XV. Kuchnia

Tradycyjna kuchnia krakowska wywodzi się z kuchni galicyjskiej, ma także duże związki z kuchnią żydowską. Jej korzenie sięgają przełomu XVIII i XIX wieku. Ukształtowały ją wpływy niemieckie, czeskie, węgierskie, karpackie, a nawet włoskie. Dziś trudno znaleźć je w smaku i sposobie przyrządzania krakowskich potraw.

Wiele znanych potraw przyrządza się tutaj zupełnie inaczej, nadając im wyjątkowy smak, jak choćby flaczki - w krakowskim wydaniu bez pulpetów, natomiast z duża ilością parmezanu.

Do potraw dodaje się dużą ilość kminku. Jest on obecny nawet w pieczywie. Znana jest również karkówka w sosie kminkowym czy zupa kminkowa. Z Krakowa wywodzi się kasza krakowska czyli gryczana łamana, prażona lub nie. Ze słodkości najbardziej charakterystyczny jest Torcik Pischingera oraz, słynne krakowskie różowe kremówki - czyli napoleonki w innych częściach Polski. Charakterystyczną przekąską krakowską są precle o różnych smakach.

Przepisy na Krakowskie Potrawy:

Kurczak po krakowsku
Składniki:

1 nieduży kurczak

20 dag kaszy krakowskiej

3 jaja

10 dag masła

1/4 l wody

pęczek natki pietruszki

sól, pieprz

Przyrządzanie:

Kaszę wymieszać z jajkiem, dolać wodę i ugotować na sypko (20-30 min.). Do ostudzonej kaszy dodać masło, pozostałe jajka i posiekaną natkę pietruszki. Doprawić do smaku. Farszem nadziać kurczaka i piec w temp. 180° C, aż się zarumieni.

Zupa kminkowa
Składniki:

1 włoszczyzna

3 łyżki kminu

łyżka masła

natka pietruszki

kolendra

sól

Przyrządzanie:

Włoszczyznę drobno posiekać i ugotować w 2 litrach wody (ok. 20min.). Kminek podsmażyć na maśle i dodać do wywaru z warzyw, gotować jeszcze kilka minut, mieszając. Wywar

odcedzić od warzyw, dodać natkę pietruszki i kolendrę.

Pstrąg po galicyjsku
Składniki:

2 pstrągi

natka pietruszki

cytryna

4 ząbki czosnku

olej do smażenia

chrzan

sól, pieprz biały

Przyrządzanie:
Ryby oczyścić i dokładnie umyć. Natrzeć startym czosnkiem doprawionym solą i pieprzem, skropić sokiem z cytryny. Smażyć na bardzo gorącym oleju. Na wierzch ryby położyć niewielką ilość chrzanu i posypać natką pietruszki. Podawać z plasterkiem cytryny.

Tort waflowy Pischinger

Nazwa tortu pochodzi od wiedeńskiego cukiernika Oscara Pischingera. W pierwszej połowie XIX wieku torcik robiono używając wyłącznie wafla karlsbadzkiego, jednak po pierwszej wojnie światowej ustał dowóz tych wafli do Krakowa i zaczęto używać innych rodzajów wafla. Poza tą drobną zmianą, przepis jest identyczny jak 150 lat temu.

Składniki:

1 paczka wafli

5 dag orzechów włoskich

25 dag masła

2 paczki cukru waniliowego

3 łyżki kakao

1 żółtko

płatki migdałów

Przyrządzanie:
Masło, kakao, cukier waniliowy i żółtko połączyć i utrzeć na jednolitą masę. Dodać drobno posiekane orzechy. Powstałą masą smarować kolejno wafle, tworząc przekładaniec. Wierzch tortu również posmarować oraz posypać płatkami migdałów. Wstawić na 4-5 godz. do lodówki.

Barszcz małopolski
Składniki:

2 litry wywaru z kości wołowej i warzyw

20 dag wołowiny bez kości

1/2 kg buraków

20 dag białej kapusty

100 ml śmietany 18%

10 dag fasoli perłowej

kilka suszonych grzybów

liść laurowy

ziele angielskie

sól, pieprz

Przyrządzanie:
Oczyszczone buraki ugotować i zetrzeć na tarce. Fasolę zalać wrzątkiem, odstawić na 1 godz., po czym zagotować. Grzyby namoczyć i ugotować. Mięso przepuścić przez maszynkę, wrzucić do wywaru i zagotować. Następnie dodać do mięsa drobno pokrojoną kapustę, liść laurowy i ziele angielskie. Gotować na wolnym ogniu, aż kapusta zmięknie. Dodać fasolę, grzyby, buraki i śmietanę. Doprawić do smaku.

 

W Krakowie funkcjonują także firmy produkujące aktykuły spożywcze. Są to na przykład:

Lajkonik S.A. - historia firmy sięga 1910 roku. Została założona przez Austriaka Henryka Francka. Lajkonik S.A. zajmuje się produkcją paluszków, precelków i krakersów. Na rynku jest liderem w produkcji tego pieczywa. Paluszki Lajkonik są najbardziej znanymi słonymi paluszkami na rynku. Obecnie firma na swoją siedzibę w Skawinie.

Wawel S.A. - jest jedną z najstarszych fabryk cukierniczych w Polsce. Został założony w 1898 roku przez Adama Piaseckiego. Dwa lata później, już jako znany cukiernik, uruchomił fabrykę czekolady.

---