Zapis konstrukcji - pytania

1. Wymienić rodzaje linii stosowanych w rysunku technicznym i podać po jednym przykładzie ich zastosowania

• Ciągła cienka: kreskowanie przekrojów i kładów przekrojów

• Ciągła gruba: obramowanie rysunku i tabliczki rysunkowej

• Ciągła bardzo gruba: połączenia lutowane i klejone

• Kreskowa cienka: krawędzie niewidoczne

• Punktowa cienka: osie otworów o średnicy ponad 12mm

• Punktowa gruba: powierzchnie podlegające obróbce cieplnej

• Dwupunktowa cienka: linie gięcia na rozwinięciach

• Falista lub zygzakowa cienka: zaznaczanie przerwy w rzucie

2. Wymienić rodzaje formatów arkuszy rysunkowych. Podać wymiary formatu podstawowego. Jaka jest zasada tworzenia pozostałych formatów?

Format podstawowy A4:210x297 mm, inne formaty powstają poprzez zwielokrotnienie (A1→2A2, A2→2A3, A3→2A4, A1→8A4, A2→4A4) lub podzielenie (A5→¹/₂A4)

3. Czym różnią się metody rzutowania E i A? Naszkicować oznaczenia graficzne tych metod.

• A: rzutnia znajduje się między obserwatorem a przedmiotem (1)

• E: przedmiot znajduje się między obserwatorem a rzutnią (2)

4. Jakie zasady należy stosować ustalając położenie przedmiotu względem rzutni?

• Przedmiot powinien być odwzorowany w jak najmniejszej koniecznej liczbie rzutów

• Powinien być tak ustawiony, aby większość jego osi krawędzi płaszczyzny była prostopadła/równoległa do rzutni

• Powinien być ustawiony względem rzutni w położeniu, w jakim znajduje się w czasie pracy lub operacji technologicznej nadającej mu podstawowy kształt

5. Wyjaśnić na podstawie przykładu rysunkowego, w jaki sposób powstaje przekrój prosty.

Przekrój prosty powstaje przez przecięcie przedmiotu wyobrażalną płaszczyzną tnącą i odrzucenia części przedmiotu znajdującej się przed płaszczyzną tnącą, następnie wykonuje się rzut przeciętego przedmiotu na płaszczyznę rysunku.

6. Wymienić rodzaje przekrojów (podział w zależności od liczby płaszczyzn przekroju).

• Przekrój prosty (1 płaszczyzna)

• Przekrój złożony

1. przekrój łamany (2 lub więcej płaszczyzn)

2. przekrój stopniowy (2 lub więcej płaszczyzn)

7. Omówić i wyjaśnić na podstawie przykładu rysunkowego, w jaki sposób powstaje przekrój stopniowy. W jakich przypadkach jest stosowany?

Przekrój stopniowy jest to przekrój dwoma lub więcej płaszczyznami równoległymi. Na rzucie takiego przekroju przestawia się tylko części przedmiotu leżące na tych płaszczyznach.

8. Omówić i wyjaśnić na podstawie przykładu rysunkowego, w jaki sposób powstaje przekrój łamany. W jakich przypadkach jest stosowany?

Przekrój łamany jest to przekrój dwoma lub więcej płaszczyznami, których ślady tworzą linię łamaną o kątach rozwartych. Przekrój taki sprowadza się do jednej płaszczyzny.

9. Wymienić rodzaje przekrojów (podział zależny od obszaru przedmiotu przedstawionego na przekroju).

Przekroje:

• pionowe

• poziome

• ukośne

• wzdłużne

• poprzeczne

10. Omówić i wyjaśnić na podstawie przykładu rysunkowego, w jaki sposób powstaje półwidok - półprzekrój. W jakich przypadkach może być stosowany?

Aby poznać budowę przedmiotu mającego, co najmniej dwie płaszczyzny symetrii, stosuje się półprzekrój, który przedstawia jednocześnie kształt zewnętrzny i wewnętrzny. Za pomocą dwóch prostopadłych płaszczyzn przecinających się w osi symetrii, wycina się ćwiartkę przedmiotu i pozostałą część rzutuje się.

11. Wyjaśnić na podstawie przykładu rysunkowego, w jaki sposób powstaje przekrój cząstkowy (wyrwanie). W jakich przypadkach jest stosowany?

Przekrój cząstkowy stosuje się w celu uwidocznienia szczegółu przedmiotu np. otworu nieprzelotowego. Rysuje się je jako przekroje miejscowe (wyrwania) na widokach przedmiotów i ogranicza się je linią falistą lub zygzakową.

12. Wyjaśnić na podstawie przykładu rysunkowego, w jaki sposób powstaje przekrój pomocniczy. W jakich przypadkach jest stosowany?

Przekroje pomocnicze stosuje się w celu zaoszczędzenia czasu i miejsca na arkuszu.

13. Wyjaśnić na podstawie przykładu rysunkowego, w jaki sposób powstaje kład. W jakich przypadkach jest stosowany?

Kład przedstawia zarys figury powstały w miejscu przecięcia przedmiotu jedną płaszczyzną. Na kładzie nie pokazuje się zarysów i krawędzi leżących za płaszczyzną kładu.

14. Jakie części konstrukcyjne przedstawia się zawsze na widoku?

Przedmioty o pełnych kształtach obrotowych, których oś leży na płaszczyźnie przekroju: nity,śruby, sworznie, wałki.

15. Jaki powinien być kąt nachylenia linii kreskowania przekroju?

Linie kreskowania powinny być pod kątem 45 stopni do linii zarysu przekroju, do jego osi, lub do poziomu. Pola przekroju załamane pod kątem 45 można kreskować pod kątem 30 stop.

16. Jakie są i na czym polegają 4 podstawowe zasady wymiarowania?

4 podstawowe zasady wymiarowania:

• 1 zasada wymiarów koniecznych: na rysunku należy podać te wymiary, które są niezbędne do opisania geometrycznego cech tego przedmiotu.

• 2 zasada pomijania wymiarów oczywistych: wym. Oczywiste np. kąt 90,180 stopni, jeżeli występują bez odchyłek lub inne kąty, które nie muszą być tolerowane.

• 3 Zasada nie powtarzania wymiarów: wymiar może być podany na rysunku tylko raz niezależnie od ilości rzutów.

• 4 Zasada niezamykania łańcucha wymiarowego: wymiar można pominąć, jeżeli można go obliczyć jako wypadkową pozostałych.

17. Wymienić i scharakteryzować zasady wymiarowania wynikające z potrzeb konstrukcyjnych i technologicznych.

Zasady wymiarowania:

• Zasada wspólnej bazy zaleca, aby przy wymiarowaniu 2-óch współpracujących części podstawą była wspólna powierzchnia styku.

• Zasada od baz konstrukcyjnych polega na wymiarowaniu takich baz wspólnych, których pozwolą na podanie wprost największej liczby wymiarów wynikających z współdziałania elementów.

• Zasada baz obróbkowych polega na połączeniu zapisu układu wymiarów z procesem technicznym.

• Zasada baz pomiarowych, bazami są te elementy przedmiotu, które pozwalają sprawdzić cech konstrukcji. Zazwyczaj bazy pomiarowe pokrywają się z obróbkowymi

18. Podać przykłady wymiarowania tego samego stożka w sposób „klasyczny” oraz za pomocą zbieżności. Wymiary średnic D=10, d=8, długość l=50.

1. klasycznie:

2. za pomocą zbieżności:
   
   
   

19. Podać przykład wymiarowania tego samego klina niesymetrycznego w sposób „klasyczne” oraz za pomocą pochylenia. Wymiary bloków D=10, d=8, długość l=50.

1. klasycznie:

2. za pomocą pochylenia:
   
   

20. Naszkicować, zgodnie z zasadami rysowania gwintów, gwint zewnętrzny na wałku (widok) i wewnętrzny w tulei (przekrój).

1. gwint zewnętrzny

2. gwint wewnętrzny

21. Naszkicować połączenie gwintowe. Wałek z gwintem wkręcony do połowy długości gwintowanego otworu.

22. Wyjaśnij, dlaczego niektóre wymiary musza być tolerowane. Podać przykład oznaczenia pola tolerancji za pomocą: symbolu literowo-cyfrowego, wartości liczbowej odchyłek, wymiarów granicznych.

Wymiary rzeczywiste części, uzyskane w wyniku jej obróbki, różnią się od wymiarów wpisanych na rysunku ze względu na nieuniknione błędy wykonania. W celu zapewnienia odpowiedniej współpracy wszystkich części w urządzeniu ich wymiary rzeczywiste muszą zawierać się w pewnych dopuszczalnych granicach, które określa konstruktor przez tzw. tolerowanie wymiarów.

23. Jak powstaje pasowanie? Podać rysunkowy przykład połączenia, w którym występuje pasowanie i wyjaśnić występujące oznaczenia.

Pasowaniem nazywa się charakter współpracy połączonych części: obejmującej i obejmowanej (np. tulei z osadzanym w niej wałkiem), określony różnicą ich wymiarów przed połączeniem.

24. Wymienić rodzaje tolerancji kształtu i położenia oraz wymienić ich znaki graficzne.

25. Podać graficzny przykład zastosowania tolerancji równoległości i prostopadłości.

26. Narysować i omówić znaczenie symboli graficznych chropowatości.

27. Co to jest nakiełek? Wymienić rodzaje i podać oznaczenia graficzne nakiełków.

Nakiełek to wgłębienie na końcu wałka obrabianego na obrabiarce, w które wchodzi kieł maszyny, który podpiera i ustala oś obrotową.

• Nakiełek dopuszczalny w gotowym wyrobie (1)

• Nakiełek nie dopuszczalny w gotowym wyrobie (2)

• Nakiełek wymagany w gotowym wyrobie (3)

28. Co musi przedstawiać rysunek techniczny koła zębatego i co musi zawierać?

Rysunek koła zębatego musi przedstawiać:

• Powierzchnię wierzchołków

• Powierzchnię podziałową

• Powierzchnię podstaw stóp

• Pozostałe elementy konstrukcyjne

• Pochylenie linii zębów (rysuje się je symbolicznie na przekroju koła)

Rysunek wykonawczy musi zawierać:

• Przedstawienie koła zębatego z podaniem wymiarów odchyłek i oznaczeń chropowatości

• Tablice danych technicznych uzębienia

• Inne dane dotyczące wykonania powierzchni (np. obróbka cieplna)

29. Omówić zasady zapisu obróbki cieplnej. Podać przykład oznaczenia dla przypadku, gdy obróbce cieplnej podlegają powierzchnie przedmiotu tworzące zarys zamknięty i gry tak nie jest.

Zasady zapisu obróbki cieplnej:

Przy oznaczeniu obróbki cieplnej należy podawać:

• Nazwę rodzaje obróbki cieplnej

• Głębokość warstwy utwardzanej przez obróbkę cieplną wraz z odchyłkami

• Twardość (HRC, HV, HB) wraz z wraz z dopuszczalnymi odchyłkami

1. Jeśli obróbce cieplnej podlega cała część, to oznaczenie podaje się nad tabliczką rysunkową

2. Jeśli obróbce podlega fragment powierzchni części, to oznacza się tę powierzchnię linią punktową grubą i oznaczenie wpisuje się nad linią pomocniczą

30. Naszkicować łożyska toczne: kulkowe zwykłe i walcowe w przedstawieniu uproszczonym i umownym. Wymienić elementy, z których składa się łożysko.

1. Kulkowe zwykłe

2. Walcowe

Łożysko składa się z:

• Pierścienia zewnętrznego (osadzonego nieruchomo w oprawie)

• Pierścienia wewnętrznego (osadzonego nieruchomo w czopie osi np. wału)

• Elementów tocznych (osadzonych pomiędzy pierścieniami)

31. Naszkicować połączenie nitowe (nit z łbem kulistym i zakuwką kulistą) w przedstawieniu dokładnym i uproszczonym. Opisać sposoby przedstawienia wielorzędowych układów nitów tego samego rodzaju i o jednakowych wymiarach oraz różnego rodzaju lub o różnych wymiarach.

1. nit z łbem kulistym

2. nit z zakuwką kulistą

Nity jednego rodzaju i jednakowej wielkości rysuje się w rzucie na płaszczyznę równoległą do ich osi jedynie w uproszczeniu 1 lub 2 nity, a położenie pozostałych nitów zaznacza się cienkimi ciągłymi liniami.

Nity różnego rodzaju i wielkości w rzucie na płaszczyznę prostopadłą do ich osi, jednakowe nity oznacza się odpowiednimi symbolami graficznymi, a numer Nita podaje się tylko przy jednym z jednakowych nitów.

32. Naszkicować w uproszczeniu połączenie spawane spoiną czołową V, w przekroju oraz w widokach od strony lica spoiny i od strony przeciwnej do lica spoiny.

Spoina czołowa

1. w przekroju:

2. od strony lica:

3. od strony przeciwnej do lica:

33. Naszkicować w uproszczeniu połączenie spawane spoiną pachwinową, w przekroju oraz w widoku. Naszkicować to połączenie w przedstawieniu umownym.

Spoina pachwinowa

1. w przekroju

2. w widoku

3. umownie

34. Opisać sposób oznaczania spoin na przykładzie spoiny pachwinowej.

Oznaczenie spoiny składa się ze znaku spoiny (np. ∟spoina pachwinowa), z podstawowych wymiarów (w mm), którymi są: grubość spoiny (a) wpisywana z lewej strony znaku spoiny i długość spoiny (l) wpisywana z prawej strony znaku spoiny.

35. Naszkicować w przekroju i odpowiednio oznaczyć połączenie lutowane i połączenie klejone.

36. Czym powinien charakteryzować się rysunek złożeniowy? Czego nie powinien zawierać?

Rysunek złożeniowy charakteryzuje się:

• w rzucie głównym przedstawia przedmiot w położeniu użytkowym

• w rzucie głównym odzwierciedla przede wszystkim budowę całego wyrobu, natomiast inne rzuty mogą te informacje jedynie uzupełniać

• przedstawia wszystkie części tworzące wyrób, ich wzajemne położenie i zastosowanie połączenia

• zawiera wykaz części, które powinny być oznaczone zgodnie z numeracją na rysunku

• umożliwia odczytanie budowy i zasady działania

Rysunek złożeniowy nie powinien zawierać:

• wymiarów szczegółowych poszczególnych części całego wyrobu (może zawierać wymiary gabarytowe lub inne charakterystyczne wymiary)

• odzwierciedlać szczegółów konstrukcyjnych poszczególnych części tworzących wyrób, a szczególnie tych, które nie mają wpływu na zasadę działania

• zawierać dodatkowych rzutów odzwierciedlających jedynie ciekawe szczegóły konstrukcyjne lub charakterystyczne kształty

---