Największy port lotniczy
Największym portem lotniczym w Polsce jest lotnisko Chopina w Warszawie (toponimicznie: Warszawa-Okęcie), przez wiele lat uprzywilejowany przez władze państwowe ograniczające rozwój innych portów lotniczych w kraju. Warszawa miała być węzłem przesiadkowym dla Polski. Do dzisiaj w Warszawie odprawianych jest 42,3% osób korzystających z usług linii lotniczych, lecz relatywna rola tego portu będzie się zmniejszać wraz z rozwojem ruchu do innych regionów, który przedtem był sztucznie ograniczony.
Regionalne porty lotnicze
Mianem regionalnych portów lotniczych określa się sieć portów lotniczych, które w okresie gospodarki planowej miały odgrywać pomocniczą rolę w stosunku do stołecznego lotniska w Warszawie. Miały one przyjmować pasażerów przylatujących z zagranicy lub wylatujących za granicę przez Okęcie, który miał docelowo pełnić rolę węzła przesiadkowego dla całej Polski. Szczególnie po liberalizacji rynku lotniczego w maju 2004 wiele z nich, głównie te położone przy większych miastach, rozwinęły swoje własne połączenia zagraniczne, zwłaszcza w oparciu o tzw. tanie linie lotnicze, takie jak np. easyJet, Ryanair, SkyEurope (wycofał się z Polski w 2008 r.), Centralwings (nie operuje od października 2008 roku) czy Wizz Air. Jednak przy dominującej pozycji Okęcia, które obsługuje ponad 3 razy więcej podróżnych niż największy regionalny port lotniczy w krakowskich Balicach, wciąż główną rolę odgrywają połączenia z i do Warszawy, choć pozycja tego portu jako portu przesiadkowego z roku na rok słabnie. Rolę portu przesiadkowego dla połączeń do Polski przejmuje natomiast Londyn-Stansted, oferujący dzięki liniom Ryanair połączenia do większości portów regionalnych w Polsce.
Portu lotniczego nie mają w Polsce trzy województwa: podlaskie, opolskie i świętokrzyskie. W województwie warmińsko-mazurskim znajduje się zamknięty port lotniczy Mazury w Szymanach koło Szczytna.
Przedsiębiorstwo Państwowe "Porty Lotnicze"
PPL zostało powołane do życia na mocy ustawy z dnia 23 października 1987. Jest spadkobiercą i kontynuatorem działalności istniejącego od 1959 Zarządu Ruchu Lotniczego i Lotnisk Komunikacyjnych.
PPL zarządza trzema portami lotniczymi w: Warszawie, Rzeszowie (niebawem pod zarządem nowej spółki prawa handlowego) i Zielonej Górze. W pozostałych portach lotniczych w: Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Szczecinie, Szymanach i Wrocławiu, przekształconych w latach dziewięćdziesiątych w spółki prawa handlowego, PPL posiada udziały. PPL nie posiada jedynie udziałów w spółce Lotnisko Łódź im. Władysława Reymonta.
Stan w roku 2011
# |
Miasto |
Rok powstania* |
Pasażerowie |
+/- |
Udział |
+/- |
Operacje pasażerskie |
+/- |
Właściciel |
Udział PPL |
WWW |
|||
1 |
EPWA |
9 322 485 |
7,6%▲ |
|
|
|
119 399 |
2,3%▲ |
Przedsiębiorstwo Państwowe "Porty Lotnicze" |
100% |
||||
2 |
EPKK |
2 994 359 |
5,5%▲ |
|
|
|
28 990 |
2,4%▼ |
Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków-Balice sp. z o.o. |
85,04% |
||||
3 |
EPKT |
2 500 984 |
5.7%▲ |
|
|
|
22 096 |
8,1%▲ |
Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A. |
20,074% |
||||
4 |
EPGD |
2 449 702 |
10,9%▲ |
|
|
|
26 645 |
6,6%▲ |
Port Lotniczy Gdańsk Sp. z o.o. |
37,61% |
||||
5 |
EPWR |
1 606 222 |
0,5%▲ |
|
|
|
18 331 |
2,0%▲ |
Port Lotniczy Wrocław S.A. |
47,621% |
||||
6 |
EPPO |
1 425 865 |
3,1%▲ |
|
|
|
16 612 |
0,8%▼ |
Port Lotniczy Poznań-Ławica Sp. z o.o. |
63,64% |
||||
7 |
EPRZ |
487 740 |
8,0%▲ |
|
|
|
5 226 |
7,5%▲ |
Port Lotniczy „Rzeszów - Jasionka" Sp. z o.o. |
100% |
||||
8 |
EPLL |
390 261 |
5,6%▼ |
|
|
|
3 044 |
6,8%▼ |
Port Lotniczy Łódź im. Władysława Reymonta Sp. z o.o. |
0% |
||||
9 |
EPBY |
268 360 |
0,7%▲ |
|
|
|
2 812 |
34,5%▲ |
Port Lotniczy Bydgoszcz S.A. |
27,936% |
||||
10 |
EPSC |
258 217 |
3,9%▼ |
|
|
|
3 196 |
1,2%▼ |
Port Lotniczy Szczecin-Goleniów Sp. z o.o. |
59,23% |
||||
11 |
EPZG |
6 940 |
91,3%▲ |
|
|
|
328 |
51,4%▼ |
Przedsiębiorstwo Państwowe "Porty Lotnicze" |
100% |
||||
12 |
EPMO |
|
|
|
|
|
|
|
|
26,17% |
||||
13 |
EPSW |
|
|
|
|
|
|
|
Port Lotniczy Lublin S.A. |
|
||||
Razem |
21 711 135 |
6,1%▲ |
|
|
|
246 679 |
2,5%▲ |
|
(*) - rok powstania cywilnego portu lotniczego (w przypadku gdy podano dwie daty, pierwsza dotyczy powstania portu w innej lokalizacji niż obecna)
(**) - powstanie lotniska wojskowego w tej samej lokalizacji co obecny port cywilny
Wzrost przewozów
Widoczna jest zmiana struktury przewozów lotniczych w Polsce: Warszawskie Okęcie straciło palmę pierwszeństwa w udziale w rynku na rzecz portów regionalnych.W 2008 roku porty regionalne obsłużyły 57,66% ogółu ruchu lotniczego w Polsce natomiast, Port Lotniczy im. Fryderyka Chopina w Warszawie 42,34%.Zmiana ta jest widoczna od 2005 roku w ktorym Warszawskie Okęcie obsłużyło 61%,a w 2006-48% wszystkich pasażerów korzystających z polskich lotnisk.
Polski rynek lotniczy nadal rozwija się szybko, od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej i pełnego otwarcia polskiego nieba, które spowodowały większą aktywność przewoźników już operujących w Polsce. Pojawił się także szereg nowych - głównie niskokosztowych - dzięki czemu zwiększyła się liczba oferowanych połączeń i liczba przewiezionych pasażerów.
Według prognozy Urzędu Lotnictwa Cywilnego, w ciągu nadchodzących lat dynamika wzrostu będzie niższa niż obecnie, jednak nadal wyższą od średniej europejskiej. Za 13 lat liczba odprawionych pasażerów w Polsce może wynieść 41 mln.[1]