Temat wykładu: Wybrane zagadnienia dotyczące powierzchni i kubatury budynków.

Powierzchnie budynków: definicje, zasady obmiarów, przykład obliczeń

Pole powierzchni figur i objętość brył geometrycznych:

Plik: pola figur.doc

Obliczanie powierzchni budynków

Podział powierzchni budynku:

powierzchnia, jaką zajmuje budynek na działce

Pn=Pc-Pk

Po=Pn - G (grubość wypraw i okładzin)

Pu = Pn-Pr- Pt

Formalnymi podstawami umożliwiającymi opisanie rozmiarów budynku są:

• Polska Norma PN-ISO 9836 pt. “Właściwości użytkowe w budownictwie”. Norma dotyczy określania i obliczania wskaźników powierzchniowych i kubaturowych.

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz.690 z późn zm.).

Zasady obliczeń

Pola powierzchni poziomych i pionowych określa się zgodnie z wymiarami rzeczywistymi w wyniku pomiaru. Płaszczyzny nachylone wymiaruje się na ich rzucie na płaszczyznę poziomą (do obliczeń strat ciepła zawsze należy jednak przyjmować rzeczywiste pola powierzchni).

Pole powierzchni podaje się w m² z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku wg normy .

Powierzchnia zabudowy - przez powierzchnię zabudowy rozumie się powierzchnię terenu zajętą przez budynek w stanie wykończonym. Powierzchnia zabudowy jest wyznaczona przez rzut pionowy zewnętrznych krawędzi budynku na powierzchnię terenu.

Do powierzchni zabudowy nie wlicza się:

• powierzchni obiektów budowlanych ani ich części nie wystających ponad powierzchnię terenu;

• powierzchni elementów drugorzędnych, np. schodów zewnętrznych, daszków, markiz, występów dachowych, oświetlenia zewnętrznego;

• powierzchni zajmowanej przez wydzielone obiekty pomocnicze (np. szklarnie, altany).

Jest to powierzchnia, jaką zajmuje budynek na działce.

Powierzchnia całkowita - jest to suma wszystkich powierzchni kondygnacji nadziemnych i podziemnych, w tym również poddasza, tarasów, kondygnacji technicznych i magazynowych. Mierzy się ją na poziomie posadzki po obrysie zewnętrznym budynku (łącznie z grubością ścian) z uwzględnieniem tynków, okładzin i balustrad. Powierzchnia całkowita kondygnacji składa się z powierzchni kondygnacji netto i powierzchni zajętej przez konstrukcję.

Rozróżnia się powierzchnie:

a) kondygnacji, które są zamknięte i przekryte ze wszystkich stron;

b) kondygnacji, które nie są zamknięte ze wszystkich stron do ich pełnej wysokości i które są przekryte, na przykład loggie;

c) kondygnacji, które są ograniczone elementami budowlanymi (np. balustradami, osłonami zabezpieczającymi, poręczami) lecz nie są przekryte, na przykład balkony.

kondygnacja - należy przez to rozumieć poziomą nadziemną lub podziemną część budynku, zawartą między górną powierzchnią stropu lub warstwy wyrównawczej na gruncie a górną powierzchnią stropu lub stropodachu znajdującego się nad tą częścią, w tym poddasze z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziomą część budynku stanowiącą przestrzeń na urządzenia techniczne, mającą wysokość w świetle nie mniej niż 2,0 m, z wyjątkiem nadbudówek ponad dachem, takich jak maszynownia dźwigu, centrala wentylacyjna, klimatyzacyjna lub kotłownia gazowa,

Powierzchnia konstrukcji jest częścią powierzchni całkowitej kondygnacji (na rzucie poziomym na poziomie podłogi) i jest to powierzchnia utworzona przez elementy zamykające (np. ściany nośne zewnętrzne i wewnętrzne) i powierzchnie słupów, pionów wentylacyjnych, kominów, ścian działowych itp. oraz powierzchnie, przez które nie można przejść (patrz rysunek 1). Powierzchnia konstrukcji jest określana odrębnie dla każdej kondygnacji. Jest ona obliczana dla budynku w stanie wykończonym, na poziomie podłogi nie licząc listew przypodłogowych, progów, cokołów itp. Do powierzchni konstrukcji wlicza się także powierzchnie przejść drzwiowych, wnęk i nisz w elementach zamykających.

Powierzchnia netto - powierzchnię pomieszczeń mierzy się na poziomie podłogi w świetle wykończonych przegród pionowych (tzn. w świetle tynków i cokołów). Norma ta nie przewiduje żadnej redukcji wielkości pomieszczeń o zmiennej wysokości, co oznacza, że powierzchnia każdego pomieszczenia będzie odpowiadała powierzchni jego podłogi.

Do powierzchni kondygnacji netto wliczane są także elementy nadające się do demontażu takie jak: ścianki działowe, rury, kanały. Do powierzchni kondygnacji netto nie są wliczane powierzchnie otworów na drzwi i okna oraz nisze w elementach zamykających. Powierzchnia kondygnacji netto dzieli się na:

- powierzchnię użytkową

- powierzchnię usługową;

- powierzchnię ruchu

Powierzchnia ruchu - jest to część powierzchni netto, która przeznaczona jest dla ruchu wewnątrz budynku (np. powierzchnia klatek schodowych, korytarzy, wewnętrznych ramp i pochylni, poczekalni, balkonów ewakuacyjnych). Powierzchnia ruchu jest określana oddzielnie dla każdej kondygnacji z dodatkowym podziałem jak dla powierzchni całkowitej.

Powierzchnie pomieszczeń o zróżnicowanej wysokości w obrębie jednej kondygnacji są obliczane oddzielnie. Do powierzchni ruchu wlicza się także powierzchnie netto szybów dźwigowych i powierzchnie zajęte przez urządzenia wbudowane przeznaczone do ruchu ogólnie dostępnego na każdej kondygnacji oddzielnie (np. schody ruchome).

Powierzchnia usługowa - jest to część powierzchni kondygnacji netto, przeznaczona na usytuowanie instalacji i urządzeń technicznych, takich jak:

a) instalacje kanalizacyjne;

b) instalacje wodne;

c) instalacje ogrzewania i ciepłej wody;

d) instalacje gazowe (inne niż dla celów ogrzewania) i na paliwa płynne;

e) instalacje elektryczne, prądnice;

f) wentylacja, klimatyzacja i systemy chłodnicze;

g) instalacje telefoniczne i urządzenia rozdzielcze;

h) dźwigi, schody ruchome i przenośniki;

i) inne instalacje wspólnego użytku.

Powierzchnia usługowa jest określana oddzielnie dla każdej kondygnacji oraz w przypadkach, gdy jest to potrzebne, dodatkowo rozróżniana.

Do powierzchni usługowej wliczane są także powierzchnie pomieszczeń przeznaczonych na podstawowe instalacje usługowe, trzony kominowe, kanały przełazowe i pomosty techniczne.

Powierzchnia użytkowa - jest to część powierzchni kondygnacji netto, która odpowiada celom i przeznaczeniu budynku. Powierzchnie użytkowe klasyfikowane są zgodnie z celem i przeznaczeniem budynków, dla których są one wznoszone. Dzieli się je zwykle na powierzchnie użytkowe podstawowe i powierzchnie użytkowe pomocnicze. Klasyfikacja podstawowych i pomocniczych powierzchni użytkowych jest zależna od przeznaczenia budynku. Do powierzchni podstawowej w domu mieszkalnym zalicza się pokoje, kuchnie, łazienki.

Prawidłowe obliczenie powierzchni użytkowej.

Podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest powierzchnia użytkowa budynków lub ich części. Ponadto wynajmując lub kupując mieszkanie czy dom czynsz lub cena tej nieruchomości jest przecież uzależniona w głównej mierze od powierzchni.

W trzech ustawach pojęcie powierzchni użytkowej nie jest jednoznacznie określone.

1. W ustawie o podatkach i opłatach lokalnych z dnia 12 stycznia 1991 r. (tekst jednolity tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 95 z późn. zm.) powierzchnię użytkową budynku lub jego części stanowi powierzchnia mierzona po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych; za kondygnację uważa się również garaże podziemne, piwnice, sutereny i poddasza użytkowe.

2. Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z dnia 21 czerwca 2001 r. (tekst jednolity Dz.U. 2014 poz. 150) do powierzchni użytkowej lokalu zalicza się powierzchnię wszystkich pomieszczeń znajdujących się w lokalu, a w szczególności pokoi, kuchni, spiżarni, przedpokoi, alków, holi, korytarzy, łazienek oraz innych pomieszczeń służących mieszkalnym i gospodarczym potrzebom lokatora, bez względu na ich przeznaczenie i sposób używania; za powierzchnię użytkową lokalu nie uważa się powierzchni balkonów, tarasów, loggi, antresoli, szaf, schowków w ścianach, pralni, suszarni, wózkarni, strychów, piwnic i komórek przeznaczonych do przechowywania opału.

3. Natomiast w ustawie o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r. (tekst jednolity Dz.U. 2009 nr 93 poz. 768) za powierzchnię użytkową budynku (lokalu) uważa się powierzchnię mierzoną po wewnętrznej długości ścian pomieszczeń na wszystkich kondygnacjach (podziemnych i naziemnych) z wyjątkiem powierzchni piwnic i klatek schodowych oraz szybów dźwigów.

Z powyższych uregulowań wynika, że płacąc podatek od nieruchomości do powierzchni użytkowej musimy zaliczyć powierzchnię piwnicy w pozostałych przypadkach powierzchni piwnic nie bierze się pod uwagę.

Ustawa o ochronie praw lokatorów nakazuje dokonywanie obmiaru powierzchni użytkowej w świetle wyprawionych ścian a więc z tynkami a z pozostałych ustaw nie wynika czy obmiar dokonywać z tynkami czy bez tynków.

Na szczęście we wszystkich trzech ustawach (oraz ustawie deweloperskiej) powierzchnię pomieszczeń lub ich części oraz części kondygnacji o wysokości w świetle (nie wiadomo z tynkami czy bez tynków, na pewno z tynkami w ustawie o ochronie praw lokatorów) równej lub większej od 2,20 m należy zaliczać do obliczeń w 100%, od 1,40 do 2,20 m - zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40m - powierzchnię tą pomija się.

Żeby sprawę jednak skomplikować ustawa o ochronie praw lokatorów nakazuje obliczać powierzchnię użytkową zgodnie z Polską Normą a w pozostałych ustawach nic się o tym nie pisze.

Polska Norma PN-70/B-02365 „Powierzchnia budynków. Podział, określanie i zasady obmiaru” obowiązywała powszechnie do 1999 roku.

Norma ta została wycofana przez Polski Komitet Normalizacyjny ze zbioru norm po ustanowieniu normy PN- ISO 9836:1997 „Właściwości użytkowe w budownictwie. Określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych.”

Z resortowych ustaleń wynika jednak, że Polska Norma PN-ISO 9836 jest normą do dobrowolnego stosowania w zakresie dotyczącym obliczeń powierzchni użytkowej lokalu. Przy wyborze sposobu korzystania z norm PN-ISO 9836 i PN-70/B-02365 (Pu) oraz PN-69/B-02360 (Kubatura) Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w piśmie wewnętrznym skierowanym do jednego z przedsiębiorstw z dnia 4 sierpnia 2000 roku zaleca przyjęcie następujących zasad:

• ustalenia normy PN-ISO 9836 mogą być stosowane w projektach budowlanych budynków nowo wznoszonych, odbudowywanych, a także nadbudowywanych i rozbudowywanych, jeżeli zakres nadbudowy i rozbudowy obejmuje wyodrębnioną funkcjonalnie część budynku,

• w projektach nadbudowy i rozbudowy części budynku nie wyodrębnionych funkcjonalnie oraz w projektach przebudowy, modernizacji lub zmiany przeznaczenia części budynku istniejącego należy stosować takie same zasady obliczania (np. wg PN-70/B-02365) jakie były przyjęte w projekcie budowlanym, na podstawie którego został wzniesiony budynek.

Podstawowe różnice pomiędzy normami to:

• obmiar według PN-70/B-02365 wykonuje się na poziomie 1 m nad podłogą i w stanie surowym (tzn. bez tynków i okładzin), natomiast wg PN-ISO 9836 na poziomie podłogi i w stanie całkowicie wykończonym,

• wg PN-70/B-02365 wnęki w ścianach o powierzchni powyżej 0,1 m2 dolicza się do powierzchni pomieszczenia, natomiast wg PN-ISO 9836 - nie dolicza się,

• powierzchnię ze skośnym sufitem: według PN-70/B-02365 oblicza się zależnie od wysokości - o wysokości pow. 2,20 m i większej liczy się w 100%, o wysokości od 1,40 m do 2,20 m liczy się w 50%, poniżej 1,4 m nie wlicza się; natomiast według PN-ISO 9836 liczy się w całości zgodnie z powierzchnią podłogi, ale dzieli się na dwie części: część o wysokości 1,9 m i więcej oraz na część o wysokości poniżej 1,9 m, którą można zaliczyć wyłącznie do powierzchni pomocniczej,

• powierzchnie zewnętrzne nie zamknięte ze wszystkich stron, dostępne z danego pomieszczenia (balkony, loggie, tarasy itp.) według PN-70/B-02365 nie wlicza się do powierzchni pomieszczenia (ani mieszkania ani lokalu użytkowego), natomiast według PN-ISO 9836 dolicza się do powierzchni pomieszczenia (mieszkania, lokalu użytkowego), wykazując oddzielnie: powierzchnie nie nakryte (balkony, tarasy) i powierzchnie nakryte (loggie).

PN-70/B-02365	PN-ISO 9836:1997
pomiar 1 metr nad podłogą w stanie surowym, tzn. bez tynków i okładzin wykonywanych na miejscu wnęki w ścianach o powierzchni powyżej 0,1 m2 dolicza się do powierzchni użytkowej mieszkania powierzchni zewnętrznych nie zamkniętych z wszystkich stron dostępnych z danego pomieszczenia (balkony, loggie, tarasy itp.) nie wlicza się do powierzchni pomieszczenia ani mieszkania lub lokalu użytkowego dokładność pomiarów i obliczeń powierzchni - do 0,1 m^2. Powierzchnia pomieszczenia ze skośnym sufitem: - o wysokości powyżej 2,20 m liczy się w 100 proc. - o wysokości od 1,40 m do 2,20 m liczy się w 50 proc. - poniżej 1,40 nie wlicza się do powierzchni mieszkania.	pomiar na poziomie podłogi w stanie całkowicie wykończonym wnęki w ścianach o powierzchni powyżej 0,1 m2 nie dolicza się do powierzchni mieszkania; powierzchnie zewnętrzne nie zamknięte ze wszystkich stron, dostępne z danego pomieszczenia (balkony, loggie, tarasy itp.) dolicza się do jego powierzchni (mieszkania, lokalu użytkowego), wykazując oddzielnie: powierzchnie nie nakryte (balkony, tarasy), powierzchnie nakryte (loggie). dokładność pomiarów i obliczeń powierzchni - do 0,01 m^2. Powierzchnia pomieszczenia ze skośnym sufitem: powierzchnię pomieszczenia liczy się w całości, zgodnie z powierzchnią jego podłogi ale dzieli się ją na dwie części: część o wysokości 1,90 m i więcej oraz na część o wysokości poniżej 1,90 która może być zaliczona wyłącznie do powierzchni pomocniczej

Pojęcie stosowane w statystyce publicznej.

Powierzchnia użytkowa mieszkania

Definicja : Suma powierzchni wszystkich pomieszczeń w mieszkaniu lub budynku mieszkalnym, w którym znajduje się tylko jedno mieszkanie, tj. pokoi, kuchni, spiżarni, przedpokoi, alkow, holi, korytarzy, łazienek, ubikacji, obudowanej werandy, ganku, garderoby oraz innych pomieszczeń służących mieszkalnym i gospodarczym potrzebom mieszkańców bez względu na ich przeznaczenie i sposób użytkowania (m. in. pracownie artystyczne, pomieszczenia rekreacyjne itp.).

1. Do powierzchni użytkowej mieszkań nie zalicza się powierzchni: balkonów, tarasów, loggi, antresoli, pralni, suszarni, wózkowni, strychów, piwnic i komórek przeznaczonych na przechowywanie opału, a także garaży, hydroforni i kotłowni.

2. W budynkach typu wiejskiego do powierzchni użytkowej mieszkania z reguły wlicza się powierzchnię sieni. Nie uznaje się sieni za część składową mieszkania i nie wlicza się jej powierzchni do powierzchni użytkowej mieszkania tylko wówczas, gdy:

- sień łączy część mieszkalną budynku z częścią inwentarską lub gospodarczą,
- oprócz sieni znajduje się na tej samej kondygnacji przedpokój,
- w budynku znajduje się więcej niż jedno mieszkanie, a sień użytkowana jest wspólnie jako ogólnodostępny korytarz.

3. Powierzchnię schodów znajdujących się w budynku indywidualnym wlicza się do powierzchni użytkowej mieszkania jeżeli w budynku znajduje się tylko jedno mieszkanie, nie wlicza się zaś, gdy w budynku znajduje się dwa lub więcej mieszkań; schody i powierzchnie pod nimi uznaje się wówczas za część ogólnokomunikacyjną.

4. W budynkach indywidualnych będących w budowie, ale już w części zamieszkanych, w powierzchni użytkowej mieszkania uwzględnia się tylko powierzchnię pokoi i pomieszczeń pomocniczych wykończonych.

Część II: kubatura budynków: definicje, zasady obmiarów

Pojęcie kubatury oznacza, w potocznym rozumieniu, “pojemność” lub “objętość” obiektu. W rozumieniu prawa budowlanego kubatura oznacza “objętość” budynku liczoną jako iloczyn powierzchni rzutu każdej kondygnacji, mierzonej po zewnętrznym obrysie ścian i wysokości danej kondygnacji.
Kubatury budynków lub części budynków ograniczonych przez powierzchnie, które nie są poziome ani pionowe, obliczane są według odpowiednich wzorów matematycznych.
Należy jednak zaznaczyć, że obliczanie kubatur jest w rzeczywistości dość skomplikowane i aby przeprowadzać je właściwie konieczne jest dokładne zapoznanie się z normą PN-ISO 9836.

norma ISO - plik PN-ISO 9836_1997.pdf

Wysokość kondygnacji - jest to wysokość od poziomu wierzchu podłogi danej kondygnacji do wierzchu najbliższej wyżej położonej podłogi lub wierzchu stropu. Należy przez to rozumieć, że wysokością kondygnacji nazwiemy odległość między posadzką parteru a posadzką piętra. Jeżeli na płycie stropu leży warstwa ocieplenia (np. w przypadku ocieplonego stropu na poddaszu nieużytkowym) - to wysokość będzie mierzona do wierzchu tej warstwy. Natomiast, jeżeli nad ostatnią kondygnacją znajduje się stropodach - to do jego wierzchu, ale tylko wtedy gdy jego średnia wysokość “wraz z konstrukcją, ociepleniem i pokryciem nie przekracza 1,0 m”.

Wysokość budynku - mierzy się od poziomu terenu (chodnika) przy najniżej położonym wejściu do budynku (niebędącym wyłącznie wejściem do pomieszczeń gospodarczych lub technicznych), do górnej powierzchni stropu nad najwyższą kondygnacją , łącznie z grubością izolacji cieplnej lub do wierzchu stropodachu. Tak więc, jeżeli w domu znajduje się poddasze użytkowe, to jako wierzch należy przyjąć górną powierzchnię elementów zamykających przestrzeń użytkową poddasza, np. kalenicę dachu lub jętki z warstwą ocieplenia.

Kończąc omówienie terminów “powierzchnia” i “kubatura” należy zwrócić uwagę na pojawienie się w tekście Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, nowej kategorii powierzchni (zgodnej z europejską klasyfikacją obiektów budowlanych (CC) - tzw. całkowitej powierzchni użytkowej.

Oznacza ona “całą powierzchnię budynku z wyjątkiem:

• powierzchni elementów budowlanych m.in. podpór, kolumn, filarów, szybów, kominów;

• powierzchni zajmowanych przez pomieszczenia techniczne instalacji ogólnobudowlanych;

• powierzchni komunikacji, np. klatek schodowych, dźwigów, przenośników”.

Pojęcie to różni się od określonych w normie powierzchni całkowitej oraz powierzchni użytkowej (która jest istotna przy naliczaniu podatku od nieruchomości). Zgodnie więc z tą nową kategorią piwnice, nie zaliczające się do powierzchni użytkowej, zostaną zaliczone do całkowitej powierzchni użytkowej. A to z kolei może skłonić do zastanowienia przed podjęciem decyzji o podpiwniczeniu budynku.

4

Powierzchnia zabudowy

Pz

Powierzchnia wewnętrzna kondygnacji

Pw=Pc-Pścian zewn

Powierzchnia całkowita

Pc

Powierzchnia konstrukcji

P_k

Powierzchnia netto

Pn

Powierzchnia ruchu

Pr

Powierzchnia usługowa

Pt

Powierzchnia użytkowa

Pu

Powierzchnia pomocnicza

Pd

Powierzchnia podstawowa

Pp

---