1. Przedmiot ekonomi. Mikro i makro ekonomia

Ekonomia nauka która bada jak ludzie sobie radzą z rzadkimi zasobami w różnych konkurencyjnych wykorzystaniach, bada proces gospodarowania produkcją, dystrybucją, konsumpcją.

-stara się odpowiedzieć co i ile produkować, jakimi metodami, dla kogo, jak dzielić.

Mikroekonomia - ta część badań ekonomicznych, która skupia się na badaniu poszczególnych podmiotów gospodarczych lub poszczególnych rynków. Narzędzia: cena, popyt, podaż, zysk.

Makroekonomia - badanie i interpretacja zjawisk zachodzących między podmiotami. Badanie zależności całej gospodarki.

3. Praca produkcja, srodki produkcji. Ziemia jako srodek produkcji

Praca- każda celowa działalność człowieka wykonywana przy użyciu sił fizycznych lub zdolności intelektualnych zmierzajaca do zaspokojenia do zaspokojenia potrzeb własnych lub potrzeb innych osób. Wykonana praca jest zwykle podstawą do otrzymania płacy. Praca jest takim samym towarem jak wszystkie inne dobra: istniej podaż pracy i popyt na prace, spotykajace się na rynku pracy, na którym kształtuje się cena pracy czyli płaca

Środki produkcji- jest to łaczne określenie środków pracy i przedmotów pracy czyli maszyn, narzedzi, urzadzeń, surowców, materiałów

Ziemia. Jest to wszystko to co znajduje się na, pod i nad ziemią (tereny pod uprawę, pod zabudowę przemysłową, woda, powietrze itp.).

Dochodem z ziemi jest renta.

Rachunek ekonomiczny - jest to porównanie nakładów i wyników działalności gospodarczej w celu podejmowania optymalnych decyzji

16. Pieniadz i jego funkcje. Pojęcie tezauryzacji

Pieniądz - powszechny środek wymiany który dzięki swoim funkcjom może być wymieniony na wszystkie towary

Funkcje pieniądza:

1. Miernik wartości

2. Środek cyrkulacji (wymiany towarów)

3. środka tezauryzacji czyli środka gromadzenia skarbu

Tezauryzacja- gromadzenie pieniadza „do Pańczoch”, oznaczajace wycofanie go z obrotu gospodarczego. Tezauryzacja ma miejsce wówczas gdy ludzie nie maja zaufania do banków i ich wypłacalnosci (płynności finansowej). W innych warunkach tezauryzacja jest nieuzasadniona, gdyz na skutek takiej formy gromadzenia pieniedzy traci się oprocentowanie które można byłoby zyskac, skladajac tę samą kwotę pieniedzy w banku.

Pauperyzacja- Pauperyzacja, zubożenie, zjawisko okresowego bądź trwałego utrzymywania się niskiego poziomu dochodów realnych i konsumpcji określonych grup...

17. Ceny; agregacyjna i informacyjna funkcja cen

Agregacyjna funkcja- polega na możliwości sprowadzania do wspólnego mianownika (sumowania, odejmowania)dóbr o różnych parametrach technicznych i fizyko-chemicznych

Funkcja informacyjna- istotą funkcji informacyjnej ceny jest fakt ze okresla ona ilość pieniędzy jakie trzeba wyłożyć na zakup danego dobra w danym miejscu i czasie

18. Rynek - pojęcie, rodzaje i funkcja

Rynek - to zespół warunków które doprowadzaja do kontaktu między kupującym i sprzedającym w procesie wymiany dóbr i usług.

Radzaje rynku:

Zależnie od przedmiotu obrotu :

-rynek dóbr i usług konsumpcyjnych

- rynek czynników produkcji (kapitału, pracy, ziemi)

Według zasiegu geograficznego:

a)rynek lokalny b)r. Regionalny c) r. Krajowy d) r. Miedzynarodowy e) r. Światowy

Zależnie od sytuacji rynkowej (relacji popyt/podaż):

- rynek sprzedawcy(producenta dostawcy) - charakteryzuje się długotrwałą przewagą popytu nad podażą co jest dla sprzedawcy korzystna sytuacja przetargowa

- rynek nabywcy(konsumenta)- charakteryzuje się długotrwała nadwyżka podaży nad popytem, co jest korzystne dla nabywcy

- rynek zrównoważony- (popyt=podaż)

Wg. Różnorodności dóbr, które są przedmiotem transakcji

- r. Homogeniczny (jednorodny)- np. r. Wegla, ropy

- r heterogiczny (różnorodny) - np. r.pracy na którym występuja różne zawody , nie konkurujące ze sobą

W zależności od stopnia wyrównania cen

- rynek doskonały - który charakteryzuje się 3 cechami tj: przejrzystość, racjonalność, jednorodność dóbr

- r. Niedoskonały (rzeczywisty)-zaprzeczenie r. doskona

Najważniejsze funkcej rynku:

a) R pełni funkcje regulatora procesów gospodarczych

b) r. Poprzez grę popytu i podaży dokonuje obiektywnej wyceny poszczególnych towarów(ustal ich ceny)

c) r w gospodarce rynkowej jest podstawowym mechanizmem alokacji zasobów do różnych dziedzin wytwarzania

19. Pojęcie popytu; popyt efektywny a potencjalny

Popyt- to ilość dobra jaką nabywcy gotowi są zakupić przy różnym poziomie cen

Popyt efektywny - tzn taki przy którym chęć nabycia towaru(usługi) poparta jest posiadaniem odpowiedniego ekwiwalentu pieniężnego

Popyt potencjalny - oznacza pragnienie nabycia określonego dobra nie poparte możliwościami dochodowymi

20. Popyt funkcjonalny i niefunkcjonalny (efekt „owczego popędu”, efekt snobizmu, elastycznosc popytu

Popyt funkcjonalny- wynika z cech jakościowych danego dobra, jest funkcją wartości użytkowej, rośnie wraz ze wzrostem tej wartości

P. niefunkcjonalny - wynika z oddziaływania tzw. efektów zewnetrznych na użyteczność. Oznacza to ze użyteczność danego dobra może ulec zmianie w zależności od zachowania się innych konsumentów

Efekt” Owczego pędu” - popyt na dane dobro wzrasta dlatego ze inni nabywaja to dobro. Wynika więc z potrzeby utożsamiania się z innymi konsumentami i ich stylem życia

Efekt snobizmu - jest zjawiskiem odwrotnym do „owczego popędu” polega na tym ze popyt na dane dobro maleje wskutek tego iż inni kupuja to dobro. Wynika zatem z potzreby wyróżniania się bycia ekskluzywnym, odmiennym od innych.

Paradoks Veblena - dotyczy popytu na tzw. dobra prestiżowe. Ich konsumpcja świadczy o wysokim statusie konsumenta, dlatego popyt na takie dobra będzie wzrastał ze wzrostem ich cen.

Popyt spekulacyjny - wiaże się z oczekiwaniami co do kształtowania się cen w przyszłości. Jeśli panuje przekonanie ze cena danego dobra w przyszłości będzie nadal rosła to popyt wzrasta mimo rosnącej ceny . Dotyczy to również spadku cen przekonanie ze w przyszłości ceny będą nadal spadały powoduje spadek popytu przy malejących cenach

21. Czynniki kształtujace popyt. Zasada „ceteris paribus”. Cenowa elastyczność popytu

Czynniki kształtujące popyt: cena, dochody nabywców, gusty i preferencje nabywców.

„Ceteris paribus” (łac)- przy innych warunkach (okolicznościach)stałych, jednakowych niezmiennych”

Cenowa elastyczność popytu - miara wpływu zmian cen okroślonego dobra na zmiane popytu na dane dobro

Ec=^Pp/-^c

Ec=1 - popyt doskonale elstyczny, wzrost ceny o 10% powoduje spadek ceny o 10%

Ec=0 - popyt doskonale nieelastyczny - zmiana cen nie powoduje zadnych zmian popytu

0<Ec<1 - popyt mało elastyczny, zmian Pp jest mniejsz od zmiany ceny, jest to popyt charakterystyczny dla dóbr niższego rzędu

1<Ec<+nieskończon. - popyt elastyczny; zmiana Pp jest większa od zmiany ceny; charakterystyczny dla dóbr wyzszego rzędu, powszechnie pożądany i chętnie nabywany.

22. Ceny dóbr substytucyjnych i komplementarnych jako kształtujące popyt

Dobra substytucyjne - dobra które mogą zastępować się w zaspokojeniu określonej potrzeby np. masło/margaryna. Pojawienie się tańszego substytutu spowoduje spadek popytu na dobro orginalne który ów substytut zastępuje. Można spodziewać się zmniejszenia ceny dobra orginalnego(np. wegiel-ropa, paliwo-gaz)

Dobra komplementarne - uzupełniające się; nabycie jednego dobra (np.samochód) wiąże się z koniecznościa nabycia drugiego produktu(paliwo).

Spadek Ceny jednego dobra(samochód) spowoduje zwiększenie popytu i zakupu a zatem przyczyni się do wzrostu popytu na paliwa(logiczne będzie wzrost cen). Przy podwyzszeniu cen samochodów zmniejszy się popyt na nie a zatem spadnie popyt na paliwa i ich cena

23. Popyt a dochody; dochodowa elastyczność popytu, prawo Engla, paradoks Giffena

W normalnych warunkach wzrost dochodu powoduje wzrost popytu. Reakcje popytu na zmiane dochodu określa się mianem dochodowej elastyczności popytu, a jej mira jest wpółczynnik dochodowej elastyczności popytu”Ed” wyrazony zaleznościa Ed= ^Pp/^d (pp-zmiana popytu(%), d-Zmian dochodu .

Prawo Engla- wraz ze wzrostem dochodów rośnie bezwzględna kwota wydatków na wyżywienie, ale ich udział w dochodach wykazuje tendencje spadkowa

Paradoks Giffena- odnosi się do dóbr „niższego rzędu” i związane jest z dochodowym efektem zmiany cen. Wzrost ceny jakiegoś dobra, którego udział w wydatkach ogólnych jest wysoki (np. podst. produkty żywnościowe), przy zachowaniu stałego dochodu nominalnego, spowoduje spadek dochodu realnego. Pomimo tego nastąpi wzrost popytu na dobro (niższego rzedu np.chleb), gdyz jest on nadal względnie tani (przykład chleb/mieso)

24. Podaż i czynniki kształtujące; cenowa elastyczność podaży; podaż a koszty produkcji

Podaż- to ilość dobra jaką sprzedawcy sa gotowi zaoferować przy danym poziomie cen

Czynniki kształtujące podaż-

a) cena - wzrost ceny spowoduje wzrost podaży

b) koszty produkcji - spowoduje zmniejszenie podaży i przesunięcie krzywej podaży w lewo, zaś spadek kosztów produkcji przyczyni się do zwiekszenia produkcji, a krzywa przesunie sie w prawo

c) Czas

- okresie ultrakrótki - podaż jest stała a cena jedynie funkcja popytu

- o. Krótkim następuje procesy dostosowawcze podaży w ramach istniejącego potencjału wytwórczego poprzez jego lepsze wykorzystanie np. uruchomienie 2 zmiany przy pracy jednozmianowej

- o. Długi - możliwe są już pełniejsze procesy dostosowawcze podaży poprzez zwiększenie zdolności produkcyjnych. Nie można okreslic dlugosci tego okresu w tygodniach, miesiacach czy latach, ponieważ jest on określony wzgledami technologicznymi, a wiec różny dla różnych dziedzin wytwarzania

25. Cena równowagi rynkowej; mechanizm samoregulacji rynku

Cena równowagi rynkowej-Jest to cena, przy której rozmiary podaży (ilości oferowane produktu) zrównując się z rozmiarami popytu (ilość produktu, która konsumenci chcą kupić). Cena równowagi oczyszcza rynek z jakiejkolwiek nadwyżki popytu lub podaży - dlatego nosi ona również nazwę ceny czyszczącej rynek (market clearing price). Jest to system idealny np. giełda.

26. Dumping; istota cen dumpingu

Dumping- zjawisko które polega na tym ze okreslone produkty są sprzedawane za granicę po cenach niższych niż koszt ich wytworzenia lub niż ceny na rynku krajowym czyli po cenach dumpingowych. Najczęściej przedsiębiorstwa sa skłaniane do stosowania cen dumpingowych za pomoca takich zachęt ze strony państwa jak ulgi podatkowe, premie eksportowe. Państwo jako cel takiego działania stawia sobie miedzy innymi ograniczenie bezrobociaczy zdobycie nowych rynków zbytu.

27. Pojęcia: rynek zrównoważony, rynek producenta(dostawcy), rynek konsumenta (nabywcy)

- rynek sprzedawcy(producenta dostawcy) - charakteryzuje się długotrwałą przewagą popytu nad podażą co jest dla sprzedawcy korzystna sytuacja przetargowa

- rynek nabywcy(konsumenta)- charakteryzuje się długotrwała nadwyżka podaży nad popytem, co jest korzystne dla nabywcy

30. Kalkulacyjny układ kosztów. Koszty bezpośrednie i pośrednie

Kalkulacyjny układ kosztów-umożliwia ustalenie kosztu jednostkowego wyrobu i opiera się na podziale kosztów na bezpośredni i pośrednie

Koszty bezpośrednie- dotyczą wyłącznie określonych produktów

Koszty pośrednie- pozostaja wspólne dla różnych rodzajów działalności gospodarczej w badanym okresie i rozliczane są na poszczególne produkty w sposób umowny.

31. Koszty stałe i zmienne

Koszt stały (FC) jest to koszt niezależny od wielkości produkcji w krótkim okresie czasu
(np. opłata za dzierżawę hali produkcyjnej,amortyzacja);

Koszt zmienny (VC) jest to koszt zależny od wielkości produkcji (np. koszt energii, materiałów

32. Koszt jednostkowy; optimum „technologiczne” a „ekonomiczne”; koszt graniczny

Techniczne optimum produkcji - w punkcie w którym krzywa kosztów krańcowych przecina krzywą przeciętnych kosztów całkowitych, polega na minimalizacji przeciętnych kosztów wytwarzania

Optimum ekonomiczne

polega na maksymalizacji zysku całkowitego, są to optymalne rozmiary produkcji w przedsiębiorstwie.

37. Ceny: netto-brutto, zakupu-nabycia, urzędowne-umowne

Cena netto - jest to cena bez podatków np. Vat

Cenna Brutto - jest to cena z podatkiem

Cena zakupu - cena jaka nabywca płaci za zakupione składniki majątkowe

Cena nabycia- cena zakupu powiększona o koszt zakupu nabytego składnika majątkowego podmiotu gospodarczego

Cena urzędowa - cena ustalana przez organ administracji państwowej na ściśle określoną przez Rade Ministrów listę towarów i usług.

Cena umowne- ceny ustalone między kupującym a sprzedającym w drodze negocjacji

40. Podstawowe pojęcia z zakresu działalności gospodarczej (definicja i rodzaje dział. Gosp., przedsiebiorca; MSP, ewidencja działalności gospodarczej, rejestr przedsiębiorców.

Działalność gospodarcza- działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa, prowadzona w celu zarobkowym na własny rachunek

przedsiębiorca - zgodnie z ustawą Prawo Działalności Gospodarczej przedsiębiorcą jest  osoba fizyczna, osoba

prawna oraz nie posiadająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego, która zawodowo, we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą.

Ewidencja działalności gospodarczej- prowadzony przez urzedy gminy rejestr prowadzacych działalność gospodarcza osób fizycznych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej.

41. Koncesje i zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej

Koncesja- zgoda na prowadzenie dzialalnosci gospodarczej wydawana przez organ administracji państwowej. Uzyskanie koncesji niezbędne jest tylko w wyjątkowych przypadkach określonych w ustawie o działalnosci gospodarczej np. wydobycie wegla, produkcja alkoholu.

42. Koszty alternatywne w(„utraconych możliwości „) w dział. Gosp

Koszt alternatywny ( inaczej koszt utraconych możliwości) jest to suma dochodów utraconych w wyniku niewykorzystania posiadanych zasobów (pracy i kapitału) w najlepszym z istniejących, alternatywnych

zastosowań.

Koszt alternatywny - jest to najkorzystniejsza mozliwosc z której rezygnujemy, dokonujac konkretnego wyboru z czego musielibysmy zrezygnowac.

43. Spółka cywilna i jej odmiany, aktualna sytuacja prawna sp.cywilnej

Jest to spółka osobowa.

Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego (zarobkowego lub nie) przez działanie w sposób oznaczony w szczególności (czyli na przykład) przez wniesienie wkładów.

Mogą ją założyć osoby fizyczne, osoby prawne i ułomne osoby prawne.

Umowa powinna mieć formę pisemną - ponieważ nie jest napisane jaka forma (pod rygorem nieważności czy dla celów dowodowych) przyjmuje się, że dla celów dowodowych (ochrona interesów poszczególnych wspólników). W umowie musi być określony sposób działania (np. przez wniesienie wkładów).

Wkłady mogą być pieniężne (gotówkowe), rzeczowe (aportowe) polegające na przeniesieniu prawa własności lub innych praw. W przypadku spółki cywilnej wkładem mogą być usługi. Określamy na jaki czas zawieramy umowę: oznaczony lub nieoznaczony. Zasadą jest niezmienność składu osobowego. Nowy wspólnik może przystąpić do spółki tylko przy zmianie umowy spółki (czyli za zgodą wszystkich).

Wystąpienie wspólnika za wypowiedzeniem: 1. umowa na czas nieoznaczony - na 3 miesiące przed końcem roku obrachunkowego (najpóźniej). Bez wypowiedzenia tylko z ważnych powodów. 2. umowa na czas oznaczony - tylko z ważnych powodów.

Stosunki majątkowe.

To co wniesione i nabyte stanowi własność łączną wszystkich wspólników. Odpowiedzialność za zobowiązania: Wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem osobistym (czyli także małżeńskim) teraźniejszym i przyszłym w sposób solidarny.

Ustąpienie wspólnika:

1. wskutek wypowiedzenia przez wspólnika (jw.), 2. wskutek wypowiedzenia przez wierzyciela wspólnika (wierzyciel danego wspólnika usuwa go ze spółki, licząc na to, że ten odchodząc dostanie coś co przejmie wierzyciel, 3. w razie śmierci wspólnika, 4. rozwiązanie spółki (czyli ustanie umowy) gdy nastąpi zdarzenie, które zgodnie z umową rozwiązuje spółkę (osiągnięto jakiś cel. minął jakiś czas itp.), również gdy założony cel okazał się niemożliwy do osiągnięcia, 5. gdy pozostanie jeden wspólnik, 6. wskutek jednomyślnej uchwały,

44. Spółka Jawna

1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

3. Umowa spółki jawnej (na piśmie pod rygorem nieważności) powinna zawierać: •1) firmę i siedzibę spółki, • 2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, • 3) przedmiot działalności spółki, •4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony. Obowiązek wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (wpis deklaratywny). 5. W razie wątpliwości uważa się, że wkłady wspólników są równe. 6. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółka. Jest to odpowiedzialność subsydiarna (czyli wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika tylko w przypadku kiedy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna).

8. Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

9. Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników. Odwołać prokurę może każdy.wspólnik.

10. Rozwiązanie spółki i wystąpienie wspólnika: Rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w umowie spółki, 2) jednomyślna uchwała wszystkich wspólników, 3) ogłoszenie upadłości spółki, 4) śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości, 5) wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika, 6) prawomocne orzeczenie sądu. Wypowiedzenie na 6 miesięcy przed końcem roku obrachunkowego (jeżeli spółkę zawarto na czas nieoznaczony). Każdy wspólnik może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd.

11.. Udział w zyskach i w stratach: udział wspólników jest równy wartości wkładu określonego w umowie

spółki.

45. Spółka Partnerska

1.    Jest to spółka osobowa utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Można ją otworzyć do wykonywania więcej niż jednego zawodu.

2.    Partnerami mogą być wyłącznie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów (aptekarz, dentysta, notariusz, architekt).

3.        Umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego i powinna zawierać:

-         określenie wolnego zawodu partnerów, w ramach danej spółki

-         przedmiot działalności spółki

-         nazwiska i imiona partnerów tych, którzy ponoszą odpowiedzialność nieograniczoną

-          nazwiska partnerów upoważnionych do reprezentowania spółki

-         firmę i siedzibę spółki

-         czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony

-         określenie wnoszonych wkładów i ich wartość

 Spółka bezwzględnie podlega wpisowi do KRS. Powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

4.    Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera ... i partner, albo ... i partnerzy, albo spółka partnerska- a także określenie wolnego zawodu np. Kowalski i partner, Kowalski i partnerzy, Kowalski. Spółka partnerska.

5.    Zasada niezmienności składu osobowego. Dodatkowo wchodzi możliwość wyłączenia partnera w przypadku utraty uprawnień i to najpóźniej do końca roku obrachunkowego.

6.   Prowadzenie spraw (dwa modele):

1 model spółki jawnej

2. albo model spółki z o.o. (istnieje możliwość powołania zarządu).

W skład zarządu nie muszą wchodzić partnerzy - mogą powołać osoby trzecie nie związane
ze spółką. Jeżeli partner wchodzi w skład zarządu nie może pobierać za to wynagrodzenia.

7.   Reprezentacja:

1.    model spółki jawnej (z wyjątkami)

2.    albo model spółki z o.o. (zarząd)

8.    Odpowiedzialność za zobowiązania - partner nie odpowiada za zobowiązania drugiego partnera jeżeli odpowiedzialność dotyczy wykonywanego przez niego zawodu (odpowiedzialność dotycząca ryzyka zawodowego - staranność wykonywanie zawodu). Partner nie dopowiada za zaniedbania pracownika drugiego partnera.

Odpowiedzialność partnerów ma charakter ograniczony do własnych błędów w sztuce ale całym swoim majątkiem.

Co do całości działalności spółki partnerzy odpowiadają solidarnie z majątku spółki, jeżeli to nie wystarcza z majątku osobistego. Roszczenie regresowe - miedzy wspólnikami.

Za całą spółkę odpowiada każdy z partnerów.

8.   Rozwiązanie umowy ze spółką - wystąpienie wspólnika.

-         przyczyny przewidziane w umowie spółki,

-          jednomyślna uchwała wszystkich partnerów,

-         ogłoszenie upadłości spółki,

-         utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu,

-         prawomocne orzeczenie sądu.

-         partner może przekazać swoje uprawnienia innej osobie (jeżeli umowa spółki to stanowi można przenieść te prawa i obowiązki na osobę która posiada uprawnienia zawodu);

-          śmierć partnera nie powoduje rozwiązania spółki ale tylko wtedy gdy w jego miejsce może wejść spadkobierca (jeżeli posiada uprawnienia do danego zawodu) -musi to być ujęte w umowie:

-          jeżeli w spółce pozostaje tylko jeden partner to może on prowadzić jeszcze spółkę przez l rok. Jeżeli w ciągu tego roku do spółki przystąpi nowy partner następuje ciągłość spółki;

46. Spółka Komandytowa

1.    Jest spółką osobową, mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w którym wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona (komandytariusz).

2.    W sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy spółki jawnej.

3.   Umowa - w formie aktu notarialnego.

1) firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytowa).

4.    Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego komplementariusza oraz dodatek „spółka komandytowa" (s.k.).

5.    Reprezentacja:

Komplementariusze reprezentują spółkę. Umowa może wyłączyć niektórych komplementariuszy
od reprezentacji, albo może postanowić, że reprezentacja będzie łączna.

Komandytariusz nie reprezentuje spółki chyba, że zostanie mu udzielone pełnomocnictwo zwykłe
albo prokura.

Jeżeli sprawy przekraczają zwykły zarząd - wymaga to zgody wszystkich.

6.    Komplementariusze dzielą się przypadającym zyskiem po równo. Komandytariusze zgodnie co do proporcji wkładów. Wkład realnie włożony a nie zaproponowany. Me można wyłączyć wspólnika od uczestnictwa w podziale zysków.

7.    Odpowiedzialność komandytariusza. Odpowiada całym swoim majątkiem ale w sposób ograniczony (ograniczenie kwotowe tj. do pewnej wysokości - sumy komandytowej).

Komandytariusz jest zwolniony z odpowiedzialności w granicach wniesionego wkładu.

Np. jeżeli komandytariusz wniesie wkład 150.000 zł a suma komandytowa wynosi 200.000 zł

to komandytariusz odpowiada do kwoty 50.000 zł.

Suma komandytowa jest wyłącznie zapisem umownym.

8.    Osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia.

9.    Prowadzenie spraw. Prawo należy do komplementariuszy. Komandytariusz nie ma ani prawa ani

obowiązku prowadzenia spraw ale do czynności przekraczających zwykły zarząd potrzebna jest jego zgoda. Odpowiada bez ograniczeń wtedy kiedy jego nazwisko zostanie umieszczone w firmie.

10. Rozwiązanie spółki. Jak w spółce jawnej.

11. Udział w zyskach i w stratach: udział wsporników jest równy wartości wkładu określonego w umowie spółki.

12. Likwidacja. Jak w spółce jawnej.

47. Spółka komandytowo-akcyjna

Celem - dekapitalizowanie dobrze prosperujących gospodarstw rodzinnych aby jednocześnie nie pozbawiać władzy tej rodziny. Formalnie jest to spółka osobowa (ale właściwie jest to spółka kapitałowa).

1.    Jest to spółka osobowa, mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod wspólną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz) a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Komplementariusz - stosuje się do niego przepisy spółki komandytowej.

W pozostałych sprawach stosuje się przepisy spółki akcyjnej (kapitał zakładowy, akcje, rada nadzorcza, walne zgromadzenie).

2.    Aktem erekcyjnym jest statut

akt erekcyjny - powołanie do życia np. rozporządzenie, decyzja administracyjna, umowa, statut. Czym się różni statut od umowy?: Statut nie jest umową. Opracowują go i przyjmują tylko niektórzy z przyszłych wspólników (założyciele). Statut musi być podpisany co najmniej przez wszystkich. komplementariuszy

3.    Statut powinien określać:

1.    firmę i siedzibę spółki

2.    przedmiot działalności

3.    czas trwania jeśli jest oznaczony

4.    oznaczenie wkładów wnoszonych przez komplementariusza i ich wartość

5.    wysokość kapitału zakładowego i sposób jego zebrania (minimalna wartość kapitału wynosi 50.000. zł)

6.   wartość nominalną akcji, ilość i rodzaj (minimalna wartość nominalna akcji - l zł)

7.        nazwiska komplementariuszy oraz organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej.

Statut sporządzony jest w formie aktu notarialnego.

Wpis KRS jest obligatoryjny i konstytutywny. Wcześniej jest to spółka w organizacji.

4.    Firma powinna zawierać co najmniej nazwisko jednego komplementariusza oraz oznaczenie „spółka komandytowo-akcyjna". [S.K.A.]. Nazwiska akcjonariusza nie można zawrzeć w firmie.

W przeciwnym razie odpowiada on jak komplementariusz.

5.    Kapitał zakładowy.

Na kapitał zakładowy przeznaczane są wkłady akcjonariuszy. Wartość objętych akcji nie może być mniejsza niż wartość nominalna. Różnice na plus wartości akcji przekazuje się do kapitału zapasowego.

Wkładem w spółce komandytowp - akcyjnej nie może być praca.

Wkład może być pieniężny lub niepieniężny (tzw. aport). Wkłady niepieniężne muszą być wniesione w całości najpóźniej w dniu rejestracji spółki. Wkłady pieniężne muszą zostać opłacone przynajmniej w wysokości jednej czwartej przed zarejestrowaniem spółki.

Jeżeli wkłady są pieniężne i niepieniężne przed zarejestrowaniem spółki musi zostać pokryte co najmniej ¼ wartości nominalnej kapitału zakładowego (12.500 zł). W przypadku wkładu niepieniężnego akcje, które wydaje się za te wkłady są zawsze akcjami imiennymi - do czasu bilansu.

6.    Sfera zewnętrzna.

1.    Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki (ryzykuje tylko do wysokości wkładu - akcji).

2.   Reprezentacja

- komplementariusze; akcjonariusz -jedynie jako pełnomocnik (patrz komandytariusz w spółce komandytowej);

7.    Stosunki wewnętrzne.

Każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Komplementariusze pełnią de facto rolę zarządu; Rada nadzorcza:

- można powołać radę nadzorczą, niemniej w spółkach, w których istnieje co najmniej 25 akcjonariuszy (a nie tylko wspólników) powołanie rady nadzorczej jest obowiązkowe. Członków powołuje i odwołuje walne zgromadzenie;

- w radzie nadzorczej mogą zasiadać tylko akcjonariusze;

- komplementariusz nie może zasiadać w radzie nadzorczej, chyba że jest jednocześnie akcjonariuszem ale wtedy nie przysługuje mu prawo głosu przy powoływaniu członków tej rady nadzorczej

- rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad cała działalnością spółki;

Walne zgromadzenie (zwyczajne lub nadzwyczajne):

Uczestniczą w nim akcjonariusze i komplementariusze.

Akcjonariusz może posiadać minimum l głos a ten, który jest także komplementariuszem może posiadać tylko jeden głos.

Komplementariusz oraz akcjonariusz uczestniczą w zysku spółki proporcjonalnie do ich wkładów.

8. Likwidacja. Tak jak spółka akcyjna.

48. Spółka Z.O.O

1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Ale nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

2. Zawiązanie spółki (to nie jest jeszcze powstanie).

- umowa lub akt założycielski (w przypadku spółek jednoosobowych). Forma aktu notarialnego. Z chwilą zawarcia tej umowy powstaje sp. z o.o. w organizacji.

- następnie trzeba wnieść kapitał zakładowy (co najmniej 50.000 zł). Powinien być objęty przez założycieli i wpłacony przed powstaniem spółki.

- należy ustalić władze spółki.

- należy zarejestrować spółkę w KRS. Z tą chwilą sp. z o.o. w organizacji przekształca się w sp. z o.o. uzyskuje swój właściwy kształt (wpis obligatoryjny i konstytutywny).

3. Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (lub akt założycielski). Forma aktu notarialnego. Musi zawierać: 1) firmę i siedzibę spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) wysokość kapitału zakładowego, 4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, 5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników, 6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

5. Kapitał zakładowy (tzw. pierwotny majątek spółki). Jest to kwota pieniężna, która stanowi sumę udziałów wspólników. Stanowi podstawę wypłacalności spółki - gwarancja kapitału zakładowego.

6. Prawa i obowiązki wspólników.

I. Prawa:

1). korporacyjne - prawo udziału w zgromadzeniu wspólników;

- prawo głosu; - prawo zaskarżania uchwał podjętych przez zgromadzenie wspólników; - indywidualne prawo kontroli działalności spółki;

2). majątkowe - prawo do zysku;

- prawo do sumy likwidacyjnej; - prawo do wynagrodzenia za świadczone usługi niepieniężne; - prawo do zwrotu tzw. dopłat;

II. Obowiązki:

2). majątkowe - pokrycia udziałów (w gotówce albo aportami);

- dopłat - są charakterystyczne dla sp. z o.o. Musi wynikać z umowy. Mogą być wnoszone proporcjonalnie do wysokości wnoszonych wkładów. Dopłaty mogą być wnoszone na:
* pokrycie strat w kapitale zakładowym (te nie podlegają zwrotowi);

* zwiększenie kapitału obrotowego (podlegają zwrotowi);

7. Władze spółki.

Zgromadzenie wspólników. Powstaje z mocy prawa z chwilą zarejestrowania spółki (w jego skład wchodzą wszyscy wspólnicy). Podejmuje uchwały w wybranych dziedzinach.

9. Wyłączenie wspólnika.

Z ważnych przyczyn istniejących po stronie danego wspólnika sąd może orzec jego wyłączenie ze spółki na żądanie wszystkich pozostałych wspólników, jeżeli ich udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego (czyli nie można wyrzucić wspólnika większościowego).

10. Rozwiązanie i likwidacja.

Rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w umowie spółki, 2) uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki, 3) ogłoszenie upadłości spółki, 4) inne przyczyny przewidziane prawem.

Likwidator przejmuje obowiązki zarządu. Spółka ustaje z chwilą wyrejestrowania z KRS.

49. Społka Akcyjna

1. Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z o.o. Można ją założyć w każdym celu prawnie dozwolonym.

2. Do zawiązania spółki akcyjnej (powstaje S.A. w organizacji) potrzebne jest:

1.        sporządzenie statutu spółki akcyjnej (w formie aktu notarialnego). Osoby podpisujące statut są założycielami spółki. Pozostali wspólnicy nie będący założycielami przystępują do już podpisanego statusu.

2.        objęcie wszystkich akcji - jest to wyrażenie woli późniejszego pokrycia.

W statucie spółki akcyjnej powinny się znaleźć:

       firma i siedziba

       przedmiot przedsiębiorstwa

       termin działania

       wysokość i struktura kapitału zakładowego

       ilość akcji poszczególnych rodzajów i uprawnienia akcjonariuszy

       imiona i nazwiska założycieli

       organizacja władz nadzorczych

3. Firma spółki może być obrana dowolnie; powinna zawierać dodatkowe oznaczenie "spółka akcyjna".

4. Kapitał zakładowy spółki powinien wynosić co najmniej 500.000 złotych. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 złoty.

5. Wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego:

1.        Wkłady pieniężne trzeba wnieść w wysokości co najmniej ¼ wartości nominalnej przed zarejestrowaniem. Jest to tzw. minimum bezwzględne.

2.        Wkłady aportowe powinny być pokryte najpóźniej rok po zarejestrowaniu.

Jeżeli wkłady są pieniężne i niepieniężne wówczas kapitał zakładowy musi być pokryty przed zarejestrowaniem w wysokości co najmniej ¼ jego wartości.

Kapitał zakładowy jest to wartość czystego majątku, którą spółka musi utrzymać w całości i której nie można rozdzielać między akcjonariuszami. Jest to fundusz zaspokojenia wierzycieli. Nie wolno go ruszać.

6. Ustanowienie władz obligatoryjnych spółki (zarząd, rada nadzorcza).

7. Wpis do Krajowego rejestru sądowego.  Trzeba go dokonać w czasie do 6 miesięcy od sporządzenia statutu. Zgłasza zarząd. Od tej chwili spółka powstaje.

8. Organy:

1.        Walne zgromadzenie;

2.        Rada nadzorcza. Kadencja określona na 5 lat. Co najmniej 3 członków. Stały nadzór nad całą działalnością spółki;

3.        Zarząd. Kadencja określona na 5 lat. Powołuje go rada nadzorcza. Co najmniej jeden członek.

9. Akcje.

Centralnym pojęciem jest pojęcie akcji rozumianej jako:

       papier wartościowy (w przeciwieństwie do udziału) mogący być przedmiotem obrotu, przedstawiający określone prawa majątkowe.

       synonim ogółu praw i obowiązków akcjonariuszy (tak jak w sp. z o.o.).

       ułamek w całym kapitale akcyjnym (minimalna kwota akcji to 1 PLN). Wszystkie akcje są równe i niepodzielne.

Wartość może być:

-          nominalna - jest to wartość na jaką akcja opiewa;

-          emisyjna - jest to wartość po jakiej spółka zbywa akcje (wydaje). Obrót pierwotny;

-          rynkowa - jest to wartość po której akcjonariusz wydaje akcje osobom trzecim. Obrót wtórny;

Zasadą jest, że ma postać dokumentu. Wyjątkiem (co ma miejsce w obrocie publicznym) jest gdy akcja ma charakter zdematerializowany - jest zapisem komputerowym.

Podział akcji jako papieru wartościowego:

1.        wg kryterium formy:

       imienne - wymienione jest na niej nazwisko właściciela akcji. Mogą być wydane przed całkowitą wpłatą (ale nie przed zarejestrowaniem spółki). Do imiennych należą: aportowe, uprzywilejowane, oraz te do których przywiązany jest obowiązek świadczeń niepieniężnych. Przeniesienie praw takich akcji następuje poprzez przelew (cesję) i wydanie dokumentu.

        na okaziciela - za właściciela uznaje się każdego, kto dzierży tę akcję. Możne je bardzo łatwo zbyć przez wręczenie.

2. wg kryterium sposobu pokrycia:

       gotówkowe - imienne i na okaziciela - muszą być pokryte w co najmniej ¼ wartości nominalnej przed zarejestrowaniem;

       aportowe - pokryte wkładem niepieniężnym. Muszą pozostać imiennymi do dnia zatwierdzenia przez najbliższe walne zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy w którym nastąpiło pokrycie tych akcji. W tym czasie nie mogą być zbyte i muszą pozostać w spółce na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń o odszkodowania. Muszą być pokryte w całości przed upływem roku po zarejestrowaniu.

3. wg kryterium rozmiaru uprawnień:

       zwykłe - wszystkie, które nie są uprzywilejowane ani upośledzone. Mogą być imienne albo na okaziciela, gotówkowe lub aportowe.

       uprzywilejowane (tzw. akcje pierwszeństwa) - zawsze imienne i muszą być określone w statucie. Mogą być:

       uprzywilejowane co do głosu (nie dotyczy spółki publicznej) - maksymalnie 2 głosy na 1 akcję;

       uprzywilejowane co do dywidendy - maksymalnie o 50% więcej niż akcja zwykła. Nie korzystają one z prawa pierwszeństwa do zaspokojenia. Są wśród nich akcje nieme - nie posiadają prawa głosu. Ale nie mają ograniczeń co do dywidendy i mogą korzystać z prawa pierwszeństwa;

       uprzywilejowane co do podziału majątku likwidacyjnego;

       inne uprzywilejowane;

       tzw. akcja złota. Przyznane są osobiste uprawnienia akcjonariuszowi. Czyli związane są z akcjonariuszem a nie z akcją (te uprawnienia). Nie przechodzi na następnego nabywcę. Np. prawo do wskazania członków zarządu.

     akcje, co do których przywiązany jest obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Muszą być imienne. Ustawowy wymóg zgody spółki na zbycie (ale odmowa może nastąpić jedynie z ważnych powodów);

     tzw. świadectwa użytkowe (tzw. akcje upośledzone) - imienne lub na okaziciela. Wydawane w zamian za akcje umorzone - nie mają wartości nominalnej. Znikają prawa korporacyjne. Zostają majątkowe. Uczestniczą w dywidendzie;

     świadectwo założycielskie - maksymalnie na 10 lat;

     imienne świadectwo depozytowe - wydawane zamiast dokumentu akcji w spółkach publicznych;

Zbywalność akcji.

Zbywalność akcji jest zasadą. Mamy od tego wyjątki:

1.        Ustawowy - dotyczy akcji do których przywiązany jest obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych;

2.        Statutowy - dotyczy tylko akcji imiennych. Tylko statut może uzależnić ich zbycie od wyrażenia zgody.

3.        Umowny (winkulacja albo zasyndykowanie) - umowa zawarta między akcjonariuszami. Niewykonanie takiej umowy rodzi obowiązek odszkodowawczy tylko między stronami, które je zawarły.

Ograniczenia nie dotyczą akcji imiennych. 

objęcie akcji -oświadczenie zobowiązujące składającego do nabycia akcji w przyszłości. Objęcie w całości przed zarejestrowaniem. Przy powstaniu spółki i przy podniesieniu kapitału zakładowego.

 wydanie akcji - po zarejestrowaniu. Z tym, że imienne mogą być wydane przed całkowitą spłatą chyba, że chodzi o akcje aportowe.

 unieważnienie akcji - pozbawienie mocy prawnej dokumentu w miejsce którego wydaje się nowy.

 umorzenie akcji - definitywne unicestwienie praw i obowiązków ale tylko gdy status tak stanowi.

 10. Likwidacja spółki.

Analogicznie jak w sp. z o.o.

50. Działalność gospodarcza osób zagranicznych w Polsce

---