SYSTEM KORZENIOWY- to wszystkie korzenie rośliny, silnie rozczłonkowany układ penetrujący podłoże. Stanowi on dolny biegun osiowych organów roślinnych, u których górny biegun to pęd. Dostarcza roślinom wodę i substancje odżywcze(sole mineralne), utrzymuje rośliny na podłożu i służy do gromadzenia substancji zapasowych.
- Palowy (osiowy)- Składa się z jednego korzenia głównego, rosnącego pionowo w dół oraz z korzeni bocznych, zwykle krótszych i cieńszych, rosnących ukośnie lub poziomo. Korzeń główny rozwija się tu z korzenia zarodkowego i nazywany jest w związku z tym korzeniem pierwotnym. np: rzepak, fasola, łubin, mak, pomidor, papryka.
- Wiązkowy- Gdy korzeń główny wcześnie przestaje rosnąć lub zanika-rozwija się pęk korzeni bocznych ewentualnie pęk korzeni wyrastających wprost z łodygi(korzenie przybyszowe).
PĘD- to nadziemna część rośliny złożona z łodygi, będącej osią pędu, oraz osadzonych na niej organów bocznych - liści. Liście osadzone są na łodydze w regularnych odstępach. Miejsca, z których wyrastają, są często węźlasto zgrubiałe (np. u traw) i nazywają się węzłami. Dzielą one łodygę na odcinki - międzywęźla. W fazie rozmnażania rośliny pęd wytwarza również pączki, kwiaty i owoce.
ULISTNIENIE(filotaksja): rozmieszczenie liści na łodydze:
- skrętoległe- jeśli z jednego węzła wyrasta jeden liść i jest on ustawiony w różnych płaszczyznach i można wyznaczyć linię spiralną łączącą liście wyrastające z kolejnych węzłów,
- naprzemianległe- jeśli z jednego węzła wyrasta jeden liść, ale ustawiony jest on w jednej płaszczyźnie,
- naprzeciwległe-jeśli z węzła wyrastają dwa liście które mogą być w jednej płaszczyźnie,
- naprzeciwległe krzyżowe- jeśli z węzła wyrastają dwa liście, które mogą być w dwóch płaszczyznach,
- okółkowe- z jednego węzła wyrastają trzy lub więcej liści,
- różyczkowe (rozetkowe)- mogą być w każdym z powyższych typów ulistnienia lecz zebrane na silnie skróconym pędzie.
TRWAŁOŚĆ PEDÓW:
- drzewo-(arbor)- duża roślina wieloletnia, posiadająca łodygę w postaci pnia, zakończona koroną z bocznymi rozgałęzieniami, kwitnie i owocuje wielokrotnie,
- krzew-(frutex) roślina bez pnia głównego rozgałęziona od samego dołu, ma zdrewniałe pędy, nie przekraczająca kilku metrów, roślina wieloletnia(rododendron).
- krzewinka- mały krzew gęsto rozgałęziony, nie przekracza 50cm wys.
- podkrzew- roślina posiadająca niższe odcinki pędów zdrewniałych, górne zielne nietrwale i ginące(lawenda)
- bylina- roślina trwała, zielna, ma pędy podziemne: kłącza, bulwy, cebule a której pędy nadziemne corocznie obumierają, może zakwitać wiele razy,
- roślina dwuletnia- roślina przechodząca pełny cykl rozwojowy w ciągu 2lat,kilełkuje i rozwija liście w jednym roku a zakwita, owocuje i ginie w drugim(marchew)
- roślina roczna- przechodzi cykl rozwojowy w 1 roku, potem ginie.
MODYFIKACJE PEDÓW- Pędy oraz ich części mogą być wykształcone w sposób nietypowy i pełnić nietypowe funkcje
- Rozłogi - odgałęzienia dolnej części nadziemnego pędu, płożące się przy ziemi lub pod nią. Służą do rozmnażania wegetatywnego, np. poziomka, truskawka. Rozłogi są organami spichrzowymi roślin.
- Kłącza - podziemne organy przypominające pozornie korzenie; mają zredukowane łuskowate liście, pąki boczne i korzenie przybyszowe; są wieloletnie. Stanowią organy spichrzowe i przetrwalnikowe, służą do rozmnażania wegetatywnego, np. rabarbar, szparag, kosaciec, konwalia, perz, większość paproci.
- Bulwy pędowe - podobnie jak kłącza są podziemnymi łodygami; w odróżnieniu od kłączy ich wzrost jest ograniczony; zwykle nie wytwarzają korzeni przybyszowych oraz trwają tylko jeden sezon wegetacyjny. Są to pędy, których łodyga uległa silnemu zgrubieniu i skróceniu, a liście całkowitej redukcji. Powszechnym przykładem są bulwy ziemniaka (ziemniak wytwarza 3 rodzaje pędów: pęd nadziemny, podziemne rozłogi, tzw. stolony, oraz bulwy pędowe), bulwy słonecznika bulwiastego, szafranu, zimowita, kalarepy, rzodkiewki.
- Cebule - organ podziemny, którego główną część stanowią przekształcone liście. Łodyga jest silnie skrócona i tworzy tzw. piętkę. Cebula jest organem przetrwalnikowym, spichrzowym i służy do rozmnażania wegetacyjnego, np. cebula uprawna, tulipan.
- Gałęziaki- są to upodobnione do liści krótkopędy; występują u roślin środowisk suchych; w roś tych zachodzi redukcja liści, a ich funkcje przejmują łodygi. U kaktusów liście przekształcają się w ciernie, a ich funkcje pełnią spłaszczone mięsiste łodygi, np. opuncja. O tym, że są to przekształcone łodygi, świadczy wyrastanie na nich zredukowanych liści i kwiatów, np. liściokwiat, szparag.
- Ciernie- w odróżnieniu od kolców, które są wytworami skórki, występują tylko w węzłach liściowych i zawierają wiązki przewodzące, łączące się z wiązkami łodygowymi. Są to twory sztywne, szydlaste, zaostrzone i silnie zdrewniałe. Mogą powstawać z przekształcenia liści, np. u kaktusów lub przylistków (robinia akacjowa). Ciernie pędowe wyrastają w pachwinach liści z pąków bocznych i są przekształconymi łodygami, np. ciernie głogu, tarniny.
- Pędy magazynujące wodę- zawierają miękisz wodny, zgrubiałe pędy sukulentów pędowych; pełnią jednocześnie funkcje asymilacyjne, np. kaktusy.
- Wąsy- podobnie jak ciernie mogą być pochodzenia liściowego lub pędowego; są to organy czepne, cienkie, wrażliwe na dotyk, owijające się dookoła podpory. Mogą występować na nich szczątkowe liście i kwiaty, np. męczennica, winorośl.
MORFOLOGIA LIŚCI- składa się z różnokształtnej, zwykle spłaszczonej blaszki liściowej osadzonej bezpośrednio lub za pomocą ogonka liściowego na łodydze. Ogonek liściowy lub bezpośrednio blaszka liściowa umieszczone są na łodydze za pomocą tzw. nasady liścia. U niektórych roślin (np. u traw) dolna część liścia rozrasta się w pochwę liściową. Pełni ona funkcję wzmacniającą łodygę, zwiększa powierzchnię asymilacyjną lub pełni funkcje spichrzowe i ochronne. U traw i turzycowatych liście na granicy pochwy i blaszki liściowej mają języczek liściowy. U nasady liści, zwłaszcza tych zaopatrywanych przez trzy ślady liściowe, wykształcają się przylistki(zwykle dwa).Liście asymilacyjne są zwykle spłaszczone grzbieto-brzusznie. Dolna strona liścia zwana jest odosiową lub grzbietową. Górna strona liścia zwana jest doosiową lub brzuszną. Cechy takie jak nerwacja (użyłkowanie), czyli układ wiązek przewodzących i usytuowanie liścia na łodydze są często cechami charakterystycznymi gatunku podobnie jak: kształt liścia, jego brzegu, nasady i zakończenia.
KWIATOSTANY- skupienie rozgałęzienia pedow,które nie rozwijaja się wegat a sa zakończone kwiatami.
Groniaste- monopodialne(jednoosiowe) pędy boczne słabo rozwinięte, pęd główny rośnie całe życie, silnie rozwinięty, kwiaty najmłodsze bliżej części szczytowej, zakwitanie-od dołu ku górze lub dośrodkowo np.: grono-konwalia, baldachogrono- jabłoń, kłos-babka, kotka=bazia(kłos), kolba-kukurydza, wiecha-bez lilak, główka-koniczyna, koszyczek-słonecznik, baldach prosty-wiśnia, baldach złożony-marchew, kłos złożony-żyto,
Wierzchotkowate- sympodialne(wieloosiowe) zakwitanie od góry ku dołowi i od środka, najstarszy kwiat na szczycie wierzchotki:jednoramienne:wachlarzyk,sierpik-niezapominajka,dwurzedka-kosaćec,skretek,dwuramienne-rogownica,wieloramienne-wilczomlecz.
LIŚCIE PODKWIATOWE I KWIATOSTANOWE:
-podkwiatek- liść na szypułce kwiatowej,
- przysadka- liście z kąta którego wyrasta kwiat,
- podsadka- liść z kąta którego wyrasta cały kwiatostan,
- pokrywki- u nasady szypułek w baldaszku,
- pokrywy- u nasady szypuł w baldachach złożonych,
- plewinka- łuseczkowaty liść na dnie kwiatostanu,
- pochwa- rząd kolbokwiatowców, obejmuje kwiatostan, przyjmuje funkcje powabni,
- plewy- stoją u nasady kłoska trawy,
- plewki- obejmują poszczególne kwiaty w kłoskach trawy,
- łuszczki- zastępują zredukowany okwiat.
EKOLOGICZNE GRUPY ROŚLIN
- hydrofity- rośliny wodne,
- hygrofity- w cieniu, rośliny tropikalne,
- kserofity- bardzo suche środowisko (sklerofity-sztywne, skórzaste, sukulenty-mięsiste soczyste)
- kriofity- bagienne, niskie temperatury,
- mezofity- klimat umiarkowany,
- tropofity- klimat zmienny, krótki okres wegetacji, pnącza- zielona łodyga, liany- zdrewniała łodyga,
- epifity(porośla)- na pniach i gałęziach drzew,
- rośliny mięsożerne- na ubogich glebach, pasożyty, półpasożyty,
- saprofity(roztocza)- z martwych szczątek ciała,
- halofity, terofity (jednoroczne), kryptofity (skrytopączkowe), hemikryptofity (naziemnopączkowe), chamefity (niskopączkowe), fanerofity (jawnopaczkowe)
UKŁAD WYDZIELNICZY:
- zewnętrzny(egzotropowy)- hydretody epidermalne i epitermalne: miodniki, trichomy i emergencje(olejki, sole), skórka wydzielnicza, włoski parzące, gruczoły sekrecyjno-absorbcyjne, kolatery pąki zimujące,
- wewnwtrzny- mlecznik, idioblasty wydzielnicze, komórki barwnikowe, krzemianowe, tyrozynowe kryształonośne, litocysty, śluzowe, olejowe, wewnętrzne trichomery wydzielnicze.
TKANKA WZMACNIAJĄCA- Komórki tej tkanki mają silnie zgrubiałe ściany, często martwe, wysycone substancjami zwiększającymi wytrzymałość mechaniczną; tkanka ta zapewnia roślinie sprężystość, sztywność, wytrzymałość i stabilny układ przestrzenny organów
Sklerenchyma (twardzica)- kom martwe, bez protoplastu, różnokształtne, o silnie zgrubiałych ścianach inkrustowanych ligniną (drzewnikiem).Charakterystyczne dla tej tkanki są włókna oraz komórki kamienne (sklereidy), które skupiają się w miejscach narażonych na zginanie, rozciąganie i uszkodzenia mechaniczne.
Kolenchyma (zwarcica)- komórki żywe o charakterze miękiszowym, ściśle upakowane, których ściany komórkowe są zgrubiałe; zbudowane są z celulozy i pektyn (nie mają drzewnika),dlatego zachowują pewną elastyczność i zdolność do podziałów, rozciągają się i rosną. Kolenchyma występuje w młodych, rosnących organach nadziemnych. Wyróżniamy: kolenchymę kątową - zgrubienia w rogach stykających się ścian komórkowych i kolenchymę płatową - zgrubienia na ścianach stycznych do powierzchni organu.
TKANKA MERYSTEMATYCZNA- charakteryzuje się ciągłymi podziałami i wzrostem. Komórki są drobne, silnie zwakuolizowane, mają gęstą cytoplazmę i cienką ścianę komórkową, znajdują się w różnych stadiach mitozy, ostatecznie różnicują się w komórki tkanek stałych. Ze względu na lokalizację w roślinie dzielimy je na: wstawowe - interkalarne, wierzchołkowe (stożki wzrostu łodygi i korzenia), boczne (kambium i fellogen), przyranne (kallus), archesporialne i zarodkowe. Funkcją tej tkanki jest ciągłe i regularne tworzenie nowych komórek, co w konsekwencji powoduje przyrost organów na długość oraz na grubość, powstawanie drewna i łyka wtórnego, korka, komórek miękiszowych fellodermy, zabliźnianie i zarastanie ran, zrastanie zrazu i podkładki w przypadku szczepień, tworzenie zarodników oraz wzrost zarodka; dają także początek wytworom skórki.
TKANKA MIĘKISZOWA - parenchyma: ze względu na pełnione funkcje wyróżniamy:
- miękisz zasadniczy - występuje w przestrzeniach między innymi tkankami, zachowuje luźny układ komórek, jego zadaniem jest utrzymanie turgoru (jędrności) rośliny.
- miękisz asymilacyjny (chlorenchyma) - występuje w liściach i zielonych częściach łodyg, bierze udział w fotosyntezie i zawiera dużą liczbę chloroplastów.
- miękisz spichrzowy (zapasowy) - w jego komórkach znajdują się leukoplasty wypełnione ziarnami skrobi, tłuszczem lub białkiem. Stanowi tkankę zapasową dla roślin wieloletnich, dzięki niemu mogą przetrwać niekorzystne okresy, przerwy w wegetacji. Występuje obficie w nasionach, bulwach, kłączach, owocach, korzeniach, np. ziarniaki zbóż, marchew, cebula, kapusta.
- miękisz powietrzny (aerenchyma) - komórki o kształtach nieregularnych, luźno ułożone, tworzy duże przestwory komórkowe umożliwiające przewietrzanie rośliny; występuje u roślin rosnących w podłożu ubogim w tlen, np. rośliny bagienne, błotne.
- miękisz wodny- podobny do miękiszu spichrzowego, ale zamiast substancji organicznych gromadzi wodę;
występuje u roślin narażonych na częste i długotrwałe braki wody w środowisku, np. u kaktusów, agaw, aloesów.
UKŁAD RUCHOWY- (ruchy z udziałem protoplastów)
- turgorowe- zmiana objętości komórki (nastie, trpizmy)
- wzrostowe- nierównomierne powiększanie komórki (ruchy bez udziału protoplastów)
- kserochazja, higrochazja, kohezyjne (ubytek wody, nierównomierne wysychanie)
ANATOMICZNE PODSTAWY ZRZUCANIA ORGANÓW
1. przygotowanie strefy predestynowej strukturalnie i fizjologicznie do oddania organów.
2. dojrzewanie pokładu rozdzielającego- podziały komórkowe w płaszczyźnie równikowej do powierzchni przyszłej blizny, procesy rozkładu ścianorozklejanie lub rozpad Komorek
3. wytworzenie blizny- pokład LS(ligninowo- suberynowy) niepoprzedzony podziałami, pokład LS poprzedzony podziałami komórkowymi (brzoza), korek perydermy(wierzba).
UKŁAD MECHANICZNY- sklerenchyma, kolenchyma, ściana komórkowa
UKŁAD CHŁONNY- epiblema z włośnikami, korzenie mikoryzowe, specjalne aparaty ma liściach pobierające wodę, arbuskale- silnie rozgałęzione strzępki w komórkach,
UKŁAD PRZEWODZĄCY(TRANSPORTOWY) symplast, apoplast, membranowy.
UKŁAD IZOLUJACY- epiderma(bariera mechaniczna), bariera chemiczna(antybiotyki, substancje ochronne), bariera powierzchniowa(kutner, łuski)
UKŁAD FOTOSYNTETYZUJACY- komórki zawierające chloroplasty, chlorenchyma zapewnia kontakt komórek z przestworami (dobra wymiana gazowa), możliwie optymalne wykorzystanie energii świetlnej, szybkie odp sacharozy.
TKANKA PRZEWODZĄCA- To tkanka stała, niejednorodna, która umożliwia roślinie przenoszenie substancji odżywczych: wody, soli mineralnych oraz produktów fotosyntezy na znaczne odległości - transport daleki.
tkanki złożone
- ksylem- transport bierny, komórki martwe, puste rury,
- ksylem i drewno- cewki i naczynia,
asymilaty
-floem transport aktywny, komórki żywe, ściany poprzeczne perforowane, rurki sitowe, podział asymetryczny(zanik jądra), pole sitowe na bocznych ścianach.
WIĄZKI PRZEWODZĄCE
- Kolateralna zamknięta- drewno naprzeciw łyka, bez miazgi, np. jednoliścienne.
- Kolateralna otwarta- drewno naprzeciw łyka, między nimi warstwa miazgi, np. dwuliścienne
- Bikolateralna- jedno pasmo drewna otoczone z dwóch stron łykiem zewnętrznym i wewnętrznym, występuje miazga, np. dynia, ziemniak
- Hadrocentryczne(współśrodkowe)- drewno otoczone wokół łykiem, np. paprocie
- Leptocentryczne (współśrodkowe)- łyko otoczone wokół drewnem, np. konwalia.
ROŚLINY NASIENNE- Są to rośliny kwiatowe. Proces zapłodnienia nie wymaga obecności wody, sporofit jest częścią dominującą. Gametofit rozwija się na sporoficie, Spermatophyta wytwarzają nasiona, do których zalicza się nagozalążkowe i okrytozalążkowe.
OKRYTOZALĄŻKOWE, to rośliny u których zalążki zamknięte są w zalążni słupka, a ich zapłodnienie odbywa się za pośrednictwem łagiewki pyłkowej, która przenosi do woreczka zalążkowego męskie komórki płciowe, po czym zalążek przekształca się w nasienie, a zalążnia w owoc.
NAGOZALĄŻKOWE z reguły rośliny drzewiaste, jedno- lub dwupienne, często o kwiatach rozdzielnopłciowych, wiatropylnych i bez okwiatu.
Zalążek(a po ich zapłodnieniu nasiona) żeński organ rozmnażania, rozwijają się na powierzchni wolnych owocolistków, niczym nie osłonięte. Owoce nie tworzą się, gdyż owocolistki nie są zrośnięte w zalążnię.
Nasiono,- organ roślin nasiennych powstający z zapłodnionego zalążka i składający się z zarodka otoczonego tkanką zapasową i osłoniętego łupiną nasienną. Funkcją nasiona jest przede wszystkim ochrona zarodka przed niesprzyjającymi warunkami
zewnętrznymi.
OWOC- występujący u okrytozalążkowych organ powstający z zalążni słupka i ewentualnie dna kwiatowego zawierający w swym wnętrzu nasiona, osłaniający je i ułatwiający rozsiewanie. Kluczowym składnikiem owoców ze względu na ich funkcję są nasiona, będące właściwymi organami rozmnażania i rozprzestrzeniania roślin. Owoc = Owocnia + Nasiona.
Rozmnażanie wegetatywne, forma rozmnażania bezpłciowego występująca u roślin, polega na tworzeniu całego organizmu z części rośliny; odbywa się za pośrednictwem różnych tworów - np. rozłogów, rozmnóżek, bulw, kłączy, cebul i odrostów, a także poprzez podziały poprzeczne lub podłużne komórki lub fragmentację organizmu macierzystego.
Rozmnażanie płciowe (generatywne) odbywające się za pomocą haploidalnych komórek rozrodczych - gamety żeńskiej i męskiej, powstających w narządach generatywnych. Po ich połączeniu powstaje diploidalna zygota, z której rozwija się zarodek, a później cała roślina.U roślin występują trzy sposoby rozmnażania płciowego:
oogamia- Jest to typ rozmnażania, który polega na połączeniu się nieruchliwej gamety żeńskiej z ruchliwą gametą męską.
anizogamia- polega na połączeniu się gamet posiadających wici i różniących się od siebie wielkością. Najczęściej spotykana jest anizogamia żeńska, gdyż gameta żeńska gromadzi materiały zapasowe.
izogamia- polega na połączeniu się ze sobą gamet, które są jednakowe pod względem rozmiarów i posiadanych wici.
zapylenie- proces obejmujący przeniesienie pyłku z pręcika bezpośrednio do okienka zalążka (u roślin nagozalążkowych) lub na znamię słupka (u roślin okrytozalążkowych) oraz rozwój pyłku. Pyłek może być przenoszony przez wiatr (wiatropylność), zwierzęta (zoogamia), przede wszystkim owady (owadopylność), ale także np. przez ptaki (ornitogamia) oraz wodę (wodopylność, czyli hydrogamia)
Mikrorozmnażanie jest to wegetatywne rozmnażanie roślin w sterylnych warunkach laboratoryjnych na sztucznych pożywkach pozwalające na uzyskanie dużej liczby wyrównanych genotypowo i fenotypowo, wolnych od patogenów i szkodników sadzonek. Główne zastosowania kultur tkankowych in vitro przedstawia się następująco: szybkie i wydajne rozmnażanie wegetatywne, uniezależnienie wegetatywnego rozmnażania roślin od pór roku oraz pogody, dzięki czemu można namnażać rośliny przez okrągły rok, uzyskanie roślin wolnych od chorób wirusowych, utrzymanie linii czystych roślin dla hodowców ,przyspieszenie rozmnażania roślin trudnych do mnożenia w sposób tradycyjny poprzez wysiew nasion.
SPOSOBY ROZMNAŻANIA WEGETATYWNEGO
- Przez specjalnie przekształcone pędy, takie jak: rozłogi ścielące się po ziemi lub rosnące pod ziemią, kłącza - pędy podziemne, bulwy i cebule.
- Przez korzenie wytwarzające pędy przybyszowe lub liście wytwarzające pączki i korzonki. Zakorzenianie się wygiętych pędów opierających się o ziemię - odkłady.
- Apomiksja, czyli powstawanie zarodków i nasion z pominięciem procesów płciowych. Zarodek może utworzyć się z komórek woreczka zalążkowego, np. niezapłodnionej komórki jajowej (partenogeneza) lub z synergid. Dodatkowe zarodki, tzw. przybyszowe, formują się z komórek ośrodka lub osłonek zalążka.
- Sztuczne rozmnażanie wegetatywne przez: sadzonki - odnóżki pędowe, korzeniowe lub liściowe; odkłady, czyli jednoroczne pędy drzew lub krzewów, oraz szczepienie - połączenie fragmentu pędu szlachetnej rośliny (zraz) z dziką odmianą (podkładka), z którą się zrasta.
- Cebula, kłącza, za pomocą szczepienia.
Nagozalążkowe drobnolistne- dzieli się na klasy:
- miłorzębowe, szpilkowe, kordaity
Szpilkowe- obejmująca drzewa lub krzewy o liściach przeważnie drobnych, szpilkowatych, niekiedy łuskowatych, długotrwałych (rzadko opadających co roku). Drewno z przewodami żywicznymi. Kwiaty rozdzielnopłciowe, skupione w szyszkach męskich (mikrostrobilach) i żeńskich (makrostrobilach). Zalążki znajdują się na górnej powierzchni łusek nasiennych, drewniejących w miarę dojrzewania nasion.
Miłorzębowe (Ginkgopsida)- w obrębie klasy wyróżnia się tylko jeden żyjący reliktowy gatunek - miłorząb dwuklapowy. Silnie rozwinięty sporofit w postaci rozgałęzionego pnia o pędach zróżnicowanych na długopędy i krótkopędy. Liście mają kształt wachlarzowaty i unerwienie widlaste składające się z dychotomicznie rozgałęzionych wiązek przewodzących. Zalążki występują parami na trzoneczkowatych makrosporofilach. Pod okienkiem zalążka znajduje się komora, do której wciągane są ziarna pyłku. Rośliny wiatropylne, rozdzielnopłciowe.
Nagozalążkowe wielkolistne- dzieli się na klasy:
- sagowce i gniotowe, paprocie nasienne, benefity
Sagowce, gniotowe- mają drewno zbudowane z naczyń, a organy rozmnażania zebrane są w rozgałęzione, kłosokształtne zbiory. Przeważnie rośliny drzewiaste o pniu typu kłodziny, z pióropuszem pierzastych liści na szczycie, dwupienne.
GRUPY EKOLOGICZNE GLONÓW-
- glony planktonowe (fitoplanktony-biernie unoszone)
- neuston (barwne naloty na błonce wodnej na powierzni wody,
- bentos(glony osiadłe)
- supralitoral (poza największym przypływem)
- litoral(w strefie przypływów i odpływów)
- sublitoral, glony słonych wód śródlądowych(Daraliella)
- glony śniegu i lodu(kriofity)
- glony glebowe (fitoedafon)
- glony naziemne
- glony aerofityczne (atmosferyczne)
- glony epibiotyczne(na powierzchni zwierząt)
- glony cieplic (termiczne)
- glony w środowisku żywym (Anabaena u Azdli)
- porosty
ZNACZENIE GLONÓW; producenci materii organicznej, zasiedlają nieopanowany przez inne organizmy biotop, przemiany geologiczne(diatomit), pasożyci, symbionty, udział w gospodarce rybnej, nawóz, pasza, pokarm dla ludzi, agar-źródło jodu, soli K, Na, kwasu alginowego, wykorzystanie w medycynie ludowej, ziemia okrzemkowa
GLONY- to eukariotyczne organizmy nie stanowiące żadnej jednostki systematycznej, plechowce, żyjące w wodzie lub środowisku wilgotnym i rozmnażające się za pomocą zarodników.
POROSTY- utworzone przez powiązanie komórki glonu i strzępki grzyba. są roślinami symbiotycznymi (pionierskimi) porastającymi korę drzew, kamienie, gleby najbardziej ubogie, a także bardziej suche zwane też "glebami poligonowymi". Porosty rozmnażają się płciowo (przez zarodniki zwane urwistkami lub soreliami, czyli małymi kuleczkami zawierającymi komórki glonu otoczonego przez grzybnię) lub też wegetatywnie poprzez rozłogi, strzępki grzybni. cechy: Asymilacja azotu przez porosty tworzą plechy, które mogą mieć dwie postacie. Komponenty grzybowe i glon mogą być rozmieszczone równomiernie (plecha homeomeryczna) lub komponenty ułożone są warstwowo (plecha heteromeryczna)W drugim przypadku wyróżniamy korę górną (grzyb), warstwę glonową i niżej warstwa strzępek grzyba.
KOMÓRKA PROKARIOTYCZNA- brak jądra, DNA znajduje się w pewnym rejonie cytoplazmy nie oddzielony od niej błoną, DNA jest w większości komórki kuliste połączone z niewielka ilością białek, są małe, nie posiadają cytoszkieletu, są rybosomy tz mniejsze 70S,nie ma RE i AG, posiada za to ścianę komórkową, brak wakuoli i mitochondriów, peroksysomy.
KOMÓRKA EUKARIOTYCZNA- z cytoszkieletem, Charakteryzuje się obecnością jądra kom, utworzonego przez linowe DNA (z wolnymi końcami) otoczone przez dwie błony śródplazmatyczne (otoczkę jądrową). DNA eukariotyczny tworzy kompleks z dużą ilością białek. Poza jądrem, komórki eukariotyczne mają wiele rejonów oddzielonych błonami od cytoplazmy(mitochondria, chloroplasty, siateczka śródplazmatyczna).
Są to komórki zwierząt, roślin, grzybów i protistów. Ich rozmiary to zazwyczaj kilkanaście do kilkudziesięciu mikrometrów, ale niektóre z nich osiągają rozmiary nawet do kilku centymetrów (jaja ptasie)
PRZEMIANA POKOLEŃ U MSZAKÓW-. Produkujący komórki rozrodcze gametofit może być jednopienny lub dwupienny. Występują na tym samym osobniku. Gametangia mszaków mają zawsze wielokomórkowe ścianki. Męskie plemnie są zazwyczaj kuliste lub maczugowate, a ruchliwe plemniki uwalniane są po pęknięciu ścianki gametangium. Żeńskie gametangia, mają kształt wazonika z długą szyjką. Na jego dnie znajduje się tylko jedna nieruchliwa kom jajowa. Plemnie i rodnie najczęściej są położone na szczycie łodyżki gametofitu, rzadziej z boku w kątach listków.