IDEAŁ WYCH. W ŚREDNIOWIECZU
Rycerski
-dziedziny życia: wojenna, towarzyska, religijna
-człowiek czynu, żołnierz, dworzanin
-wychowanie dworskie miało trzy stopnie
-7-8 usługiwał panią, uczył się etykiety, gry na instrumentach, śpiewu ballad rycerskich,
pieśni miłosnych, jazdy konnej, władania bronią
-14-15 stawał się giermkiem, był pod opieką dworu lub najdzielniejszego rycerza,
brał udział w wyprawach, polowaniach, towarzyszył damom dworu, najwięcej czasu spędzał ze
swoim rycerzem, wybierał sobie damę serca, miał być jej zawsze oddany
-21 pasowanie na rycerza
Rzemieślnicze
Stopnie terminator, czeladnik, majster
-nauczanie rzemiosło, znajomość czytania, wychowanie moralne
-gdy terminator opanował wszystkie umiejętności zostawał czeladnikiem, mógł podróżować
po krajach, pracować u różnych majstrów
-rzemieślnik miał prawo otwarcia warsztatu, sklepu, przyjmować na naukę terminatora
-po uzyskaniu tytułu mistrza otrzymywał członkostwo i prawo do samodzielnego
wykonywania zawodu
Kupieckie
-rozwój handlu i rzemiosła powoduje rozwój miast
-powstają szkoły kupieckie, cechowe
-program nauczania religia, łacina, rachunki, czytanie, pisanie w j. Ojczystym, dały początek
miejskim
szkołom elementarnym, chciał uniezależnić się od kościoła
okres rodowy rolnik, żołnierz
-ojciec przygotowuje syna do obowiązków obywatelskich
-powinien znać się na wojnie i polityce
-walczyć uczył się w obozie władanie bronią, skoki, biegi
-polityka uczęszczał na zgromadzenia ludu i rozprawy sądowe
-surowa dyscyplina, dbałość o stan moralny, czystość obyczajów
-kobiety zaznajamiane z robotami kobiecymi
-nie było wyższego wykształcenia
okres republikański mówca
-szkoły elementarne dla ubogich prowadzone w j. greckim, dwujęzyczne
-od 12 r. prywatne szkoły średnie uczono tylko języka i liter. greckiej
-metody nauki jak w helenistycznym
-program 7 sztuk wyzw.
-rezygnacja z gimnastyki
-kobiety mogły chodzić do szkół elem. ale nie mogły w średnich
okres cesarstwa dobry obywatel, urzędnik
-szkoła elementarna uczenie się na pamięć, dyktowanie przez nauczycieli
-wykształcenie średnie traktowane jako przygotowanie do nauki retoryki
szkoły retoryczne umiejętność pięknego mówienia, dobra znajomość spraw życia
publicznego
IDEAŁY WYCH. W ANTYKU
SPARTA
-ideał dzielny żołnierz
-wychowanie należało do państwa (dzieci własnością państwa)
-po narodzinach selekcja, dzieci chore uśmiercane
-do 7 r. życia wych. w domu, póżniej odbierane
-chł. i dziew. wychowywane wg tego samego systemu, ale mieszkają oddzielnie
do 30 r. przebywają w koszarach
Podział
-7-12 rozwój fizyczny
-12-16 dyscyplina, ćw. wojskowe
-17-20 zapasy, ćw. z bronią, praktyka polegająca na mordowaniu podejrzanych
-18 r. efebia trwa 10 lat, po ukończeniu musiał założyć rodzinę spłodzić dzieci
-charakteryzowali się odpornością na niewygody ciała, odwaga, małomównością,
trzeżwością , skromnością
-każdy znał ustawy ojczyste, historię, pieśni, utwory patriotyczne
-czytanie i pisanie nie było obowiązkowe
KOBIETY:
-tylko zdrowe mogły rodzić pełnowartościowe dzieci
-od 7 r. poddawane ćw. fizycznym biegi, skoki, rzuty, zapasy , ćw. wojskowe,
przygotowanie do prowadzenia gospodarstwa domowego
-przyczyna upadku jednostronny system wychowania
Pedagogika spartańska cel wychowania- moralny
Metody: chłosta, terror, rozboje, morderstwa
WYCHOWANIE MIAŁO CHARAKTER SZKOLNY, ALE NIE BYŁO
SYSTEMU SZKOLNICTWA
WYCHOWANIE HELENISTYCZNE
-ideał erudyta
-wych. należy do rodziców (ojciec) treść nauki: religia ,historia
-dziecko było przygotowywane do pełnienia funkcji obywatelskich, grek obywatel
zajmuje się polityką, urzędami, wojnami, zabawą
-społeczeństwo dzielił się na ludzi wolnych i niewolników-ogromne znaczenie miało
wych. fizyczne, panował kult pięknego ciała
-poświęcali ćw. każdą wolną chwilę zapewniało im to zdrowie, zadowolenie,
chroniło od lenistwa
-wych. muzyczne ( duże znaczenie) gra na lutni
-uczono recytacji praw ojczystych
Nauka na trzech szczeblach
1.Szkoła elementarna charakter powszechny, dostępna dla wszystkich wolnych,
nauczanie zbiorowe, szkoły koedukacyjne, nauka czytania, pisania, rachunki
2. Szkoła średnia 0d 12 r. życia dla bogatej młodzieży treść nauczania utwory
literacki, gramatyka, retoryka, geometria ,astronomia
-pomoce dydaktyczne mapy globusy, bryły geometryczne Gimnazjum hellenistycznym
Gimnazjum hellenistyczne- opiekowało się państwo, opieka finansowa najbogatsi obywatele
-początki szkolnictwa wyższego Akademia Platońska, Liceum Arystotylesa
WYCHOWANIE ATEŃSKIE
-ideał kalogotahia kolos-czł. o pięknej budowie ciała, agathos czł. o rozwinięty
pod wg moralnym, umysłowym
-dzielimy na 3 okresy
1.Spędzony w rodzinie
Dzieci są wych. Przez rodziców do 7 r. życia, czas upływa na zabawie, czytani baśni,
słuchanie opowiadań, zabawki podobne do dzisiejszych
2.Lata spędzone u mistrza
Od 7 do18 nauka szkolna, przechodzi w nadzór pedagoga (niewolnik), kształci jego
obyczaje, zachowanie przy stole, odprowadza do szkoły, nosi osprzęt
I Nauka u gramatysty czytanie, pisanie, rachowanie 4 działania, nauka trwał
3 lata tok indywidualny
IIOk 10 r. życia przechodzono do lektury poetów najbardziej cenili Homera, elem .historii,
geografii Grecji, zasady etyki, polityki, wyksz. muzyczne budziło szlachetne uczucia,
uprzyjemnienie czasu, uczył katarysta
III ok 14 r. życia wych. gimnastyczne (ogólnorozwojowe), przygotowanie
do życia obywatelskiego i państwowego.
Uczyli się w Paleście, wykładali tam filozofowie, urzędnicy .Wyodrębnił się
wyższy stopień edukacji gimnazjum
W paleście i gimnazjum państwo przejmuje wychowanie
3.Efebia
18-20 r. życia , najpierw była dobrowolna, póżniej obowiązkowa
1 rok zapoznanie z bronią, odbywanie honorowej straży
2 rok marsze, strażowanie w twierdzach
-po efebji zostawał obywatelem siły duchowe i fizyczne miał oddawać na potrzeby ojczyzny
Nauka w sposób pamięciowy, stos. kary, nauczyciel nie cieszył się szacunkiem,
pobieranie pieniędzy był rzeczą pogardliwą
-państwo zajmowało się wychowaniem gimnastycznym, wych. szkolnym rodzice
-ubożsi ograniczali się do czytania, analfabetów prawie nie było.
DZIAŁALNOŚĆ KARKAROLA WIELKIEGO
-odrodzenie nauk i szkolnictwa (pierwszy etap)
-sprowadził Alkwina (781) do szkół, dworu, kleru
założył szkołę pałacową
-treść nauczania 7 sztuk wyzwolonych
-do szkoły pałacowej trzeba było mieć wykształcenie elementarne
-ograniczał swobodę kleru, zakonników
-zabronił uczestniczyć w pijaństwie, polowaniach, bitwach
-nakazał obowiązek nauki czytania, pisania dla kleru
-nakazał założenie szkół dla wszystkich chłopców uczyli się czytania, pisania, śpiewu
-niektóre szkoły miały podręczniki
-nakazał ojcom aby posyłali swoich synów i uczyli sie tak długo aż opanują materiał
-oprócz łaciny j.narodowy (posługiwali się)
ALKWIN
Kierował szkołą pałacową,
-minister oświaty
-nakazał klasztorą powołać szkoły do uczenia czyt., pisania, śpiewu
-wysuwał na pierwszy plan potrzeby kościoła
-urżyteczność wiedzy potrzebna do zrozumienia Biblii
TYPY SZKÓL W SZKOŁACH SREDNICH I PROGRAM NAUCZANIA
Szkoły kościelne nauka czyt., pisania , religia, wprowadzono 7 sztuk wyzwolonych
1.Katedralne
-szkoła publiczna , dostępna dla wszystkich
-dzieliły sie na wew. (kształcił przyszłych duchownych własnej diecezji)
zew. (duchownych innych diecezji, traktowane z pogardą)
-wyznaczono fundusz dla nauczycieli
-w Paryżu uczono dialektyki, teologii
-szkoły prawnicze, nauk publicznych
-mistrzowie i nauczyciele uważali się za rodzinę
-zajęły miejsce klasztornych
2.Klasztorne
-stworzone przez zakonników w domach klasztornych
-dzieci przepełniano duchem religijnym, nie przywiązywali uwagi do rozwoju
intelektualnego
-zapoznanie z zasadami religii, czytanie Biblii
-izolowanie od kultury
-rozkwit w 9 w. wprowadzono nauki świeckie
-w 12 w. niektóre zaczęły uczyć na poziomie elementarnym
-dzieliły się na wew. n zew.
-z biblotek zaczęto usuwać autorów poza teologami
-w zakonach panowała ciemnota, zakonnicy pielęgnowali śpiew, akcent łaciny
której sami nie rozumieli
3.Parafialne
-niski poziom nauczania
-oporny rozwój czytanie, pisanie, szkoły sezonowe
Metody kary cielesne, pamięciowa, nauka w łacinie
Uczeń nie miał książki była rzadka w średniowieczu. Uczeń powtarzał za mistrzem,
jeżeli nie potrafił był bity. Nauka odbywał się w języku niezrozumiałym. Podręczniki
były trudne dla dzieci. Muzyka służył do nauki śpiewu kościelnego
STRUKTURA I DZIAŁALNOŚĆ UNIWERSYTETÓW EUROPEJSKICH
I AKADEMI KRAKOWSKIEJ W ŚREDNIOWIECZU
UNIWERSYTET PARYSKI
-sam nadawał sobie status
-sam wybierał rektora
-wolny od świadczeń
-miał prawo do nadawania tytułów , dysput, egzaminów, wykładów
-własna władza sądownicza
-w Paryżu uczyli wykładowcy wszystkich narodów
-został podzielony na wydziały odłączyli teologie od filozofii
-nauki medyczne prawnicze
-wydział artystyczny miał najniższy poziom
-na czele wydział stał dziekan
-władza sądownicza rektor, profesorowi o wszystkim decydowali
UNIWERSYTET KRAKOWSKI
-założony przez K.Wielkiego w 1364, wzorowany na bolońskim
-kandydaci byli zwalniani od ceł, niezależność od miejscowych sądów
-wydział prawniczy, medyczny, 7 sz. wyzwol.
-mieszkali w całym mieście
-na czele stał rektor wybierany przez studentów
-państwo zapewniało studentom opiekę prawną
-w imieniu króla wydawano dyplomy naukowe
-1410 przejęcie uniw. przez Władysława Jagiełłę
-usunięcie prawa rzymskiego
-wzór un. Paryski
-mieszkali w jednym domu
-szkoła podporządkowana potrzebom religijnym i nadzorowana przez
biskupa krakowskiego
-działalność na założeniach i metodach filoz. scholastycznej
-bujnie rozwija się astronomia, nauki matem.
UNIWERSYTET BOLOŃSKI
-powstał dzięki stowarzyszeniom studenckim
-młodzież miała przewagę
-prof. zobowiązani do posłuszeństwa, nie mogli bez pozwolenia opuszczać
wykładów
-nauczyciele płacili kary za niedotrzymywanie umowy co do wykładów
-rektorem mógł zostać student 5 r. ukończone 25 l.
-nie można było wykładać bez tytułu mgr, dr
-wyłoniły się studia prawnicze, sz. wyzwolonych, prawo rzymskie
ZAŁOŻENIA EPOKI ODRODZENIA
Odrodzenie i humanizm człowiek wysunął się na pierwszy plan, rozwój
indywidualizmu, głoszenie poglądów
Praktyka pedagogiczne
-krytyka dotychczasowego wychowania
-straciły zaufanie szkoły prowadzone przez duchowieństwo
-humaniam opracowuje program wychania i wykształcenia
Program kształcenia
-wych. szkolne przede wszystkim językowe
-wszechstronny rozwój umysłu
-od najmłodszych lat uczono słownictwa, poprawnych form
-zakaz mówienia w j.ojczystym
-usunięto podręczniki gramatyczne i wprowadzono nowe
-uczono łaciny
Wychowanie fizyczne
-wychowanie zdrowych, dzielnych, radosnych
-dbałość o wygląd zew. i higienę
-harmonijna budowa, zgrabne ruchy
-ćw. gimnastyczna tańce, zabawy, pływanie, rytmika
wych moralne
-oddziaływanie na ambicje przez nagrody
-współzawodnictwo
-lepsze rezultaty uzyskuje się dzięki łagodności niż karą
GŁOWNE IDEE KOMEŃSKIEGO
-przeciwny obecnemu stanowi nauczania, sprzeciw łacinie
-„Dydaktyka”
-apel o otoczenie opieką dzieci i młodzieży
-zapewnienie wykształcenia elementarnego
-„Pansofia” dzieło które chciał stworzyć
-obejmować całą wiedzę
-poglądy filoz., uczonych
-propagował demokratyzm
-zdolności umysłowe i inteligencja są wrodzone każdemu człowiekowi
-duże znaczenie j.ojczystego
-stworzenie międzynarodowego kolegium w Londynie - przygotować
jednolity program, podręczniki wspólne dla wszystkich narodów
-Drzwi języków otwarte
*podręcznik łaciny dla uczniów szlachty średniej
*wiedza o świecie, człowieku, biologii
*Vestibulum podręcznik przygotowujący do walki z „Drzwi.....
Program wychowania przedszkolnego do 6 r. życia
Dobre podręczniki
-praca powinna przypominać plac zabaw
-szkoła musi uwzględniać skłonności młodzieży do ruchu, potrzeb życia towarzyskiego,
współzawodnictwa i miłej pracy umysłowej
*szkoła macierzysta wychowanie w rodzinie
wych. fizyczne- troska matki o zdrowie, odżywianie, ubiór, zabawy, ćwiczenia ruchowe,
szczególne zalecane dla kobiet w ciąży
-wych. moralne zasady religii, śpiewanie pieśni, wzór postępowania, nauka posłuszeństwa
i szacunku, cierpliwość, przyzwyczajanie do pracy
początkowo nauka w czasie zabaw: pobudzały twórczość wyobrażnię
-elementarne wiadomości o świecie, dostosowanie do poziomu dziecka
-arytmetyka nauka do pięciu (3r.), dziewięciu (4r.)
-geografia zapoznanie z najbliższym otoczeniem
-cel nauczania przedszkolnego przygotowanie dzieci do nauki szkolnej pod wg
intelektualnym i emocjonalnym
nauczanie że szkoła jest niezbędna do życia
Szkoła j. ojczystego do 12 r. elementarna
powszechność i obowiązkowość dla wszystkich
czytanie, pisanie, rachunki, geometria, ekonomia, śpiew, religia, polityka, historia, fizyka
program nauczania dostosowany do realnych potrzeb życia
wiedza encyklopedyczna podstawowe zagadnienia o świecie
Szkoła średnia do 18 r.- łacińska
łacina , greka, hebrajski, j.ojczysty7 sztuk wyzw. Zmodernizowane
nauki przyrodnicze zoologia , botanika, geologia, medycyna
-etyka oparta na Arystotelesie
-historia powszechna
wiedza encyklopedyczna
Studia uniwersyteckie do 18 r
-charakter zawodowy
Dydaktyka
najodpowiedniejszy czas do wszystkich zabiegów wychowawczych są wczesne
lata dziecka
wychowanie i nauczanie zaczynać tuż po urodzeniu
najpierw zrozumienie zagadnienia, a potem nauka go na pamięć
nauczanie stopniowe od prostych do złożonych
używać wszystkich zmysłów
pomoce dydaktyczne mapy, wykresy
uczeń powinien opowiadać kolegom czego sie nauczył
nie
dopuścić kobiety do nauki ma kar, przymusu
ROLA SOFISTÓW
-ideał dobry obywatel, urzędnik
-zajeli się człowiekiem i jego głównymi problemami życia
-zalecał kształceni przez całe życie
-stworzyli system pojęć sensualizm, praktycyzm
-program nauczania geografia, prawo
-podnieśli role nauki
-szerzyli wykształcenie moralne
-zapoczątkowali zawód nauczyciela
-zdefiniowali pojęcia
-szerzyli wiedzę humanistyczną
-"Sofista" oznacza po prostu mędrzec, dopiero później powstało
pejoratywne znaczenie tego słowa.
-sofiści byli wędrownymi nauczycielami, którzy uczyli głównie retoryki
(sztuki przemowy),
dialektyki (sztuki dyskusji) ale również szeroko pojętej wiedzy.
-za swoje usługi brali zapłatę co było piętnowane
STURM
-cel wychowania: pobożność rozumna i wymowna
-kształcenie w nukach, w językach, sztuce słowa, pod wg religijnym
-zwolennik rzymskiego wych. retorycznego
-podzielił szkołę na 10 klas, każda trwała rok
-wprowadził trójstopniowość szkoły
-I elementarny: czytanie, pis. Łacińskie
-II początki gramatyki łacińskiej
-II ćwiczenia retoryczne,, lektura
-do następnej klasy mógł przejść ten kto zdał egzamin
-10 klas tworzyły pełne gimnazjum
-w mniejszych miastach w kt. młodzież nie mogła poświęcić dużo czasu na
naukę stworzył gimnazjum 5 klasowe
-9 i 10 klasa poświęcone elementarnej nauce łaciny, odmiany słów, nauka na
pamięć słówek
-j. ojczysty dopuszczany jako pomocniczy
-od 3 klasy zabroniony
--jego użycie traktowano jako przestępstwo
-3-6 uczono gramatyki łacińskiej
-kl 6 zapoznanie z najwyższą częścią gramatyki, alfabet i początki gramatyki greckiej
-opracował metodę wyuczania się 20 tyś słów (aby swobodnie mówić)
-każdy chłopiec musiał prowadzić dzienniczek i zapisywać nowe słowa,
nauczyciel odpytywał
-co roku kontrola czy pamięta słowa poznane wcześniej
-lektura szkolna dobierana do retorycznego kierunku głównie cycero
-nie studiowano nauk ścisłych
-ideał to latynista (pięknie i płynnie wysławiający się w j. Cycerona)
-nie zależało mu na wiedzy realnej
-najważniejsze wyk. Językowo- retoryczne
Wady
-jednostronny system wychowania
-nie przygotowanie do pełnienia funkcji w państwie
-zahamował rosnący zmysł do obserwacji życia, świata
-nie wprowadził niczego nowego i korzystnego
Zalety
-wykształcenie smaku literackiego
-wrażliwość na piękno
-system klasowy
JAN LUDVIK VIVES
metodyka naukowo- indywidualna
krytyka wiedzy średniowiecznej
droga naukowego poznania prowadzi od zmysłów i wyobrażni do
rozumu- materialistyczna teoria poznania
zadaniem uczonych jest odkrywanie, formułowanie zasad postępowania
i wcielenie ich w życie
ograniczył swoje rozważania pedagog. Do potrzeb mie4szczaństwa
szkoła powinna być w każdym mieście
powinno się kształcić tylko chłopców którzy maja obiektywnie stwierdzone
zdolności umysłowe o odznaczają się zamiłowanie do nauki- selekcjauczniów
oeny powinni dokonywać wszyscy nauczyciele na specjalnych konferencjach
budynek szkolny powinien być w odpowiedniej okolicy, zasobnej w żywność,
z dala od hałasu miejskiego, dróg handlowych, karczm
rodzice powinni w domu przykładnie postępować, unikać hucznych zabaw
żądanie od kandydatów na nauczycieli studiów uniwersytec. i zaświadczeń
o walorach naukowych
pobory dla nauczycieli powinny zapewniać wygodne życie ale nie mogą być za wysokie
w szkole dobra atmosfera, uczeń kocha nauczyciela
nauczyciel zachęca do nauki, wzór moralny, dla początkujących uczniów powinien
unikać nagan, nie powinien wzbudzać strachu
ograniczenie kar cielesnych (w ostateczności)
metody nauczania
codziennie uczyć się czegoś na pamięć
powtarzać materiał
zapisywanie notatek
indywidualizacja (każdy uczeń jest inny)
higiena w pracy (przerwy w nauce z zabawami)
najpierw nauka j.ojczystego potem obcych
postulował dostosowanie uczenia do indywidualnych potrzeb i możliwości- nauka łaciny
(gramatyka, czytanie dzieł, pisanie)
nauka greki tłumaczenie tekstów greckich
j.nowożytne (najpierw konwersacja potem gramatyka)
przedmioty matematyczno -przyrodnicze
matematyka (praktyczna i teoretyczna, wiedza zdobyta powinna być
podstawą do astronomii)
*nauki o świecie i życiu przyrody (obserwowanie zjawisk przyrody, rozmowy
z myśliwymi, wiedza praktyczna)
-historia miała zapoznać z przeszłością, dostarczyć materiału do formułowania
ocen moralnych, wiadomości z prawa, filozofii, medycyny, minimum
wiadomości o wojnach, głównie o osiągnięciach
logika w najwyższych klasach
retoryka w najwyższych klasach dla tych którzy będą ja używali w uczciwych celach
duże znaczenie gry i zabawy na świeżym powietrzu, powinny być pod kontrolą rodziców,
zapewniać elastyczność ruchów, wzmacniać siły fizyczne
nauczanie oparte na etyce i psychologii
ERAZ Z ROTTERDAM
postulował powrót do dawnych ideałów, do oparcia pracy umysłowej i zasad
moralnych na literaturze klasycznej i Biblii
religia jest sprawą rozumu
jego ideałem było stworzenie jednolitej kultury wspólnej dla wszystkich narodów
a opartej na dorobku starożytnym
chciał zjednoczyć Europę południowa i północna
przeciwstawiał się wojnie, uciskowi, wyzyskowi biedoty
wielka wartość wykształcenie
szkoła dla wszystkich (płeć, stan społeczny)
dzieci już u matki- dobra zachowanie, higiena, czytanie, pisanie, rysunki, bajki,
obrazki, gry, łagodność i wyrozumiałość
potępił kary cielesne
nauka gramatyki tylko najnięzbędniejsze zasady
szkół średnia dla szlachty i bogatego mieszczaństwa
program szkoły średniej
język łaciński i greka
mitologia, geografia
architektura, muzyka, historii
czynniki od których zależy rozwój umysłowy to natura, ćwiczenia, praktyka
obowiązkiem państwa jest utrzymywanie szkół
wychowanie dziewcząt roboty ręczne
Guarino de Verona
-przyjmował 12 krajowych i 12 zagranicznych uczniów
-wprowadził serdeczną atmosferę
-uczył polowania, tańców, pływania, odbywały się wycieczki
-ćwiczenia umysłowe przeplatane fizycznymi
-podział szkoły
elementarna metoda pytań i odpowiedzi
gramatyczna elem. greki, czyt. Arcydzieł, historia
historyczna mitologia, utwory klasyczne
retoryczna lektur Platona , Arystotylesa
-religia traktował obiektywnie
-najwyższym Bogiem drugiego czło. jest drugi człowiek
VITORINO DA FELTRE
-dbanie o wych. fizyczne
-opracował program wych. na świeżym powietrzu
-wykluczył kary cielesne
-stos. Nowe metody nauczania: samodzielność myślenia
-unikać jednostronności w nauce
-nauczać algebrii i przyrodnictwa, muzyki
-dopuszczać do nauki chł. i dziew. z warstw niższych
-nauka 7-21 r.
-szkoły powinny mieć boiska, tereny do zabaw
-dobra atmosfera w szkole
-nie zmuszać nikogo do nauki
-ćw. gimnastyczne obowiązkowe
-nauka łatwa przyjemna dostosowana do możliwości dziecka
-nauka łaciny, greki
-matema uczono przy pomocy zabaw
-kurs filoz. Platona i Arystotelesa
PETRYCY
-wychowanie tworzy człowieka
-nauka w formie zabawy, najpierw ciał potem umysł
-wychowanie dziewcząt: zachować wstydliwość panieńską, nie wychodzić bez
towarzystwa starszej kobiety, nie próżnować, prząść, szyć, haftować, maja być miłe
i wesołe, niemelanchoniczne, unikać wielomówności, o kształceni nie wspomina
-odpowiednie odżywianie ma wpływ na wiedzę
-zalecał grę w piłkę, strzelanie, długie spacery, pływanie- przygotowywał y do wojska
-harmonijny rozwój fizyczny i umysłowe
-szkoły szermiercze wykształcenie wojskowe: szermierka, jazda konno, strzelanie
dla szlachciców
-trzy poziomy nauczania
elementarna 7-14 w formie zabawy
średnie dla szlachty fil. retoryka, poetyka, historia, języki, przygotowanie do
dyplomacji, kontaktów z innymi narodami
wyższe medycyna, prawo, języki,
-wychowanie estetyczne muzyka, malarstwa
-j. niemiecki dla kupieckich
GLINCZER
-autor pierwszej książki pedagogicznej po polsku
nauka od 4 r.
-zalecał naukę zbiorową
-treść nauki jak żyć
-stosować kary cielesne
-odpowiedni dobór nauczycieli
-nauczyciel nieskazitelny pod wg religijnym
-najlepiej wysyłać dzieci do dużych miast lepsi nauczyciele
-nie poświęcać zbyt wiele czasu nauce
-troska o rozwój fizyczny i moralny
-surowe wychowanie
-chłopiec pozostaje pod opieką jednego nauczyciela
-obowiązkowa nauka ubogiej młodzieży
ANDZRZEJ FRYCZ MODRZEWSKI
-1503-1572 Polak
-szkoła miał propagować nowe idee społeczne i kształtowanie w ich
duchu młode pokolenie
-szkoła powinna łagodzić krzywdy ustroju feudalnego, zmieniać różnice między szlachtą
a mieszczaństwem i chłopstwem, dawać równy start wszystkim stanom
-krytyka wychowania mieszczańskiego, na dworach
-małe dzieci rozwój fizyczny, przyzwyczajenie do prostego pożywienia, niewygód,
umiarkowanie w jedzeniu i piciu
-uczyć spełniania powinności wobec rodziny, innych ludzi
-przyzwyczajać do pracy i sprawdzać wyniki
-państwo ma opiekę nad szkołami
-bogate klasztory miały dawać pieniądze na szkoły
-szkoła dostępna dla wszystkich, charakter świecki
-dwa stopnie nauczania
*gramatyka, retoryka i dialektyka (szkoła pierwszego stopnia)
*szkoła średnia
-szkoła humanistyczna, dostosowana do potrzeb polskiego życia politycznego
i społecznego
-nauka j. polskiego
-samorząd uczniowski
-rodzice powinni dbać o wychowanie, zgodnie z zasadami moralnymi, nie pozwalać
na próżnowanie
-rodzice mają dawać dobry przykład
-uczyć się w tym czym są najlepsze
-szkoła zwalnia nauczyciela od podatków, służby wojskowej i innych obowiązków
JOHN LOCKE
-tabula rasa umysł jest czystą nie zapisaną kartką
pierwsze znaki piszą zmysły
-dwa żródło wiedzy ludzkiej
zmysły
wew. Praca umysłu (myślenie)
-wychowanie ma wpływ na to jakie będzie dziecko
-równość wszystkich ludzi
-umysł dziecka rozwija sie stopniowo, stos. Odpowiednie metody, aby odpowiadał etapom
rozwoju dziecka
-zakładanie przy każdej parafii elementarnych szkól zawodowych
*przygotowanie do pracy dzieci robotników
*obowiązkowo od 4 do14 życia
*otrzymywać wyżywienie (chleb z wodą)
*nie nauczano pisać i czytać
*nakaz uczęszczania do kościoła
*praca zawodowa rzemieślnicza
Wychowanie gentelmena
dla klasy panującej
najważniejsze cechy: cnota , roztropność, dobre zachowanie, wykształcenie
wychowanie moralne ściśle związane z religią
przestrzeganie w życiu codziennym zasad etycznych
nie nauczać w szkole Biblii
wpajanie miłości prawdy, uprzejmości
kierowanie się rozumem
stała kontrola swoich czynów, pragnień
nie stosować kar cielesnych, tylko nagany swobodny rozwój osobowości
wychowanie fizyczne
-od niego zaczynać wychowanie, od pierwszych dni życia
-„w zdrowym ciele zdrowy duch”
-przestrzeganie zasad dialektyki i profilaktyki
-wyrabiać nawyki higieniczne
-hartowanie i wytrwałość na trudy
-dostosować się do każdych warunków życiowych
POGLĄDY MODRZEWSKIEGO NA WYCHOWANIE MŁODŻIEŻY DWORSKIEJ
1. dwór:
Nie jest dobre wychowanie dworskie
Obyczaje dworskie i zachowania dworaków demoralizują młodzież
Nie można zawierać prawdziwych przyjaźni
Częste kontakty z kobietami czynią młode serca zniewieściałymi i niezdolnymi
do poczciwych czynów
nie nauczą się niczego przydatnego
krytyka nauki na dworze
2. szkoła:
ma propagować nowe idee społeczne, kształtować w ich duchu młode pokolenia
dostępna dla wszystkich
ma charakter świecki
rozwój fizyczny, przyzwyczajanie do prostego pożywienia, umiarkowanego
jedzenia i picia, niewygód
uczyć spełniania powinności wobec rodziny, innych ludzi
przyzwyczajać do pracy i sprawdzanie wyników
stopnie nauczania:
szkoła pierwszego stopnia( gramatyka, retoryka i dialektyka)
szkoła średnia ( humanistyczna)
szkoła dostosowana do potrzeb polskiego życia politycznego i społecznego
nauka w języku polskim
rodzice powinni dbać o dobre wychowanie, zgodne z zasadami moralnymi,
nie pozwalać na próżnowanie, być przykładem,
zabawy dla dzieci pod okiem dorosłych, nie powinny bawić się dwie
płcie razem, zabawy przyzwoite
wychowanie dobrego chrześcijanina i obywatela
uczyć się w tym czym jest się najlepszym, wybrani wedle zdolności
ma służyć wzmocnieniu państwa, podnieść poziom społeczeństwa
HUMANISTYCZNE IDEE PEDAGOGICZNE W POGLĄDACH VIVESA
nauczanie odbywa się w języku ojczystym
treści nauczania mają praktyczny charakter
rozbudzić krytyczne myślenie, chęć poznania świata, aktywność, poszukiwania, działania
człowiek powinien być jednostką bogatą wewnętrznie, harmonijnie rozwiniętą,
wszechstronnie wykształconą, człowiek przygotowany do życia,do pełnienia
obowiązków publicznyc
kształcić należy wszystkich wedle zdolności
potrzeba poznania dziecka, indywidualne podejście, rozbudzenie
zainteresowań
nauczyciel — życzliwy, wyrozumiały, uczestniczy aktywnie w życiu dziecka,
wyższe wykształcenie
duże znaczenie wychowania fizycznego
ograniczenie kar cielesnych
proces nauczania zależy od natury zdobywającego wiedzę umysłu, postulat
dostosowania nauczania do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów
ROLA WYCHOWANIA FIZYCZNO—ZDROWOTNEGO W POGLĄDACH LOCKA
od niego zaczynać wychowanie
podstawa wychowania moralnego i intelektualnego
rozpoczynać już od pierwszego dnia życia
„W zdrowym ciele zdrowy duch”
przestrzeganie zasad profilaktyki i dietetyki
wyrabianie nawyków higienicznych
hartowanie, wytrwałość na trudy, odwaga i inicjatywa, tężyzna jak u chłopów
przebywać dużo na wolnym powietrzu, rosnąć jak dzikus
dostosowanie się do każdych warunków życiowych
WYJAŚNIJ POJĘCIA
HUMANIZM 1.wielostronny prąd umysłowy i kulturowy odrodzenia XIV-XVI w.
Odzwierciedlający światopogląd świecki i racjonalistyczny
2.postawa intelektualna i moralna uznająca człowieka za najwyższą wartość moralną
i żródło wszelkich innych wartości moralnych
Termin ten wywodzi się z j.łacińskiego homo= człowiek, humanus= ludzki. Renasansowy
humanizm narodził się jako reakcja na światopogląd i ideały wieków średnich. Ośrodkiem
zainteresowań humanistów był człowiek, jego natura, osobowość, przyrodniczo
społeczne uwarunkowania jego życia
Humanizm głosił
-niezależność człowieka, przekonanie o autonomii każdej jednostki ludzkiej
-nieograniczone możliwości człowieka, cenione zwłaszcza w poznawczej
i twórczej sferze jego życia
-potrzebę wszechstronnego rozwoju jednostki ludzkiej
-postawę krytyczną w poszukiwaniu prawdy
KONTRREFORMACJA to walka prowadzona przez kościół katolicki
w XVI i XVII w. Z ruchem reformacyjnym, gł. Rolę w kontreformacji
odegrał zakon jezuitów, powołany na soborze trydenckim w celu stłumienia
reformacji (wielowyznawości panującej w Europie)
Podstawę ideologiczną ruchu kontreformacyjnego stanowiły uchwały soboru tryderckiego
NATURALIZM to pedagogiczny kierunek oparty na założeniu że działalność wychowawcza
jest najbardziej skuteczna gdy przystosowuje się ją do podejmowanej
psychologicznie „natury” dziecka
ODRODZENIE (renesans) to okres kultury europejskiej XIV-XVI w.
Charakteryzujący się w opozycji do światopoglądu średniowiecznego-
nasileniem tendencji humanistycznych i laickich, twórczym nawrotem
do kultury antycznej, rozwojem myśli racjonalistycznej, przyrodniczej,
technicznej, rozkwitem nauki, sztuki, literatury i muzyki; kolebką kultury
odrodzenia były Włochy, gdzie osiągnęła ona (zwłaszcza w sztuce) najpełniejszy rozkwit
RACJONALIZM 1.przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu
ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu;
przeciwieństwo irracjonalizmu
2.kierunek filozoficzny przeciwstawny empiryzmowi upatrujący w rozumie
głównie żródło poznania i kryterium jego wartości (prawdy) oraz przyjmujący
istnienie poznania niezależnego od doświadczenia i możliwości czysto rozumowego
uzasadnienia wiedzy; gr. Przedstawiciele racjonalizmu: Platon, Spinoza, Kant
REFORMACJA to ruch religijno- społeczny w XVI w. O antyfeudalnym podłożu,
domagający się reform doktrynalnych, organizacyjnych i obyczajowych w kościele
katolickim; reformację w 1517 zapoczątkowały wystąpienia Marcina Lutra, następnie
Jana Kalwina i Zwingliego których koncepcje stanowią podstawę doktrynalną protestantyzmu
UTYLITARYZM pogląd filozoficzny w etyce XVIII- XIX w. wg kt. najwyższym
dobrem jest pożytek jednostki lub społeczeństwa, a celem wszelkiego działania
(moralnego, społecznego, politycznego) powinno być „największe szczęście największej
liczby ludzi”; gł. Przedstawiciele J.Bentham, J.Mill, J.St.Mill
RÓŻNICE MIĘDZY SPENCEREM A HERBARTEM
HERBART |
SPENCER |
Przedmioty humanistyczne i języki klasyczne |
Przedmioty matematyczno— przyrodnicze i języki nowożytne |
Cel: silny charakter moralny |
Samodzielny, aktywny człowiek |
Niedostosowane do aktualnych potrzeb społeczeństwa |
Utylitarne, dostosowane do potrzeb społeczeństwa |
Elitarne |
Dla mieszczaństwa |
Nauczanie przez nauczyciela |
samokształcenie |
Ścisłe przestrzeganie planu zajęć ( stopnie formalne) |
Możliwość wprowadzenia zmian w programie nauczania |
Metoda pamięciowa |
Metoda indukcji, obserwacji, doświadczenie |
Przedmioty nauczania w gimnazjum klasycznym |
W gimnazjum realnym |
Nie ma wych. fizycznego |
Duża waga wych. fizycznego |
|
|
DLACZEGO UWAŻA SIĘ ŻE KOMEŃSKI STWORZYŁ
PODSTAWY PEDAGOGIKI NOWOZYTNEJ
W XVIII w. Rozwinęły się dwa główne nurty w pedagogice. Nurt demokratyczny
reprezentowany prze J.A.Komeński i nurt elitarny Locke. Komeński domagał się
powszechnej, bezpłatnej oświaty dla wszystkich bez względu na płeć, pochodzenie.
Nurt elitarny reprezentował interesy angielskiej burżuazji, miał charakter elitarny
i klasowy.
Komeński stworzył system pedagogiki w kt. znalazł odbicie dążenia mas ludowych
do wiedzy i oświaty dlatego jest nazywany ojcem p.n. Jego pedagogika dotyczyła
niemal wszystkich problemów szczególnie:
demokratyzacji oświaty
organizacji sytemu szkolnego
masowej koncepcji nauczania i uczenia się
oświaty dorosłych
przygotowania człowieka do życia w społeczeństwie
Poglądy pedagogiczne
oświata dla wszystkich, bezpłatna
obowiązkowe kształcenie na poziomie 6 letniej szkoły elementarnej
wyklucza dualizm szkolny
oświata dorosłych (kształcenia ustawiczne)
cały okres wychowania człowieka podzielił na 4 sześcioletnie etapy
okres dzieciństwa do 6 r. szkoła macieżysta (wychowanie w rodzinie),
nauczycielka matka
okres chłopięctwa 6-12 r. szkoła j. ojczystego (sz. elementarna)
okres młodzieńczości 12-18 sz. j.łacińskiego (średnia i gimnazjum)okre
dojrzewającej męskości 18-24 (akademia)
system szkolny powinien być: powszechny, bezpłatny, jednolity, drożny
odwołanie się do natury, przyrody
najpierw j. ojczysty
daje wskazówki odnośnie kobiet w ciąży
WYDAWNICTWO I USTAWY KEN
1).
Powołanie 7.03.1775r. Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych
(sekretarz to G. Piramowicz)
Ogłoszono konkurs na potrzebne podręczniki-zadanie było trudne gdyż nowe
podręczniki nauczania w szk. Polskich nie miały tradycji, kłopot był z terminologią,
językiem wykładowym- jak ustaliła komisja -miał być j. Polski tym czasem brak
było polskich terminów naukowych które trzeba było wprowadzać
Podręczniki musiały odpowiadać możliwością psychofizycznym dzieci i młodzieży,
musiały mieć łatwy, przystępny układ materiału, zawierać aktualną pożyteczną wiedzę
W ciągu kilku lat przygotowano 27 podręczników, z których 5 opracowali
uczeni zagraniczni
Pierwsze już w 1780 (wiele to szczytowe osiągnięcie na świecie pod
względem metodycznym i merytorycznym) np.
„Powinności nauczyciela” Piramowicza (podręcznik dla nauczycieli szkół parafialnych)
„Gramatyka dla szkół narodowych” O. Kopczyńskiego
„Historia powszechna dla szkół narodowych na kl. III” J. K. Skrzetuskiego
„Historia powszechna dla szkół narodowych na kl. IV” W. Skrzetuskiego
„Nauka moralna” A. Popławskiego
„Wymowa i poezja” G. Piramowicza
W 1785 staraniem TdKE wydany został „Elementarz dla szkół parafialnych narodowych”
autorstwa O. Kopczyńskiego (nauka czyt. I pis.), G. Piramowicza (n. Obyczajowa),
A. Gawrońskiego (arytmetyka) i innych.
2).ustawy
W 1783 wydano tekst ustaw (zadanie członków TdKE), pt. „Ustawy KEN dla
stanu akademickieg
i na szkoły w krajach Rzeczypospolitej przepisane” - obejmują one 25 rozdz.
Najnowocześniejsze osiągnięcie to ustalenie „stanu akademickiego”
- wszyscy nauczyciele
w szk. Głównych i średnich oraz przygotowujący się do zawodu n-go.
Najwyższą władzą stanu nauczycielskiego był rektor szk. GłównejUsaw
ustalają przepisy dla szk. Głównych (ustawy KEN przyznały status szk.
Głównej Koronnej - Akademii Krakowskiej, oraz Akademii Wileńskiej która
uzyskała status szk. Głównej jako szk. Główna Wielkiego Księstwa Litewskiego
Ustawy KEN ujednoliciły organizację szkolnictwa średniego na terenie całej
Rzeczypospolitej. Dwa typy szkoły średniej : szk. Wydziałowe i szk. Podwydziałowe.
Szk. Wydziałowe-program 7-letni, drugie 6-letni
Szk. Głównym podlegały bezpośrednio szk. Wydziałowe, wydziałowe pełniły funkcję
nadzorczą nad szk. Podwydziałowymi. Szk. Podwydziałowym podporządkowane
były na ich terytoriach szk. Parafialne oraz prywatne.
KEN była instancją nadrzędną ustanawiającą prawne i organizacyjne podstawy
funkcjonowania wszystkich szczebli drabinyedukacyjne
Z ustaw wynikało ograniczenie metody pamięciowej na rzecz analizy i indukcji
Ustawy KEN zalecały skrupulatne sprawdzanie kwalifikacji prowadzących
pensje dziewczęce ochmistrzyń
Kładły nacisk na narodowy i utylitarny program kształcenia
Przyznały szk. Parafialnym rolę formalnego ogniwa w ustroju oświatowym.
Osobny rozdział XXV poświęcony jest edukacji fizycznej - jej integralny
związek z edukacją moralną
Obok przemyślanych i mądrych przepisów regulujących funkcjonowanie wszystkich
ogniw szkolnictwa przesyca je głęboki duch obywatelski widoczny zwłaszcza
w rozdziałach poświęconych nauczycielom i uczniom
NADZÓR NAD SZKOŁAMI W CZASACH KEN
Uniwersał z 24 października 1773 dawał pod nadzór i rozporządzenia Komisji szk.
Średnie oraz wszystkie typy i rodzaje szk. Od akademii do sz. Parafialnych włącznie
AKADEMIE:
KEN postanowiło odnowić Akademię Krakowską jako ośrodka nauki i kształcenia
kadr nauczycielskich. Pomógł w tym wychowanek akademiiH. Kołłątaj
Rozpoczęto reformę objęła ona wszystkie dziedziny życia akademii: uczelnia
została podzielona na dwa kolegia: moralne i fizyczne i 6 wydziałów. Kolegium
moralne skupiło wydziały: teologiczny, prawa i literatury. Fizyczne wydziały:
fizyczny, matematyczny i lekarski
J. Polski - wykładowy na całym uniwersytecie
Rozbudowano nauki matematyczno-fizyczne i medyczne wraz z zapleczem naukowym
Akademia dzięki KEN uzyskała status szk. Gł. Koronnej, status 2 szk. Gł. uzyskała
Akademia Wileńska
KEN prowadziła nadzór i sprawowała władzę zwierzchnią nad szk. Średnimi
za pośrednictwem szk. Gł. Zadaniem ich było:
Przyjmowanie raportów od wydziałów
Dbanie o zaopatrzenie szkół w podręczniki
Wysyłanie wizytatorów, kształcenie młodych nauczycieli
SZKOŁY ŚREDNIE:
Dwa typy szkół: szk. Średnie wydziałowe i podwydziałowe
Gł. tendencją programową Komisji było ograniczenie filologiczno- retorycznego
profilu na rzecz treści rzeczowych i utylitarnych
Rizwinięto program nauk przyrodniczych: matematyki i fizyki. Wprowadzono takie
przedmioty jak: botanika, zoologia, rolnictwo, chemia, hydraulika, mechanika,
elementy medycyny i higieny
KEN ograniczył metodę pamięciową na rzecz analizy i indukcji
KEN nie zapomniała także o czasie wolnym młodzieży o rozrywce i wypoczynku
KEN sprawowała także nadzór nad pensjami wychow. Dla dziewcząt. Zadbała
o podniesienie w programie dominującej roli j. Polskiego i historiiojczystej
oraz naukę j. Obcych (fran. niem.) i artmetyki
SZKOŁY PARAFIALNE
Opieka KEN nad szk. Parafialnymi była bardzo widoczna
Członkowie KEN podkreślali dużą wagę oświaty ludu
Dla kształcenia w tych szkołach wydane zostały znaczące dzieła tkj. „Elementarz\ dla szkół
parafialnych narodowych”, oraz „Powinności nauczyciela” G. Piramowicza
G. Piramowicz stworzył wzór nauczyciela parafialnego, dzięki któremu kształcenie
dzieci chłopskich będzie efektowne i odpowiednio ukierunkowane (nauczyciel: wysoka
kultura, humanitarny, wrażliwy stosunek do dziecka, potrzeba samokształcenia)
KEN przyznała szk. Parafialnym rolę formalnego ogniwa w ustroju oświatowym
Szk. Gł. w Krakowie i Wilnie podlegały bezpośrednio szk. Wydziałowe, tym szk.
Podwydziałowe. Podwydziałowym podporządkowane były szk. Parafialne.
Nad wszystkimi jednak nadzorowała KEN - ustalała podstawy
funkcjonowania wszystkich szczebli drabiny edukacji
PRÓBY KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO W KEN
Ratunku dla ginącej Rzeczypospolitej szukano w oświacie - wystarczy tylko wychować
społeczeństwo a ono już samo automatycznie zmieni ustrój społeczny na lepszy
- wychowanie i oświata miały być przede wszystkim użyteczna.
KEN spostrzegła że Polacy nie wiedzą nic o własnym kraju. Powstała konieczność
nadsyłania projektów wychowawczych
W kształceniu które byłoby pożyteczne zwracano dużą uwagę na to by kształtować
dobrych obywateli
F. Bieliński mówi o utylitarnym programie dla chłopów (chłopi oświeceni są bardziej
użyteczni niż nieoświeceni)
W programie tym szk. Elementarna musi zawierać: obok czyt., pis., rachowania także
wiadomości użyteczne w pracy rolnika z dziedziny uprawy roli fizyki i geometrii.
F. Bieliński mówi również że utylitarnym celom ma służyć również szkolnictwo
dla mieszczan
A.Popławski kieruje swoją uwagę na wychowanie moralne, mówiąc że wszelkie
zasady moralne wyrażają interes własny (utylitaryzm) tego kto ich przestrzega -
na tym miała się opierać nauka obywatelska powiązana z nauką moralną
Popławski mówi dużo o wychowaniu obywatelskim o tym że w interesie państwa dla
jego pożytku jest to aby kształcić młodych w duchu patriotyzmu i miłości do
ojczyzny, wszystko to łącznie z chęcią pracy dla dobra kraju miało być
wg Poplawskiego wynikiem programu nauki i wychowania, a nie początkiem
W nowych poro gramach nauczania ceniono nade wszystko utylitaryzm przedmiotów
i ich praktyczną użyteczność
Nauka prawa - miala być wyprowadzana z syt. Najbliższych dziecka. Zadaniem nauczyciela
było przekonanie że wykonanie obowiązków jest własnym interesem dziecka.
Miał on przekonać wychowanków że ludzie ciemni, nieoświeceni nie potrafią ustanowić
dobrych praw
Nauka moralna - (z prawa natury) Miała służyć do przekonania przyszłych obywateli o
potrzebie układania i stosowania się do mądrych zasad współżycia
Ekonomika - uczyła umiejętności gospodarowania we własnym domu. Aktualizacja
wiadomości prowadzenie uczniów do warsztatów rzemieślniczych
Główną tendencją programową Komisji było ograniczenie filologiczno-retorycznego
profilu szkoły na rzecz treści rzeczowych i utylitarnych. Rozwinięto program n. Przyrodniczych,
fizyki i matematyki. Wprowadzono przedmioty tkj. Botanikę zoologię rolnictwo ,
mineralogię, chemię, hydraulikę mechanikę elementy medycyny i higieny
Nowy program nauczania kierował uwagę ucznia ku poprawą własnego kraju przez
aktualizowanie
omawianych zagadnień ukazywanie pożytku który dana nauka czy umiejętność
mogłaby przynieść ojczyźnie
WYCHOWANIE PAŃSTWOWO - OBYWATELSKIE W KEN
MŁODY CZŁONEK SZKÓŁ Komisji miał być szczerym patriotą i dobrym obywatelem
rozumiejącym potrzeby swojego kraju i umiejącym je zaspokoić
KEN zwróciła się do społeczeństwa z apelem o nadsyłanie projektów wychowania
(I projekty)
Franciszek Bieliński
Mówił o tym jakie są cech dobrego obywatela: posłuszeństwo prawu, szacunek
do władzy, praca dla wzbogacenia kraju
Dobry obywatel powinien znać się na polityce
Aby społeczeństwo i państwo funkcjonowało dobrze - wszystkie stany muszą
pracować zgodnie
Adolf Kamiński
Uwżał że uczucie miłości do ojczyzny i solidarności między obywatelami trzeba
dzieciom zaszczepiać „od małego”, trzeba je też uczyć że praca dla dogra kraju
przynosi wielkie osobiste pożytki
Edukacje obywatelską rozumiał jako przygotowanie każdego mieszkańca
kraju do pracy i zgodnej współpracy między obywatelami
A. Popławski
Widział 3 kierunki oddziaływania na młodzież: wychow. Fiz., kształcenie
umysłu, wychow., moralne
W wychowaniu nowego obywatela za najważniejsze przyjmował wychow. Moralne
Wychowanie obywatelskie opierał na prawie natury, które ma uczyć młodzież że
współżycie między ludźmi to stała wymiana doświadczeń i pomocy
Sprawy własnego kraju stawiał na czele innych zagadnień
KEN przyjęła propozycję Popławskiego i jego ideał wychowania
Obywatelstwo, patriotyzm to nie tylko jedne z cech młodego Polaka,
to koncepcja całego jego wychowania i przygotowania do życia.
Wszystkieinne umiejętności, cechy, zalety, nawyki miały być wynikiem
właśnie tego że był on dobrym obywatelem
Wg koncepcji KEN należało młodzież nauczyć że:
Każde działanie dla ogółu jest także działaniem dla samego siebie
Postawę obywatelską miały kształtować nie poświęcenie się nie rezygnacja
z własnych interesów - ale przeciwnie troska o nie
Szkoła miała nauczyć jak żyć i pracować aby realizować cele własnego
życia i dobra państwowego
SZKOŁA PARAFIALNA W ŚREDNIOWIECZU I W CZASACH KEN
Średniowiecze Niski poziom nauczania Charakter sezonowy Wiedza: charakter jednostronny Istniały głównie we Włoszech Program najczęściej ograniczony do nauki gramatyki łacińskiej, stylu kancelaryjnego i obliczania kalendarza świąt ruchomych orazśpiewu Nauczanie w sposób pamięciowy Kary cielesne Nauczyciel niewykształcony, zaślepiony wiarą Brak pomocy naukowych Oporny rozwój czytania pisania Nauka w języku łacińskim KEN Dawały elementarne wiadomości i wprowadzenie do życia obywatelskiego Naukowe podręczniki :”Elementarz dla szkół parafialnych narodowych” Metoda poglądowa w nauczaniu Rola formalnego ogniwa w ustroju oświatowym Nauczyciele wykształceni Dwojaki program w szkołach miejskich (większych) nieco szerszy, obejmować miał: czytanie, pisanie, rachunki, znajomość miar, wag, monet praktyczną naukę ogrodnictwa, rolnictwa hodowli zwierząt, higieny, wytwórczości i handlu uprawianego w regionie Małe szkółki wiejskie realizowały ten program w mniejszym zakresie Brak kar cielesnych Nauczanie w języku polskim NAUCZYCIEL W POGLĄDACH KONARSKIEGO I PIRAMOWICZA S.Konarski troska o należyte wykształcenie nauczycieli zapewnienie im odpowiednich warunków pracy znanie przedmiotów 2- pogłębienie zdobytych wiadomości przez prywatną lekturę 3- zapoznanie się z podręcznikami, studia pedagogiczne „Ordynacja”- pierwsza w Polsce pragamtyka nauczycielska organizował w Collegium Nobilum popisy publiczne- sejmiki szkolne- najważniejsze: „Rozmowa na czym dobro i szczęście Rzeczypospolitej zaległo” „O co najbardziej i najpierw w edukacji starać się potrzeba” |
G.Piramowicz
nauczyciel ma wprawiać dzieci w różne cnoty (sprawiedliwość, roztropność itp.)
ma nie tylko uczyć czytania i pisania, ćwiczenia częste (na rozum, uwagę)
oprócz zajęć teoretycznych również praktyczne (np. nauka o młynie-
oprócz przeczytania z książki dokładne obejrzenie i omówienie wrzeczywistości)
naucz. ma tłumaczyć po co?co?dlaczego?
kobiety nauczycielki- kształcenie dziewcząt (czyt, pis, rachunki, różne roboty
gospodarskie- ważne)
nauczy. ma dawać naukę moralną- o powinnościach, wierze, cnotach ludzkich
nauczy. musi nie tylko umieć nauki, kt. podaje ale znać ich całą treść, użycie
w każdej nauce powinien sam się określić
powinien dać dzieciom wolność w zadawaniu pytań
dziecko przez doświadczenie ma poznawać rzeczy
ćwiczenia i zabawy mają utwierdzać daną naukę
rozrywki są potrzebne dla zdrowia, dodania żywej chęci do pracy