Miniopracowanie na temat ukrytego programu szkolnej codzienności
Pomimo założeń i deklaracji zawartych w oficjalnych dokumentach szkolnych, podkreślających podmiotowe traktowanie uczniów, w szkolnej codzienności można odnaleźć elementy sugerujące hierarchię panującą w placówce, a także typy zachowań uczniów wskazujące na próbę przystosowania się do tych warunków. Niejednokrotnie rzeczywisty sposób funkcjonowania szkoły odbiega od objętych celów. Oto niektóre przykłady ukrytego programu zaobserwowane w miejscu odbywania praktyk:
Podczas przerw drzwi wyjściowe są pilnowane przez panie woźne; uczniowie nie mogą opuszczać budynku szkoły, a nawet przebywać na patio
Oprócz toalet uczniowie nie mają miejsca zapewniającego im poczucie prywatności
Korytarze szkolne są bardzo wąskie, brak tam miejsc na wstawienie ławek dla uczniów. Nieużywane ławki na parterze przed świetlicą są postawione jedna na drugą, bez możliwości korzystania z nich
W kilku miejscach w budynku szkoły (między innymi na drzwiach głównych) wiszą plakaty z hasłem ,,Szkoła bez przemocy”. Z informacji udzielonych przez uczniów i nauczycieli wynika, że problem ten jest obecny w wielu klasach
Pomimo promowania zdrowego trybu życia i wielu pogadanek na temat otyłości, w sklepiku szkolnym dominują słodycze i napoje gazowane
Ukazane zjawisko obejmuje wiele aspektów szkolnego życia. Wypunktowane przykłady
sprawiają, że uczniowie otrzymują sprzeczne informacje - pomimo zapewnień, że stanowią oni podmiot w procesie nauczania, ich potrzeby spychane są na dalszy plan. Pojawiają się również zachowania wskazujące na próbę przystosowania się do szkolnej rzeczywistości, między innymi opuszczanie budynku szkoły w tajemnicy. Ukryty program zmusza uczniów do wypracowywania pewnych strategii zachowań nastawionych na przetrwanie w warunkach szkoły.
2
UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE
Projekt "www.praktyki.wh.umcs - Przygotowanie i realizacja nowego programu praktyk pedagogicznych na Wydziale Humanistycznym UMCS"
Biblioteka Główna UMCS, ul. Radziszewskiego 11, pok. 119, 20-031 Lublin
tel./fax: 081 537 28 72, e-mail: praktyki.wh@poczta.umcs.lublin.pl
www.praktyki.wh.umcs.lublin.pl, www.pwh.umcs.pl