KONSTYTUCJA NIEMIEC

USTAWA ZASADNICZA

REPUBLIKI FEDERALNEJ NIEMIEC

WSTĘP

Świadomy swej odpowiedzialności przed Bogiem i ludźmi,

ożywiony wolą służenia pokojowi świata jako równouprawniony

człon zjednoczonej Europy, Naród Niemiecki nadał sobie mocą swej

władzy ustrojodawczej niniejszą Ustawę Zasadniczą

Niemcy w krajach Badenii-Wirtembegii, Bawarii, Berlina, Brandenburgii,

Bremy, Hamburga, Hesji, Meklemburgii-Przedpomorza, Saksonii Dolnej,

Północnej Nadrenii-Westfalii, Nadrenii-Palatynatu, Kraju Saary, Saksonii,

Saksonii-Anhalt, Szlezwika-Holsztynu i Turyngii dopełnili dzieła jedności i

wolności Niemiec w drodze swobodnego samostanowienia. Tym samym

niniejsza Ustawa Zasadnicza obowiązuje w odniesieniu do całego Narodu

Niemieckiego.

POMOCNICZE ZESTAWIENIE TREŚCI ARTYKUŁÓW

USTAWY ZASADNICZEJ*

I. PRAWA ZASADNICZE

Art. 1 Ochrona godności człowieka

Art. 2 Prawa wolnościowe

Art. 3 Równość wobec prawa

Art. 4 Swoboda wiary i wyznania

Art. 5 Swoboda przekonań, prasy, sztuki i nauki

Art. 6 Małżeństwo, rodzina, dzieci pozamałżeńskie

Art. 7 Szkolnictwo

Art. 8 Swoboda

Art. 9 Swoboda zrzeszania się. Zakaz podejmowania środków przeciwko walkom pracowniczym

Art. 10 Tajemnica listowa, pocztowa i telekomunikacyjna

Art. 11 Swoboda wyboru miejsca pobytu

Art. 12 Swoboda wyboru zawodu, zakaz pracy przymusowej

Art. 12a Obowiązek służby wojskowej i inne służby obowiązkowe

Art. 13 Nienaruszalność mieszkania

Art. 14 Prawo własności, prawo dziedziczenia i wywłaszczenie

Art. 15 Socjalizacja

Art. 16 Pozbawienie obywatelstwa, ekstradycja, prawo azylu. Pozbawienie obywatelstwa, ekstradycja

Art. 16a Prawo azylu

Art. 17 Prawo petycji

Art. 17a Ograniczenie praw zasadniczych w odniesieniu do osób pełniących służbę wojskową lub zastępczą

* Zestawienie tematów sporządzono przy posiłkowym wykorzystaniu tekstu Ustawy Zasadniczej,

zamieszczonego w wydawnictwie tekstowym pt. Grundgesetz fűr die Bundersrepublik Deutschland...,

Textausgabe mit ausfűhrlichen Verweisungen und einem Sachverzeichnis. 53 neubearbeitete Auflage, C. H.

Beck.sche Verlagsbuchhandlung, Műnchen 1996.

Art. 18 Utrata praw zasadniczych

Art. 19 Ograniczenie praw zasadniczych

II. FEDERACJA I KRAJE

Art. 20 Zasady konstytucyjne . prawo do oporu

Art. 20a Ochrona naturalnych podstaw życia

Art. 21 Partie

Art. 22 Flaga federalna

Art. 23 Obszar mocy obowiązujący Ustawy Zasadniczej Unia Europejska

Art. 24 Przyłączenie do systemu bezpieczeństwa zbiorowego. Przeniesienie praw zwierzchnich. Przyłączenie do systemu bezpieczeństwa zbiorowego

Art. 25 Prawo międzynarodowe częścią składową prawa federalnego

Art. 26 Zakaz prowadzenia wojny napastniczej

Art. 27 Flota handlowa

Art. 28 Federalna rękojmia konstytucji krajowych

Art. 29 Nowy podział obszaru federalnego

Art. 30 Funkcje (zadania) krajów

Art. 31 Pierwszeństwo prawa federalnego

Art. 32 Stosunki z zagranicą

Art. 33 Równy status obywatelski wszystkich Niemców

Art. 34 Odpowiedzialność odszkodowawcza z tytułu naruszenia obowiązków służbowych

Art. 35 Pomoc prawna i urzędowa . pomoc w razie katastrofy (żywiołowej)

Art. 36 Personel władz federalnych

Art. 37 Przymus federalny

III. PARLAMENT FEDERALNY

Art. 38 Wybór

Art. 39 Ukonstytuowanie się i kadencja

Art. 40 Prezydent (przewodniczący), regulamin wewnętrzny

Art. 41 Kontrola wyborów

Art. 42 Obrady, zasada większości

Art. 43 Obecność członków Rządu Federalnego na posiedzeniach

Art. 44 Komisje śledcze

Art. 45 Stała Komisja. Komisja do spraw Unii Europejskiej

Art. 45a Komisje: spraw zagranicznych i obrony

Art. 45b Pełnomocnik Wojskowy Parlamentu Federalnego

Art. 45c Komisja Petycji

Art. 46 Immunitety poselskie

Art. 47 Poselskie prawo odmowy zeznań

Art. 48 Uprawnienie posłów

Art. 49 Uprawnienia członków Prezydium, Stałej Komisji i innych

IV. RADA FEDERALNA

Art. 50 Funkcje

Art. 51. Skład

Art. 52 Prezydent (przewodniczący), podejmowanie uchwał, regulamin

Art. 53 Uczestnictwo członków Rządu Federalnego w obradach

IVa. KOMISJA WSPÓLNA

Art. 53a Skład osobowy, prawo do informacji

V. PREZYDENT FEDERALNY

Art. 54 Wybór przez Zgromadzenie Federalne

Art. 55 Zakaz wykonywania innych funkcji (zawodu)

Art. 56 Przysięga

Art. 57 Zastępstwo

Art. 58 Kontrasygnata rządu

Art. 59 Uprawnienie do reprezentacji w aspekcie międzynarodowoprawnym

Art. 59a Ogłoszenie stanu obrony

Art. 60 Mianowanie urzędników federalnych; prawo łaski

Art. 61 Postawienie w stan oskarżenia przed Federalnym Trybunałem Konstytucyjnym

VI. RZĄD FEDERALNY

Art. 62 Skład

Art. 63 Wybór i mianowanie Kanclerza Federalnego

Art. 64 Mianowanie ministrów federalnych

Art. 65 Podział odpowiedzialności

Art. 65a Władza dowodzenia siłami zbrojnymi

Art. 66 Zakaz wykonywania zawodu

Art. 67 Wotum nieufności

Art. 68 Wotum zaufania .rozwiązanie Parlamentu Federalnego

Art. 69 Zastępca Kanclerza. Upływ urzędowania Kanclerza i ministrów

VII. USTAWODAWSTWO FEDERALNE

Art. 70 Ustawodawstwo Federacji i krajów

Art. 71 Wyłączne ustawodawstwo Federacji

Art. 72 Ustawodawstwo konkurencyjne

Art. 73 Przedmiot ustawodawstwa wyłącznego

Art. 74 Przedmiot ustawodawstwa konkurencyjnego

Art. 74a Ustawodawstwo konkurencyjne dotyczące uposażeń i zaopatrzenia osób w służbie publicznej

Art. 75 Przedmiot ustawodawstwa ramowego

Art. 76 Projekty ustaw

Art. 77 Postępowanie przy uchwalaniu ustaw; sprzeciw Rady Federalnej

Art. 78 Dojście ustaw federalnych do skutku

Art. 79 Zmiana Ustawy Zasadniczej

Art. 80 Wydawanie rozporządzeń

Art. 80a Stosowanie przepisów prawnych w stanie napięcia

Art. 81 Stan wyższej konieczności ustawodawczej

Art. 82 Ogłaszanie ustaw i ich wejście w życie

VIII. WYKONYWANE USTAW FERALNYCH

I ADMINISTRACJA FEDERALNA

Art. 83 Zasada właściwości wykonawczej krajów

Art. 84 Administracja krajowa i nadzór federalny

Art. 85 Administracja krajowa wykonywana na zlecenie Federacji

Art. 86 Administracja własna Federacji

Art. 87 Przedmioty administracji własnej Federacji

Art. 87a Tworzenie, liczebność i zadania sił zbrojnych

Art. 87b Federalna administracja sił zbrojnych

Art. 87c Wytwarzanie i wykorzystanie energii jądrowej

Art. 87d Administracja komunikacji lotniczej

Art. 87e Administracja komunikacji kolejowej

Art. 87f Poczta oraz telekomunikacja

Art. 88 Bank Federalny

Art. 89 Federalne drogi wodne

Art. 90 Drogi federalne

Art. 91 Odparcie niebezpieczeństwa grożącego istnieniu Federacji lub krajów

VIIIa. ZADANIA WSPÓLNE

Art. 91a Zakres współdziałania Federacji w wykonywaniu zadań przez kraje

Art. 91b współdziałanie Federacji i krajów w planowaniu kształcenia i w prowadzeniu zadań naukowych

IX. WYMIAR SPRAWIEDLIWOŚCI

Art. 92 Organizacja sądów

Art. 93 Federalny Trybunał Konstytucyjny, właściwość

Art. 94 Federalny Trybunał Konstytucyjny, skład

Art. 95 Najwyższe trybunały Federacji; Wspólny Senat

Art. 96 Sądy Federalne (w tym art. 96a)

Art. 97 Niezawisłość sędziów

Art. 98 Stanowisko prawne sędziów

Art. 99 Spór konstytucyjny w obrębie któregoś z krajów

Art. 100 Kontrola norm prawnych

Art. 101 Zakaz sądów wyjątkowych

Art. 102 Zniesienie kary śmierci

Art. 103 Prawa zasadnicze oskarżonego

Art. 104 Gwarancje prawne przy pozbawieniu wolności

X. FINANSE

Art. 104a Ponoszenie kosztów przez Federację i kraje

Art. 105 Kompetencje ustawodawcze

Art. 106 Podział wpływów podatkowych

Art. 106a Udział krajów we wpływach z podatków

Art. 107 Kompensacja finansów

Art. 108 Administracja finansowa

Art. 109 Podział budżetów Federacji i krajów; ochrona ustawowa równowagi ogólnogospodarczej

Art. 110 Budżet Federacji

Art. 111 Wydatki przed zatwierdzeniem budżetu

Art. 112 Przekroczenie budżetu

Art. 113 Zwiększenie wydatków

Art. 114 Sprawozdawczość finansowa. Federalna Izba Obrachunkowa

Art. 115 Zaciąganie kredytów

X. STAN OBRONY

Art. 115a Pojęcie stanu obrony i stwierdzenie jego zaistnienia

Art. 115b Sprawowanie dowództwa sił zbrojnych w stanie obrony

Art. 115c Rozszerzenie kompetencji ustawodawczej Federacji w stanie obrony

Art. 115d Skrócone postępowanie w odniesieniu do pilnych projektów ustaw w stanie obrony

Art. 115e Pozycja i funkcja Komisji Wspólnej

Art. 115f Nadzwyczajne kompetencje Rządu Federalnego w stanie obrony

Art. 115g Pozycja Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w stanie obrony

Art. 115h Kadencje władz federalnych w stanie obrony

Art. 115i Nadzwyczajne kompetencje rządów krajowych w stanie obrony

Art. 115k Ranga i okres mocy obowiązującej ustaw nadzwyczajnych uchwalonych w stanie obrony

Art. 115j Zakończenie stanu obrony; uchylenie ustaw Komisji Wspólnej; zawarcie pokoju

XI. PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

Art. 116 Pojęcie .Niemca., ponowna naturalizacja

Art. 117 Regulacja przejściowa dla art. 3 i art. 11

Art. 118 Nowy podział krajów badeńsko-wirtemberskich

Art. 118a Nowy podział terytorialny Berlina i Brandenburgii

Art. 119 Uciekinierzy i wysiedleni

Art. 120 Ciężary będące następstwem wojny

Art. 120a Przeprowadzanie kompensaty ciężarów (obciążeń)

Art. 121 Pojęcie większości w Parlamencie Federalnym i w Zgromadzeniu Federalnym

Art. 122 Dotychczasowe kompetencje ustawodawcze

Art. 123 Dalsze obowiązywanie dawnego prawa i dawnych umów

Art. 124 Dawne prawo w zakresie ustawodawstwa wyłącznego

Art. 125 Dawne prawo w zakresie ustawodawstwa konkurencyjnego

Art. 125a Obowiązujące nadal prawo federalne i kompetencja krajów

Art. 126 Spór o dalsze obowiązywanie dawnego prawa

Art. 127 Prawo Zjednoczonego Obszaru Gospodarczego

Art. 128 Dalsza moc obowiązująca uprawnień do wydawania poleceń (instrukcji) administracyjnych

Art. 129 Dalsza moc obowiązująca uprawnień administracji do wydawania aktów wykonawczych

Art. 130 Korporacje prawa publicznego

Art. 131 Byli członkowie (pracownicy) służby publicznej

Art. 132 Uchylenie praw urzędniczych

Art. 133 Zjednoczony Obszar Gospodarczy, sukcesja prawna

Art. 134 Sukcesja prawna w zakresie majątku Rzeszy

Art. 135 Majątek w wyniku zmian stanu terytorialnego

Art. 135a Uchylenie lub zmniejszenie określonych zobowiązań byłej Rzeszy, byłych Prus oraz innych korporacji, jak również byłej NRD

Art. 136 Pierwsze zebranie się Rady Federalnej

Art. 137 Bierne prawo wyborcze (prawo wybieralności) urzędników

Art. 138 Notariat

Art. 139 Nienaruszalność przepisów .o wyzwoleniu narodu niemieckiego spod narodowego socjalizmu i militaryzmu.

Art. 140 Status wspólnot religijnych; dalsza moc obowiązująca Konstytucji Weimarskiej

Art. 141 Nauczanie religii

Art. 142 Prawa zasadnicze w konstytucjach krajowych

Art. 142a Brak kolizji z układami z Bonn i Paryża

Art. 143 Ochrona konstytucyjnego porządku państwa Prawo przejściowe

Art. 143a Przekształcenie Kolei Federalnych w przedsiębiorstwo gospodarcze

Art. 144 Ratyfikacja Ustawy Zasadniczej; przedstawiciele Berlina (Zachodniego) w Parlamencie Federalnym i w Radzie Federalnej

Art. 145 Ogłoszenie Ustawy Zasadniczej

Art. 146 Okres obowiązywania Ustawy Zasadniczej

---