Spis treści
3. Elipsoida Ziemska
elipsoida obrotowa spłaszczona, najbardziej kształtem i rozmiarami zbliżona do rzeczywistej powierzchni Ziemi. Środek elipsoidy ziemskiej pokrywa się ze środkiem ciężkości Ziemi, a oś mała — z osią obrotu Ziemi. W geodezji stosuje się tzw. elipsoidę odniesienia, na którą rzutuje się punkty fiz. powierzchni Ziemi; ma ona takie same parametry jak elipsoida ziemska, ale jest styczna w określonym punkcie (zwykle pośrodku mierzonego obszaru) do geoidy. Jedną z jej zastosowań jest użycie jej jako powierzchni odniesienia do opisu powierzchni Ziemi.
4. Geoida
powierzchnia stałego potencjału siły ciężkości, pokrywająca się z powierzchnią wód otwartych, przedłużona umownie pod lądami, stanowi poziom odniesienia przy wyznaczaniu wysokości punktów geodezyjnych metodami niwelacji; kierunek siły ciężkości jest prostopadły do powierzchni geoidy w każdym jej punkcie; kształt geoidy jest zbliżony do elipsoidy obrotowej, a maksymalne odchylenia od elipsoidy ziemskiej są rzędu 100 m; wyznacza się ją na podstawie pomiarów astr.-geod., satelitarnych, grawimetrycznych i niwelacyjnych;
5. Odwzorowanie kartograficzne
jest to zmniejszony, uogólniony, matematycznie odwzorowany na płaszczyznę obraz określonego obszaru Ziemi, jednoznacznie orientujący w położeniu przestrzennym obiektów występujących na tym obszarze.
6. Zniekształcenia odwzorowawcze
zniekształcenia odległości, kątów lub powierzchni na mapie względem faktycznych wymiarów w terenie, będące skutkiem procesu odwzorowania kulistej powierzchni Ziemi na płaskiej powierzchni mapy. Zniekształceniom podlega zarówno siatka geograficzna jak też obraz kartograficzny danego obszaru.
7. Typy odwzorowań kartograficznych
Ze względu na występujące zniekształcenia odróżniamy odwzorowania:
- Równopolowe
- Równokątne
- Równodługościowe
Ze względu na przyjętą powierzchnię wyróżniamy odwzorowania:
- walcowe (siatka geograficzna z globu zostaje przeniesiona na styczny do niego walec)
- stożkowe (powierzchnią rzutowania jest stożek)
- płaszczyznowe (siatka przeniesiona jest na płaszczyznę) - azymutalne
Ze względu na usytułowanie powierzchni:
- normalne(biegunowe)
- poprzeczne (równikowe)
- ukośne (horyzontalne)
8. Układy współrzędnych stosowane w geodezji dla oznaczenia położenia punktu w przestrzeni.
Układ kartezjański, w którym położenie punktu opisują dwie współrzędne prostokątne płaskie X i Y, czyli odległości punktu od osi układu odniesienia. W geodezyjnym układzie współrzędnych oś X skierowana jest ku północy a oś Y na wschód a cały układ jest prawoskrętny.
Układ współrzędnych biegunowych, w którym współrzędne [fi] i r oznaczają odpowiednio kąt między kierunkiem orientującym a kierunkiem do punktu, oraz odległość punktu od bieguna.
Układ wysokościowy H dla określenia położenia punktów względem powierzchnio odniesienia drogą pomiarów wysokościowych.
9. Systemy informacji przestrzennej
dostarczają wzajemnie powiązane dane dla realizacji zadań inżynierskich. Z technicznego punktu widzenia SIP składa się z bazy danych utworzonej dla określonego obszaru oraz metod i technik systematycznego zbierania, aktualizowania, gromadzenia, przetwarzania, analizowania, wyszukiwania i prezentowania informacji.
10. GPS
jest to globalny system wyznaczania pozycji, polegający na jednoczesnym pomiarze z odległości od trzech lub większej liczby satelitów o znanych współrzędnych, umożliwia wyznaczenie współrzędnych pozycji anteny odbiornika za pomocą przestrzennego liniowego wcięcia wstecz w jednolitym globalnym trójwymiarowym układzie współrzędnych prostokątnych, zwanym WGS-84 z początkiem układu w centrum Ziemi.
11. Osnowa geodezyjna
jest to usystematyzowany zbiór punktów, ciągów i sieci geodezyjnych, dla których określono matematycznie ich wzajemne położenie.
Rodzaje osnów:
-ze względu na sposób przedstawiania wzajemnego położenia punktów:
osnowa pozioma (wzajemne położenie pkt. na powierzchni odniesienia zostało określone w przyjętym układzie współrzędnych).
osnowa wysokościowa(wysokości pkt. zostały określone względem przyjętego poziomu odniesienia).
-ze względu na rolę i znaczenie dla prac geodezyjnych:
osnowy podstawowe(badanie kształtu i wymiarów ziemi, nawiązanie i wyrównanie osnów szczegółowych w państwowym układzie odniesienia).
osnowy szczegółowe(nawiązanie i wyrównanie osnów pomiarowych)
osnowy pomiarowe(są wyznaczane w celu oparcia pomiarów sytuacyjnych i rzeźby terenu, wyznaczania projektów na gruncie, wykonania pomiarów realizacyjnych przy obsłudze inwestycji, badania i określenia pomieszczeń obiektów budowlanych i podłoża gruntowego.)
12. Uzasadnij konieczność wykonywania pomiarów geodezyjnych w oparciu, o co najmniej dwa punkty osnowy geodezyjnej.
Pomiar geodezyjny wykonujemy w oparciu o dwa lub więcej punkty osnowy geodezyjnej, aby zwiększyć dokładność pomiarów (im więcej punktów osnowy geodezyjnej, tym dokładniejszy pomiar).
13. Podstawowe osnowy geodezyjne dla pomiarów realizacyjnych:
a) Podstawowa osnowa realizacyjna - jest zagęszczona punktami osnowy szczegółowej
b) Szczegółowa osnowa realizacyjna
Realizacyjna osnowa lokalizacyjna( służy wyznaczeniu w terenie położenia - lokalizacji obiektów budowlanych)
Realizacyjna osnowa budowlano-montażowa ( zakładana na potrzeby geodezyjnej obsługi budowy, a także montażu urządzeń i konstrukcji)
W zależności od rozmiarów inwestycji, jej charakteru a także warunków terenowych wyróżniamy dwa rodzaje osnów realizacyjnych:
- osnowy nieregularne (wielkie, rozległe inwestycje)
- osnowy regularne (małe inwestycje)
14. Prace geodezyjne wykonywane na potrzeby budownictwa
-tyczenie budynków, tyczenie granic działek, tyczenie urządzeń infrastruktury technicznej i sieci uzbrojenia terenu, tyczenie dróg i innych obiektów inżynierskich
-wykonywanie map, rejestrów nieruchomości i uzbrojenia technicznego
-pomiary wysokościowe i sytuacyjne
-wyznaczanie pomiaru tras, pomiarów inwentaryzacyjnych urządzeń podziemnych i nadziemnych
-opracowanie i wyznaczenie w terenie elementów planu zagospodarowania przestrzennego (do celów projektowych)
-inwentaryzacja architektoniczno - budowlana
-wykonanie ewidencji gruntów i budynków
-sporządzenie profilu rzeźby terenu
-projektowanie niwelety i wyznaczanie linii o stałym spadku, określenie kąta nachylenia terenu
-obliczanie pola powierzchni działki
15. Pomiar pośredni
określenie wielkości (trudnej lub niemożliwej do pomiaru bezpośredniego) w oparciu o pomiar bezpośredni innych wielkości. Pomiędzy wielkością określoną a wielkościami mierzonymi bezpośrednio musi zachodzić zależność funkcyjna na podstawie, której można określić wielkość poszukiwaną. Pomiar pośredni jest zespołem czynności złożonym z pomiarów bezpośrednich i obliczeń.
Przykłady zastosowania w geodezji:
-do wyznaczenia współrzędnych punktów za pomocą metody biegunowej, metody domiarów prostokątnych, metody wcięć liniowych i kątowych, metody przecięć kierunków oraz metody ciągu poligonowego.
-wyznaczanie długości odcinków (pomiary metodą elektromagnetyczną).
-wyznaczanie wysokości punktów - niwelacja geometryczna, trygonometryczna i hydrostatyczna.
16. Co to jest „dokładność wyników pomiarów” i czym się ją mierzy?
17. Omów różnice pomiędzy pomiarem inwentaryzacyjnym a pomiarem realizacyjnym.
Pomiary realizacyjne wykonywane są w czasie budowy, których celem jest wyniesienie projektu w teren, to znaczy usytuowanie budowli w terenie zgodnie z projektem.
Pomiar inwentaryzacyjny jest to pomiar po wykonaniu prac i po tym pomiarze cala prace nanosimy na mapę.
18. Kolejność rachunków w trakcie obliczenia współrzędnych w ciągu poligonowym.
19.Co to jest odchyłka pomiarowa? Podaj sposoby jej likwidacji.
Odchyłka pomiarowa - różnica między wynikiem pomiaru lub obliczeń a wielkością teoretyczną lub daną. Można ją zlikwidować przy pomocy metody najmniejszych kwadratów.
20. Co to jest dokładność pomiarów i czym się ją mierzy?
Dokładność pomiarów jest to stopień przybliżenia wyniku pomiaru do wielkości prawdziwej. Dokładność pomiaru jest mierzona błędem pomiaru, im mniejszy błąd tym dokładność jest większa.
21. W jaki sposób można usunąć lub zmniejszyć wpływ błędów grubych na wyniki pomiarów bezpośrednich?
Aby usunąć lub ograniczyć wpływ błędów grubych pomiary wykonuje się co najmniej dwukrotnie, często różnymi metodami. Poważniejsze obliczenia wykonuje się dwiema metodami przy stałych kontrolach międzyoperacyjnych. W przypadku obliczeń tylko jedną metodą wykonują je dwie osoby niezależnie od siebie.
23. Objaśnienie pojęcia poszukiwanie wielkości najprawdopodobniejszej ze zbioru pomiarów jednakowo dokładnych.
24. Metoda najmniejszych kwadratów.
Metoda ta opiera się na postulacie Legendre'a, który w uproszczonej postaci brzmi: dla spostrzeżeń jednakowo dokładnych suma kwadratów poprawek obserwacyjnych (odchyleń od wartości najprawdopodobniejszej) musi być najmniejsza z możliwych.
25.Co to jest błąd średni wyników pomiarów?
Błąd średni wyników pomiarów jest takim błędem, którego kwadrat jest średnią arytmetyczną kwadratów błedów prawdziwych danego zbioru.
26.Ocena dokładności pomiarów pośrednich.
27. Kolejność czynności przy pomiarze szczegółów terenowych metodą ortogonalną.
28.Kolejniść czynnosci przy pomiarze szczegógów terenowych metodą biegunową.
29. Błąd położenia punktu wyznaczonego metodą biegunową.
30. Błąd położenia punktu wyznaczanego metodą ortogonalną
31. Jakie redukcje wprowadza się do wyników pomiarów długości taśmą mierniczą i w jakim celu?
Redukowanie wyników pomiarów długości ma na celu wyeliminowanie z nich wpływu warunków zewnętrznych (temperatura otoczenia, krzywizna terenu itp.) oraz warunków wewnętrznych (odchylenie wielkości przymiaru od wielkości nominalnej).
-redukcja ze względu na komparację: redukcja ta eliminuje wpływ odchylenia długości przymiaru od jego długości nominalnej
-redukcja ze względu na temperaturę przymiaru: redukcja ta eliminuje z wyników pomiaru wpływ rozszerzalności termicznej taśmy
-redukcja ze względu na pochylenie terenu: sprowadza wyniki pomiarów terenowych na powierzchnię poziomą, która jest powierzchnią odniesienia opracowań kartograficznych.
32. Sposoby pomiaru położenia obiektu w terenie.
- wcięcia kątowe
- metoda domiarów prostokątnych (ortogonalna)
- wcięcia liniowe
- metoda biegunowa (najpowszechniejsza)
- metoda przecięć kierunków (szczególny przypadek, gdy punkty tworzą regularny prostokąt - ramę geodezyjną)
33. Zasady niwelacji geometrycznej.
Zasada niwelacji geometrycznej polega na wyznaczeniu różnicy wysokości między dwoma punktami drogą pomiaru odległości pionowych tych punktów od linii poziomej wyznaczonej w przestrzeni za pomocą niwelatora.
34. Kolejność czynności przy pomiarze różnicy wysokości niwelatorem ze śrubą elewacyjną.
1) ustawienie łat pionowo na wybranych punktach
2) ustawienie niwelatora w równej odległości od obu łat
3) poziomowanie niwelatora wg. wskazań libeli pudełkowej
4) wycelowanie niwelatora na łatę `wstecz' i ustawienie ostrości obrazu
5) spoziomowanie libeli rurkowej za pomocą śruby elewacyjnej
6) wykonanie odczytu t1 na łacie `wstecz' i zapis w dzienniku niwelacji
7) wycelowanie na łatę `w przód'
8) spoziomowanie libeli rurkowej za pomocą śruby elewacyjnej
9) wykonanie odczytu p1 na łacie `w przód' i zapis w dzienniku niwelacji
10) obliczenie różnicy odczytów ze wzoru [delta]h1 = t1 - p1
11) ponowne wykonanie pomiaru ze zmianą wysokości niwelatora (obserwacja z osadzką), w następującej kolejności:
-wycelowanie na łatę `w przód', spoziomowanie libeli rurkowej, dokonanie odczytu p2
-wycelowanie na łatę `wstecz', spoziomowanie libeli rurkowej, dokonanie odczytu t2
12) obliczenie różnicy odczytów ze wzoru [delta]h2 = t2 - p2
13) obliczenie średniej różnicy [delta]h śr, jeżeli różnica różnic odczytów [delta]h1 i [delta]h2 nie przekracza ustalonej dopuszczalnej wielkości +/-0.002
35. Dlaczego wykonujemy niwelację „ze środka”?
Aby wyeliminować błąd spowodowany nierównoległością osi celowej do osi libeli rurkowej. W przypadku nierównoległości tych osi odczyt na łacie `wstecz' i `w przód' obarczony jest takim samym błędem, który jest eliminowany podczas obliczania różnicy wysokości.
36. Warunki osiowe niwelatora libelowego ze śrubą elewacyjną.
- oś libeli niwelacyjnej powinna być prostopadła do pionowej osi instrumentu
- oś celowa lunety powinna być równoległa do osi libeli niwelacyjnej
37. Rektyfikacja niwelatora libellowego ze śrubą niwelacyjną.
Rektyfikacja polega na usunięciu błędów instrumentalnych wynikających z niezachowania warunków geometrycznych.
38. Zasada niwelacji trygonometrycznej.
Zasada niwelacji trygonometrycznej polega na wyznaczeniu odległości h punktu od poziomu na podstawie pomiaru kąta pionowego [alfa] oraz odległości poziomej d od wierzchołka kąta.
H = d*tg[alfa]
39. Wyznaczenie wysokości reperu roboczego metoda niwelacji ciągu
- zaprojektowanie ciągu niwelacyjnego od reperu wyjściowego do punktu wyznaczanego i od punktu wyznaczanego do reperu końcowego
- wyznaczenie różnicy wysokości na pierwszym stanowisku niwelatora metodą niwelacji ze środka z osadzką
- wyznaczenie następnych różnic wysokości, aż do punktu wyznaczanego (każdorazowo łata `w przód' jest na następnym stanowisku łatą `wstecz')
- wyznaczenie różnic wysokości między reperem wyjściowym a reperem końcowym w celu obliczenia odchyłki pomiarowej
- wyrównanie obserwacji ciągu niwelacyjnego
- obliczenie wysokości reperu wyznaczanego (suma różnic wysokości wyznaczonych na każdym stanowisku między reperem wyjściowym a reperem wyznaczanym z uwzględnieniem poprawek obserwacyjnych)
40. Wyznaczenie projektowanej wysokości punktu.
Zadanie sprowadza się do obliczenia odczytu, jaki byłby na łacie stojącej na punkcie, którego wysokość jest równa wysokości projektowanej. Obliczenie poszukiwanego odczytu p prowadzi się w następujący sposób:
H cel = H rp + t (odczyt wstecz)
H cel = H p + p (odczyt w przód na łacie w punkcie projektowanym)
p = H cel - H p
Następnie należy łatę `w przód' przesuwać pionowo do momentu, gdy oś celowa niwelatora zatrzyma się na policzonym odczycie p. Wówczas `zero' łaty w przód znajduje się na projektowanej wysokości Hp.
41. Procedura wyznaczania w terenie linii o jednakowym nachyleniu.
42. Sposoby pomiaru rzeźby terenu.
- metoda siatki kwadratów
- metoda przekrojów
- metoda punktów rozproszonych
- niwelacja na podstawie istniejącej aktualnie mapy sytuacyjnej
43. Metoda niwelacji przekrojów.
Przy niwelacji przekroju podłużnego i przekrojów poprzecznych należy zakładać wzajemnie powiązane ze sobą ciągi pomiarowej osnowy sytuacyjnej i wysokościowej. Profil podłużny trasy należy założyć wzdłuż osi trasy, natomiast profile poprzeczne prostopadle do niego. Kierunek przekroju poprzecznego wyznacza się przy użyciu węgielnicy. Odległość między profilami poprzecznymi nie powinna przekraczać 100m, a odległości między sąsiednimi pikietami, powinny być dostosowane do sytuacji w terenie i nie przekraczać 50m.
Przedmiotem pomiaru są elementy naziemne:
punkty osi trasy, punkty hektometryczne i określające przekroje
elementy naziemnego i podziemnego uzbrojenia terenu
44. Zasady prowadzenia pomiaru metodą niwelacji przekrojów
Wymagania geometrii oraz dokładności tyczenia przekrojów i ich niwelacji określają warunki techniczne związane z celem, dla którego przekroje są zakładane, jednakże zaleca się, aby spełnione były następujące warunki:
1) przez punkty załamania przekroju podłużnego przebiega ciąg osnowy sytuacyjno-wysokościowej,
2) odległość między przekrojami poprzecznymi ≤ 100,
3) odległość między pikietami na przekroju podłużnym ≤ 50,
4) odległość między pikietami na przekroju poprzecznym ≤ 25,
45. Jakie dane gromadzone są w celu ewidencji gruntów i budynków, gdzie są przechowywane i udostępniane?
46. Zakres treści mapy ewidencji gruntów.
- przebieg granic jednostek ewidencyjnych, obrębów, działek, użytków gruntowych i konturów klasyfikacyjnych
- numery działek i oznaczenia skrótów dla konturów klasyfikacyjnych i użytków gruntowych
- obrysy budynków i ich oznaczenie rodzajowe
- uzupełniające opisy identyfikacyjne i adresowe
47. Atrybuty mapy
Skala
Zakres
Forma
Dokładność
Kartometryczność (przenosząc na mapie odległości możemy wnioskować o odległości)
48. Mapa topograficzna.
Jest ona opracowaniem kartograficznym o treści przedstawiającej elementy środowiska geograficznego powierzchni ziemi oraz ich przestrzenne związki. Mapa ta jest sporządzana na podstawie bezpośrednich pomiarów geodezyjnych, topograficznych i fotogrametrycznych.
1:5000 (obszary o znacznym zainwestowaniu)
1:10000 (pozostałe obszary)
49. Mapa zasadnicza.
Jest to wielkoskalowe opracowanie kartograficzne, zawiera informacje o przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólno geograficznych oraz o elementach ewidencji gruntów i budynków, a także o elementach sieci nadziemnego, naziemnego i podziemnego uzbrojenia terenu.
51. Dokładność mapy zasadniczej.
1:500 (tereny śródmiejskie oraz o dużym stopniu zainwestowania)
1:1000 (tereny miejskie)
1:2000 ( tereny wiejskie)
1:5000 (grunty rolne i leśne)
52. Dokładność mapy:
53. Do czego służy teodolit.
Teodolit służy do pomiaru kątów poziomych i pionowych, różnic wysokości oraz do pomiaru odległości.
54. Warunki osiowe teodolitu.
- warunek libeli alidadowej - oś libeli rurkowej powinna być prostopadła do osi głównej instrumentu
- warunek kolimacji - oś celowa lunety jest prostopadła do osi obrotu lunety
- warunek inklinacji - oś obrotu lunety jest prostopadła do osi głównej instrumentu
- warunek indeksów koła pionowego (miejsce zera) - oś libeli kolimacyjnej równoległa do linii zer indeksu koła pionowego
55. Sprawdzeniu i rektyfikacji podlegają błędy:
Warunki osiowe, patrz wyżej.
57. Definicja kąta poziomego i błędu kolimacji oraz inklinacji.
Kąt poziomy - kąt dwuścienny mierzony w płaszczyźnie poziomej πp, zawarty między płaszczyznami pionowymi πA i πB, z których każda zawiera punkt stanowiska instrumentu S (wierzchołek kąta) i odpowiednio punkty celowania A i B.
Błąd kolimacji - błąd ten jest spowodowany nieprostopadłością osi celowej lunety do jej osi obrotu w teodolicie. Oś celowa zakreśla wtedy w przestrzeni stożek, a powinna zakreślać płaszczyznę przechodzącą przez oś obrotu instrumentu.
Błąd inklinacji - Błąd ten spowodowany jest nieprostopadłością osi obrotu lunety do osi obrotu instrumentu. Wpływ inklinacji na odczyt koła poziomego jest zmienny dla celowych nachylonych pod różnym kątem: dla celowych poziomych inklinacja jest równa 0, dla celowych nachylonych pod dużym katem błąd inklinacji jest największy. Podobnie jak przy kolimacji, średnia z odczytów przy dwóch położeniach lunety jest wolna od wpływu inklinacji.
58. Definicja kąta pionowego i błędu indeksu koła pionowego.
Kąt pionowy - w geodezji, kąt zawarty w płaszczyźnie pionowej między kierunkiem odniesienia, a kierunkiem na dany punkt terenowy. Jeżeli kierunkiem odniesienia jest poziom, kąt pionowy wyznaczony w jego oparciu nazywa się kątem pochylenia. Jeżeli zaś kierunkiem odniesienia jest zenit, kąt pionowy wyznaczony w jego oparciu nazywa się kątem zenitalnym.
Błąd indeksu koła pionowego - przy pionowej osi instrumentu, poziomej osi celowej lunety i poziomej osi libelli kolimacyjnej, odczyty indeksów kół pionowych powinny wynosić 0o - 180o lub 90o -270o, zależnie od opisu podziału kół. Jeśli ten warunek nie jest spełniony, to indeksy koła pionowego nie wskażą wymienionych odczytów, lecz inne odczyty. Odchylenie każdego indeksu od poprawnego odczytu nazywamy błędem indeksu lub błędem położenia miejsca zera.
59. Kolejność czynności przy pomiarze kąta poziomego.
60. Kolejność czynności przy pomiarze kąta pionowego
61. Dlaczego pomiar teodolitem wykonujemy w dwóch położeniach lunety?
Aby uniknąć wpływu błędów inklinacji i kolimacji. Wynika to z tego, iż wpływ błędu kolimacji i inklinacji na wielkości kierunków w obu położeniach lunety jest jednakowy, co do wartości, a przeciwny co do znaku. W związku z tym średnia z kierunków w dwóch położeniach lunety jest wolna od wpływu tych błędów.
62. Etapy geodezyjnego opracowania projektu zagospodarowania inwestycji
- Ustalenie układu współrzędnych i lokalizacji punktów osnowy realizacyjnej
- Obliczenie współrzędnych tyczonych punktów charakterystycznych projektowanych obiektów w ustalonym układzie osnowy realizacyjnej.
- Ustalenie metody tyczenia oraz obliczanie elementów geometrycznych (kąty długości różnice wysokości) służących do wytyczenia w terenie określonych punktów.
- Obliczenie elementów niezbędnych do kontroli wymiarów i usytuowania obiektów
- Sporządzenie szkiców dokumentacyjnych.
63. Wyznaczanie punktów głównych luku kołowego
64. Tyczenie punktów pośrednich łuku kołowego
Realizacja zadanej długości
Realizacja zadanej długości l z dokładnością określoną błędem średnim ml, liczonej od ustalonego punktu A i skierowanej pod ustalonym kątem względem kierunku wyjściowego polega na:
- odłożeniu długości l0 bliskiej l i zaznaczeniu końca odcinka punktem tymczasowym P'
- pomierzeniu tego odcinka dokładnością określoną średnim błędem ml0 ≤ml i obliczeniu poprawki dl = l - l0
- Odłożeniu wielkości poprawki dl, wzdłuż realizowanej długości od punktu tymczasowego P' i wyznaczeniu w ten sposób położenia punktu P
- Pomiarze zrealizowanej długości AP i porównaniu jej z wielkością zadaną l oraz ostatecznym utrwaleniu wytyczonego punktu P
Realizacja zadanego kąta
Realizacja zadanego kąta α z dokładnością określoną błędem średnim ma, liczonego od ustalonego kierunku wyjściowego polega na:
-odłożeniu kąta α0 z punktu A, jako wierzchołka o wartości bliskiej a i oznaczeniu jego ramienia punktem tymczasowym P'
-zmierzeniu tego kąta z dokładnością określona błędem ma0 < ma i obliczeniu różnicy dα = α- α0, a następnie zmierzeniu odległości AP'
-obliczeniu poprawki wyrażonej przez przesunięcie poprzeczne p = AP'dα/ρ na podstawie znanej różnicy dα między wartością kąta zadanego α a wartością kąta wstępnie zrealizowanego α0 oraz odległości AP'
-odłożeniu poprawki tj. sprowadzeniu tymczasowego punktu P' do położenia P
-pomiarze zrealizowanego kąta i porównaniu wynik z wielkością zadana α oraz ostatecznym utrwaleniu wytyczonego punktu P
Realizacja zadanej wysokości
Korzystając z reperów roboczych, stanowiących wysokościową osnowę realizacyjną, nadaje się tyczonym punktom rzędne projektowe. Etapy realizacji projektowanej wysokości:
-przybliżone(jednokrotne) odłożenie zadanej wysokości i tymczasowe oznaczenie punktu
-pomiar zrealizowanej różnicy wysokości ΔH ze średnim błędem, nie większym od wynikającego z warunków dokładnościowych
-obliczenie poprawki do rzędnej: dH = Proj. - Tycz oraz wniesienie tej poprawki przez odmierzenie od punktu tymczasowego P' w odpowiednim kierunku za pomocą podziałki milimetrowej wielkości dH i wyznaczenie w ten sposób położenia punktu P
-Pomiar zrealizowanej wysokości punktu P i porównanie wyniku z wysokością zadaną, a następnie ostateczne utrwalenie wytyczonego punktu P
9