Podstawy kryminalistyki - WSUS
1. Pojęcie kryminalistyki
Kryminalistyka jest elementem wiedzy przyrodniczej w prawie karnym. Bada sposoby i środki dokonywania przestępstw oraz opracowuje metody służące do ich wykrycia, ustalenia i ujęcia sprawcy. To nauka o taktyce i technice popełniania przestępstw, rozpoznawania, wykrywania, udowadniania oraz zapobiegania ujemnych zjawisk społecznych - w szczególności przestępstw. Dla kryminalistyki głównym celem jest pokazanie skutecznych sposobów wykrywania sprawców przestępstw oraz metod gromadzenia przeciw nim dowodów winy. Wykorzystuje osiągnięcia współczesnej wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych, społecznych i technicznych.
Nauka ta zajmuje się również prognozowaniem przyszłego stanu rozpoznawania i zwalczania tych zjawisk.
Działy kryminalistyki:
- taktyka kryminalna
- technika kryminalna
- strategia kryminalistyczna
2. Funkcje kryminalistyki
Kryminalistyka w praktyce śledczej realizuje kilka funkcji:
Funkcja rozpoznawcza; polega na opracowywaniu metod i środków służących do uzyskiwania możliwie największej liczby informacji o miejscach, przedmiotach, osobach, taktyce aktualnych i przyszłych działań kryminalistycznych.
Wyróżnia się rozpoznanie:
- terenowe; wszystko o terenie przyszłego działania (topografia terenu, układ mieszkań itp.)
- środowiskowe; np. narkomanów, homoseksualistów, sekty
- problemowe; np. pedofilia, narkomani
- osobowe; o konkretnych osobach / zawsze w oparciu o art. 213 i 214 kpk
Funkcja wykrywcza - wiąże się z najważniejszym celem kryminalistyki - wykryciem zdarzenia, jego sprawców, mechanizmu powstania określonych zjawisk lub ich zmian. Z funkcją tą wiąże się tzw. reguła siedmiu złotych pytań - co, gdzie, kiedy, w jaki sposób, dlaczego, jakimi środkami, kto - nakreślająca kierunek działań wykrywczych w każdej sprawie.
Funkcja dowodowa - jej zadaniem jest zgromadzenie materiałów dowodowych, które pozwolą na przedstawienie określonych wniosków procesowych. Z punktu widzenia kryminalistyki, najważniejsze czynności dowodowe to: oględziny, eksperyment, przeszukanie, okazanie, przesłuchanie, konfrontacja, opinie biegłych
Funkcja zapobiegawcza (inaczej profilaktyczna, prewencyjna) - ma na celu uniemożliwienie, zapobiegnięcie lub utrudnienie popełnienie przestępstwa. Chodzi tu przede wszystkim o fizyczną i techniczną ochronę obiektu, nadzór nad potencjalnymi sprawcami przestępstw, eliminację czynników sprzyjających przestępczości.
3. Zasady nauki kryminalistyki
Naczelne zasady kryminalistyki kształtują kierunki rozwoju tej nauki i adresowane są do praktyki, która wykorzystuje jej osiągnięcia. Wywodzą się one z takich źródeł jak:
- własne doświadczenia nauki kryminalistyki; nauka i praktyka
- system naczelnych zasad prawa; prawo karne, postępowanie karne, zasady praworządności, prawdy materialnej, obiektywizmu.
- prakseologia; nauka o zasadach sprawnego działania
- psychologia; poważny zasób wiedzy o człowieku
- psychopatologia; o zaburzeniach osobowości
- logika; wnioskowania dedukcyjne, redukcyjne, czy per analogiam
Zasady nauki kryminalistyki wynikające z etyki zawodowej: dyrektywa bezstronności, dyrektywa uczciwości i lojalności wobec przeciwnika, nie przyjmowania żadnych korzyści ubocznych, dążenia do prawdy, dyrektywa nie wyrządzania dolegliwości ponad konieczną i prawnie uzasadnioną potrzebę, poszanowanie godności człowieka, dyrektyw zachowania kompetencji
4. Źródła informacji o przestępstwie
zewnętrzne: (zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa)
- zawiadomienia obowiązkowe art. 240 par. 1 k.k. art. 304 par. 2 k.p.k. / tzw. obowiązek prawny / obowiązek społeczny art. 304 par. 2 k.p.k.
- doniesienia jawne np. z niskich pobudek, pieniaczy
- anonimy przestępcze i donoszące
- samooskarżenia / skrucha, stan psychiczny, przekonanie o łagodniejszej karze
- publikatory
- instytucje kontrolne
wewnętrzne: (organy ścigania w związku z ich działalnością)
- źródła operacyjne
- wyniki czynności służbowych
- kontakty ze społeczeństwem / programy telewizyjne, kontakty z samorządami
5. Ślady kryminalistyczne - pojęcia i rodzaje
Ślady w pojęciu kryminalistycznym to wszelkie dające się ustalić zmiany rzeczywistości, następstwa tych zmian, których zespół tworzy jakieś zdarzenie albo jest z nim powiązany/np. linie papilarne/
Ślady kryminalistyczne są następstwem pewnych zachowań, faktów i zjawisk; wykazują z nimi powiązanie przyczynowo-skutkowe, mają charakter materialny, tzn. są możliwe do wykrycia i zbadania Ślady dzielimy na: daktyloskopijne, mechanoskopijne, biologiczne;/ np. badanie DNA, krwi, wszelkich wydzielin/, chemiczne /np. plamy/,- mikroślady; ślady w postaci gleby, cząstek włókien , nasion, ubytku tkanin.
Ze względu na różnorodność śladów wyróżniamy ślady: - powierzchniowe, naniesione, wgłębione, odbitki, odciski, ślady ludzi i zwierząt, plamy i różne przekształcenia płynów, zwłoki ludzkie, ślady pamięciowe, modus operandi sprawcy (pewien charakterystyczny sposób zachowania się sprawcy)
6. Oględziny- organizacja i dokumentowanie
Możemy poddawać oględzinom zarówno pomieszczenia, miejsca zdarzeń jak również osoby, rzeczy i zwłoki. Oględziny miejsca zdarzenia - dokonujemy w krótkim czasie od popełnienia zdarzenia, miejsca są kopalnią wiedzy o zdarzeniu ze względu na dowody. Organizacja oględzin / przygotowanie: co będziemy poddawać oględzinom
- zabezpieczenia miejsca oględzin (np. oznaczenia taśmami)
- przybywając na miejsce oględzin nie należy ruszać przedmiotów - ich usytuowania
- udzielenie pomocy osobom poszkodowanym
- jeżeli jest taka ewentualność, próba ujęcia sprawcy zdarzenia (znajdującego się lub uciekającego)
- w ramach przygotowań należy skompletować grupę oględzinowo - śledczą; wchodzą do niej biegli i specjaliści i sprzęt. Na miejscu zdarzenia: zapoznajemy się z topografią terenu, być może będzie potrzebny specjalistyczny sprzęt.
Taktyka oględzin:
Etap pierwszy: ogólno-orientacyjny:
- wstępnie zapoznajemy się z miejscem oględzin
Etap drugi - oględziny szczegółowe:
1. stadium statyczne; szczegółowo zapoznajemy się z terenem, śladami, przedmiotami ujawniającymi ślady i dowody, niczego nie dotykamy i nie przesuwamy
2. stadium dynamiczne; możemy zabezpieczyć ujawnione ślady i dowody,
(na miejscu oględzin możemy znaleźć zwłoki - do czasu funkcji dynamicznej zwłok się nie rusza, bardzo ważne jest zaprotokołowanie jak zwłoki były włożone. W odrębnym protokole odnotowujemy taki stan rzeczy (zwłok).
Oględziny musimy prowadzić zgodnie z planem:
- prowadzimy je od miejsca centralnego przesuwając się spiralnie do zewnątrz
- prowadzimy je od zewnątrz przesuwając się spiralnie do centrum
- możemy ustalić sektory i segmenty; najpierw 1 sektor badany jest przez biegłych potem kolejny
Ujawnione ślady:
- ślady użycia np. narzędzi
- sporządzamy metryczkę śladu / karteczkę: nazwa organu dokonującego czynność, data i godzina oględzin, w jakim miejscu ujawniono, sposób zabezpieczenia, jaki to jest ślad, nadajemy śladowi numer, każdy ślad ma inny numer, kto dokonał ujawnienia, ujawnienie ewentualnych świadków
Dobrze jest gdy teren oględzin rozszerzymy poza miejsce zdarzenia: w jaki sposób sprawca działał (dostał się na miejsce zdarzenia),-ilu było sprawców,- jak się wydostał, kierunek ucieczki
Dokumentacja oględzin; Z oględzin sporządzamy protokół zawsze w trakcie obecności wszystkich uczestników, w czasie teraźniejszym i w formie bezosobowej. Opisuje się jakie ujawniono ślady, dowody jakie zostały zabezpieczone. Poza protokołem sporządza się fotografie ogólne z całego miejsca, oraz fotografie sytuacyjne np. położenia przedmiotu w stosunku do innych oraz fotografie szczegółowe - wskazujące cechy szczególne. Możemy sporządzić również szkic. Są one pomocne, gdy mamy trudność z opisem słownym usytuowania obiektu, a lepiej ustala to szkic.
Penetracja i przeszukanie miejsca:
- sprawdzenie czy teren czynności został właściwie określony, znalezienie rzeczy, zatrzymanie sprawcy
Przeszukujemy: teren, pomieszczenie, osoby
Oględziny zwłok:
- z udziałem medyka sądowego. Zewnętrzne objawy śmierci; co doprowadziło do śmierci, przyczyny zgonu, plamy opadowe, bladość zwłok, wychłodzenie organizmu, wysychanie powłok skórnych zwłok, stwierdzenie zgonu. Plamy opadowe na skutek opadania płynów ustrojowych w najniżej położone miejsca ciała, pojawiają się 30-50 minut od zgonu; po 6-9 godzinach są w pełni ukształtowane. Istotne jest ułożenie zwłok na miejscu zdarzenia (jak rozgrywały się zdarzenia), obserwujemy czy zwłoki nie zostały przeniesione (np. ciągnięte po ziemi), pozwala ujawnić ślady na zwłokach, patrzymy na stan odzieży, zawartość kieszeni, powinniśmy sfotografować stan i ułożenie zwłok.
7. Wersja śledcza
Metody tworzenia:
- metoda preferencji motywu sprawcy
- metoda oparcia wersji na analizie obiektywnych faktów i ich następstw
- metoda oparta na próbie odpowiedzi na pewne pytania wykrywcze
- metoda oparta na analizie stopnia prawdopodobieństwa wystąpienia określonych faktów stanowiących przyczyny zdarzenia
Wersja a plan: Plan śledztwa zawiera oprócz wersji czynności do wykonania, osoby odpowiedzialne, terminy.
Modus operandi a wersja osobowa: Sposób działania sprawcy - jego analiza może dostarczyć cały szereg danych do budowania wersji osobowej; płeć, wiek, cechy osobowości
8. Istota analizy kryminalnej
- taktyczna - grupa przestępcza
- strategiczna - zagrożenie przestępczością na danym terenie
- klasyfikacja informacji, np. źródło i wysoka wiarygodność
Jeżeli sprawa jest zagmatwana analiza powinna być głębsza. Możemy pomagać sobie poprzez tworzenie diagramów. Najważniejsze diagramy: - powiązań; relacje między osobami uczestniczącymi w popełnianiu przestępstwa - przepływu; informacje o przedmiotach związanych z przestępstwem
- zdarzeń; czas - co, gdzie, kiedy - działań; jak doszło do danego zdarzenia
9. Etapy przesłuchania świadka
Przesłuchanie - to czynność procesowa podejmowana w celu uzyskania osobowych środków dowodowych. Aby skutecznie przeprowadzić przesłuchanie należy się do niego przygotować, musimy: dokładnie przeczytać akta sprawy, można przeprowadzić oględziny z miejsca przestępstwa, musimy przygotować pokój przesłuchań (musi być wyodrębniony, znajduje się w nim przesłuchujący i osoba przesłuchiwana), powinniśmy przygotować plan przesłuchania / taktykę (pytania, dowody, protokoły wcześniejszych zeznań), musimy uwzględnić kogo przesłuchujemy (oskarżony, biegły, jakie były motywy, czy to będzie pierwsze karanie czy recydywa).
Etapy przesłuchania:
1) etap czynności wstępnych / sprawdzenie tożsamości, sprawdzenie czy nie ma przeszkód procesowych np. adwokat, duchowny art. 178 k.p.k., czy nie istnieje konieczność zachowania w tajemnicy danych umożliwiających ujawnienie tożsamości świadka art. 184 k.p.k., czy świadek korzysta z prawa do odmowy zeznań, uprzedzenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, podpisanie przez świadka oświadczenia, że został uprzedzony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, ew. uprzedzenie o tym, że przesłuchanie jest nagrywane
2) etap zapoznawczy / spisanie danych tożsamości, ustalenie ostateczne czy świadek ma prawo do odmowy zeznań i zachowania tajemnicy jako danych, ustalenie stanu psychicznego( wskazana jest swobodna rozmowa dla rozluźnienia atmosfery)/
3) etap wypowiedzi spontanicznej
4) etap pytań szczegółowych
5) etap czynności końcowych; odczytanie przez świadka protokołu, ew. poprawki, pouczenie o treści art. 241 k.k., podpisanie, ewentualnie zwrot kosztów dojazdu.
10. Taktyka przesłuchania świadka
- dyrektywa stałego kierowania
- dyrektywa obiektywizmu i uprzejmości
- dyrektywa obserwacji zachowania świadka
- dyrektywa prawidłowego odbioru kłamstwa
- dyrektywa unikania sugestii
- dyrektywa sprawnego protokołowania
Ocena zeznań:
- najważniejsze kryterium; prawdziwość zeznań
- zeznanie obiektywnie i subiektywnie prawdziwe
-zeznania fałszywe; (obawy świadka, współczucie, zemsta, korzyści materialne, solidarność)
- rozpoznanie fałszu; trudne, warto powtarzać udział biegłego lub psychologa
11. Okazanie i konfrontacja jako szczególny sposób przesłuchania
Okazanie: to druga szczególna forma przesłuchania ma na celu sprawdzenie czy dana osoba lub rzecz były postrzegane w związku ze zdarzeniem przestępczym. Okazywać możemy osoby, rzeczy, zwłoki.
Okazanie osób: możemy okazywać maksymalnie 4 osoby, dobrze gdy grupa osób okazanych ma liczbę parzystą albowiem gdy liczba jest nieparzysta to uwaga osoby rozpoznającej kieruje się na sam środek. Osoby okazywane powinny być podobne fizycznie, podobnie ubrane.
Podział okazania:
- bezpośrednie--oba rozpoczynająca ma bezpośredni kontakt z okazywanymi
- pośrednie-przy użyciu lustra weneckiego, kamery, monitoru telewizora. Można okazywać osoby na fotografii bądź filmu video - ilość fotografii do 50.
- okazanie jawne i tajne
- okazanie ślepe/ puste; nie ma osoby podejrzanej
Konfrontacja; polega na jednoczesnym przesłuchaniu dwóch osób w celu wyjaśnienie sprzeczności w zeznaniach, opiniach biegłego. Przesłuchanie konfrontujące może być utrwalone przy zastosowaniu aparatury technicznej.
12. Przeszukanie - przygotowanie, przeprowadzenie, dokumentacja.
Przeszukanie jest to czynność zmierzająca do znalezienia dowodów przestępstwa odnośnie rzeczy, miejsca osoby. Wykonywane jest na podstawie postanowienia prokuratora lub sądu; decyzji kierownika jednostki policji, tzw. Nakaz policyjny (czynność zatwierdzana przez prokuratora w ciągu 7 dni), legitymacji policyjnej (ale tylko w przypadkach nagłych dla dobra śledztwa). Nakaz prokuratora jest najważniejszy - postanowienie o dokonaniu przeszukania. Jest to czynność planowana. Względami taktycznymi są: co i jak szukać, może być wejście siłowe a wynikiem jest przeszukanie lub zatrzymanie osoby. Przeszukanie wymaga formy protokołu - rzeczy zabezpieczone wpisuje się pojedynczo aa dla osoby w mieszkaniu pozostaje kopia. Jeżeli rzeczy pozostają w mieszkaniu to pozostawione jest zobowiązanie tej osoby do niezbywania tych rzeczy. Przy przeszukiwaniu miejsca przy udziale informatora należy być ostrożnym.
13. Eksperyment procesowy.
Potocznie zwany wizją lokalną. Jest to czynność mająca dwie formy i sprawdzenie czy miało to miejsce oraz odtworzenie (rekonstrukcja) zaistniałego zdarzenia z udziałem świadków lub podejrzanego. Ma to sens jeśli podejrzany jest skłonny po zeznaniach do pokazania. Przedmiotem jest możliwość zaistnienia zdarzenia i jego przebieg taktyka - przygotowanie planu, podział ról, zabezpieczenie miejsca eksperymentu. Może być przy udziale świadków, podejrzanych, bądź bez nich. Celem jest sprawdzenie w terenie czy opis miejsca przebiegu zdarzenia jest zgodny z rzeczywistością. Udokumentowaniem będzie nagranie, zdjęcia, protokół.
14. czynności operacyjno-rozpoznawcze.
Metoda w czynnościach jest to celowo stosowany zespół zachowań i środków, który dzięki konsekwencji, wykorzystaniu wiedzy oraz doświadczenia pozwala na optymalną realizację założonych celów. Określenie środek przy tych czynnościach odnosi się do środków techniki służących do uzyskiwania informacji. Czynności te mogą mieć formę prostą i złożoną. Prosta to wywiad i obserwacje, złożona - infiltracja środowiskowa, zakup kontrolowany, przesyłka kontrolowana, podsłuch telefoniczny, kontrola operacyjna.
15. kryminalistyka a kryminologia - przedstaw różnice.
Kryminalistyka to nauka o wykrywaniu przestępstw, to nauka o taktykach i technikach rozpoznania, wykrywania, udowadniania i zapobiegania, prawnie określonych ujemnych zjawisk społecznych a w szczególności przestępstw.
Kryminologia to nauka, która skupia się na przestępstwie jako zjawisku społecznym. Zajmuje się przestępcą, zjawiskiem przestępstwa, przyczynami przestępstw oraz zjawiskami z dziedziny patologii życia społecznego.
16. Przesłuchanie podejrzanego
1. Przedstawienie zarzutu podejrzanemu.
2. Spisanie danych osobowych wraz zapytaniem o karalność, pouczenie o przysługujących mu prawach.
3. Pytanie o zrozumiałość przedstawionego zarzutu i o chęć składania wyjaśnień.
Przesłuchiwany może ale nie musi zeznawać. Metodami przesłuchania mogą być: metoda natarcia, stopniowego ujawniania dowodów, szczegółowe pytania, elementy psychologiczne, odtwarzanie szkiców i nagrań. Podejrzany ma prawa i obowiązki i są nimi: prawo do wiedzy o swojej sytuacji procesowej, prawo procesowe (do adwokata) obowiązek stawienia się na każde wezwanie z poddania się badaniom dla celów dowodowych.
Motywacje w wyjaśnieniach podejrzanego:
- uniknięcie odpowiedzialności (wypieranie się, przerzucanie odpowiedzialności, ochrona następstw swego czynu),
- skrucha,
- motywacja racjonalna i ambicjonalna (nie ma sensu dalej kłamać, czyn sprzeczny z całym dorobkiem jego życia).
- odmowa wyjaśnień.
Celem przesłuchania jest uzyskanie odpowiedzi na 7 złotych pytań w, gdzie, kiedy, dlaczego, w jaki sposób, jakimi środkami, kto, uzyskanie informacji o stanowisku jakie podejrzany zajmuje wobec zdarzenia; uzyskanie danych o jego życiu.
17. Przesłuchanie nieletniego, osoby chorej, osoby starszej.
Nieletni to osoba, która nie ukończyła 18 lat. Na etapie przygotowawczym możliwie jak najwięcej informacji o świadku i opracowany plan przesłuchania. Na etapie wstępnym odpowiedni klimat nie uprzedza się o odpowiedzialności do 17 lat ale warto wspomnieć o aspekcie prawdomówności, warto znaleźć wspólny temat, zarzut przedstawiony ustnie ale podany do protokołu. Przesłuchanie powinno się odbyć we właściwym miejscu, w obecności rodziców lub psychologa.
Osoby chore i w podeszłym wieku - przesłuchanie tylko w obecności lekarza i za jego zgodą, w obecności stron procesowych, udział biegłego lekarza, informacja o podanych lekach, wskazany magnetofon, jak najkrócej, ocena zeznań trudna, często wymaga konsultacji z biegłym lub psychologiem, uwaga czy świadek nie miesza swoich zeznań i chorobowych urojeń.
18. taktyka i technika kryminalistyczna.
Taktyka to działanie w kierunku osoby, natomiast technika to środki techniczne użyte w celu zabezpieczenia i badania śladów (daktyloskopia - linie papilarne, mechanoskopia - badanie narzędzi, śladów obuwia i opon, laboratorium - badanie wydzielin i wydalin człowieka).
19. Świadek koronny i świadek anonimowy.
Świadek koronny to podejrzany, który został dopuszczony do składania zeznań w charakterze świadka na zasadach określonych ustawą. Zorganizowana grupa, katalog przestępstw do ścigania których można użyć świadka koronnego, nie dotyczy to zabójcy, podżegacza do popełnienia przestępstw w ramach grupy i kierującego grupą, do chwili wniesienia aktu oskarżenia ujawni wszystkie okoliczności przestępstw i zobowiąże się do złożenia przed sądem wyczerpujących zeznań, zostaje objęty ochroną świadków.
Świadek incognito - art. 184 par. 1 KpK - dane personalne są utajnione, nie pojawiają się w protokołach, zagrożenie ze świata zorganizowanej przestępczości.
20. Rodzaje śladów kryminalistycznych.
- mechanoskopijne,
- traseologicznne,
- daktyloskopijne,
- biologiczne,
- balistyczne,
- odorologiczne,
- fonoskopijne,
- grafologiczne,
- termiczne.
21. Przeszukanie - podstawy prawne, taktyka postępowania.
Taktyka:
- przygotowanie mieszkania - uzyskanie nakazu, wywiad o pomieszczeniu, plan, przygotowanie ludzi i sprzętu,
- wejście - siłowe, zmasowane wejście siłowe, z gospodarzem, przedstawienie świadka,
- prowadzenie przeszukania - obiektywne, segmentowe, podział rodzajowy pomieszczeń i kolejno najpierw walizki, szafy a następnie piece, ściany, podłogi.
Podstawą prawną jest nakaz prokuratorski lub sądowy. Może być decyzja komendanta jednostki policji, tzw. Nakaz policyjny.
Przy przeszukaniu osoby: obowiązuje art. 223 KpK, dokonuje więcej niż jedna osoba wskazany udział lekarza, prześwietlenie RTG (gips, proteza), osobno odzież, poszanowanie uczuć ludzkich, np. poczucia wstydu.
22. Oględziny miejsca zdarzenia.
Oględziny miejsca to badanie miejsca w celu ujawnienia śladów kryminalistycznych w ramach, których dokonuje się oględzin ofiary. Organizacja oględzin polega na ustaleniu uczestników, zabezpieczeniu miejsca oraz na równoległych działaniach wykrywczych.
Taktyką oględzin jest: metoda obiektywna, od lewej wewnętrznej krawędzi miejsca spiralnie do punktu centralnego, etap ogólno-orientacyjny, etap statyczny, etap dynamiczny, etap analizy, protokół.
Dokumentacja oględzin polega na spisaniu protokołu zawsze w trakcie, w obecności wszystkich uczestników w czasie teraźniejszym i formie bezosobowej, opisuje się ślady, gdzie ujawniono, opis zdjęć, można też nagrać, wykonać szkic obok fotografii.
23. Daktyloskopia i jej wykorzystanie w procesie wykrywczym.
Daktyloskopia zajmuje się naukowymi metodami identyfikowania człowieka na podstawie badań linii papilarnych. W daktyloskopii obowiązuje zasada 3N - zasada niezmienności:
- wzorów linii papilarnych (niezmienne przez całe życie),
- nieusuwalności (jedynie zmiana ich struktury),
- niepowtarzalności (każdy człowiek ma indywidualny wzór linii).
Badania te pozwalają na identyfikację osób oskarżonych i podejrzanych, zwłok, do badań eliminacyjnych. Identyfikacja daktyloskopijna pomaga w ocenie czytelności śladu, w określeniu rodzaju wzoru, w poszukiwaniu zgodności i w ekspertyzie eliminacyjnej, ujawniającej, identyfikacyjnej.
24. Przeszukanie - taktyka i udokumentowanie.
Przeszukanie to czynność procesowa nastawiona na znalezienie przedmiotów lub osób. Taktyka przeszukania polega na przygotowaniu (uzyskanie pozwolenia, wywiad, plan, przygotowanie ludzi i sprzętu), wejściu do pomieszczenia (siłowe, zainscenizowane, z gospodarzem, podstawienie), prowadzenie przeszukania (obiektywne, segmentowe, z podziałem na sektory, według ściśle określonej kolejności). Dokumentuje się je przez: postanowienie o przeszukaniu, pokwitowanie, protokół przeszukania, ewentualnie dokumentacja fotograficzna lub filmowa.
25. Osmologia jako metoda identyfikacji człowieka.
Osmologia zajmuje się badaniami identyfikacyjnymi śladów zapachowych. Fizjologiczny zapach każdego człowieka jest inny. Źródłem tego zapachu jest krew, pot, łój skórny, złuszczający się naskórek. Odbywa się przy pomocy psów. Zapach osobniczy pomimo stałości może podlegać zmianie.
26. Okazanie - przedmiot i zasady taktyczne.
Przedmiotem okazania może być osoba, rzecz, miejsce, zwłoki, dokument, fotogram, wizerunek.
Zasady taktyczne to: okazanie grupowe, podobieństwo przedmiotu okazania, zasada właściwej liczby przedmiotów, okazania, zasada braku wcześniejszego kontaktu, dokładne zaprotokołowanie (zdjęcia lub film).
27. Mechanoskopia - ujawnianie śladów i badanie.
Nauka zajmująca się badaniem identyfikacyjnym śladów oddziaływania jednej rzeczy na drugą oraz samej tej rzeczy, która pozostawiła takie ślady. Podstawowymi mechanizmami powstawania śladów jest: zabranie całości przedmiotu, na którym jest ślad lub części tego przedmiotu ze śladem, fotografia śladu lub odwzorowanie tego śladu w jakiejś masie. Badanie mechanoskopijne polega na porównaniu, identyfikacji grupowej lub indywidualnej, badaniu przedmiotów rozdzielonych, oraz odczytywaniu zatartych śladów.
28. Ekspertyza i biegli.
Ekspertyza to zespół czynności badawczych wymagających wiadomości specjalnych, wykonywana przez biegłego na zlecenie organu procesowego, zakończonych opinią, która może być samoistnym dowodem w sprawie. Ekspertyzy mogą być z dziedziny taktyki i techniki kryminalistycznej. Nowymi ekspertyzami są ekspertyzy fonoskopijne, osmologiczne, mikrośladów, DNA. Biegły powoływany jest jako ekspert i jako konsultant z danej dziedziny.
29. Badanie broni palnej i śladów jej użycia
Badanie broni palnej odbywa się na podstawie badań pocisku i łuski. Badając pocisk można ustalić rodzaj amunicji, system broni z której został wystrzelony oraz czy dany pocisk został wystrzelony z konkretnego egzemplarza broni jak również to czy broń była już używana. Są to badania które można stosować przy broniach o lufach gwintowanych . Badając pociski wystrzelone z broni gładko lufowej można pokusić się o identyfikację grupową, a do badań służą inne elementy które wylatują z lufy gładkiej. Są to zatyczki tekturowe posiadające zapisane nr. śrutu, a średnica zatyczki pozwala wnioskować o kalibrze broni. Badanie pocisku wykonuje się przy pomocy mikroskopu stereoskopowego. Badając łuskę można ustalić rodzaj naboju którego jest częścią , jak również kaliber, system i typ broni a dysponując konkretnym egzemplarzem broni można określić czy pociska został wystrzelony z tego egzemplarza. Na podstawie dwóch stałych punktów przestrzałowych można określić odległość i kierunek strzału. Im odległość jest mniejsza tym strefa osmalenia jest węższa i silniej nasycona. Obecność tej strefy występuje przy oddaniu strzału z odległości 25 cm z broni krótkiej , 30cm. z broni długiej o lufie gwintowanej, 100m z broni myśliwskiej o lufie gładkiej
30. Metody badania pisma
- metody kaligraficzne- kształt liter, analiza cieniowania, złożenie ręki
-metoda sygnaletyczno - opisowa—badanie wiązań, łączników, nachylenia osi liter, modelowanie owali, elementów nad i pod wierszowych
-metoda grafologiczna - w grafizmie znamiona osobowości (ta metoda jest krytykowana)
-metoda grafometryczna - pomiary ( badanie paraf)
-metoda graficzno - porównawcza - zagospodarowanie powierzchni pisarskiej, budowa i sytuowanie inicjacji i zakończeń znaków, ksenizmy - wkręty obcojęzyczne, błędy językowe
31. Badanie poligraficzne
Badania poligraficzne (wariograficzne) to tak zwane wykrywanie kłamstw. Poligraf to aparat rejestrujący te zmiany fizjologiczne w organizmie człowieka, które występują wraz ze zmianami emocjonalnymi wywołanymi przez pytania krytyczne
Istota badania:
- przebieg pracy serca
- oddychanie
- reakcja skórno-galwaniczna
- test na wszystkie pytania; odpowiada jednakowo
- test powtarzalny wielokrotnie
Poligraf w śledztwie:
- w czynnościach wykrywczych
- we wczesnej fazie postępowania
- akta do eksperta
- odpowiednie pokoje; żadnych bodźców z zewnątrz
Badanie właściwe, na klatce i przeponie gumowe rury pneumografu, badanie oddychania (elektrody na palce ), psychogalwanometr - badanie reakcji skórno-galwanicznej, badanie ciśnienia krwi - kardiograf, pytania kontrolne, pytania krytyczne.
Wartość badania:
- nie jest mniejsza od innych metod identyfikacji
- podlega swobodnej ocenie dowodów
- kilkadziesiąt procent badań znajduje potwierdzenie w dalszym postępowaniu dowodowym.
Dopuszczalność badań:
- charakter pomocniczy ale dopuszczalny
- jako ekspertyza biegłego
- aktualny k.p.k. w art. 192a par.2 dopuszcza stosowanie poligrafu
Poligraf najpowszechniej stosowany jest w USA, Japonii. W Niemczech od 1998, w Rosji od początku lat 90tych, w Wielkiej Brytanii.
32. Ekspertyza daktyloskopijna
Daktyloskopia zajmuje się badaniem kształtu i poszczególnych cech linii papilarnych
Jest to ten dział techniki, który prowadzi do identyfikacji człowieka na podstawie pozostawionych przez niego śladów linii papilarnych.
Ślady linii papilarnych są :
- niezmienne - tzn. że rysunek i obraz kształtuje się już w okresie życia płodowego między 100 a 120 dniem życia płodowego; Sam rysunek, obraz nie zmienia się aż do śmierci i do rozkładu zwłok
- nieusuwalność - jeśli np. się skaleczymy, oparzymy, mamy jakąś ranę ta rana z czasem się zagoi i rysunek linii papilarnych powróci taki sam
- niepowtarzalność - czyli nie ma dwóch takich samych osób o identycznym rysunku linii papilarnych
Metody ujawniania śladów:
- fizyczno - optyczne - oko i aparat foto
- fizyczno - mechaniczne - stosowanie ujawniaczy proszkowych (biel cynkowa, argentorat, sadza angielska, tlenki metali). Po ujawnieniu śladu używa się folii do zabezpieczenia
- chemiczne: spryskiwacze ninhydryną, alloksan, pary jodu, azotan srebra
- lasera: odpowiedni środek i w wiązce promieni lasera miedziowego można ujawnić ślady.
- radioaktywna
- inne: pędzel magnetyczny przy zastosowaniu proszków ferromagnetycznych; sadza powstała przy spaleniu sztucznych żywic.
Podstawą prawną do daktyloskopowania jest KPK:
- art. 74 par.2 kpk w zw. z art. 71 par. 3 od osoby oskarżonej i podejrzanej
- osoby zagrażające życiu i zdrowiu
- cudzoziemców starających się o status uchodźcy
- n/n - zwłoki
- do badań eliminacyjnych; nie podlega rejestracji
Identyfikacja daktyloskopijna:
- ocena czytelności śladu
- określenie rodzaju wzoru
- poszukiwanie zgodności
- ekspertyza eliminacyjna, ujawniająca, identyfikacyjna /określenie wieku śladu/
33. Fonoskopia i osmologia jako dziedziny kryminalistyki i identyfikacji
Badania fonoskopijne zajmują się badaniem, oceną wszelkich śladów akustycznych (głosów i dźwięku). Przyjmuje się, że głoś człowieka ma pewne cechy, właściwości indywidualne które mogą go zidentyfikować.
Głos człowieka ulega zmianie w zależności od :
- wieku
- stanu emocjonalnego
- używanie różnych środków
- stan nietrzeźwości
Badaniami obejmuje się:
- sfere językową
- analizę akustyczną
- diagnozę osobowości i stanu emocjonalnego
- zakłócenia
- czyszczenie nagrań
- wydobywanie z tła akustycznego
Materiał do badań pobiera osoba mająca kwalifikacje w zakresie uzyskiwania nagrań.
Nie zawsze można użyć tej samej aparatury przy pobieraniu materiału porównawczego.
Osmologia:
- identyfikacja osób na podstawie śladów zapachowych
- wykorzystuje specjalnie wytresowane psy
- zapach ludzki jest indywidualny i względnie stały
- wykorzystuje się też krew, pot, fragmenty tkanek (zachowują zapach kilka lat)
- z odzieży
- ślad zabezpiecza się przykrywając go pochłaniaczem/pieluchą, a następnie folią aluminiową. Czas pobierania powinien trwać co najmniej 30 minut. Następnie zdejmuje się folię, a pochłaniacz wkłada (szczypcami) do szczelnego, sterylnego i bezwonnego naczynia szklanego, po czym przypisuje się to do protokołu
- pobieranie od osoby - pochłaniacz pod stopy, pod pachy, w ręce
- badania identyfikacyjne / przewodnik nie wie w którym szeregu jest ślad dowodowy, dwa psy, próby kontrolne psa, zawsze nowe próbki, zapis video.
- wartość diagnostyczna nie jest zbyt wysoka
- w przyszłości przy wykorzystaniu chromatografii gazowej
34. Badania fizyko-chemiczne, biologiczne antropologiczne
Co to jest? - wszelkie substancje włókna, narkotyki, mikroślady gleba papier itd.
Materiał dowodowy i porównawczy np. jeśli dowodowym srebro z kieszeni sprawcy to porównawczy srebro znalezione u sprawcy a kontrolnym
Srebro z miejsca zdarzenia
Zachowanie czystości materiału dowodowego
Biologiczne- krew, sperma, włosy, naskórek, wydaliny i wydzieliny
DNA oparte na założeniu, że każdy człowiek posiada swoisty jemu tylko właściwy molekularny wzorzec DNA
Antropologiczne rekonstrukcja wyglądu twarzy ludzkiej na podstawie badań czaszki, metodą GERASIMOWĄ lub super projekcji, czaszka i zdjęcie człowieka za jego życia - można identyfikować n/n zwłoki
35. Pistolet, kaliber, rewolwer - podstawowe pojęcia z zakresu broni palnej
- pistolet to broń krótka, o krótkiej lufie gwintowanej, broń automatyczna, samopowtarzalna z wymiennym , magazynkiem o pojemności od kilku do kilkunastu naboi, po strzale łuska jest wyrzucana na zewnątrz przez „okienko”
- rewolwer to broń nieautomatyczne o krótkiej lufie gwintowanej, powtarzalna, w której rolę magazynka spełnia bębenek, łuska po strzale pozostaje w bębenku
- kaliber broni, to średnica jej lufy, w lufie gwintowanej to odległość miedzy przeciwległymi polami.
milimetry np. 9 mm, (najpowszechniejszy sposób podawania kalibru)
cale i linie (1 linia = 0,1 cala). Ten sposób pomiaru kalibru zastosowali Brytyjczycy
broń myśliwska gładko lufowa oznacza się liczbą kul ołowianych o średnicy lufy których masa wynosi 1 funt, czyli 12 (albo 16) oznacza że średnica lufy mierzy tyle ile średnica kul których 12 (albo 16) sztuk waży 1 funt.
36. Badania poligraficzne - wykorzystanie wariografu
Badania poligraficzne (wariograficzne) to tak zwane wykrywanie kłamstw.
Poligraf to aparat rejestrujący te zmiany fizjologiczne w organizmie człowieka, które występują wraz ze zmianami emocjonalnymi wywołanymi przez pytania krytyczne
Istota badania:
- przebieg pracy serca
- oddychanie
- reakcja skórno-galwaniczna
- test na wszystkie pytania; odpowiada jednakowo
- test powtarzalny wielokrotnie
Poligraf w śledztwie:
- w czynnościach wykrywczych
- we wczesnej fazie postępowania
- akta do eksperta
- odpowiednie pokoje; żadnych bodźców z zewnątrz
Badanie właściwe, na klatce i przeponie gumowe rury pneumografu, badanie oddychania (elektrody na palce ), psychogalwanometr - badanie reakcji skórno-galwanicznej, badanie ciśnienia krwi - kardiograf, pytania kontrolne, pytania krytyczne.
Wartość badania:
- nie jest mniejsza od innych metod identyfikacji
- podlega swobodnej ocenie dowodów
- kilkadziesiąt procent badań znajduje potwierdzenie w dalszym postępowaniu dowodowym.
Dopuszczalność badań:
- charakter pomocniczy ale dopuszczalny
- jako ekspertyza biegłego
- aktualny k.p.k. w art. 192a par.2 dopuszcza stosowanie poligrafu
Poligraf najpowszechniej stosowany jest w USA, Japonii. W Niemczech od 1998, w Rosji od początku lat 90tych, w Wielkiej Brytanii.
37. Mechanoskopia jako dział kryminalistyki
Mechanoskopia jest dziedziną kryminalistyki, który zajmuje się badaniem w celach identyfikacji śladów, oddziaływanie jednego przedmiotu na drugi (np. kamień czy samochód czy choćby podłoga) - podstawowe mechanizmy powstawania śladów -tarcie, wygniatanie, cięcie.
Ujawnianie i zabezpieczanie śladów:
- optyczne za pomocą lup
- zabranie całości przedmiotu na którym jest ślad
- fotografia śladu
- odwzorowanie śladu za pomocą senesu, masy dentystycznej, silikonowej
Badania mechanoskopijne obejmują:
- badania porównawcze; mikroskopy, aparatura specjalistyczna / laser
- identyfikacja grupowa lub indywidualna
- badania przedmiotów rozdzielonych; odpryski lakieru, drewna, tkaniny, papieru
- odczytywanie zatartych śladów; mechaniczne lub chemiczne
Badanie pojazdów i śladów stóp, ichnogram:
- ślady przemieszczenia się człowieka piesze albo pojazdu
- wgłębienia, odwarstwienia, nawarstwienia
- ścieżka chodu (ichnogram) - ustala się płeć, zmianę szybkości chodu, kalectwo, wzrost, skok w miejscu, ewentualne upojenie alkoholowe
- ślady pojazdów - kierunek jazdy, grudki ziemi (ślady hamowania, wyciek płynów,ślady smugowe podczas hamowania)
- zabezpieczenie - fotografia, szkic, gips, masa silikonowa, na czarną folię daktyloskopijną
38. Rodzaje kartotek policyjnych
W pracy organów ścigania prowadzone są kartoteki policyjne; są to zbiory informacji odnoszące się do osób podejrzanych o działalność przestępczą oraz do przedmiotów i zdarzeń związanych z przestępstwem i tak wyróżniamy następujące rodzaje:
kartoteki osobowe - do osób podejrzanych poszukiwanych
kartoteki rzeczowe - przedmioty związane z przestępstwem (kształt, kolor, wielkość)
kartoteki zdarzeń - wkładamy wiadomości z danego zdarzenia, według rodzaju przestępstwa i sposobu popełnienia
kartoteka informacyjna - gromadzone są dane z informacji zebranych przez funkcjonariuszy organów śledczych
kartoteki ewidencji - dane osób podejrzanych lub tych, które popełniły przestępstwo
kartoteki modus operandi - informacje na temat szczególnej działalności sprawcy
kartoteki daktyloskopijne
centralne kartoteki województwa - gromadzone są dane, albumy fotografii osób podejrzanych (zdjęcie z przodu, profil prawy i półprofil lewy - ewentualnie z nakryciem głowy
kartoteki osób poszukiwanych
kartoteki zwłok
kartoteki, zbiory, rejestry dot. przechowywania i gromadzenia broni np. kartoteki broni utraconej
kody genetyczne DNA
39. Daktyloskopia jako metoda identyfikacji kryminalistycznej
Daktyloskopia zajmuje się badaniem kształtu i poszczególnych cech linii papilarnych
Jest to ten dział techniki, który prowadzi do identyfikacji człowieka na podstawie pozostawionych przez niego śladów linii papilarnych.
Ślady linii papilarnych są :
- niezmienne - tzn. że rysunek i obraz kształtuje się już w okresie życia płodowego między 100 a 120 dniem życia płodowego; Sam rysunek, obraz nie zmienia się aż do śmierci i do rozkładu zwłok
- nieusuwalność - jeśli np. się skaleczymy, oparzymy, mamy jakąś ranę ta rana z czasem się zagoi i rysunek linii papilarnych powróci taki sam
- niepowtarzalność - czyli nie ma dwóch takich samych osób o identycznym rysunku linii papilarnych
Metody ujawniania śladów:
- fizyczno - optyczne - oko i aparat foto
- fizyczno - mechaniczne - stosowanie ujawniaczy proszkowych (biel cynkowa, argentorat, sadza angielska, tlenki metali). Po ujawnieniu śladu używa się folii do zabezpieczenia
- chemiczne: spryskiwacze ninhydryną, alloksan, pary jodu, azotan srebra
- lasera: odpowiedni środek i w wiązce promieni lasera miedziowego można ujawnić ślady.
- radioaktywna
- inne: pędzel magnetyczny przy zastosowaniu proszków ferromagnetycznych; sadza powstała przy spaleniu sztucznych żywic.
Podstawą prawną do daktyloskopowania jest KPK:
- art. 74 par.2 kpk w zw. z art. 71 par. 3 od osoby oskarżonej i podejrzanej
- osoby zagrażające życiu i zdrowiu
- cudzoziemców starających się o status uchodźcy
- n/n - zwłoki
- do badań eliminacyjnych; nie podlega rejestracji
Identyfikacja daktyloskopijna:
- ocena czytelności śladu
- określenie rodzaju wzoru
- poszukiwanie zgodności
- ekspertyza eliminacyjna, ujawniająca, identyfikacyjna /określenie wieku śladu/
40. Ślady biologiczne - ujawnienie i metody badawcze
Ślad biologiczny to taki ślad, który pochodzi od żywego organizmu.
Ślady biologiczne w praktyce kryminalistycznej dzieli się na trzy grupy:
- tkanki (np. krew, włosy, naskórek, a także fragmenty roślin)
- wydzieliny (np. ślina, nasienie, pot)
- wydaliny (np. kał, mocz).
Śladem biologicznym są także ślady zębów lub paznokci pozostawione na miejscu zdarzenia. Ślady biologiczne mogą być bardzo łatwo zniszczone lub zabrudzone przez ekipę medyczną, funkcjonariuszy, postronnych świadków, podczas transportu ciała itp.
Do szkodliwych czynników należą: środowisko, używane przy pobieraniu narzędzia, sposoby pobierania, odczynniki, mikroorganizmy, członkowie ekipy. Dlatego wskazane jest używanie ubrania ochronnego, wymiana rękawiczek na nowe przy każdym śladzie i stosowanie sprzętu jednorazowego.
W praktyce można wyróżnić następujące metody ujawniania śladów biologicznych:
- wzrokowa
- optyczna (przy użyciu oświetlenia UV, podczerwieni oraz w świetle widzialnym)
- chemiczna (luminal, papierki testowe)
- immunochromatograficzna
- mieszana
Tak jak w przypadku innych śladów, ujawniony ślad biologiczny należy w pierwszej kolejności sfotografować i opisać w protokole oględzin a także umieścić ślad na szkicu.
41. Pojęcie identyfikacji kryminalistycznej , rodzaje badań
Identyfikacja kryminalistyczna to stwierdzenie tożsamości, identyczności wykazanie tożsamości osoby lub rzeczy podejrzanej o udział w zdarzeniu z tą osobą, która pozostawiła ślad - identyfikacja indywidualna lub grupowa.
Rodzaje identyfikacji kryminalistycznej :
- grupowa - polega na tym, że będziemy w stanie zaliczyć dany ślad, przedmiot do określonej grupy przedmiotów, od której może pochodzić
- indywidualna - pozwoli wskazać konkretny przedmiot, który używał przy popełnieniu przestępstwa i który dany ślad pozostawił
- pozytywna - dochodzi przy niej do stwierdzenia tożsamości: cel materialny, dowodowy i porównawczy
- negatywna - przy niej nie będzie zgodności tożsamości
- kategoryczna - czyli jednoznaczna
- prawdopodobna - tutaj wykorzystamy rachunek prawdopodobieństwa, będziemy zastanawiać się nad możliwością zajścia danego zdarzenia, częstotliwością jego powtórzenia się
Ekspertyza i biegli:
-jest to zespół czynności badawczych wymagających wiadomości specjalnych i dlatego wykonywanych przez biegłego na zlecenie organu procesowego, zakończona opinią
- biegły jako ekspert i jako konsultant
- ekspertyzy z dziedziny taktyki i techniki kryminalistycznej
- nowe ekspertyzy/ fonoskopijna, osmologiczna, mikrośladów, DNA
Wartości diagnostyczna a dowodowa:
- procentowo błędne i prawne
- najwyższa daktyloskopia
Niższa dokumentów, narzędzi, osmologiczne wartość dowodowa w konkretnym procesie
42. Okazanie i konfrontacja - etapy i przebieg
Okazanie: to druga szczególna forma przesłuchania ma na celu sprawdzenie czy dana osoba lub rzecz były postrzegane w związku ze zdarzeniem przestępczym. Okazywać możemy osoby, rzeczy, zwłoki.
Okazanie osób: możemy okazywać maksymalnie 4 osoby, dobrze gdy grupa osób okazanych ma liczbę parzystą albowiem gdy liczba jest nieparzysta to uwaga osoby rozpoznającej kieruje się na sam środek. Osoby okazywane powinny być podobne fizycznie, podobnie ubrane.
Etapy okazania:
- wstępny w innym pomieszczeniu, sprawdzenie tożsamości oraz uprzedzenie o odpowiedzialności karnej
- etap opisu świadk podaje kiedy zetknął się z przedmiotem okazania, podaje jej opis i oświadcza czy jest w stanie rozpoznać
-etap obserwacji grupy rozpoznawczej
- etap oświadczenia co do rozpoznania, może podejść do osoby rozpoznawanej i wskazać ją
- etap uzasadnienia rozpoznania
Podział okazania:
- bezpośrednie--oba rozpoczynająca ma bezpośredni kontakt z okazywanymi
- pośrednie-przy użyciu lustra weneckiego, kamery, monitora telewizora. Można okazywać osoby na fotografii bądź filmu video - ilość fotografii do 50.
- okazanie jawne i tajne
- okazanie ślepe/ puste; nie ma osoby podejrzanej
Konfrontacja; polega na jednoczesnym przesłuchaniu dwóch osób w celu wyjaśnienie sprzeczności w zeznaniach, opiniach biegłego. Przesłuchanie konfrontujące może być utrwalone przy zastosowaniu aparatury technicznej.
Etapy konfrontacji:
- jednoczesne przesłuchanie dwóch osób w celu wyjaśnienia sprzeczności
- etap czynności wstępnych (sprawdzenie tożsamości ewentualne uprzedzenie o odpowiedzialności karnej)
- etap właściwej konfrontacji - pytania czy się znają, odczytane zeznania sprzeczne a następnie pytania kolejno do uczestników pytania szczegółowe kolejno (zaczyna się od bardziej wiarygodnego)
43. Ujawnianie i dokumentowanie śladów linii papilarnych
Badania poligraficzne (wariograficzne) to tak zwane wykrywanie kłamstw.
Poligraf to aparat rejestrujący te zmiany fizjologiczne w organizmie człowieka, które występują wraz ze zmianami emocjonalnymi wywołanymi przez pytania krytyczne
Istota badania:
- przebieg pracy serca
- oddychanie
- reakcja skórno-galwaniczna
- test na wszystkie pytania; odpowiada jednakowo
- test powtarzalny wielokrotnie
Poligraf w śledztwie:
- w czynnościach wykrywczych
- we wczesnej fazie postępowania
- akta do eksperta
- odpowiednie pokoje; żadnych bodźców z zewnątrz
Badanie właściwe, na klatce i przeponie gumowe rury pneumografu, badanie oddychania (elektrody na palce ), psychogalwanometr - badanie reakcji skórno-galwanicznej, badanie ciśnienia krwi - kardiograf, pytania kontrolne, pytania krytyczne.
Wartość badania:
- nie jest mniejsza od innych metod identyfikacji
- podlega swobodnej ocenie dowodów
- kilkadziesiąt procent badań znajduje potwierdzenie w dalszym postępowaniu dowodowym.
Dopuszczalność badań:
- charakter pomocniczy ale dopuszczalny
- jako ekspertyza biegłego
- aktualny k.p.k. w art. 192a par.2 dopuszcza stosowanie poligrafu
Poligraf najpowszechniej stosowany jest w USA, Japonii. W Niemczech od 1998, w Rosji od początku lat 90tych, w Wielkiej Brytanii.
44. Identyfikacja na podstawie linii papilarnych
Daktyloskopia zajmuje się badaniem kształtu i poszczególnych cech linii papilarnych
Jest to ten dział techniki, który prowadzi do identyfikacji człowieka na podstawie pozostawionych przez niego śladów linii papilarnych.
Ślady linii papilarnych są :
- niezmienne - tzn. że rysunek i obraz kształtuje się już w okresie życia płodowego między 100 a 120 dniem życia płodowego; Sam rysunek, obraz nie zmienia się aż do śmierci i do rozkładu zwłok
- nieusuwalność - jeśli np. się skaleczymy, oparzymy, mamy jakąś ranę ta rana z czasem się zagoi i rysunek linii papilarnych powróci taki sam
- niepowtarzalność - czyli nie ma dwóch takich samych osób o identycznym rysunku linii papilarnych
Metody ujawniania śladów:
- fizyczno - optyczne - oko i aparat foto
- fizyczno - mechaniczne - stosowanie ujawniaczy proszkowych (biel cynkowa, argentorat, sadza angielska, tlenki metali). Po ujawnieniu śladu używa się folii do zabezpieczenia
- chemiczne: spryskiwacze ninhydryną, alloksan, pary jodu, azotan srebra
- lasera: odpowiedni środek i w wiązce promieni lasera miedziowego można ujawnić ślady.
- radioaktywna