KILKA SŁÓW O UKD

UKD(Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna) jest modyfikacją Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya) dokonaną przez dwóch prawników belgijskich: Paula Otleta i Henriego La Fontaine'a w latach 1897-1905. Twórcy UKD przejęli bez zasadniczych zmian schemat KDD, natomiast znacznie rozbudowali poddziały pomocnicze i wprowadzili możliwość tworzenia symboli złożonych. Została zmieniona gramatyka, która zasadniczo odróżniała KDD od UKD. W roku 1905 Międzynarodowy Instytut Bibliograficzny wydał tablice tej klasyfikacji po raz pierwszy. UKD zyskała szerokie zastosowanie w bibliotekach na całym świecie, a jej tablice publikowane są w 23 językach. Właścicielempraw autorskich do UKD jest FID (The International Federation for Information and Documentation). Tablice UKD wydawane są w pięciu wariantach, które mają zadowalać szeroki krąg użytkowników:

-         wydaniepełne;

-         wydaniepośrednie;

-         wydanieskrócone;

-         wydaniebardzo skrócone;

-         wydaniespecjalne.

UKD oparta jest na systemie dziesiętnym. Charakteryzuje się ona porządkowaniem cyfr w kolejności ułamków dziesiętnych, a nie liczb naturalnych, oraz rozbudową „wszerz” jednej klasy ograniczoną do 10, ponieważ z jednego symbolu można utworzyc tylko 10 równorzędnych. W UKD zaniechano stosowania trzycyfrowego minimum - dopisywania zer na końcu symbolu tak jak w KDD, wprowadzono natomiast oddzielanie grup trzycyfrowych kropką, ułatwiającą odczytywanie i zapisywanie symbolu. Zasadniczy trzon klasyfikacji stanowią tablice główne. Każdy z głównych działów dzieli się na 10 dalszych. Występuje rozbudowa pozioma „wszerz” - w szeregu i pionowa „w głąb” - w łańcuchu.

Źródło: Wikipedia

 

 

WYBRANE DZIAŁY KATALOGU RZECZOWEGO

WEDŁUG UNIWERSALNEJ KLASYFIKACJI DZIESIĘTNEJ (UKD)

STOSOWANE W NASZEJ BIBLIOTECE

 

0		DZIAŁ GŁÓWNY OGÓLNY
	0/9(03)	Encyklopedie. Leksykony. Wydawnictwa informacyjne o zakresie ogólnym lub obejmujące kilka dziedzin.
	00	Ogólne podstawy wiedzy i kultury. Historia nauki. Odkrycia i wynalazki.
	002	Dokumentacja i informacja naukowa. Książki w ogólności.
	002.2	Książka w ogólności. Bibliologia. Nauka o książce. Produkcja piśmiennictwa w ogólności. Historia książki.
	004	Informatyka i technika komputerowa.
	008	Cywilizacja. Kultura. Postęp.
	01	Bibliografia. Katalogi.
	011/016	Bibliografie.
	02	Bibliotekarstwo. Bibliotekoznawstwo.
	027.8	Biblioteki szkolne.
	028	Czytelnictwo. Poradnictwo czytelnicze.
	06	Organizacje. Stowarzyszenia. Kongresy. Wystawy. Muzea.
1		FILOZOFIA. PSYCHOLOGIA
	1(091)	Historia filozofii.
	159.9	Psychologia.
	17	Etyka. Moralność. Filozofia praktyczna.
2		RELIGIA. TEOLOGIA. RELIGIOZNAWSTWO
	22	Pismo Święte. Biblia.
	23/28	Religia chrześcijańska.
	29	Religioznawstwo. Religie niechrześcijańskie.
	292	Starożytne religie Greków i Rzymian. Mitologia klasyczna.
3		NAUKI SPOŁECZNE. PRAWO. ADMINISTRACJA
	31	Statystyka. Demografia.
	316	Socjologia.
	32	Nauki polityczne. Polityka.
	329.78	Organizacje i ruchy młodzieżowe.
	33	Nauki ekonomiczne. Gospodarka. Ekonomia.
	34	Nauki prawne. Prawo.
	342.228	Godło. Barwy. Hymn.
	35	Administracja publiczna. Wojskowość.
	351.81	Ruch drogowy. Prawo drogowe.
	355/359	Nauka i sztuka wojenna. Siły zbrojne.
	36	Działalność na rzecz zaspokojenia duchowych i materialnych potrzeb życiowych.
	37	Oświata. Pedagogika. Wychowanie. Szkolnictwo. Wykorzystywanie wolnego czasu.
	37.01	Podstawy wychowania i nauczania.
	37.014.3	Reforma szkolnictwa.
	37.015.3	Psychologia wychowawcza.
	37.018.26	Szkoła a rodzice.
	37.03	Kształcenie osobowości.
	37.041	Samowychowanie. Samokształcenie. Samouctwo. Autodydaktyka.
	371	Organizacja wychowania i nauczania. Organizacja szkolnictwa.
	371.1	Kierownictwo. Nauczyciele. Inni pracownicy szkół.
	371.2	Organizacja nauczania i wychowania.
	371,214	Programy nauczania. Plany szkolne. Syllabus.
	371.263	Testy i sprawdziany dotyczące postępów ucznia w nauce. Różne metody oceny.
	371.3	Metody i formy nauczania. Formy nabywania wykształcenia.
	371.7	Higiena szkolna.
	371.8	Życie uczniów. Organizacje uczniowskie. Świetlice.
	372	Metodyka nauczania poszczególnych przedmiotów
	372.4	Nauczanie początkowe (zintegrowane).
	372.8	Poszczególne przedmioty nauczania.
	372.881.1	Nauczanie języków.
	373	Nauczanie i wychowanie w, szkołach podstawowych i średnich ogólno­kształcących.
	374	Nauczanie i wychowanie pozaszkolne. Oświata pozaszkolna.
	379.8	Wykorzystywanie wolnego czasu. Kolekcjonerstwo. Hobby.
	39	Etnografia. Zwyczaje i obyczaje. Folklor.
4		Dział pusty, rezerwowy.
5		MATEMATYKA. NAUKI PRZYRODNICZE
	502/504	Badanie i ochrona przyrody. Nauka o środowisku.
	51	Matematyka.
	52	Astronomia. Astrofizyka. Badania kosmiczne. Kartografia.
	53	Fizyka.
	54	Chemia.
	55	Geologia. Meteorologia.
	56	Paleontologia.
	57	Nauki biologiczne.
	574	Ekologia.
	58	Botanika.
	59	Zoologia.
6		NAUKI STOSOWANE. MEDYCYNA. NAUKI TECHNICZNE
	60	Zagadnienia ogólne.
	61	Medycyna.
	613	Higiena ogólna i osobista.
	613.83	Narkomania.
	613.88	Higiena życia seksualnego. Wychowanie seksualne.
	62	Inżynieria. Technika w ogólności.
	63	Rolnictwo. Leśnictwo. Hodowla. Produkcja zwierzęca. Łowiectwo. Rybactwo.
	64	Gospodarstwo domowe. Gastronomia.
	66/69	Przemysł.
	689	Majsterkowanie. Rzemiosło amatorskie.
7		SZTUKA. ROZRYWKI. SPORT
	7.01	Estetyka. Teoria sztuki.
	7.03(091)	Historia sztuki.
	7.096/.097	Radio i telewizja. Działalność instytucji radia i telewizji jako środków masowego przekazu.
	71/73	Urbanistyka. Kształtowanie krajobrazu. Ar­chitektura. Rzeźbiarstwo i sztuki pokrewne.
	74/76	Malarstwo. Grafika. Rysunek.
	77	Fotografia i procesy podobne. Kinematografia.
	78	Muzyka.
	79	Rozrywki. Teatr. Zabawy. Gry. Sport.
	791.43	Film. Sztuka filmowa.
	792	Teatr.
	793/794	Rozrywki. Gry towarzyskie. Zabawy. Zagadki.
	796/799	Sport.
8		JĘZYKOZNAWSTWO. NAUKA O LITERATURZE. LITERATURA PIĘKNA
	80	Ogólne zagadnienia językoznawstwa i literatury. Filologia.
	81	Językoznawstwo. Języki.
	811	Poszczególne języki.
	81'374	Słowniki.
	82	Nauka o literaturze. Literatura piękna.
	82(091)	Historia literatury.
	82(091) A/Z	Poszczególni pisarze i poeci - opracowania.
	82-1/-9	Rodzaje i gatunki literackie.
	82-1	Poezja.
	82-2	Utwory dramatyczne. Libretta.
	82-3	Powieści, nowele, opowiadania.
	82-4	Szkice, eseje.
	82-6	Listy. Korespondencja.
	82-7	Humoreski. Satyry.
	82-82	Antologie (wielogatunkowe).
	82-84	Aforyzmy, przysłowia, złote myśli itd.
	82-91	Komiksy.
	82-92	Publicystyka. Reportaże. Pisma polemiczne (tylko wielotematyczne).
	82-93	Literatura dla dzieci i młodzieży (do lat 16).
		Bw	- bajeczki, wierszyki, opowiadania dla najmłodszych
		B	- baśnie, legendy, opowiadania
		W	- wierszyki
		P	- powieści i opowiadania przygodowe
		Prz	- powieści i opowiadania przyrodnicze
		Pf	- powieści i opowiadania fantastyczne
		H	- powieści i opowiadania historyczne
		Pd	- poezja, utwory dramatyczne
	82.0	Teoria literatury. Nauka o literaturze.
	821	Literatura poszczególnych języków.
	821.162.1	Literatura polska.
	821.162.1-1	Poezja polska.
	821.162.1-2	Dramat polski.
	821.162.1-3	Powieści, nowele, opowiadania polskie.
	821.162.1(091)	Historia literatury polskiej.
	821.162.1(091)A/Z	Poszczególni pisarze polscy.
9		ARCHEOLOGIA. PREHISTORIA. GEOGRAFIA. BIOGRAFIE. HISTORIA
	902/904	Archeologia. Prehistoria. Materialne relikty czasów przedhistorycznych i historycznych.
	908	Krajoznawstwo.
	91	Geografia. Opisy krajów. Podróże.
	912	Nietekstowe przedstawianie Ziemi. Profile. Kartogramy. Mapy. Atlasy. Mapy plastyczne.
	913(4/9)	Geografia poszczególnych krajów i kontynentów.
	913(4)	Geografia Europy, Azji, Afryki, Ameryki, Oceanii i regionów polarnych.
	913(438)	Geografia Polski.
	913(438) A/Z	Geografia Polski (układ wg. nazw regionów, miejscowości itp.).
	929	Biografie. Pamiętniki. Wspomnienia (wraz z genealogią i heraldyką).
	929 A/Z	Biografie. Pamiętniki. Wspomnienia. (indywidualne - układ wg. nazwisk postaci).
	93/94	Historia.
	94	Historia powszechna. Historia poszczególnych krajów.
	94(100)	Historia świata.
	94(100) „1914/1918”	I wojna światowa 1914-1918.
	94(100) „1939/1945”	II wojna światowa 1939-1945.
	94(3)	Historia starożytna.
	94(4/9)	Historia poszczególnych krajów.
	94(4)	Historia Europy.
	94(438)	Historia Polski.
	94(438).078	I wojna światowa 1914-1918.
	94(438).081	Okres międzywojenny 1918-1939.
	94(438).082	II wojna światowa 1939-1944/45.
	94(438).082.218	Powstanie warszawskie.
	94(438)083	Polska Ludowa 1944/45-1989. PRL.
	94(438)084	Rzeczpospolita Polska 1990 -

---