Politechnika Szczecińska 13.04.2005r.
Katedra Geotechniki
Sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych z
Mechaniki gruntów i fundamentowania
Ćwiczenie nr 6
„Wyznaczenie wskaźnika wodoprzepuszczalności gruntów niespoistych”
Paweł Ćwikliński
Rok II, grupa VIB
Analiza makroskopowa.
Próbka użyta do badania wskaźnika wodoprzepuszczalności gruntów niespoistych charakteryzowała się następującymi cechami:
Rodzaj gruntu Ps
Wilgotność suchy
Barwa brązowo-żółty
Stan Gruntu luźny
Podstawy teoretyczne.
Wodoprzepuszczalność jest to zdolność gruntu do przepuszczania wody siecią kanalików, utworzonych z jego porów. Opór, jaki stawia grunt przepływającej wodzie przy jej przepływie, zależy w głównej mierze od:
uziarnienia gruntów,
porowatości gruntów,
składu mineralnego szkieletu gruntowego i rodzaju kationu wymiennego,
temperatury wody (lepkości).
Miarą wodoprzepuszczalności gruntu jest tzw. stała k, zwana również stałą Darcy'ego, określająca zależność między spadkiem hydraulicznym i a prędkością przepływu wody
w gruncie v:
gdzie:
v - prędkość przepływu wody [m/s],
i - spadek hydrauliczny (liczba niemianowana),
k - współczynnik wodoprzepuszczalności, posiada miano prędkości [m/s];
Współczynnik wodoprzepuszczalności dla gruntów niespoistych wyznacza się w celu oceny ich przydatności w drogownictwie (podsypka pod nawierzchnię), w budownictwie (obniżenie zwierciadła wody gruntowej przy pracach fundamentowych). Znajomość stałej k dla gruntów spoistych jest potrzebna m.in. przy ekranizacji zapór ziemnych, grobli.
Współczynnik wodoprzepuszczalności możemy również wyznaczyć za pomocą:
badań laboratoryjnych
badań polowych
wzorów empirycznych
Podział skał według właściwości filtracyjnych
(wg. Z. Pazury i B. Pozerskiego, 1990)
Charakter przepuszczalności |
Współczynnik filtracji (m/s) |
Bardzo dobra: rumorze, żwiry, żwiry piaszczyste, piaski gruboziarniste i równoziarniste, skały masywne z bardzo gęstą siecią drobnych szczelin |
> 10-3 |
Dobra: piaski gruboziarniste, nieco ilaste, piaski różnoziarniste, piaski średnioziarniste, kruche słabo spojone gruboziarniste piaskowce, skały masywne z gęstą siecią drobnych szczelin |
10-3 - 10-4 |
Średnia: piaski drobnoziarniste, równomiernie uziarnione, less |
10-4 - 10-5 |
Słaba: piaski pylaste, gliniaste, mułki, piaskowce, skały masywne z rzadką siecią drobnych szczelin |
10-5 - 10-6 |
Skały półprzepuszczalne: gliny, namuły, mułówce, iły piaszczyste |
10-6 - 10-8 |
Skały nieprzepuszczalne: iły, iłołupki, zwarte gliny ilaste, margle ilaste, skały masywne niespękane |
< 10-8 |
Obliczenia.
h = 6cm = 0,06m wysokość próbki
ø = 11,3cm = 0,113m średnica próbki
r = 5,65cm = 0,0565m promień próbki
A = πr2 = 3,14*(5,65)2 = 100cm2 powierzchnia próbki
8˚C temperatura wody
Przepływ wody z dołu: i = Δh/h = 5/6 = 0,83
1. t = 127s Q=50cm3
2. t = 128s Q=50cm3
3. t = 153s Q=50cm3
4. t = 194s Q=50cm3
5. t = 211s Q=50cm3
Przepływ wody z góry: i = Δh/h = 8/6 = 1,33
1. t = 23,9s Q=100cm3
2. t = 25,6s Q=100cm3
3. t = 26,6s Q=100cm3
4. t = 27,3s Q=100cm3
5. t = 28,2s Q=100cm3
Wnioski.
Normowe wartości współczynnika filtracji dla piasku średniego wynoszą 10-3-10-4m/s
Obliczone współczynniki wodoprzepuszczalności gruntu znacznie przekraczają wartości podawane przez normę. Może być to spowodowane odwrotną niż przewidziano w instrukcji ćwiczenia kolejnością wykonywania doświadczenia najpierw z góry a później z dołu, co spowodowało, iż nie można było sprawdzić szczelności uszczelki. Dodatkowy błąd pomiaru może wynikać ze złego stanu aparatu badawczego oraz niezbyt szczelnego zamocowania próbki.