Kpt. Jacek Antos

Opiekun Turnusu VI

Zaopatrzenie wodne, urządzenia gaśnicze

i zabezpieczające

TEMATY:

Zjazd I

1. Wiadomości wstępne,

2. Wybrane zagadnienia z hydrostatyki, hydraulik i hydrodynamiki ogólnej,

3. Wybrane zagadnienia z hydrodynamiki stosowanej.

Zjazd II

1. Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne,

2. Urządzenia sygnalizacji alarmowo - pożarowej.

Zjazd III

1. Stałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające,

2. Wybór systemów technicznego zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów.

LEKTURA:

Biuletyn Techniczny Nr 4/76 KGSP

Biuletyn Techniczny Nr 1/77 KGSP

„Hydrologia i hydraulika” - Szuster 1995

„Przeciwpożarowe urządzenia i instalacje wodne” - Lindner, Struś

MIĘDZYNARODOWY UKŁAD JEDNOSTEK SI

Elementy mechaniki

Siłą - nazywamy mechaniczne oddziaływanie jednego ciała na drugie.

F = m * a gdzie: F - siła

m - masa

a - przyspieszenie ∼ 9,81m/s²

SIŁY MECHANICZNE

Zewnętrzne Wewnętrzne

Czynne Reakcje Międzycząstkowe

Praca -

Moc -

Energia -

Zasada zachowania energii -

Właściwości fizyczne cieczy -

Gęstość -

Ciężar objętości -

Lepkość -

Napięcie powierzchniowe -

Przewodzenie prądu elektrycznego w cieczach -

Budowa atmosfery:

Troposfera od 10 do 15 km

Stratosfera od 15 do 100 km

Jonosfera od 100 do 3200 km

Pojęcia ciśnienia atmosferycznego -

Siły działające na ciecze pozostające w spoczynku:

Powierzchniowe -

Masowe -

Prawo Archimedesa - ciało znużone w cieczy traci pozornie tyle ile waży ciecz wyparta przez niego.

2000-11-20

PRACA I CIŚNIENIE HYDRAULICZNE.

Siły objętościowe (masowe) - są to siły proporcjonalne do masy cieczy.

Siły powierzchniowe -

Prawo PASKALA -

p = P₁ / A₁ p = P₂ / A₂ P₁ P₂ = A₁ A₂

2000-11-22

PRZECIWPOŻAROWE ZAOPATRZENIE WODNE.

PN — /B—02863 - Sieć wodociągowa zewnętrzna przeciwpożarowa ze źródłem zasilania oraz rozmieszczenie hydrantów zewnętrznych.

PN — 82/B—02857 - Przeciwpożarowe zbiorniki wodne.

PN — 72/B—02865 - Instalacja wodociągowa wewnętrzna przeciwpożarowa.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 stycznia 1999r.

Zapas wodny - jest to ilość wody uwarunkowana zaopatrzeniem oraz względnym czasem trwania pożaru wyrażany w [m³].

V = q · τ · 3,6 [l/s · h]

Gdzie: q - minimalna wydajność,

τ - względny czas trwania pożaru.

WYKRES TRWANIA POŻARU W ZALEŻNOŚCI OD OBCIĄŻENIA OGNIOWEGO

Obciążenie ogniowe [ kg/m^2]		Powierzchnia strefy pożarowej w [ m^3 ]
				powyżej		500		1000		2000		3000		4000		5000
				do 500		1000		2000		3000		4000		5000
powyżej	do	Wydajność w [ l/s ]
	10	10	10		10		10		15		15		20
10	25	10	10		20		20		30		30		40
25	50	10	10		20		20		30		30		40
50	100	10	20		20		30		30		40		40
100	200	20	20		30		30		40		40		50
200		20	30		30		40		40		50		60

Warunki zmniejszenia wody do zewnętrznego gaszenia pożarów.

Obliczając zaopatrzenie wody dla zakładu pracy, w którym zastosowano urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, kierować się należy następującymi zasadami:

• przy stosowaniu zasłon wodnych i urządzeń zraszaczowych zabezpieczających, ustala się jako sumę ilości wody potrzebną do zasilenia tych urządzeń i ilości wody do zewnętrznego gaszenia pożaru (do danej strefy pożarowej),

q_sum = q_zug + q_zew

• przy zastosowaniu urządzeń tryskaczowych i zraszaczowych gaśniczych oraz sieci stałych działek gaśniczych ustala się jako sumę ilości wody potrzebnej do zasilenia tych urządzeń gaśniczych i ilości wody do zewnętrznego gaszenia pożaru zmniejszonej o 50% (dla danej strefy pożarowej),

q_sum = q_zug + 0,5 q_zew ≥ q_zew

• przy zamontowaniu urządzeń gaśniczych pianowych ustala się jako sumę ilości wody potrzebnej do zasilenia urządzeń gaśniczych pianowych i ilości wody do zewnętrznego gaszenia pożaru zmniejszonej o 75% (dla danej strefy pożarowej),

q_sum = q_zug + 0,25 q_zew ≥ q_zew

Pamiętać przy tym jednak należy o generalnej zasadzie że łączne zaopatrzenie wody dla zewnętrznego gaszenia pożaru i zasileniu urządzeń gaśniczych nie może być w żadnym przypadku mniejsze od ilości wody obliczonej do zewnętrznego gaszenia pożaru.

Podział czasowy urządzeń w zależności od instalacji:

• przy zastosowaniu instalacji pianowej 0,5h

• przy zastosowaniu stałych działek gaśniczych 0,5h

• przy zastosowaniu instalacji zraszaczowej gaśniczej 0,5h

• przy zastosowaniu instalacji zraszaczowej zabezpieczającej 2,0h

• przy zastosowaniu instalacji tryskaczowej 1,5h.

Treść zadania:

Oblicz ilość wody do zewnętrznego gaszenia pożaru dla zakładu pracy składającego się z dwóch stref pożarowych.

I strefa - budynek produkcyjny o powierzchni 1600m² o obciążeniu ogniowym 110 kg/m², strefa wyposażona jest w instalację tryskaczową o zapotrzebowaniu 14 l/s.

II strefa - skład materiałów o powierzchni 2200m², obciążenie ogniowe 145 kg/m², instalacja pianowa o zapotrzebowaniu 20 l/s.

Na terenie zakładu istnieje wodociąg wielofunkcyjny o wydajności 40 l/s i studnia o wydajności 10 l/s. Na cele sanitarno - gospodarcze pobór wody wynosi 10 l/s (Q_san), na cele technologiczne 30 l/s,

Q_{tech min} = 15 l/s.

TABELA DO ZADANIA

Nr strefy	Pow. strefy F	Obciąż. ogniowe Qd	Czas trwania pożaru τ	Podział czasowy	Zew. Gaszenie Qzew	St. Urzą. Gaś. Qzug	Qzew	Qsum	Qd	Qn	Vn	Vd	V
	[m^2]	[kg/m^2]	[h]	[h]	[l/s]	[l/s]	[l/s]	[l/s]	[l/s]	[l/s]	[m^3]	[m^3]	[m^3]
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14
I	1600	110	2,2	0^00-0^15 0^15-1^30 1^30-2^00 2^00-2^12	— 30 30 30	14 14 — —	— 15 16 — —	14 30 30 30	23,5 23,5 23,5 —	— 6,5 6,5 30	— 29,25 11,70 21,60	100
																								62,59
											II		2200	145	2,9	0^00-0^15 0^15-0^30 0^30-2^00 2^00-2^54	— 30 30 30	20 20 — —	— 7,5 10 — —	20 30 30 30	23,5 23,5 23,5 —	— 6,5 6,5 30	— 5,85 35,1 97,2	100
																							138,15		≈ 40m^3

Rubryka nr 10 Strefa I

Q_d = Q_w - (Q_{tech min} + 15% Q_san-gosp)

Q_d = 40 - (15 + 1,5) = 40 - 16,5 = 23,5 l/s

Rubryka nr 12 Strefa I

V_n = q_n · ၴ · 3,6 = 6,5 · 1,25 · 3,6 = 29,25

V_n = q_n · ၴ · 3,6 = 6,5 · 0,5 · 3,6 = 11,70

V_n = q_n · ၴ · 3,6 = 30 · 0,2 · 3,6 = 21,60

Rubryka nr 12 Strefa II

V_n = q_n · ၴ · 3,6 = 6,5 · 1,25 · 3,6 = 5,85

V_n = q_n · ၴ · 3,6 = 6,5 · 1,50 · 3,6 = 35,1

V_n = q_n · ၴ · 3,6 = 30 · 0,9 · 3,6 = 97,2

2000-11-24

URZĄDZENIA SYGNALIZACJI ALARMOWO POŻAROWEJ

W skład podstawowych elementów do systemu urządzeń sygnalizacji pożarowej wchodzą:

• centrala sygnalizacji pożarowej z własnym zasilaniem,

• czujki pożarowe (automatyczne),

• urządzenia transmisji sygnału alarmu pożarowego,

• urządzenia alarmowe,

• urządzenia sterownicze automatycznych urządzeń przeciwpożarowych (np. klapy dymowe, drzwi przeciwpożarowe).

Klasyfikacja automatycznych urządzeń sygnalizacji pożarowej:

1. Adresowanie grupowe (kolektywne),

2. Adresowanie indywidualne.

Podział ze względu na rodzaj torów transmisji - linii dozorowej między czujką a centralą:

• linie dozorowe promieniowe (otwarte),

• linie dozorowe pętlowe,

• linie dozorowe boczne.

Podział w zależności pomiędzy czujką a centralą:

• dialog,

• monolog.

Ze względu na sposób transmisji informacji:

• wartością prądu,

• transmisja impulsowa,

• transmisja cyfrowa.

2000-11-29

Klasyfikacja czujek pożarowych.

26-03-2001

T: Stałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające.

Literatura:

1. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej Nr 81, poz. 351,

2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenu (rozdział 1 i 2). Dz. U. Nr 92, poz. 460 z 1992r.

Klasyfikacja systemów zabezpieczenia pożarowego:

Systemy dzielimy na:

• systemy pasywne - związane są z prawidłowym projektowaniem(profilaktyka),

• systemy aktywne (układy ludzko-mechaniczne) - służące do zwalczania konkretnego zdarzenia np.: po wycieku gazu nasz system nie zadziała.

1. Systemy zabezpieczenia przeciwpożarowego za pomocą sił i środków, rodzajów i wyposażenia jednostek PSP.

2. System zabezpieczenia przeciwpożarowego - ZAZP

Stałe urządzenia gaśnicze SUG - jest to urządzenie przeciwpożarowe związane na stałe z obiektem, dysponujące zapasem wodnym środka gaśniczego, wyposażone w układ do podawania i przechowywania tego środka, służące do gaszenia pożaru we wczesnej fazie jego rozwoju.

Jeśli któregoś elementu brakuje nazywamy wtedy Półstałe Urządzenia Gaśnicze

SUG wstępnie można podzielić na:

• Automatyczne urządzenia gaśnicze,

• Stałe urządzenia gaśnicze ręczne.

Ze względu na rodzaj środka gaśniczego SUG klasyfikujemy na:

1. Urządzenia wodne:

• urządzenia tryskaczowe,

• urządzenia zraszaczowe,

• urządzenia zastępujące (HRD),

• zasłony wodne.

• Urządzenia pianowe.

• Urządzenia gazowe i aerozolowe.

• Urządzenia parowe (para przegrzana o temp. 110^oC - podawanie ręczne).

• Urządzenia proszkowe.

SUG dzielimy na:


Gaśnicze,


Zabezpieczające.

Podział ze względu na miejsce lub sposób podawania środka gaśniczego:

• Gaszące przez całkowite wypełnienie kubatury chronionej.

• Gasząc miejscowo lub lokalnie.

• Kombinowane.

• Urządzenia przedłużonego działania.

Podział ze względu na inercję (inercja - bezwładność, czyli czas liczony od momentu powstania pożaru do momentu rozpoczęcia podawania środka gaśniczego):

1) Urządzenia superszybkie tzw czas t_u * 0,1 s.

2) Urządzenia szybkie 0,1 ≤ t_u * 3,0 s.

3) Urządzenia normalne zwane średnioinercyjne 3,0 ≤ t_u * 30 s. - standard

4) Urządzenia średnioinercyjne o podwyższonej inercji 30 ≤ t_u * 180 s.

5) Urządzenia wysokiej inercji t_u powyżej 180 s.

Podział ze względu na sposób uruchomienia:

• uruchomione mechanicznie,

• uruchomione pneumatycznie,

• uruchomione elektrycznie,

• samoczynnie,

• kombinowane

Ze względy na niezawodność:

1. Wysokiej niezawodności, gdzie prawdopodobieństwo od klasy poprawnej P (t) ≥ 0,999

2. Średniej niezawodności, gdzie P (t) ≥ 0,990

3. Normalne, gdzie P (t) ≥ 0,950 (czyli 50 na 1000 nam nie zadziała).

Podział ze względu na odporność na działanie fałszywe (jest to czas w którym urządzenie pracuje poprawnie):

1. Wysokiej odporności (jedno fałszywe zadziałanie na h_g = 4400h).

2. Średniej odporności (jedno fałszywe zadziałanie na h_g = 2200h).

3. Niskiej odporności (jedno fałszywe zadziałanie na h_g = 1100h).

Klasyfikacja urządzeń tryskaczowych:

1. Wodne,

2. Powietrzne,

3. Szybkie powietrzne,

4. Sterowane,

5. Cykliczne,

6. Zmienne,

7. Mieszane.


02-04-2001r.

T: Rodzaje tryskaczy wg kształtu strumienia rozproszonej wody.

1. Tryskacz klasyczny (C).

2. Tryskacz rozpylający (S).

3. Tryskacz rozpylający o płaskim strumieniu rozpylanej wody (F).

4. Tryskacz przyścienny (W).

Rodzaje tryskaczy wg pozycji montażowej:

1. Tryskacz stojący,

2. Tryskacz wiszący,

3. Tryskacz horyzontalny,

Rodzaje tryskaczy wg czułości:

1. Tryskacze szybkiego reagowania,

2. Tryskacze specjalnego reagowania,

3. Tryskacze normalnego reagowania

TRYSKACZ KLASYCZNY TOPIKOWY

[ rys. ]

Urządzenia zraszaczowe - urządzenia gaśnicze lub zabezpieczające, związane na stałe z chronionym obiektem, stanowi osobny układ rurociągów wodnych.

Zraszacz różni się od tryskacza tym że króćce wylotowe zraszaczy są cały czas otwarte, w tryskaczach są zamknięte ampułką lub elementem topiącym.

SCHEMAT URZĄDZENIA ZRASZAJĄCEGO

[ rys. ]

Urządzenia zraszaczowe dzielimy na:

1. miejscowego działania,

2. grupowego działania.

POBUDZACZ Z ZAMKIEM AMPUŁKOWYM

[ rys. ]

Zasłony wodne.

Zasłona wodna ma za zadanie: (przepisać z ksero)

Urządzenia gaśnicze pianowe. (schemat urządzenia gaśniczego pianowego półstałego - rys. ksero)

Suche piony. (ksero)

Klasyfikacja urządzeń gaśniczych pianowych w zależności od … (ksero)

Urządzenia gaśnicze CO₂

Podział ze względu na sposób przechowywania …

Podział ze względu na sposób gaszenia …

Wymagania bezpieczeństwa dla urządzeń gaśniczych CO₂

Urządzenia gaśnicze halonowe … (ksero)

Schemat urządzenia gaśniczego halonowego uruchamianego automatycznie (ksero)

Urządzenia gaśnicze parowe (schemat) … (ksero)

~ 1 ~

1

2

3

6

5

4

9

8

7

150

100

50

300

250

200

Q_d

320

[kg/m³]

Z proporcji

Z wykresu

τ [ h ]

POŻAR

Fizyczno chemiczne produkty spalania

Energetyczne produkty spalania

Produkty nielotne

Popiół (produkty stałe)

Stopy (produkty ciekłe)

Produkty lotne

Para wodna CO₂, CO₄ (produkty gazowe)

Dym gęsty

(widzialne kolody)

Gazy pożarnicze

(niewidzialne aerozole)

Przewodzenie (kondukcja)

Ruch cząsteczek (ukierunkowany)

Dźwięk (okresowy)

Ciepło (nieuporządkowane)

Promieniowanie

Ultrafioletowe

Widoczne światło

Podczerwone

Temp.

[C^o]

Czas pożaru [min.]

PFP

DFP

TFP

CFP

A

PFP - pierwsza faza pożaru

DFP - druga faza pożaru

TFP - trzecia faza pożaru

CFP - czwarta faza pożaru

A - rozgorzenie

CZUJKI POŻAROWE

Automatyczne ostrzegawcze pożarowe

Nieadresowalny ostrzegacz pożarowy

Ręczny ostrzegacz pożarowy

Specjalny ostrzegacz pożarowy

Czujki dymu

Jonizujące czujki dymu

Optyczne czujki dymu

Czujki płomieniowe

Czujki płomieniowe na ultrafiolet UV

Czujki płomieniowe na podczerwień IR

Czujki temperatury

Różnicowe czujki temperatury

Nadmiarowe czujki temperatury

Różnicowo nadmiarowe czujki temperatur

1

5

4

2

3

ZZ

ZZ

ZKA

ZG

1 - przewód zasilający,

2 - przewód rozdzielający,

3 - przewód rozprowadzający,

4 - urządzenie alarmowe,

5 - elementy wylotowe.

ZZ - zawór zwrotny

ZG - zawór główny

ZKA - zawór kontrolno alarmowy

---