Era mezozoiczna
Czas trwania oblicza się na około 155mln lat. Jest
okresem wielkich zalewów morskich. Zmieniły się
granice lądów, powstał Ocean Atlantycki. Ląd
północnoatlantycki oddalił się od Europy. Na półkuli
rozpada się ląd Gondwany na Afrykę i na Amerykę pł.
Jest okresem względnego spokoju tektonicznego.
W jurze miały miejsce słabe fałdowania staroalpejskie -
kimeryjskie. Osadami tej ery są przede wszystkim wapienie,
margle i piaskowce. Zmienia się linia brzegowa wody.
Klimat zmienił się od ciepłego do chłodnego.
Pod koniec Triasu zachodzą zmiany w ukształtowaniu
powierzchni ziemi. Powstanie soli kamiennej i potasowej,
Cały obszar Polski zalany jest morzem.
W Kredzie górnej morze wycofuje się z obszaru Polski.
Zjawiły się pierwsze ptaki. Kręgowce osiągają duży rozwój.
W dalszym ciągi żyją wielkie gady lądowe, których
panowanie zaczęło się w jurze. Pod koniec ery wymiera
wiele grup. Kredowe pokłady węgla.
Era Kenozoiczna
Zaczęła się od zagłady wielkich gadów, prawdopodobnie
na skutek uderzenia wielkiego meteorytu w Ziemię.
Była ona określona mianem ery ssaków, owadów lub ery
roślin kwiatowych. Antarktyda z Australią rozdziela się.
Powiększyły się góry w Ameryce pn-pd a także pasma
górskie. W europie to pasma które powstały to Karpaty,
Alpy, Pireneje, Apeniny, góry bałkańskie.
W Azji to Himalaje. W Afryce góry atlas. Zapadlisko
Przedkarpackie powstało w trzeciorzędzie. W warunkach
lądowych powstały złoża węgla brunatnego, torfy.
Klimat w trzeciorzędzie był klimatem ciepłym. Złoża
Anhydryów i siarki rodzimej. Dominują kręgowce, czyli
ryby, płazy gady, ptaki. Ssaki.
Pod koniec w czwartorzędzie pojawia się człowiek.
Klimat w czwatorzędzie lodowiec, w Polsce dotarł do
Sanu i Narwi. Zlodowacenie ustąpiło ok. 10 tys
lat temu. Morze Bałtyckie powstało poprzez stopienie
lodowca.
Era Paleozoiczna
Rozległy ocean, który otaczal superkontynent Pangeę
podczas ery paleozoicznej i we wczesnym mezozoiku.
Ocean ten składał się z Oceanu Spokojnego na zachodzie i
Oceanu Tetydy na wschodzie.
570 mln lat temu w erze paleozoicznej, w wyniku orogenezy
kaledońskiej powstały wielkie łańcuchy górskie. W Permie
ponownie połączyły się w jeden kontynent.
Wielokrotnie zmieniła się linia brzegowa wód. Dominują
skały osadowe. Orogeneza Kaledońska w północnej części
Irlandii, ale również Niemcy, Czechy, Polska. Powstają
złoża miedzi, niklu i żelaza. W orogenezie Warescyjskiej to
okres intesywnych ruchów górotwórczych zachodzących
pomiędzy późnym Sylurem, a końcem Permu. W europie
głównie to część środkowa ( Irlandia, Walia, Ardeny, środkowe Niemcy, masyw Czeski do Polski) W Polsce w orogenezie
Hercyńskiej zostały wykształcone Sudety, góry świętokrzyskie. W Polsce na obszarze Tatr powstały intruzje granitowe. Złoża Cyny, cynku i ołowiu, miedzi i żelaza. Utworzyły się zapadliska, tworzą się osady facji paralicznej. Tworzenie bagnisk i jezior. Powstają złoża węgla kamiennego. Od Kambru do Permu Klima W częściach północnych był ciepły i stawał się coraz bardziej zimny Powstają zwierzęta bezkręgowe takie jak: trylobity, gąbki, otwornice, Powstają złoża ropy naftowej i gazu ziemnego w Permie. Pojawiają się również ryby i płazy, fauna lądowa( karbon, dewon) Warunki stają się coraz bardziej przyjazne do zamieszkania. Skały osadowe i okruchowe powstają i roślinność iglasta.
Era proterozoiczna
Druga era w historii Ziemii licząc od powstania planety, trwała od
Około 570 mln lat temu.
1) góry świętokrzyskie - występuje Prekambr ( Łupki Ilaste, piaskowce
2) Góry Sudety - w pasmach bystrzyckich, kwarcyty, łupki krystaliczne
3) tatry - masyw tatrzański, krystaliczne amfibolowe. Złoża żelazana dużych głębokościach.KlimatSkały tylity (zimny klimat) , szummit, łupek węglowy (klimat ciepły)