Międzynarodowe stosunki finansowe

1. Waluty i kursy walutowe

• pojęcie i rodzaje kursów walutowych

2. Mechanizm funkcjonowania kursów walutowych oraz czynniki oddziaływujące na kurs walutowy.

3. Istota i znaczenie wymienialności walut. pojęcie liberalizacji bilansu obrotów bieżących oraz bilansu obrotów kapitałowych.

4. Międzynarodowy system walutowy z Bretton Woods.

• zasady stabilizacji kursów, przyczyny załamania się systemu,

• demonetyzacja złota i jego obecna rola.

5. System walutowy krajów Unii Europejskiej

• system walutowy krajów unii Europejskiej obowiązujący do końca 1999 roku

• skład członkowski Unii Gospodarczej i Walutowej (Eurolandu)

6. Zasady emisji euro,

• ESBC jako emitent euro, polityka pieniężna ESBC

• polityka budżetowa w ramach Eurolandu

• inne ważniejsze aspekty funkcjonowania obszaru euro

7. Zasady wprowadzania euro do obiegu

• okres przejściowy (1.1.1999 - 31.12.2001)

• okres finalny (od 1 stycznia 2002r.)

8. Euro jako waluta międzynarodowa

• czynniki wpływające na międzynarodową pozycje walut

• kształtowanie się kursu euro

• euro jako waluta transakcyjna i rezerwowa

9. Rola Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego oraz innych międzynarodowych instytucji finansowych w stabilizowaniu stosunków walutowych w świecie.

• stabilizacyjne i organizacyjne funkcje MFW

• istota programów dostosowawczych funduszu

• Bank Rozrachunków międzynarodowych, EBI, EBOiR i inne instytucje

10. Globalizacja międzynarodowych rynków finansowych a funkcjonowanie międzynarodowego systemu walutowego

• charakterystyka kryzysów finansowych w Azji Południowo-Wschodniej w 1997 r. i w Rosji w 1998 r.

• działania podjęte w celu stabilizowania kursów walutowych przez kraje dotknięte kryzysem

11. Kształtowanie się kursu złotego

• dotychczasowe kształtowanie się kursu złotego

• możliwość stabilizowania kursu między złotym a euro

• rola polityki pieniężnej i budżetowej.

02.10.1999.

Kurs walutowy - jest to cena jednej waluty wyrażona w drugiej walucie.

Kursy walutowe mogą być podawane w formie notowań bezpośrednich /prostych/ lub w formie notowań pośrednich /odwrotnych/.

Notowanie bezpośrednie - oznacza, że podaje się ile jednostek waluty krajowej przypada na jednostkę waluty obcej.

Notowanie pośrednie - podaje się ile jednostek waluty obcej przypada na jednostkę waluty krajowej.

Większość krajów świata stosuje notowania bezpośrednie, a jedynie nieliczne kraje /głównie Wielka Brytania i Kraje Wspólnoty Brytyjskiej/ stosują notowania pośrednie. W naszym kraju stosuje się notowania bezpośrednie.

Funkcje kursu walutowego:

1. informacyjna,

2. cenotwórcza,

3. kurs walutowy jako instrument polityki gospodarczej.

ad. 1)

Funkcja informacyjna - kurs jak każda inna cena podaje informację na temat relatywnej rzadkości czy też dostępności danego dobra /walut obcych/. Funkcja ta jest istotna dla podmiotów, które uczestniczą w handlu międzynarodowym.

ad. 2)

Kurs walutowy stanowi pomost pomiędzy cenami krajowymi i zagranicznymi.

Funkcja cenotwórcza sprowadza się do:

1. przeliczania krajowych cen na ceny walut obcych,

2. do przeliczania cen zagranicznych na walutę krajową.

Funkcja cenotwórcza jest istotna dla podmiotów, które uczestniczą w obrotach międzynarodowych, dokonują transakcji z zagranicą.

Relacja ceny krajowej do ceny zagranicznej

K = Ck/Cz

Kurs Cena Cena

walut krajowa zagraniczna

ad. 3)

Kurs walutowy może być wykorzystywany jako instrument polityki gospodarczej z tego względu, że jego poziom oddziaływuje na dochody i koszty przedsiębiorstw , gospodarstw domowych i osób indywidualnych. W efekcie więc wpływa na opłacalność transakcji realizowanych w obrocie zagranicznym zarówno towarowym jak i nietowarowym.

9.10.99.

1. Podział kursów walut:

1/ jednolite

2/ zróżnicowane.

ad 1/

Kursy jednolite - są to kursy stosowane według jednakowych zasad do wszystkich transakcji realizowanych w obrocie z zagranicą. Bez względu na rodzaj tych transakcji oraz region czy kraj z którymi transakcja jest przeprowadzana.

ad.2/

Kursy zróżnicowane - oznaczają sytuację w której może być stosowany odmienny system kształtowania kursu ze względu na różne czynniki. Wprowadza się dwa oficjalne kursy walutowe: jeden dla obrotów handlowych, a drugi dla obrotów kapitałowych. Ustalenie dwóch kursów walut może wynikać z faktu, że jednolity kurs może być szkodliwy albo dla wymiany handlowej lub dla przepływu kapitału. Na przykład duży przypływ kapitału obcego do danego kraju może powodować aprecjację waluty krajowej, co wpływa hamująco na eksport i nadmiernie może zwiększyć import. Dlatego też niski kurs dla wymiany handlowej i wyższy dla obrotu kapitałowego pozwala uniknąć obu niekorzystnych zjawisk: nadmiernego napływu kapitału obcego i hamowania eksportu.

Stosowanie kursów zróżnicowanych wiąże się z występowaniem ograniczeń dewizowych, co oznacza że dana waluta nie jest w pełni wymienialna.

W odniesieniu do walut charakteryzujących się pełną wymienialnością stosuje się system kursów jednolitych.

2. Podział kursów walut na:

1/ kasowe

2/ terminowe

ad.1/

Kursy kasowe - są to takie kursy, które mają zastosowanie w transakcjach kupna - sprzedaży walut, gdzie dostawa walut i rozliczenie transakcji następuje najpóźniej w ciągu 2 dni roboczych od dnia zawarcia transakcji.

ad.2/

Kursy terminowe - są to takie kursy, które mają zastosowanie w transakcjach kupna - sprzedaży walut obcych w ramach których do transakcji dostawa walut przez obie strony kontraktu następuje w ściśle określonym czasie w przyszłości. Do najczęściej stosowanych w praktyce terminów takich transakcji należą:

• 1 m-c

• 3 m-ce

• 6 m-cy

• 12 m-cy.

Transakcje terminowe na rynku walutowym zawierane są przede wszystkim w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem kursowym. Transakcjami takimi najczęściej zainteresowani są eksporterzy.

Ryzyko kursowe - jest to ryzyko poniesienia straty w przypadku niekorzystnej zmiany kursu walutowego.

TRANSAKCJE TERMINOWE ZAWIERANE SĄ Z BANKIEM

Przykład:

Eksporter sprzedaje towar za 1.000 USD; płatność nastąpi za 3 m-ce /9.01.2000/

Eksp. zgłasza się do banku, gdzie okazuje się, że kurs terminowy na 3 m-ce wynosi:

1 USD = 4,1 PLN

Jeżeli eksporter zdecyduje się na zawarcie transakcji terminowej po kursie banku z danego dnia wówczas 9.01.2000r. otrzyma 4.100 PLN;

Czy dla eksportera jest to korzystne?

• jest to uzależnione od kursu kasowego w danym dniu tj. 9.01.2000r.

* wariant pesymistyczny

1 USD = 3,90 PLN = 3.900 PLN /jeśli nie zawarłby transakcji terminowej wówczas otrzymałby taką sumę/

Realizując transakcje terminową uchronił się przed stratą.

* wariant optymistyczny:

1 USD = 4,3 PLN = 4.300 PLN /jeśli nie zawarłby transakcji terminowej/

Eksporter zawierając transakcję terminową uniknął potencjalnej straty. Im termin płatności dalej, tym ryzyko kursowe jest coraz wyższe.

Importer jeśli zakupił towar, to sranie przed koniecznością kupienia waluty obcej. Importer może również zawrzeć transakcję terminową za którą płaci z góry. Dążąc do ograniczenia straty rezygnuje w pewnym stopniu z zysku nadzwyczajnego,

Kurs terminowy zawiera oczekiwania dotyczące przyszłych kursów walut.

3. Klasyfikacja kursów ze względu na zmienność:

1) kursy płynne (zmienne, elastyczne) dot. walut wymienialnych

2) kursy stałe

3) kursy sztywne - dotyczy walut niewymienialnych

ad 1)

Kursy płynne - są to takie kursy, które kształtują się swobodnie na rynku pod wpływem podaży i popytu na waluty obce.

Podaż walut obcych - każda transakcja na rynki międzynarodowym jest źródłem walut obcych (eksport), napływ kapitału w różnej formie (pożyczkowej darowizny, inwestycji) bezpośrednie lub pośrednie (portfelowe).

Popyt walut obcych - kto zgłasza zapotrzebowanie na waluty obce?; największy popyt na waluty obce zgłaszają importerzy, inwestycje bezpośrednie i pośrednie, spłata kredytów i pożyczek.

Fakt, że kurs może się swobodnie kształtować oznacza, że może on podlegać żywiołowym znaczącym wahaniom. W efekcie jest on trudno przewidywalny i wiąże się z nim duże ryzyko kursowe, i z tego względu żaden kraj nie pozostawia kursu swej waluty wyłącznemu działaniu na rynku. Oznacza to, że zawsze występuje jakaś interwencja ze strony państwa. Państwo czuwa nad tym jak kształtuje się kurs walutowy, to z kolei oznacza, że kurs płynny w czystej postaci nie występuje. Występuje natomiast kurs płynny kierowany.

Przykłady kursów płynnych:

• dolar amerykański

• jen japoński

• EURO

• funt brytyjski

• frank szwajcarski

• dolar kanadyjski

• dolar australijski.

ad.2)

Kurs stały - jest to taki kurs, który może się zmieniać na rynku pod wpływem działania popytu i podaży, przy czym zmiany te muszą mieścić się w określonym przedziale wokół tzw kursu centralnego (kursu odniesienia lub kursu referencyjnego). Władze monetarne danego kraju muszą prowadzić taką politykę, oraz podejmować wszelkie niezbędne działania aby kurs rynkowy waluty rzeczywiście mieścił się w tym przedziale. Jeśli okaże się, że mimo podejmowanych działań utrzymanie kursu rynkowego w tym przedziale nie jest możliwe, wtedy na mocy decyzji władz monetarnych następuje zmiana kursu centralnego (dewaluacja lub rewaluacja).

16.10.99.

kursy stałe c.d.

frank francuski marka niemiecka

1 DEM = 3 FRF - kurs centralny

+/- 15% wokół kursu centralnego tj 0,45 FRF; 3FRF + 0,45 FRF = 3,45 FRF

3 FRF - 0,45 FRF = 2,55 FRF

1FRF/1DEM

kurs centralny

przedział wahań kursu walut

t (czas)

Kurs, który kształtuje się pod wpływem podaży i popytu powinien kształtować się w przedziale np.: 2,55 - 3,45. Oznacza to, że kurs ten musi znajdować się w tym przedziale.

Podstawowym warunkiem sprawnego funkcjonowania systemu kursów stałych jest istnienie zbliżonych stóp inflacji w poszczególnych krajach

KW = P_CK/P_CZ

KW - kurs walutowy

P_{CK -} ceny krajowe

P_{CZ -} ceny zagraniczne

Poziom kursu centralnego bierze się z relacji cen, oznacza to, że np.: ceny we Francji są ogólnie 3X droższe niż w Niemczech.

Wyższa inflacja we Francji powoduje deprecjację waluty francuskiej. Po pewnym czasie wypada ona poza przedział, co nie jest dobra ponieważ kraj ten zobowiązał się w Umowie Międzynarodowej na otrzymanie kursu waluty w określonym przedziale. Wówczas trzeba dążyć do obniżenia inflacji. Wynika to z faktu, iż w każdym kraju ceny nie rosną w tym samym czasie .

W przypadku osłabienia FRF w stosunku do DEM i występuje zagrożenie, że kurs walutowy wypadnie poza przedział dopuszczalnych wahań, wówczas banki centralne obu krajów mogą podjąć następujące interwencje na rynku walutowym:

• bank Francji - może podjąć operację sprzedaży marek niemieckich za FRF po to, by zwiększyć podaż DEM na rynku francuskim i w efekcie przeciwdziałać dalszemu wzrostowi ceny marek wyrażonej w FRF, bądź też dalszemu spadkowi franka wobec DEM.

• bank Niemiec - może podjąć interwencje walutowe polegające na skupie FRF (od banków, instytucji finansowych, przedsiębiorstw, innych podmiotów) za DEM w celu zwiększenia popytu na FRF i w efekcie powstrzymania spadkowej tendencji kursu tej waluty.

Oddziaływanie za pomocą wysokości stóp procentowych

• Odrębnym sposobem wpływania na kształtowanie się kursu walutowego może być dokonywanie przez bank centralny zmian stopy procentowej (może to też być sposób uzupełniający do interwencji na rynku walutowym). Bank centralny dokonując zmiany stosowanych przez siebie stóp procentowych wpływa na zyskowność lokat w danej walucie, czyli podwyższenie stóp procentowych przez bank centralny skutkuje zwiększeniem oprocentowaniem wkładów bankowych w danej walucie a także innych lokat w tej walucie. W efekcie zwiększyć się może zainteresowanie podmiotów krajowych i zagranicznych lokowaniem kapitału w tej walucie, a w rezultacie tez może się przyczynić do powstrzymania ucieczki od tej waluty i poprawy jaj kursu w stosunku do innych walut obcych. Zwiększy się bowiem popyt na walutę krajową a zmniejszy popyt na waluty obce.

Podstawowym Ograniczeniem tego instrumentu jest wzrost kosztu pieniądza w całej gospodarce danego kraju (kosztów kredytów dla przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i innych podmiotów), a w efekcie do osłabienia koniunktury w tym kraju co może doprowadzić do spadku wzrostu gospodarczego, recesji, wzrostu bezrobocia.

Jeśli okaże się, że wszystkie zastosowane sposoby nie są skuteczne i kurs walutowy dalej wypada poza przedział, wtedy konieczna jest zmiana kursu centralnego (nastąpi dewaluacja FRF).

23.10.99.

Najważniejsze czynniki wpływające na kształtowanie kursów walutowych

1. Czynniki ekonomiczne:

1. podaż i popyt na waluty obce,

2. stan bilansu płatniczego,

3. różnice w stopach procentowych w kraju i zagranica,

4. stan koniunktury w kraju i zagranica.

2. Czynniki polityczne:

1. sytuacja polityczna w obecnym kraju i regionie,

2. konflikty regionalne.

3. Czynniki psychologiczne:

1. 
   Optymistyczne przewidywania co do kształtowania się sytuacji

politycznej i gospodarczej w kraju a w efekcie także kursu

2. pesymistyczne

4. Czynniki spekulacyjne - są to działania podejmowane przez uczestników rynku walutowego w celu wywołania określonej zmiany kursu ( jest to gra na zwyżkę lub zniżkę kursu)

Podaż i popyt na waluty obce

Podstawowe źródła podaży walut obcych:

• eksport towarów i usług (wyjątek USA i obszar Euro ta sama waluta wpływa, bo ich waluta jest waluta międzynarodowa)

• napływ kapitału zagranicznego w formie:

• inwestycji bezpośrednich

• inwestycji portfelowych

• kredyty otrzymane od podmiotów zagranicznych.

3 w/w formy rożni min:

• za pośrednictwem inwestycji bezpośrednich, inwestor zagraniczny wymienia walutę międzynarodowa na walutę kraju, gdzie inwestuje;

• za pośrednictwem inwestycji portfelowych inwestowane są środki pieniężne w papiery wartościowe, mogą być krótkoterminowe, ponieważ można je szybko zpieniezyc i wycofać z rynku danego kraju;

• za pomocą kredytów zaciągniętych od podmiotów zagranicznych są rozwijane inwestycje.

Podstawowe źródła popytu na waluty obce (kto zgłasza zapotrzebowanie)

• importerzy - wymieniając walutę krajowa na zagraniczna,

• odpływ kapitału zagranice:

• inwestycje bezpośrednie - zależy od pozycji danego kraju (u nas więcej przypływa niż odpływa, ponieważ Polska nie jest znaczącym inwestorem)

• inwestycje portfelowe - występują ograniczenia jeszcze, dotychczas nie było możliwa wymiana i lokowanie za granica w formie kont lub inwestycji w zagraniczne papiery wartościowe (zakupu papierów wartościowych można dokonywać za pomocą biur maklerskich)

• kredyty

W zależności od tego co przeważa, to taka tendencje może mieć kurs walutowy.

Jeżeli podaż > popyt - to skutkuje to spadkiem cen waluty,

Jeżeli podaż < popytu - to skutkuje to wzrostem cen waluty.

Stan bilansu płatniczego jest blisko zwiazay z podąża i popytem walut.

Jeśli w bilansie płatniczym występuje saldo ujemne, to wpływa to na obniżenie kursu waluty krajowej w stosunku do walut obcych i następuje deprecjacja waluty krajowej (niedobor=popyt>podazy).

Mechanizm przywracania równowagi automatycznej - spadek kursu waluty krajowej powoduje zwiększenie opłacalności eksportu a w efekcie także wzrost poziomu eksportu oraz pogorszenie opłacalności importu. Zmniejsza się wiec popyt na waluty z tytułu importu a zwiększa się podaż tych walut z powodu zwiększenia eksportu. Wpływa to na zmniejszenie ujemnego salda bilansu płatniczego. Wpływ spadku kursu waluty krajowej na sytuacje w bilansie płatniczym występuje takie w wyniku zmian w bilansie obrotów kapitałowych. Oznaczają one możliwość spadku odpływu kapitału, gdyż za ta sama kwotę waluty krajowej uzyskuje się mniejsza kwotę waluty obcej.

Różnice stop procentowych w kraju i zagranica - wysokość rynkowych stop procentowych w danym kraju decyduje o zyskowności (atrakcyjności) lokat w aktywach wyrażona w walucie tego kraju.

Poziom rynkowych stop procentowych uzależniony jest w dużej mierze od polityki Banku Centralnego a w szczególności od wiodących stop procentowych, które ten bank stosuje

.

Do podstawowych stop procentowych w Banku Centralnym zaliczamy:

• stopę procentowa od depozytów (wkładów) przyjmowanych przez BC od banków komercyjnych,

• stopy procentowe od kredytów udzielanych przez BC bankom komercyjnym.

Stopy procentowe od depozytów oraz stopy od kredytu stanowią przedział, w którym na ogol mieszczą się rynkowe stopy procentowe, w szczególności stopy procentowe występujące w transakcjach na rynku miedzybanowym.

Co się dzieje jeżeli bank centralny podnosi podstawowe stopy procentowe?

Występuje tendencja do zwiększania stop procentowych na rynku danego kraju. W praktyce oznacza to, ze pieniądz staje się trudniej dostępny, gdyż kredyty bankowe maja wyższe oprocentowanie. Z uwagi na konieczność zapewnienia odpowiednio wysokiego oprocentowania wkładów bankowych oraz innych lokat.

Zwiększenie stopy procentowej powinno wpłynąć na poprawę kursu waluty danego kraju w stosunku do innych walut. Działa to poprzez mechanizm zwiększania atrakcyjności lokat w danej walucie a w rezultacie mniejszego popytu na waluty obce. Ujemnym skutkiem stosowania podwyżki stop procentowych w celu poprawy kursu waluty jest ewentualne pogorszenie koniunktury gospodarczej w danym kraju i w rezultacie do wzrostu kosztów finansowych przedsiębiorstw (na skutek wzrostu stop procentowych), oraz w efekcie obniżenia popytu na kredyty.

Im koniunktura gospodarcza w danym kraju jest lepsza tym waluta tego kraju jest bardziej poszukiwana na rynku międzynarodowym i tym korzystniejsza jest jej pozycja.

Spadek koniunktury oznacza tez możliwość wystąpienia spadkowej tendencji kursu waluty

Czynniki polityczne, psychologiczne, spekulacyjne:

Polityczne - są niewymierne, przy konfliktach wpływ na kurs walutowy jest niekorzystny - spadek;

Psychologiczne - na podstawie

30.10.99.

WYMIENIALNOSC WALUT

Wymienialność - jest to prawne i faktycznie zagwarantowana możliwość wymiany pieniądza występującego w ramach danego państwowego systemu pieniężnego innych państw oraz możliwość wykorzystania wymienialnych środków zgodnie z celami wymiany

Rodzaje wymienialności

WYMIENIALNOSC

PELNA OGRANICZONA

(obejmuje wszystkie tr.

występujące w bilansie Wewnętrzna Zewnętrzna

płatniczym) /kryterium podziału: podmiot

uprawniony do wymiany walut/

wymienialność wbilansie

obrotów bieżących

wymienialność w bilansie

obrotów bieżących i

wymielnialnosc w odniesieniu do części transakcji występujących w bilansie obrotów kapitałowych /kryterium podziału: zakres transakcji objętych wymienialnością/

WYMIENIALNOSC PEŁNA - jest to zezwolenie osobom fizycznym i prawnym na kupowanie i sprzedawanie walut obcych po cenie rynkowej, oraz na zatrzymanie walut obcych zgodnie ze swym wyborem lub na przekazanie ich za granice tytułem wszelkich transakcji występujących w bilansie płatniczym.

Rezydent - jest to osoba fizyczna lub prawna mająca swoje miejsce zamieszkania /siedzibę/ w kraju.

Nierezydent - jest to osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania /siedzibę/ za granica.

Bilans płatniczy - zestawienie wszelkich transakcji gospodarczych zrealizowanych w danym roku z zagranica /transakcje płatnicze, darowizny, pomoc towarowa/.

Około 40 krajów świata ma walutę w pełno wymienialna - USD, Euro, Funt brytyjski, Funt szwajcarski, itp.

WYMIENIALNOSC WEWNETRZNA - w jej ramach prawo do wymiany pieniądza krajowego na waluty obce przysługuje tylko rezydentom. Osoby te mogą wymieniać pieniądz krajowy na waluty obce i transformować je za granice w celach dokonania dozwolonych prawem płatności /najczęściej płatności te dotyczą importu towarów i usług/.

1. Wpływy dewizowe są z reguły obowiązkowo odsprzedawane krajowym bankom dewizowym, ponieważ pozostawienie przez eksporterów oraz inne podmioty należnych walut obcych z zagranica oznaczałoby niedostatek rezerw dewizowych w kraju.

2. Posiadanie rachunków bankowych za granica wymaga zezwolenia. Bank Centralny wydaje takie zezwolenia jedynie nielicznym podmiotom /bani instytucje finansowe, oraz niektóre podmioty obsługujące transakcje handlu zagranicznego/.

3. Pieniądz krajowy nie jest wykorzystywany do płatności za granica a ponadto rozliczenie z zagranica z wszelkich tytułów występuje wyłącznie w walutach obcych.

WYMIENIALNOSC ZEWNETRZNA - występuje wtedy, kiedy prawo do wymiany pieniądza krajowego na waluty obce przysługuje wyłącznie nierezydentom. Osoby te mogły wejść w posiadanie pieniądza krajowego np. otrzymują w tym pieniądzu zapłatę od krajowych importerów.

1. Wymienialność zewnętrzna w praktyce stosowana jest bardzo rzadko, jest to pierwszy etap prowadzący do wymienialności pełnej.

2. Posiadanie przez nierezydentow zasoby pieniądza krajowego mogą być wykorzystane w następujący sposób:

• na nabycie walut obcych i przekazanie ich za granice,

• na zapłatę podmiotom krajowym zakupionego od nich towarów i usług,

• mogą być przekazane innej osobie zagranicznej mającej otwarty rachunek w banku krajowym.

W kraju danej waluty nie ma wolnego obrotu dewizowego, ponieważ swobodny dostęp do walut obcych maja tylko nierezydenci, natomiast osoby krajowe w każdym przypadku musza ubiegać się o zezwolenie na nabycie walut obcych.

Bilans obrotów bieżących - obejmuje transakcje towarowe, usługowe, dochody z pracy i kapitału oraz transfery nieodpłatne. Na rachunku zapisywana jest pełna wartość towarów i usług eksportowanych bądź importowanych. Są na nim tez księgowane odsetki i dywidendy, a wiec dochody związane z obrotem kapitałowym, podczas gdy same obroty kapitałowe znajdują odzwierciedlenie na rachunku kapitałowym.

Bilans obrotów kapitałowych - obejmuje zagraniczne transakcje krótkoterminowe i długoterminowe. W przeciwieństwie do bilansu obrotów bieżących rachunek kapitałowy odzwierciedla tylko zmiany stanu, a nie cala wartość transakcji. Tak wiec w bilansie płatniczym odnotowuje się wzrost lub spadek rożnego rodzaju należności i zobowiązań zagranicznych, przyrost lub ubytek majątku rzeczowego za granica lub zagranicznego w kraju oraz zmiany zapasu złota monetarnego i zasobu specjalnych praw ciągnienia.

Bilans płatniczy - jest syntetycznym zestawieniem wszystkich płatności dokonanych miedzy rezydentami krajowymi a zagranica, dotyczącym określonego okresu, zazwyczaj jednego roku kalendarzowego.

06.11.99.

EURO

1. Euro jako waluta UGW

2. Podłoże ustanowienia UGW

• czynniki polityczne

• czynniki ekonomiczne.

3. Główne cechy UGW

4. Mechanizmy dostosowawcze występujące w obszarze jednowalutowym.

EMU - Economic and Monetary Union - UGW

Idea przekształcenia krajów Europy Zachodniej w obszar jednowalutowy ma długoletnia historie. Korzeni obecnie ustanowionej UGW należy szukać w dynamicznie rozwjajacym się po II wojnie swiatowej ruchu federarlistycznym w krajach zachodnioeuropejskich. Poparcie dla idei federalistycznej, wynikało z sytuacji gospodarczej i politycznej w okresie powojennym. Wyrażały one chęć ukształtowania stosunków w Europie na innych zasadach niż poprzednio, tzn. dające szansę utrzymania pokoju w Europie. Chodziło szczególnie o powiązanie państwa Niemieckiego z innym państwami, by nie stanowiło ono zagrożenia dla bezpieczeństwa kontynentu europejskiego.

Ponadto federaliści promowali idee politycznego zjednoczenia Europy Zachodniej przed utworzeniem Federacji Europejskiej czy tez Stanów Zjednoczonych Europy. Kładli oni nacisk na przekazanie przez państwa części swych suwerennych uprawnień na rzecz organu ponadnarodowego, spełniającego funkcje rządu federalnego, odpowiedzialnego przed organem parlamentarnym, wyłonionym w wyniku powszechnych, bezpośrednich wyborów.

Pomimo stosunkowo dużej popularności idei federalistycznej w Europie Zachodniej na przełomie lat 40/50 jej zwolennikom nie udało się uzyskać wystarczającego poparcia ze strony poszczególnych krajów, pozwalającego na wprowadzenie jej w życie. Okazało się, ze kraje nie były gotowe do tak daleko idącej rezygnacji z suwerennych uprawnień narodowych, jaka wiązałaby się z utworzeniem federacji.

Z uwagi na fakt, ze Europy nie dało się zjednoczyć metoda „wielkiego skoku”, należało ten cel osiągnąć metoda „małych kroków”. Przyjęto, ze tymi małymi krokami będą działania integrujące gospodarki krajów zachodnioeuropejskich. W ten sposób została zapoczątkowana integracja w ramach Wspólnot Europejskich:

1. 
   Europejska Wspólnota Węgla i Stali - 1951r. traktat paryski,

2. Europejska Wspólnota Gospodarcza 1957r. traktaty rzymskie

3. Europejska Wspólnota Energii Atomowej

Przez ponad 40 lat istnienia Wspólnot proces integracyjny okazał się wszechogarniający. Na początku współpraca opierała się na handlu, obecnie natomiast trudno jest znaleźć dziedzinę życia, która nie byłaby w jakiś sposób regulowana przepisami wspólnotowymi.

Czynniki polityczne ustanowienia UGW

1. Skutki dla państw, które włączyłyby się do Federacji:

• utrata suwerenności pieniądza narodowego,

• traci się prawo do kształtowania własnego budżetu, ustanawiany jest budżet federalny;

• niemal całkowita utrata niepodległości.

2. Czemu ma służyć włączenie się do Federacji:

• stworzenie warunków do bezpiecznego i pokojowego funkcjonowania państw europejskich.

Czynniki ekonomiczne ustanowienia UGW

1. jednolity rynek towarów i usług, charakteryzuje się swobodnym przepływem uslug, towarów, osób i kapitału.

2. pozycja konkurencyjna UE na świecie.

UE stanowi jeden wielki obszar gospodarczy, ok. 2/3 handlu krajów UE to jest handel wewnętrzny. Rozliczenia walutowe z tymi krajami były realizowane w rożnych walutach, w związku z tym przedsiębiorstwa ponosili ryzyko kursu walutowego - ryzyko zmiany kursów walut.

Istnieje potrzeba zakupu walut co wiąże się z kosztami transakcyjnymi wymiany walut.

Istnienie 1 waluty zamiast kilkunastu oznacza:

1. wyeliminowanie ryzyka kursowego,

2. wyeliminowanie kosztów transakcyjnych.

W/w koszty stanowią 0,5% PKB Unii jako całości.

NAJWAZNIEJSZE CECHY UGW - UGW stanowi jedna całość i nie można jej rozbijać na UG i UW /zostanie ona rozbita w celu rozpoznania, choć wiadomo, ze są one nierozerwalne/.

UNIA WALUTOWA:

1. Bank Centralny Unii jako glowna władza monetarna i wyłączny emitent pieniądza cyrkulującego w Unii,

2. Polityka pieniężna - jednolita dla całej Unii,

3. Pieniądz emitowany przez Bank Centralny Unii zastępuje waluty narodowe krajów członkowskich /wycofane z obiegu/.

UNIA GOSPODARCZA

1. jednolity rynek,

2. polityka ochrony konkurencji.

3. Polityka regionalna /wsparcie finansowe słabszych ekonomicznie regionów Unii/,

4. Ograniczenia dotyczące stanu finansów publicznych /deficyt budżetowy i dług publiczny/.

Integracja walutowa - jest to proces polegający na ograniczeni zmienności kursów miedzy walutami danej grupy krajów prowadzących ostatecznie do nieodwracalnego usztywnienia kursów miedzy tymi walutami a następnie zastąpienie tych walut jedna wspólna waluta emitowana przez wspólny Bank Centralny na rzecz którego poszczególne kraje przekazują swoje uprawnienia do emisji pieniądza. Jeżeli dojdzie do tego, ze wszystkie waluty będą sobie równe, wówczas po co tyle walut skoro wystarczy jedna. UW dlatego tez najpierw usztywnia kursy walut a później wycofuje je z obiegu.

13.11.99.

UNIA WALUTOWA - jest to obszar o jednej walucie w ramach którego funkcjonuje jeden bank centralny mający wyłącznie uprawnienia do emisji pieniądza na obszarze tej unii.

Kraje, które włącza się do unii trącą samodzielność do emisji własnego pieniądza.

Do UGW należy 11 krajów:

Dlaczego 4 państwa nie przystąpiły do UGW:

Wlk.Brytania i Dania w trakcie negocjacji Traktatu z Maastricht uzyskały klauzule „OPT-OUT” /prawo swobodnego wyboru czy kraj chce uczestniczyć w UGW, czy tez nie/. Są to kraje, ktore bardzo sceptycznie odnoszą się do integracji europejskiej.

Szwecja reprezentuje podobne stanowisko do w/w krajów. Jest niechętnie nastawiona do integracji europejskiej. Szwecji nie została przyznana klauzula swobodnego wyboru, jednak nie chcąc uczestniczyć w UGW nie spełnił jednego z warunków.

Grecja od samego początku chciała byc członkiem UGW. Ma obowiązek uczestniczenia UGW dopiero po spełnieniu wszystkich warunków tj:

1. stopa inflacji - nie wyższa niż o 1,5 punkt % od wskaźnika odnotowanego w trzech najlepszych krajach,

2. deficyt budżetowy - nie powinien przekroczyć 3% PKB,

3. dług publiczny - nie powinien przekroczyć 60% PKB,

4. stopy procentowe - nie wyższe niż o 2 pkt% w trzech krajach o najnizszym poziomie inflacji.

Władze Grecji starają się o przystąpienie do UGW.

Czas istnienia UGW - jest to przedsięwzięcie bezterminowe, czyli nie ma określonego czasu trwania.

Kraje, które weszły do obszaru Euro nie mogą być wykluczone i sam tez nie może wystąpić z tego obszaru. Jeżeli jakiś kraj chciałby wycofać się z obszaru Euro wówczas złamałby wszystkie przepisy unijne i Traktat z Maastricht; mógłby być wykluczony z UE co mogłoby spowodować katastrofę ekonomiczna dla tego kraju.

Warunki przystąpienia do UGW:

1. 
   stabilność cen,

2. sytuacja finansów publicznych (deficyt budżetowy i dług publiczny), warunki

3. stabilność kursu walutowego (udział w europejskim systemie walutowym), ilościowe

4. 
   długoterminowa stopa procentowa,

5. niezależność narodowego banku centralnego. warunek nieilosciowy

W ogólny sposób w/w warunki zostały opisane w Tr. Z Maastricht, natomiast w sposób szczegółowy kryteria te zostały opisane w jednym z protokołów do Traktatu /kryteria zbieżności/.

Zmiany w traktacie wymagają ratyfikacji wszystkich krajów czlonkowskich /w niektórych krajach musiałoby być przeprowadzone referendum/, natomiast protokół można zmienić w sposób prosty i nie wymaga czasochłonnej procedury.

Ocena sytuacji krajów UE została dokonana przez Rade Europejska w dniach 2.05 -3.05.98r. w Brukseli i podjęła decyzje jakie kraje zakwalifikowały się do UGW. Ocena została podjęta na podstawie wyników, jakie osiągnęły te kraje w 1997r.

Ad.1)

Obszarze euro powinny uczestniczyć kraje, które potrafią tak zarządzać w taki sposób, aby osiągnąć najniższa inflacje, ponieważ euro nie może być waluta inflacyjna czyli nie trącić na wartości. Jest to mozliwe tylko wtedy, gdy kraje tworzące UGW żyją w otoczeniu o jak najniższej inflacji.

Poziom inflacji w 3 najlepszych krajach UE w 1997r.

Austria 1,1%

+ Francja 1,2%

+ Irlandia 1,2%

= (3,5%/3) + 1,5p% = 2,7%

Aby spełnić pierwszy warunek inflacja w krajach UE nie może przekroczyć 2,7% (wartość referencyjna). 14 z 15 krajów UE miały inflacje niższa niż 2,7% w skali roku. Kryterium tego nie spełniła Grecja, w której inflacja osiągnęła poziom 5,2%.

Ad.2)

Deficyt budżetowy wpływa na stopy % na rynku, Im wyższy deficyt tym wyższe stopy %.

Deficyt budżetowy <= 3% PKB 14 krajów UE spełniło ten warunek; Grecja - 4% PKB

Dług publiczny <= 60% PKB warunek ten spełniły: Finlandia, Luksemburg i Francja, pozostałe kraje warunku tego nie spełniły.

20.11.99.

c.d.

Ad.3)

Stabilność kursu walutowego.

ESW jest to system kursów stałych. Normalnym przedziałem wahań kursow rynkowych był przedział +/- 2,25% wokół kursów centralnych, natomiast dla walut słabszych był przedział rozszerzony do +/- 6%. Dnia 02.08.1993r. ustanowiono jeden przedział, który wynosił +/- 15%. Spełnienie tego warunku oznacza, ze dany kraj osiągnął rzeczywista stabilność walutowa, dzięki skutecznej antyinflacyjnej polityce pieniężnej oraz polityce budżetowej nastawionej na zapewnienie zdrowego stanu finansów publicznych. Utrzymanie na trwale kursów waluty wobec innych walut na poziomie zbliżonym do bilateralnych kursów centralnych oznacza uzyskanie przez dany kraj wysokiej wiarygodności wśród uczestników międzynarodowych rynków finansowych. Sens stosowania dotyczącego udziału w ESW sprowadzał się do oceny, czy dany kraj jest gotów do tego, by kurs jego waluty wobec walut innych krajów UE został na zawsze usztywniony, a następnie waluta ta zastąpiona wspólną waluta. Kraj ten pokazując, ze jego waluta osiągnęła taki poziom stabilności, ze na rynku kurs podlega minimalnym wahaniom dowodzi, ze jest gotowy do włączenia się do obszaru jednowalutowego.

Ad. 4)

Długoterminowe stopy procentowe

Potraktowanie wysokości długoterminowych stop % jako jednego z kryteriów zbieżności wynika z faktu, ze stopy te są swego rodzaju odbiciem uczestników rynku na temat sytuacji gospodarczej poszczególnych krajów. Można zatem powiedzieć, ze im mniejsze różnice miedzy stopami występującymi w poszczególnych krajach, tym bardziej jest zbliżona sytuacja gospodarcza w tych krajach, czyli występuje większy stopień zbieżności gospodarczej, która jest istotna z punktu widzenia integracji walutowej.

BANK CENTRALNY UGW I JEGO FUNKCJE

I. Główne funkcje BC:

1. Emisyjna - emituje pieniądz gotówkowych (banknoty), sprawuje nad nim kontrole i nad pieniądzem bezgotówkowym. Czuwa nad ilością pieniądza w obiegu i oddzialywuje na banki komercyjne.

2. BC jako bank banków:

1. czuwa nad funkcjonowaniem systemu bankowego - przyjmuje od banków komercyjnych depozyty i udziela kredytów. BC dla banków komercyjnych jest bankiem ostatniej instancji.

2. dokonuje rozliczen miedzy bankami.

3. BC jako bank państwa - zajmuje się obsługą finansowa budżetu państwa tzn, ze prowadzi w imieniu państwa rozliczenia z tytułu dochodów wpływających do budżetu oraz wydatków z budżetu państwa. Obsługa ta nie obejmuje przez BC finansowania deficytu budżetowego. Może natomiast obejmować obsługę techniczna emitowanych przez Skarb Państwa papierów dłużnych (gdyby finansował deficyt, to musiałby drukować „puste” pieniądze).

II. Znaczenie niezależności BC

Kluczowe znaczenie dla skutecznej realizacji przez ESBC antyinflacyjnej polityki pieniężnej ma kwestia niezależności tej instytucji w systemie władzy występującej na obszarze euro. Niezależność ta została zagwarantowana międzynarodowym traktatem z Maastricht. Praktyka wielu krajów pokazuje, ze lepsze rezultaty w walce z inflacja maja te banki, które maja duża autonomie, niż banki uzależnione od rządu i podlegające wpływom politycznym.

Członkowie kierownictwa ESBC nie mogą przyjmować jakichkolwiek instrukcji od instytucji UE, oraz rządów krajów członkowskich. Wszystkie te podmioty zostały zobowiązane do nie wywierania nacisków na organy zarządzające ESBC. O niezależności ESBC decydują także takie elementy jak: długa kadencja osób zasiadających w kierownictwie tej instytucji, ich faktyczna nie odwolywalnosc, samodzielność finansowa tej instytucji.

Kwestia związana z niezależnością ESBS jest odpowiedzialność tej instytucji z tytułu realizowanych żądań. Chodzi tu przede wszystkim o możliwość sprawowania nad nią demokratycznej kontroli. Szczególnie wskazuje się na potrzebę możliwie największej przejrzystości w dzialalnosci banku, umożliwiającej śledzenie przez społeczeństwo polityki i podejmowanie w jej ramach działań.

Członkowie kierownictwa ESBC mogą być pozbawieni funkcji na podstawie postanowienia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwosci tylko w w2 przypadkach:

1. utraty kompetencji na skutek długotrwałej choroby,

2. popełnienia przestępstwa.

Kierownictwo ESBC składa się z:

1. Zarządu - 6 osób w tym przewodniczący; ma za zadanie na bieżąco wcielać postanowienia RZ

2. Rady Zarządzającej - 6 osób z Zarządu + 11 prezesów NBC; jest najwyższa władza, podejmuje najważniejsze decyzje w sprawach polityki pieniężnej. Zgodnie z traktatem nie reprezentuje krajów czlonkowskich. Ich zadaniem jest reprezentować UGW jako całość, dbanie o to, aby euro było waluta dobra i stabilna. Protokóły z posiedzeń RZ są niepublikowane i nie wiadomo jest kto, jak głosował.

27.11.99.

DOSWIADCZENIE BUNDESBANKU I HIPERINFLACJA W NIEMCZECH

BC unii został stworzony na wzór BC Niemiec a zadecydowało o tym przede wszystkim:

1. federalny charakter UGW i konieczność dostosowania do tego struktury BC unii,

2. wysoka skuteczność Bundesbanku w utrzymaniu stabilności pieniądza.

Ad. 1.

UGW jest zalążkiem federacji europejskiej, dlatego tez potrzebne były doświadczenia BC, który zarządzałby już krajem federalnym czyli Niemcy.

Miało to wzgląd czysto techniczny.

Ad. 2.

Ważne było, ze BC Niemiec przez ostatnie 50 lat był bardzo skutecznym w zwalczaniu inflacji. Przez ostatnie 50 lat marka strąciła na wartości 50%.

Hiperinflacja w Niemczech po I wojnie światowej i następnie po II wojnie światowej.

Rok	Ilość banknotów w obiegu	Kurs marki niemieckiej do dolara amerykańskiego 1$ = ...DEM
1913 1918 1921 1922 18.11.1923	mln 22.188 mln. 113.640 mln 1.280.100 mln 92.844.721 bilionów	4,2 8,0 184,0 7.350,0 4.200.000.000.000

Tuz po I wojnie światowej BC prowadził politykę I stopy % co oznaczało, ze opłacało się pożyczać ponieważ stopy% realnie były ujemne. Z tych pożyczek finansowano odbudowe III Rzeszy. Powodowało to duży popyt na pieniądz.

W 1923r. wojska francuskie i belgijskie zajęły Zagłębie Ruhry, ponieważ obawialy się, ze Niemcy nie będą spłacały deklarowanych odszkodowań. W tym czasie okazało się, z podatki z Zagłębia nie spływały do budżetu i jednocześnie stwierdzono brak środków w budżecie. Wówczas BC jako instytucja zależna od rządu zaczęła drukować tzw puste banknoty. Pieniądz max trącił na wartości. Pracownicy codziennie negocjowali warunki wynagrodzeń i musieli je jak najszybciej upłynniać, aby nie stracić tego co zarobili / na drugi dzień często okazywało się, ze te pieniądze sa nic nie warte/.

Podobna sytuacja w Niemczech zaistniała również po II wojnie światowej, wówczas Stany Zjednoczone wysłały specjalisto do Niemiec aby stworzyli oni BC na wzór BC Stanów Zjednoczonych /co się udało/.

W 1948r. Bundesbank uzyskał takie uprawnienia, aby mógł stać na straży pieniądza. Wtedy te Bundesbank uporał się z hiperinflacja w Niemczech i przez następnych kilkanaście lat w Niemczech inflacja była niemalże ujemna.

Społeczeństwo Niemieckie najbardziej obawiało się wprowadzenia Euro, poniewaz obawiali się hiperinflacji, jaka przeżyli w latach 40 i 50-ych - obawiali się. Niemcy widzieli zabezpieczenie w tym, ze BC unii jest stworzony na wzór Bundesbanku.

EUROPEJSKI SYSTEM BANKOW CENTRALNYCH

ESBC - centralna jednostka decyzyjna

• kształtowanie i nadzorowanie polityki pieniężnej na obszarze Euro

Polityka pieniężna - polityka regulowania ilości pieniądza w obiegu poprzez jego koszt.

NBC - istnieją i nie zostały zlikwidowane,

• zmieniła się ich funkcja, nie maja uprawnień jakie posiadały do końca 1998r.

• nie mogą samodzielnie emitować pieniądza,

• rola NBC sprowadza się do wykonywania polityki pieniężnej określonej przez EBC,

• są oddziałami wykonawczymi banku unii.

Każdy NBC przed przystąpieniem do UGW musiał uzyskać niezależność.

04.12.99.

EURO JAKO WALUTA MIĘDZYNARODOWA

1/ Funkcje waluty międzynarodowej:

1. miernik wartości - używana jest jako waluta fakturowania transakcji handlu zagranicznego, oraz wyrażania międzynarodowych transakcji finansowych,

2. środek cyrkulacji i środek płatniczy - służą do dokonywania płatności związanych z handlem oraz z innymi transakcjami międzynarodowymi,

3. środek akumulacji walut międzynarodowych służy do utrzymania aktywów finansowych czyli pełni funkcję walut inwestycyjnych.

2/ Warunku pełnienia funkcji waluty międzynarodowej przez walutę danego kraju:

1. duży potencjał gospodarczy oraz wysoki udział w eksporcie światowym,

2. stabilność siły nabywczej danej waluty, wiarygodność polityczna kraju emitującego walutę międzynarodową,

3. wiarygodność polityczna kraju emitującego walutę międzynarodową,

4. dobrze rozwinięty rynek finansowy danego kraju.

Ad. 1/

1. dana waluta wykorzystywana jest do fakturowania w eksporcie i imporcie. Czynnikiem decydującym o tym jaka będzie waluta na fakturze zależy od woli dwóch stron, oraz od siły przetargowej. W większości transakcji wybiera się walutę eksportera pod warunkiem, że eksporterem jest kraj wysoko uprzemysłowiony.

2. Waluta, która została uznana jako waluta fakturowania najczęściej jest też walutą płatności. Różnice występują bardzo rzadko. Im więcej dana waluta jest walutą fakturowania, tym częściej ta waluta jest walutą płatności w handlu międzynarodowym.

3. Środek akumulacji - gromadzenie zasobów w obrocie międzynarodowym odbywa się w różny sposób np.: - żywe banknoty,

• rachunek walutowy,

• posiadanie akcji lub innych aktywów finansowych

Bank centralne utrzymują waluty w swych rezerwach po to zby utrzymać pełną wymienianość. Osoby prywatne, przedsiebiorstwa - utrzymują również rezerwy walut obcych.

W/w funkcje są ze sobą ściśle powiązane. Jeżeli waluta jest walutą fakturowania i transakcyjną oznacza to, że jest większe zapotrzebowanie na tą walutę. Występuje samo napędzający się mechanizm. I tak jeżeli występuje szerokie wykorzystanie walu międzynarodowych wówczas obniżane są koszty obsługi z tytulu rozliczeń.

Ad. 2/

Nieliczne waluty pełnią rolę walut międzynarodowych.

Ad a)

Warunek ten wskazuje, że kraje które mają dobrze rozwiniętą gospodarkę są w stanie emitować walutę, która może być przez innych uczestników rynku używana (pieniądz jest wart tyle ile dana gospodarka, która go emituje).

Kraj, który ma silny eksport wóczas jego waluta jest silna. Przeważnie płatności odbywają się w walucie kraju eksportu. Przedsiębiorstwom amerykańskim zależy aby otrzymywać płatności w USD, ponieważ nie ponoszą wtedy ryzyka kursowego.

Eksport powinien być zróżnicowany i powinny dominować produkty o wysokiej technologii.

Ad. b)

Stabilność siły nabywczej danej waluty - waluta, która miałaby pełnić funkcję waluty międzynarodowej musi być walutą stabilną ( o jak najniższzej inflacji), która nie traci na wartości. Nie praktykuje się walut inflacyjnych jako walut międzynarodowych.

Ad. c)

Czynniki te trudno zmierzyć. Musi to być o dobrze rozwiniętej gospodarce rynkowej, której towarzyszy dobrze funkcjonujący system demokratyczny; przekłada się na to, że waluta tego kraju jest walutą dobrą.

Ad. d)

Rynek finansowy - jest to miejsce gdzie spotyka się podaż kapitału z popytem na ten kapitał. Spotykają się podmioty z nadwyżką środków z podmiotami, które poszukują kapitału.

Instrumenty na rynku finansowym:

@ depozyty na rynku bankowym,

@ fundusze inwestycyjne,

@ fundusze emerytalne,

@ akcje i inne papiery wartościowe.

Na rynku poza pożyczkobiorcami i pożyczkodawcami są też instytucje posrednie, tj: banki, domy maklerskie itp. Taki rynek musi być dobrze rozwinięty i dobrze funkcjonować. Ponadto muszą występować instrumenty, na które można by było dobrze kapitał inwestować oraz trzymać rezerwy. Im większe możliwości inwestowania tym większe zainteresowanie walutą.

RYNEK FINANSOWY DANEGO KRAJU MUSI BYĆ ODPOWIEDNIO SZEROKI I ODPOWIEDNIO GŁĘBOKI.

SZEROKI tzn., że musi na nim występować duża gama różnych instrumentów finansowych charakteryzujących się odpowiednim stopniem bezpieczeństwa, płynności i rentowności.

Stopień bezpieczeństwa - wynika z tego, że rynek jest dobrze zorganizowany, „na cywilizowanym rynku pewne reguły są znane”.

Płynność - musi istnieć możliwość wycofania się z danej waluty bez konieczności większych strat, bez dodatkowych kosztów i zabiegów. „Łatwo kupić - łatwo sprzedać”.

Rentowność - musi być szeroki wachlarz lokat dla spekulantów.

1. Z punktu widzenia potencjału UGW jest zbliżona do gospodarki amerykańskiej w świecie. Warunek ten jest bardzo dobrze spełniony, ponieważ euro jest emitowane na obszarze o dużym potencjale gospodarczym.

2. Stabilność siły nabywczej - euro ma szansę być walutą stabilną, czyli siła nabywcza tej waluty powinna kształtować się pozytywnie. Istnieje możliwość utrzymania niskiej inflacji na obszarze UGW. BC unii jest odpowiednio niezależny, dysponuje wystarczającymi uprawnieniami do tego, żeby skutecznie prowadzić politykę antyinflacyjną.

3. Wiarygodność polityczna - USA jest bardziej wiarygodnym krajem niż UGW, ponieważ unia dopiero się kształtuje. Na obszarze unii nie ma organu, który byłby w stanie podjąć jakąkolwiek szybką decyzję.

4. Rynek finansowy UGW - stopień rozwoju tego rynku jest tak dobry jak rynek USA. Rynek UGW nie jest jeszcze tak jednolity.

11.12.99.

ROLA MIĘDZYNARODOWEGO FUNDUSZU WALUTOWEGO W MIĘDZYANRODOWYM SYSTEMIE WALUTOWYM

Przyczyny powstania Międzynarodowych Organizacji Finansowych:

1. koniecznośc stworzenia systemu rozliczania transakcji międzynarodowych,

2. rozwój współpracy międzynarodowej w dziedzinie wspólnego rozwiązywania problemów gospodarczych, w tym związanych z:

• wymienialnością walut,

• kształtowaniu kursów walutowych,

• równoważeniem bilansów płatniczych,

• wzrostem obrotów handlowych między różnymi krajami.

O potrzebie ustanowienia międzynarodowych Organizacji finansowych zadecydowały przykre doświadczenia z okresu międzywojennego. W latach 20 i 30 wiele krajów wprowadziło ograniczenia dewizowe, prowadziły politykę tendencji dewaluacji walut /bardziej atrakcyjny był eksport niż import/. W efekcie prowadziło do tego, że kraje zmykały się i wolny handel zanikał.

Kraje po II wojnie światowej postanowiły zlikwidować ten chaos poprzez utworzenie międzynarodowych Organizacji finansowych.

FUNKCJE MFW:

1. regulacyjna - jest to ustanowienia norm, wzorców i zasad postępowania przez kraje członkowskie /normy są ustanawiane przez fundusz dla krajów członkowskich/.

2. Kontrolna - oznacza nadzorowanie i kontrolowanie przestrzegania powyższych norm, wzorców i zasad. Jest ona ściśle związana z funkcją 1).

3. Operacyjna - polega na świadczeniu pomocy finansowej krajom członkowskim ułatwiającej osiąganie przez kraje członkowskie wspólnie uzgodnionych celów. Pomoc ta przybiera formę kredytów udzielanych przez fundusz swoim członkom na warunkach preferencyjnych, czyli korzystniejszych niż warunki rynkowe zarówno jeśli chodzi o oprocentowanie i harmonogram spłaty kredytu.

Wpływ danego kraju członkowskiego na decyzje podejmowane w ramach funduszu uzależniony jest od jego udziału w kapitale funduszu. Udział ten z kolei zależny jest od wielkości tzw. kwoty udziałowej.

Wielkość kwoty udziałowej zależy od udziału danego kraju w światowej produkcji handlu międzynarodowego, w efekcie oznacza to, że największe kwoty udziałowe mają kraje wysoko uprzemysłowione, w tym:

USA 18% ogólnej kwoty udziałowej 43% 6 krajów

Wielka Brytania

RFN ok. 25% kapitału funduszu 57% ok. 180 krajów

Francja

Japonia

Arabia Saudyjska

Udział w kapitale funduszu ma wpływ na:

1. podejmowanie decyzji

2. pomoc kredytową, jaką może otrzymać z funduszu. Obecnie MFW kształtowany jest przez najsilniejsze gospodarczo kraje.

MFW nie potrafi na czas zadziałać i przeciwdziałać występującym kryzysom na świecie.

Działalność kredytowa funduszu jest prowadzona ze środków własnych oraz pożyczonych. Z rosnącymi potrzebami kredytowymi co pewien czas kraje zwiększają kapitał własny funduszu, co oznacza konieczność wnoszenia przez kraje członkowskie dodatkowych kwot.

Jeśli chodzi o środki pożyczone, to fundusz pozyskuje je na międzynarodowym rynku finansowym, a zaletą tego rozwiązania jest możliwość pożyczenia pieniędzy na rynku finansowym przez fundusz na warunkach bardziej korzystnych niż możliwe by to było w przypadku pojedynczych krajów.

1. Wynika to z faktu, że MFW cieszy się wysoką wiarygodnością jako kredytobiorca,

2. Fundusz udziela kredytów rządom krajów członkowskim na finansowanie deficytu bilansu płatniczego, oznacza to, że kredyty z funduszu nie dotyczą konkretnych projektów inwestycyjnych /kredyty na finansowanie różnych projektów inwestycyjnych udzielane są np. przez Bank Światowy/.

3. Pomoc kredytowa funduszu może być uwarunkowana oraz nieuwarunkowana.

Warunki jakie stawia fundusz udzielając kredytów dotyczy najczęściej polityki gospodarczej oraz najważniejszych wskaźników gospodarczych ( np. stopa inflacji, czy relacja deficytu budżetowego do PKB)

Kursy walutowe sztywne - są to kursy, które są ustalane i zmieniane w sposób administracyjny (decyzją władz monetarnych danego kraju). Kursy te nie podlegają jakimkolwiek wahaniom na rynku, w związku z tym dotyczą walut niewymienialnych.

Waluty niewymienialne nie są przedmiotem swobodnego obrotu na rynku.

1

1

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

1.RFN, 2.Wlochy, 3.Francja, 4.Belgia,

5. Holandia, 6. Luksemburga, 7.Irlandia, 1.Wlk.Brytania

8.Hiszpania, 9.Portugalia, 10.Finlandia, 2.Dania, 3.Szwecja

11. Austria 4.Grecja

KRAJE NALEZACE DO UGW KRAJE

NIENALEZACE

DO UGW

ESBC (Eurosystem)

Europejski Bank Centralny (EBC)

Narodowe BC krajow czlonkowskich (NBC)

---