Choroby zakaźne związane z narkotykami w krajach Unii Europejskiej

Jedną z poważniejszych konsekwencji zdrowotnych zażywania nielegalnych narkotyków, zwłaszcza dożylnie, jest przenoszenie wirusa HIV i innych chorób zakaźnych, szczególnie wirusowego zapalenia wątroby typu C i B. Związek pomiędzy dożylnym przyjmowaniem narkotyku i przenoszeniem zakażenia jest dobrze udokumentowany. Dlatego ograniczenie dożylnego przyjmowania narkotyków i dzielenia się sprzętem do iniekcji są podstawowym celem działań interwencyjnych dla zdrowia publicznego w tej dziedzinie. Badania wskazują ponadto na zależność między zażywaniem narkotyków i wysoce ryzykownymi zachowaniami seksualnymi — rośnie zatem znaczenie łączenia antynarkotykowych działań interwencyjnych ze strategiami zdrowia publicznego dotyczącymi zdrowia seksualnego. Pod względem monitorowania na poziomie europejskim dane dotyczące chorób zakaźnych zbiera się poprzez system regularnych zgłoszeń, w których dożylne zażywanie narkotyku może zostać odnotowane jako czynnik ryzyka, jak również poprzez specjalne badania grup zażywających narkotyki w różnych okolicznościach.

HIV i AIDS

Najnowsze tendencje w nowo odnotowanych przypadkach zakażeń wirusem HIV

Obecnie większość krajów zgłasza niskie wskaźniki nowo zdiagnozowanych przypadków zakażenia wirusem HIV przypisywanego dożylnemu zażywaniu narkotyków. Kraje, w których utrzymują się niskie wskaźniki liczby zakażeń wirusem HIV wśród osób zażywających narkotyki dożylnie, dają możliwość zbadania czynników, które wpływają na taki stan rzeczy — do tego nawołuje bieżący antynarkotykowy plan działania UE i jest to zarazem główny punkt skoordynowanego badania EMCDDA. Nie należy jednak popadać w samozadowolenie. Ani Hiszpania, ani Włochy, które doświadczyły epidemii zakażeń wirusem HIV wśród osób zażywających narkotyki dożylnie, nie dostarczają danych o zgłoszonych przypadkach zakażeń wirusem HIV, co zdecydowanie negatywnie wpływa na wartość danych służących do opisu sytuacji w całej UE. Ponadto dane pochodzące niektórych krajów dają podstawy do obaw, że liczba przypadków zakażeń wirusem HIV może wzrastać, przynajmniej wśród części osób zażywających narkotyki dożylnie.

We Francji, gdzie przypadki zakażenia HIV rejestruje się dopiero od 2003 r., odnotowano wzrost zakażeń wirusem HIV wśród osób zażywających narkotyki dożylnie (chociaż przy niskim poziomie wyjściowym), od szacowanej wartości 2,3 przypadku na milion mieszkańców w 2003 r. do 2,9 przypadku w 2004 r. Dane te wykazują ogólną zgodność z dostępnymi danymi uzyskanymi w badaniach (patrz poniżej), należy jednak pamiętać, że nowo wprowadzone systemy sprawozdawcze często bywają niestabilne. W Portugalii odnotowany wcześniej wyraźny spadek nowo zdiagnozowanych przypadków zakażenia HIV wśród osób zażywających dożylnie narkotyki okazuje się wątpliwy w świetle danych za 2004 r., według których wskaźnik zakażeń HIV wynosi 98,5 przypadku na milion mieszkańców, co stanowi najwyższą wartość w UE (186). W Wielkiej Brytanii liczba zakażeń wirusem HIV wśród osób zażywających dożylnie narkotyki powoli wzrastała, ale obecnie ustabilizowała się na poziomie niewiele poniżej 2,5 przypadku na milion mieszkańców w ciągu roku. W Irlandii liczba zakażeń wzrosła pod koniec lat 90-tych, osiągając w 2000 r. maksymalny poziom 18,3 przypadku na milion mieszkańców w ciągu roku, po czym w 2001 r. spadła do 9,8 przypadku na milion mieszkańców, a następnie wzrosła do 17,8 przypadku na milion mieszkańców w 2004 r.

Epidemie HIV związane z dożylnym zażywaniem narkotyków miały niedawno miejsce w Estonii i na Łotwie — w 2001 r. oraz na Litwie — w 2002 r. Od tego czasu wskaźniki te znacznie spadły, a spadku wskaźnika nowo zgłaszanych przypadków należy oczekiwać po zakończeniu początkowego etapu epidemii, w momencie stabilizacji endemicznego poziomu zakażeń (patrz poniżej).

Dane seroepidemiologiczne dotyczące wirusa HIV wśród poddanych badaniom osób zażywających narkotyki dożylnie

Dane seroepidemiologiczne dotyczące osób przyjmujących narkotyki dożylnie (odsetek zakażonych ustalony na podstawie próbek pobranych od osób wstrzykujących narkotyki) to ważne uzupełnienie danych o przypadkach zakażenia HIV. Regularne badania seroepidemiologiczne i rutynowe monitorowanie danych z testów diagnostycznych mogą potwierdzić wnioski wyciągnięte z danych o przypadkach zakażenia oraz zapewnić bardziej szczegółowe informacje dotyczące konkretnych regionów i obiektów. Jednakże dane o rozpowszechnieniu zakażeń pochodzą z różnych źródeł i czasami mogą być trudne do porównania, zatem należy je interpretować ostrożnie.

Potwierdzeniem odnotowanego ostatnio w niektórych krajach wzrostu liczby zakażeń HIV, o którym świadczą dane ze zgłoszonych przypadków, są przede wszystkim dostępne dane seroepidemiologiczne, chociaż mogą one wskazywać potrzebę zachowania wzmożonej czujności także w innych krajach.

W krajach bałtyckich dostępne dane seroepidemiologiczne wskazują, że wśród osób zażywających narkotyki dożylnie zakażenia nadal nie zostały opanowane .W Estonii niedawne badanie wykazało, że wskaźnik zakażeń wśród osób dożylnie zażywających narkotyki wzrasta w jednym z regionów (Tallin: z 41% spośród 964 próbek w 2001 r. do 54% spośród 350 próbek w 2005 r.), a szczególnie wysokie było w innym regionie (Kohtla-Järve: 90 na 100 próbek). Na Łotwie dwie serie czasowe danych seroepidemiologicznych dotyczących osób zażywających narkotyki dożylnie wykazują stały wzrost zakażeń do 2002/2003 r., podczas gdy trzecia seria wykazuje spadek po osiągnięciu maksymalnej wartości w 2001 r. Na Litwie dane za 2003 r. wskazują wzrost zakażeń HIV wśród badanych osób przyjmujących narkotyki dożylnie, przechodzących terapię, uczestniczących w programach wymiany igieł i hospitalizowanych, z wartości 1,0-1,7% w latach 1997-2002 do 2,4% (27 na 1112 przypadków) w 2003 r.

W krajach, w których wcześniej występował wysoki wskaźnik zakażeń wirusem HIV wśród osób zażywających narkotyki dożylnie (w Hiszpanii, Francji, Włoszech, Polsce i Portugalii), pojawiły się nowe oznaki dalszego przenoszenia wirusa na poziomie krajowym, w określonych regionach lub w określonych grupach osób zażywających narkotyki dożylnie. W tych krajach należy zwrócić uwagę na fakt, że wysoki wskaźnik zakażeń wynikający z epidemii na wielką skalę, które panowały w latach 80-tych i 90-tych, zwiększa prawdopodobieństwo zakażenia w przypadku zachowań wysokiego ryzyka.

W Hiszpanii i we Włoszech dane o odnotowanych przypadkach zakażenia nie są dostępne. Dane z rutynowych testów diagnostycznych są trudne w interpretacji, gdyż ich wyniki mogą zależeć od różnych kryteriów doboru, a mimo to stanowią w tych krajach powód do niepokoju. W Hiszpanii wskaźnik zakażeń HIV wśród młodych osób zażywających narkotyki dożylnie (poniżej 25 lat), poddanych testom podczas terapii, utrzymywał się na stałym poziomie ponad 12% do 2002 r., a wśród nowych osób zażywających narkotyki dożylnie (określonych jako osoby wstrzykujące narkotyk krócej niż dwa lata) wzrósł z 15% do 21% w latach 2000-2001, co wskazuje na wysoką zachorowalność do 2002 r. We Włoszech tendencje wśród osób zażywających narkotyki dożylnie wykazują duże różnice zależnie od regionu, a w niektórych regionach w ostatnim okresie nastąpił wyraźny wzrost liczby zakażeń (Bolzano, Liguria, Molise, Toskania i Umbria).

W Polsce według badań lokalnych wirus HIV rozprzestrzeniał się do niedawna, co wynika z wysokich wskaźników zakażeń wśród młodych osób zażywających narkotyki dożylnie (15% w 2002 r. w jednym z regionów, 4-11% w 2004 r. w dwóch innych regionach). W badaniu przeprowadzonym w 2002 r. zgłoszono cztery przypadki (9%) zakażeń HIV w próbie 45 nowych osób zażywających narkotyki dożylnie. Jednak w badaniu przeprowadzonym w 2004 r. na próbie 20 nowych osób nie wykryto żadnego przypadku.

W krajach, które nigdy nie doświadczyły dużej epidemii HIV wśród osób zażywających narkotyki dożylnie, ostatnie dane dotyczące wskaźnika zakażeń wskazują na konieczność zachowania czujności. Dotyczy to prawdopodobnie Luksemburga, Austrii i Wielkiej Brytanii, chociaż wzrost jest ograniczony i nie potwierdzają go dane o zgłoszonych przypadkach.

Kraje o niskim wskaźniku zakażeń wirusem HIV

Wskaźnik zakażeń wirusem HIV wśród poddanych badaniom osób zażywających narkotyki dożylnie nadal wykazuje znaczne zróżnicowanie w poszczególnych krajach UE .W niektórych krajach wskaźnik zakażeń HIV u osób zażywających narkotyki dożylnie ostatnio wzrósł lub utrzymuje się od wielu lat na wysokim poziomie. Natomiast w kilku innych krajach w latach 2003-2004 wskaźnik ten utrzymywał się na bardzo niskim poziomie. Wskaźnik zakażeń wirusem HIV wynosił około 1% (i mniej) w Czechach, Grecji, na Węgrzech, na Malcie, w Słowenii (na podstawie próbek pobranych na poziomie krajowym) oraz w Słowacji, Bułgarii, Rumunii, Turcji i Norwegii, (na podstawie próbek pobranych na poziomie regionalnym). W niektórych spośród tych krajów (np. na Węgrzech) zarówno wskaźnik zakażeń wirusem HIV, jak i wirusowego zapalenia wątroby typu C (HCV) należą do najniższych w Europie, co wskazuje na niski udział dożylnego zażywania narkotyków (patrz „Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C”). W niektórych krajach jednak (np. w Rumunii) istnieją dowody na wzrost zakażeń wirusowym zapaleniem wątroby typu C.

Różnice w rozpowszechnieniu zakażeń wirusem HIV wśród osób zażywających narkotyki dożylnie w zależności od płci

Dostępne dane seroepidemiologiczne za okres 2003-2004 ujawniają różnice między badanymi mężczyznami a kobietami, zażywającymi narkotyki dożylnie (188). Połączone dane z Belgii, Estonii (2005 r.), Hiszpanii (2002 r.), Francji, Włoch, Luksemburga, Austrii, Polski i Portugalii składają się na próbkę złożoną z 124 337 mężczyzn i 20 640 kobiet, w większości badanych w ośrodkach terapii uzależnień lub innych placówkach pomocy dla narkomanów. Ogólny wskaźnik zakażeń wynosi 13,6% wśród mężczyzn i 21,5% wśród kobiet. Występują wyraźne różnice między krajami, a wskaźnik zakażeń wśród kobiet w porównaniu z analogicznym wskaźnikiem wśród mężczyzn jest najwyższy Estonii, w Hiszpanii, Włoszech, w Luksemburgu i Portugalii, podczas gdy w Belgii tendencja jest przeciwna i wskaźnik zakażeń jest wyższy wśród mężczyzn.

Częstotliwość zachorowań na AIDS i dostępność wysoce aktywnej terapii antyretrowirusowej (HAART)

Ponieważ wysoce aktywna terapia antyretrowirusowa (HAART), dostępna od 1996 r., skutecznie powstrzymuje zachorowania na AIDS u osób zakażonych wirusem HIV, dane dotyczące zachorowalności na AIDS stały się mniej przydatne jako wskaźnik przenoszenia wirusa HIV. Nadal jednak dają one obraz ogólnego obciążenia chorobą objawową, a ponadto stanowią ważny wskaźnik wprowadzenia i zakresu terapii HAART wśród osób zażywających narkotyki dożylnie.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że w 2003 r. zakres terapii HAART wśród wymagających leczenia pacjentów był w krajach Europy Zachodniej wysoki (ponad 70%), natomiast bardziej ograniczony był w Europie Wschodniej, w tym w Estonii, na Litwie i Łotwie (189). Nowsze dane dotyczące zakresu stosowania terapii HAART wskazują na znaczną poprawę sytuacji. Obecnie we wszystkich państwach UE i w krajach kandydujących zakres ten wynosi przynajmniej 75%. Szczegółowe dane dotyczące dostępności terapii HAART wśród osób zażywających narkotyki dożylnie nie są dostępne, jednak dopiero okaże się, czy zwiększenie zakresu terapii spowoduje w Estonii i na Łotwie spadek zachorowalności na AIDS wśród osób wstrzykujących narkotyki.

We wszystkich czterech krajach Europy Zachodniej najbardziej dotkniętych przez AIDS, tj. w Hiszpanii, we Francji, we Włoszech i w Portugalii, liczba zachorowań spadła — w przypadku trzech pierwszych krajów od 1996 r., ale w Portugalii dopiero od 1999 r. Portugalia nadal jest krajem o najwyższym wskaźniku zachorowań na AIDS związanych z dożylnym zażywaniem narkotyków, wynoszącym w 2004 r. 31 przypadków na milion mieszkańców .Jednak podobny wskaźnik zachorowań, wynoszący 30 przypadków na milion, występuje na Łotwie.

Od końca lat osiemdziesiątych epidemia HIV/AIDS stanowi jeden z głównych problemów Unii Europejskiej, a jej zwalczanie ma priorytetowe znaczenie. Współpraca między państwami członkowskimi odegrała znaczącą rolę w ograniczeniu rozporzestrzeniania się choroby we wczesnych fazach epidemii. Unia Europejska finansuje projekty i tworzy sieci łączące wszystkie zaangażowane strony, pomagając w ten sposób w szybszym rozpowszechnianiu najlepszych praktyk i zwalczaniu problemów dotykających grupy szczególnego ryzyka. Unia podejmuje również działania w krajach rozwijających się i na skalę światową. Dostarcza ona 55% środków finansowych na rzecz Globalnego Funduszu Walki z AIDS, Gruźlicą i Malarią.

Ze względu na - potwierdzony uzyskanymi ostatnio danymi - wzrost liczby zachorowań we wszystkich 25 państwach członkowskich i państwach sąsiadujących z UE na wschodzie, podejmowane do tej pory środki i działania musza zostać wzmocnione. Za decydujące w zwalczaniu tej nowej fali epidemii uznano zapobieganie, leczenie, opiekę, wsparcie i partnerstwo. Przyszłe działania muszą koncentrować się na programach w zakresie profilatyki, które nadal stanowić będą jedno z podstawowych narzędzi walki z HIV/AIDS. Aby złagodzić negatywne skutki epidemii, profilaktykę wspierać należy łatwym dostępem do informacji, usług socjalnych, poradnictwa i leczenia. Osiągnięcie sukcesu wymaga mobilizacji odpowiednich środków i badań, koordynacji działań i finansowania konkretnych projektów. Zasadnicze, nieustannie podejmowane wysiłki zmierzające do opanowania epidemii HIV/AIDS odniosą skutek jedynie wtedy, gdy wszystkie zainteresowane strony będą wspólnie pracować nad stworzeniem dobrze fukcjonującego partnerstwa.

NIEMCY jako przykład kraju odnotowującego dużą zachorowalność na hiv

• Geje

Największy wzrost zachorowań odnotowano w środowiskach gejów

W Niemczech zanotowano gwałtowny wzrost zarażeń wirusem HIV.

Do zakażeń doszło głównie w środowisku młodych gejów w wielkich miastach.

Liczba zarażeń w pierwszej połowie tego roku wzrosła aż o dwadzieścia procent w porównaniu z poprzednim rokiem - poinformował Instytut imienia Roberta Kocha.

Sześćdziesiąt procent z tysiąca dwustu zakażonych stanowią geje, przeważnie między dwudziestym a trzydziestym rokiem życia.

Najwięcej zarażeń zanotowano w wielkich miastach takich jak Berlin, Kolonia, Monachium i Frankfurt.

W przypadku gejów ryzyko zarażenia się tym wirusem podwoiło się w ciągu ostatnich czterech lat.

Zdaniem lekarzy, powodem tego nagłego wzrostu zakażeń jest rosnące lekceważenie niebezpieczeństwa zachorowania na AIDS i zaniedbywanie środków ochronnych.

Szef instytutu imienia Kocha podkreślił, że zarażeń tych można było uniknąć i podkreślił konieczność przypominania ludziom, że mimo postępów farmaceutyki AIDS nie jest uleczalny.

W Niemczech 5 tys. osób choruje na AIDS, 44000 zostało zakażonych wirusem HIV, 23,5 tysiąca zainfekowanych HIV - zmarło.

Według Berlińskiego instytutu Roberta Kocha (RKI), w 2004 r. zarejestrowano w Niemczech 1600 nowych zakażeń wsród mężczyzn, 400 wśród kobiet i 20 wśród dzieci. Nastąpił dramatyczny wzrost infekcji we wschodnich Niemczech.

W Niemczech jedna piąta zakażonych HIV to kobiety. Aż 50 proc. nowych przypadków zarażenia notuje się wśród imigrantek - poinformował Hans Christoph Ule, prezes fundacji do walki z AIDS w Niemczech

Obecnie na AIDS zapadają najczęściej młodzi, wykształceni, heteroseksualni ludzie. Następuje szybki wzrost zakażeń HIV wśród dziewcząt i kobiet. Na świecie, kobiety stanowią obecnie połowę z 37,2 mln osób zakażonych HIV w przedziale wiekowym 15-49 lat. W ciągu ostatnich dwóch lat liczba kobiet zakażonych wzrosła o 48 proc. w krajach wschodniej Europy i środkowej Azji. W 2003 r. 6 tys. 441 nowych przypadków zarażenia .

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 24 kwietnia 2007 r. w sprawie zwalczania HIV/AIDS w Unii Europejskiej i w państwach z nią sąsiadujących w latach 2006-2009 (2006/2232(INI))

Parlament Europejski ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie HIV/AIDS: czas na działania(1) ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 30 listopada 2006 r. w sprawie AIDS(2) ,

- uwzględniając konkluzje Rady w sprawie zwalczania HIV/AIDS z dnia 6 czerwca 2005 r.,

- uwzględniając komunikat Sekretariatu Generalnego Rady z dnia 24 listopada 2005 r. zatytułowany "Światowy Dzień Walki z AIDS - oświadczenie UE w sprawie zapobiegania zakażeniom HIV na rzecz wolnego od AIDS pokolenia",

- uwzględniając strategię antynarkotykową UE (na lata 2005-2012) przyjętą przez Radę Europejską w dniu 17 grudnia 2004 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie zwalczania HIV/AIDS w Unii Europejskiej i w państwach z nią sąsiadujących w latach 2006-2009 (COM(2005)0654),

- uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego zatytułowany "Spójne ramy polityki europejskiej dotyczące działań zewnętrznych w celu zwalczania HIV/AIDS, malarii i gruźlicy" (COM(2004)0726),

- uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany "Europejska Polityka Sąsiedztwa - Dokument strategiczny" (COM(2004)0373),

- uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie wzmocnienia Europejskiej Polityki Sąsiedztwa (COM(2006)0726),

- uwzględniając dublińską "Deklarację współpracy w walce z HIV/AIDS w Europie i Azji Centralnej", przyjętą na konferencji ministerialnej "Przełamywanie barier: partnerstwo do walki z HIV/AIDS w Europie i Azji Centralnej", która odbyła się w ramach irlandzkiej Prezydencji UE w dniach 23-24 lutego 2004 r.,

- uwzględniając Deklarację Wileńską w sprawie działań na rzecz bardziej zdecydowanej reakcji na zagrożenie HIV/AIDS w Unii Europejskiej i w państwach z nią sąsiadujących, przyjętą przez ministrów i przedstawicieli rządów państw członkowskich Unii Europejskiej i państw sąsiadujących w czasie konferencji "Europa i HIV/AIDS: Nowe wyzwania, nowe możliwości", która odbyła się w Wilnie, na Litwie, w dniach 16-17 września 2004 r.,

- uwzględniając Deklarację Milenijną ONZ przyjętą w dniu 8 września 2000 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w czasie jego 55. sesji oraz Milenijne Cele Rozwoju ONZ, a zwłaszcza cel powstrzymania rozprzestrzeniania się HIV/AIDS i ograniczenia liczby nowych zakażeń do 2015 r.,

- uwzględniając postanowienia Deklaracji zaangażowania w sprawę walki z HIV/AIDS, przyjętej podczas Specjalnej Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie HIV/AIDS, która odbyła się 27 czerwca 2001 r.,

- uwzględniając rezolucję w sprawie Deklaracji zaangażowania w sprawę walki z HIV/AIDS przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 2 sierpnia 2001 r.,

- uwzględniając działania podjęte w wyniku implementacji Deklaracji zaangażowania w sprawę walki z HIV/AIDS Zgromadzenia Ogólnego ONZ, "W kierunku powszechnego dostępu: Ocena zwiększania zakresu zapobiegania zakażeniom wirusem HIV, leczenia, opieki i wsparcia" w ramach programu ONZ w dziedzinie HIV/AIDS z dnia 24 marca 2006 r.,

- uwzględniając sprawozdanie Sekretarza Generalnego ONZ w sprawie "Deklaracji zaangażowania w sprawie walki z HIV/AIDS: pięć lat później" z dnia 24 marca 2006 r.,

- uwzględniając "Polityczną deklarację w sprawie HIV/AIDS" przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 2 czerwca 2006 r.,

- uwzględniając program Światowej Organizacji Zdrowia w sprawie HIV/AIDS "W kierunku powszechnego dostępu do leczenia HIV/AIDS do 2010" z roku 2006,

- uwzględniając sprawozdanie UNAIDS z 2006 r. w sprawie światowej epidemii AIDS,

- uwzględniając opracowanie UNAIDS z grudnia 2006 r. w sprawie epidemii AIDS,

- uwzględniając śródroczne sprawozdanie EuroHIV za rok 2005 z sierpnia 2006 r.,

- uwzględniając badanie Eurobarometru na temat zapobiegania AIDS z lutego 2006 r.,

- uwzględniając rezolucję 1399 (2004) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy oraz jego zalecenie 1675 (2004) w sprawie europejskiej strategii na rzecz wspierania zdrowia oraz praw seksualnych i reprodukcyjnych,

- uwzględniając art. 45 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinię Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6-0091/2007),

A. mając na uwadze, że według opracowania UNAIDS w sprawie epidemii AIDS za rok 2006 ponad 39,5 milionów ludzi na całym świecie dotkniętych jest wirusem HIV, a w 2006 r. zarejestrowano 4,3 milionów nowych przypadków zakażenia wirusem HIV, mając na uwadze, że 95% osób dotkniętych HIV/AIDS żyje w krajach rozwijających się

B. mając na uwadze, że śródroczne sprawozdanie EuroHIV za rok 2005 r. wskazuje, że w latach 1998-2005 było 215.510 nowych przypadków zakażenia wirusem HIV w Unii Europejskiej i 646.142 w Europejskim Regionie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO),

C. mając na uwadze, że zgodnie z doniesieniami EuroHIV blisko jedna czwarta wszystkich nowych zakażeń HIV dotyczy ludzi młodych poniżej 25-go roku życia,

D. mając na uwadze, że osoby żyjące z HIV/AIDS są narażone na piętnowanie i dyskryminację,

E. mając na uwadze, że ostatnie postępy w leczeniu HIV/AIDS oraz zmniejszenie funduszy na działania prewencyjne przyczyniły się do wzrostu ryzykownych zachowań, a w konsekwencji do wzrostu zakażeń wirusem HIV,

F. mając na uwadze, że sprawozdania EuroHIV i UNAIDS potwierdzają, że liczba nowych przypadków zakażenia wirusem HIV w Unii Europejskiej i w państwach z nią sąsiadujących ciągle rośnie w alarmującym tempie oraz że w niektórych państwach szacunkowa liczba osób zakażonych wirusem jest prawie trzy razy większa niż wskazują na to oficjalne liczby,

G. mając na uwadze, że w ostatnich latach, w tym w roku 2005, odnotowano stały spadek liczby zgłoszonych przypadków zachorowań na AIDS pomimo zwiększonej liczby zakażeń wirusem HIV, przy czym w 2005 r. zdiagnozowano ponad połowę mniej przypadków zachorowań niż w roku 1998,

H. mając na uwadze, że duża liczba zakażeń wirusem HIV nie została dotychczas zdiagnozowana; mając na uwadze, że wiele osób nie zna swego statusu serologicznego najprawdopodobniej dowiedzą się o nim dopiero, gdy wystąpią u nich choroby związane z HIV/AIDS(3) ,

I. mając na uwadze, że zakaźność HIV znacznie wzrasta w obecności innych chorób przenoszonych drogą płciową (takich jak rzeżączka, chlamydia, opryszczka i syfilis),

J. mając na uwadze, że do grup najbardziej narażonych na zakażenie HIV należą osoby przyjmujące narkotyki drogą dożylną, mężczyźni uprawiający seks z mężczyznami, pracownicy seks-biznesu i ich klienci, osoby migrujące, więźniowie oraz młodzi ludzie poniżej 25 roku życia,

K. mając na uwadze, że epidemia wśród osób przyjmujących narkotyki drogą dożylną stanowi jedną z przyczyn szybkiego rozprzestrzeniania się HIV w wielu krajach Europy Wschodniej,

L. mając na uwadze, że opracowanie UNAIDS w sprawie epidemii AIDS wykazało, że około trzy czwarte przypadków zakażeń osób heteroseksualnych w Europie Zachodniej i Środkowej zarejestrowano wśród imigrantów i osób migrujących,

M. mając na uwadze, że w większości krajów Europy Środkowej i Zachodniej występowanie HIV w oddawanej krwi pozostaje na niskim poziomie, natomiast najnowsze dane dotyczące niektórych państw wschodnioeuropejskich wykazują tendencję przeciwną,

N. mając na uwadze, że Deklaracja Dublińska uznaje, że "propagowanie równości pomiędzy kobietami i mężczyznami oraz dziewczętami i chłopcami, poszanowanie prawa do zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, dostępu do edukacji seksualnej, informacji i usług zdrowotnych oraz otwartego podejścia do kwestii płci stanowi fundamentalny aspekt walki z pandemią",

O. mając na uwadze, że programy prewencyjne, w tym edukacja, większy dostęp do informacji i prezerwatyw oraz do leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych od narkotyków, a także do usług ograniczających szkody, są najskuteczniejszymi narzędziami walki z HIV/AIDS,

P. mając na uwadze, że prezerwatywy dla kobiet są nadal stosowane w niewystarczającym stopniu, mimo że stanowią jak dotąd jedyny dostępny środek kontrolowany przez kobiety, chroniący je przed niepożądaną ciążą, HIV i innymi infekcjami przenoszonymi drogą płciową,

Q. mając na uwadze, że EuroHIV nie dysponuje danymi dotyczącymi Hiszpanii i Włoch, mimo że oba państwa uważane są przez EuroHIV za duże ogniska epidemii,

R. mając na uwadze, iż ostatnie dane potwierdzają, że skala występowania nowych przypadków zarażeń wirusem HIV, jak i liczba osób chorych na AIDS są różne w poszczególnych państwach członkowskich i państwach z nimi sąsiadujących, co dotyczy również grup uważanych za grupy wysokiego ryzyka,

S. mając na uwadze, że kobiety stanowią obecnie 50% osób żyjących z wirusem HIV/AIDS na całym świecie, jednak ich specyficzne potrzeby związane ze zdrowiem reprodukcyjnym w zakresie planowania rodziny, bezpiecznych porodów oraz karmienia niemowląt piersią są często zaniedbywane, mając na uwadze, że według UNAIDS w ciągu ostatnich dwóch lat liczba kobiet i dziewcząt zarażonych wirusem HIV zwiększyła się w każdym regionie świata, wzrastając szczególnie szybko w Europie Wschodniej, Azji oraz Ameryce Łacińskiej; oraz mając na uwadze, że według WHO kobiety, z przyczyn biologicznych, są prawdopodobnie bardziej podatne na zarażenie wirusem HIV podczas stosunku heteroseksualnego niż mężczyźni,

T. mając na uwadze, że w chwili obecnej coraz większa liczba kobiet ulega nieświadomie zarażeniu wirusem HIV w życiu prywatnym z powodu niebezpiecznych kontaktów heteroseksualnych i staje się nosicielkami wirusa, mogąc w związku z tym przekazać go swojemu potomstwu; mając na uwadze, że skuteczne przeciwdziałanie AIDS musi uwzględniać czynniki narażające kobiety na tę chorobę i zwiększające ich podatność na zarażenia, takie jak brak autodeterminacji, przemoc wobec kobiet i handel nimi, ubóstwo oraz dyskryminacja ze względu na płeć;

U. mając na uwadze, że ostatnie badanie Eurobarometru na temat zapobiegania AIDS z lutego 2006 r. wykazało, że 54% ludności UE-25 uważa lub jest przekonanych, że można zarazić się wirusem HIV "całując w usta osobę chorą na AIDS, lub będącą nosicielem wirusa HIV", a 42% uważa lub jest przekonanych, że wirusem HIV można zarazić się "pijąc ze szklanki, której wcześniej użyła osoba chora na AIDS lub będąca nosicielem wirusa HIV",

V. mając na uwadze, że w Deklaracji Dublińskiej przedstawiciele rządów państw Europy oraz Azji Centralnej zapowiedzieli "wspieranie silnego i odpowiedzialnego przewodnictwa na poziomie głów państw i rządów na rzecz ochrony (naszej) ludności przed tym zagrożeniem dla ich przyszłości, wspieranie praw człowieka, rozwiązanie problemu napiętnowania, zapewnienie dostępu do kształcenia, informacji i usług wszystkim będącym w potrzebie" oraz "regularne włączanie problemu walki z HIV/AIDS w Europie i Azji Centralnej do programu działania naszych regionalnych instytucji i organizacji",

W. mając na uwadze, że ministrowie i przedstawiciele rządów państw Unii Europejskiej i państw z nią sąsiadujących potwierdzili w Deklaracji Wileńskiej zobowiązania podjęte w Deklaracji Dublińskiej; obie deklaracje podkreślają konieczność podjęcia zdecydowanych i kompleksowych kroków w związku z działaniami, które zostały w nich przewidziane,

X. mając na uwadze, że w Deklaracji Wileńskiej jest wyraźnie mowa o wykorzystaniu krajowych instrumentów finansowych, jak i funduszy Wspólnoty, w tym funduszy strukturalnych, w ramach wprowadzania w życie polityk walki z HIV/AIDS,

Y. mając na uwadze, że organizacje pozarządowe są często zależne od finansowania publicznego; mając na uwadze, że postępowanie przetargowe w przypadku programów finansowanych przez Wspólnotę jest zwykle skomplikowane, a członkowstwo w UE oznacza często dla organizacji pozarządowych nagłe zakończenie wsparcia finansowego ze źródeł międzynarodowych innych niż unijne;

Z. mając na uwadze, że nie we wszystkich państwach członkowskich istnieje równy dostęp do leczenia i leków oraz że w wielu z nich, w szczególności w nowych państwach członkowskich, występują nierówności pod względem dostępności finansowania i środków;

AA. mając na uwadze, że państwa członkowskie potrzebują wsparcia w konstruowaniu programów zachęcających do badań, szkolenia doradców oraz obserwacji i wspierania przez całe życie osób żyjących z HIV, tym bardziej, że leczenie trwa przez całe życie, często powoduje efekty uboczne, zaś nieprzestrzeganie specyfikacji leczenia HIV po jego rozpoczęciu może spowodować uodpornienie szczepów HIV,

AB. mając na uwadze, że na przestrzeni kilku ostatnich lat zawzięta konkurencja wśród producentów leków generycznych w dziedzinie leków antyretrowirusowych pierwszej linii przyczyniła się do obniżenia cen w prawie 99% , z 10 000 dolarów do około 130 dolarów na osobę rocznie, jednakże ceny leków drugiej linii, których pacjenci potrzebują z uwagi na szybkie rozwijanie się lekooporności HIV, pozostają wysokie głównie ze względu na bariery patentowe w państwach będących głównymi producentami leków generycznych,

AC. mając na uwadze, że nie istnieje szczepionka przeciwko HIV, a badania nad mikrobiocydami i innymi rozwiązaniami w dziedzinie nowych innowacyjnych leków trwają,

AD. mając na uwadze, że pięć lat po Deklaracji Dauhańskiej (zgodnie z którą każde państwo należące do WTO "ma prawo przyznawania licencji przymusowych i swobodę określenia podstaw, na jakich je przyznaje") WHO stwierdziła, że 74% leków na AIDS nadal chronionych jest patentem,

AE. mając na uwadze, że według szacunków WHO 10% wszystkich nowych przypadków zakażenia HIV na świecie jest związanych z przyjmowaniem narkotyków drogą dożylną, oraz że mniej niż 5% osób przyjmujących narkotyki drogą dożylną na całym świecie ma dostęp do skutecznej pomocy w zakresie zapobiegania zakażeniom, leczenia i opieki,

AF. mając na uwadze, że gruźlica przyśpiesza rozwój AIDS u chorych zakażonych HIV, a 90% zakażonych wirusem HIV umiera na gruźlicę w ciągu kilku miesięcy od pojawienia się aktywnych objawów gruźlicy z powodu braku odpowiedniego leczenia, w wyniku czego szacuje się, że gruźlica jest przyczyną śmierci jednej trzeciej chorych na AIDS,

1. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie zwalczania HIV/AIDS w Unii Europejskiej i w państwach z nią sąsiadujących w latach 2006-2009 oraz popiera działania i inicjatywy w nim zasugerowane;

2. ponownie potwierdza prawo każdej istoty ludzkiej do edukacji zdrowotnej, prawidłowej informacji, profilaktyki chorób, opieki zdrowotnej, usług medycznych oraz dostępu do produktów farmaceutycznych;

3. zwraca się do Komisji o dokonanie analizy najnowszych dostępnych danych dotyczących nowych przypadków zakażenia HIV w celu ustalenia, które państwa i grupy ludności są w największym stopniu dotknięte tą epidemią oraz zwraca się do Komisji o poinformowanie odpowiednich państw członkowskich o wynikach tej analizy;

4. wzywa Komisję do zidentyfikowania, w oparciu o dostarczone przez państwa członkowskie dane krajowe, najbardziej narażonych grup we wszystkich środowiskach oraz do opracowania kompletnego wykazu tych grup, tak aby umożliwić Komisji i państwom członkowskim skuteczne dotarcie do nich i zajęcie się nimi, uwzględniając specyfikę każdego kraju, oraz dostarczenie tym grupom informacji na temat sposobów chronienia siebie i swoich partnerów;

5. zaniepokojony błyskawicznie rosnącą liczbą przypadków wielolekoodpornych szczepów HIV/AIDS, jak również wielolekoodpornej lub całkowicie odpornej gruźlicy, wzywa Komisję do prowadzenia odrębnych statystyk w tym zakresie oraz do opracowania najlepszych praktyk zapobiegania tym zjawiskom zjawisku i dzielenia się nimi;

6. nalega, by Komisja rozpatrzyła podjęcie odpowiednich kroków w celu dotarcia do środowisk osób migrujących i imigrantów w Unii Europejskiej, zwłaszcza tych, które pochodzą z krajów o wysokim wskaźniku występowania HIV/AIDS, w celu zahamowania alarmującej tendencji do pojawiania się nowych zakażeń wirusem w tych grupach;

7. nalega, aby państwa członkowskie w pełni wdrożyły dyrektywę 2002/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. ustanawiającą normy jakości i bezpiecznego pobierania, testowania, przetwarzania, przechowywania i dystrybucji krwi ludzkiej i składników krwi(4) , w szczególności w odniesieniu do systematycznego badania dostaw krwi na obecność wirusa HIV;

8. podkreśla wagę przekazywania prawidłowych danych; zwraca uwagę, że gromadzenie danych powinno mieć charakter poufny i opierać się na anonimowych i dobrowolnych badaniach; wzywa państwa członkowskie do polepszenia jakości metod badania i zgłaszania;

9. odnotowuje, że Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób będzie w 2008 r. w pełni odpowiedzialne za kontrolę, gromadzenie oraz publikowanie danych związanych z HIV/AIDS; nalega, by Komisja podjęła odpowiednie kroki w celu zapobieżenia ewentualnej przerwie w przekazywaniu nowych danych; zwraca się do Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób o uwzględnienie w trakcie publikacji sprawozdań poufnego charakteru danych;

10. wzywa Hiszpanię i Włochy do zgłoszenia krajowych danych Europejskiemu Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób;

11. nalega, by Komisja wykorzystała wszelkie dostępne instrumenty, jak polityka sąsiedztwa i instrumenty wymiaru północnego, w celu dotarcia do zagrożonych środowisk w państwach sąsiadujących z UE, ze szczególnym uwzględnieniem obwodu kaliningradzkiego;

12. wzywa Komisję do opracowania programów opartych na dowodach naukowych oraz do wspierania wprowadzania w życie środków profilaktyki i zmniejszania szkód, w tym stosowania prezerwatyw, terapii substytucyjnej, dostępu do dobrowolnych badań, dystrybucji czystych igieł i wymiany strzykawek oraz udzielania porad grupom uważanym za szczególnie narażone, dotkniętym problemem HIV lub zakażonym wirusem HIV, a także do wspierania i upowszechniania najlepszych praktyk w zakresie pozytywnej profilaktyki, a także do przedstawiania rocznego sprawozdania na temat wdrożenia tych środków;

13. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania kampanii komunikacyjnych, informujących obywateli w jasny sposób o zakażeniach wirusem HIV, sposobach profilaktyki, niebezpiecznych praktykach oraz działaniach pomagających zapobiec zakażeniu HIV;

14. biorąc pod uwagę fakt, że kobiety zarażone wirusem HIV często doznawały od swoich partnerów przemocy oraz że kobiety są ogólnie w większym stopniu narażone na ryzyko zakażenia, wzywa państwa członkowskie i Komisję do podjęcia działań w celu zwalczania przemocy określonych w jego rezolucji z dnia 2 lutego 2006 r. w sprawie obecnej sytuacji oraz przyszłych działań w zakresie zwalczania przemocy wobec kobiet(5) ;

15. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą utworzenia forum społeczeństwa obywatelskiego i zachęca Komisję do dalszego prowadzenia i nasilenia współpracy ze społeczeństwem obywatelskim w ramach tego forum;

16. zachęca państwa członkowskie do zbadania możliwości utworzenia forów społeczeństwa obywatelskiego na szczeblu krajowym w celu polepszenia współpracy między rządami krajowymi, władzami publicznymi, służbą zdrowia i lokalnymi organizacjami pozarządowymi działającymi w dziedzinie walki z HIV/AIDS;

17. podkreśla wagę Deklaracji Dublińskiej i Deklaracji Wileńskiej i nalega, by Komisja pojęła działania z nich wynikające;

18. podkreśla konieczność zracjonalizowania przez Komisję wysiłków na rzecz walki z HIV/AIDS w ramach różnych właściwych dyrekcji generalnych oraz ulepszenia szeregu administracyjnych procedur i mechanizmów w celu opracowania jak najbardziej skutecznych i skoordynowanych działań, uniknięcia podwójnych standardów i osiągnięcia najlepszej możliwej synergii;

19. zachęca Komisję do udzielenia wsparcia politycznego i pomocy technicznej krajom sąsiadującym, które pragną skorzystać z elastycznych możliwości zawartych w porozumieniu TRIPS w przypadku wystąpienia problemu w zakresie zdrowia publicznego, oraz do zaoferowania wsparcia w budowaniu infrastruktur służących poradnictwu i badaniom dotyczącym HIV oraz dystrybucji leków i obserwacji leczenia;

20. ubolewa nad faktem, że obecne przepisy w sprawie bezpośredniego finansowania organizacji pozarządowych przez Wspólnotę, jak i przepisy dotyczące ich udziału w projektach finansowanych z programów wspólnotowych nie zostały zharmonizowane; zwraca się do Komisji o dokonanie oceny obecnych procedur z myślą o polepszeniu dostępu organizacji pozarządowych do różnych form finansowania wspólnotowego;

21. ponownie stwierdza, że członkostwo w UE oznacza często dla organizacji pozarządowych nagłe zakończenie wsparcia finansowego ze źródeł międzynarodowych innych niż UE; wzywa zatem Komisję do pilnej kontroli sytuacji w Bułgarii i Rumunii i do zaproponowania środków mających na celu wypełnienie luki finansowej;

22. wzywa Komisję do jasnego określenia zasad wykorzystywania funduszy strukturalnych oraz funduszy społecznych na rzecz projektów lub programów związanych z HIV/AIDS;

23. zachęca Komisję do wykorzystania wszelkich możliwości dostępnych w ramach siódmego programu ramowego na rzecz badań naukowych i rozwoju, by w dalszym ciągu finansować i identyfikować kolejne obiecujące projekty związane z badaniami nad HIV/AIDS i rozwojem nowych, innowacyjnych leków antyretrowirusowych, szczepionek i mikrobiocydów; wzywa Komisję do zapewnienia, aby badania nad HIV/AIDS uwzględniały w równym stopniu kobiety i mężczyzn oraz obejmują różnorakie fizjologiczne i biologiczne aspekty odnoszące się do charakterystyki przenoszenia wirusów;

24. z zadowoleniem przyjmuje cel Komisji, jakim jest rozwój badań i oceny metod profilaktyki zachowawczej, oraz zachęca Komisję do wysiłków na rzecz programów profilaktyki zachowawczej opartych na dowodach naukowych;

25. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeznaczenia większej ilości środków publicznych na finansowanie badań farmaceutycznych poprzez wymaganie od beneficjentów funduszy publicznych poświęcenia pewnej części badań tym chorobom;

26. nalega, by Komisja przyznała środki na działania profilaktyczne w ramach programu działań w dziedzinie zdrowia publicznego w celu walki z HIV/AIDS;

27. wzywa Komisję do zbadania możliwości i środków praktycznych oraz do wykorzystania wyników badań klinicznych w celu walki z HIV/AIDS w państwach partnerskich, na Zachodnich Bałkanach i w Azji Środkowej, z zastosowaniem procedur z zakresu pomocy zewnętrznej oraz z poszanowaniem upoważnienia do działania uzgodnionego z zainteresowanymi państwami w dokumentach strategii i w oparciu o programy orientacyjne;

28. jest zdania, że opieka paliatywna pełni istotną rolę w leczeniu ludzi zakażonych HIV/AIDS i wzywa do rozwoju i rozszerzenia zakresu tego rodzaju opieki w całej Unii Europejskiej;

29. zwraca się do Komisji o zwrócenie szczególnej uwagi na program wspierania zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego kobiet w odpowiedzi na coraz większe rozprzestrzenianie się epidemii wśród kobiet;

30. gorąco zachęca Komisję i państwa członkowskie do udzielania subsydiów i przeznaczania środków finansowych na badania i rozwój mikrobicydów oraz prezerwatyw dla kobiet, dających kobietom możliwość ochrony przed HIV/AIDS siebie i partnera-mężczyzny za jego zgodą lub bez niej, ponieważ prezerwatywy nadal stanowią najlepiej znany i najbardziej powszechny sposób ochrony przed HIV/AIDS oraz chorobami przenoszonymi drogą płciową, ale wymagają zgody partnera płci męskiej(6) ;

31. wzywa państwa członkowskie do opracowania strategii krajowych na rzecz zwiększenia zdolności kobiet i młodych dziewcząt do ochrony przed ryzykiem zakażenia wirusem HIV;

32. podkreśla potrzebę wzmocnienia synergii pomiędzy zapobieganiem HIV/AIDS a programami mającymi na celu wspieranie zdrowia seksualnego i praw seksualnych;

33. wzywa państwa członkowskie do przestrzegania praw seksualnych i reprodukcyjnych osób żyjących z HIV/AIDS;

34. wzywa państwa członkowskie, aby wspierały zaangażowanie zarówno kobiet, jak i mężczyzn w kwestię przeciwdziałania AIDS; wzywa je do dokonania przeglądu krajowych organów koordynujących walkę z AIDS;

35. wzywa Komisję i państwa członkowskie do umożliwienia wszystkim osobom dotkniętym chorobą, a zwłaszcza kobietom ciężarnym, dostępu do leków chroniących przed HIV w celu ograniczenia przenoszenia wirusa na nienarodzone dzieci;

36. zwraca się do Komisji o udzielanie w dalszym ciągu pomocy finansowej i ogólnego wsparcia cennym wysiłkom Światowego Funduszu Walki z AIDS, gruźlicą i malarią; zachęca do tego również państwa członkowskie;

37. wskazuje, że zarażenie jednocześnie wirusem HIV i gruźlicą jest przyczyną śmierci jednej trzeciej osób zarażonych HIV; w związku z tym zdecydowanie zaleca Komisji i państwom członkowskim uznanie tego faktu poprzez opracowanie i wspieranie programów walki z obiema infekcjami jednocześnie; odnotowuje alarmujące tempo rozprzestrzeniania się wielolekoodpornych lub całkowicie odpornych szczepów gruźlicy; ponadto zwraca uwagę na częste diagnozy stwierdzające jednoczesne występowanie HIV, żółtaczki i depresji oraz wzywa do podjęcia działań na rzecz leczenia takich pacjentów i opieki nad nimi;

38. podkreśla wagę odpowiedzialności krajowych, regionalnych i lokalnych rządów, placówek opieki zdrowotnej, przemysłu farmaceutycznego, organizacji pozarządowych oraz społeczeństwa obywatelskiego z myślą o zapewnieniu zgodności z celami w dziedzinie pokrycia powszechnego zapotrzebowania w zakresie profilaktyki, leczenia i opieki;

39. wyraża zaniepokojenie wysokimi kosztami nowych leków i leków drugiej linii służących leczeniu AIDS; wzywa do przeprowadzenia zasadniczej debaty na temat prawa patentowego; uważa, że drobne zmiany produktu lub czynnego składnika powinny pociągać za sobą jedynie proporcjonalne wydłużenie okresu ochrony patentowej;

40. wzywa państwa członkowskie do rozważenia udzielenia Komisji, zgodnie z art. 300 i art. 308 TWE, ograniczonego w czasie i zakresie mandatu negocjacyjnego w imieniu UE, w celu wynegocjowania z sektorem farmaceutycznym porozumienia mającego na celu obniżenie cen na leki antyretrowirusowe w Unii Europejskiej;

41. wzywa państwa członkowskie do wspierania szerszego wykorzystania mediów i najbardziej adekwatnych kanałów dystrybucji w celu zintensyfikowania informacji dostarczanych społeczeństwu, zwłaszcza nastolatkom i młodzieży, na temat zarażenia wirusem HIV, jak i sposobu w jaki jest on przenoszony, testów na obecność wirusa oraz postępowania, które pomaga się przed nim uchronić;

42. wzywa Komisję do rozważenia możliwości zamieszczenia w Europejskim Portalu Młodzieży sekcji poświęconej walce z AIDS, w tym danych dotyczących źródeł informacji, wytycznych oraz służby zdrowia w zakresie HIV/AIDS dostępnych w państwach członkowskich;

43. wzywa Komisję, państwa członkowskie, społeczeństwo obywatelskie oraz sektor prywatny do zainicjowania i wspierania programów i organizowania kampanii informacyjnych i społecznych w celu zwalczania homofobii i napiętnowania ludzi dotkniętych HIV/AIDS oraz dyskryminacji grup podatnych na zagrożenia oraz zakażonych wirusem HIV w celu usunięcia barier, które spowalniają proces skutecznego rozwiązywania problemu HIV/AIDS; wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia zakazu dyskryminacji ludzi żyjących z HIV/AIDS, w szczególności w sektorze usług (na przykład w ubezpieczeniach, usługach bankowych i służbie zdrowia);

44. wzywa Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia strategii i programów społecznej integracji i dostępu do rynku pracy dla nosicieli HIV i osób cierpiących na AIDS;

45. wzywa Komisję i państwa członkowskie do odegrania wiodącej roli w promowaniu i finansowaniu dostępu do kształcenia w zakresie HIV/AIDS na poziomie europejskim, krajowym i lokalnym, w tym dostępu do doradztwa w dziedzinie odpowiedzialnych zachowań seksualnych, profilaktyki i leczenia chorób przenoszonych drogą płciową, oraz do informacji, badań i odpowiednich usług, z należytym uwzględnieniem zasad poufności i świadomej zgody;

46. wzywa państwa członkowskie do wspierania edukacji zdrowotnej w szkołach w celu zwiększenia świadomości oraz propagowania bezpiecznych zachowań seksualnych;

47. gorąco zachęca państwa członkowskie do zagwarantowania wszystkim obywatelom edukacji seksualnej oraz informacji obejmujących kwestie szacunku dla partnera, odpowiedzialności za niego oraz równości praw osób homoseksualnych, biseksualnych i transgenderycznych, a także podkreśla znaczenie prowadzenia edukacji seksualnej w szkołach;

48. wzywa Komisję i państwa członkowskie do sprawdzenia stanu kompetencji i wiedzy pracowników podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie HIV/AIDS oraz do zapewnienia pracownikom opieki zdrowotnej szkoleń, umożliwiających im udzielanie odpowiednich wskazówek i zwiększenie świadomości publicznej;

49. wzywa państwa członkowskie do udzielenia pełnego wsparcia kobietom i mężczyznom, którzy odpowiedzialni są za codzienną opiekę nad chorymi na AIDS lub opiekują się dziećmi tych osób oraz sierotami; zwraca uwagę, że powinno się im zapewnić szkolenia w zakresie opieki pielęgniarskiej w domu oraz szkolenia zwiększające świadomość z zakresu ochrony przed zakażeniem HIV/AIDS oraz korzystnego wpływu odpowiedniego leczenia i opieki na chorych na AIDS;

50. nalega, by Komisja zbadała możliwości utworzenia partnerstwa publiczno-prywatnego z państwami sąsiadującymi w celu wspierania dodatkowych sposobów walki z HIV/AIDS;

51. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę niemieckiej Prezydencji, by zorganizować w dniach 12-13 marca 2007 r. w Bremie konferencję zatytułowaną "Odpowiedzialność i partnerstwo - zjednoczeni przeciw HIV/AIDS" oraz fakt, że Madryt gościć będzie w dniach 24-27 października 2007 r. XI Europejską Konferencję w sprawie AIDS;

52. podkreśla kluczową rolę społeczności, organizacji społecznych, organizacji pozarządowych oraz osób dotkniętych HIV/AIDS w walce z HIV/AIDS;

53. sugeruje powołanie centrum informacyjnego na szczeblu UE, którego celem będzie gromadzenie i analizowanie najlepszych praktyk stosowanych we wszystkich instytucjach i organizacjach zaangażowanych w walkę z HIV/AIDS; wyraża przekonanie, że taki mechanizm pomógłby w zidentyfikowaniu braków w obecnie prowadzonych działaniach oraz w sformułowaniu nowych strategii;

54. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób, WHO (Europa) oraz rządom państw członkowskich.

Choroby sercowo-naczyniowe

Są na pierwszym miejscu przyczyn zgonów wśród kobiet i mężczyzn w Europie. To odpowiada prawie połowie wszystkich zgonów w Europie powodując ponad 4.35

miliony zgonów rocznie w 52 państwach członkowskich na Obszarze Europejskim Światowe jOrganizacji Zdrowia (WHO) oraz ponad 1.9 miliony zgonów rocznie w Unii Europejskiej. Choroby sercowo-naczyniowe są również główną przyczyną niepełnosprawności i obniżonej jakości życia.

Choroby sercowo-naczyniowych można w dużym stopniu uniknąć. WHO szacuje, że w nawet umiarkowane ale dotyczące całej populacji równoczesne obniżenie ciśnienia tętniczego, otyłości ,stężenia cholesterolu, palenia tytoniu może zmniejszyć o ponad połowę zapadalność na choroby układu krążenia.

Podczas gdy zachorowalność i śmiertelność z powodu chorób sercowo-naczyniowych maleje w większości krajów Europy Północnej, Południowej i Zachodniej, to albo nie maleje tak

szybko, albo wzrasta w krajach Europy Środkowej i Wschodniej.

Pomimo że Unia Europejska doświadcza spadku współczynnika śmiertelności z powodu chorób sercowo-naczyniowych, to obecnie wzrasta liczba kobiet i mężczyzn żyjących z chorobami układu krążenia . Ten paradoks jest związany ze wzrostem długości życia oraz poprawą przeżywalności

osób cierpiących na choroby sercowo-naczyniowe.

Choroby sercowo-naczyniowe zabijają więcej ludzi niż wszystkie nowotwory łącznie, z większym odsetkiem kobiet (55% wszystkich zgonów) niż mężczyzn (43% wszystkich zgonów) i wyższą śmiertelnością wśród kobiet i mężczyzn z niskim statusem socjoekonomicznym.

Czynniki Ryzyka

Głównymi, dobrze poznanymi czynnikami ryzyka chorób sercowo-naczyniowych są palenie tytoniu,

podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, stężenie cholesterolu krwi, będące czynnikami bezpośrednio związanymi z indywidualnym stylem życia, zwyczajami żywieniowymi oraz poziomem aktywności fizycznej. Do innych czynników związanych z chorobą sercowo-naczyniową zalicza się

nadwagę i otyłość, cukrzycę, nadmierne spożycie alkoholu oraz stres psychospołeczny.

Koszty

Szacuje się, że choroby układu krążenia kosztują gospodarkę UE 169 bilionów € rocznie. To oznacza, że całkowity wydatek na jednego mieszkańca wynosi 372 € rocznie. Koszty przypadające na jednego mieszkańca różnią się pomiędzy Państwami Członkowskimi ponad dziesięciokrotnie - od

mniej niż 50 € rocznie na Malcie do ponad 600 € rocznie odpowiednio w Niemczech i Wielkiej Brytanii .

Poza tym, kraje z wysoką częstością chorób sercowo-naczyniowych charakteryzują się gorszym rozwojem gospodarczym. Straty w produkcji w związku z zachorowalnością i śmiertelnością z powodu chorób układu krążenia kosztują UE ponad 35 bilionów €, co stanowi 21% wszystkich wydatków na te choroby, około dwie trzecie kosztów wynikają ze zgonów (24.4 biliony €) a jedna

trzecia z zachorowań (10.8 bilionów €) wśród osób w wieku produkcyjnym.

Współpraca i Działanie Wielosektorowe

Dokumenty wysokiego szczebla UE, w szczególności Wytyczne Rady z 2004 roku o propagowaniu zachowań prozdrowotnych, podkreślają znaczenie działań na poziomie populacyjnym i

indywidualnym, zwłaszcza poprzez identyfikację jednostek z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym.

Wytyczne Rady Unii Europejskiej, przyjęte podczas Przewodnictwa Irlandzkiego, wezwały Komisję

Europejską i Państwa Członkowskie do zapewnienia, że zostaną podjęte właściwe działania ukierunkowane na choroby układu krążenia. Deklaracja Luksemburska przyjęta podczas

Przewodnictwa Luksemburskiego, ustaliła porozumienie pomiędzy przedstawicielami Krajowych

Ministerstw Zdrowia, przedstawicielami Krajowych i Europejskich Towarzystw Kardiologicznych oraz

Fundacji na Rzecz Serca (Heart Fundations) obecnymi na spotkaniu w Luksemburgu, dotyczące wprowadzenia lub wzmocnienia już istniejących planów prewencji chorób sercowo-naczyniowych oraz zapewnienia skutecznej działań. polityki i odpowiednich środków we wszystkich krajach

Europejskich. Oddzielne uchwały i deklaracje WHO zostały przyjęte z myślą o zwalczaniu chorób sercowo-naczyniowych i innych poważnych chorób nie zakaźnych.

Ponadto, cele obejmujące ochronę zdrowia oraz poprawę jakości życia populacji europejskiej realizowane poprzez oddziaływanie na choroby układu krążenia zostały szczegółowo zapisane w Traktacie UE i w celach UE w Programie Lizbońskim oraz w perspektywach integracji wszelkich

działań na rzecz zdrowia zostały zawarte we wnioskach Rady Europejskiej 30 listopada 2006 podczas Przewodnictwa Fińskiego.

Zawał jest kilerem numer 1 na świecie. Co roku umiera na niego tylko w Niemczech 150000 ludzi. Nie ma na Ziemi żadnej innej choroby, która tak niespotykanie się rozprzestrzeniła jak ta. AIDS jest w porównaniu z nią tylko małym problemem. Na przestrzeni ostatnich 50 lat liczba zgonów na skutek zawału zwiększyła się ponad 10-krotnie! Ilość śmiertelnych przypadków wśród chorych na raka w tym czasie jedynie się podwoiła. Liczba ludzi z naprawdę chorymi arteriami wzrosła w przeciągu ostatnich 100 lat jedynie 2,5-krotnie. W tym samym czasie częstość powstawania zawału powiększyła się 100-krotnie. Co to oznacza? Częstość i intensywność zwapnienia naczyń krwionośnych zwiększyła się jedynie nieznacznie, dramatycznie wzrosła jednak liczba zawałów serca.

Choroby nowotworowe w krajach Unii Europejskiej

Francja ma największy w Unii Europejskiej wskaźnik umieralności z powodu chorób nowotworowych wśród mężczyzn - wynika z opublikowanego na początku tego tygodnia rządowego raportu. W opinii francuskiego resortu zdrowia przyczyną takiej tendencji jest duże spożycie alkoholu i palenie tytoniu.

Według najnowszych dostępnych danych statystycznych z roku 1999 na 100 tys. zgonów mężczyzn we Francji przyczyną 283,3 była choroba nowotworowa. Nieco lepsze wskaźniki miała Belgia, średnia dla Unii Europejskiej wynosiła 254,3 natomiast w Szwecji, która zajmuje pierwsze miejsce, na 100 tys. zgonów tylko 196 było spowodowanych chorobą nowotworową. W Stanach Zjednoczonych, według informacji National Cancer Institute, wskaźnik ten w 1999 r. wynosił 249,8.

Największą umieralność z powodu chorób nowotworowych u mężczyzn we Francji odnotowano w przypadku raka płuc, wątroby, przełyku i oskrzela, które są związane z dwoma głównymi czynnikami ryzyka - paleniem tytoniu i spożyciem alkoholu.

Wskaźniki zachorowalności i umieralności dotyczące chorób nowotworowych wśród kobiet pozostają we Francji poniżej średniej UE. Autorzy rządowego raportu ostrzegli jednak, że liczby te mogą się zwiększyć, jeśli tendencje pozostaną bez zmian. Zachorowalność na choroby nowotworowe wśród francuskich kobiet przed 65. rż. zwiększyła się o 1% w latach 1994-1999. W 1999 r. na 100 tys. zgonów 61,6 spowodowanych było chorobą nowotworową.

Publikacja raportu na temat chorób nowotworowych zbiegła się w czasie z intensywną kampanią antynikotynową prowadzoną przez francuski rząd. Kolejne zwiększenie akcyzy na papierosy wywołało sprzeciw właścicieli kiosków z wyrobami tytoniowymi, którzy w poniedziałek na znak protestu zamknęli swoje sklepiki.

17

---