POLITECHNIKA RZESZOWSKA

Im.Ignacego Łukasiewicza

WYDZIAŁ BUDOWY MASZYN

I LOTNICTWA

KATEDRA PRZERÓBKI

PLASTYCZNEJ

Berbeć Marcin

Wydz.BMiL Spec.MDT Gr.lab.61 sem.VI Rok akad.2002\2003

Ćwiczenie odrobiono dnia:

23.02.2003

Sprawozdanie przyjęto dnia:

Podpis:

Uwagi:

PRZERÓBKA PLASTYCZNA.LABORATORIUM Sprawozdanie z ćwiczenia nr.2 Temat: Wyznaczanie podstawowych zależności w procesie wykrawania krążków z blachy

CEL ĆWICZENIA:

Celem ćwiczenia jest określenie wpływu:

- luzu pomiędzy otworem w płycie tnącej z,

- grubości materiału g,

- rodzaju materiału (wytrzymałości na cięcie R_t),

na wartość maksymalnej siły wykrawania i jakość powierzchni przecięcia.

WIADOMOŚCI PODSTAWOWE:

Cięcie materiału może być wykonywane różnymi sposobami - za pomocą nożyc gilotynowych, nożyc krążkowych, narzędzi zamocowanych w prasie, zwanych tło­cznikami (wykrojnikami) itp. Zasadniczymi częściami wykrojników są stempel i płyta tnąca (matryca). Jednym z bardzo istotnych parametrów procesu wykrawania jest luz, całkowity z_c lub jednostronny z_j, pomiędzy krawędzią tnącą stempla i matrycy.

Rys. Schemat wykrawania: d - średnica stem­pla,

D - średnica otworu w płycie tnącej (matrycy), zj - luz jednostronny

Obserwując powierzchnię boczną wykrojonego przedmiotu można wyodrębnić strefy odpowiadające poszczególnym fazom cięcia.

Są to następujące strefy:

- a - zaokrąglenie dolnej powierzchni blachy w pobliżu brzegu krążka, powstałe w fazie odkształceń sprężysto-plastycznych,

- b - strefa cięcia - walcowa, o gładkiej błyszczącej powierzchni z niewielkimi rysami biegnącymi pionowo - powstała w fazie odkształceń plastycznych,

- c - strefa pękania - matowa, chropowata, tworząca powierzchnię stożkową,

- d - zadzior - ostry występ na górnej powierzchni przedmiotu.

Rys. Wygląd powierzchni bocznej wykrojonego krążka

Te same strefy, lecz występujące w odwrotnej kolejności można zaobserwować na powierzchni bocznej otworu wyciętego w blasze.

Wartość zagłębienia się stempla w materiał do momentu powstania pęknięcia i odniesiona do grubości materiału i/g charakteryzuje przebieg procesu wykrawania oraz określa jakość wyrobu:

Lp.	Materiał	Siła [kN]	g	i=a+b	i/g	Średnica stempla	Luz średnicowy
1.	stal	27,5	1	0,53	0,53	31,55	0,45
2.	stal	33	1	0,30	0,30	31,70	0,30
3.	stal	30	1	0,38	0,38	31,85	0,15
4.	stal	32	1	0,49	0,49	32,00	0,00
5.	stal	17,5	0,5	0,22	0,44	31,70	0,30
6.	stal	44	1,5	0,65	0,43	31,70	0,30
7.	aluminium	11,5	1	0,45	0,45	31,70	0,30
8.	mosiądz	31	1	0,43	0,43	31,70	0,30

WYKRES 1.

WYKRES 2.

WYKRES 3.

WYKRES 4.

WYKRES 5.

WNIOSKI:

Jak widać z powyższych wykresów na proces wykrawania wpływa szereg czynników np: grubość wukrawanego materiału, wielkość luzu średnicowego, rodzej wykrawanego materiału itd. te wszystkie czynniki mają wpływ na siłę wykrawającą.

---