psycho 1-9, masaż, Mięśnie

Książki

Podstawy psychologii - Szewczuk

Psychologia podejścia i koncepcje - Tavris Vade

Praktyczne metody osiągnięcia sukcesu - Kop Mejer

Wprowadzenie do psychologii - Szternberg

Psychologia społeczna - Arnson

Psychologia ogólna - Kampiński / Lęk / Tomaszewski

Społeczna psychologia kliniczna - Brzeziński

Społeczna psychologia kliniczna - Sęk

Wprowadzenie do psychologii - Włodarski / Matczak

Psychologia i życie - Zimbardo

Psychologia rozwojowa w zarysie - Birh

Poradnik komunikowania się lekarza z pacjentem- Chebanowski / Kliszcz / Szczeciak

Praca:

Wybierz uzależnienie lub depresję i napisz pracę:)

Znaczenie psychologii w pracy masażysty:

Psychologia na świecie powstała w 1879r - twórcą psychologii jest Wilhelm Wundt- założył pierwsze laboratorium psychologiczne w Lipsku.

Psychologia w Polsce powstała w 1903r- przez profesora filozofa Władysława Heinricha- założył pierwszą pracownię psychologi eksperymentalnej.

Ojcowie psychologi to :

Platon - opisał konflikt wewnętrzne;
Hipokrates - twórca typologii temperamentów;
Arystoteles - usystematyzował zjawiska psychiczne;
Winhelm Wundt - twórca psychologi na świcie;
Tadeusz Tomaszewicz - najwybitniejszy polski psycholog - twórca teorii czynności.

Psychologia:

naukowo: pochodzi od greckich słów psyche- dusza i logos- słowo/ myśli/ rozumienie. Jest nauką zajmującą się badaniem mechanizmów i praw rządzących zjawiskami psychicznymi oraz zależnymi od nich zachowań. Psychologia bada również wpływ zjawisk psychicznych na interakcje między ludzkie oraz interakcję z otoczeniem;
potocznie: jest nauką o czynnościach człowieka i o człowieku jako podmiocie tych czynności.

Cele psychologii:

opisywanie tego co dzieje się naprawdę;
wyjaśnienie tego co się dzieje;
przewidywanie tego co się zdarzy;
sterowanie tym co się dzieje;
podnoszenie jakości życia przez zmienianie tego ci się dzieje;

Zadania psychologii:

diagnoza;
terapia;

5 kierunków współczesnej psychologii

1) Podejście fizjologiczne: zachowanie człowieka, jego myśli i uczucia zdeterminowane są przez jego stany fizjologiczne;

Zakres zainteresowań:

wzajemne oddziałanie układu nerwowego, hormonalnego oraz ich wpływ na czynności umysłowe;

rola dziedziczności w zachowaniu;

2) Podejście psychoanalityczne:

-świadomość i nieświadomość stanowią główne warstwy psychiki człowieka;

-ludzie rodzą się z pewną liczbą instynktownych popędów, które sterują ich zachowaniem i motywacjami;

-najważniejszy wpływ na rozwój osobowości mają przeżycia z wczesnego dzieciństwa;

-struktura osobowości zawiera stan id, obejmuje pierwotne popędy biologiczne, których człowiek sobie nie uświadamia;

-ego obejmuje czynności świadome albo oto aby popędy;

-superego- sumienie/ obraz siebie.

3)Podejście behawiorystyczne (teoria uczenia się):

- człowiek kształtowany jest przez swe interakcje z otoczeniem (uczenie się i doświadczenie determinują to jakim człowiekiem się stajemy);

- celem badań jest zachowanie, które może być opisywane, przewidywane, wyjaśniane i kontrolowane;

4)Podejście poznawcze:

-człowiek przyjmuje postawę poznawczą i badawczą , której celem jest obserwacja świata, stawianie hipotez, eksperymentowanie, wnioskowanie i nadawanie światu sensu;

-przedmiotem badań są : percepcja, myślenie, strategiczne rozwiązywanie problemów, procesy językowe, pamięć.

5)Podejście humanistyczne:

-człowiek jest jednostka wolna i bogatą w możliwości i rozwoju samorealizacji;

-cel:

-pomoc człowiekowi w wykorzystywaniu potencjału jego psychicznego rozwoju;

-samoświadomość i zdolność do samoakceptacji są niezbędnymi skłądnikami dobrego funkcjonowania;

Metody badawcze psychologii

Psychologia jest nauką samodzielną.

Obserwacja

Obserwacja jest zaliczana do podstawowych metod psychologicznych poznawania człowieka.

Polega na świadomym planowaniu, celowym spostrzeganiu wyglądu człowieka, rejestrowaniu przebiegu zjawisk i zdarzeń.

Cechy obserwacji

-celowość
-systematyczność i planowanie
-selektywność
-obiektywność

Celowość obserwacji oznacza, że zdajemy sobie sprawę z tego po co obserwujemy, jakie informacje chce się uzyskać i do czego mają służyć.

Dobra obserwacja jest dokładna i szczegółowa, aby mogła być należy ustalić w jakich przedziałach czasowych jaka będzie kolejność zdarzeń. Musi być sporządzony plan obserwacji.

Selektywność obserwacji dotyczy tego co chcemy zaobserwować. Pozwala to skupić uwagę na tym co ważne a nie obserwowanie zachowań nieistotnych z punktu widzenia celu obserwacji.

Obiektywność obserwacji polega na rejestrowaniu wyłącznie faktów bez własnych interpretacji, bez naginania faktów do własnych oczekiwań.

Trzy rodzaje obserwacji:

-obserwacja fotograficzna

-próbki czasowe

-próbki zdarzeń

Obserwację fotograficzną stosuje się przez ściśle wyznaczony wcześniej okres. Ponieważ rejestrujemy wtedy wszelkie przejawy aktywności obserwowanej osoby i uzyskane dane są dokładne. Obserwacja fotograficzna prowadzi się w krótkich odcinkach czasowych często kilka lub kilkanaście minut.

Próbki czasowe - dane zjawiska zjawiska obserwujemy np. przez tydzień pięć razy dziennie o ustalonych godzinach przez 10minut

Próbki zdarzeń - w ciągu ustalonego okresu np. w tygodniu, rejestruje się określony rodzaj zdarzeń (zachowania świadczące o lęku, okoliczności jego występowania)

Wywiad

Przy wywiadzie psychologicznym jest istotne sporządzenie planu wywiadu, wyznaczenie celów, które mają być osiągnięte. Dokładny plan nie oznacza sztywności w prowadzonej rozmowie. Często w wywiadzie jest ważna stanowczość, aby utrzymać zaplanowany tok w temacie rozmowy.

Wywiad, jak każda rozmowa na temat problemu danej osoby, może buyć metodą:

-diagnostyczną

-terapeutyczną

Drugim zasadniczym warunkiem w przeprowadzaniu wywiadu jest nawiązanie właściwego kontaktu z badaną osobą i zdobycie jej zaufania.

Rodzaje technik zadawania pytań :

Zawężenie zakresu pytań - rozpoczynanie od pytań bardzo ogólnych i przechodzeniu stopniowo do zagadnień szczegółowych.

Progresja _ rozpoczyna się od pytań mających luźny związek z tematem, a potem przechodzi się do pytań właściwych.

Pytania „uwikłane” - ważne pytania ukryte są wśród serii pytań sprawiających całkiem niewinne wrażenie, celem jest zamaskowanie pytań diagnostycznych 2

Pytania naprowadzające - w pytaniach zawarta jest wskazówka jakich informacji oczekuje się w odpowiedzi.

Pytania odroczone - są to pytania kłopotliwe , które zdaje się później, gdy rozmowa ma inny kontekst.

Pytania projekcyjne - są to pytania służące głównie poznaniu opinii badanego na temat osób znaczących w jego życiu.

Przykładowy wywiad masażysty względem pacjenta:

-temat

-cele

-plan

-pytania

Testy psychologiczne (teoria i praktyka)

Test psychologiczny jest narzędziem pomiarowym, może dostarczyć użytecznych wyników. Dostarcza reguły obliczania wartości mierzonej cechy i spełnia określone cechy formalne: obiektywność, standaryzacja, formalność, rzetelność i normalizacja.

Badanie testowe powinno być sytuacją, w której osoba badana uczestniczy dobrowolnie, świadoma celu, jakim jest jej ocena. Przy interpretacji wyników danego testu czyni się także założenie o współpracy badanego z diagnostą.

Test Hoffmana (test pracowniczy)

Najważniejsza w historii pomiaru psychologicznego to 2200r.p.n.e - uruchomienie w Chinach programu testowania kandydatów państwowych. Został zmodyfikowany w 1115r.p.n.e. I w tej formie przetrwał aż do roku 1905, kiedy został zaniechany.

Każdy test psychologiczny powinien spełniać następujące kryteria formalne :

obiektywność - to zależność wyników testowych od tego kto, gdzie i kiedy dokonuje ich ocen;
standaryzacja - to jednolitość badania jednym testem;
trafność - to dokładność z jaką test realizuje założone cele pomiarowe;
rzetelność - to precyzja realizowanego pomiaru;
normalizacja - to procedura wyposażenia testu w statystyczne kryteria interpretacji wyniku testowego;
adaptacja kulturowa - przystosowanie oryginalnego testu do nowych warunków kulturowych;

Rodzaje testów:

standaryzowane;
indywidualne;
szybkościowe;
obiektywne;
słowne;
właściwości poznawczych;
zorientowane na normy;

Warunki jakie powinien spełnić dobry test:

Test powinien mieć autora;
Podręcznik testowy czyli opisy;
Pomoce - opis materiałów testowych, pomocy, arkusza pytań i odpowiedzi;
Zabezpieczenie tekstu;
Ochrona prawna - test powinien podlegać wyłącznie legalnej dystrybucji.

Ankieta

Kwestionariusz

-anonimowa;

- można udzielać wolnych wypowiedzi/ odpowiedzi;

- nie ma konkretnych odpowiedzi na pytania;

- do konkretnej osoby/grupy osób;

- konkretne pytania i odpowiedzi (tak, nie, nie, wiem, lub związane z danym pytaniem);

- nie ma wolnych wypowiedzi;

Spostrzeżenie - jest to proces psychiczny, który polega na odzwierciedleniu w świadomości człowieka całokształtu danego przedmiotu lub zjawiska oddziaływającego w danej chwili na nasze analizatory.

Wrażeniem nazywamy pojedynczą cechę danego przedmiotu odzwierciedloną przez receptory człowieka.

Spostrzeżenie

Wrażenie

- oddziałuje na analizatory ;

- spostrzegamy całość (rzecz, ludzie, przedmioty, melodia, powieść, wiersz);

-(w pracy masażysty) spostrzegamy pacjenta;

- odzwierciedlone przez receptory

- konkretna cecha (barwa, kształt, szorstkość)

-(w pracy masażysty) wrażeniem jest zmiany skórne pacjenta, nierówności, dolegliwości- niedowład ręki, złamanie itp...;

(pytanie na sprawdzian- spostrzeżenie/ wrażenie w pracy masażysty.)

Podział spostrzeżeń w zależności od ilości odbieranych receptorów / zmysłów.

mono somatyczne (jeden z narządów zmysłów np. wzrok)
poli somatyczne (wiele zmysłów, co najmniej dwa)

Podział spostrzeżeń w zależności od receptorów:

wzrokowe ( wzrok np:krzesło, okno, drzewo.. );
słuchowe (słuch np: melodia ,zdanie, rozmowa,...);
dotykowe (np.; szorstkość ale na całej powierzchni a nie w punkcie);
węchowe (np.: zapach ale nie zastanawiamy się jaki to zapach czy słodki czy np. konwaliowy itd..);
smakowe (np: kwaśne, słodkie słone ale nie dokładnie że np.: bardzo słone czy też słodkie jak miód );

Podział spostrzeżeń na zjawiska rzeczywistości odzwierciedlane w spostrzeżeniach:

spostrzeganie przedmiotów(konkretnych materiałów, rzeczy znajdujących się w naszym otoczeniu np.: tablica, ściana, ławka, słup, okno...);
spostrzeganie przestrzeni i stosunków prostych między przedmiotami (np.: między blokami jest drzewo, między Płockiem a Kutnem jest Gostynin, pomiędzy jedną a drugą ławką jest krzesło ) ;
spostrzeganie czasu i stosunków czasowych między przedmiotami oraz zjawiskami(np: mona mówić o stanie technicznym samochodu w ramach czasowy- ilu wymagał napraw, możemy mówić o rozwoju człowieka, );
Spostrzeganie ruchów istot, przedmiotów oraz naszego ciała(np: lot piłki, gimnastyka, ruch, zjawiska obronne psa);

( na sprawdzianie podział spostrzeżeń/ pamięci)

Właściwości procesu spostrzegania:

Stałość spostrzeżeń (barwa- niebo jest niebieskie, wielkość- obraz jest różnej wielkości, kształt- okno w naszej klasie jest prostokątne);
Organizacja spostrzeżeń (spostrzegane przedmioty organizujemy w pewne struktury. Spostrzeganie ma charakter zorganizowany np: / wchodząc widzimy tło sali / pokoju i dopiero poszczególne przedmioty/ );
Struktura bodźców (np. to że rysujemy obraz rodziny jako kreski i kółeczka- prostych znaków- );
Apercepcja (wpływa na wybiórczość spostrzeżeń czyli z procesie spostrzeganie przekładamy jeden przedmiot, zjawiska spostrzegania lub zespól ich cech nad inne np: myśląc o kimś wchodzimy do klasy i widzimy najpierw daną osobę lub jej brak a dopiero pozostałe osoby, przedmioty);
Rola słów w spostrzeganiu ( o tym czy nasze spostrzeganie jest sensowne i rozumne decyduje percepcja oraz układy sygnałowe mowa i myślenie);

Pamięć

polega na zapamiętywaniu, przechowywani odważaniu treści doznanych uprzednio emocji, myśli, spostrzeżeń oraz dokonanych czynności ruchowych.

Proces pamięci:

Zapamiętywanie
Przechowywanie
Przypominanie

Zapamiętywanie- wprowadzanie informacji (pierwsze ogniwo). Wyróżniamy :

- mimowolne zapamiętywanie (dokonywana bez specjalnego wysiłku z naszej strony);

- dowolne zapamiętywanie (zamierzone);

Mimowolne- niestawiany sobie za cel utrwalenia w naszej pamięci jakiegoś przedmiotu, faktu czy zjawiska. Zapamiętywanie to ma charakter wybiórczy.

Dowolne- powstaje w wyniku celowego działania zmierzającego do utrwalenia w naszej pamięci. Jest to proces świadomy i celowy. Poprzez doświadczenie i wiedzę w określonej dziedzinie oraz przez opanowanie umiejętności i sprawności staje się procesem uczenia się.\

Przechowywanie - jest to utrzymanie informacji w pamięci

Przypominanie - odzyskanie informacji z/w pamięci ( za pośrednictwem stresu, impulsu..);

Procesem pamięci jest również zapominanie (niemożliwość odzyskania informacji). Może być przejściowe lub trwałe.

Podziały pamięci:

Ze względu na uczenie się:

świeża (bezpośrednia)- przejawia się tym, że ujmujemy kolejno i utrzymujemy w świadomości pewną ilość bodźców oddziaływających bezpośrednio na nasze analizatory.
trwała - opiera się na doświadczeniu w momencie pobudzenia układu nerwowego.

Ze względu na przedmiot:

obrazowa
słowna
uczuć

Ze względu na udział woli:

dowolna
mimowolna

Ze względu na rodzaj przypomnienia:

rozpoznawcza ( pod wpływem impulsu - kogoś spotkamy coś widzimy i rozpoznajemy wyszukując w pamięci )
odtwórcza ( kogoś spotkamy coś widzimy i rozpoznajemy wyszukując w pamięci wiążąc go z jakimś czynnikiem , przedmiotem)

Ze względu na rozumowanie:

mechaniczna (uczymy się bez zrozumienia)
logiczna (staramy się zrozumieć tekst i wyjaśniać pojęcia w nim zawarte)

Typy pamięci:

wzrokowa
słuchowa
ruchowa
mieszana

Cechy pamięci:

Szybkość - czas potrzebny danej osobie do zapamiętania - najczęściej zależy od doświadczenia, zainteresowania, umiejętności skupienia uwagi.
Trwałość- zdolność do długotrwałego przezywania w pamięci wyuczonych danych. Wzrasta w miarę częstotliwości powtarzania, operowania wyuczonych materiałów.
Wierność - dokładność odtwarzania zapamiętanych informacji. Zapamiętane treści powinno się odtwarzać bez zniekształceń, luk i dodatków pochodzących z innych doświadczeń. Ważne jest tu uczenie poprawne i sumienne.
Gotowość pamięci - polega na umiejętności szybkiego przypominania sobie informacji. Zakłócenia gotowości pamięci mogą wystąpić pod wpływem emocji, silnego zagrożenia lub niepokoju.

Czynniki sprzyjające koncentracji uwagi.

Odpowiednie nastawienie psychiczne do nauki
Wyciągnięcie wniosków z własnej pracy: sukcesów i niepowodzeń
Spokój w miejscu nauki
Przerwy w samokształceniu odpowiedniej długości w odpowiednim czasie.
Dostrzeganie związków treści samokształcenia z życiem i pracą zawodową.
Odpowiednie warunki pracy samokształceniowej np.: właściwe oświetlenie, wygodna pozycja siedzenia.

Metody aktywizujące proces uczenia się (16)

Wykład
Czytanie
Pisanie
Dyskusja
Pytania i odpowiedzi
Pokaz i demonstracje
Gry dydaktyczne
Granie ról
Drama
Symulacje
Analiza przypadku
Karty dydaktyczne
Organizacja graficzna
Metody kreatywne
Ćwiczenia
Metody zintegrowane tzw. metody projektu

Dyskusja

Dobra dyskusja wymaga spełnienia kilku założeń . Możemy to przedstawić w postaci formuły

T (temat) M(motywacja) S (strategia).

Dyskusja sprowadza się do następujących zagadnień

Jaki jest stan rzeczy (opis)
Co powoduje, że jest tak właśnie jak jest (przyczyny)
Jak powinno być inaczej, lepiej (wizje poprawy)
Co należy zrobić aby było inaczej (program działania)
Jak, kiedy i w jakiej kolejności (planowanie)
Kto powinien to zrobić (odpowiedzialność za dany stan rzeczy)

Emocje

Emocja wyraża stosunek człowieka do otaczającej go rzeczywistości (spraw, ludzi, rzeczy, itp.).

Emocje wiążą się z potrzebami człowieka.

Składniki procesu emocjonalnego to :

pobudzenie emocjonalne;
znak emocji;
jakość emocji (modalność);

Afekt inkubacji- to nasilenie emocji.

Afekt - bardzo silna emocja, która charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem pobudzenia i gwałtowny przebieg.

Emocja powstaje w wyniku zaburzenia równowagi organizmu i jest odzwierciedleniem stosunku osobnika do aktywizujących jego potrzeby przedmiotów i zjawisk świata otaczającego oraz zjawisk zachodzących w nim samym.

Podział emocji Witwickiego;

autopatyczne- takie, które można przeżywać bez względu na myśl o stosunku woli lub współdziałaniu z innymi żywymi istotami emocji związane

1) z przedmiotami , przedstawień wzrokowych, słuchowych, węchowych, ustrojowych (głó, duszność);

2) z aktami przedstawień (np. przyjemność chodzenia, snu)

3) z treścią przedstawicieli (np. różne doznania estetyczne)

4) emocje intelektualne związane z czynnościami poznawania np. zwątpienie, ciekawość.

5) emocje wartości np. radość, smutek, gniew, strach.

Cheteropatyczne- w których osobnik lgnie do innych istot albo od nich się odwraca.

Do grupy ej należą wszystkie emocje wynikające ze stosunku mocy osobników) (słabszy, równy, silniejszy), Życzliwych np.; litość, przyjaźń, uwielbienie, wrogich sobie, ironia, nienawiść, triumf.

Obiektywne cechy emocji:

Wartość emocji

- zależna jest od znaczenia , ma także charakter biegunowy +/-.

Kierunkowość

- emocje biegną do przedmiotu lub od przedmiotu;

- reakcja dodatnia to np. dążenie do równowagi między nim a światem otaczającym;

- ruch od wszystkiego to usuwanie tego co przeszkadza, zagraża procesowi życiowemu- reakcja ujemna.

Ruchliwość emocji - polega na mobilizowaniu osobnika, na zwiększeniu jego gotowości do działania. Aktywujące to radość, gniew, miłość (+) a z drugiej strony emocje dezaktywujące jak smutek, lęk, zgryzota (-).
Intensywność - związana jest z wartością przedmiotu dla osobnika.
Czas trwania - waha się w bardzo dużych granicach: np. miłość ojczyzny.

Wyróżniamy: krótkotrwałe, średnio trwałe, długotrwałe.

Wartość, kierunkowość i ruchliwość to właściwości o charakterze biegunowym. Intensywność i czas trwania emocji są właściwościami typu skalarnego jednokierunkowego.

Czy zaburzenie przychodzi od wewnątrz czy od zewnątrz zawsze ma jedną z 4 znaczeń dla osobnika.

zagrożenia
ograniczenia
pozbawienie
zaspokojenie

Przez to możemy wyrażać emocje.

Zagrożenie- niepokój, lęk, strach.

Ograniczenie - złość, gniew, wściekłość.

Pozbawienie - żałość, smutek, rozpacz, cierpienie.

Zaspokojenie - radość, szczęście, ekstaza, uniesienie.

Emocje człowieka różnią się od emocji zwierząt:

Społeczny charakter - mają uczucie w znaczeniu genetycznym i treściowy.
Poznawcze treści uczuć - u człowieka uczucia przebiegają i powstają na płaszczyźnie świadomej.
Intencjonalny charakter uczuć - polega na mniej lub bardziej świadomym odniesieniu emocji do danej sfery przedmiotów.

Osobowość

Przez osobowość rozumie się całość życia człowieka, specyficzną jakość jego zachowania się przejawiającą się w nawykach myślenia w aktywności, w postawach i zainteresowaniach, sposobach działania oraz poglądach na życie.

Jeżeli chcemy poznać psychikę, oblicza człowieka staramy się znaleźć odpowiedź na 3 zasadnicze pytania.

Czego chce człowiek - co lubi, czego pragnie, co go pociąga, ku czemu dąży. Pytanie to dotyczy potrzeb, motywów, skłonności człowieka, jego zainteresowań i ideałów.
Co potrafi człowiek - dotyczy ono zdolności i talentów człowieka.
Jaki jest człowiek - jakie ma potrzeby i jak je realizuje, jaki ma temperament, jakie postawy utrwaliły się w nim jako centralne cechy osobowości i co stanowi rdzeń. Jest to pytanie o motywy i cele działania, oto co uważa dla siebie za ważne.

[(to co wyżej inaczej

zbiór względnie stałych, charakterystycznych dla danej jednostki cech i właściwości, które wyznaczają jej zachowania i pozwalają odróżnić ją od innych;
zespół warunków wewnętrznych wpływających na sposób, w jaki człowiek przystosowuje się do otoczenia;
zespół psychologicznych mechanizmów: np. tożsamość, mentalność, potrzeby, postawy, inteligencja, uznawane wartości, które powodują, że człowiek jest zdolny do kierowania własnym życiem, a jego zachowania są zorganizowane i względnie stałe.

)]

Już w starożytności interesowano się ludzkimi cechami, wówczas jednak klasyfikowano je jako różnice temperamentu. Hipokrates (460 - 377 p.n.e.) wyróżnił 4 typy temperamentu: flegmatyka, choleryka, melancholika i sangwinika.

Krótko je scharakteryzuję:

Flegmatyk (gr. phlegmatikos - „pełen śluzu") to człowiek odznaczający się mało dynamicznym usposobieniem, nie ulegający gwałtownym emocjom, słabo reagujący na podniety, ale wytrwały w działaniu i konsekwentny w uczuciach. Typ flegmatyczny charakteryzuje się małą pobudliwością, jest zrównoważony i opanowany. Fizjologiczną podstawę temperamentu flegmatyka stanowi silny i zrównoważony typ układu nerwowego.

Choleryk (gr. chole - „żółć") - to człowiek wybuchowy, o silnych i szybko powstających reakcjach uczuciowych; odznaczający się dużą energią życiową i brakiem opanowania. Reakcje choleryka są niewspółmierne do bodźca. Fizjologiczną podstawę temperamentu choleryka stanowi silny, niezrównoważony (przewaga procesu pobudzania nad procesem hamowania) typ układu nerwowego.
Melancholik (gr. melancholikos - „smutny") - to człowiek o usposobieniu łagodnym, biernym, którego cechuje brak impulsywności, silne, wolno narastające reakcje uczuciowe. Melancholik w działaniu jest mało odporny i niewytrwały. Typ melancholika cechuje się małą ruchliwością, apatią, przewlekłymi stanami przygnębienia. Fizjologiczną podstawę temperamentu melancholika stanowi tzw. słaby typ układu nerwowego.

Sangwinik (łac. sanguis - „krew") - to człowiek o żywym, pogodnym, uczuciowym, aktywnym usposobieniu, wrażliwy, o silnych i szybkich reakcjach. Sangwinik łatwo dostosowuje się do zmiennych warunków życia, jest odporny na trudności. W typologii wyższej czynności nerwowej. Odpowiada mu silny zrównoważony i ruchliwy typ układu nerwowego.

Wg typologii osobowości C. G. Junga wyróżnić można dwa zasadnicze typy osobowości.

Ekstrawertyka - (ekstra- + łc. vertere, versum `obrócić, skierować') Osoby, której zachowanie nacechowane jest pozytywnym zainteresowaniem światem zewnętrznym (bardziej niż własnymi przeżyciami), o aktywności skierowanej na otoczenie, prospołeczną, łatwo nawiązującą kontakty, z ogólną zaradnością i orientacją w realiach rzeczywistości

Są to ludzie którzy reagują szybko i wyraźnie. Dają odpowiedzi, zanim nad nimi pomyślą. Trudno im się skoncentrować na słuchaniu. Robią dużo szumu i zamieszania wokół siebie i dobrze się czują w takiej atmosferze. Ekstrawertyka charakteryzuje pozytywny stosunek do przedmiotu. Przez swe formy przystosowania i reagowania ekstrawertyk nastawiony jest bardziej na zewnątrz, kieruje się uznawanymi przez kolektyw normami, zgodnie z duchem czasu.

Introwertyk - (intro- + łc. vertere, versum `obracać') Osoby te kierują uwagę na własne przeżycia, obserwuje się u nich brak zainteresowania otoczeniem, oraz skłonność do zamykania się w sobie i izolację od innych.

Oni troskliwie skrywają swe myśli. Trudno jest coś z nich wydobyć. Czasem uważają, że wszystko jest tak oczywiste, że nie ma potrzeby mówienia o tym.

Znana jest również i dość często opisywana w literaturze psychologicznej typologia E. Kretschmera, który na podstawie zależności, jakie występują pomiędzy budową ciała, a typem psychologicznym wyróżnił:

schizotymików (wątła budowa ciała: typ zamknięty, mało towarzyski),
cyklotymików (pykniczna budowa ciała: towarzyski, wesoły, żywy),
iksotymików (budowa ciała atletyczna: spokojny, mało wrażliwy).

„Im więcej rzeczy człowiek się wstydzi tym bardziej godzien jest szacunku „ George Bernard Shaw

Pogląd na świat to najbardziej uogólniona wiedza o rzeczywistości. Wiedza ta dotyczy wszechświata życia i człowieka. Obejmuje zagadnienia, genezy rozwoju, praw tego rozwoju, zagadnienia miejsca człowieka w świecie, stosunków społecznych oraz sensu życia. Właściwy pogląd społeczny oraz życia. Właściwy pogląd społeczny na świat to taki do którego potrafimy podejść intuicyjnie i go zaakceptować.

Sens życia problem wody, wyżywienia, problemy krajów 3-świata np. Azji.

Fundamentem naszej osobowości są te możliwości, które są wrodzone:

zdolności umysłowe / jednym nauka idzie łatwo, a innym z trudnością; jedni mają „umysł ścisły”, a inni są „humanistami”/
zmysłowe /wrażliwość wzrokowa, węchowa, słuchowa, itp./
uczuciowe /emocjonalne/
ruchowe /nie każdy może być chirurgiem, zegarmistrzem lub sportowcem

Jednak ogromny wpływ na jej rozwój mają też czynniki środowiskowe, rodzinne i społeczne, pośród których na główne miejsce wysuwa się proces wychowania.

Główne funkcje superego to hamowanie impulsów id, przekonywanie ego, aby cele realistyczne zastąpiło moralnymi.

Poglądy, płaszczyzny, cele życiowe.