Choroby gonad

• androgeny wytwarzane przez jajnik

• androstendion, dehydroepiandrosteron, testosteron

• estradiol powoduje

• w zależności od fazy hamuje lub pobudza wydzielanie FSH-RH

• ginekomastia nigdy nie występuje u

• kobiet

• zespół Kallmanna

• wrodzony niedobór GnRH

• hiperlipoproteinemia, cukrzyca, nietolerancja węglowodanów, nadciśnienie mogą wystąpić w przebiegu

• zespołu policystycznych jajników

• obraz kliniczny hipogonadyzmu męskiego jest determinowany

• brakiem lub niedoborem steroidów androgennych

• marskość wątroby, przewlekła mocznica, cukrzyca, hiperprolaktynemia mogą powodować

• hipogonadyzm hipergonadotropowy nabyty

• FSH u mężczyzn

• pobudza nabłonek plemnikotwórczy

• LH powoduje

• wzrost syntezy testosteronu w komórkach Leydiga

• luliberyna

• odróżnia hipogonadyzm hipergonadotropowy od hipogonadotropowego w teście stymulacji

• eunuch, włosy na karku

• Turner

• zespół Klinefeltera

• 47 XXY

• w niedoczynności jajników występuje

• niewydolność układu podwzgórze przysadka

• orchidometr

• do pomiaru wielkości jądra

• estriol jest wytwarzany w

• jajniku

• zespół Klinefeltera

• upośledzenie spermatogenezy, wzrost FSH, LH

• zdanie prawdziwe

• inhibina i liberostatyny hamują zwrotnie FSH

• fruktoza w ejakulacie jest spowodowana

• działaniem androgenów w pęcherzykach nasiennych

• opóźnione dojrzewanie płciowe

• hipogonadyzm wtórny wrodzony (pubertas tarda)

• objawy hipogonadyzmu

• tylko brak androgenów

• hipogonadyzm, pierwotny nie występuje przy

• uszkodzeniach przysadki

• hirsutyzm

• nie występuje w zespole Turnera i Klinefeltera

• hipogonadyzm

• niewydolność gonad w zakresie wydzielania hormonów

• niewydolność w zakresie spermatogenezy

• zespół Klinefeltera

• hipogonadyzm pierwotny wrodzony

• przyczyną hipogonadyzmu pierwotnego jest

• uszkodzenie gonad

• główny hormon jądra

• testosteron

• hirsutyzmu pochodzenia jajnikowego nie wywołuje

• guz Wilmsa

• hipogonadyzmu pierwotnego nie powoduje

• guz przysadki (wtórny)

• FSH u kobiet

• pobudza wytwarzanie estrogenów

• jak się leczy zespół Klinefeltera

• podawanie androgenów

• charakterystyczne dla zespołu Klinefeltera są

• duże poziomy FSH i LH

• u mężczyzn GnRH jest regulowane

• przez FSH i LH na zasadzie pętli krótkiej

• wydzielanie FSH i LH jest regulowane

• na zasadzie sprzężenia prostego

• na zasadzie sprzężenia ujemnego

• ginekomastia

• rozrost tkanki gruczołowej a nie tłuszczowej, niezłośliwy

• co robi FSH

• produkcja estrogenów u kobiet

• pobudza dojrzewanie pęcherzyków Graffa

• ginekomastię u mężczyzn może wywołać

• guz jądra

• guz z komórek zarodkowych jądra (seminoma, chorioncarcinoma)

• ginekomastia

• bóle kostne, bóle brzucha (metastasis)

• wzrost HCG, estrogenów, α-fetoproteina

• co hamuje zwrotnie wydzielanie gonadoliberyny u mężczyzn

• FSH, LH - sprzężenie zwrotne krótkie

• inhibina, estradiol i testosteron - sprzężenie zwrotne długie

• jakie hormony są produkowane w jajniku

• wszystkie wymienione oprócz aldosteronu (estrogeny - estradiol, estriol, estron; gestageny, androgeny, relaksyna, progesteron)

• zespół Steina-Leventhala

• nieregularne miesiączki lub ich brak

• hirsutyzm

• otyłość

• bezpłodność

• czasem nadciśnienie tętnicze

• rzadko w skojarzeniu z cukrzycą oraz acanthosis nigricans

• abberacje biochemiczne

• hiperlipoproteinemia

• hiperurykemia

• nietolerancja węglowodanów

• kiedy występuje hipogonadyzm hipergonadotropowy

• u dziewczynek w uszkodzeniu obu jajników

• test z klomnifenem u dziewczynek

• pobudza wydzielanie GnRH

• co to jest ginekomastia

• powiększenie sutków u mężczyzn

• leczenie zespołu Turnera przed 14 r.ż.

• polega na podawaniu estrogenów, progesteronu i stymulacji wzrostu hormonami tarczycy

• poziom LH w cyklu miesiączkowym jest

• maksymalny przed owulacją

• 17-hydroksyestradiol jest metabolitem powstałym w

• jajnikach

• test z klomnifenem i cyproteronem

• pobudzenie LH i FSH

• hipogonadyzm wtórny powoduje

• uszkodzenie podwzgórza i przysadki

• 50-letnia kobieta z cechami hirsutyzmu i ze znacznie podniesionym poziomem testosteronu (3x), przyczyna

• guz wirylizujący jajnika

• kiedy występuje pik progesteronu

• w fazie luteinowej (21-23 dnia)

• hirsutyzm

• u kobiet ostateczne owłosienie w miejscach typowych dla mężczyzn

• hirsutyzm u kobiet

• guz nadnerczy

• guz przysadki

• defekt dehydroksylazy

• zdanie prawdziwe

• testosteron jest wydzielany przez komórki Leydiga

• zespół Steina-Levethala

• zaburzenie wydzielania androgenów

• zwiększone stężenie ACTH pomijające pierwszy etap hydroksylacji

• wszystkie prawdziwe i mają związek przyczynowy

• zespół Klinefeltera - kariotypy

• 46 XX (-)

• 47 XXY (+)

• hipogonadyzm pierwotny = hipogonadyzm hipergonadotropinowy

• przyczyna tkwi w gonadach

• hipogonadyzm pierwotny

• wzrost LH, FSH

• gdzie jest produkowany progesteron

• nadnercza

• ciałko żółte

• komórki ziarniste

• pęcherzyki jajowe

• łożysko

• hipogonadyzm

• powoduje niedorozwój gonad

• zaburzenia wydzielania hormonów

• FSH

• pobudza syntezę estradiolu

• u kobiet 17-β-etradiol jest wydzielany przez

• jajnik

• gdzie występuje hiperurykemia, hiperglikemia, hiperlipoproteinemia

• zespół Steina-Leventhala

• co może spowodować Leydigoma

• ginekomastię

• kariotyp w zespole Turnera

• 45 X

• zespół Steina-Leventhala to

• zespół wielotorbielowatych jajników

• estradiol

• pobudza wydzielanie FSH w fazie folikularnej a hamuje w lutealnej

• przyczyną ginekomastii może być

• defekt receptora androgenowego

• nadmiar estrogenów

• LH jest wydzielany

• pulsacyjnie ze szczytem i zwiększeniem amplitudy przed owulacją

• hipogonadyzm wtórny u mężczyzn

• zaburzenie lub defekt FHS i LH i gonadoliberyn

• ginekomastia może być wywołana przez

• nowotwory nadnerczy lub gonad

• zespół Steina-Leventhala - leczenie

• wycięcie klinowe torbielowatych jajników i antyandrogeny (cyproteron)

• w jajniku nie są produkowane

• neuromoduliny

• hipogonadyzm pierwotny (nabyty)

• marskość wątroby

• Gn-RH u mężczyzn jest hamowana zwrotnie przez

• LH i FSH (sprzężenie zwrotne krótkie)

• LH

• wzrost stężenia testosteronu w komórkach Leydiga

• jajeczkowanie

• powstanie ciałka żółtego

• wydzielanie progesteronu

• FSH

• wzrost syntezy ABP i inhibiny

• synteza estrogenów

• dojrzewanie pęcherzyka Graffa

• sprzężenie zwrotne ujemne

• polistatyna i inhibina na FSH

• przyczyną hipogonadyzmu pierwotnego u mężczyzn nie jest

• zespół Turnera

• tak: anorchia, zespół Klinefeltera, zespół Noonana

• zespół Noonana

• chłopcy XY 46, fenotyp Turnera

• bezwzględnym przeciwwskazaniem do HTZ u kobiety w okresie menopauzy jest

• rak gruczołu sutkowego

• leczenie zespołu Klinefeltera

• androgeny

• ginekomastia to

• jedno lub obustronne powiększenie sutków u mężczyzn

• hirsutyzm

• włosy po okresie dojrzewania w obszarach androgennych

• hirsutyzm może towarzyszyć

• hiperprolaktynemii

• zespołowi Cushinga

• wrodzonemu zespołowi nadnerczowo-płciowemu

• korzyści z HTZ w okresie okołomenopauzalnym między innymi wynikają z

• obniżenia poziomu cholesterolu

• zahamowania osteoporozy

• przeciwdziałania depresjom

• zapobiegania niekorzystnym zmianom skórnym

• stężenie LH i FSH po stymulacji luliberyną odróżnia

• hipogonadyzm podwzgórzowy od przysadkowego

Choroby nadnerczy

• metabolit androgenów nadnerczowych

• 17-KS

• bezpośrednia przyczyna hipogonadyzmu w zespole nadnerczowo-płciowym

• brak kortyzolu

• guz chromochłonny nie objawia się

• niewydolnością krążenia, zaczerwienienie twarzy

• tak: napady nadciśnienia, poty; przełomy nadciśnieniowe; bóle brzucha

• przyczyną hiperaldosteronizmu hiporeninowego jest

• cukrzyca i skrobiawica

• zespół Gordona

• spadek aldosteronu

• zespół nadneczowo-płciowy u kobiet leczymy

• glukokortykosterydy

• co wywołuje najczęściej niedoczynność pierwotną nadnerczy

• choroba Addisona

• zespół Kihara-Robertsona

• wzrost aktywności układu RAA (bardzo duża aktywność reninowa osocza)

• zespół Barttera - tubulopatia dziedziczna (recesywny gen autosomalny)

• upośledzone wchłanianie NaCl w cewkach nerkowych

• duża utrata NaCl i wody z moczem (wielomocz, odwodnienie)

• wtórna aktywacja układu RAA

• zasadowica hipokaliemiczna

• hiperaldosteronizm

• co wpływa na wydzielanie aldosteronu

• układ RAA

• położenie ciała

• natremia

• wolemia

• nie ACTH

• w zespole nadnerczowo-płciowym dochodzi do

• nadmierna sekrecja gonadotropin

• test hamowania deksametazonem służy do odróżnienia

• nadczynności pierwotnej i wtórnej (choroba od zespołu Cushinga) (oraz różnicowania raka?)

• zespół Kihara-Robertsona - guz nerki wydzielający reninę

• nadciśnienie tętnicze

• wzrost aldosteronu

• hipokaliemia

• duża aktywność reninowa osocza

• zespół Liddle'a - defekt kanału sodowego cewki dystalnej

• hiporeninemia

• mała aldosteronuria

• zasadowica metaboliczna

• anomalia cewki dystalnej

• przy wzroście kortyzolemii oznaczamy

• rytm dobowy ACTH

• zespół Conna

• hiperaldosteronizm pierwotny

• przerost warstwy kłębkowatej nadnerczy

• nadciśnienie tętnicze

• hipokaliemia

• zasadowica nieoddechowa

• choroba Addisona

• przewlekła pierwotna niedoczynność kory nadnerczy

• 70% autoimmunologia

• nadmiar ACTH

• przebarwienie skóry

• niedoczynność wtórna

• skóra porcelanowo-biała

• w chorobie Cushinga nie występuje

• kwasica

• hiperkaliemia

• guz chromochłonny o lokalizacji pozanadnerczowej

• scyntygrafia ze znacznikiem

• zespół Waterhouse'a-Friedriechsena

• nadczynność nadnerczy związana z zakażeniem meningokokowym

• histamina i glukagon

• w teście do diagnostyki nadciśnienia tętniczego w guzie chromochłonnym

• guz chromochłonny przy rodzinnym występowaniu współistnieje z

• rakiem rdzeniastym tarczycy

• zaburzenia elektrolitowe w hiperaldosteronizmie

• hipokaliemia

• zasadowica hipokaliemiczna

• co powoduje hipoaldosteronizm hiporeninowy (brak angiotensyny II)

• elipten

• heparyna

• metyrapon

• ketokonazol

• mitotan

• definicja zespołu nadnerczowo-płciowego

• wrodzony, genetycznie uwarunkowany defekt syntezy glikokortykosterydów, nie powstaje kortyzol i dochodzi do wzrostu sekrecji ACTH i wzrostu syntezy androgenów

• test histaminowy stosujemy w

• guzie chromochłonnym

• zaburzenia elektrolitowe w zespole Conna

• hipokaliemia

• hipernatremia

• hipomagnezemia

• 17-KS są metabolitami

• analogów nadnerczowych

• w zespole nednerczowo-płciowym - hipogonadyzm, gdyż

• spadek kortyzolu

• wzrost androgenów

• wzrost aldosteronu

• objawy - nadciśnienie tętnicze, hipokaliemia, zasadowica - występują w

• chorobie Cushinga

• choroba Addisona

• przebarwienia błony śluzowej

• w guzie chromochłonnym

• test z histaminą, wydalanie między innymi dopaminy

• transkortyna to

• białkowy nośnik kortyzolu

• test z synaktenem służy do

• pobudzenia produkcji glikokortykosterydów przez korę nadnerczy (określenie rezerwy wydzielniczej)

• 17-OH KS, 17-KS nie są metabolitami

• amin katecholowych

• leczenie guza chromochłonnego

• regityna

• choroba Addisona

• osłabienie siły mięśniowej

• przebarwienie błon śluzowych

• badania guza chromochłonnego

• I - 131

• choroba Addisona

• brązowe plamy na skórze

• nadciśnienie napadowe, poczerwienienie twarzy, potliwość, zaparcia, biegunki to objawy

• guza chromochłonnego

• zespół białego Addisona

• wtórna niedoczynność kory nadnerczy (warstwa pasmowata)

• zespół Addisona

• wtórna niedoczynność całej kory nadnerczy

• zespół Neelsona

• długotrwała sekrecja ACTH i jego pochodnych

• nieprawidłowy objaw zespołu Cushinga

• niedożywienie

• tak: hirsutyzm, cukrzyca, nadciśnienie

• sprawdzenie czynności kory nadnerczy

• wolny kortyzol, aldosteron, oksypochodne aldosteronu, OH-KS

• metabolitem w guzie chromochłonnym nie jest

• kwas 5-indolooctowy

• hamowanie deksametazonem

• chorzy - spadek ACTH lub CRF oraz kortyzolu

• w nadczynności kory nadnerczy

• oznaczyć rytm dobowy kortyzolu (spadek kortyzolu wieczornego o 50% w stosunku do rannego)

• rzekomy hipoaldosteronizm

• hiperkaliemia

• nadciśnienie tętnicze

• mała aktywność reninowa osocza

• wzmożona aldosteronemia

• kwasica cewkowa bliższa

• prawdziwy hipoaldosteronizm

• hipoaldosteronemia

• zmniejszone wydalanie aldosteronu z moczem

• kwasica nieoddechowa

• hiponatremia

• hiperkaliemia

• co nie jest charakterystyczne w przewlekłym zespole Conna

• hiperkaliemia

• kortykotropina

• to ACTH

• 17-OH KS to metabolit

• glikokortykosterydów

• niedoczynność nadnerczy

• hiperkaliemia

• nadczynność kory nadnerczy - zaburzenia elektrolitowe

• hipokaliemia

• zasadowica

• w chorobach nadnerczy substancje badane w moczu

• wolny kortyzol

• 17-OH-KS

• 17-KGS

• 17-KS

• 3-oksypochodny aldosteron

• ACTH nie działa na wydzielanie

• aldosteronu

• w celu określenia przyczyny nadmiernego wytwarzania androgenów u kobiet (nadnercza-jajnik) stosujemy

• test z HCG po supresji dexametazonem

• przez korę nadnerczy nie są wydzielane

• aminy katecholowe

• rytm dobowy kortyzolu

• rano zwiększone wydzielanie, wieczorem spadek

• osteoporoza, hiperglikemia, zasadowica hipokalemiczna

• objawy choroby, zespołu Cushinga

• choroby Cushinga nie wywołuje

• ektopowe wydzielanie ACTH lub CRF

• testy w guzie chromochłonnym

• histaminowy

• glukagonowy

• klonidynowy

• regitynowy

• leczenie zespołu nadnerczowo-płciowego

• glikokortykosteroidy i antyandrogeny (cyproteron)

• chorzy z utratą sodu - DOC Cortineff lub aldosteron

• zespół nadnerczowo-płciowy AGS

• genetyczny defekt biosyntezy glikokortykosterydów

• blok kortyzolu - niedobór

• wzrost sekrecji ACTH

• stymulacja androgenów

• przerost nadnerczy

• glikokortykosterydy

• cukrzyca

• katabolizm białek

• lipoliza

• osteoporoza

• choroba i zespół Cushinga

• osteoporoza

• utajona lub jawna cukrzyca

• zasadowica hipokaliemiczna

• stosowanie heparyny

• obniża stężenie aldosteronu

• choroba Cushinga jest spowodowana przez

• wzrost stężenia CRF (podwzgórze) lub/i wzrost stężenia ACTH (przysadka)

• zespół Nelsona

• u 15-10% chorych po usunięciu obu nadnerczy z powodu choroby Cushinga, przyczyna - dalsza nadprodukcja przez przysadkę ACTH i melanotropiny - znaczna hiperpigmentacja; leczenie naświetlanie lub hipofizektomia

• guz chromochłonny

• powoduje napadowe nadciśnienie, zblednięcie, potliwość

• w leczeniu przełomu nadnerczowego stosuje się

• hydrokortyzon i roztwory NaCl

• za rozpoznaniem niedoczynności kory nadnerczy przemawia

• hipotonia ortostatyczna

• w przypadku podejrzenia zespołu Cushinga wstępnym badaniem mającym największą przydatność jest ?

• oznaczanie stężenia ACTH

• oznaczanie dobowego wydalania 17-KS w moczu

• USG nadnerczy

• oznaczanie stężenia kortyzonu w surowicy w 8 godzin po podaniu 1 mg deksametazonu

• zakażenie bakteryjne u chorego z pierwotną niedoczynnością kory nadnerczy wymaga

• zwielokrotnienia podawanej stałej dawki hydrokortyzonu

• do objawów przewlekłej niewydolności kory nadnerczy nie należy

• hipokaliemia

• badanie nieprzydatne w różnicowaniu przyczyny pierwotnego hiperaldosteronizmu ?

• scyntygrafia nadnerczy z jodometylobenzyloguanidyną

• scyntygrafia nadnerczy z selenocholesterolem

• tomografia komputerowa nadnerczy

• ultrasonografia nadnerczy

• ponoć wszystkie błędne

• w przebiegu pierwotnego hiperaldosteronizmu stwierdza się

• nadciśnienie tętnicze, hipokaliemię, zwiększone wydalanie potasu z moczem, wysokie stężenie aldosteronu we krwi, niską aktywność reninową osocza

• prawidłowa odpowiedź na podanie metopironu

• wzrost stężenia kortyzolu w osoczu

• przeciętna dobowa dawka substytucyjna hydrokortyzonu w chorobie Addisona wynosi

• 20-25 mg

• za rozpoznaniem raka kory nadnercza nie przemawia

• zmniejszenie wydalania 17-OHCS po deksametazonie

• tak: obniżenie stężenia potasu w osoczu; upośledzona tolerancja glukozy; przybywanie na wadze; nadmierne owłosienie

• w leczeniu przełomu hiperkalcemicznego nie stosuje się

• heparyny

• tak: wlewy 0,9 % NaCl; furosemid; kalcytonina; glukokortykosterydy

• do kryteriów diagnostycznych zespołu Conna nie należy

• zwiększona kortyzolemia

• tak: nadciśnienie tętnicze; zwiększona aldosteronemia; mała i sztywna aktywność reninowa osocza; zwiększona aldosteronuria

• przeciętna dawka hydrokortyzonu u chorego z niedoczynnością kory nadnerczy wynosi około

• 20-30 mg na dobę

• nadmierne pocenie, tachykardia, napadowe nadciśnienie może przemawiać za

• pheochromocytoma

• w chorobie Cushinga nie występuje

• kwasica, hiperkaliemia

• test z użyciem deksometazonu pozwala na

• odróżnienie wydzielania RF ACTH autonomicznego od ektopowego

• w chorobie Addisona występują

• stany niedocukrzenia

• hiperkalcemia

• hiperkaliemia

• otyłość „centralna”, czerwone rozstępy, nadciśnienie tętnicze, hirsutyzm, zaburzenia miesiączkowania i upośledzenie tolerancji węglowodanów u kobiety nasuwają podejrzenie rozpoznania

• hiperkortyzolemii

• w chorobie Cushinga stwierdza się

• podwyższone stężenie ACTH we krwi

• podwyższone stężenie kortyzolu we krwi

• zniesienie rytmu dobowego wydzielania ACTH

• zniesienie rytmu dobowego wydzielania kortyzolu

• leczenie hiponatremii u chorego z pierwotną niewydolnością kory nadnerczy wymaga

• zwiększenia podaży soli kuchennej i podawania fluorohydrokortyzonu

• autoimmunologiczne tło choroby Addisona może sugerować

• bielactwo

• scyntygrafia za pomocą znakowanej jodo-meta-benzylguanidyny znajduje zastosowanie w rozpoznawaniu

• guza chromochłonnego

• które z wymienionych badań nie jest przydatne w diagnostyce pierwotnego hiperaldosteronizmu ?

• oznaczanie aktywności reninowej osocza

• scyntygrafia nadnerczy metajodobenzylguanidyną

• badanie USG nadnerczy

• badanie TK nadnerczy

• oznaczanie dobowego wydalania potasu z moczem

Choroby tarczycy

• ujemne sprzężenie zwrotne

• spadek T3, T4 pobudza wydzielanie TSH

• test przesiewowy układu podwzgórze-przysadka-tarczyca

• TSH

• utajona nadczynność tarczycy ujawnia się ?

• TSH i TRH w normie

• nie daje objawów

• kalcytoninę wydziela

• rak rdzeniasty tarczycy

• pierwotna niedoczynność tarczycy przebiega z

• obniżeniem poziomu wolnej tyroksyny w surowicy

• który z wymienionych objawów nie przemawia za rozpoznaniem niedoczynności tarczycy

• przyspieszona czynność serca

• prawda: hipowentylacja; wypadanie włosów; zmniejszony rzut minutowy; wodobrzusze

• u dzieci kobiety, u której rozpoznano raka rdzeniastego tarczycy należy oznaczyć

• stężenie kalcytoniny w osoczu

• obrzęk przedgoleniowy

• nadczynność tarczycy

• dejodynaza jest enzymem biorącym udział w

• konwersji T4 do T3

• w różnicowaniu przełomu tarczycowego należy uwzględnić

• napad pheochromocytoma

• przełom hyperkalcemiczny

• stan hipoglikemiczny

• badania mające zastosowanie w diagnostyce chorób tarczycy

• badanie lipidów krwi

• morfologia krwi

• USG serca

• USG tarczycy

• niedobór jodu w pożywieniu może spowodować

• wole proste

• niedoczynność tarczycy

• wole guzowate

• kretynizm

• stężenie tyreotropiny w surowicy w pierwotnej niedoczynności tarczycy jest

• duże

• utajona nadczynność tarczycy cechuje się ?

• prawidłowym stężeniem hormonów tarczycy w surowicy krwi i niskim stężeniem TSH

• w rozpoznawaniu nadczynności tarczycy największą wartość diagnostyczną ma

• oznaczanie TSH w surowicy krwi metodą ultraczułą

• w zespole MEN II A rakowi rdzeniastemu tarczycy towarzyszy

• guz chromochłonny i pierwotna nadczynność przytarczyc

• 42-letnia kobieta z wieloletnim wolem guzkowym; dotychczas nie leczona, została przyjęta do kliniki z powodu duszności, obrzęków, uczucia kołatania serca. W ostatnim okresie zauważyła tendencję do chudnięcia i wzmożonej potliwości. Stwierdzono migotanie przedsionków, płyn w obu jamach opłucnowych i powiększenie wątroby; najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to

• zespół tarczycowo-guzkowy

• który z objawów budzi podejrzenie raka tarczycy

• przebyte naświetlanie okolicy szyi

• pojedynczy guzek u 30-letniego mężczyzny

• zimny guzek w scyntygrafii

• chrypka

• który ze sposobów postępowania terapeutycznego uznasz za właściwy u chorego z guzkiem gorącym tarczycy

• podanie terapeutycznej dawki ¹³¹I

• u 23-letniej kobiety z zaburzeniami miesiączkowania w różnicowaniu pomiędzy nerwicą a nadczynnością tarczycy najbardziej pomocnymi będą oznaczenia

• TSH, fT4

• jakie zmiany stężenia hormonów sugerujące nadczynność tarczycy spowodowaną gruczolakiem produkującym TSH

• wzrost TSH, wzrost fT4

• 20-letniej kobiecie z wolem miąższowym obojętnym zaproponujesz

• tyroksynę i/lub jodek potasu

• choremu w przełomie tarczycowym należy podać

• propranolol

• jodek potasu

• metizol

• glikokortykoidy

• leczeniem z wyboru w przypadku wykrycia raka pęcherzowego tarczycy jest ?

• podanie radiojodu

• subtotalna strumektomia

• niedoczynność tarczycy może być następstwem

• nieswoistego zapalenia tarczycy

• choroba Gravesa-Basedova jest to

• choroba autoimmunologiczna, związana z wytwarzaniem przeciwciał stymulujących miąższ tarczycy do wzmożonej produkcji hormonów

Zaburzenia przemiany węglowodanów

• w cukrzycy typu 2 najistotniejsza jest

• dieta

• który z hormonów nie podnosi poziomu glukozy

• PTH

• tak: ACTH, adrenalina i noradrenalina, GKS

• wg WHO z 1997 - rozpoznanie cukrzycy; błędna odpowiedź

• glukozuria powyżej 1 g / db

• tak: poziom glukozy 200 mg%, na czczo 126 mg%, po 2 godzinach 200 mg%

• pierwszym objawem cukrzycy typu 1 nie jest

• zespół Klimmestiela-Wilsona

• tak: poliuria, chudnięcie, osłabienie

• objawami cukrzycy nie są

• poliuria i spadek pragnienia

• czynnikami ryzyka cukrzycy są wszystkie oprócz ?

• palenie papierosów, nadciśnienie

• tak: otyłość, występowanie rodzinne

• peptyd C służy do oznaczania

• stanów hipoglikemii

• podejrzenie hipoglikemii spowodowanej wstrzyknięciem egzogennej insuliny

• określenie nasilenia remisji w cukrzycy typu 1

• ocena resztkowej czynności wydzielniczej komórek β długotrwałej cukrzycy typu 2

• cukrzyca typu 1

• dieta

• insulina

• cukrzyca ciężarnych

• 2-5% wady płodu

• najgroźniejsze powikłanie leczenia cukrzycy

• hipoglikemia

• poziom Hb glikowanej w wyrównanej glikemii

• HbA_1c 4-4,8 % całkowitej

• u leczonych poniżej 6%

• nefropatia jako powikłanie cukrzycy

• 35%

• najsilniejszy lek stosowany w cukrzycy 2

• sulfynylomocznik

• śpiączka ketonowa

• spadek potasu na skutek insuliny

• stosowanie NaHCO₃ w kwasicy ketonowej, gdy

• pH < 7,15 i stężenie NaHCO₃ < 5 mmol/l

• stopa cukrzycowa jest następstwem

• obniżonej odporności na zakażenia

• neuropenii cukrzycowej

• angiopatii cukrzycowej

• cukrzyca

• 2-4% społeczeństwa

• czego nie powoduje glukagon

• glikoneogenezy

• śpiączka ketonowa

• spadek potasu

• wzrost urykemii

• glikozuria nerkowa jest wadą cewkową (najczęściej powyżej 20 mg/db), wymaga ? sprawdź całe

• podawania leków hipoglikemizujących

• spadek ilości łatwo przyswajalnych węglowodanów w diecie

• z fosfaturią i aminoacydurią

• cukrzyca z niedoboru insuliny

• rak trzustki

• mikroangiopatia nie powoduje

• miażdżycy tętnic

• śpiączka ketonowa

• insulina i nawodnienie

• cukrzyca typu 2

• początkowo wzrost stężenia insuliny a następnie spadek

• objawy cukrzycy to

• hiperglikemia

• hiperaminoacyduria

• ketoza

• kwasica metaboliczna

• bezbólowy zawał

• cukrzyca

• w śpiączce ketonowej podajemy

• NaHCO₃

• leczenie nadciśnienia w cukrzycy

• IKA

• leczenie nefropatii w cukrzycy

• blokery kanału wapniowego

• IKA

• co to jest cukrzyca ciężarnych

• pojawia się w czasie ciąży a po porodzie zanika

• zmiany elektrolitowe w śpiączce ketonowej

• spadek potasu i fosforu

• odpowiedź o insulinie nieprawidłowa

• nasila katabolizm białek

• pobudza glukoneogenezę i glikolizę

• leczenie nefropatii cukrzycowej

• inhibitory ACE (enalapril) i ograniczenie białka (0,7g/ kg mc)

• objawem cukrzycy nie są

• bóle głowy

• zaburzenia rytmu serca występujące w cukrzycy są spowodowane

• hipokalemią (po intensywnym leczeniu insuliną)

• objaw niewystępujący w cukrzycy młodzieńczej

• spadek oddawania moczu

• która śpiączka występuje najczęściej w cukrzycy

• ketonowa

• testu doustnego obciążenia glukozą nie robimy, gdy

• dwukrotne oznaczenie przypadkowej glikemii powyżej 200 mg%

• co stymuluje wytwarzanie hormonu wzrostu

• hipoglikemia

• glukagon

• hamuje syntezę glikogenu w wątrobie

• w glikozurii nerkowej

• nie przyjmuje się leków hipoglikemizujących

• IKA w leczeniu nadciśnienia w cukrzycy zapobiega

• nefropatii

• pierwsze uszkodzenia w cukrzycy

• układ przywspółczulny

• zespół X

• spadek poboru glukozy przez tkanki

• nietolerancja węglowodanów

• wzrost VLDL

• mało LPL

• hipoinsulinizm

• objaw, który nie występuje w cukrzycy

• wzrost pragnienia i spadek wydalania moczu

• leki obniżające ciśnienie w cukrzycy

• inhibitory konwertazy

• pierwszy objaw nefropatii cukrzycowej

• mikroalbuminuria (30-300 mg/db)

• pochodne sulfynylomocznika

• stymulują komórki β trzustki do produkcji insuliny

• niedobór insuliny jest przyczyną

• hiperlipemii

• hiperglikemii

• ketozy

• rolą insuliny nie jest

• pobudzenie glukoneogenezy

• tak: hamowanie katabolizmu białek, spadek lipazy, pobudzenie biosyntezy DNA

• cukrzyca typu 2 nie charakteryzuje się

• oligurią

• tak: ketozuria, chudnięcie, wzrost pragnienia

• cechą glikozurii nerkowej nie jest

• kwasica

• hipokalemia w przebiegu śpiączki ketonowej

• transmineralizacja potasu

• insulinooporność

• nieadekwatna do poziomu insuliny asymilacja glukozy do komórki (stosunek stężenia insuliny do asymilacji glukozy)

• insulina najsilniej pobudza

• GH

• akarboza wywołuje

• hipoglikemię

• cukier w moczu bez hiperglikemii we krwi

• glikozuria nerkowa

• martwica brodawek

• ból, krwiomocz

• zaburzenie zagęszczania

• po odwirowaniu strzępy brodawek

• stężenie peptydu C we wszystkich jednostkach

• 0,5-2,0 ng/ml

• 0,17-0,66 nmol/l

• leczenie hipoglikemii po akarbozie

• doustne podanie glukozy

• nieprawidłowa odpowiedź na temat glikacji

• nie występuje u ludzi zdrowych

• glukagon

• pobudza lipolizę, glikogenolizę, glukoneogenezę

• hamuje syntezę glikogenu w wątrobie

• cukrzycą wtórną nie jest

• cukrzyca ciężarnych

• które geny układu HLA są odpowiedzialne za cukrzycę

• HLA-DR3 i/lub HLA-DR4

• dla zespołu Klimmestiela-Wilsona są charakterystyczne

• cukrzyca

• białkomocz

• nadciśnienie

• zespół Klimmestiela-Wilsona to

• guzkowe, śródwłośniczkowe stwardnienie kłębuszków nerkowych

• na skuteczność 2-3 miesięcznego leczenia cukrzycy wskazuje

• poziom Hb glikowanej

• insulina

• peptyd składający się z łańcucha A i B o łącznej liczbie aminokwasów 51

• najczęstsza przyczyna zgonów w cukrzycy

• mikroangiopatia cukrzycowa

• co to jest MODY

• typ 2 cukrzycy u młodych

• cukrzycy nie wywołuje

• rak rdzeniasty tarczycy

• hipoglikemia pobudza

• GH

• cukrzyca typ 2

• występowanie rodzinne

• leczenie cukrzycy

• akarboza

• w kwasicy ketonowej

• dyselektrolitemia

• kryteria rozpoznawania cukrzycy

• glikemia na czczo ≥ 126 mg/dl

• przypadkowa glikemia ≥ 200 mg/dl z objawami (wielomocz, wzmożone pragnienie, niewyjaśnione chudnięcie)

• test doustnego obciążenia glukozą (75 g glukozy) po 2 godzinach testu ≥ 200 mg/dl

• glukozuria nerkowa

• dziedziczna skojarzona z frukto- i galaktozemią

• przyczyną cukrzycy wtórnej nie jest

• choroba Addisona

• zdanie nieprawdziwe

• glikacja zmienia funkcje białek ustrojowych

• tak: glikacja to proces, w którym glukoza wykazuje zdolność do wiązania z wolnymi grupami aminowymi; glikacja to proces, w którym nie biorą udziału enzymy

• pojęcie nefropatia cukrzycowa nie obejmuje

• kamicy nerkowej

• tak: zespół Klimmestiela-Wilsona, martwica brodawek nerkowych, zwiększona zachorowalność na przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek

• w cukrzycy nie powstaje

• torbielowatość nerek

• co może powodować wzrost insulinooporności

• otyłość

• powikłaniem leczenia cukrzycy pochodnymi biguanidu może być

• kwasica mleczanowa i hipoglikemia

• czas trwania cukrzycy decyduje o częstości występowania powikłań naczyniowych

• we wszystkich typach cukrzycy

• objawy neuropatii wegetatywnej to

• hipotonia ortostatyczna

• zaburzenia pocenia się

• zaburzenia funkcji pęcherza moczowego

• biegunki nocne

• najczęstsze przyczyny hipoglikemii u pacjenta z cukrzycą to

• spożycie za małej ilości węglowodanów danym posiłku lub zwiększony wysiłek fizyczny

• twierdzenie fałszywe

• niedobór insuliny powoduje zmniejszenie wytwarzania glukozy przez wątrobę

• prawdziwe - gorsze zużytkowanie glukozy w tkankach; zwiększenie lipolizy; zwiększenie ketogenezy, ujemny bilans azotowy

• w różnicowaniu pomiędzy kwasicą śpiączką cukrzycową (ketonową) w stanach niedocukrzenia krwi, przebiegających z utratą przytomności, za tym ostatnim przemawia

• poprawa stanu ogólnego po wstrzyknięciu dożylnym 1 mg glukagonu

• jakie działanie wywierają przeciwcukrzycowe pochodne biguanidu

• obniżają poziom trójglicerydów w surowicy

• który z wymienionych czynników odgrywa najważniejszą rolę (z epidemiologicznego punktu widzenia) w zapadalności na cukrzycę typu 2

• otyłość

• przeciwwskazaniem do stosowania przeciwcukrzycowych pochodnych biguanidu (fenforminy, metforminy) jest

• niewydolność nerek

• wskazaniem do stosowania insuliny wysokooczyszczonej (monokomponentnej) jest

• lipoatrofia insulinowa

• w cukrzycy najczęściej spotykaną zmianą w wątrobie jest ?

• zwłóknienie

• cukrzyca insulinozależna (typ 1) wg klasyfikacji WHO

• jest najczęściej chorobą na podłożu autoimmunologicznym

• najczęstszą przyczyną zgonu w cukrzycy insulinozależnej (typu 2) wg klasyfikacji WHO jest

• niewydolność nerek

• do powikłań insulinoterapii nie należy następujący zespół

• rozstępy skórne na podbrzuszu i udach (striae)

• tak: hipoglikemia; alergia insulinowa; insulinoporność; retencja wody (obrzęki na początku leczenia i obrzęk soczewki)

• wskaż wskazania do leczenia cukrzycy pochodnymi biguanidu

• cukrzyca insulinoniezależna (typu 2 wg klasyfikacji WHO) skojarzona ze znaczną otyłością i/lub hiperlipoproteinemią

• który z leków podwyższa stężenie glukozy we krwi i pogarsza przebieg cukrzycy

• prednizon

• objaw, który nie jest typowy dla wisceropatii cukrzycowej

• nadciśnienie tętnicze

• tak: atonia żołądka; zaparcie stolca; atonia pęcherza moczowego; impotencja

• wczesne stadia nefropatii cukrzycowej charakteryzują się

• zwiększonym przesączaniem kłębowym

• mechanizm odgrywający istotną role w etiopatogenezie cukrzycy typu 1

• autoimmunizacja komórek B wysp trzustkowych (np. w następstwie zakażenia wirusowego)

• najbardziej typowy obraz nefropatii cukrzycowej

• białkomocz

• do powikłań gastroenterologicznych w długotrwałej cukrzycy nie należy

• marskość drobnoguzkowa wątroby

• tak: upośledzenie kurczliwości pęcherzyka żółciowego; niepowściągliwa biegunka często o charakterze steatorrhea; upośledzenie opróżniania żołądka; upośledzenie czynności zewnątrzwydzielniczej trzustki

• najistotniejszym elementem leczenia cukrzycy typu 2 jest

• normalizacja masy ciała

• który z objawów ostrego brzucha jest przeciwwskazaniem do zabiegu operacyjnego

• kwasica ketonowa

• do typowych objawów glucagonoma nie należą

• biegunka

• tak: zmiany na skórze i śluzówkach; cukrzyca; chudnięcie; zwiększenie stężenia glukagonu w surowicy krwi

• zespołem X określa się postać cukrzycy obejmującej

• insulinooporność, otyłość, hiperlipidemię, nadciśnienie, znacznie zaawansowaną miażdżycę

• objawy mogące być obecne przy hipoglikemii

• nasilone uczucie głodu, pocenie, utrata świadomości

• maksymalny efekt działania Insulinum Isophanicum występuje po

• 4-12 godzin po wstrzyknięciu

• podkreśl stwierdzenie fałszywe - w cukrzycy w porównaniu z ogólną populacją

• zapadalność na gruźlicę jest 15 razy większa

• tak: umieralność jest 2-3 razy większa; zapadalność na zawał serca jest 2-3 razy większa; ślepota jest 10 razy częstsza; amputacja kończyny w następstwie zgorzeli jest 20 razy częstsza

• jednym z objawów glucagonoma jest

• zmiany skórne typu „erythema necrolyticum migrans”

• badanie najbardziej przydatne w diagnostyce insulinoma ?

• arteriografia tętnicy trzustkowej

• ultrasonografia - nie

• próba głodowa

• test tolbutamidowy

• test glukagonowy

Podwzgórze i przysadka

• najczęstszą przyczyną ektopowego wydzielania ADH jest

• rak owsianokomórkowy płuc

• zespół Kallmanna

• niedobór GnRH

• spadek prolaktyny powodują

• bromkryptyna

• lewodopa

• dopamina

• NA

• glikokortykosterydy

• witamina B6

• apomorfina

• wzrost prolaktyny powodują

• niedobór PIF

• chlorpromazyna

• estrogeny

• rezerpina

• aldomet

• metoklopramid

• etanol

• przeciwdepresyjne

• opiaty

• estrogeny

• posocznica

• niedoczynność tarczycy

• marskość wątroby

• która substancja pobudza wydzielanie prolaktyny

• tyreoliberyna

• moczówka prosta

• molalność moczu równa się molalności osocza

• GH określamy testami stymulacji

• w warunkach hipoglikemii wywołanej insuliną

• najsilniejszy bodziec powodujący wzrost stężenia GH

• hipoglikemia

• zespół Glińskiego-Simmondsa

• 30-40 r.ż. kobieta

• zniszczenie przedniego płata przysadki

• hiperprolaktynemia nie występuje

• po Bromkryptynie (nią się leczy)

• w zespole SIADH

• hipomolalność płynów ustrojowych

• hiponatremia

• normalne lub zwiększone wydzielanie ADH

• hipokaliemia

• stężenie aldosteronu we krwi jest prawidłowe

• zmniejszona aktywność reninowa osocza

• zespół 4 A ?

• adynamia mięśniowa

• upośledzona funkcja hormonalna

• niewydolność przysadki przewlekła

• zespół Sheehana

• spadek ACTH, hipotonia

• hiperprolaktynemia

• chlorpromazyna

• psychotropowe

• tyreoliberyna

• w moczówce prostej

• nie ma ciemnego zabarwienia powłok

• w zespole SIADH brak jest

• obrzęków

• zespół Schwartza-Barttera to

• zespół SIADH

• wazopresyna

• jądro nadwzrokowe i przykomorowe

• zespół SIADH

• ektopowe wydzielanie ADH

• zespół Sheehana

• poporodowa martwica przysadki (krwotok i hipowolemia)

• guz Wilmsa

• nie powoduje hiperprolaktynemii

• zespół 4 A to

• panhipopituaryzm przewlekły

• leczenie SIADH w okresie drgawek i śpiączki

• operacyjne wycięcie tkanki wytwarzającej ADH

• zwalczanie hiponatremii

• w stężonym roztworze NaCl

• furosemid, sole litu, demeklocyklina

• co hamuje GH

• somatostatyna

• typowe objawy dla zespołu Sheehana

• brak laktacji po porodzie

• wtórny brak miesiączki

• objawy niewydolności nadnerczy i tarczycy

• moczówka prosta - czasem

• testy z metyraponem i hipoglikemia poinsulinowa - do oceny

• rezerwy przysadki w zakresie wydzielania ACTH

• podwzgórze działa hamująco na PRL

• gdy dochodzi do jego zniszczenia - wzrost stężenia PRL, natomiast spadek stężenia reszty hormonów

• hiperprolaktynemia u mężczyzn

• zanik popędu płciowego i potencji

• niepłodność

• rzadziej ginekomastia

• jeszcze rzadziej mlekotok

• zespół SIADH może być w zespole paraneoplastycznym w

• raku owsianokomórkowym płuc

• gdzie obserwujemy duże stężenie GH we krwi oraz niewykrywalne stężenie IGF-1

• karłowatość Larona

• test z klomnifenem stosuje się do

• określanie czynności wydzielniczej GnRH podwzgórza

• określania czynności podwzgórzowej w zakresie LH i FSH - różnicowanie hipogonadyzm wtórnego podwzgórzowego od przysadkowego (niedoczynność pochodzenia przysadkowego - brak wzrostu FSH i LH; pochodzenia podwzgórzowego - wzrost FSH i LH)

• karłowatość przysadkowa

• inteligencja w normie, otyłość głównie tułowia

• kiedy występuje hiperprolaktynemia

• uszkodzenie szypuły przysadki

• test z deksametazonem

• różnicowanie raka nadnerczy z rakiem przysadki

• karłowatość z wysokim poziomem GH wskazuje na

• karłowatość Larona

• niedoczynność wtórna kory nadnerczy

• uszkodzenie przysadki

• charakterystyczny dla moczówki prostej jest

• niski ciężar właściwy moczu i poliuria

• hamujące działanie na syntezę GH i wydzielanie wykazuje

• wysokie stężenie IGF-1 (wzrostowy czynnik insulinopodobny)

• hipoprolaktynemia

• niedoczynność lub uszkodzenie płata przysadki

• zespół Schwartza-Barttera ze śpiączką i drgawkami

• furosemid i relanium

• jakie badania wykonujemy w guzach przysadki

• hormony

• badanie okulistyczne

• zdjęcie radiologiczne

• objawy wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego

• test z użyciem dexametazonu pozwala na

• odróżnienie wydzielania CRF i ACTH autonomicznego od ektopowego

• leczenie hiperprolaktynemii

• α-bromokryptyna (agonista dopaminy) i Rtg

• mlekotok jatrogenny jest powodowany przez

• chlorpromazynę, metoklopramid

• MEN 2 β

• guz chromochłonny

• nadczynność przytarczyc

• rak rdzeniasty tarczycy

• co wpływa na wydzielanie prolaktyny

• TRH

• nadmiar GH

• mocznica, marskość wątroby

• prolaktyna

• spadek popędu, hipogonadyzm, zmniejszenie jąder

• w przełomie niedoczynności przysadki

• najpierw podajemy hormony kory nadnerczy

• w niedoczynności przysadki

• nie występuje przebarwienie skóry

• najczulsza metoda w gruczolaku

• GH-MRI po gandolinie

• który z hormonów przysadki nie ma hormonu uwalniającego

• prolaktyna

• najczęstszym nowotworem hormonalnie czynnym przysadki jest

• prolactinoma

• karłowatość hiposomatotropowa to

• brak wzrostu, brak dojrzewania płciowego

• objawy niedoboru GH u dorosłych

• otyłość, zaburzenia pobudliwości mięśniowej, małe serce

• jaki leki powodują hiperprolaktynemię




• chlorpromazyna

• estrogeny

• rezerpina

• aldomet

• metoklopramid

• etanol

• meprobamat

• TLPD

• cymetydyna

• przeciwhistaminowe

• opiaty

• estrogeny




• leki wywołujące SIADH

• winkrystyna

• moczopędne (furosemid, pochodne tiazydowe, kwas etakrynowy)

• doustne leki przeciwcukrzycowe (chlorpropamid, tolbutamid)

• klofibrat

• karbamazepina (Tegretol)

• cyklofosfamid

• morfina

• eter

• pierwszy objaw hiperprolaktynemii

• zanik libido

• zespół Schimdta

• wypadnięcie czynności osi podwzgórze-przysadka-nadnercza i -tarczyca

• moczówka prosta jest przeciwwskazaniem do

• wykonania urografii

• najczęstsze powikłanie po porodzie

• zespół Sheehana

• zespół Sipple'a

• guz chromochłonny + rak rdzeniasty tarczycy + nadczynność tarczycy

• w SIADH ?

• zatrucie wodne

• spadek Ca

• spadek molalności

• hipokaliemia

• hiponatremia

• hipourykemia

• spadek kreatyniny

• spadek mocznika

• nadmierne wydzielanie GH nie występuje w

• niedoczynności tarczycy

• tak: cukrzyca, marskość wątroby, mocznica ostra i przewlekła, ektopowe wydzielanie somatotropiny, ektopowe wydzielanie somatoliberyny, stres, sen, głodzenie

• wydzielanie GH

• test stymulacji w hipoglikemii poinsulinowej

• u Pigmejów

• GH norma, IGF-1 nieoznaczalne lub małe

• hormony podwzgórzowe

• oligopeptydy

• statyny posiadają tylko GH i PRL

• wydzielane są pulsacyjnie

• 4 A (apatia, adynamia, alabaster, astenia) występuje w

• przewlekłej niewydolności przedniego płata przysadki

• dopamina hamuje

• wydzielanie prolaktyny

• przy przerwaniu szypuły przysadki

• stężenie tropin maleje a prolaktyny wzrasta

• przewlekła niedoczynność części gruczołowej przysadki mózgowej wyraża się

• zwiększoną wrażliwością na insulinę

• który z wymienionych objawów nie przemawia za rozpoznaniem niedoczynności przysadki

• mlekotok i nadmierne owłosienie

• tak: odbarwienie skóry, zmiany zanikowe w narządach płciowych; zmniejszenie stężenia TSH, PRL, GH, FSH, LH w osoczu; (hipoglikemia ?)

• endokrynopatia w przebiegu której nie występuje hirsutyzm

• zespół Sheehana

• tak: gruczolak przysadki wydzielający prolaktynę, zespół policystycznych jajników; choroba Cushinga; niedobór 21 β-hydroksylazy nadnerczowej

• wydzielanie hormonu wzrostu z przedniego płata przysadki jest hamowane przez

• wzrost stężenia glukozy w osoczu

• ponad 50 % hormonalnie czynnych guzów przysadki wytwarza

• prolaktynę

• u chorej z kamicą nerkową, poliurią, polidypsją i zaburzeniami świadomości, u której stwierdzono niski ciężar właściwy moczu, obniżone stężenie fosforanów oraz podwyższoną aktywność fosfatazy alkalicznej w surowicy; wysuniesz podejrzenie

• moczówki prostej

• moczówka nie reagująca na egzogenną wazopresynę oraz upośledzenie zakwaszania moczu

• moczówka nerkopochodna

• zaburzenia wzroku w guzach przysadki

• niedowidzenie dwuskroniowe

• wydzielanie GH

• test stymulacji w hipoglikemii poinsulinowej

• co najsilniej pobudza wydzielanie GH

• somatoliberyna

• leczenie SIADH

• w niewielkiej hiponatremii - ograniczenie płynów

• w znacznej - hipertoniczny NaCl + furosemid

• bromkryptyna

• przy hiperprolaktynemii

<by Pszczoła>

5

ENDOKRYNOLOGIA

---