Efekt energetyczny reakcji to energia związana z danym procesem/reakcją. Efekt energetyczny może być dodatni czyli podczas reakcji energie zostaje wydzielona (egzoenergetyczna). Może być ujemny czyli reakcja wymaga dostarczenia energii (endoenergetyczna).
Efekt zależy od rodzaju reakcji oraz od rodzaju reagentów.
*Podstawowe prawa chemiczne
Prawo zachowania masy- "Całkowita masa substancji uczestniczących w reakcji chemicznej pozostaje niezmienna"
Prawo stosunków stałych Stosunek mas pierwiastków lub składników związku jest zawsze jednakowy i nie zależy od sposobu utworzenia danego związku.
*Podstawowe prawa gazowe
Prawo Avogadro, W tych samych warunkach fizycznych tj. w takiej samej temperaturze i pod takim samym ciśnieniem, w równych objętościach różnych gazów znajduje się taka sama liczba cząsteczek.
prawo ciśnień cząstkowych, "Ciśnienie wywierane przez mieszaninę gazów jest równe sumie ciśnień wywieranych przez składniki mieszaniny, gdyby każdy z nich był umieszczany osobno w tych samych warunkach objętości i temperatury, jest ono zatem sumą ciśnień cząstkowych."
Prawo Gay-Lussaca, jedno z praw dotyczących zachowania się gazu doskonałego podczas zmiany jego stanu.opisuje przemianę izobaryczną
Prawo Boyle'a-Mariotte'a, Prawo to dotyczy zachowania gazu doskonałego w przemianie izotermicznej:
Prawo Charles'a, Ciśnienie gazu p w stałej objętości zwiększa się o stały ułamek ciśnienia tego gazu zmierzonego w temperaturze 0°C przy wzroście temperatury o 1°C:
Równanie Clapeyrona, równanie stanu gazu doskonałego to równanie stanu opisujące związek pomiędzy temperaturą, ciśnieniem i objętością gazu doskonałego, pV=nRT
Równanie van der Waalsa(bardziej rozwinięte równanie Clapeyrona)
*Nomenklatura związków nieorganicznych(nazewnictwo)
*Rodzaje reakcji chemicznych
----Egzotermiczne(oddaje ciepło do otoczenia),
endotermiczne(pochłania ciepło z otoczenia)
----syntezy(prostych substratów powstają bardziej złożone produkty)
Analizy(rozkładu) MgCO3--->MgO + CO2
wymiany C uSO4 + Fe → FeSO4 + Cu
----bez zmiany stopnia utlenienia,
redoks(każda reakcja chemiczna, w której dochodzi zarówno do redukcji jak i utleniania.)
reakcja spalania magnezu w tlenie:
2 Mg + O2 → 2 MgO
połówkowe równanie utleniania: Mg0 → Mg+II + 2 e-
połówkowe równanie redukcji: O0 + 2 e-→ O-II
W równaniu tym magnez jest reduktorem, natomiast tlen utleniaczem
----homogeniczne (zachodzą całkowicie w jednej fazie (ciekłej, gazowej)
Heterogeniczne (przebiegają zawsze na granicy rozdziału faz).
---odwracalne, nieodwracalne
Zadania treningowe 1
1. W próbce siarczku chromu Cr2S3 znajduje się 8 g siarki. Ile g chromu znajduje się w tej próbce. Odp.: 8,68 g.
2. Z 5 ton rudy pirytowej zawierającej siarczek żelaza FeS2 otrzymano 850 kg żelaza. Obliczyć zawartość FeS2 w procentach wagowych w tej rudzie.
3. Obliczyć skład procentowy (% wag.) dwuhydrokso węglanoglinianu sodu NaAl(OH)2CO3.
4. Obliczyć procentową zawartość tytanu (% wag.) w minerale ilmenicie FeTiO3.
5. Do następującej reakcji
Użyto 10 g roztworu kwasu H3PO4, w którym kwas stanowi 50% wag. Ile g Na2O trzeba do całkowitego przereagowania kwasu.
6. Reakcja spalania glinu w chlorze przebiega według następującego równania
Ile g Al trzeba użyć aby po spaleniu w atmosferze chloru otrzymać 20 g AlCl3.
7. Bromek pewnego pierwiastka 2 grupy układu okresowego zawiera 86,80% bromu. Obliczyć masę molową tego pierwiastka i wskazać jaki to pierwiastek. Odp. magnez.
8. Ile gramów tlenku fosforu(V) P2O5 należy wziąć do reakcji aby w reakcji
z wodą otrzymać 8,0 g kwasu ortofosforowego H3PO4 ? Odp. 5,80 g
9. Ile gramów tlenku sodu Na2O należy wziąć do reakcji z tlenkiem siarki(IV) SO2 aby otrzymać 10,0 gramów siarczanu(IV) sodu Na2SO3 ? Odp. 4,92 g
10. Wyprowadzić wzór związku o składzie: 52,14% wag. Zn, 9,58% C, 38,28% O. Odp. ZnCO3
11. Ile moli tlenu oraz wodoru zużyje się do wytworzenia 5,41 g wody. Odp. 0,3 mola wodoru i 0.15 mola tlenu.
Zadania treningowe 2
1. Obliczyć objętość tlenu potrzebną do spalenia 10 dm3 acetylenu wiedząc, że gazy te reagują w stosunku objętościowym 2:5.
2. Jaką objętość zajmuje dwutlenek siarki w temperaturze 100 °C i pod ciśnieniem 100 hPa, jeśli w temperaturze 20 °C i pod tym samym ciśnieniem zajmuje objętość 120 cm3.
3. Gaz znajdujący się w zbiorniku wykazuje w temperaturze -20 °C ciśnienie 25 atm. Jakie będzie ciśnienie gazu po dogrzaniu go do temperatury 47 °C?
4. Jaką masę posiada wodór zamknięty w zbiorniku o pojemności 10 dm3, w temperaturze 100 °C i pod ciśnieniem 200 hPa?
5. Termiczny rozkład dwutlenku ołowiu przebiega zgodnie z równaniem:
Obliczyć objętość wydzielonego tlenu w warunkach normalnych, jeżeli rozkładowi uległo 180 g PbO2.
6. Wapń poddano reakcji z kwasem siarkowym(IV) i otrzymano 10g siarczanu(IV) wapnia. Ile gramów wapnia użyto do reakcji, jeśli wiadomo, że wydajność tej reakcji wynosi 70%.
7. 15 g potasu poddano reakcji z kwasem bromowodorowym i otrzymano bromek potasu. Oblicz ile g bromku potasu otrzymano jeśli wydajność reakcji wynosi 60%.