Przychody i koszty finansowe są związane z działalnością finansowa w przedsiębiorstwie.
Działalność finansowa polega m.in. na: sprzedaży/kupnie papierów wartościowych, udziałów i akcji; na zaciąganiu kredytów i pożyczek w przedsiębiorstwie. Działalność ta powoduje powstanie przychodów i kosztów finansowych.
Przychody finansowe to m.in.:
- Przychody ze sprzedaży aktywów finansowych(np. akcje, obligacje)
- Odsetki od lokat bankowych
- Odsetki od pożyczek udzielonych innej jednostce
- Dyskonto weksli i czeków obcych
- Przychody z udziałów i akcji, dywidendy
- Dodatnie różnice kursowe, jeśli nie stanowią przychodów przyszłych
- Aktualizacja wartości inwestycji
- Otrzymanie raty oprocentowanego kredytu leasingowego (dla leasingodawcy)
Przychody z tyt. odsetek obejmują odsetki naliczone od udzielonych pożyczek oraz wierzytelności własnych, nie przeznaczonych do sprzedaży. Należne odsetki powinno się ewidencjonować w momencie ich otrzymania.(nie później niż dzień finansowy).
Straty nadzwyczajne - skutki finansowe zdarzeń niepowtarzalnych, trudnych do przewidzenia, niezwiązanych z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności.
Przykłady:
- straty wywołane pożarem, powodzią, huraganem lub inną klęską żywiołową (np. gdy towary zniszczy powódź),
- nieplanowane odpisy amortyzacyjne rzeczowych składników majątku trwałego unieruchomionych z powodu zaprzestania określonego typu działalności oraz koszty likwidacji lub sprzedaży tego majątku,
- koszty postępowania układowego, ugodowego i naprawczego.
Zyski nadzwyczajne - zgodnie z ustawą o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. są to zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia.
Do zysków nadzwyczajnych należą m.in.:
- odszkodowania z tytułu strat nadzwyczajnych;
- w przypadku zniszczenia maszyn - odzyski w postaci złomu (złomowanie);
- przychody ze sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, np. jednego z jego wydziałów, oddziałów, ośrodków wczasowych, ponieważ taki przychód nie jest efektem regularnej działalności przedsiębiorstwa.
Zysk operacyjny, czyli zysk przed odliczeniem podatków i odsetek.
Zysk brutto to różnica między całkowitą sprzedażą pozycji bądź grupy pozycji w określonym czasie i całkowitym kosztem pozycji lub grupy, wyrażona w jednostkach pieniężnych.
Zysk na kolejnych poziomach wyniku:
- na sprzedaży - różnica między ceną sprzedaży a ceną zakupu dająca marżę
- operacyjny - po obciążeniu marży kosztami bezpośrednimi i pośrednimi działania firmy
- brutto - po uwzględnieniu przychodów i kosztów finansowych (m.in. odsetek)
- netto - po obciążeniu zysku brutto podatkiem dochodowym
Rachunek przepływów pieniężnych jest jednym z elementów sprawozdania finansowego. Nazywany jest także sprawozdaniem z przepływów pieniężnych lub (od nazwy angielskiej) cash flow. Rachunek przepływów pieniężnych jest analitycznym rozwinięciem przedstawionych w bilansie informacji o zmianie stanu środków pieniężnych dokonywanej w okresie sprawozdawczym.
Obejmuje:
- działalność operacyjną,
- działalność inwestycyjną,
- działalność finansową
Analiza finansowa to część analizy ekonomicznej (analizy działalności przedsiębiorstwa) polegająca na rozpatrywaniu zjawisk i procesów finansowych, które pokazują efektywność działania przedsiębiorstwa. Jej celem jest dostarczenie informacji niezbędnych podczas oceny sytuacji jednostki gospodarczej oraz podejmowania decyzji gospodarczych.
Instrumenty analizy finansowej
Podstawowymi instrumentami analizy finansowej są wskaźniki. Mogą one pokazywać stan finansowy przedsiębiorstw na dany moment lub w pewnym okresie.
Najczęściej stosowanymi wskaźnikami są:
- wskaźniki zyskowności,
- wskaźniki wykorzystania majątku,
- wskaźniki wykorzystania kapitału,
- wskaźniki płynności,
- wskaźniki rynku kapitałowego.
Materiały źródłowe analizy
- ewidencyjne - przede wszystkim dane z kont księgowych, ewidencji analitycznych oraz sprawozdań finansowych z okresów ubiegłych;
- pozaewidencyjne - wyniki poprzednio przeprowadzonych analiz, wypracowane dane postulatowe, wyniki analiz w innych podmiotach tej samej branży, wyniki z przeprowadzonych kontroli i rewizji.
Rentowność, dochodowość - parametr odzwierciedlający efektywność działania przedsiębiorstwa.
Wskaźniki rentowności są jednym z najważniejszych dla inwestora elementów pełnej analizy wskaźnikowej. Więcej na temat wskaźników na stronie analiza wskaźnikowa.
Wskaźniki rentowności związane są z wynikiem finansowym - oceniają rentowność spółki.
Należą do nich:
- Wskaźnik pokrycia straty z lat ubiegłych zyskiem bieżącym.
- Wskaźnik operacyjności.
- Wskaźnik rentowności sprzedaży.
- Wskaźnik zwrotu ze sprzedaży.
- Wskaźnik rentowności majątku.
- Wskaźnik rentowności kapitału własnego.
Płynność finansowa - zdolność do terminowego regulowania krótkoterminowych zobowiązań, jeden z elementów oceny finansowej przedsiębiorstwa. Zarządzanie płynnością ma na celu utrzymywanie odpowiedniej ilości środków pieniężnych i linii kredytowych, gdyż opóźnienia w wywiązywaniu się ze zobowiązań powodują nieufność kontrahentów i kredytujących instytucji finansowych co może doprowadzić w skrajnych przypadkach do bankructwa, zaś zbyt wysoki poziom powoduje zamrożenie części kapitału obrotowego, a tym samym zmniejszenie rentowności przedsiębiorstwa.
Wskaźniki płynności finansowej są najczęściej wykorzystywanym narzędziem do oceny płynności finansowej przedsiębiorstw.
- Wskaźnik bieżącej płynności
- Wskaźnik szybkiej płynności
- Wskaźnik wypłacalności gotówkowej (natychmiastowej wypłacalności)
Zadłużenie, finansowanie działalności, wydatków, majątku podmiotów gospodarczych ze źródeł zewnętrznych. Poziom zadłużenia obrazuje strukturę finansowania majątku i działalności przedsiębiorstwa, określa także, przez stopień zaangażowania kapitału obcego w stosunku do kapitału własnego, możliwości pokrycia zobowiązań kapitałami własnymi.
Wskaźniki zadłużenia wykorzystywane są do badania struktury finansowania przedsiębiorstwa. Określają poziom jego zadłużenia i tym samym oceniają jego wypłacalność w długim okresie. Poziom zadłużenia długo- i średnioterminowego ocenia się w stosunku do kapitału własnego, ewentualnie stałego1.
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
- Wskaźnik ogólnego zadłużenia stanowi relację zobowiązań ogółem do całkowitych aktywów przedsiębiorstwa.
Wyraża on udział kapitałów obcych w finansowaniu aktywów firmy. Jest bardzo istotny z punktu widzenia pożyczkodawców, którzy w razie upadłości przedsiębiorstwa odzyskują swoje należności z majątku firmy.
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego jest wskaźnikiem uzupełniającym ocenę zadłużenia przedsiębiorstwa.
Określa on wielkość kapitałów obcych przypadającą na jednostkę kapitału własnego.
Wskaźnik udziału zobowiązań długoterminowych w zobowiązaniach ogółem
Wskaźnik udziału zobowiązań długoterminowych w zobowiązaniach ogółem umożliwia ocenę struktury kapitałów obcych.
Im wartość tego wskaźnika jest bliższa 1, tym większą część zobowiązań ogółem stanowią zobowiązania długoterminowe. Jest to generalnie pożądana sytuacja. Zbyt duży udział zobowiązań krótkoterminowych w długu firmy może prowadzić do kłopotów z płynnością finansową i generować dodatkowe koszty karnych odsetek.
Wskaźnik zadłużenia długoterminowego - Jest to jeden z ważniejszych wskaźników wypłacalności.
Cena pieniądza to stopa procentowa, którą płacą pożyczkobiorcy za użyczenie im kapitałów. Inaczej, jest to dochód pożyczkodawców za użyczony kapitał. Kształtowanie się ceny pieniądza odbywa się poprzez oddziaływanie popytu i podaży na pieniądz.Szczególną rolę na tym rynku pełni państwo i Bank Centralny.
Czynniki wpływające na zmiany wartości pieniądza w czasie:
a) przedkładanie przez konsumentów bieżącej konsumpcji nad przyszłą, czyli wolą oni otrzymać pieniądze dzisiaj niż w przyszłości, nawet gdy nie zdecydują się ich natychmiast wydać, mogą je zainwestować
b) dochody uzyskiwane w przyszłości dzięki dzisiejszym nakładom przewyższają z reguły, wartość tych nakładów - uzyskany wkład będzie powiększony o odsetki
c) inflacja i deflacja - zmiany polegające na spadku cen towarów i usług(deflacja )powodują wzrost siły nabywczej pieniądza, natomiast wzrost cen towarów i usług (inflacja )powoduje deprecjację pieniądza. W większości przypadków mamy do czynienia z malejącą wartością pieniądza w czasie, gdyż w rzeczywistości gospodarczej powszechniej występuje inflacja.
Wartość pieniądza w czasie jest zmienna. Posiadane w portfelu pieniądze mają określoną wartość. Wraz z upływem czasu na skutek wydarzeń i działań praw ekonomii wartość posiadanych pieniędzy może być znacznie większa lub znacznie mniejsza od wartości aktualnej.
Aprecjacja - wzrost ceny towaru lub dobra. Termin używany w szczególności w odniesieniu do wzrostu wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej w systemie płynnych kursów walut (jest on regulowany przez rynek). Oznacza wzrost siły nabywczej danego pieniądza w rozliczeniach międzynarodowych. W systemie stałego kursu walutowego podniesienie wartości waluty krajowej nazywamy rewaluacją.
Pozytywne skutki aprecjacji:
- spadek kosztów obsługi zadłużenia zagranicznego,
- zwiększenie presji inflacyjnej,
- wzbogacenie społeczeństwa - głównie na skutek wzrostu siły nabywczej płac.
Negatywne skutki aprecjacji:
- osłabienie konkurencyjności eksportu,
- wzrost kosztów pracy
Deprecjacja - spadek ceny towaru lub dobra. Termin używany w szczególności w odniesieniu do spadku wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej w systemie płynnych kursów walut. W systemie stałego kursu walutowego obniżanie wartości waluty krajowej nazywamy dewaluacją. Deprecjacja (dewaluacja) oznacza obniżenie siły nabywczej danego pieniądza w rozliczeniach międzynarodowych.
Pozytywne skutki deprecjacji:
- poprawienie konkurencyjności eksportu,
- obniżka kosztów pracy (w gospodarce o sztywnym prawie pracy deprecjacja waluty umożliwia obniżkę płac dzięki iluzji pieniężnej - ludzie dostrzegają realne zmiany wartości pieniądza z opóźnieniem, nominalne natychmiast).
Negatywne skutki deprecjacji:
- wzrost kosztów obsługi zadłużenia zagranicznego (budżet ma przychody w walucie krajowej zatem rośnie deficyt),
- zwiększenie presji inflacyjnej,
- zubożenie społeczeństwa - głównie na skutek obniżenia siły nabywczej płac.
Deflacja - ograniczenie podaży pieniądza na rynku powodujące wzrost siły nabywczej pieniądza. Potoczne określenie spadku przeciętnego poziomu cen, sytuacji, kiedy za tę samą ilość pieniędzy kupić można coraz więcej dóbr: towarów i usług.
Wartość przyszła pieniądza (future value - FV) informuje, z jaką wartością nominalnie ustalonej kwoty będziemy mieli do czynienia po upływie określonego czasu. Proces przechodzenia od wartości obecnej pieniądza (present value - PV) do wartości przyszłej to kapitalizacja.
Wartość obecna pieniądza - Transakcjom finansowym często towarzyszą wpływy i wydatki ponoszone w różnych okresach. Aby móc je porównać, wartości pieniężne z przyszłości sprowadza się na moment bieżącymi. Innymi słowy określamy wartość bieżącą przyszłych kwot pieniężnych.
Kapitalizacja - Arytmetyczny sposób ustalania końcowej wartości przepływu środków płatniczych lub wielu przepływów środków płatniczych przy zastosowaniu odsetek składanych. Najogólniej oznacza przekształcenie w kapitał. Najczęściej mianem tym określa się: dopisywanie przez bank odsetek do kwoty lokaty klienta, aby łączną sumę lokaty, powiększoną o odsetki, oprocentować w następnym umownym okresie oprocentowania (np. kwartalny), zwiększenie kapitału spółki lub przeliczenie wszystkich opłat okresowych na sumę płatną jednorazowo.
Dyskontowanie - proces odwrotny do kapitalizacji.
Jest to proces obliczania wartości bieżącej danej kwoty pieniędzy na podstawie jej wartości w określonym momencie w przyszłości. Dzięki dyskontowaniu można dowiedzieć się, ile dziś warty jest dany przepływ pieniężny, który otrzyma się w przyszłości. Za pomocą dyskontowania można stwierdzić, jakich środków należy się zrzec obecnie na rzecz przepływów w przyszłości.
Płatność okresowa - Płatność dokonywana w trakcie realizacji programu lub projektu stanowiąca określoną transzę (część) środków w ramach pomocy finansowej. Płatność ta jest dokonywana przez Komisję Europejską w celu zwrotu kosztów faktycznie opłacanych przez Fundusze i poświadczonych przez instytucję płatniczą.
Rentą wieczystą nazywamy szereg równych płatności następujących w takich samych odstępach czasu. Płatności te występują bezterminowo, a nie przez określony czas - jest to jedyna różnica pomiędzy rentą zwykłą a rentą wieczystą.
Rynek finansowy - miejsce, gdzie dokonuje się transakcji środkami pieniężnymi. Przedmiotem rynku finansowego są walory finansowe występujące w postaci zmaterializowanej lub zdematerializowanej.
Podmioty na rynku finansowym
Skarb Państwa, instytucje samorządowe, instytucje ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, przedsiębiorstwa, osoby fizyczne, podmioty zagraniczne
Instrument finansowy - forma zobowiązania pieniężnego jednego podmiotu względem drugiego. Zobowiązanie to może przyjąć postać zapisu księgowego lub papieru wartościowego.
Podział instrumentów finansowych:
- Wierzycielskie
- Własnościowe
- Terminowe (krótko-, długo-, średnioterminowe)
Segmenty rynku finansowego.
- rynek walutowy
- rynek pieniężny
- rynek kapitałowy
- rynek instrumentów pochodnych (derywatów)
Rynek walutowy, to rynek, na którym handluje się walutami (ew. dewizami). Na rynku tym tworzy się kurs walutowy (kurs wymiany), który odzwierciedla stosunek ceny między dwoma walutami. Handel może odbywać się zarówno na rynku kasowym (wymiana jest dokonywana natychmiast) jak i rynku terminowym (wymiana zostanie dokonana w późniejszym, ściśle określonym terminie).
Najważniejszymi uczestnikami rynku walutowego są inwestorzy, którzy zajmują się wyłącznie spekulacją. Ponadto aktywne są podmioty zajmujące się eksportem bądź importem towarów bądź usług. Do trzeciej istotnej grupy uczestników rynku walutowego należą banki centralne, które sprzedają lub skupują walutę w celu zapobiegania nadmiernemu wzrostowi bądź spadkowi danej waluty (interwencja).
Rynek pieniężny to transakcje gdzie kupujący i sprzedający realizują interesy rozliczane w formie gotówkowej lub bezgotówkowej o okresie zapadalności do jednego roku.
Do instrumentów rynku pieniężnego w Polsce zalicza się przede wszystkim 13 i 52 tygodniowe bony skarbowe, krótkoterminowe papiery dłużne przedsiębiorstw oraz pożyczki i depozyty na międzybankowym rynku pieniężnym o różnym terminie zapadalności-od natychmiastowych ON (na noc) do 1Y (jednoroczne).
Rynek kapitałowy to segment rynku finansowego, na którym są dokonywane transakcje długoterminowymi instrumentami finansowymi: akcjami, obligacjami. Zwyczajowo (ale też w przepisach prawnych wielu krajów), cezurą czasową oddzielającą rynek pieniężny od kapitałowego jest termin zapadalności instrumentu finansowego wynoszący jeden rok.
Bony skarbowe są podstawowymi instrumentami rynku pieniężnego. Ich ogromna waga dla rynku związana jest z faktem iż ich rentowność jest bardzo wrażliwa na wszelkie zmiany, które zachodzą na rynku. Z tego też względu rynek bonów jest ważnym wskaźnikiem oczekiwań inwestorów. Rynek bonów skarbowych jest bardzo wyczulony na wszelkiego typu informacje i dość szybko reaguje na zmiany w otoczeniu. Z tego też względu uważna obserwacja tendencji na tym rynku pomaga w analizie i podejmowaniu odpowiednich decyzji inwestycyjnych.
Akcja jest to papier wartościowy zaliczany do grupy papierów udziałowych, oznacza to prawo jej posiadacza do współwłasności spółki, która ją wyemitowała. Akcje to papiery dające zmienny dochód. Inwestor nabywający akcje danej spółki staje się jej akcjonariuszem, daje mu to określone prawa:
- prawa majątkowe - te prawa mają wartość pieniężną
- prawa korporacyjne - to prawa dotyczące wpływu akcjonariusza na podejmowanie decyzji
Pojęcie akcji występuje w trzech znaczeniach:
- akcja to ułamek kapitału akcyjnego, wynikający z podzielenia kapitału akcyjnego przez liczbę akcji
- ogół praw służących akcjonariuszowi względem spółki
- dokument wystawiony przez spółkę, który ucieleśnia ogół praw akcjonariusza
Obligacja - papier wartościowy emitowany w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia[1]. Obligacja należy do kategorii dłużnych instrumentów finansowych[2]. W przeciwieństwie do akcji, obligacje nie dają posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta typu współwłasność, dywidenda czy też uczestnictwo w walnych zgromadzeniach. Emisja obligacji polega na przekazaniu kapitału spółce przez inwestorów. Obligacje reprezentują prawa majątkowe podzielone na określoną liczbę równych jednostek, co oznacza, iż przyznają identyczne uprawnienia danym emisjom lub seriom obligacji.
http://www.michalstopka.pl/rachunek-zyskow-i-strat-wariant-porownawczy/