1. Definicja, zadania i podział geodezji

Geodezja zajmuje się określaniem kształtu i wielkości globu ziemskiego oraz wyznaczaniem położenia i wysokości punktów na powierzchni Ziemi. W geodezji mamy zasadniczy - podstawowy podział na geodezję wyższą i geodezję niższą, zwaną również geodezją na płaszczyźnie, miernictwem lub po prostu geodezją.Geodezja wyższa - zajmuje się wykonywaniem pomiarów na wielkich obszarach, z uwzględnieniem wpływu kształtu globu ziemskiego przy opracowaniu wyników pomiarów. Ze względu na nieregularną budowę skorupy ziemskiej, wyniki tych pomiarów należy rozpatrywać w odniesieniu do pewnej powierzchni zastępczej, zbliżonej pod względem kształtu do rzeczywistej powierzchni bryły ziemskiej.Geodezja niższa - zajmuje się pomiarami na małych powierzchniach, które można przyjąć jako płaskie. Wyniki tych pomiarów rozpatruje się w odniesieniu do płaszczyzny poziomej, umożliwiającej otrzymywanie map terenu przy płaskim kładzie współrzędnych. Wynikiem prac są najczęściej mapy w dużych skalach. Jako obszar, na którym można nie uwzględniać wpływu zakrzywienia Ziemi, przyjmuje się powierzchnię zbliżoną do koła o promieniu większym niż 15,6 km i polu nie większym niż 750 km².

Główne działy geodezji:

astronomia geodezyjna- określa położenie punktów i kierunków na ziemi, na podstawie obserwacji ciał niebieskich;fotogrametria- zajmuje się wykonywaniem pomiarów i opracowywaniem map na podstawie zdjęć fotograficznych, wykonywanych z Ziemi lub z samolotów; geodezja gospodarcza- zajmuje się zastosowaniem metod geodezyjnych w różnych dziedzinach gospodarki narodowej (g. górnicza, g. inżynieryjno - przemysłowa); geodezja satelitarna- bada tory sztucznych satelitów Ziemi; badanie te są pomocne do określania kształtu bryły ziemskiej; grawimetria- zajmuje się zagadnieniami wyznaczania kształtu bryły ziemskiej z pomiarów przyspieszenia siły ciężkości;kartografia- zajmuje się zagadnieniami z odwzorowaniem niepłaskiej powierzchni Ziemi na płaszczyźnie oraz sporządzania i reprodukcji map w różnych skalach i o różnej treści;rachunek wyrównania- zajmuje się rachunkowym opracowaniem wyników pomiarów przy równoczesnym ich wyrównaniu, wynikłych z nieuniknionych drobnych błędów pomiarów, oraz oceną dokładności pomiarów powstałych na ich podstawie opracowań;topografia- zajmuje się pomiarami sytuacyjno- wysokościowymi na dużych obszarach i opiera się częściowo na założeniach geodezji wyższej;

2. Jednolitość prac geodezyjnych i kartograficznych

@jednolity system miar - układ SI oraz jednostki dopuszczone do użytku na terenie RP

@jednolity państwowy system odniesień przestrzennych przeliczany wzajemnie z innymi systemami

@jednolita na terenie całego kraju podstawowa i szczegółowa, trwałą osnowa wysokościowa i pozioma

@jednakowe zasady prowadzenia prac geodezyjnych obowiązujące wszystkich wykonawców, ujednolicone za pomocą przepisów prawnych

4. Przeliczanie jednostek miar kątowych- zadania.

Przeliczenia z przedziału stopniowego na gradowy i odwrotnie można wykonać na podstawie następujących zależności:

1^g = 90^º ; 1^º = 100^g

1^g = 9^º/10 ; 1^º = 10^g/9

1^c = 54'/100; 1' = 100^c/54

1^cc = 324''/1000; 1'' = 1000^cc/324

Radian jest to kąt środkowy oparty na łuku równym promieniowi: l = r. Oznaczamy go grecką literą ρ. Wartość ρ dla przedziału stopniowego wynosi:

ρº = 180^º/Л = 57,2958^º

ρ' = 80*60'/Л = 3437,75''

ρ'' = 180*60*60''/Л = 206 264,8''

Wartość ρ dla przedziału gradowego wynosi:

ρ^g = 200^g /Л = 63,6620^g

ρ^c = 200*100^c/Л = 6366,20^c

ρ^cc = 200*100*100^cc/Л = 636 620^cc

5. Państwowy system odniesień w Polsce.

Układ współrzędnych płaskich `65' i 0 marografu w Kronsztadzie.

6. Odwzorowania kartograficzne- definicja, ogólna klasyfikacja

Przekształcenie obszaru sferycznego Ziemi na obraz płaski nazywamy odwzorowaniem kartograficznym. Ze względu na rodzaj powierzchni, na której odtwarza się powierzchnię Ziemi, rozróżnia się następujące odwzorowania: płaszczyznowe-polega na bezpośrednim odtworzeniu na płaszczyźnie powierzchni elipsoidy; walcowe- polega na zastosowaniu powierzchni walca jako powierzchni pomocniczej do odtworzenia obrazu elipsoidy na płaszczyźnie;stożkowe- polega na odwzorowaniu obrazu elipsoidy na pobocznicy stożka, którą następnie rozwija się na płaszczyznę;

umowne- zalicza się wszystkie pozostałe odwzorowania nie należące do żadnej z poprzednich trzech grup.

$$$ Zależnie od położenia płaszczyzny, walca albo stożka w stosunku do osi obrotu elipsoidy ziemskiej, rozróżnia się odwzorowania: normalne lub biegunowe, poprzeczne lub równikowe, ukośne lub horyzontalne. $$$Odwzorowanie Gaussa-Krügera jest odwzorowaniem równokątnym, walcowym poprzecznym. Przy czym południk środkowy obszaru odwzorowuje się wiernie. Elipsoida ma dużo zniekształceń w odwzorowaniu, dlatego obszar Ziemi dzieli się na wąskie pasy południkowe i każdy z takich pasów odwzorowuje się oddzielnie, w oddzielnym układzie współrzędnych prostokątnych płaskich. Szerokość pasów ustalono tak, aby każdy z nich można było rozwinąć na płaszczyźnie i przedstawić na mapie bez praktycznie odczuwalnych zniekształceń, przekraczając stopień dokładności map. W tym celu powierzchnię elipsy dzieli się na 60 pasów południkowych po 6° każdy lub 120 pasów po 3° każdy. $$$Jest to odwzorowanie płaszczyznowe skośne, przy czym płaszczyzna rzutów jest płaszczyzną sieczną, tzn. przecina glob ziemski na pewnej głębokości. Środek rzutów znajduje się na powierzchni Ziemi w punkcie przeciwległym do płaszczyzny rzutów. Przyczyną zastosowania płaszczyzny siecznej, a nie stycznej, było zmniejszenie zniekształceń odwzorowawczych na brzegach obszaru odwzorowywanego.

7. Układ współrzędnych płaskich prostokątnych „1965”

@Dla map topograficznych wielko - i średnioskalowych @5 stref podziałowych, 4 odwzorowanie quasi-stereograficzne, piąta odwzorowanie Gaussa-Krugera@elipsoida Krassowskiego

8. Układ współrzędnych płaskich prostokątnych „2000”

@4 pasy odwzorowania(5, 6, 7, 8 - z podziału na 3 południka) @elipsoida GRS 80 @odwzorowanie GK

9. Układ współrzędnych płaskich prostokątnych „1992”

@południk styczności - 19 @odwzorowanie GK @układ monolityczny - tylko jeden pas dla Polski

10. Instrukcje techniczne

Instrukcje techniczne podzielono następująco: Grupa O - przepisy o charakterze ogólnym;

Grupa G - geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe; pomiary realizacyjne oraz ewidencja gruntów; Grupa K - zasady sporządzania map.

♦Instrukcja G-4 podaje ogólne zasady techniczne, obowiązujące przy wykonywaniu pomiarów sytuacyjnych, wysokościowych oraz pomiarów uzupełniających przy aktualizacji mapy zasadniczej i map tematycznych♦Instrukcja K-1 podaje zasady opracowania mapy zasadniczej w skalach 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000 oraz wprowadza treść mapy i znaki umowne, zasady wykreślania mapy i jej dokładność oraz metrykę, skalę i kryteria doboru skali.

11. Organizacja służb geodezyjno kartograficznych w Polsce

@główny geodeta kraju(GUGiK) @wojewoda(wojewódzki inspektor nadzoru geodezji i kartografii)@marszałek województwa(geodeta powiatowy)@wojt, burmistrz, prezydent(geodeta gminny)

12. Podział prac geodezyjno kartograficznych.

@kameralne i polowe @sytuacyjne i wysokościowe

14. Zasada sporządzania szkiców.

@bez zachowania skali @ołówkiem' @na określonym arkuszu @znaki z K1@strzałka północy@wszystkie miary do mierzonych szczegółów@nie przerysowywać

15. Źródła błędów w pomiarach geodezyjnych, rodzaje błędów.

błędy grube - ewidentne pomyłki w obliczeniach lub pomiarze geodezyjnym błędy przypadkowe - wynikłe z niedoskonałości ludzkich zmysłów, opóźnieniu w reagowanu człowieka. błędy systematyczne - możliwe do usunięcia przy określonych metodach pomiaru, lub przy zastosowaniu określonego wzoru, wynikłe np. z niewielkich wad konstrukcyjnych, możliwych do zrektyfikowania, lub ze stałej tendencji ludzkich zmysłów, np. do powiększania odczytów.

13. Naczelne zasady wykonywania pomiarów geodezyjnych i obliczeń

Przy pomiarach geodezyjnych określamy wielkość elementów liniowych i kątowych. Na ich podstawie wyznaczamy inne elementy potrzebne w dalszych opracowaniach. Mierząc jakiś element, porównujemy jego wielkość z przyjętą jednostką miary. Określamy liczbowy stosunek wielkości mierzonej i wielkości przyjętej za jednostkę, w wyniku czego wielkość mierzona zostaje jednoznacznie określona.Są dwie podstawowe zasady wykonywania pomiarów:pierwsza-zasada kontrolowania każdego pomiaru (najprostszy sposób kontroli to kilkakrotne powtórzenie pomiaru, czasem wykonuje się pomiary nadliczbowe)druga-zasada dokonywania pomiaru od ogółu do szczegółu (każdy pomiar w terenie skład się z dwóch etapów: 1) pomiaru ogólnego-założenie osnowy pomiarowej w postaci sieci pkt. Trwale oznaczonych oraz ustalenie ich wzajemnego położenia oraz położenie względem stron świata; 2) pomiaru szczegółowego-polega na domierzeni poszczególnych elementów terenowych podlegających pomiarowi do wcześniej założonej osnowy.

16. Charakterystyka błędów systematycznych. Przykłady tych błędów.

Część z nich można usunąć stosując odpowiedni wzór lub metodę pomiaru. Mają stały znak.Instrumentalne- niedokładna rektyfikacja, niecentrycznośc ustawienia instrumentu), osobowe - wady wzroku, opóźnienia w reakcji. Środowiskowe - zmienne warunki, temperatura, refrakcja, wiatr).

17. Charakterystyka błędów przypadkowych. Przykłady tych błędów.

Trudne do określenia i zniwelowania. Mają zmienny znak. Trzeba stosować dokładniejsze metody pomiary oraz instrumenty, ale tych błędów się i tak nie uniknie. Spowodowanie niedoskonałością ludzkich zmysłów i instrumentów oraz warunków pomiaru.

18. Co to jest liczba przybliżona? Zasady zaokrąglania liczb.

Liczby przybliżone - w przypadku 0,15 zaokrąglamy w górę, a w przypadku 0,25 zaokrąglamy w dół. Zależy czy przed piątką jest liczba parzysta czy nieparzysta

19. Działania na liczbach przybliżonych (reguły Krilowa-Bradisa)- zadania.

Reguła Bradis-Kryłow zawarta jest powyżej. Metoda ta pozwala na szybkie zorientowanie się co do rzędu wielkości błędu. Reguły oparte są na zasadzie, że liczbę przybliżoną należy podawać tak, aby wszystkie jej cyfry znaczące, z wyjątkiem ostatniej, były ścisłe. Błąd ostatniej cyfry nie powinien przekraczać średnio jedności. Przy mnożeniu lub dzieleniu wartości przybliżonych, z których liczba o najmniejszej ilości cyfr znaczących ma k-cyfr znaczących należy: #zaokrąglić przed rachunkiem wszystkie występujące w rachunku liczby do k+1- cyfr znaczących oraz zachować w ostatecznym wyniku k-cyfr znaczących 0,37524 * 74,2 = 0,3752 *74,2 = 27,8 ,,,,443,2173 * 3,45 = 443,2 * 3,45 = (91529,04) ≡1530 =153*10,,, 7328,54 :1,7 = 733*10:1,7 = (4311,76) ≡ 43*100

22. Zasada wyrównania spostrzeżeń bezpośrednich jednakowo dokładnych.

Wyrównaniem spostrzeżeń nazywamy poprawienie wielkości obserwowanych przez dodanie do nich odpowiednich poprawek (nazywanych również błedami pozornymi) w celu uzyskania wielkości najprawdopodobniejszych. Naczelna zasada rachunku wyrównania dla spostrzeżen bezpośrednich jednakowo dokładnych: [VV]=min <= Zasada najmniejszych kwadratów

Aby znaleźć kiedy występuje warunek [VV]=min, należy wyznaczyć pochodną funkcji [VV] wzg. Zmiennej Lw i przyrównać ją do zera.

23. Zasada wyrównania spostrzeżeń bezpośrednich niejednakowo dokładnych

Wyrównaniem spostrzeżeń nazywamy poprawienie wielkości obserwowanych przez dodanie do nich odpowiednich poprawek (nazywanych również błedami pozornymi) w celu uzyskania wielkości najprawdopodobniejszych. Naczelna zasada rachunku wyrównania dla spostrzeżen bezpośrednich jednakowo dokładnych: p1v1^2 + p2v2^2 + … + piVi^2= min [pVV]=min <= Zasada najmniejszych kwadratów

24. Co to są wagi spostrzeżeń?

Wagi spostrzeżeń spełniają dużą rolę przy wyrównywaniu obserwacji niejednakowo dokładnych. Oblicz się je niekoniecznie po wcześniejszym wyznaczeniu błędów średnich, lecz z góry zakładając określoną dokładność obserwacji na podstawie wcześniejszych doświadczeń. Waga - p - liczba, która mówi o zaufaniu wyniku danego pomiaru.

25. Tyczenie prostej sposobami „w przód”, „ze środka”

26. Pośrednie tyczenie prostych z wykorzystaniem konstrukcji geometrycznych.

27. Pomiar długości taśmą w terenie poziomym i pochyłym.

Na punktach końcowych mierzonego odcinka, a także na punktach pośrednich wytyczonych (odległość ok. 100 m), ustawiamy tyczki. Po nadaniu taśmie kierunku wzdłuż mierzonej linii, pomiarowi naciągają taśmę z siła ok.10 kg, przy czym drugi pomiarowy przytrzymuje wskaźnik zerowy taśmy nad punktem początkowym odcinka A, a pierwszy pomiarowy wbija pionowo szpilkę 1 przy wskaźniku taśmy, oznaczającym 20 m. Następnie przesuwają pomiarowi taśmę w kierunku B. Układając taśmę w położeniu 1-2 drugi pomiarowy przykłada wskaźnik zerowy taśmy do szpilki 1 wbitej w ziemię poprzednio przez pierwszego pomiarowego. Czynności te powtarza się na długości całego mierzonego odcinka. Pomiarowy drugi w chwili przechodzenia na nowe stanowisko zbiera szpilki. Przy ostatnim ułożeniu taśmy, gdy taśma jest dłuższa od pozostałej do zmierzenia części odcinka, odczytuje się końcówkę. Liczbę szpilek zebranych przez pomiarowego oraz odczytaną końcówkę zapisuje się do dziennika.

Jeżeli teren ma jednostajny spadek na całej długości między odcinkami A-B, to najlepiej jest mierzyć odległość jak poprzednio. Przy licznych i drobnych pochyleniach stosuje się tzw. „pomiar schodkowy”. Taśmę naciąga się poziomo i rzutuje jej koniec za pomocą pionu sznurkowego. W miejscu wyznaczonym przez pion wbija się szpilkę. Pomiar schodkami należy wykonywać z góry na dół. Jeśli teren jest bardzo pochyły rzutuje się krótkie odcinki np. 10 - 15 m. Aby uzyskać rzut taśmy na teren z jej położenia poziomego należy naciągniętą taśmę z zawieszonym n końcu pionem opuszczać i podnosić, obserwując miejsca wskazywane przez pion. Należy przyjąć miejsce do wbicia szpilki, które wskaże pion jako najbardziej odsunięte w kierunku pomiaru.

28. Wprowadzenie do wyniku pomiaru długości poprawki na komparację taśmy i

temperaturę pomiaru- zadania.

@poprawka na komparację przymiaru (poprawka komparacyjna)

Δk=Lrz-Ln, δk - poprawka komparacyjna do jednej długości taśmy, Ln - długość nominalna taśmy, Lrz - długość rzeczywista taśmy

@poprawka na temperaturę przymiaru

Ft= D*alfa (tp-tk), ft - poprawka termiczna do całej zmierzonej długości ->D, alfa - współczynnik rozszerzalności liniowej stali (alfa=0,0000115m/stopnie C), tk - temperatura komparacji taśmy, tp - temperatura pomiaru

29. Błędy przypadkowe i systematyczne przy bezpośrednim pomiarze długości taśmą stalową.

Dokładność pomiaru długości odcinka za pomocą taśmy zależy od trzech sumarycznych wpływów:

*systematycznego o wartości D/ds s-jedno odłożenie taśmy, d-długość taśmy, D-długość odcinka mierzonego

*przypadkowego o wartości p D/d p- wpływ błędów przypadających na jedno odłożenie taśmy

*przypadkowego o wartości A a-wpływ błędów na pomiar dowolnego odcinka

30. Węgielnica pentagonalna podwójna- budowa, bieg promieni, wykorzystanie w terenie.

Pryzmat ma jeden kąt 90˚,pozostałe kąty po 112,5˚,zaletą jej jest, że daje obrazy prawidłowe. Składa się z dwóch pryzmatów pięciościennych, umieszczonych na sobie. Służy do tyczenia kierunków prostopadłych, ponadto może być używana do ustawiania się na danej prostej między dwoma punktami, na których ustawione są tyczki.

31. Definicja kąta poziomego i pionowego.

Kątem poziomym α między dwoma kierunkami w terenie nazywamy kąt pomiędzy rzutami tych kierunków na płaszczyznę poziomą. Można również powiedzieć, że jest to kąt dwuścienny utworzony przez dwie płaszczyzny pionowo przechodzące przez wierzchołek kąta i obydwa punkty kierunkowe. Wartość kąta poziomego zmienia się od 0º do 360º (od 0^g do 400^g). Kątem pionowym β nazywamy zawarty w płaszczyźnie pionowej kąt między płaszczyzną poziomą a danym kierunkiem. Kąt pionowy może być dodatni lub ujemny, w zależności od tego, czy kierunek, do którego mierzy się kąt, położony jest od płaszczyzny poziomej w górę czy w dół. Wartość tego kąta zmienia się od 0º do ±90º 9od0^g do ±100^g).

32. Budowa teodolitu.

Teodolit skład się z trzech zasadniczych części: spodarki, limbusa, alidady.Alidada: Libelle (pudełkowa i rurkowa); indeksy wraz z urządzeniami odczytowymi; śruba mikrometryczna, zaciskowa; luneta; limbus pionowy.

33. Przewaga libeli rurkowej.

Przewaga libelli charakteryzuje nam dokładność libelli i jest zależna od długości promienia krzywizny

34. Urządzenia odczytowe teodolitów.

Najprostszym urządzeniem odczytowym na podziałkach jest tzw. indeks (wskaznik) Odległości między ideksami to działki . Jeżeli najmniejsza działka limbusa wynosi 30' a odczyty wykonuje się z dokładnośćią 0,1 działki to oznacza że dokładność urządzenia wynosi 3'. Urządzenie odczytowe w teodolitach nazywa się mikroskopem (mikroskop kreskowy i skalowy)

35. Cechy i regulacja lunety geodezyjnej.

cechy - jasność, pole widzenia, powiększenie lunety. regulacja - nastawienie siatki kresek na ostrość, nastawienie obrazu celu na ostrość, usunięcie zjawiska paralaksy.

36. Centrowanie i poziomowanie teodolitu

Centrowanie instrumentu to takie ustawienie jego osi obrotu, aby przechodziła przez centr znaku utrwalającego stanowisko. Poziomowanie - doprowadzenie osi obrotu instr do położenia pionowego

3. Przybliżone centrowanie i poziomowanie: 
- zaciskamy sprzęg alidady, aby przy celowaniu pionem optycznym na punkt teodolit nie obracał się
- wyciągamy dwie nogi statywu z ziemi i poruszając całym zestawem celujemy na punkt - po wycelowaniu wbijamy ponownie obie nogi w ziemię - przy użyciu śrub poziomujących dokładnie celujemy na punkt - przybliżone centrowanie - zmiana długości nóg statywu nie wpływa na centrowanie - w ten sposób poziomujemy libellę pudełkową - przybliżone poziomowanie
4. Dokładne poziomowanie i centrowanie: 
- za pomocą śrub poziomujących i libelli rurkowej poziomujemy instrument - ostateczne centrowanie teodolitu wykonuje się poprzez częściowe odkręcenie śruby sercowej i przesunięciu spodarki na głowicy statywu

37. Warunki geometryczne teodolitu.

1. pł libeli okrągłej prstpdł do osi obrotu instrumentu (błąd libeli okrągłej), 2. Oś cel. Lib. Rur. Prstpdł do osi obrotu inst. (błąd libeli rurkowej), 3. Oś cel. Lunety prstpdł do osi obrotu lunety (błąd kolimacji), 4. Oś obrotu lunety prstpdł do osi Obr inst. (błąd inklinacji), 5. Poprzeczna krska siatki celowniczej prstpdł do osi Obr inst. (skręcenie krzyza kresek)

40. Sprawdzenie warunku kolimacji.

Oś celowa lunety powinna być prostopadła do osi obrotu lunety. Błąd kolimacji w teodolicie usuwamy przez przesunięcie krzyża kresek, a tym samym doprowadzeniem do prostopadłości osi celowej do osi obrotu lunety. Wykonanie: Po wycelowaniu na punkt i wykonaniu dwóch odczytów (przy pierwszym i drugim położeniu lunety) obliczamy odczyt średni, następnie na ten odczyt ustawiamy urządzenia odczytowe, pokręcając leniwką, powodując ruch alidady. Po nastawieniu prawidłowego odczytu, środek krzyża zejdzie z punktu celowania, wtedy za pomocą śrub rektyfikacyjnych naprowadzamy środek krzyża na punkt celowania(na przemian zwalniając jedną, a zaciskając drugą śrubkę).

41. Sprawdzenie warunku inklinacji.

Oś obrotu lunety musi być prostopadła do osi obrotu alidady. Błąd inklinacji najlepiej wyeliminować poprzez wykonanie pomiarów przy dwóch położeniach lunety. Obieramy punkt wysoko, odczytujemy wartość, Przerzucamy lunetę przez zenit obracamy alidadę o 180˚, celujemy ponownie na punkt i rzutujemy na łatę, powinniśmy uzyskać ten sam odczyt.

42. Czynności wstępne na stanowisku przed pomiarem kątów poziomych.

- centrowanie teodolitu nad wierzchołkiem mierzonego kąta, poziomowanie przybliżone(lib okr), poziomowanie teodolitu za pomocą rurk lib alidadowej.

43. Pomiar kąta poziomego oraz obliczenie jego wartości metodą pojedynczego pomiaru kąta.

celujemy na pkt.1-wstecz i odczytujemy wartość, następnie zwalniamy alidadę i celujemy na 2 w przód. Różnica wstecz-w przód = α. Po przerzuceniu lunety przez zenit i obrót o 100g powtarzamy pomiar.

44. Pomiar kątów poziomych metodą kierunkową.

45. Pomiar kąta pionowego, oraz obliczenie jego wartości.

46. Dokładność pomiaru kątów poziomych.

Na dokładność pomiarów kątów wpływają błędy instrumentu, błędy centrowania instrumentu na wierzchołku kąta i sygnałów na punktach kierunkowych, błąd poziomowania, dokładność celowania i dokładność wykonywania odczytów.

47. Podstawowe rodzaje układów współrzędnych stosowanych w geodezji.

W zależności od przyjętej powierzchni odniesienia stosowane są różne układy współrzędnych do określania położenia punktów.Układ współrzędnych geograficznych na kuli ziemskiej-za powierzchnię odniesienia przyjmiemy elipsoidę lub kulę. Układ współrzędnych prostokątnych-za powierzchnię odniesienia przyjmujemy płaszczyznę.Układ współrzędnych biegunowych-za powierzchnię odniesienia przyjmujemy płaszczyznę.

48. Definicja azymutu. Rodzaje azymutów.

Azymut to at zawarty między kierunkiem północnym południka przechodzącego przez punkt 1,a kierunkiem odcinka 1-2. Azymut mierzymy w prawo, zgodnie ze wskazówkami zegara. Azymut danej linii nie jest wielkością stałą. Azymut geograficzny jest na mapie i w terenie, wyznaczony metodami astronomii geodezyjnej. Obliczymy go znając azymut magnetyczny i deklinację magnetyczną, ze wzoru A_g = A_m + δ. Azymut magnetyczny tylko w terenie.

49. Obliczanie azymutu i dł boków ze współrzędnych (zadania)

d = √ ∆x² + ∆y² # A_AB = ∆ y _AB / ∆ x _AB= (y _B - y _A) / (x _B - x _A) # A_AB = arc tg (∆ y _AB / ∆ x _AB)

51. Obliczanie współrzędnych punktu na domiarze prostokątnym (zadania)

domiar po lewej stronie:

x_p = x _A +d _AP' *cos A_AP +d _PP' * sin A_AP

y_p = y _A +d _AB' *sin A_AP - d _PP'* cos A_AP

- domiar po prawej stronie

x_p = x_a + d _AB'* cos A_AP - d _PP'* sin A_AP

y_p = y_a - d _AB' *sin A_AP + d _PP'* cos A_AP

*Obliczanie wspolrzednych punktu na domiarze biegunowym

x _P = x_A +d _AP *cos A_AP y _P = y_A +d _AP * sin A_AP

x _P = x_B +d _BP * cos A_BP y _P = y_B +d _BP* sin A_BP

52 i 53. Przeliczanie współrzędnych biegunowych na prostokątne i odwrotnie (zadania)

x = r * cos A y = r * sin A

54. Obliczanie kąta ze współrzędnych.

- α - kąt prawy $$$ dane: x, y punktów A,B,C α = A_AB + 200^g - A_BC

- β - kąt lewy $$$ dane: x, y punktów A,B,C β = A_BC - A_AB + 200^g

56. Obliczenie współrzędnych punktu przecięcia się dwóch prostych (zadania)

Rozwiązując układ równań na podstawie znajomości współrzędnych punktów, które tworzą te proste.

y = a₁ x + c₁, r-nie prostej 1-2 $$$ y = a₂ x + c₂ ,r-nie prostej3-4

a₁ = (y₂ - y₁) / (x₂ - x₁); c₁ = y₁ - a₁ x₁; a₂ = (y₄ - y₃) / (x₄ - x₃); c₂ = y₃ - a₂ x₃

60. Pomiar sytuacyjny- definicja.

Celem pomiarów sytuacyjnych jest wyznaczenie położenia szczegółów topograficznych terenu na płaszczyźnie odniesienia. Jednoznaczne określenie wszystkich punktów musi znaleźć się w jednym układzie współrzędnych.

57. Obliczenia współrzędnych punktu z kątowego wcięcia “w przód” (zadania)

Dane: α, β, x, y punktów A,B

Szukane: x, y punktu P

∆ x_AB = x_B - x_A

∆ y_AB = y_B - y_A

A_AB = arc tg (∆ y_AB / ∆ x_AB)

A_PA = A_AB + α A_PB = A_AB + 200^g - β

d _BP = (d _AB * sin α) / [sin(α+ β)]

d _AP = (d _AB *sin β) / [sin(α+ β)]

x _P = x_A +d _AP *cos A_AP y _P = y_A +d _AP * sin A_AP

x _P = x_B +d _BP * cos A_BP y _P = y_B +d _BP* sin A_BP

61. Klasyfikacja i wymogi dokładnościowe geodezyjnej osnowy poziomej.

Osnowa geodezyjna - zbiór odpowiednio wybranych i stabilizowanych punktów terenowych, dla których matematycznie określono współrzędne płaskie lub wysokościowe w przyjętym układzie współrzędnych. osnowę poziomą, w której określone jest wzajemne poziome położenie punktów na powierzchni, bez uwzględnienia różnic wysokości,

67. Pomiar szczegółów terenowych metodą domiarów prostokątnych

Polega na zrzutowaniu punktów wyznaczających szczegóły sytuacyjne na linię osnowy pomiarowej. Chcąc określić położenie punktu P rzutujemy go na prostą 4-5, jako P_o. Następnie mierzymy długość odcinków 4-P_o i P_o - P

68. Pomiar szczegółów terenowych metodą biegunową.

Polega ona na wyznaczaniu współrzędnych biegunowych punktów, tzn. długości celowej od znanego punktu osnowy do punktu zdejmowanego( długość promienia wodzącego) oraz kata pomiędzy bokiem osnowy , a celową.

69. Pomiar szczegółów terenowych metodą przedłużeń konturów sytuacyjnych.

Metoda przedłużeń-polega na przedłużeniu odcinka do przecięcia z linią osnowy pomiarowej

70. Pomiar szczegółów terenowych metodą wcięcia kątowego, linowego i kombinowanego.

Metoda wcięć liniowych-polega na pomiarze odległości od punktu zdejmowanego do dwóch punktów leżących na liniach osnowy pomiarowej.

72. Szkice polowe sporządzanie przy pomiarze szczegółów

Szkic powinien być czysty i przejrzysty, czytelny. Linie osnowy, rzędne oraz przedłużenia linii pomiarowych

kreśli się cienką linią przerywaną. Początek odciętych linii oznacza się linią zero, a kierunek strzałką. Miary bieżące wzdłuż linii pomiarowych wpisuje się prostopadle do kierunku tych linii. Końcową miarę linii osnowy podkreśla się dwukrotnie, a miarę przecięcia się z inną linią jeden raz., rzędne opisuje się równolegle do kierunku. Długość czołówek oraz podpórek wpisuje się równolegle do linii i jej liczbę ujmuje się w kreski. Linie konturów sytuacyjnych kreśli się linią ciągłą i przyjętymi znakami. Na zewnątrz rysunku wpisuje się numery szkiców przyległych, należy pokazać kierunek północy. W dolnej części rysunku wpisuje się nazwę obiektu, rodzaj pracy, datę pomiaru, nazwiska wykonawców itp.

74. Mapa- definicja. Skala mapy. Dokładność graficzna skali. Cechy mapy

Mapą nazywamy rysunek przedstawiający, w rzucie poziomym i w pewnym zmniejszeniu, przy wykorzystaniu znaków umownych i opisów informacyjnych, wszystkie charakterystyczne elementy terenu.Skalą mapy nazywany liczbę wyrażającą stosunek długości dowolnego odcinka d, wziętego z mapy, do długości rzutu poziomego tego odcinka D w terenie.

75. Podziałka transwersalna. Dokładność podziałki

W celu podniesienia dokładności odczytu buduje się podziałki poprzeczno-transwersalne. Podziałka ta pozwala nam określić długość odcinka do jednego miejsca po przecinku, a szacując nawet do dwóch miejsc po przecinku. Dokładność podziałki zależy od: rodzaju podziałki, dokładności wykonania, podstawy podziałkiDokładność podziałki liniowej określa się wzorem: w = D₀ / n Dokładność podziałki transwersalnej określa się wzorem: w = D₀ / m n

77. Mapa zasadnicza- treść, skale,

Podstawową mapą kraju jest mapa zasadnicza. Treścią mapy zasadniczej są punkty poziomej i wysokościowej osnowy geodezyjnej, obiekty nadziemne, naziemne i elementy uzbrojenia terenu, granice własności i granice użytków rolnych, hydrografia, itp. 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000

78. Godła arkuszy mapy zasadniczej w układzie „1965”

Obszary poszczególnych stref układu „1965” podzielono na prostokąty - tzw. Sekcje podziałowe o wymiarach: wysokość 40 km i szerokość 64 km, tworząc w ten sposób siatkę pasów i słupów. Sekcje w poziomie tworzą pasy, natomiast w pionie słupy. Każdą sekcję podziałową strefy układu „1965” oznacza się liczbą trzycyfrową, w której: pierwsza cyfra jest numerem strefy układu od 1 do 5

trzecia cyfra jest numerem słupa w strefie.

81. Definicja wysokości bezwzględnej i względnej

Wysokość bezwzględna- odległość punktów od poziomu wysokościowo- bezwzględnego (Teoretyczną powierzchnię mórz i oceanów nazywamy poziomem bezwzględnym) Wysokości względne odnoszą się do dowolnej powierzchni odniesienia obranej tak, aby nie otrzymywać wysokości ujemnych. Są one też wysokościami lokalnymi

82. Rodzaje pomiarów wysokościowych

Wyróżniamy niwelację: barometryczną, trygonometryczną, geometryczną i metodą GPS.

83. Sposoby niwelacji geometrycznej.

a)Niwelacja w przód, b)Niwelacja ze środka

90. Klasyfikacja geodezyjnej osnowy wysokościowej

Podstawowa (I,II 1, 2mm/km), szczegółowa (III, IV 4-10), pomiarowa (20mm/km)

---