Prawo administracyjne - ćwiczenia
Spis treści
Lekcja organizacyjna (17.02.2009)
Zarys prawa administracyjnego Leońskiego
EGZAMIN - 30 pytań testowych, 5 pytań otwartych, dnia 8 czerwca
Nieobecności - jedna nieobecność
Konsultacje - od 17 do 19, sala 3006, czwartek
Kolokwia (maksimum 3)
Pierwsze 3 marca - pytania testowe - Źródła prawa, pytania otwarte z wykładu
Konstytucja
Ustawa o umowach międzynarodowych
Ustawa o samorządzie gminnym, powiatowym i o samorządzie województwa
Ustawa o obszarach morskich i administracji morskiej (Dział III)
Ustawa o administracji rządowej w województwie + załącznik
Zaliczenie -
Program ćwiczeń
1. źródła prawa administracyjnego
2. administracyjne prawo osobowe
3. administracyjne prawo zrzeszeń obywatelskich
4. administracyjne prawo gospodarki nieruchomościami
5. administracyjne prawo zagospodarowania przestrzennego i budownictwa
6. administracyjne prawo porządku publicznego
7.
Lekcja numer 1 (17.02.2009)
Źródła prawa
W znaczeniu materialnym - czynniki, dzięki którym powstaje nowa gałąź prawa. Najważniejszym takim czynnikiem jest wola.
W znaczeniu formalnym - formy, w jakich prawo nam się objawia. Np. konstytucja, rozporządzenia, uchwały rady ministrów.
Konstytucja
Akt prawotwórczy o najwyższej mocy prawnej.
Akt o mocy wyższej może uchylić akt o mocy niższej.
Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.
Ustawa
Podstawowy akt normatywny, o charakterze abstrakcyjno - generalnym.
Projekt ustawy + uzasadnienie.
Uchwalanie ustawy
Ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych
Ogłoszenie ustawy
Umowa międzynarodowa jako źródło prawa administracyjnego
Art. 87 konstytucji
Art. 91 konstytucji
Ustawy o samorządach, konstytucja, administracja rządowa w województwie
Kolokwium pisemne - 20 pytań testowych z źródeł prawa, 3 pytania otwarte (jedno ze źródeł prawa, dwa z wykładów - np. normy)
Zakłady administracyjne
- zakład państwowy za PRL
- obecnie jest to twór prowadzony przez samorząd lub inne jednostki
- jest to zakład publiczny, który jako wyodrębniona jednostka organizacyjna otrzymuje od podmiotu administracji publicznej zestaw zadań publicznych do wykonania , który ją nadzoruje
- władztwo zakładowe - uprawnienie organu administrującego do jednostronnego kształtowania praw i obowiązków użytkowników zakładu
- element dobrowolności w byciu użytkownikiem zakładu (poza zakładem karnym)
- statut zakładu nadawany przez organ nadzorujący
Znak drogowy - norma prawna wyrażona w sposób graficzny
Lekcja numer 2 (24.02.2009)
Akty prawa miejscowego
Art. 87 ust. 2 konstytucji
Przepisy porządkowe - organy stanowiące, wyjątkowo organy wykonawcze samorządu, wojewoda, dyrektor urzędu morskiego
Uzasadnienie istnienia APM
- zezwala na to konstytucja
- zwiększenie rangi organów samorządu terytorialnego
- lepsze zrozumienie dla warunków lokalnych
- zasada pomocniczości (subsydiarności)
- akty takie szybciej reagują na potrzeby miejscowe niż akty wydawane na szczeblu centralnym
Rodzaje APM
- wydawane na podstawie ogólnego upoważnienia ustawowego (samodzielne prawodawstwo miejscowe)
- wydawane na podstawie szczegółowego upoważnienia ustawowego (wykonawcze)
- wydawane na podstawie specjalnego upoważnienia (przepisy porządkowe)
Statuty
Art. 169 ust.4 konstytucji
Europejska karta samorządu terytorialnego
Autonomia statutowa - jej ograniczenie to ograniczenie samorządności w ogóle
W statucie nie powinny się znaleźć:
- przepisy prawa materialnego
- regulacje dot. uprawnień podmiotów zewnętrznych
- normy ogólnego postępowania administracyjnego
Ustawy, na podstawie których wydaje się APM wykonawcze
- ustawa o podatkach i opłatach lokalnych
- ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z roku 1982.
- ustawa o drogach publicznych
- ustawa o utrzymaniu czystości w gminach
- miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wydawany na podstawie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym
Przepisy porządkowe
- mogą być wydawane w materiach, które są nieregulowane przez odrębne ustawy
- wydawane są w formie uchwały przez radę gminy
- nie wszystkie muszą być obwarowane sankcją karną (karą grzywny w większości przypadków)
- w szczególnych przypadkach wydaje je wójt w formie zarządzenia (podlega zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady gminy)
- w przypadku nie przedstawienia lub nie zatwierdzenia przepisów, tracą one swoją moc
Ogłaszanie przepisów porządkowych i nadzór nad ich wydawaniem, terminy
Lekcja numer 3 i 4 (10.03.2009 - 17.03.2009)
Odczyty referatów
Imię i nazwisko
Numer PESEL
Apatryda - bezpaństwowiec
Prawo o aktach stanu cywilnego
Zasada stabilizacji imienia i nazwiska
Imiona - Dąb, Solidariusz, Oralia, Faker (?)
Stan cywilny - zespół cech osoby fizycznej określający jest status w rodzinie i społeczeństwie wynikający z przynależności do rodziny i społeczeństwa
W księgach USC są zapisywane urodzenia, śluby i zgony.
Prawo o aktach stanu cywilnego - art. 30, 21, 29
Przypisek, sprostowanie, uzupełnienie, unieważnienie, odpis zupełny i skrócony
Kierownik urzędu stanu cywilnego może wpisać wzmiankę dodatkową lub zamieścić przypisek na podstawie innego dokumentu pochodzącego od organu państwa obcego, a niewymagającego uznania
Art. 21. 1. Jeżeli po sporządzeniu aktu stanu cywilnego nastąpią zdarzenia, które mają wpływ na jego treść lub ważność, zmiany z nich wynikające wpisuje się do aktu w formie wzmianki dodatkowej.
Art. 29. Jeżeli dwa akty stanu cywilnego stwierdzają to samo zdarzenie, unieważnia się jeden z nich. Unieważnienia dokonuje organ administracji państwowej wyższego stopnia, właściwy dla kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt późniejszy.
Art. 30. Akt stanu cywilnego unieważnia się, jeżeli:
1) stwierdza zdarzenie niezgodne z prawdą;
2) uchybienia powstałe przy sporządzeniu aktu zmniejszają jego moc dowodową.
Prawo o stowarzyszeniach, prawo o szkolnictwie wyższym, i o kulturze fizycznej
Lekcja numer 5 (24.03.2009)
Odczyty referatów
PESEL
Data urodzenia, płeć, cyfra kontrolna
jest to cecha indywidualna obok imienia i nazwiska
czynność materialno-techniczna - czynność techniczna wykonywana na podstawie prawa
Dokumenty paszportowe
paszport a dowód tożsamości
ustawa o fundacjach, ustawa o zrzeszaniu się studentów w organizacjach studenckich
Lekcja numer 6 (31.03.2009)
referaty - część dalsza
pytanie - co to jest decyzja materiałowo - techniczna - jest to decyzja faktyczna, wydawana na podstawie prawa przez organy administracji publicznej; najczęściej jest to decyzja administracyjna
samorząd studencki, parlament studentów, struktura samorządu na UG, Ustawa o kulturze fizycznej - PRZYGOTOWAĆ POD KĄTEM EGZAMINU
STOWARZYSZENIA
Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych
KRS dzieli się na trzy rejestry
- dłużników niewypłacalnych
- przedsiębiorców
- stowarzyszeń, NZOZ-ów, fundacji i innych pozapaństwowych jednostek organizacyjnych
ustawa o fundacjach
wpis fundacji do KRS ma charakter konstytutywny
zarząd fundacji
jeżeli maja być inne organy, musza zostać wymienione w statucie
fundacje prawa publicznego - fundatorem jest państwo, wyłączona jest kontrola sądów
referaty - ustawa prawo o zgromadzeniach, bezpieczeństwo imprez masowych
impreza masowa, rozróżnienie (1000 i 300), obowiązki organizatora, zakaz stadionowy, ile może trwać, tryb przyznawania zezwolenia na imprezę masową
EGZAMIN
Ustawy - ogólne konstrukcje
w szczególności - fundacje, samorząd studencki, o gospodarce nieruchomościami, procedura wywłaszczenia, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne (cel publiczny, trwały zarząd),
Kolokwium
prawo administracyjne osobowe
Lekcja numer 7 (21.04.2009)
Obywatelstwo polskie
zasada ziemi (ius soli)
utrata obywatelstwa polskiego
- dzieci 16 lat
- w przypadku sporów decyduje sąd rodzinny
naturalizacja
„mała naturalizacja”
Cudzoziemcy
definicja cudzoziemca
definicja wizy
wydalenie z terytorium RP
deportacja
Imiona i nazwiska
- tylko nowa ustawa
Prawo aktach stanu cywilnego
akt urodzenia, małżeństwa, zgonu
charakter prawny aktu stanu cywilnego - potwierdza stan prawny; stworzony dla celów dowodowych
odmowa sporządzenia aktu stanu cywilnego
zmiana aktu stanu cywilnego
przypisek, wzmianka
unieważnienie aktu
Ewidencja ludności i dowody osobiste
obowiązek meldunkowy
zameldowanie i wymeldowanie
zameldowanie na pobyt stały
- corpus i animus
zameldowanie na pobyt tymczasowy
- kiedy powstaje obowiązek
definicja dowodu osobistego
wydaje się dowód osobisty po…
zwolnieni z opłat są…
weryfikacja obowiązku posiadania dowodu osobistego (kto?)
obowiązek wylegitymowania się nie wynika tylko z ustawy o ewidencji, ale też z innych ustaw (np. ust. o bezp. imprez masowych)
numer PESEL (powszechny elektroniczny system ewidencji ludności)
kto wydaje, dane w nim zawarte
charakter prawny numeru PESEL (czynność materialno-techniczna; czynność potwierdzająca, nie kreująca nowej sytuacji)
biura ewidencji ludności
Dokumenty paszportowe
paszport a dowód osobisty (różnice)
Stowarzyszenia
definicja stowarzyszenia
Fundacje
pojęcie
założenie
kontrola, nadzór
fundacje zagraniczne
fundacje prawa publicznego
Zgromadzenia
pojecie
ograniczenia wolności
wydawanie decyzji o zakazie
organy właściwe
forma decyzji
przewodniczący
zgromadzenia na terenie uczelni wyższych
Imprezy masowe
pojęcie
o podwyższonym ryzyku
organizator
odpowiedzialność odszkodowawcza
Lekcja numer 8 i 9 (28.04.2009 - 05.05.2009)
Ustawa o gospodarce nieruchomościami.
Gospodarowanie nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostki samorządu terytorialnego
Jest to ogół czynności prawnych i faktycznych podejmowanych przez organy reprezentując skarb państwa albo organy reprezentujące jedn. samorządu teryt. które przejawiają się w zarządzaniu, dysponowaniu o raz sprawowaniu innych czynności w myśl ustawy
Zasada jawności
Zasada ekwiwalentności (art. 15); przełamaniem tej zasady jest art. 14
art. 13
2a. Darowizny nieruchomości stanowiącej przedmiot własności Skarbu Państwa dokonuje starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej - za zgodą wojewody, a nieruchomości stanowiącej przedmiot własności jednostki samorządu terytorialnego jej organ wykonawczy - za zgodą rady albo sejmiku. Odstąpienie od odwołania darowizny następuje za zgodą organu, który wyraził zgodę na jej dokonanie. Zgody nie wymaga dokonanie darowizny przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, o której mowa w art. 59 ust1
Art. 6. Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są:
cel publiczny - oznacza cel służący ogółowi, samo pojęcie zaś jest nieostre
zrzeczenie z art. 16
zasób nieruchomości (Art. 20 i nast.), plan miejscowy, nabywanie i zbywanie nieruchomości
PLAN MIESCOWY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Jest aktem prawa miejscowego wydawanym na podstawie szczególnego upoważnienia ustawowego
art. 23
starosta dokonuje czynności faktycznych i czynności prawnych
czynności faktyczne
2. Wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1-6, może być powierzone zarządcom nieruchomości, rzeczoznawcom majątkowym, pośrednikom w obrocie nieruchomościami lub przedsiębiorcom, którzy zatrudniają te osoby. Wyłonienie podmiotów, o których mowa w zdaniu pierwszym, następuje na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych. [w drodze przetargu]
Art. 25. 1. Gminnym zasobem nieruchomości gospodaruje wójt, burmistrz albo prezydent miasta
Art. 28. 1. Sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej następuje w drodze przetargu lub w drodze bezprzetargowej, stosownie do przepisów rozdziału 4 niniejszego działu
zasada jawności przy gospodarowaniu nieruchomością publiczną
rodzaje przetargów
ograniczony - ograniczenie ilości podmiotów mogących wziąć udział w przetargu
* tylko określona kategoria podmiotów może spełnić wymagania przetargu8
nieograniczony
wadium
* odpowiedzialność za wadium ponosi podmiot organizujący przetarg
ustny - ma uzyskać najwyższą cenę (zbliża się do aukcji)
pisemny - ma wyłonić najlepszą ofertę
tryb bezprzetargowy
pojęcie gospodarowania
organy
darowiznę nieruchomości
zasada ekwiwalentności
zasada jawności
tryb przetargowy i bezprzetargowy
trwały zarząd, wywłaszczenie nieruchomości
Oddawanie w trwały zarząd
Art. 43. 1. Trwały zarząd jest formą prawną władania nieruchomością przez jednostkę organizacyjną.
2. Jednostka organizacyjna ma prawo, z zastrzeżeniem ust. 6, korzystania z nieruchomości oddanej w trwały zarząd, a w szczególności do:
1) korzystania z nieruchomości w celu prowadzenia działalności należącej do zakresu jej działania;
2) zabudowy, odbudowy, rozbudowy, nadbudowy, przebudowy lub remontu obiektu budowlanego na nieruchomości, zgodnie z przepisami Prawa budowlanego, za zgodą organu nadzorującego;
3) (54) oddania nieruchomości lub jej części w najem, dzierżawę albo użyczenie na czas nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd, z równoczesnym zawiadomieniem właściwego organu i organu nadzorującego, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony do 3 lat, albo za zgodą tych organów, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub czas nieoznaczony, jednak na okres nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd; zgoda jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość.
Wywłaszczanie nieruchomości
Art. 112.
2. Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.
3. Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy.
4. Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej.
Art. 113. 1. Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego.
2. Nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa nie może być wywłaszczona. Nie dotyczy to wywłaszczenia prawa użytkowania wieczystego oraz ograniczonych praw rzeczowych obciążających nieruchomość.
Wywłaszczenie - przygotować dodatkowo
- rokowania
* nie poprzedza się rokowaniami wywłaszczenia pod drogi publiczne
- postępowania incydentalne i wpadkowe podczas postępowania adm. w sprawie wywłaszczenia
* gdy chodzi o podział nieruchomości
- rozprawa administracyjna jest obligatoryjna przy wywłaszczeniu
* prowadzi ją starosta
* przed rozprawą starosta wzywa strony do złożenia dokumentów i wyjaśnień
* termin rozprawy wyznacza starosta
* wyjątkiem od przeprowadzenia rozprawy adm. jest odstąpienie od rozprawy adm. w sytuacji wywłaszczenia nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym
waloryzacja - w przypadku zwrotu odszkodowania kwota odszkodowania powinna być zwaloryzowana, chyba, że nastąpiło wywłaszczenie przed 5 grudnia 1990 roku, wówczas kwota jest pomniejszana o 50%
art. 124,125, 126
Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne
Lekcja 10 (12.05.2009)
Kolokwium - prawo administracyjne osobowe
Lekcja 11 (19.05.2009)
Referaty
- trwały zarząd
* jest to władanie nieruchomością na podstawie stosunku administracyjnoprawnego, a nie umowy cywilnoprawnej
* decyzja o oddaniu w trwały zarząd ma elementy opisane w KPA i w samej ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami
- instrumenty kształtowania polityki przestrzennej
Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne
Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) "ładzie przestrzennym" - należy przez to rozumieć takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne;
2) "zrównoważonym rozwoju" - należy przez to rozumieć rozwój, o którym mowa w art. 3 pkt 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska
Miejscowy plan zagospodarowania
- musi być poprzedzony studium uwarunkowań, które jest tworzone raz dla całej gminy
- musi składać się z:
* części pisemnej
* części graficznej
* załączników
- plan sporządza się dla całej, lub dla części terytorium gminy
- sporządzenie planu jest zadaniem własnym gminy
- plan jest kontrolowany pod względem gospodarności i legalności przez wojewodę
Skutki prawne uchwalenia planu
art. 34 ust. 1
art. 36 ust. 1
- w pewnych wypadkach wymaga się pewnych konkretnych rozwiązań technicznych, co stanowi pewne ograniczenie prawa własności (np. wymaganie spadzistego dachu w górach)
- w przypadku, gdy po uchwaleniu miejscowego planu zagospodarowania wartość nieruchomości wzrasta, a właściciel chce ją sprzedać, to gmina może pobrać opłatę zwaną „rentą planistyczną”, która może wynosić do 30% wartości sprzedawanej nieruchomości.
13