1. Podstawowe pojęcia związane z związane z ekonomią oraz gospodarką wolnorynkową

1.1. Przedsiębiorczość

- cecha charakteru lub zespół cech w grupie i zachowań właściwych przede wszystkim dla przedsiębiorców.

 W teorii ekonomii przedsiębiorczość definiowana jest jako swoista forma pracy lub jako czwarty (obok pracy, ziemi i kapitału) czynnik produkcji

Cechy charakterystyczne przedsiębiorczości to przede wszystkim:

 * ekspansywność - chęć dorównania najlepszym i najsilniejszym, stawianie sobie ambitnych celów by osiągnąć większe korzyści;

 * innowacyjność - wprowadzanie i ciągłe poszukiwanie twórczych ulepszeń.

1.2. Popyt

- funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji pomiędzy ceną dobra (towary i usługi), a ilością (liczbą sztuk) jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację rynkową.

 Wielkość popytu - ilość dobra, które konsumenci zechcą zakupić w określonym czasie (np. w ciągu tygodnia, miesiąca, roku) po danej cenie.

 Prawo popytu - wraz ze wzrostem ceny danego dobra, zmaleje zapotrzebowanie na dobro, a wraz ze spadkiem ceny zapotrzebowanie wzrośnie.

1.3. Podaż

- to ilość dóbr i usług, oferowana na rynku przez producentów przy określonej cenie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację na rynku.

Zależność między ceną a podażą przedstawia krzywa podaży.

 Prawo podaży wielkość podaży danego towaru się zwiększa, jeśli wzrasta jego cena, natomiast obniżaniu się ceny towarzyszy spadek wielkości podaży.

 Poziom wielkości podaży, tak jak poziom wielkości popytu nie zależy tylko od ceny towaru.

1.4. Inwestycja

• nakład gospodarczy na tworzenie lub zwiększanie majątku trwałego.

• wydatki przedsiębiorstw na dobra, które mogą być użyte do produkcji innych dóbr i usług. Jest to tzw. "efekt korzyści odroczonych w czasie".

• wyrzeczenie się obecnych, pewnych korzyści na rzecz niepewnych korzyści w przyszłości.

• są strumieniem nowego kapitału w ciągu roku i są dodawane do zasobu kapitału. Są to inwestycje brutto. Inwestycje brutto pomniejszone o amortyzację tworzą inwestycje netto.

Do grupy inwestycji długoterminowych należą:

- nieruchomości

- wartości niematerialne i prawne (np. licencja)

- długoterminowe aktywa finansowe

Przeciwieństwem inwestycji jest konsumpcja.

1.5. Kredyt bankowy

 umowa zawarta w formie pisemnej pomiędzy bankiem, a kredytobiorcą.

 Bank zobowiązuje się udostępnić określoną kwotę na określony cel oraz czas, a kredytobiorca zobowiązuje się wykorzystać kredyt zgodnie z jego przeznaczeniem oraz zwrócić pobraną kwotę wraz z należnym bankowi wynagrodzeniem w postaci prowizji i odsetek

Podatek - obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego).

 Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań Publicznych

1.6. PODATKI

 Współcześnie pieniądze z podatków trafiają do skarbu państwa, województwa, powiatu albo gminy, które dzięki temu mogą inwestować w rozwój infrastruktury, wojska, policji, oświaty, służby zdrowia, itp. Obecnie uznaje się, iż podatki są świadczeniami pieniężnymi, jednakże w historii znane są również podatki świadczone w innych niż pieniądz dobrach

Podatki dzielą się na:

- bezpośrednie - nałożone na dochód lub majątek podatnika, np. podatek dochodowy, gruntowy, spadkowy;

- pośrednie - nakładane na przedmiot spożycia, np. VAT, akcyza - ostatecznie płaci konsument.

1.7. Hierarchia potrzeb

- w psychologii - sekwencja potrzeb od najbardziej podstawowych (wynikających z funkcji życiowych), do potrzeb wyższego poziomu, które aktywizują się dopiero po zaspokojeniu niższych.

Model Abrahama Maslowa (Piramida potrzeb)

1.8. Potrzeby:

• samorealizacji - potrzeby samorealizacji - wyrażają się w dążeniu człowieka do rozwoju swoich możliwości (nauka!)

• szacunku i uznania - potrzeby uznania i prestiżu we własnych oczach i w oczach innych ludzi;

• pragnienie potęgi, wyczynu i wolności,

• potrzeba respektu i uznania ze strony innych ludzi, dobrego statusu społecznego, sławy, dominacji, zwracania na siebie uwagi.

• bezpieczeństwa - pobudzają do działania, zapewniając nienaruszalność, ujawniają się gdy dotychczasowe nawyki okazują się mało przydatne,

• fizjologiczne - gdy nie są zaspokojone, dominują nad wszystkimi innymi potrzebami, wypierają je na dalszy plan i decydują o przebiegu zachowania człowieka.

1.9. Działalność gospodarcza

- forma aktywności przedsiębiorców działających na rynku.

Osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą lub indywidualny przedsiębiorca lub przedsiębiorstwo prywatne osoby fizycznej - jedna z form, najprostsza organizacyjnie, prowadzenia przez osoby fizyczne działalności gospodarczej w Polsce.

Z tej formy działalności gospodarczej nie mogą korzystać osoby prawne, jak również jednoosobowe spółki prawa handlowego utworzone przez osobę fizyczną, które w rozumieniu tegoż prawa podlegają przepisom dotyczącym osób prawnych.

Osoba fizyczna może rozpocząć prowadzenie działalności w momencie zgłoszenia wniosku o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Ponadto w niektórych przypadkach przedsiębiorca musi uzyskać zezwolenie lub koncesję oraz przedstawić dokumenty potwierdzające posiadanie wymaganych prawem kwalifikacji lub uprawnień do prowadzenia danej działalności.

Ogólne zasady działania przedsiębiorstw osób fizycznych określone są w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej.

Zalety:

- najprostsza pod względem prawnym forma prowadzenia działalności gospodarczej

- nie wymaga dużych nakładów finansowych

- właściciel sam podejmuje wszystkie decyzje, co w niektórych przypadkach może okazać się wadą - przy braku doświadczenia

Wady:

- płynność finansowa zależna od kapitału początkowego przedsiębiorcy

- cały ciężar odpowiedzialności za organizację prowadzonego przedsięwzięcia spoczywa na właścicielu (kierownik jednostki w rozumieniu prawa podatkowego)

- przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem za podjęte zobowiązania publiczno- i cywilnoprawne

1.10. Sektor małych i średnich przedsiębiorstw (w skrócie sektor MŚP)

- powszechnie stosowane skrótowe określenie tzw. sektora małych i średnich przedsiębiorstw (lub - bardziej prawidłowo - małych i średnich przedsiębiorców).

przedsiębiorstwo średnie

- mniej niż 250 pracowników

- roczny obrót nie przekracza 50 mln EUR lub całkowity bilans roczny nie przekraczający 43 mln EUR

przedsiębiorstwo małe

- mniej niż 50 pracowników

- roczny obrót 10 mln euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza

10 mln EUR

mikroprzedsiębiorstwo

- mniej niż 10 pracowników

- roczny obrót lub całkowity bilans za ostatnie 2 lata nie przekracza 2mln EUR

---