Sposoby wykonywania kół zębatych śrubowych dłutownicą Fellowsa

Na dłutownicach Fellowsa, wykonuje się dłutowanie obwiedniowe kół zębatych przy pomocy dłutaków modułowych, nazywanymi również nożami Fellowsa.

Za pomocą nich możemy wykonywać uzębienia walcowe i wielowypusty ewolwenowe wewnętrznych o średnicach od 40mm do 800mm oraz uzębienia zewnętrzne o ograniczonym wybiegu np. koła zębate o uzębieniu daszkowym.

Oprócz tego mamy możliwość obrabiania segmentów zębatych, kół zapadkowych, krzywek tarczowych oraz otworów nie okrągłych pod warunkiem zastosowania dodatkowych specjalnych urządzeń. Dłutownica Fellowsa wykorzystywana jest też do nacinania uzębień kół walcowych zewnętrznych, jednak wadą tej obróbki jest niska wydajność, dlatego jest rzadko stosowana.

1. koło obrabiane

2. nóż Fellowsa

A oto schemat kinematyczny dłutownicy Fellowsa:

Podczas obróbki narzędzi wykonuje ruch roboczy posuwisto zwrotny wzdłuż linii zęba. Ruch obrotowy wykonuje narzędzie i przedmiot obrabiany. Obroty narzędzia wraz z obrabianym kołem przypominają współpracę dwóch kół zębatych, tworzących przekładnię zębatą. Zarys zęba obrabianego koła jest obwiednią kolejnych położeń zarysu zęba noża Fellowsa.

Ruchami pomocniczymi jakie występują to ruchy:

-promieniowy ruch dosuwowy wgłębny, zbliżający narzędzia do koła,
w celu wprowadzenia narzędzia na odpowiednią głębokość w materiał nacinanego koła. Ruch ten występuje w początkowym okresie oraz w momencie, gdy po dokonaniu obróbki zgrubnej należy dalej wgłębić narzędzie, aby wykończyć zęby koła nacinanego.

-ruch odsuwający narzędzie od przedmiotu lub przedmiot od narzędzia w czasie powrotnego skoku narzędzia. Ruch ten jest konieczny, ponieważ pozwala uniknąć tarcia zębów narzędzia o zęby nacinanego koła.

By wykonać nacięcia ewolwentowe uzębienia śrubowego, dłutownica Fellowsa wymaga założenia śrubowego zespołu prowadnicowego wrzeciona narzędziowego.

Dłutownica Fellowsa wymaga, dla nacięcia ewolwentowego uzębienia walcowego, dokonania następujących ustawień:

a) przekładni gitarowej ruchu odłączania,

b) przekładni pasowej ruchu głównego,

c) przekładni posuwu obwodowego,

d) wielkości skoku dłutaka H,

e) położenia skoku dłutaka H,

f) głębokości wcinania,

g) przełożenia łańcucha kinematycznego rodzaju cyklu (mogą być cykle jedno-, dwu- lub trzy przejściowe),

h) założenia odpowiedniej krzywki rodzaju cyklu,

i) założenia śrubowego zespołu prowadnicowego wrzeciona narzędziowego przy nacinaniu uzębień śrubowych.

Podczas strugania zębów śrubowych na dłutownicy Fellowsa możemy napotkać pewne trudności. Wrzeciono robocze dłutownicy pozostaje w tym samym położeniu, podobnie jak podczas nacinania zębów prostych, zatem oś wrzeciona jest równoległa do osi nacinanego koła. Ruch roboczy narzędzia odbywa się również równolegle do osi nacinanego koła. Chcąc więc nacinać zęby śrubowe, musimy podczas ruchu roboczego narzędzia nadać mu dodatkowo ruch obrotowy, aby uzyskać ostatecznie ruch śrubowy. Wymaga się żeby narzędzie miało zęby śrubowe.

---