Prostytucja jako zjawisko wykolejenia społecznego

Barbara Musiałek

Resocjalizacja

I Pedagogika, gr. II, semestr I

Objawem wykolejenia społecznego jest niekonwencjonalne zachowanie seksualne - prostytucja. Uprawianie prostytucji nie pozostaje bez wpływu na psychikę kobiety. Największe niebezpieczeństwo, jakie niesie prostytucja, polega na całkowitym odhumanizowaniu życia płciowego, sprowadzeniu go do aktu fizjologicznego odartego z wszystkich cennych i wzbogacających człowieka elementów psychologicznych ( miłości, uczuć ). Trudno ustalić granice prostytucji, w dobie dużej swobody seksualnej, akceptowanej przez wiele społeczeństw. Trudno określić rozmiary zjawisk (zakaz rejestrowania prostytutek, zakaz prowadzenia statystyk na ten temat) - powód utrudnianie prostytutkom podjęcie decyzji o zmianie życia. Dlatego dane statystyczne obecnie dotyczą prostytutek, które weszły w konflikt z prawem i zostały zarejestrowane z powodu popełnienia jakiegoś przestępstwa. Analiza danych świadczy jednak o stałym wzroście liczby prostytutek. Wzrost różnego typu agencji towarzyskich oficjalnie reklamujących w prasie swe usługi niepokoi, choć agencje działają niezgodnie z "literą prawa" prowadzą działalność jawnie i bez ograniczeń. Niemal lawinowo powstaje coraz więcej agencji, sex-shop-ów, wytwórni filmów pornograficznych, salonów masażu erotycznego, agencji oferujących panie do towarzystwa z powinnością spełniania wszystkich zachcianek klientów, prywatne burdeliki dla określonych grup zawodowych np. kierowców . Problemem o charakterze już międzynarodowym stał się transfer kobiet i stręczenie do nierządu poza granicami kraju. Jest to przestępczość dobrze zorganizowana, jej organizatorzy dopuszczają się gwałtów, uszkodzeń ciała, stosują groźby wobec kobiet. Werbowanie odbywa się pod różnymi pretekstami ( zatrudnianie za granicą w charakterze modelek, kelnerek, barmanek, hostess itp. ) Za granicą kobiety zostają ubezwłasnowolnione , presja psychiczna, zabór paszportu, groźby, wciągnięcie w proceder i kontrolę przez inne prostytutki. Polskie prostytutki najczęściej werbowane są do nielegalnych domów publicznych na terenie Niemiec, Belgii, Holandii, Austrii, Szwajcarii, Francji, a także na Bliski Wschód. Rezultaty rozpoznawania i ścigania tej działalności są wysoce niezadowalające, tym bardziej że zagrożenia związane z patologią obyczajów będą się nadal poszerzać, coraz częściej ubóstwo, brak pracy i środków utrzymania rodziny będzie pchać niektóre dziewczyny do uprawiania nierządu. Do powstałych peep-shop-ów ciągnie młode dziewczęta, często doprowadzają je własne matki, traktując córki jak towar, który można sprzedać drogo a zarazem poufnie bez wystawiania na moralny osąd własnego środowiska. "Jak dziewczyna jest zgrabna, ma ładny biust - to niech się rozbiera, co jej szkodzi " - to wypowiedź jednej z matek polskich.

I. Nieprzystosowanie społeczne

O. Lipkowski - Przez niedostosowanie społeczne rozumie się zaburzenia charakterologiczne o niejednolitych objawach, spowodowane niekorzystnymi zewnętrznymi lub wewnętrznymi warunkami rozwoju, a wyrażające się wzmożonymi długotrwałymi trudnościami w dostosowaniu się do normalnych warunków społecznych i w realizacji zadań życiowych danej jednostki. Niedostosowanie społeczne obejmuje wszystkie formy zaburzeń w zachowaniu się, które utrudniają funkcjonowanie w społeczeństwie, czyli obejmuje wszystkie postacie zaburzeń psychicznych.

1.1. Objawy nieprzystosowania społecznego

Symptomy nieprzystosowania społecznego są obserwowalnymi zdarzeniami lub zachowaniami sprzecznymi z uznawanymi przez społeczeństwo wzorami zachowań. W zależności od częstości ich występowania, stopnia skumulowania oraz od ich specyfiki mogą być traktowane jako tzw. cząstkowe wskaźniki nieprzystosowania:

1. Notoryczne kłamstwa

2. Ucieczki (z domu lub szkoły )

3. Alkoholizowanie się ( nadużywanie alkoholu )

4. Niekonwencjonalne zachowania seksualne ( prostytucja )

5. Pasożytnictwo społeczne ( nadużywanie korzyści cudzej pracy )

6. Nadużywanie środków odurzających i podniecających( narkomania, toksykomania )

7. Zachowania agresywne skierowane na otoczenie zewnętrzne

8. Zamachy samobójcze

9. Zachowania przestępcze

Wymienione wyżej kategorie zachowania nie występują w izolacji, lecz łączą się w tzw. syndromy zachowań, które są podstawą do wyodrębnienia różnych odmian nieprzystosowania społecznego ze względu na cechy zachowań składających się na dany syndrom. J. Konopnicki wyróżnił pięć syndromów nieprzystosowania społecznego, są to:

1. Wrogość- powstająca na tle frustracji potrzeb emocjonalnej zależności, na które składają się takie cechy zachowania jak; podejrzliwość, szkodzenie innym ludziom, niszczenie przedmiotów, awantury, bójki, gwałtowne wybuchy gniewu, wagary.

2. Zahamowanie - powstające na podłożu uszkodzeń lub osłabienia systemu nerwowego jednostki np. nadmierna uległość dziecka, bierność i brak ambitnych aspiracji, ponoszenie częstych porażek, nieśmiałość, lęk przed ryzykiem, brak pomysłowości i inicjatywy, zamyślenie, autyzm.

3. Niekonsekwencja - pojawia się na tle uszkodzenia układu nerwowego, symptomy to: brak koncentracji uwagi, nieprzemyślane i natychmiastowe reakcje , nadpobudliwość oraz stany niezrównoważenia emocjonalnego.

4. Aspołeczność- podstawowe symptomy to: silne dążenie do szkodzenia innym osobom, bezinteresowne okrucieństwo brak wrażliwości moralnej, stosowanie przemocy w stosunkach interpersonalnych.

5. Wrogość z tendencją do aspołeczności - syndrom mieszany.

Jeśli kryterium wyodrębnienia odmian nieprzystosowania społecznego jest nieadekwatność funkcjonowania jednostki w rolach społecznych, wyrażająca się w niepełnym lub sprzecznym z przepisami roli, funkcjonowaniu w danej roli ( lub w jej wyraźnym odrzuceniu )- to wówczas można wyróżnić:

1. Nieprzystosowanie do wymogów życia rodzinnego - ze względu na rolę dziecka w rodzinie;

2. Nieprzystosowanie do wymogów w grupie rówieśniczej - ze względu na rolę kolegi;

3. Nieprzystosowanie do wymogów szkolnych - ze względu na rolę ucznia;

4. Nieprzystosowanie do wymogów roli zawodowej - ze względu na rolę pracownika;

5. Nieprzystosowanie do wymogów życia małżeńskiego - ze względu na rolę męża lub żony;

6. Nieprzystosowanie do psychospołecznych wymogów związanych z własną płcią - ze względu na rolę płciową.

Objawy wykolejenia społecznego tym łatwiejsze są do zidentyfikowania i pogrupowania, im częściej występują oraz im wyższy jest ich poziom skumulowania udanej jednostki w określonym przydziale czasu.

II Wykolejenie obyczajowe

Wykolejenie obyczajowe - gdy jednostka notorycznie łamie istniejące i obowiązujące ją normy moralne i obyczajowe; obejmuje następujące klasy zachowań :

- zachowania autodestrukcyjne ( nadużywanie alkoholu, środków odurzających, próby samobójcze );

- przedwczesne rozpoczynanie życia seksualnego ( prostytucja )

- pasożytnictwo społeczne ( nieangażowanie się w naukę lub pracę przez młodzież i dorosłych w wieku produkcyjnym

Istnieje kilka prostych czynników sprzyjających wykolejeniu społecznemu:

1. Niekorzystne warunki ekonomiczno-materialne rodziny (nędza, ubóstwo czyli wychowanie w kulturze biedy);

2. Choroby rodziców lub ich nieobecność w wychowywaniu dzieci;

3. Kontakt dziecka z podkulturą dewiacyjną;

4. Brak sukcesów szkolnych;

5. Zaburzona struktura rodziny (rozbicie rodziny, sieroctwo)

6. Stagmatyzujące oddziaływanie instytucji wykrywania, napiętnowania i eliminowania dewiacji (policja, sąd, zakład poprawczy);

7. Społeczna blokada aspiracji jednostki (np. brak środków do realizacji aspiracji);

8. Zaburzona struktura osobowości, niska samoocena;

9. Niezrównoważenie emocjonalne;

10.Zaburzenia psychosomatyczne - nadpobudliwość;

11. Odtrącenie dziecka.

Z pedagogicznego punktu widzenia do najważniejszych czynników determinujących wykolejenie społeczne dzieci i młodzieży należą czynniki związane z przebiegiem socjalizacji dziecka w rodzinie, a zwłaszcza te zdarzenia, które prowadzą do osłabienia lub zerwania więzi emocjonalnej dziecka z rodzicami.

III Prostytucja

Prostytucja jest zjawiskiem społecznym . Jest elementem rzeczywistości o charakterze patologicznym, gdyż wiążąc się z istotną dla każdego człowieka sferą seksualną, nie spełnia jej podstawowych funkcji ograniczając się jedynie do sfery biologicznej. Kontakty z prostytutką dają możliwość osiągnięcia odprężenia, natomiast nie zaspokajają potrzeb psychicznych i społecznych. Prostytucja nie jest karana przez prawo , karane są związane z nią ujemne społecznie zjawiska ( sutenerstwo , stręczycielstwo ), zwłaszcza gdy zagrażają młodzieży.

3.1. Pojęcie prostytucji

Termin „ prostytucja „ pochodzi z łacińskiego prostitutio co oznacza nierząd uprawiany w celu osiągnięcia zysku , lub od łacińskiego prostare, co oznacza stać przed czymś, wystawiać, ofiarowywać się na sprzedaż. Prostytucja to oddawanie do dyspozycji swojego ciała w celu zaspokojenia seksualnego płacących klientów. Większość badaczy uznaje prostytucję za zjawisko mieszczące się w ramach patologii społecznej, doszukując się w uprawianiu nierządu cech zachowań dewiacyjnych. Podkreśla się związki prostytucji z przestępczością, alkoholizmem i innymi zjawiskami społecznymi. Wg M. Jasińskiej prostytucja to zjawisko o skali społecznej polegające na tym, że większa lub mniejsza liczba osób będących członkami danej społeczności uprawia proceder polegający na świadczeniu usług seksualnych w zamian za korzyści materialne. „ Prostytutka „ to osoba która zaspakaja potrzeby seksualne przygodnych partnerów za opłatą, bez zaangażowania uczuciowego i bez wyboru.

3.2. Formy prostytucji

a) Prostytucja heteroseksualna - świadczenie usług seksualnych przez kobiety mężczyznom w zamian za korzyści materialne

b) Prostytucja biseksualna - świadczenie usług seksualnych osobom obojga płci.

c) Prostytucja homoseksualna - utrzymywanie stosunków seksualnych z osobami tej samej płci:

- prostytucja męska ( pederostyczna )

- prostytucja damska ( lesbijska )

Prostytucja jest ściśle mówiąc manifestacją seksu , bowiem motywy jej uprawiania są przeważnie nie seksualne , jest to raczej swego rodzaju handel.

3.3 Przyczyny uprawiania prostytucji

WPŁYWY ŚRODOWISKOWE

- kryzysy ekonomiczne i związana z nimi potrzeba stwarzania dodatkowych źródeł dochodu,

- migracja większych grup ludności, wiążąca się z zerwaniem lub rozluźnieniem dotychczasowych więzi międzyludzkich

- materialne ubóstwo społeczeństwa - przekształcanie w nieobyczajność.

- wpływ kapitalistycznego stylu życia

- z rozwojem ekonomicznych dążeń u człowieka następuje niszczenie istotnych wartości życia, co doprowadza do tego, że pieniądz staje się ostateczną miarą sukcesu

- „ głód życia „ - pęd do użycia rozkoszy za wszelką cenę

- wtórny analfabetyzm, fluktuacja na rynku pracy oraz chaos w zakresie pojęć moralnych i etycznych

- dom rodzinny : atmosfera w rodzinie, brak rodziców, rozbicie rodziny, bieda, nienawiść do rodziców, pragnienie wczesnej samodzielności, często są to dzieci niemałżeńskie , ojca nałogowego alkoholika ,

- wyjście z trudnej sytuacji domowej

Badania przeprowadzone przez dwóch psychiatrów, Borelliego i Starka, wykazały następujące przyczyny, które skłoniły dziewczęta do uprawiania prostytucji: 20% bieda i konieczność ekonomiczna, 14% uwiedzenie przez przyjaciół lub starsze prostytutki, 8,5% rozkosz związana z życiem seksualnym, 8% protest przeciwko rodzicom, 8% rozczarowanie doznane ze strony ukochanego mężczyzny, 6% przymuszanie do prostytucji przez męża, 29,5% nie potrafiło określić jednoznacznej przyczyny.

CZYNNIKI BIOLOGICZNO - PSYCHOLOGICZNE

- silny temperament

- niski stopień inteligencji

- zaburzenia popędowe

- pochodzenie z konfliktowej lub rozbitej rodziny

- oziębłość seksualna

- potrzeba przygód i odmian w życiu seksualnym

- lenistwo

- upodobanie do zbytku, strojenia się i rozrzutności

- motywacja ryzyka, niebezpieczeństw i popełnienia czynów zakazanych cechy patologiczne ( różnego stopnie niedorozwoju umysłowego , psychozy schizofreniczne lub maniakalne itp )

SEKS

W miarę wzrastającego promiskuityzmu, a więc uprawiania wolnej miłości , obniża się wartość prostytucji jako towaru, na który istniało duże zapotrzebowanie:

- skłonności do różnorodnych dewiacji seksualnych ( na pierwszy plan wysuwa się homoseksualizm, 40% prostytutek utrzymuje takie kontakty wg niektórych badań )

- oziębłość seksualna kobiet

- nadmiernie silny popęd seksualny

- przedwczesna dojrzałość płciowa uwarunkowana hormonalnie

- potrzeba odmiany, żądza przygód seksualnych

PSYCHOSEKSUALNE FUNKCJE PROSTYTUCJI

Ważna jest odpowiedz na pytanie: jaki wpływ ma wizyta mężczyzny u prostytutki na jego osobowość. Martha Stein psychoterapeutka z Nowego Jorku przebadała 1242 klientów prostytutek i określiła pięć psychoseksualnych funkcji :

- seksualne odprężenie - podstawowa funkcja prostytucji -po zapłaceniu stawki żadnych zobowiązań

- pogłębienie doświadczeń seksualnych - edukacja seksualna

- więzi - identyfikacja ( ujawnienie tożsamości klienta )

- świadczenie ról emocjonalnych ( wsparcie i wzmocnienie pewności siebie w sprawach zawodowych, małżeńskich i osobistych, towarzyskich oraz element kawalerskich przyjęć)

- podniesienie statusu społecznego - partnerka w biznesie, pani do towarzystwa

3.4. Walka z prostytucją

PROHIBICJA - prostytucja jest karana przez prawo i uważana za przestępstwo ( prohibicja nie zdała egzaminu ,szerzyła się nielegalna prostytucja , choroby przenoszone drogą płciową, alkoholizm)

REGLAMENTACJA - prostytucję wolno uprawiać tylko w domach publicznych pod nadzorem służby sanitarnej i władz porządkowych

NEOREGLAMENTACJA - uprawianie prostytucji bez skoszarowania ale pod nadzorem służb sanitarnych i porządkowych ( każda prostytutka musi posiadać książeczkę kontrolną )

ABOLICJONIZM - przeciwdziałanie nie samej prostytucji lecz przyczynom skłaniającym kobiety do jej uprawiania oraz jej skutkom

3.5. Prostytucja nieletnich dziewcząt

Dziewczęta niechętnie mówią o swoich doświadczeniach seksualnych. Swoje odczucia i opinie wyrażają w sposób pośredni np. opowiadają o fikcyjnych koleżankach - prostytutkach lub mówią o tym podczas badań metodami projekcyjnymi. Około 90% badanych dziewcząt mówi o życiu seksualnym jako czymś oderwanym od uczucia, traktowane jest ono w kategoriach wysiłku fizycznego. Dokonując opisów dziewczęta używają wielu wulgaryzmów. Inaczej zachowują się rozmawiając z koleżankami. Bogate doświadczenia seksualne traktowane są jako element nobilitujący, nadający wyższą rangę w społeczności.

Z przedstawionych analiz wynika, że powodem uprawiania prostytucji jest najczęściej wczesna inicjacja seksualna ( przed 17 rokiem życia ), brak zainteresowania nauką, bierna postawa wobec pracy, prymitywizm umysłowy i powierzchowność myślenia. Stwierdzono spaczenie popędu seksualnego polegającego na obojętnym traktowaniu partnerów i na łatwości korzystania z perwersyjnych technik seksualnych oraz nieprzeżywaniu orgazmu. Miało to związek z nieprawidłowym rozwojem osobowości i niekorzystnymi wpływami środowiska. Osoba wychowująca się w atmosferze pozbawionej miłości jest narażona na fiksację emocjonalną , niezdolność do przeżywania uczuć i bardzo podatna na " realizowanie popędu w prostytucji ". Odrębny problem stanowią nadużycia seksualne , na które narażone były prostytutki w okresie dzieciństwa. Przeprowadzone badania wykazały, iż odsetek napastowanych seksualnie dziewcząt jest bardzo pokaźny . Negatywne doświadczenia wywołujące uczucie upokorzenia, wstydu i bezsilności mogą stanowić przyczynę prostytuowania się. Istotnym elementem jest wpływ grupy rówieśniczej, nacisk kolegów zwłaszcza z grup patologicznych. Współcześnie panuje tendencja do wieloczynnikowego ujmowania zjawisk, w tym - także prostytucji. Niewątpliwe znaczenie mają więc czynniki ekonomiczne, sytuacja rodzinna dziewczyny oraz jej predyspozycje osobowościowe. Rola poszczególnych czynników jest różna u poszczególnych osób, stąd wynika konieczność indywidualnego ich traktowania. W nowej rzeczywistości ustrojowej w Polsce prostytucja staje się pokusą dla młodych dziewcząt, które postrzegają swoją sytuację życiową jako beznadziejną.

3.6. Zagrożenia dla kobiet uprawiających prostytucję

Prostytucja niesie liczne zagrożenia , zarówno dla prostytutek jak i ich rodzin, głównie dzieci, a także skutki o charakterze społecznym. Wśród zagrożeń jednostkowych należy wymienić:

- zagrożenie zdrowia fizycznego i psychicznego;

- zagrożenie zakażenia chorobą weneryczną;

- możliwość zakażenia wirusem HIV;

- szczególne narażenie na chorobę alkoholową;

- możliwość zajścia w niepożądaną ciążę;

- uzależnienia od narkotyków;

- niebezpieczeństwo związane z dewiacjami i agresywnymi zachowaniami niektórych klientów.

Badania wykazały, w grupie prostytutek działających na terenie Warszawy: 30% było alkoholiczkami, nieletnie prostytutki uzależnione od alkoholu 78% ; 70,4% pali papierosy, 25% zażywa narkotyki.

Coraz częściej u nieletnich prostytutek stwierdza się depresje, próby samobójcze i choroby psychiczne. Uprawianie prostytucji przez kobietę dotyka również jej najbliższych, zwłaszcza dzieci. Nie dbają one bowiem o swoje zdrowie, prowadzą bardzo niekorzystny tryb życia. Wśród prostytutek które urodziły swoje dzieci przedwcześnie, 33% nie korzystało z opieki lekarskiej w czasie ciąży. W grupie kobiet 14 - 20 lat, które były w ciąży, stwierdzono: rzeżączkę u 15%, kiłę u 6%, opryszczkę u 6%, zatrucie ciążowe u 2%, zatrucie toksyczne organizmu u 28% , nadciśnienie u 15%, poród przedwczesny u 22%. Wymienione problemy występujące w czasie ciąży i porodu nie pozostawały bez wpływu na stan zdrowia noworodków . 30% dzieci prostytutek miało zaburzenia neurologiczne, 14,5% urodziło się z niższą niż przeciętna waga ciała. Negatywne konsekwencje nierządu ponoszą również rodzice prostytutki i jej rodzeństwo. W wielu przypadkach skazani są na izolację społeczną. Prostytucja jest źródłem rozprzestrzeniania się czynników, które degradują społeczeństwo: chorób wenerycznych, AIDS, alkoholizmu, przestępczości. Najniebezpieczniejszą konsekwencją prostytucji jest odhumanizowanie życia płciowego.

IV Prostytucja w badaniach statystycznych

Badania przeprowadzono wśród kobiet uprawiających prostytucję na terenie Bydgoszczy. Zbiorowość liczyła 104 prostytutki trudniące się nierządem zawodowo.

1. Wiek badanych:

1. 17 - 19 lat - 11 prostytutek - 10,6%

2. 20 - 22 lata - 31 prostytutek - 29,8%

3. 23 - 25 lat - 25 prostytutek - 24,0%

4. 26 - 28 lat - 13 prostytutek - 12,5%

5. 29 - 31 lat - 24 prostytutki - 23,1%

2. Pochodzenie społeczne:

1. inteligenckie - 19

2. robotnicze i chłopskie - 85

3. Wykształcenie:

1. podstawowe - 27

2. zawodowe - 48

3. średnie i wyższe - 29

4. Rodzaj ukończonej szkoły:

1. podstawowa - 22

2. przyzakładowa - 5

3. zawodowa - 48

4. technikum - 9

5. liceum - 12

6. pomaturalna - 2

7. wyższa - 6

5. Stan cywilny - wszystkie stanu wolnego ( 92,7% panien oraz 7,7% rozwiedzionych)

6. Struktura rodzin:

1. rodziny pełne - 77

2. rodziny niepełne na skutek śmierci rodzica - 16

3. rodziny niepełne na skutek rozwodu, separacji - 11

7. Sytuacja wewnątrzrodzinna prostytutek:

1. oboje rodzice - 64

2. tylko jedno z rodziców - 16

3. z matką i ojczymem /ojcem i macochą - 14

4. okresowo lub stale u krewnych lub w placówkach wychowawczych - 10

8. Liczba dzieci w rodzinie:

1. jedynaczki - 14

2. dwoje / troje - 76

3. czworo / pięcioro - 14

9. Wykształcenie rodziców ojciec / matka:

1. podstawowe - 12 / 36

2. zawodowe - 59 / 33

3. średnie - 15 / 26

4. wyższe - 17 / 8

10. Sytuacja materialna:

1. bardzo dobra - 5

2. dobra - 30

3. przeciętna - 17

4. zła - 42

11. Zjawisko nadużywania alkoholu w rodzinach badanych:

1. rodzina w której nie nadużywa się alkoholu - 58

2. nadużywa ojciec - 21

3. nadużywa matka - 5

4. oboje rodzice - 8

5. rodzeństwo - 12

12. Zjawisko przestępczości:

1. rodziny, w których nie popełniono przestępstw - 60

2. popełnili przestępstwo - 44

13. Rodzaj orzeczonej kary:

1. pobyt w zakładzie lub poprawczaku - 37

2. kara grzywny lub w zawieszeniu - 7

14. Pożycie rodziców:

1. harmonijne - 48

2. przeciętne - 21

3. złe - 35

15. Częstotliwość występowania konfliktów między rodzicami:

1. częste - 40

2. sporadyczne - 16

3. prawie nigdy nie występowały - 48

16. Stosunek emocjonalny rodziców do badanych:

1. przyjazny - 47

2. obojętny - 47

3. wrogi - 10

17. Stosunek prostytutek do rodziców:

1. pozytywny do obojga - 34

2. pozytywny do jednego z rodziców - 24

3. brak kontaktu - 46

18. Atmosfera wychowawcza w środowisku:

1. przyjazna - 49

2. obojętna - 20

3. konfliktowa - 19

4. demoralizująca - 16

19. Model wychowania:

1. styl opiekuńczy - 14

2. styl autokratyczny - 20

3. styl laissez - faire - 70

20. Reakcje rodziców na przewinienia:

1. kary fizyczne - 42

2. rozmowa i upomnienie - 4

3. zakazy i ograniczenia - 24

4. znęcanie się fizyczne - 5

5. pobłażanie - 59

6. inne ( krzyk, wymówki) - 16

21. Opóźnienia szkolne prostytutek:

1. nieopóźnione - 73

2. opóźnione - 31

22. Trudności szkolne:

1. nauka nie sprawiała trudności - 49

2. kłopoty sprawiały niektóre przedmioty - 23

3. nauka sprawiała duże trudności - 32

23. Stosunek nauczycieli do badanych:

1. była lubiana - 26

2. była nielubiana - 51

3. lubiana przez niektórych nauczycieli - 27

24. Symptomy społecznego wykolejenia:

1. wagary - 53

2. ucieczki z domu - 36

3. przynależność do subkultur - 14

4. picie alkoholu - 65

5. palenie papierosów - 82

25. Wiek uświadomienia seksualnego:

1. przed 10 rokiem życia - 5

2. 11 - 12 lat - 24

3. 13 - 14 lat - 41

4. 15 - 16 lat - 25

5. 17 i więcej lat - 9

26. Źródła informacji z jakich czerpały wiedzę o życiu seksualnym:

1. rodzina - 27

2. koleżanki - 63

3. szkoła - 20

4. partner seksualny - 36

5. literatura - 47

27. Doświadczenia seksualne badanych z dzieciństwa:

1. molestowanie seksualne - 43

2. zabawy o charakterze seksualnym - 39

3. gwałt - 6

4. brak doświadczeń seksualnych - 16

28. Wiek inicjacji seksualnej:

1. przed 13 rokiem życia - 15

2. 14 - 15 lat - 62

3. 16 - 17 lat - 16

4. 18 - 19 lat i więcej - 11

29. Ocena emocjonalna pierwszego kontaktu seksualnego:

1. przeżycia przykre - 14

2. przeżycia przyjemne - 85

3. stosunek obojętny - 5

30. Charakter przeżyć:

1. satysfakcja - 82

2. ból - 30

3. wstręt - 5

4. niechęć - 10

31. Charakter pierwszego kontaktu seksualnego:

1. kontakt seksualny z wyboru - 55

2. kontakt seksualny przypadkowy - 49

32. Zmiany partnerów seksualnych:

1. częste zmiany partnerów - 76

2. sporadyczne zmiany partnerów - 28

33. Aktywność zawodowa:

1. podjęły pracę zawodową - 64

2. nie podjęły pracy zarobkowej - 4

34. Powody uprawiania nierządu:

1. powód ekonomiczny - 86

2. chęć zmiany środowiska - 27

3. perspektywa ciekawszego, lepszego życia - 33

4. niedosyt seksualny - 17

5. liczne, urozmaicone kontakty z mężczyznami - 16

6. namowa koleżanki - 11

7. przymus ze strony rodziny - 4

8. brak pracy - 31

Prostytucja nie jest zjawiskiem jednolitym i jako taka podlega wewnętrznym podziałom, o których decyduje najczęściej:

- wygląd zewnętrzny prostytutki;

- ogólny poziom intelektualny;

- kultura osobista;

- kategoria lokali w których nawiązywane są kontakty z klientami;

- umiejętności zawodowe

Analizując środowisko prostytutek można stwierdzić ,że generalnie w rodzinach tych występuje więcej zjawisk wskazujących na dysfunkcjonalność do społeczeństwa jak i w relacjach do członków rodziny. Reasumując można stwierdzić, że zawierające się w sytuacji rodzinnej czynniki, które wpływać mogą na wykolejenie się nieletnich dziewcząt, a w konsekwencji na wybór drogi życiowej polegającej na uprawianiu prostytucji tkwią w:

- strukturze wewnątrzrodzinnej;

- niskim poziomie uzyskanego przez rodziców wykształcenia i braku kwalifikacji zawodowych , co wpływa na niższy standard życia i pozycję społeczną;

- zachowaniach patologicznych manifestowanych przez rodziców i członków rodzin;

- złej z punktu widzenia wychowawczego atmosferze niezaspokajającej potrzeby miłości i bezpieczeństwa u dzieci i przyczyniającej się do manifestowania przez nie zachowań aspołecznych;

- złym pożyciu rodziców, objawiającym się częstymi konfliktami i demoralizującym zachowaniem;

- obojętnym, a niekiedy i wrogim stosunku emocjonalnym rodziców wobec dzieci;

- brak bliskich i przyjaznych więzi uczuciowych w stosunku do rodziców;

- stosowanie nieprawidłowych z punktu widzenia pedagogicznego środków, wychowawczych , zbyt surowych lub zbyt pobłażliwych.

- nadużywanie alkoholu przez rodziców i członków rodziny;

- przestępczość członków rodziny;

Niepowodzeń szkolnych nie wolno utożsamiać z procesem wykolejenia , niemniej mogą one stanowić przyczynę pojawienia się trudności wychowawczych i zaburzeń zachowania, aż do zachowań patologicznych włącznie. Niepowodzenia szkolne powodują poczucie krzywdy i niezaspokojonych aspiracji, mogą być przyczyną konfliktów z nauczycielami i rówieśnikami. Skłaniają młodzież do poszukiwania rekompensaty w zachowaniach i działaniach społecznie nieaprobowanych, które mogłyby podnieść autorytet wśród rówieśników. Powody uprawiania prostytucji w opiniach prostytutek są różnorodne, stwierdzić można ,iż wybór drogi życiowej w uprawianiu nierządu głownie umożliwia im dostęp do luksusowych dóbr materialnych, otwiera możliwość zawierania interesujących znajomości i zapewnia zaspokojenie potrzeb seksualnych oraz własnej próżności.

STRĘCZYCIELSTWO - SUTENERSTWO - KUPLERSTWO

1. Stręczycielstwo - nakłanianie innej osoby do uprawiania prostytucji

2. Sutenerstwo - przejawia się w czerpaniu korzyści z cudzego nierządu. Sutener często jest kochankiem prostytutki żyjącym z jej zarobków.

3. Kuplerstwo - przejawia się w ułatwianiu cudzego nierządu w celu osiągnięcia korzyści majątkowych

PROSTYTUCJA DZIECIĘCA - ważnym źródłem prostytucji dziecięcej jest stręczycielstwo i handel dziewczętami. Nieletnie uprawiają prostytucję nie w wyniku własnych decyzji , lecz dlatego , że zostały do niej przyuczone , namówione lub też spotkały kogoś kto je zmusił do stosunków seksualnych z obcymi i starszymi ludźmi.

CAŁOKSZTAŁT DOŚWIADCZEŃ historycznych przemawia za koniecznością akceptacji lub tolerancji faktu istnienia prostytucji, koniecznością przyjęcia do wiadomości , że prostytucja istnieje. Oddziaływania jeśli mają być racjonalne ,winny zmierzać do tego , aby :

1. Opracować metody przeciwdziałające uprawianiu prostytucji przez osoby, które są do tego zmuszane przez okoliczności.

2. Osoby uprawiające prostytucję otoczyć opieką sanitarną - higieniczną.

3. Znieść znamię infamii ciążące nad prostytutkami i przywrócić im godność. ( obecnie związki prostytutek walczą , o legalizację zawodu )

4. Zapewnić warunki życia w społeczeństwie tym osobom , które chcą porzucić uprawianie prostytucji.

W Polsce prostytucja nie jest karalna; prawo ingeruje jedynie wtedy, gdy nierząd uprawia osoba nieletnia. Prostytucja traktowana jest wtedy jako przejaw demoralizacji; pociąga to umieszczenie nieletniej prostytutki w placówce opiekuńczo - wychowawczej lub resocjalizacyjnej. Problem resocjalizacji kobiet uprawiających prostytucję należy do jednego z najtrudniejszych . Na skuteczność wpływa wiele czynników, między innymi stopień" zaawansowania" zawodowego prostytutki, bardzo ważny jest potem problem zatrudnienia prostytutki ,często brak tym kobietom kwalifikacji zawodowych. Myślę , że najważniejszą rolę przeciwdziałania szerzenia się tego procederu ( obecnie mówi się że w Polsce uprawia go około 14 tysięcy kobiet ) jest potrzeba obserwacji i ujawniania środowisk patogennych, w momencie gdy pomoc im okazana będzie jeszcze skuteczna, a negatywne wpływy nie zaważą na procesie wychowania dziecka. Na szczególną uwagę zasługuje środowisko szkolne , to jego działanie jest ważne w procesie socjalizacji dziecka . Każde uchybienie może przynieść nieodwracalny skutek, dlatego tak ważne jest by nauczyciel kochał dzieci i był pedagogiem z wyboru i zamiłowania. Ważnym czynnikiem jest także problem oświaty seksualnej. Stwierdzono , że wpływ na kształtowanie się orientacji życiowej, polegającej na akceptowaniu czerpania zysków z uprawianej przez siebie prostytucji, jest bardzo wczesny i często jest to przypadkowe podejmowanie życia seksualnego. Kształtowanie kultury seksualnej winno rozpoczynać się na tyle wcześnie, by w naturalny sposób zaspokoiło ciekawość dzieci i młodzieży i by uodporniło je na te oddziaływania , które wypaczać mogą późniejszy kształt życia erotycznego. Nie sposób pominąć braków z zakresu wiedzy seksualnej. Otóż by zlikwidować te luki potrzebne są odpowiednie programy edukacyjne. Program wzbogacony o ustalenia z zakresu medycyny, prawa, biologii i do tego realizowany przez odpowiednio przygotowaną kadrę pedagogiczną , może w przyszłości dać wymierne sukcesy .

Reasumując należy podkreślić, że poradnictwo osiągnie cel jeśli działania nie będą powierzchowne, nie zniwelują warunków, które tworzą z uprawiania prostytucji tak dobrze płatnego zajęcia, że korzyści materialne gratyfikują nawet utratę pozycji społecznej.

BIBLIOGRAFIA

M.Ziemska, Rodzina i osobowość , Warszawa 1975r

M. Kowalczyk - Jamnicka, Społeczno - kulturowe uwarunkowania prostytucji w Polsce, Bydgoszcz 1998r

K. Sławik, Patologie w III Rzeczpospolitej, Katowice 1994r.

W. Jasińska, Proces społecznego wykolejenia młodocianych, Warszawa 1967r.

K. Szczutowska, Psychospołeczne problemy niedostosowania społecznego, Bydgoszcz 1993r.

K. Pospiszyl, E. Żabczyńska, Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie, Warszawa 1985r.

Miesięcznik MEN, Problemy opiekuńczo wychowawcze , grudzień 1994r,

Artykuł, J.Moczydłowska, Prostytucja nieletnich dziewcząt, marzec 1996r,

J. Moczydłowska, Wybrane aspekty prostytucji

---