się działalnością rolniczą, zaś tereny charakteryzują się ustalonymi więziami społeczno-gospodarczymi, odpowiednim potencjałem gospodarczym i wiążącą go siecią komunikacyjną. W gminach mogą być tworzone jednostki pomocnicze: sołectwa, dzielnice miejskie i osiedla. Status gminy mają również miasta (gminy miejskie) i dzielnice Warszawy. W miastach jednostkami pomocniczymi mogą być dzielnice miejskie i osiedla.

Znaczenie samorządu terytorialnego- gminy znacznie wzrosło, bowiem po zmianie ustrojowej stała się ona podstawową formą organizacji życia samorządu terytorialnego. Zmieniając swój charakter z tworu typowo terytorialnego zrodziła się wspólnota samorządowa.

Definicja samorządu terytorialnego zasadniczo związana jest właśnie z pojęciem wspólnoty lokalnej-wspólnoty mieszkańców. Czynnikiem łączącym tę wspólnotę jest terytorium, zamieszkałe przez jej członków. Rozwijając definicję, samorząd terytorialny można określić jako związek społeczności lokalnej lub regionalnej powstały z mocy prawa, wyodrębniony w strukturze państwa, realizujący funkcje sprawowania władzy publicznej. Gmina stanowi bowiem wspólnotę samorządową o charakterze korporacyjnym, którą tworzą mieszkańcy jednostki zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego.

Samorząd terytorialny został wyposażony w materialne i prawne środki w celu umożliwienia sprawowania władzy publicznej i wykonywania nałożonych na niego zadań. Wykonuje on część zadań publicznych przypisanych ustawowo, jak również zadania publiczne zlecone przez administracje rządową. Zadania publiczne mieszczące się w zakresie kompetencji samorządu, wykonywane są przez rady lud zgromadzenia, wyłaniane przez wspólnotę samorządową w drodze wyborów, określanych jako wolne, tajne, równe, bezpośrednie i powszechne. Definicja samorządu terytorialnego zawiera w sobie dwa bardzo ważne elementy. Pierwszy z nich związany jest z przytoczonymi wyżej pełnionymi przez samorząd funkcjami administracji publicznej, drugi zaś z jego niezawisłością, samodzielnością, która wyłącza go z hierarchicznego podporządkowania, ale w granicach powszechnie obowiązującego prawa. Samorząd terytorialny posiada, bowiem samodzielny status prawny i ekonomiczny oraz zapewnioną ochronę prawną przed innymi podmiotami w państwie, które naruszyłyby jego samodzielność. Ochrona ta przyjmuje najczęściej postać ochrony konstytucyjnej. Nie oznacza to jednakże brak jakiejkolwiek możliwości ingerencji w tej materii. Jednocześnie ustawowo są sprecyzowane przypadki, kiedy państwo może wkraczać w sferę działalności samorządu, wykonując funkcję nadzoru..

W gminach samorząd funkcjonuje na podstawie ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 roku. Zgodnie z nią mieszkańcy gminy z mocy prawa tworzą wspólnotę samorządową. Gmina została wyposażona w osobowość prawną, posiada własne samorządowe organy władzy, wyłaniane w trakcie demokratycznych wyborów. I tak organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy, władzę wykonawczą zaś sprawuje zarząd gminy. Rada gminy jest kluczowym organem decydującym o kierunkach lokalnego rozwoju. Jest ona organem o kompetencji ogólnej. Sprowadza się to do tego, ze rada sama decyduje, co pozostawia we własnym zakresie działania, a co zleca innym podmiotom. Zakres tych działań i kompetencji określa rada w statucie gminy. Do wyłącznej jej właściwości należą określenie programów i sposobów osiągnięcia celów tych programów. Ma ona kluczowe znaczenie w sprawie polityki stawek i ulg podatkowych, które stanowią poważną część każdego planu rozwoju lokalnego. Zadania określane przez radę wykonuje zarząd. Do jego obowiązków należą w szczególności zadania związane z gospodarowaniem mieniem komunalnym, wykonywanie budżetu czy wykonywanie zadań zleconych przez administracje rządową. W celu wykonywania zadań gminy mogą tworzyć jednostki organizacyjne. Taka obligatoryjną formą organizacyjną jest urząd gminy, który ma służyć pomocą zarządowi gminy. Organizacje jego określa rada w regulaminie organizacyjnym (wewnętrznym akcie prawnym uchwalanym przez radę na wniosek zarządu gminy), w którym to właśnie ustalone zostaje jakie jednostki organizacyjne wchodzą w skład urzędu gminy i jakie czynności powierzone zostaną poszczególnym pracownikom. Zazwyczaj urząd gminy składa się wydziałów (referatów), które podzielone są tematycznie w zależności od rodzaju i ilości zadań wykonywanych przez urzędników. Pracą urzędu kieruje zawsze wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Wymienione wyżej organy czy urząd nie są jedynymi formami przy pomocy, których gmina wykonuje swoje zadania. Ustawa samorządowa przewiduje tworzenie przez gminy jednostek organizacyjnych zorganizowanych w formie zakładów lub przedsiębiorstw w rozumieniu prawa administracyjnego, ale również takie jednostki jak m. in.: ośrodki pomocy społecznej, domy kultury, szkoły, przedszkola, gminne Zakłady Opieki Społecznej czy straże gminne.

Samorząd terytorialny gminy posiadł także uprawnienia do dobrowolnego tworzenia wszelkich samorządowych struktur ponadlokalnych czy demokratycznych podziałów władz wewnątrz miast i gmin.

Samorząd gminy stał się swoistym podmiotem gospodarowania, a to dzięki nowemu statutowi w układzie stosunków własnościowych, polegającemu na prawie do posiadania praw własności i innych praw majątkowych stanowiących mienie komunalne czy prawie do stałych dochodów. Swoim majątkiem rzeczowym i finansowym gmina może swobodnie dysponować. Dzięki temu samorząd może prowadzić działalność gospodarczą w sferze użyteczności publicznej, podejmować decyzje administracyjne oraz wykonywać szereg funkcji interwencyjnych na miarę swoich potrzeb i możliwości. Działalność ta związana jest z celami, dla których powołano samorząd terytorialny, a mianowicie dla zaspokajania zbiorowych potrzeb społeczności lokalnej. Z reguły jednostki samorządu terytorialnego realizują więcej zadań niż pozostałe.

Porównując paletę wykonywanych zadań przez gminy polskie z zadaniami realizowanymi przez władze lokalne w innych krajach ich zakres nie różni się bardzo. Zasadniczo zadania wykonywane przez jednostki samorządu gminnego można podzielić na dwie kategorie: zadania własne i zadania zlecone. Podział ten związany jest z obowiązkowością ich wykonywania, sposobem zlecania oraz sposobem pozyskiwania środków na ich realizacje. Zakres zadań własnych wyszczególnia ustawa z o samorządzie terytorialnym. Zgodnie z nią do tej kategorii wchodzą sprawy:

Niektóre zadania własne mają charakter obowiązkowy. Ustawodawca uznał je, bowiem za bardzo istotne z państwowego punktu widzenia, ale sposób ich wykonania leży w gestii gminy.

Natomiast zadania z zakresu administracji państwowej zlecane gminom określane są w poszczególnych ustawach regulujących różne dziedziny działalności publicznej. Zadania zlecane powinny być finansowane ze środków przyznanych jednostce przez państwo np.: z dotacji celowych.

Do zadań z tej grupy można zaliczyć:

Taki podział zadań gminy na własne i zlecone nie jest podziałem stałym, bowiem zależy od przyjętej prze państwo polityki społecznej, gospodarczej, od aktualnych celów priorytetowych państwa. Państwo może nadzorować część zadań gminnych, a mianowicie te, które zostały jej zlecone. Aby sprawować taką kontrole ustanowione zostały organy nadzoru i kontroli, które dokładnie badają celowość i gospodarność wydatkowania środków otrzymywanych z budżetu państwa.

Gmina wykonując wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, a dokładnie bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych staje się podstawowym źródłem aktywizacji swojego terytorium.

Jest nie tylko głównym prowodyrem podejmowanych na jej terenie działań, ale również poprzez działania marketingowe czy stworzenie korzystnego mikroklimatu do rozpoczęcia takich działań, zachęca i przyciąga nowych inwestorów. Decyzje inwestora uwarunkowane są przez wiele czynników. Inwestor wybiera gminę na miejsce swoich inwestycji najczęściej ze względu na jej korzystne położenie geograficzne, duże zasoby fachowej siły roboczej, dobre kontakty z miejscowymi władzami i ich szybkość w podejmowaniu decyzji, udane przykłady poprzednich inwestycji, pomoc społeczności lokalnej, pojemność rynku zbytu czy dostępność do wolnych i uzbrojonych terenów.

W związku z tym gminy w celu zwabienia inwestorów proponują wiele udogodnień przyznając od pomocy organizacyjnej i doradczej po konkretne rozwiązania. Najczęściej samorządy lokalne przyznają ulgi lub okresowe zwolnienia z podatku od nieruchomości, ulgi lub zwolnienia z opłat lokalnych, obniżają cenę sprzedawanej nieruchomości, obniżają opłaty za trwały zarząd nieruchomości, decydują o przeznaczeniu gruntu czy decydują o warunkach zabudowy w planie zagospodarowania przestrzennego terenu, scalają lub dzielą grunty, przyznają prawo użytkowania wieczystego, podejmują także szereg innych działań

2.Zadaniai kompetencje gminy

Zadania i kompetencje gminy obejmują sprawy:

Ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej:

(Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane

Ustawa z 13 października 1998 r.- Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną

Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami ustawa z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne)

Ochrony środowiska:

(Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska

Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o odpadach

Ustawa z dnia 21 maja 1963 r. o substancjach trujących

Ustawa z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody)

Organy administracji rządowej i organy jednostek samorządu terytorialnego oraz jednostki organizacyjne są obowiązane zapewniać ochronę środowiska w szczególności przez:

Gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego:

(Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną)

wykonywania funkcji trwałego zarządu w odniesieniu do gruntów w pasie drogowym (z prawem oddawania ich innym podmiotom gospodarczym w dzierżawę, najem lub użyczenie dla celów związanych z gospodarką drogową, potrzebami ruchu drogowego i obsługi podróżnych).

Wykonywanie tych zadań jest możliwe bezpośrednio przez właściwy zarząd gminy bądź poprzez powołaną przez ten organ specjalną jednostkę organizacyjną - zarząd dróg.

Zasady finansowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg określa ustawa z 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych.

Organizacji ruchu drogowego:

(Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym)

Wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energie elektryczna i cieplna oraz gaz:

(Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej

Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminie)

Utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gmin. Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne

do ich utrzymania, a w szczególności:

Lokalny transport zbiorowy:

(Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób

Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe)

Zadania typu socjalnego gmina wykonuje za pomocą zakładów prawa administracyjnego np. szkoły, ośrodki zdrowia, biblioteki, zakłady opieki społecznej itp.

Ochrona zdrowia:

(Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej)

na gminie spoczywa zapewnienie świadczenia podstawowej, otwartej opieki medycznej (w każdej gminie funkcjonuje w tym celu gminny ośrodek zdrowia)

Pomoc społeczna:

(Ustawa z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi)

Pomoc społeczna polegająca w gminie na opiece nad poszczególnymi mieszkańcami tej wspólnoty, najczęściej w ich miejscu zamieszkania (ale dotyczy to też bezdomnych), w formie konkretnych czynności czy udzielania wsparcia finansowego, udzielanie rodzinom, w których występuje problem alkoholowy, pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, działań na rzecz pomocy ofiarom przemocy domowej poprzez:
* tworzenie i wspomaganie:
- punktów informacyjno-konsultacyjnych,
- schronisk dla ofiar przemocy domowej,
- ośrodków interwencji kryzysowej,
- telefonów zaufania,
- programów środowiskowych,
* inicjowanie powstawania i wspieranie:
- organizacji społecznych pomagających ofiarom

przemocydomowej,
- grup wsparcia dla ofiar przemocy domowej,

* prowadzenie i organizowanie izb wytrzeżwień,

* wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

Organy administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego: są obowiązane do podejmowania działań zmierzających do ograniczania spożycia napojów alkoholowych oraz zmiany struktury ich spożywania, inicjowania i wspierania przedsięwzięć mających na celu zmianę obyczajów w zakresie sposobu spożywania tych napojów, działania na rzecz trzeźwości w miejscu pracy, przeciwdziałania powstawaniu i usuwania następstw nadużywania alkoholu, a także wspierania działalności w tym zakresie organizacji społecznych i zakładów pracy, popierają także tworzenie i rozwój organizacji społecznych, których celem jest krzewienie trzeźwości i abstynencji, oddziaływanie na osoby nadużywające alkoholu oraz udzielanie pomocy ich rodzinom, jak również zapewniają warunki sprzyjające działaniom tych organizacji, współdziałają również z Kościołem Katolickim i innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi w zakresie wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi.  

Gminne budownictwo mieszkaniowe:

Edukacja publiczna:

(Ustawa z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - nowelizacja uchwalona 25 lipca 1998 r.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1997 r. wyższych szkołach zawodowych

Ustawa z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym

Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela)

Kultura :

(Ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury

Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach

Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną)

Kultura fizyczna:

Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej

Porządek publiczny i bezpieczeństwo oraz ochrona przeciwpożarowa i przeciwpowodziowa:

(Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji)

W celu wykonywania tych zadań gmina może powołać gminne straże - umundurowane formacje, tworzone przez radę gminy po zasięgnięciu opinii właściwego komendanta wojewódzkiego Policji. Do zadań straż gminnych należy przede wszystkim ochrona spokoju i porządku publicznego poprzez np.:

Targowiska i hale targowe:

Zieleń gminna i zadrzewienia:

Cmentarze gminne:

Utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych:

Polityka prorodzinna:

Wspieranie i upowszechnianie idei samorządowej:

Promocja gminy:

Polskie samorządy potrafią coraz lepiej promować swoje oferty, chociaż większość z nich nie jest do końca przekonana, że przynosi to jakiekolwiek efekty. Organizowane np. przez ZMP targi inwestycyjne InvestCity są coraz lepsze merytorycznie. Mają służyć konkretnym rozmowom i prezentować potencjał miasta. Samorządy łapią się różnych sposobów w celu promowania gminy np.:

Współpraca ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw:

Istnieje szereg programów, których głównym celem jest wspieranie i propagowanie idei współpracy między miastami i gminami w skali lokalnej czy tez regionalnej Poprzez nawiązywanie kontaktów i współpracy w takich projektach możliwe jest realizowanie zamierzeń, których pojedynczo, region czy gmina nie byłaby w stanie zrealizować.
Współpraca ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw przejawia się w postaci:


Program IDEALIST-EAST

Program INTERREG III

Program Phare CBC II

Gminy bliźniacze

Sustainables Cities and Town Campain

Spis literatury:

  1. Agopszowicz A., Gilowska Z., Ustawa o samorządzie terytorialnym. Komentarz, Warszawa 1997

  2. Banasia J., Aktywne gospodarowanie nieruchomościami w kontekście realizacji polityk i struktur instytucjonalnych, KIN 1997

  3. Bieniek G., Reforma administracji publicznej a gospodarka nieruchomościami Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Problematyka prawna, Zachodnie Centrum Organizacji, Warszawa -Zielona Góra 1999

  4. Borodo A., Samorząd terytorialny. System prawno- finansowy,

Warszawa 1997

  1. Cydejko G., Bogucka D., Wilkowicz Ł., Sztuka wabienia, Raport-Gmina

dla inwestora, Gazeta Bankowa 1999, Nr 11

  1. Cymerman J., Cymerman R., Nieruchomość jako źródło dochodów gminy,

Nieruchomości C.H. Beck 2001, Nr 1

  1. Europejska Karta Samorządu Terytorialnego, art.3 ust.1.

  2. Gorszym-Wilkowski W., Miszczuk A.,. Miszczuk M, Żuk K., Zarys ekonomiki gminy, Norbertiunm, Lublin 1999

  3. Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1998

  4. Kałkowski L., Badania nad doskonaleniem instrumentów polityki w dziedzinie gospodarowania mieniem komunalnym w miastach , AE w Krakowie 1994

  5. Karpiński P., Gmina inwestor z przyszłością, Gazeta Bankowa 2000, nr 41

  6. Koruzs Ł., Kozłowska D., Komu powinny służyć zasoby mieszkaniowe gminy?, Nieruchomości C.H. Beck 2001, Nr 5

  7. Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, Wydawnictwo C.H.BecK,

Warszawa1998

  1. Praca zbiorowa pod kier. Nalepki A., Ekonomiczne, organizacyjne i społeczne uwarunkowania gospodarowania publicznym zasobem nieruchomości Skarbu Państwa i samorządowym, AE Kraków 2002

  2. Sochacka-Krysiak H., Pietrewicz M., Gospodarka terenowa, Warszawa 1986

  3. Stefania P., Gmina inwestorem, Boss-Gospodarka 2001, Nr 19

  4. Swianiewicz P., Sytuacja finansowa jednostek samorządu terytorialnego

u progu reformy, Samorząd Terytorialny 1999, Nr 12

  1. Szypliński M., Prawne formy organizowania działalności przedsiębiorstw,

zakładów i jednostek samorządu terytorialnego, Dom Organizatora, Toruń 2001

  1. Śliwiński A., Zarządzanie nieruchomościami, Warszawa 2000

  2. Ustawa z 10 maja 1990 r. Dz. U. nr 32 poz. 191

  3. Ustawa samorządowa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym

(Dz.U. z 1996 r. nr 13, poz. 74 z zm.)

  1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 o gospodarce komunalnej

  2. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami.

  3. Ustawa z 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych

(Dz.U. 1998 nr 155, poz. 1014)

  1. Ustawa z 26 listopada 1998 roku o dochodach jednostek samorządu

terytorialnego w latach 1999 i 2000 (Dz. U. 1998, nr150, poz. 150)

  1. Wojciechowski E., Samorząd terytorialny w warunkach gospodarki rynkowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997

  2. Wojniak M., Kto pożycza ten żyje, Raport-Gmina dla inwestora, Gazeta

Bankowa 1999, nr 10

  1. Ustawa z dnia 27 marca 2003 o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Dz. U. Nr 80, poz. 717

  1. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminie

  2. www.wrotamalopolski.pl

  3. www.imfoport.pl

  4. www.e-gmina.pl

  5. www.ratusz.com.pl

  6. www.gmina.pl

  7. www.gmina.2004.pl

A. Agopszowicz, Z. Gilowska, Ustawa o samorządzie terytorialnym. Komentarz, Warszawa1997, s. 61.

E. Wojciechowski, Samorząd terytorialny w warunkach gospodarki rynkowej, Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa 1997, s. 7.

Europejska Karta Samorządu Terytorialnego, art.3 ust.1.

1 Ustawa samorządowa z dnia 8 marca 1990 roku.

2 H. Izdebski, M. Kulesza, Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1998, s. 201.

1 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym.

8



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
POJ CIE SZCZ CIA 5 STR , Inne
POJ+ŐCIE NAUKI PRAWA ADMINISTRACYJNEGO, POJĘCIE NAUKI PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
POJ CIE REGIONU, Inne
POJ CIE ETYKI A MORALNO , Inne
POJ CIE I ISTOTA INWESTYCJI, Inne
MIKROKLIMAT POJ CIE OG LNE , Inne
PODSTAWOWE POJ CIA Z PRAWA , Inne
POJ+ŐCIE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO, POJĘCIE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
I Poj cie i funkcje finans w
Uzasadnienie istnienia prawa, INNE KIERUNKI, prawo
F W Kron, Podstawowe pojŕcia pedagogiki i jej dyscyplin cz stkowych

więcej podobnych podstron