Agata Kłys Rzeszów, 22.11.2005
Piotr Czuryło
Bartłomiej Haraszczuk
L-02 III ED
Laboratorium Maszyn Elektrycznych.
Temat: Silnik synchroniczny.
1. Cel ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest poznanie budowy, zasady działania oraz własności ruchowych silnika synchronicznego.
2. Dane znamionowe:
Typ:-
SN = 10 kVA
UN = 400 V (Y)
n = 1500 obr/min
IN1 = 14,4 A cosφ = 0,80
IN2 = 11,6 A cosφ = 1
p=2
Wzbudzenie:
Uf = 80 V
If = 9,4 A
fN = 50 Hz
Rw = 2,63
3. Układ pomiarowy.
4. Rozruch silnika.
Załączamy trójfazowe uzwojenie do sieci co powoduje powstanie pola wirującego. Dzięki klatce rozruchowej, powstaje moment (jak w silniku klatkowym) i silnik rusza, osiągając prędkość podsynchroniczną. W tym czasie uzwojenie wzbudzenia nie jest zasilane. Silnik rusza a następnie pracuje z bardzo małym poślizgiem, zasilamy obwód wzbudzenia które wytwarza pole stałe, silnik wchodzi w ”synchronizm”.
Podczas rozruchu asynchronicznego, uzwojenie wzbudzenia nie może być rozwarte, gdyż wyidukowałoby się w nim znaczne napięcie, zwłaszcza w chwili załączenia, gdy prędkość pola względem wirnika jest bardzo duża. Mogłoby to spowodować uszkodzenie izolacji i zagrożenie dla obsługi. Dlatego na okres rozruchu należy obwód wzbudzenia zewrzeć przez odpowiednią rezystancję.
5. Pomiar charakterystyk kątowych: P=f(ϑ), If = const.
5.1 Tabele pomiarowe.
| Iw1=6[A] | ||||||||
| P1[W] | P2[W] | P3[W] | P[W] | Ia[A] | Ib[A] | Ic[A] | ϑmech | ϑel = ϑmech*p | 
| 280 | 160 | 320 | 760 | 7 | 6,3 | 6,4 | 0 | 0 | 
| 760 | 640 | 820 | 2220 | 8,4 | 7,5 | 7,8 | 3 | 6 | 
| 880 | 840 | 1000 | 2720 | 8,6 | 7,8 | 8,2 | 5 | 10 | 
| 1120 | 1000 | 1160 | 3280 | 9 | 8,3 | 8,6 | 6 | 12 | 
| 1320 | 1160 | 1340 | 3820 | 9,6 | 8,8 | 9 | 7 | 14 | 
| 1520 | 1340 | 1540 | 4400 | 10 | 9,2 | 9,6 | 8 | 16 | 
| 1800 | 1640 | 1860 | 5300 | 11 | 10,3 | 10,4 | 10 | 20 | 
| Iw2=5[A] | ||||||||
| P1[W] | P2[W] | P3[W] | P[W] | Ia[A] | Ib[A] | Ic[A] | ϑmech | ϑel = ϑmech*p | 
| 240 | 120 | 280 | 640 | 5 | 4,3 | 4,3 | 0 | 0 | 
| 480 | 400 | 520 | 1400 | 5,4 | 4,6 | 4,8 | 1 | 2 | 
| 800 | 700 | 840 | 2340 | 6,1 | 5,2 | 5,6 | 3 | 6 | 
| 1000 | 900 | 1060 | 2960 | 6,6 | 5,7 | 6,2 | 4 | 8 | 
| 1200 | 1120 | 1300 | 3620 | 7,2 | 6,4 | 7,1 | 6 | 12 | 
| 1440 | 1360 | 1520 | 4320 | 8 | 7,3 | 7,8 | 7 | 14 | 
| 1720 | 1620 | 1780 | 5120 | 9 | 8,2 | 8,8 | 10 | 20 | 
| 1840 | 1760 | 1920 | 5520 | 9,6 | 8,8 | 9,4 | 11 | 22 | 
| 2040 | 1920 | 2060 | 6020 | 10,1 | 9,6 | 10,2 | 12 | 24 | 
| Iw3=4[A] | ||||||||
| P1[W] | P2[W] | P3[W] | P[W] | Ia[A] | Ib[A] | Ic[A] | ϑmech | ϑel= ϑmech*p | 
| 200 | 120 | 260 | 580 | 2,6 | 2 | 2,1 | 0 | 0 | 
| 680 | 540 | 700 | 1920 | 3,9 | 3,1 | 3,6 | 4 | 8 | 
| 800 | 720 | 860 | 2380 | 4,3 | 3,7 | 4,3 | 5 | 10 | 
| 1080 | 1000 | 1140 | 3220 | 5,6 | 5 | 5,6 | 6 | 12 | 
| 1440 | 1360 | 1480 | 4280 | 7,7 | 7,5 | 8 | 10 | 20 | 
| 1480 | 1440 | 1560 | 4480 | 8,8 | 8,7 | 9 | 15 | 30 | 
| 1560 | 1540 | 1660 | 4760 | 9,8 | 9,7 | 9,8 | 17 | 34 | 
5.2 Charakterystyki.
6. Wyznaczanie strat i sprawności.
6.1 Wyznaczanie strat mechanicznych i w rdzeniu. P = f (U2)
6.1.1 Tabele pomiarowe.
| U[V] | P1[W] | P2[W] | P3[W] | P[W] | Ia[A] | Ib[A] | Ic[A] | If[A] | U2[V*V] | 
| 448 | 200 | 40 | 240 | 480 | 1 | 0,6 | 1,2 | 4,3 | 200704 | 
| 409 | 160 | 80 | 240 | 480 | 1 | 0,5 | 1 | 4,2 | 167281 | 
| 375 | 160 | 100 | 200 | 460 | 1 | 1,3 | 1,2 | 3 | 140625 | 
| 330 | 120 | 100 | 160 | 380 | 0,8 | 0,6 | 0,9 | 2,6 | 108900 | 
| 287 | 120 | 100 | 160 | 380 | 1 | 1,2 | 1,5 | 1,9 | 82369 | 
| 240 | 100 | 100 | 130 | 330 | 0,8 | 0,8 | 1,1 | 1,6 | 57600 | 
| 185 | 80 | 100 | 120 | 300 | 1 | 0,8 | 1,2 | 1,3 | 34225 | 
| 122 | 80 | 100 | 100 | 280 | 1,4 | 1,4 | 1,6 | 1,3 | 14884 | 
6.1.2 Charakterystyki.
6.2 Wyznaczanie strat obciążeniowych P = f (I2) U = 118 V.
6.2.1 Tabele pomiarowe.
| P1[W] | P2[W] | P3[W] | P[W] | Ia[A] | Ib[A] | Ic[A] | I[A] | I2[A*A] | 
| 80 | 100 | 100 | 280 | 1,9 | 2 | 2,1 | 2 | 4 | 
| 80 | 100 | 100 | 280 | 1,6 | 1,5 | 1,7 | 1,6 | 2,56 | 
| 100 | 110 | 120 | 330 | 4 | 3,8 | 3,9 | 3,9 | 15,2 | 
| 120 | 120 | 160 | 400 | 5,7 | 5,5 | 5,7 | 5,63 | 31,7 | 
| 140 | 160 | 160 | 460 | 7,3 | 7 | 7,3 | 7,2 | 51,8 | 
| 160 | 180 | 180 | 520 | 9,1 | 8,8 | 9 | 8,96 | 79,2 | 
| 200 | 220 | 240 | 660 | 10,3 | 10,4 | 10,4 | 10,36 | 106 | 
6.2.2 Charakterystyki.

6.3 Obliczanie sprawności.
P1- moc pobrana
ΔPFe - straty w obwodzie magnetycznym stojana
ΔPm - straty mechaniczne
ΔPobc - straty obciążenia
ΔPwzb - straty wzbudzenia
P1 = 5300 W
ΔPwzb= If2 ⋅ Rf = 62*2,63 = 94,7 W
Z wykresu odczytujemy:
ΔPobc=371,2 W
ΔPm= 262 W
ΔPFe= 192 W
η=
=
= 0,83
7. Wnioski.
Pierwszym punktem naszego ćwiczenia było przeprowadzenie rozruchu silnika synchronicznego. Jak wiemy jest kilka sposobów rozruchu m.in.: częstotliwościowy, asynchroniczny lub przy pomocy innej maszyny. My wykorzystaliśmy ten drugi z uwagi na to, że badana przez nas maszyna wyposażona została w klatkę rozruchową. Jest to najczęściej stosowana obecnie metoda rozruchu gdyż nie wymaga skomplikowanych i drogich tyrystorowych lub tranzystorowych przemienników częstotliwościowych (rozruch częstotliwościowy) czy „obcej” maszyny doprowadzającej do prędkości synchronicznej.
W punkcie drugim przeprowadzaliśmy pomiar charakterystyk kątowych, którego wyniki zamieszczone są w tabelach. Nie można było wykonać pomiarów dla ϑ > 40 ponieważ spowodowałoby to przeciążenie maszyny (przekroczenie prądu znamionowego itp.). Z charakterystyki kątowej widać, że wraz ze wzrostem kąta ϑ parabolicznie rośnie moc P, tym bardziej im większy jest prąd wzbudzenia If. Zniekształcenia tych przebiegów jak również to, że w pewnym zakresie krzywa dla prądu wzbudzenia równego 5 A znajdowała się powyżej krzywej dla prądu równego 6 A mogą wynikać z błędów towarzyszących do których można zaliczyć: trudności w utrzymaniu niektórych wielkości na stałym poziomie, trudności w dokładnym odczycie wartości z mierników (balansowanie wskazówek mierników wywołane „gotującym się” roztworem w beczce oporowej), itp.
Ostatnim punktem ćwiczenia było wyznaczanie strat mechanicznych i w rdzeniu oraz strat obciążeniowych. Obie charakterystyki są w przybliżeniu prostoliniowe co świadczy o małym wpływie błędów pomiarowych na ich kształt.