Główny Komitet Olimpiady Wiedzy Ekologicznej przy ZG LOP

ul. Tamka 37 lok. 2, 00-355 Warszawa

Zestaw pytań testowych na etap centralny

XVIII Olimpiady Wiedzy Ekologicznej

Biebrzański Park Narodowy

Osowiec - Twierdza 6 - 8 czerwca 2003 r.

1. Biocenologia to nauka o:

1. biologii oceanów,

2. biocenozach,

3. biosferze.

2. Konkurencja wewnątrzgatunkowa:

1. jest zjawiskiem negatywnym, gdyż zmniejsza liczebność populacji,

2. pełni funkcję selekcyjną,

3. maleje wraz ze wzrostem zagęszczenia populacji.

3. Terminem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej jest:

1. 8 czerwca 2003 r.,

2. 1 maja 2004 r.,

3. 31 marca 2005 r.

4. Europejska sieć EKONET to sieć:

1. linii kolejowych jako stosunkowo bezpieczna dla środowiska forma transportu,

2. obszarów najmniej przekształconych i łączących je korytarzy leśnych,

3. hiparmarketów z żywnością ekologiczną.

5. Który poziom troficzny jest najbardziej narażony na akumulację zanieczyszczeń?

1. producenci,

2. konsumenci I rzędu,

3. konsumenci IV rzędu.

6. Które z poniższych określeń zależności między organizmami odnosi się jednocześnie do roślinożerności, drapieżnictwa i pasożytnictwa?:

1. jeden gatunek zależy od drugiego, choć zjadający i zjadany nie są wzajemnymi regulatorami swojej liczebności,

2. zjadający i zjadany wzajemnie regulują swoją liczebność, choć jeden gatunek nie jest zależny od drugiego,

3. jeden gatunek zależy od drugiego oraz zjadający i zjadany wzajemnie regulują swoją liczebność.

7. Organizmy żywe i ich środowiska na Ziemi pozostają w koewolucji od:

1. około 3,5 mld lat,

2. około 350 tysięcy lat,

3. czasów rewolucji technicznej.

8. Wśród poniższych wskaż poprawną informację na temat eurybiontów, które są z reguły:

1. mniej podatne na działanie czynników ograniczających niż stanobionty, co sprzyja ich większemu rozprzestrzenieniu na kuli ziemskiej,

2. bardziej podatne na działanie czynników ograniczających niż stenobionty, co sprzyja ich większemu rozprzestrzenieniu na kuli ziemskiej,

3. mniej podatne na działanie czynników ograniczających niż stenobionty, co ogranicza ich rozprzestrzenianie na kuli ziemskiej.

9. Konkurencja dwóch gatunków o ten sam atrybut środowiskowy zazwyczaj prowadzi do:

1. osłabienia obu populacji i wyparcia ich przez inny gatunek,

2. rozdzielenia ich nisz ekologicznych,

3. wyparcia jednej z tych populacji przez drugą.

10. Wskaż poprawną informację dotyczącą zależności pokarmowych:

1. łańcuchy spasania są zawsze krótsze niż łańcuchy detrytusowe,

2. w ekosystemach uboższych łańcuchy pokarmowe są zazwyczaj krótsze niż w ekosystemach zasobnych,

3. łańcuchy spasania nie funkcjonują w biocenozach wodnych.

11. Największymi ptakami drapieżnymi, o rozpiętości skrzydeł ponad 3 metry są:

1. sępy plamiste,

2. sokoły wędrowne,

3. kondory wielkie.

12. W obiegu azotu w przyrodzie uczestniczą:

1. Azotobacter i Niosomonas,

2. sinice i Rhizobium,

3. wszystkie wyżej wymienione.

13. Wybuchy wulkanów i naturalne pożary lasów:

1. nie mają wpływu na obieg pierwiastków w przyrodzie,

2. uczestniczą w obiegu pierwiastków w przyrodzie,

3. regulują obieg energii w przyrodzie.

14. Do chmur „pięknej pogody” zaliczamy:

1. stratusy,

2. cumulusy,

3. nimbostratusy.

15. Firn to:

1. wielokrotnie rozmarzający i zamarzający śnieg,

2. ptak drapieżny odpowiednik kondora, występujący w Chinach i Japonii,

3. nazwa miejscowości znanej z występowania wiatru fenowego.

16. Największe amplitudy temperatury w Polsce notuje się w okolicach:

1. Wrocławia,

2. Lublina,

3. Suwałk.

17. Według danych Państwowego Monitoringu Środowiska w Polsce do I klasy czystości wód wśród jezior zaliczamy:

1. 15,5%,

2. 8,1%,

3. 3,3%.

18. Wskaż typy jezior nie należące do grupy polodowcowych:

1. wytopiskowe,

2. rynnowe i morenowe,

3. deltowe i przybrzeżne.

19. Najważniejszym źródłem zanieczyszczeń obszarowych wód jest:

1. przemysł,

2. rolnictwo,

3. energetyka.

20. Eurtofizacja w ekosystemach słodkowodnych spowodowana jest wzrostem stężenia:

1. azotu i fosforu,

2. potasu i wapnia,

3. węgla i żelaza.

21. Gleby należące do grupy astrefowych to:

1. bielicoziemne i brunatne,

2. czarnoziemy i płowe,

3. mady i rędziny.

22. Wśród wymienionych form rzeźby terenu wskaż te, które mają genezę krasową:

1. wywierzyska i ponory,

2. kemy i drumliny,

3. gejzery.

23. Bakterie nitryfikacyjne:

1. produkują amoniak,

2. wzbogacają środowisko w łatwo przyswajalne formy azotu,

3. wytwarzają sole amonowe.

24. Stan zwierzyny łownej w głównej mierze zależy od:

1. ochrony łowisk i prawidłowej gospodarki rolnej,

2. nawożenia mineralnego pól i lasów,

3. podziału rolniczo - leśnej przestrzeni produkcyjnej na mniejsze areały z gęstą siecią dróg.

25. Wśród wymienionych chronionych i łownych ptaków okresowo bytują w Polsce:

1. bażant i kuropatwa,

2. cietrzew i bażant,

3. przepiórka i słonka.

26. Najzasobniejszymi w kompleksy leśne Parkami Narodowymi w Polsce są:

1. Bieszczadzki, Wigierski,

2. Magurski, Świętokrzyski,

3. Babiogórski, Wielkopolski.

27. Użytki ekologiczne to:

1. pola uprawne, na których nie stosuje się nawozów sztucznych,

2. pola uprawne, na których nie stosuje się chemicznych środków ochrony roślin,

3. forma ochrony przyrody, np. kępy drzew i krzewów, oczka wodne, wydmy.

28. Mianem mangrowych określamy:

1. suche lasy tropikalne,

2. zbiorowiska gatunków drzew i krzewów, dobrze znoszących pełnomorskie zasolenie i okresowe zalewanie,

3. lasy namorzynowe strefy klimatu umiarkowanego.

29. Wiosenne wypalanie traw to:

1. pożądany i dozwolony zabieg, powszechnie stosowany w rolnictwie,

2. zabieg, który w pewnych przypadkach jest dopuszczalny np. na nieużytkach,

3. działanie szkodliwe i zakazane.

30. Bezpośrednie negatywne działanie pyłów nietoksycznych na organizmy żywe rośnie:

1. wraz ze wzrostem wielkości ziaren pyłu,

2. wraz ze zmniejszeniem wielkości drobin zanieczyszczeń,

3. niezależnie od wielkości drobin pyłów, tylko wraz z ich ilością.

31. Kwas szczawiowy zawarty w niektórych warzywach niekorzystnie wpływa na organizm człowieka, ponieważ:

1. powoduje występowanie zgagi,

2. wiąże w przewodzie pokarmowym wapń w nierozpuszczalne sole, obniżając przyswajalność tego pierwiastka,

3. sprzyja rozwojowi bakterii gnilnych w jelicie grubym.

32. Który z niżej wymienionych produktów spożywczych kumuluje najwięcej arsenu?:

1. ryby,

2. grzyby,

3. ziemniaki.

33. Niedobór witaminy B₁₂ w pożywieniu człowieka może powodować:

1. postępującą głuchotę,

2. niedokrwistość złośliwą,

3. zaburzenia widzenia.

34. Który z niżej wymienionych uczonych nadał grupie związków biologicznie czynnych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu nazwę „witaminy”?:

1. Emil Fischer (1852 - 1919),

2. Kazimierz Funk (1884 - 1967),

3. Antoine Lavoisier.

35. Cynk - pierwiastek śladowy wchodzący w skład wielu enzymów najłatwiej przyswajalny jest z:

1. przetworów zbożowych,

2. warzyw,

3. produktów mięsnych.

36. Nowozelandzki chruściel - tahake jest gatunkiem:

1. wymarłym,

2. zagrożonym,

3. pospolitym.

37. Zagrożeniem dla wydry objętej ścisłą ochroną gatunkową w Polsce i większości krajów Europy są:

1. śmiertelność na drogach,

2. konflikty z właścicielami stawów hodowlanych,

3. obie te przyczyny.

38. Rezerwat „Nietoperek”, miejsce masowego występowania nietoperzy jest położony w województwie:

1. lubuskim,

2. dolnośląskim,

3. zachodniopomorskim.

39. Kto był twórcą pojęcia „pomnik przyrody”?:

1. M.Raciborski,

2. A. Humboldt,

3. W. Szafer.

40. Kwiat pełnika europejskiego jest koloru:

1. różowego,

2. żółtego,

3. fioletowego.

41. W chwili obecnej ogólna liczba parków narodowych w Polsce wynosi:

1. 19,

2. 21,

3. 23.

42. Słynna Jaskinia Łokietka znajduje się w:

1. karkonoskim PN,

2. Ojcowskim PN,

3. Tatrzańskim PN.

43. Jak zachowuje się w powietrzu pył o średnicy poniżej 10 mikrometrów?:

1. jak ciało stałe, opada bardzo szybko na ziemię,

2. jak gaz, wykonuje w powietrzu tzw. ruchy Browna,

3. jak bardzo lekki gaz, unosi się w górne warstwy atmosfery.

44. Energię nieodnawialną tworzą:

1. zasoby paliw ciekłych i gazowych,

2. promieniowanie słoneczne,

3. woda i falowanie mórz.

45. Efekt cieplarniany jest przejawem zakłóceń cyklu biogeochemicznego:

1. węgla,

2. siarki,

3. azotu.

46. Jaki jest wpływ występowania stanów inwersji atmosferycznej na rozprzestzrenianie się zanieczyszczeń gazowych?:

1. ułatwiający,

2. utrudniający,

3. nie ma żadnego wpływu.

47. Który z poniższych gazów emitowany jest do powietrza w największych ilościach?:

1. CO₂,

2. SO₂,

3. NO₂.

48. Przez standardy emisyjne należy rozumieć:

1. dopuszczalne wielkości emisji,

2. dopuszczalne wielkości zanieczyszczeń w powietrzu,

3. łączną ilość zanieczyszczeń odprowadzanych przez emitor do powietrza.

49. Co oznacza pojęcie „rekultywacja składowiska odpadów”?:

1. doprowadzenie funkcjonującego składowiska do standardów środowiska,

2. likwidację składowiska,

3. doprowadzenie terenu składowiska do stanu pierwotnego i przywrócenie środowisku przyrodniczemu.

50. W bieżącym roku Liga Ochrony Przyrody obchodzi jubileusz:

1. 50-lecia,

2. 75-lecia,

3. 100-lecia.

Szyfr prawidłowych odpowiedzi

1	B	11	C	21	C	31	B	41	C
2	B	12	C	22	A	32	A	42	B
3	B	13	B	23	B	33	B	43	B
4	B	14	B	24	A	34	B	44	A
5	C	15	A	25	C	35	C	45	A
6	C	16	C	26	B	36	B	46	B
7	A	17	B	27	C	37	C	47	A
8	A	18	C	28	B	38	A	48	A
9	C	19	B	29	C	39	B	49	C
10	B	20	A	30	B	40	B	50	B

5

---