Prawo - sztuka czynienia co dobre i słuszne dla ogółu, nie tylko dla 1os.
Prawo - zespół norm wydanych lub usankcjonowanych i zagwarant. przymusem państwowym. [Prezydent: wetowac, zbadac, podpisać]
P.Prywatne - zaspokaja korzyści jednostki (np. cywilne)
P. Publiczne - zaspokaja korzyści ogółu, interes państwa (urzędy itp.)
Norma Prawna -> reguła postępowania wynikająca z przepisu prawnego. Przestrzegana dlatego, że obarczona obowiązkiem państwowym. Jej złamanie grozi sankcją.
+ bezwzględnie obowiązująca (nie ma odwołania)
+ wzgl. , semioperatywna (wiąże z kodeksem pracy)
Sankcja - celowa dolegliwość, która spotyka adresata, który złamie normę. (nieważności, egzekucyjna [wyrok,komornik])
Prawo: konstyt, ustawy, ustawy m/n, akty prawa miejscow.
Prawo Gospodarcze -> zbiór norm prawnych regulujących stosunki społeczne, powstające na tle lub w związku z DG.
Obrót Gospodarczy -> nie tylko wymianę dóbr i usług odbywającą się z reguły za pośrednictwem pieniądza, ale przede wszystkim towarzyszącej tej wymianie i powstające w jej procesie stosunki między uczestnikami.
Prawo handlowe-> zespól norm z natury rzeczy należących przede wszystkim do dziedziny prawa cywilnego, które regulują ustrój przedsiębiorców oraz czynności handlowe powstające między nimi oraz innymi osobami w obrocie gospodarczym, zarówno krajowym, jak i handlu zagraniczn.
Działalność gospodarcza (DG) - zarobkowa działalnośc wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalni ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany, ciągły. [powtarzalny, odpłatnie, źródło $]
Przedstawicielstwo:(ustawowe, pełnomocnictwo, prokura)
- przedstawiciel dokonuje w imieniu drugiej osoby czynność prawną, która pociąga sobą skutki bezpośrednie dla niej.
czynne: składanie oświadczeń w imieniu reprezentowanego
bierne: odbieranie oświadczeń w imieniu reprezentowanego
Źródła umocowania przedstawiciela:
→ Ustawa(rodzice, kurator): wyznacza zakres umocowania
→ Pełnomocnictwo: oświadczenie woli reprezentowanego
Posłaniec - (nie jest pełnomocnikiem) przenosi gotowe oświadczenie woli (nie ma na to oświadczenie wpływu, odpowiada za błąd w przekazie oświadczenia) nie musi mieć zdolności do czynności prawnej.
Przedstawiciel - musi mieć pełną zdolność do CzP
Pełnomocnik - musi mieć co najmniej ograniczoną zdolność
(oprócz testamentu, uznanie dziecka, zawarcie małżeństwa)
Substytut - taki sam zakres umocowania lub ograniczony
Pełnomocnictwo:- może być w formie dowolnej (u,p) (pisemne-nie może być w innej formie jeśli taka wymagana)
(jeżeli potrzebna jest forma aktu notarialnego to potrzebne jest pełnomocnictwo w formie aktu not. (nie ma w prokurze))
Pełnomocnictwo łączne: (kilku pełnomocników) - mozliwe
Pełnomocnictwo ogólne: zwykłe czynności
Pełnomocnictwo szczególne: np sprzedaż nieruchomości
Pełnomocnictwo rodzajowe: np. sprzedawca w sklepie może dokonywać sprzedaży, czynność wielokrotnie powtarza
Pełnomocnictwo substytucyjne: pełnomocnik (o ile tego nie wyłączymy w umocowaniu) może powołać zastępcę - substytata, posiada wszystkie umocowania pełnomocnika
Wygaśnięcie - anytime ,śmierć mocodawcy or pełnomocnika
Prokura - pełnomocnictwo udzielane przez przedsiębiorcę, wpisanego do rejestru przedsiębiorców (KRS) np. spółki PH
( nie można ograniczyć chyba, że przepis stanowi inaczej)
[udzielenie w formie pisemnej pod rygorem nieważności]
{Ustanowienie - akt decyzyjny} {Może być wew. i zew.}
Prokurentem może być tylko osoba fiz. (pełna zdolność)
[nie może powołać prokurenta, może ustalic pełnomocnika]
{Dane prokurenta zgłaszane są do KRS}
+ nie może: nabyć przedsiębiorstwa, zbyć i obciążyć nieruchomość, oddać w leasing przedsiębiorstwo.
+ może: działać w zakresie czynności sądowych i pozasądowych . Nie ma substytucji, ale może wyznaczyć pełnomocnika do poszczególnych albo pewnych czynności.
Prokura łączna - możemy powołać kilku prokurentów, mocodawcę określa ilu prokurentów potrzeba do czynności.
Odwołanie : (śmierc prokurenta, ogłoszenie upadłości, wykreślenie z KRS, przekształcenie przedsieb, likwidacja) {Nie powoduje: śmierć przedsiębiorcy lub ograniczenie CzP}
Zdolność prawna: oznacza bycie podmiotem praw i obowiązków. Jest zdoln. przyrodzoną. Nawiązuje do prawa naturalnego ponad pozytywnego. Oznacza prawo pozywania i bycia pozywanym do sądu,wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Zdolność do czynności prawnych - zdolność do tego aby za pomocą CzP nabywać prawa, zaciągać zobowiązania. Warunkowana przez:wiek,inne zdarzenia prawne (ubezwł).
a)Stan pozbawienia zdolności do CzP( do lat 13).
b)Ograniczoną zdolność do CzP (13-18 lat).
c)Pełna zdolność do CzP(powyżej 18 lat).
Przedsiębiorca - wykonuje we własnym imieniu działalność gospodarczą. (także wspólniki spółki cywilnej), np.
+osobę fizyczną, np. Jana Kowalskiego prowadzącego DG
+osobę prawną - spółki: zoo,akcyjna, przedsiębiorstwo państwowe, stowarzyszenie, fundacja,
+jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - spółki:
jawną, komandytowa,komandytowo-akcyjna,partnerska.
---- Istotnym elementem bycia przedsiębiorcą jest wykonywanie działalności we własnym imieniu.
Firma - nazwa, pod którą przedsiębiorca prowadzi DG.
Nie utożsamiamy firmy z nazwą przedsiębiorstwa. Nazwa indywidualizuje przedsiębiorę a nie rzedsiębiorstwo.(Słownie)
1) Rdzeń(korpus) - określenie indywid. przedsiębiorę (i, n)
2) Dodatki - Obowiązkowe (wskazanie fomy org-prawnej) oraz Fakultatywne (wskazanie przedmiotu działania)
Zasady: jawnośc,wyłącznośc,prawdziwośc,jednośc,ciągłośc
Niedopuszczalne jest funkcjonowanie firm podobnych przez przedsięb. tego samego rynku(dobry przedmiot działalności)
-> Firma osoby fizycznej:
+Imię i nazwisko( nie wyklucza dodatków, np.: pseudonim)
-> Firma osoby prawnej:
Nazwa dowolnie obrana oraz Dodatki obligatoryjne
- określenie firmy organizacji-prawnej, np.: spółka z o.o.
-Może wskazywać przedmiot działalności
-Może zawierać nazwisko, pseudonim osoby fizycznej
-Na wypadek śmierci wymagana jest zgoda małżonka lub dzieci noszących to nazwisko.
-Oddział może znajdować się poza główna siedzibą
-Może błędnie utożsamiana z przedsiębiorst. a nie przedsięb.
-Przy zmianie ma obowiązek dokonać zmian w rejestrze
Reglamentacja działalności gospodarczej: wprowadzenie zasad, które trzeba spełnić chcąc prowadzić DG, uzyskać: koncesje [złoża, broń, paliwa i energia, ochrona, RTV, LOT]
- publ-prawne uprawnienie podmiotowe przyznane decyzją organu administr. , który spełnia wymagania ustawowe.
(Pozostałe wymagają zezwolenia (ustawy),wpis do rejestru)
Spółki PC (umowa cywilno prawna)
- nie jest przedsiębiorcą, nie ma zdolności i zdolno. do CzP
- wspólnicy: min 2, umowa pisemna.
- majątek: określony jako współwłasność łączna
- rozwiązanie: (wola wspólnika, smierć, spełnienie)
Spółki PH (kodeks spółek handlowych)
!!! OSOBOWE (jawna,partnerska, komand, komand-akcyjna)
Spółka jawna - Wspólnik odpowiada osobiście całym majątkiem solidarnie z innymi wspólnikami. Jeżeli egzekucja przeciwko spółce jest nie wystarczalna, wówczas wierzyciel sięga do majątku wspólnika(odpowiadają oni solidarnie). Wierzyciel może wykonać egzekucję dwutorowo:majątek spółki lub wspólników
Spółka partnerska:Partnerzy - osoby fizyczne, mające uprawnienia do wykonywania wolnych zawodów. Każdy partner odpowiada za zobowiązania inwestycyjne, za wykonywanie działań nie związanych z zasadą wolnego zawodu.
Spółka komandytowa, komandytowo-akcyjna:
Komandytariusz - wspólnik spółki komandytowej, który za zobowiązania spółki odpowiada tylko do wysokości zadeklarowanej w umowie spółki sumy komandytowej, z zastrzeżeniem, że pozostaje wolny od odpowiedzialności do wysokości rzeczywiście wniesionego wkładu. Istnieją jednak sytuacje, gdy komandytariusz ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki:
-gdy działa bez umocowania albo gdy przekroczy jego zakres.
!!! KAPITAŁOWE (zoo, SA) - nie mają one osobowości prawnej, tzn. że pozywając taki podmiot w rzeczywistości pozywamy jej wspólników. Spółki kapitałowe zaś opierają swoją działalność nie na wspólnikach, a na kapitale (może to być majątek spółki).
Spółki kapitałowe są odrębnymi od wspólników osobami prawnymi, ich majątek jest ich majątkiem "własnym", a nie wspólników. Same też odpowiadają za swoje zobowiązania..
Spółka akcyjna: spółka kapitałowa utworzona w rezultacie zgromadzenia przez wspólników kapitału akcyjnego, pokrytego gotówką bądź aportami, dzielącego się na akcje o równej wartości nominalnej.
Akcja stanowi podstawę nabycia praw wspólnika (akcjonariusza) może mieć charakter imienny lub na okaziciela, zwykły lub uprzywilejowany co do prawa głosu, dywidendy bądź podziału majątku w razie likwidacji spółki akcyjnej.
Utworzenie spółki akcyjnej wymaga ustanowienia jej statutu w formie aktu notarialnego. Spółka nabywa osobowość prawną z chwilą wpisania do rejestru handlowego i jako osoba prawna odpowiada za swoje zobowiązania całym swoim majątkiem. Akcjonariusze osobiście nie odpowiadają za zobowiązania spółki.
Władzami spółki akcyjnej są: zgromadzenie wspólników, zarząd oraz rada nadzorcza i komisja rewizyjna.
Kapitał zakładowy - to kapitał podstawowy spółki, pierwotny (ewentualnie zmieniony później w ramach rozwoju firmy) wkład właścicieli - wspólników spółki (udziałowców, akcjonariuszy) wniesiony przy założeniu (50 000 zoo i komand-akc, 500 000 SA)
Umowa spółki - akt notarialny. Inna forma umowy jest nieważna