Analiza finansowa działalności przedsiębiorstwa

Wykład 1, 16.10.2013

Egzamin II tydzień sesji, pytania testowe, pytania otwarte, interpretacja informacji finansowych

Za tydzień wykład z analizy finansowej

Za dwa tygodnie biznesplan

„Założyć własną firmę i nie zbankrutować. Aspekty zarządcze.” Rozdział dotyczący analizy finansowej

Miejsce analizy finansowej w analizie ekonomicznej przedsiębiorstwa

Analiza działalności przedsiębiorstwa:

a)analiza ekonomiczna:

-analiza techniczno - ekonomiczna

-analiza finansowa

b)analiza otoczenia:

-analiza otoczenia ogólnego

-analiza powiązań przedsiębiorstwa z otoczeniem

Źródła informacji w ocenie sytuacji finansowej firmy:

-Podstawowym źródłem informacji wykorzystywanym w zarządzaniu finansami firmy są jej sprawozdania finansowe

-Sprawozdania te prezentują stan majątku przedsiębiorstwa, źródła jego finansowania, strukturę tworzenia wynik finansowego oraz przepływy pieniężne.

Na sprawozdanie finansowe firmy składa się w każdym przypadku:

1.Wprowadzenie do sprawozdania finansowego

2.Bilans

3.Rachunek zysków i start

4.Dodatkowe informacje i objaśnienia

Oraz

Większe jednostki podlegające obowiązkowi badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta sporządzają dodatkowo:

-zestawienie zmian w kapitale własnym

-rachunek przepływów pieniężnych.

Sprawozdania finansowe spółek muszą trefić do KRS. Wcześniej musiały być udostępniane w Monitorze Polskim B.

Wartość informacyjna sprawozdań finansowych

-bilans - stanowi sprawozdanie o majątku firmy, którego wielkość jest kryterium bezpieczeństwa i niezależności.

-rachunek zysków i strat - jest sprawozdaniem o wyniku finansowym firmy, będącym kryterium rentowności i efektywności firmy.

-rachunek przepływów pieniężnych- jako sprawozdanie o rodzajach wpływów i wydatków środków pieniężnych stanowi kryterium wypłacalności.

-informacja dodatkowa obejmuje wprowadzenie do sprawozdania finansowego, zawiera dane uzupełniające oraz wyjaśnienia, które mają w sposób jak najbardziej rzetelny przedstawić sytuację majątkową i finansową firmy, jej wynik finansowy i rentowność oraz charakterystykę składu osobowego i organów zarządzających.

-zestawienie zmian w kapitale zawiera dane o zmianach poszczególnych składników kapitału własnego za bieżący i poprzedni rok obrotowy. Umożliwia ustalenie całkowitych zysków i strat, które wynikają z działalności jednostki.

BILANS:

-stanowi podstawowy element sprawozdania finansowego - prezentuje on stan: majątku (aktywa) oraz źródła jego finansowania (pasywa) na dany dzień

-jest rachunkiem statycznym i sporządzany jest na dany moment (dzień bilansowy)

-nie ukazuje procesu zwiększania/redukcji wartości firmy, ujmuje jednak skutki tego procesu odzwierciedlające we wzrostach lub spadkach wartości aktywów i pasywów

-obowiązuje zasada równowagi bilansowej ogólna suma aktywów = ogólnej sumie pasywów

AKTYWA:

-ogół składników majątkowych zamieszczonych w bilansie w ujęciu wartościowym to aktywa firmy.

-aktywa są to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości powstanie w przedsiębiorstwie korzyści ekonomicznych.

AKTYWA TRWAŁE

-aktywa wykorzystywane w przedsiębiorstwie dłużej niż jedne rok w wielu procesach produkcyjnych

-aktywa stopniowo przenoszące swoją wartość na wytwarzane produkty. Ich zużycie następuje sukcesywnie w miarę upływu czasu.

-powoduje generowanie kosztów stałych w firmie.

AKTYWA OBROTOWE

-aktywa o krótkim kresie wykorzystywania w firmie i wysokiej rotacji.

-zużywają się w jednym cyklu produkcyjnym zmieniając swoją postać materialną.

-aktywa obrotowe decydują bezpośrednio o zysku osiąganym przez przedsiębiorstwo.

PASYWA

Aktywa przedsiębiorstwa mogą być finansowane z różnych źródeł. W bilansie wyodrębnia się dwie ich główne grupy: Kapitały własne oraz Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania.

Wszystkie aktywa muszą mieć swoje odzwierciedlenie w pasywach, stąd sumy aktywów i pasywów muszą być zawsze sobie równe.

Istota kapitału własnego:

-kapitał własny określa siłę ekonomiczną danego podmiotu.

-określa on również stopień bezpieczeństwa spółki pod względem jej wypłacalności.

-wartość kapitału własnego jest tożsama z wartością przedsiębiorstwa.

ZOBOWIĄZANIA I REZERWY

-zobowiązania i rezerwy to obce środki pozostające w czasowej dyspozycji przedsiębiorstwa w związku z prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą.

-są to aktualne długi powstające w wyniku odroczenia płatności za dostawy towarów, usług oraz realizację innych świadczeń.

-zobowiązania są związane ze źródłem pochodzenia aktywów.

REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA

-rezerwy tworzy się przede wszystkim na pewne lub prawie pewne przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować.

-rezerwy tworzy się równie na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego.

ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE

-rozliczenia te obejmują ujemność wartość firmy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów oraz międzyokresowe rozliczenia przychodów, np.: zobowiązania z tytułu niezafakturowanych świadczeń, otrzymane subwencje, dotacje.

Wartość informacyjna wynikająca z analizy bilansu:

1.Jaka jest wielkość składników majątku i ich zmian w czasie (wzrost lub spadek sumy bilansowej oraz określenie grupy, która miała na to największy wpływ)?

2.Jaka jest struktura aktywów (struktura jest zależna od specyfiki działalności przedsiębiorstwa i branży w jakiej działa, a relacja pomiędzy aktywami trwałymi a obrotowymi, świadczy o poziomie ryzyka operacyjnego)?

3.Jakie są źródła finansowania majątku i ich struktura (udział kapitałów obcych w pasywach określa stopień zadłużenia majątku i świadczy o ryzyku finansowym firmy)?

4.Jakie są powiązania między poszczególnymi grupami aktywów i pasywów?

WAŻNE! PRZY OCENIE STRUKTURY AKTYWÓW I PASYWÓW TRZEBA WZIĄĆ POD UWAGĘ MOMENT SPORZĄDZENIA BILANSU, KTÓRY MOŻE BYĆ W DANYM OKRESIE NIEKORZYSTNY DLA PRZEDSIĘBIORSTWA.

ANALITYCZNE SPRAWOZDANIA FINANSOWE

Aby przeprowadzić analizę finansową należy przystosować sprawozdanie finansowe do badania - przekształcić poszczególne części sprawozdania finansowego z postaci syntetycznej w postać analityczną.

Przyczyna: elementy sprawozdania finansowego zawierają elementy zbyt szczegółowe dla przeprowadzenia efektywnej analizy finansowej.

Cel: uzyskanie danych dostosowanych do indywidualnych potrzeb informacyjnych i celu i specyfiki działalności przedsiębiorstwa dla uzyskania pełniejszego obrazu kondycji ekonomicznej firmy.

PRZEKSZTAŁCENIE BILANSU W POSTAĆ ANALITYCZNĄ POLEGA NA:

(1)przedstawieniu bilansu w takiej postaci, aby ułatwić jego analizę w zależności od formy bilansu syntetycznego:

-jeżeli bilans syntetyczny jest bardzo szczegółowy należy uogólnić jego treść do grup, podgrup i wybranych pozycji w podgrupach;

-jeżeli bilans ma formę bardzo ogólną, to w zależności od potrzeb należy ją uszczegółowić;

-sumowanie szczegółowych pozycji aktywów oraz pasywów służy wyodrębnieniu jednolitych grup aktywów i pasywów o zbliżonej treści ekonomicznej.

(2)wyodrębnienie pozycji inwestycje, należności i zobowiązania w jednostkach powiązanych - jeżeli są to nieznaczące wielkości, to można ich nie wyszczególniać;

(3)dokonaniu odpowiednich przegrupowań w aktywach i pasywach;

(4)przeprowadzeniu analizy struktury oraz analizy czasowej (dynamiki).

PRZESUNIĘCIA AKTYWÓW

-przenosimy wartość pozycji: należności z tytułu dostaw i usług o okresie spłaty przekraczającym 12 miesięcy z aktywów obrotowych do aktywów trwałych (jeżeli taka pozycja występuje);

-aktywa trwałe powiększone o należności z tytułu dostaw i usług powyżej 12 miesięcy będą stanowić w bilansie analitycznym: aktywa stałe;

-aktywa obrotowe pomniejszone o należności z tytułu dostaw i usług poniżej 12 miesięcy będ stanowić w bilansie analitycznym: aktywa bieżące.

PRZESUNIĘCIA - PASYWA

>W obrębie kapitałów własnych dochodzi do kompensacji:

-kapitału podstawowego, należnych wpłat na kapitał podstawowy, akcje i udziały

-kapitału zapasowego, kapitału z aktualizacji wyceny, pozostałego kapitału rezerwowego

-zysku/straty z lat ubiegłych, zysku/starty netto oraz odpisów z zysku w ciągu roku obrotowego.

>W ramach kapitału obcego konieczne jest zsumowanie zobowiązań oraz rezerw (które w praktyce tworzone są na przyszłe zobowiązania).

>Sumowane są pozycje odpowiednio o charakterze długo - i krótkoterminowym.

>przenosimy z kapitałów własnych (pomniejszamy pozycję zysk netto lub pozycje: zysk netto + zysk z lat ubiegłych) do zobowiązań krótkoterminowych wartość przeznaczoną do wypłaty w formie dywidendy;

>w grupie: zobowiązania i rezerwy na zobowiązania dokonujemy przegrupowań w podziale na długo i krótkoterminowe;

Wszystkie pozycje o charakterze długoterminowym wejdą w skład grupy: kapitały obce długoterminowe. Będzie to:

-rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

-długoterminowa rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne

-pozostałe długoterminowe rezerwy

-zobowiązania długoterminowe

-zobowiązania z tytułu dostaw i usług o okresie wymagalności powyżej 12 miesięcy

-ujemna wartość firmy oraz inne długoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

>Wszystkie pozycje o charakterze krótkoterminowym wejdą w skład grupy: kapitały obce krótkoterminowe (zobowiązania bieżące). Będzie to:

-krótkoterminowa rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne

-pozostałe krótkoterminowe rezerwy

-zobowiązania krótkoterminowe pomniejszone o zobowiązania z tytułu dostaw i usług o okresie wymagalności powyżej 12 miesięcy i powiększone o wartość odjętą z kapitałów własnych przeznaczoną do wypłaty w formie dywidendy

-krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

>ustalamy wielkość kapitału stałego jako sumy kapitału własnego i kapitałów obcych długoterminowych.

Wykład 2, 23.10.2013

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

-jest dokumentem „dynamicznym” prezentującym osiągnięte przez jednostkę w danym roku obrotowym przychody, koszty, zyski i straty.

-rachunek zysków i strat jest ściśle powiązany z bilansem, ponieważ ustalony przy jego pomocy wynik finansowy przenosi się do pasywów bilansu i ujmuje w pozycji kapitały własne.

METODY SPORZĄDZANIA RZiS

W Polsce dopuszczalne są dwie metody sporządzania RZiS:

-metoda kalkulacyjna

-metoda porównawcza

W każdej przychody oraz poniesione koszty dzieli się wg 4 głównych obszarów:

-działalność podstawowa (operacyjne)

-pozostała działalności operacyjna

-działalność finansowa

-zdarzenia nadzwyczajne

Podstawowa różnica między wariantami - odmienny sposób prezentacji przychodów i kosztów podstawowej działalności operacyjnej.

Potencjał informacyjny RZiS

-Odzwierciedla rentowność przedsiębiorstwa w poszczególnych obszarach jego działalności oraz informuje o ogólnym wyniku finansowym.

-Pokazuje wpływ poszczególnych obszarów działalności przedsiębiorstwa na kształtowanie się wyniku finansowego.

-Na podstawie analizy wyników z poprzednich okresów UMOŻLIWIA PROGNOZOWANIE wyników przyszłych okresów.

-Wskaźniki rentowności oparte i zysk operacyjny umożliwiają porównanie przedsiębiorstw należących do tej samej branży, niezależnie od ich struktury finansowej.

-Bardzo ważnym analitycznie wynikiem jest wynik z działalności operacyjnej, który pokazuje efekt bezpośredniej działalności przedsiębiorstwa bez uwzględnienia kosztów finansowych, czyli kosztów w szczególności związanych z wykorzystaniem w działalności kapitałów obcych.

WAŻNE!

Wymierne efekty statutowej działalności przedsiębiorstwa mogą być przekłamane przez kosztowne inwestycje oraz wysokie odpisy amortyzacyjne. Dlatego też w analizach wynik operacyjny należy powiększyć i amortyzację.

Przekształcenie RZiS w postać analityczną polega na przedstawieniu RZiS w takiej postaci, aby ułatwić jego analizę:

-w zależności od potrzeb należy go uszczegółowić poprzez wprowadzenie dodatkowych rodzajów wyniku finansowego i pozycji o charakterze informacyjnym;

-oraz uogólnić poprzez likwidację pozycji zbyt szczegółowych;

-przeprowadzeniu analizy struktury oraz analizy czasowej.

Możemy wyróżnić następujące dodatkowe rodzaje wyniku finansowego oraz pozycje o charakterze informacyjnym w analitycznym RZiS:

-wynik brutto ze sprzedaży z jednostkami powiązanymi (wyłącznie w wariancie kalkulacyjnym) - jeżeli są to nieznaczące wielkości, to można ich nie wyszczególniać;

-wynik z pozostałej działalności operacyjnej (pozostałe przychody operacyjne pomniejszone o pozostałe koszty operacyjne);

-wynik na operacjach finansowych (przychody finansowe pomniejszone o koszty finansowe), w tym z jednostkami powiązanymi - jeżeli są to nieznaczące wielkości, to można ich nie wyszczególniać;

-wynik neutralny (wynik na operacjach finansowych powiększony o wynik zdarzeń nadzwyczajnych), jako wynik kształtowany poza działalnością operacyjną przedsiębiorstwa;

-podział zysku netto na wartość, która zostanie wypłacona w formie dywidendy i zysk zatrzymany;

-EBIDTA - wynik z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację - pozwala bez uwzględnienia dźwigni finansowej i opodatkowania ocenić, jakie rezultaty osiąga przedsiębiorstwa ze swojej bezpośredniej działalności;

-nadwyżka finansowa - wynik netto powiększony o amortyzację.

ANALIZA FINANSOWA PRZEDSIEBIORSTWA

Cel główny analizy:

Prześwietlenie stanu majątkowo - kapitałowego oraz osiągniętych wyników przedsiębiorstwa w celu ustalenia przeszłej i bieżącej sytuacji oraz kształtowania przyszłej działalności przedsiębiorstwa !!!

Jej praktyczne wykorzystanie umożliwia przedsiębiorstwom lepsze przystosowanie się do różnych i często zmieniających się warunków otoczenia.

Szczegółowe cele analizy finansowej są uzależnione od osoby, dla której lub która ją przeprowadza. Do najważniejszych celów analizy finansowej zalicza się':

-przedstawieniu stanu finansowego przedsiębiorstwa poprzez interpretację danych liczbowych w sprawozdaniu finansowym;

-określenie czynników, które wpłynęły na otrzymane wyniki oraz warunków w jakich powstały;

-określenie różnych zależności, tendencji i prawidłowości;

-interpretacja i weryfikacja podjętych decyzji;

-przygotowanie różnorodnych rozwiązań zmierzających do poprawy efektywności przedsiębiorstwa;

-przewidywanie przyszłych zagrożeń.

Głównym zadaniem analizy finansowej jest finansowej ocena przedsiębiorstwa:

-w zakresie bieżącym;

-w stosunku do przeszłych okresów;

-co do przyszłych założeń;

-na tle innych przedsiębiorstw konkurencyjnych.

Poprawność przeprowadzenia analizy finansowej uwarunkowana jest w dużym zakresie od:

-wykorzystywanych źródeł

Za podstawowe źródło analizy finansowej przyjmuje się sprawozdanie finansowe

-dostępności informacji oraz stopnia szczegółowości danych.

Małe przedsiębiorstwo	Duże przedsiębiorstwo
Uproszczona lub pełna, nierozbudowana księgowość	Pełna, rozbudowana księgowość
Uproszczona analiza finansowa	Pełna analiza finansowa
W zależności od dostępności danych można obliczyć tylko niektóre wskaźniki finansowe	Możliwość obliczenia wszystkich wskaźników

W praktyce analiza finansowa przedsiębiorstwa obejmuje:

-analizę wstępną

-analizę wskaźnikową

Analiza wstępna jest początkowym etapem analizy finansowej i nabiera szczególnego znaczenia przy analizie finansowej przeprowadzonej po raz pierwszy.

W wyniku jej przeprowadzenia sformułowane zostają pierwsze wnioski, które mogą następnie zostać pogłębione i zweryfikowane w analizie wskaźnikowej.

Analiza wstępna polega na czytaniu elementów sprawozdania finansowego ze szczególnym zwróceniem uwagi na strukturę i dynamikę podstawowych grup, zwłaszcza w bilansie i rachunku zysków i start. Obejmuje ona w szczególności:

-wstępną analizę bilansu;

-wstępną analizę rachunku zysków i start;

-wstępną analizę rachunku przepływów pieniężnych i zestawienia zmian w kapitale własnym.

Dzięki takiej analizie mona wstępnie zidentyfikować pozytywnie i negatywnie zjawiska w przedsiębiorstwie oraz ustalić obszary działalności, które należy poddać dalszej, bardziej szczegółowej analizie.

Analiza wstępna odpowiada na pytania:

-jakie pozycje SA bardziej, a jakie mniej znaczące?

-jakie szybko rosną lub maleją różne wielkości liczbowe?

-jakie podstawowe powiązania zachodzą pomiędzy różnymi pozycjami poszczególnych części sprawozdania finansowego?

W analizie finansowej analiza wstępna może nie być przeprowadzona, jeżeli:

-przedsiębiorstwo chce ocenić tylko wybrany obszar działalności (np. płynność czy rentowność),

-nie sporządza sprawozdania finansowego (prowadzi jedynie księgę przychodów i rozchodów).

ANALIZA WSTEONA BILANSU ORAZ RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT obejmuje:

-analizę struktury, gdzie oblicza się wskaźniki struktury

-analizę czasową, gdzie oblicza się wskaźniki dynamiki.

Analiza struktury określa, jaką część (wyrażoną w postaci procentu lub ułamka) danej zbiorczej wielkości finansowej (np. aktywów) stanowi określony składnik sprawozdania fiansowego (np. aktywa trwałe).

Analiza struktury dzieli się na analizę pionową i poziomą:

Analiza pionowa bada strukturę danego rodzaju wielkości finansowych w poszczególnych częściach sprawozdania finansowego (np. aktywa w bilansie, pasywa w bilansie, przychody w rachunku zysków i strat, koszty w rachunku zysków i strat).

Można przeprowadzić ją ogólnie lub w zależności od potrzeb (np. analizowany jest wybrany składnik) bardziej szczegółowo.

W wersji ogólnej wielkością zbiorczą, stanowiącą bazę odniesienia 100%, jest suma bilansowa. W wersji szczegółowej pozycją zbiorczą jest określona grupa aktywów lub pasywów, np. zapasy.

Analiza pozioma porównuje określone pozycje poszczególnych rodzajów wielkości finansowych (np. składnik aktywów ze składnikiem pasywów).

PRZYKŁADY I INTERPRETACJE

2009 rok	2010 rok	Różnica	Przyrost	Dynamika
Okres bazowy (poprzedni)	Okres badany (bieżący)
1	2	3=2-1	4=3/1(%)	5=2/1(5)
40 000	48 000	8 000	20%	120%
40 000	34 000	-6 000	-15%	85%

Jeżeli wskaźnik dynamiki (dla przyrostu wartością graniczną będzie 0) jest:

-wyższy od 100%, to dana wielkość z okresu na okres rośnie,

-równa 100% to dana wielkość nie zmienia się,

-niższa od 100% to dana wielość z okresu na okres maleje.

Im wyższa jest wartość wskaźnika dynamiki, tym silniej rośnie dana wielkość, natomiast im niższa, tym szybciej spada.

Przykład

Wskaźniki dynamiki wyliczone dla aktywów trwałych w poszczególnych latach były następujące:

2008	2009	2010
155%	130%	110%

Interpretacja:

W analizowanym kresie możemy zaobserwować wzrost aktywów trwałych, który z roku na rok jest coraz słabszy.

Przykład

Wskaźniki dynamiki wyliczone dla aktywów trwałych w poszczególnych latach były następujące:

2008	2009	2010
155%	160%	170%

Interpretacja:

W analizowanym okresie możemy zaobserwować wzrost aktywów trwałych, który z roku na rok jest coraz silniejszy.

Przykład

Wskaźniki dynamiki wyliczone dla aktywów trwałych w poszczególnych latach były następujące:

2008	2009	2010
75%	89%	95%

Interpretacja:

W analizowanym okresie możemy zaobserwować spadek aktywów trwałych, który z roku na rok jest coraz słabszy.

Przykład

Wskaźniki dynamiki wyliczone dla aktywów trwałych w poszczególnych latach były następujące:

2008	2009	2010
75%	60%	57%

Interpretacja:

W analizowanym okresie możemy zaobserwować spadek aktywów trwałych, który z roku na rok jest coraz silniejszy.

Wykład 13.11.2013

Interpretacje szczegółowe pozycji

Działalność gospodarcza jest na tyle nieprzewidywalna i skomplikowana, że czytanie elementów sprawozdania finansowego, może ulec zakłóceniu z powodu, np.:

-znaczących dysproporcji zachodzących między wartościami pozycji sprawozdania finansowego

-występowania wartości ujemnych i zerowych.

W niektórych przedsiębiorstwach mogą pojawić się określone czynniki, wynikające ze specyfiki prowadzonej działalności, utrudniające przeprowadzenie poprawnej analizy finansowej.

Do najważniejszych zalicza się:

-sezonowość sprzedaży;

-zmienność struktury sprzedaży w zakresie produktów, towarów i usług;

-znaczący wpływ kapitału w trakcie badanego okresu;

-znaczące wypłaty zysku w trakcie badanego okresu.

Uzyskane wyniki mogą znacząco odbiegać od normatywów, jednakże biorąc pod uwagę występujące w nadaniu czynniki ograniczające, można je uznać za prawidłowe.

Analiza finansowa powinna być przeprowadzana w tak dobranych okresach, aby czynniki ograniczające nie wpływały na jej wyniki!

Udział aktywów trwałych w aktywach ogółem - Wskaźnik informuje jaki jest udział aktywów trwałych w całości majątku firmy. Im wyższy wskaźnik tym wyższe koszty stałe i mniejsza elastyczność firmy.

Wuat = aktywa trwałe/aktywa ogółem

Udział aktywów obrotowych w aktywach ogółem - Wskaźnik informuje jaki jest udział aktywów obrotowych w całości majątku firmy. Im wyższy wskaźnik tym lepsza płynność i większa elastyczności firmy.

Wuao = aktywa obrotowe/aktywa ogółem

Wskaźnik struktury aktywów (majątku) - Wskaźnik informuje o wzajemnej relacji pomiędzy aktywami trwałymi i obrotowymi. Pokazuje politykę zarządzania zapasami i należnościami.

Wsa = aktywa trwałe/aktywa obrotowe

Udział kapitału własnego w pasywach ogółem - Wskaźnik informuje, jaki jest udział kapitału własnego w pasywach ogółem. Im wyższy jest ten wskaźnik tym ryzyko utraty płynności oraz finansowe działalności niższe.

Wukw = kapitał własny/pasywa ogółem

Udział kapitału obcego w pasywach ogółem - Wskaźnik informuje, jaki jest udział zobowiązań i rezerw na zobowiązania w pasywach ogółem (jaka część majątku jest finansowana kapitałem obcym). Im wyższy jest ten wskaźnik tym ryzyko finansowe firmy wyższe.

Wuko = kapitał obcy/pasywa ogółem

Wskaźnik źródeł finansowania - Wskaźnik informuje, jaki stopień zadłużenia kapitału własnego i ile jednostek kapitału własnego przypada na jednostkę długu. Wskaźnik Powyżej 1 oznacza przewagę kapitału własnego i większe bezpieczeństwo finansowe firmy.

Wzf = kapitał własny/kapitał obcy

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego - Wskaźnik informuje jaka jest relacja długu do kapitału własnego. Im wyższa wartość wskaźnika tym większe uzależnienie firmy od długu.

Wzkw = kapitał obcy/kapitał własny

ANALIZA PIONOWO - POZIOMA

STRUKTURA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

Zasady bezpieczeństwa finansowania działalności firmy i dopasowania terminów zapadalności aktywów oraz wymagalności pasywów.

Ogólne zasady finansowania:

-Złota reguła finansowania: kapitał własny musi finansować przynajmniej 50% wartości aktywów.

-Złota reguła bilansowa: aktywa trwałe w przedsiębiorstwie powinny być finansowane wyłącznie kapitałem własnym.

ANALIZA STRUKTURY KAPITAŁOWO - MAJĄTKOWEJ PRZEDSIEBIORSTWA

Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem własnym = (kapitał własny/aktywa trwałe)*100%

Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym = (kapitał stały/aktywa trwałe) *100%

Wskaźnik pokrycia aktywów obrotowych kapitałami krótkoterminowymi = (kapitał krótkoterminowy/ aktywa obrotowe) *100%

Udział kapitału obrotowego w finansowaniu aktywów ogółem = (kapitał obrotowy/aktywa ogółem) *100%

Udział kapitału obrotowego w finansowaniu aktywów obrotowych przedsiębiorstwa= (kapitał obrotowy/aktywa obrotowe) *100%

ANALIZA WSKAŹNIKOWA - jest pogłębieniem i kontynuacją wstępnej charakterystyki bilansu, rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z przepływu.

-może być prowadzona jako analiza zmian poziomu wskaźników:

• W czasie (porównania ze wskaźnikami okresów przeszłych lub przyszłych)

• W przestrzeni (porównania ze wskaźnikami innych podmiotów tej samej branży, sektorze, gałęzi)

• Do wielkości planowania (porównanie wielkości zrealizowanych z planowanymi)

WSKAŹNIKI FINANSOWE

-wskaźniki płynności - pokazują zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania w wymaganej wysokości zobowiązań bieżących

-wskaźniki sprawności działania (operacyjności, obrotowości) - służą do pomiaru i oceny efektywności wykorzystania zaangażowanych w działalność firmy zasobów majątkowych oraz kapitałowych

-wskaźniki zadłużenia - ustalają strukturę kapitału firmy oraz efektywność tego finansowania

-wskaźniki rentowności - wskazują efektywność działalności przedsiębiorstwa, na trzech płaszczyznach: handlowej, ekonomicznej i finansowej.

WSKAŹNIKI PŁYNNOSCI FINANSOWEJ

-płynności finansowa jest zdolnością do upłynniania aktywów przedsiębiorstwa poprzez ich szybką i łatwą na gotówkę bez utraty wartości

-wskaźniki płynności pokazują zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania w wymaganej wysokości zobowiązań bieżących (zobowiązań o terminie spłaty nie przekraczającym roku).

Wskaźnik bieżącej płynności (wskaźnik ogólnej płynności) = aktywa obrotowe/zobowiązania bieżące

Informuje o zdolności firmy do spłaty wymagalnych zobowiązań, ze środków, które będą na to przeznaczone w trakcie normalnego funkcjonowania firmy

Zadowalający poziom tego wskaźnika to 1,2 do 2,0 natomiast wyższy poziom - może wskazywać na nadpłynność finansową, czyli niedostateczne efektywnej wykorzystanie wolnych zasobów majątkowych.

Wskaźnik płynności szybkiej = (aktywa obrotowe - zapasy - rozliczenia międzyokresowe czynne)/zobowiązania bieżące

Pokazuje w jakim stopniu zobowiązania bieżące są pokryte aktywami o dużym stopniu płynności (należnościami oraz inwestycjami krótkoterminowymi)

Poziom optymalny tego wskaźnika wynosi 1 i nieco powyżej tej wartości (0,9-1,2), co oznacza, że firma może szybko sprostać bieżącym zobowiązaniom, natomiast poziom poniżej 0,7 może oznaczać trudności płatnicze firmy; poziom zbyt wysoki - świadczy o nieproduktywnym gromadzeniu środków pieniężnych na rachunkach oraz o wysokim stanie należności.

Ten wskaźnik w firmach produkcyjnych należy porównać z wskaźnikiem płynności szybkiej oraz wskaźnikami obrotowości.

Niski poziom tego wskaźnika przy jednoczesnym wysokim poziomie wskaźnika bieżącej płynności jest oznaka, zbyt wysokiego poziomu zapasów.

Wskaźnik wypłacalności gotówkowej = (środki pieniężne i inne aktywa pieniężne możliwe do spieniężenia najlepiej do 3 miesięcy)/zobowiązania bieżące

Wykorzystywany jest do oceny natychmiastowej wypłacalności przedsiębiorstwa

Wartość tego wskaźnika w zależności do zakresu prowadzonych transakcji gotówkowych, powinna oscylować na poziomie 0,2-1 natomiast wartość powyżej 1 wskazuje na utrzymywanie zbyt wysokiego stanu środków pieniężnych, które nie generują dochodów i zysków, ponieważ nie są zaangażowane w obrót gospodarczy. Niższa wartość nie jest wskazana.

Interpretacja:

Wskaźnik płynności szybki 2006: 0,89; 2007: 1,10;

Wskaźnik płynności bieżący 2006: 1,11; 2007: 1,42;

W 2006 r zarówno wskaźnik płynności szybki jaki i wskaźnik płynności bieżącej wskazują na zagrożenie płynności przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo w tym roku mogło mieć problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań bieżących. Sytuacja ulega poprawie w roku następnym, w którym wskaźniki płynności uzyskują prawidłowe wielkości, Jest to w szczególności wynik zwiększenia przez przedsiębiorstwo kapitałów obcych długoterminowych.

DYNAMICZNA ANALIZA PŁYNNOŚCI

Wskaźnik wydajności gotówkowej informuje o tym, ile wpływów gotówkowych osiąga przedsiębiorstwo w danym czasie ze sprzedaży lub zaangażowanego majątku i ustalamy go według formuły:

Wwg=(dodatnie przepływy pieniężne z działalności operacyjnej)/wartość sprzedaży lub aktywa ogółem

Im wyższy wskaźnik, tym bardziej efektywna w ujęciu gotówkowym jest prowadzona działalność operacyjna.

Wskaźniki wystarczalności gotówkowej wyrażają zdolność pokrycia różnych wydatków i ustalamy go następująco:

Wwmg = dodatnie przepływy pieniężne z działalności operacyjnej/określona grupa wydatków np. wydatki inwestycyjne

Im wyższy wskaźnik, tym łatwiej jest sfinansować wydatki.

Wykład 27.11.2013

KAPITAŁ STAŁY A KAPITAŁ OBROTOWY

Kapitał stały to kapitał wysłany powiększony o kapitału obce charakteryzujące się stałością w kapitale firmy. Do takich kapitałów można zaliczyć długoterminowe pożyczki i kredyty oraz kapitały uzyskane drogą emisji obligacji o terminie wykupu dłuższym niż rok.

Kapitał obrotowy to kapitał (własny i obcy) zaangażowany przez firmę do sfinansowania majątku obrotowego.

Składać się on może z części kapitału własnego, kapitałów obcych stałych (czyli długoterminowych) oraz z kapitałów obcych krótkoterminowych.

Kapitał obrotowy netto (ang. Net Working Capital) jest równy kapitałowi obrotowemu pomniejszonemu o zobowiązania bieżące, krótkoterminowe oraz pożyczki i kredyty krótkoterminowe.

Kapitał

netto = Aktywa bieżące - Zobowiązania bieżące

Kapitał obrotowy jest swego rodzaju zabezpieczeniem przedsiębiorstwa przed ewentualnymi kłopotami w przypadku trudności ze zbytem wytworzonych produktów.

Kapitał obrotowy i jego prawidłowa wielkość

Prawidłowa wielkość kapitału obrotowego zależy od:

-rodzaju prowadzonej działalności

-długości cyklu operacyjnego

-poziomu sprzedaży (wyższa sprzedaż wymaga wyższego poziomu zapasów i należności)

-polityki sterowani zapasami

-polityki kredytowania

-stopnia wykorzystania środków obrotowych

Typowy finansowy cykl operacyjny dla przedsiębiorstwa produkcyjnego

Dostawa Płacenie dostawcom Sprzedaż kredytowana Spływ należności

Okres utrzymania zapasów Okres spłaty

należności

Okres spłaty zobowiązań Cykl zamrożenia gotówki

Cykl operacyjny

Cykl aktywów obrotowych w firmie

Finansowanie Inwestycje

(kredyty) (aktywa trwałe oraz instrumenty

finansowe), spłata kredytów

Środki pieniężne

Należności Materiały

Zobowiązania

handlowe

Wyroby gotowe Produkcja w toku

Półfabrykaty

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy a kapitał obrotowy netto

Kapitał obrotowy w firmie wiąże się ściśle z cyklem operacyjnym (cyklem kapitału obrotowego).

W toku cyklu operacyjnego firma zazwyczaj samoczynnie finansuje część swoich aktywów obrotowych.

Pozostała część aktywów obrotowych finansowana jest przez inwestorów zewnętrznych (właścicieli lub wierzycieli), którzy wymagają określonego zysku za dostarczany kapitał.

I.

*brak inwestycji krótkoterminowych

Aktywa trwałe		Kapitały stałe Kapitały własne Zobowiązania długoterminowe Rezerwy długoterminowe Rozliczenia długoterminowe
Aktywa obrotowe	KON ZKO
				Kredyty krótkoterminowe
			Zobowiązania bieżące

II.

Aktywa trwałe		Kapitały stałe
Inwestycje krótkoterminowe	KON
Aktywa obrotowe			Kredyty krótkoterminowe
			ZKO
			Zobowiązania bieżące

III.

Aktywa trwałe		Kapitały stałe
		-KON	Kredyty krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
Aktywa obrotowe	ZKO
			Zobowiązania bieżące

IV.

Aktywa trwałe		Kapitały stałe
Inwestycje krótkoterminowe	KON
			Kredyty krótkoterminowe
		-ZKO	Zobowiązania bieżące
Aktywa obrotowe

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy w praktyce (dodatnie)

-W większości firm produkcyjnych wartość aktywów obrotowych przewyższa zobowiązania nieodsetkowe, co oznacza, że zapotrzebowanie na kapitał obrotowy jest dodatnie.

-W sytuacji odwrotnej cykl operacyjny staje się źródłem darmowego finansowania firmy, a nie źródłem nakładów pieniężnych.

Ujemne zapotrzebowanie na kapitał obrotowy (nadwyżka kapitału obrotowego):

-Zjawisko ujemnego zapotrzebowania na kapitał obrotowy może wystąpić w przedsiębiorstwach nie stosujących sprzedaży z odroczonym terminem zapłaty (sieci sprzedaży detalicznej, sklepy, koski, stragany).

-W przypadku innych podmiotów zjawisko to może świadczyć o nadmiernym wzroście zobowiązań handlowych i występowaniu problemów z płynnością finansową firmy.

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy a cykl konwersji gotówki

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy ściśle wiąże się z pojęciem cyklu konwersji gotówki.

Cykl konwersji gotówki jest to okres pomiędzy dniem, kiedy firma płaci za zakupione zapasy, a dniem, kiedy otrzymuje pieniądze ze sprzedanych produktów.

Cykl konwersji gotówki

CKG = Wrzd + Wrnd - Wszd

Wrzd -> Wskaźnik rotacji zapasów w dniach

Wrnd ->Wskaźnik rotacji należności

Wszd ->Wskaźnik spłaty zobowiązań

Cykl konwersji gotówki oznacza średni czas w roku, w jakim przedsiębiorstwo musi finansować swoją działalność operacyjną dodatkowym kapitałem własnym lub obcym (oprocentowanym).

Im dłuższy CKG tym większe zapotrzebowanie na kapitał obrotowy w firmie.

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy a cykl konwersji gotówki

Zamówienie Dostawa Sprzedaż Zapłata

surowców surowców wyrobów gotowych za towary

Czas

Wystawienie Zapłata za surowce

Faktury ZKO

Ujemne zapotrzebowanie na kapitał obrotowy oraz ujemny cykl konwersji gotówki

Zamówienie Dostawa Sprzedaż towarów

surowców surowców i wpłata gotówki

Czas

Wystawienie Zapłata

Faktury -ZKO za towary

Jak finansować zapotrzebowanie na kapitał obrotowy?

-Teoretycznie ZKO wymaga krótkoterminowego finansowania, ponieważ tworzone jest poprzez relację aktywów oraz zobowiązań o charakterze krótkoterminowym.

-W toku działalności operacyjnej firmy aktywa obrotowe oraz zobowiązania bieżące są jednak odnawiane z każdym cyklem obrotowym, a ich wartość nigdy nie spada do 0.

-W długim okresie ZKO utrzymuje się zatem na relatywnie stałym poziomie.

Wniosek

W praktyce ZKO powinno być traktowane jako rodzaj inwestycji długoterminowej, a tym samym finansowanie kapitałami o terminie wymagalności dłuższym niż 1 rok (czyli kapitałem własnym lub kredytami długoterminowymi).

Sezonowe wahania poziomu ZKO mogą być finansowane krótkoterminowymi kredytami obrotowymi.

Płynność finansowa firmy a zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto

Finansowanie ZKO kapitałem długoterminowym wpływa korzystnie na płynność finansową firmy, ale w praktyce jest bardziej skomplikowane w realizacji oraz kosztowne na tle finansowania krótkoterminowego.

Z kolei firmy, które znaczącą część ZKO finansują krótkoterminowo, narażone są na ryzyko utraty zdolności do terminowej spłaty swoich zobowiązań.

Trzy strategie finansowania ZKO

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy może być finansowane z większym lub mniejszym wykorzystaniem krótkoterminowych środków finansowych.

Im większy udział tych środków krótkoterminowych tym bardziej agresywne zarządzanie płynnością finansową i większe ryzyko jej utraty.

Polityka konserwatywna gdy środki obrotowe zmienne i części środków obrotowych stałych finansuje się kapitałem stałym - najczęściej kredytem długoterminowym; tylko część środków obrotowych zmiennych finansuje się kredytem krótkoterminowym

Polityka zachowawcza gdy środki obrotowe zmienne finansuje się kredytem krótkoterminowym.

Polityka agresywna gdy środki obrotowe zmienne i część środków obrotowych stałych finansuje się kredytem krótkoterminowym.

16

---