System instytucjonalny UE:
=>UE - ugrupowanie polityczno-gospodarcze stanowiące nowy etap integracji, zainicjowany w wyniku podpisania traktatu o UE (TUE) lutego 1992r.
=>Wprowadził on dwa nowe obszary integracji: Wspólną Politykę Zagraniczną i Bezpieczeństwa (II filar) oraz Współpracę Policyjną i Sądową w sprawach karnych (III filar).
=>filary te opierają się na międzynarodowych mechanizmach współpracy.
=>UE nie ma osobowości prawno-międzynarodowej, chociaż często zachowuje się tak, jakby ją miała.
=>UE jest pojęciem szerszym niż WE, gdyż zawiera w sobie Wspólnoty Europejskie, jak i II oraz III filar.
Wspólnoty Europejskie (WE) obecnie są to dwie organizacje międzynarodowe o szczególnym charakterze powiązań między ich uczestnikami, którymi są państwa narodowe, funkcjonujące na podstawie odrębnych porozumień traktatowych: Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (TEWG) i Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, Euratom (TEWEA).
=>Obydwa Traktaty zostały podpisane w Rzymie 25 marca 1957r. i podlegały kilkakrotnym modyfikacjom. Traktat o fuzji (1965), Traktaty budżetowe (1970, 1975), Jednolity Akt Europejski (1986), Traktat o UE (1992), Traktat amsterdamski (1997), Traktat nicejski (2001).
=>Do 2002r. do WE należała także Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), która powstała na podstawie Traktatu paryskiego podpisanego 18 kwietnia 1951r. Traktat ten wygasł 22 lipca 2002r. WE mają osobowość prawno-międzynarodową. Tworzą I filar UE, który wykorzystuje ponadnarodowe wspólnotowe mechanizmy kooperacji.
O kształcie systemu politycznego UE decydują:
-państwa członkowskie (rządy);
-instytucje ponadnarodowe (Komisja Europejska, Parlament Europejski, Trybunał Europejski);
-partie polityczne na poziomie krajowym i europejskim;
-biurokracja wspólnotowa i w administracjach państw członkowskich;
-grupy interesów oraz obywatele Unii Europejskiej.
Cechy systemu politycznego, charakterystyczne dla struktury państwowej, występujące w UE to:
-jasno zdefiniowany zespół instytucji;
-dążenie obywateli i grup społecznych do realizacji interesów poprzez wykorzystanie elementów systemu politycznego;
-wpływ systemu politycznego na dystrybucję środków ekonomicznych;
-związek między systemem politycznym, a rozstrzygnięciami decyzyjnymi.
Specyfika systemu politycznego UE wynika z następujących uwarunkowań tkwiących w jego strukturze i sposobie funkcjonowania:
-strukturalno-insytucjonalnych;
-funkcjonalnych;
-aksjologicznych.
Czynniki strukturalno-instytucjonalne:
=>Rząd - system jasno sprecyzowanych instytucji, opartych na konstytucji, charakterystycznych dla państwa narodowego.
=>Rządzenie - proces kolektywnego podejmowania decyzji. Termin kieruje uwagę na problemy, które wymagają rozwiązania oraz procesy tworzące rozwiązywanie problemów, bez podkreślenia natury instytucji politycznych, które uczestniczą w tym procesie.
=>Międzyrządowość - termin oznaczający zarówno charakter powiązań instytucjonalnych, sposób podejmowania i realizacji decyzji politycznych, jak również rodzaj porządku prawnego. Cechą charakterystyczną międzyrządowego porządku politycznego jest dominująca rola rządów państwa członkowskich tworzących strukturę.
Czynnikiem o charakterze strukturalno-instytucjonalnym jest także łączenie w UE dwóch poziomów porządków politycznych: międzynarodowego i ponadnarodowego.
Do czynników strukturalnych należą także dynamizm i zmienność towarzysząca strukturze UE.
=>Ponadnarodowość - termin definiujący charakter powiązań międzyinstytucjonalnych procedur decyzyjnych oraz reżimu prawnego, w którym rodzi się autonomiczny, samodzielny porządek prawny różny od porządku międzynarodowego i krajowego.
Czynniki funkcjonalne:
-kształt systemu politycznego i rodzaj przyjętych rozwiązań instytucjonalnych w dużej mierze należą od celów i zadań wyznaczonych strukturze;
-powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG), a następnie przejście do etapu UE zdeterminowane były zawsze celami przyjętymi w integracji ekonomicznej. Mówią o tym w art. 2 i 3 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE).
Czynniki aksjologiczne:
-do istotnych elementów konstytucyjnych każdą wspólnotę należą wartości;
-w przypadku UE wartości, takie jak ład, pokój stabilny rozwój ekonomiczny, równość w dostępie do rynków europejskich, solidaryzm czy jedność, implikują kształtowanie jej ładu prawnego i społecznego.
Typologia instytucji UE:
-Traktaty będące źródłami prawa pierwotnego UE akty prawne pochodnego, podobnie jak podręczniki i opracowania dot. UE, posługują się różnymi pojęciami dla nazwania struktur instytucjonalnych tej organizacji. Szczególnie często pojawiają się stosowanie zamienne, pojęcia „instytucja” i „organ”.
-Kryteria pozwalające na dokonanie rozróżnienia wśród struktur instytucjonalnych UE to: pozycja ustrojowa, rola w procesie integracji europejskiej oraz zakres podmiotowości prawnej.
Typologia instytucji UE:
-Instytucja polityczna - oznacza wyodrębniony zespół osób dysponujący zasobami organizacyjnymi oraz materialnymi umożliwiającymi uczestnictwo w życiu politycznym.
-Organ państwowy - wyodrębniona organizacyjnie, strukturalnie i kompetencyjnie część aparatu państwowego, powoływana do wykonywania określonych zadań.
=>Instytucjami odgrywającymi najistotniejszą rolę i mającą najwyższą pozycję ustrojową są zatem: Rada Europejska, Parlament Europejski (PE), Rada UE, Komisja Europejska (KE), Trybunał Sprawiedliwości (TS) oraz Trybunał Obrachunkowy (TO).
=>w drugim akapicie art. 7 TWE mowa jest o Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym i Komitecie Regionów, którym przypisywane są funkcje konsultacyjne. Są to instytucje drugiej kategorii. Do tej kategorii należą: Komitet Ekonomiczno-Finansowy, Komitet Koordynacyjny i Komitet Naukowo-Techniczny.
=>W art. 8 TWE z kolei wymienione są Europejski System Banków Centralnych (ESBC) oraz Europejski Bank Centralny (EBC), które mają działać w granicach uprawnień powierzonych im Traktatem.
=>Są to ciała zaliczone do trzeciej kategorii instytucji, podobnie jak inne organy specjalnym statusie, wśród których są: Europejski Bank Inwestycyjny (art. 9 TWE), Europejska Agencja Środowiskowa (EEA), Europejski Urząd Policji (EUROPOL), Europejski Urząd Rynku.
=>Kryterium ustrojowe wyróżnia także nieformalne premia, które zajmują się określonymi grupami zadań i problemów (np. EUROGRUPA działająca od 1988r. wśród ministrów finansów krajów członkowskich).
Podział instytucji wg roli w procesie integracji:
=>Rada Europejska - decyduje o kierunkach integracji, nadaje impulsy polityczne, forum ścierania się interesów narodowych.
=>Rada UE - podejmuje decyzje, forum ścierania się interesów narodowych.
=>Parlament Europejski - bierze udział w procesie decyzyjnym, reprezentuje interes wspólnotowy poprzez odwoływanie się do społeczeństw państw członkowskich.
=>Komisja Europejska - wypełnia funkcje organu wykonawczego i kontrolującego wypełnianie prawa europejskiego, reprezentuje interes wspólnotowy.
=>Trybunał Sprawiedliwości - stoi na straży jednolitości prawa europejskiego, rozstrzyga spory związane z wypełnianiem prawa, reprezentuje interes wspólnotowy.
=>Trybunał Obrachunkowy - kontroluje wydatki i wpływy do budżetu UE, zajmuje się finansami UE, reprezentuje interes wspólnotowy.
Kategorie:
I kategoria - Rada Unii Europejskiej, Parlament Europejski, Komisja Europejska, Europejski Trybunał Sprawiedliwości.
II kategoria - Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów, Komitet Ekonomiczno-Finansowy, Komitet Koordynacyjny (Gremium doradcze), Komitet Naukowo-Techniczny.
III kategoria - Europejski System Banków Centralnych, Europejski Bank Centralny, Europejski Bank Inwestycyjny (organ o specjalnym statusie), Europejska Agencja Środowiska (EEA), Europol.
EUROGUPA - organ o statusie nieformalnym, działająca od 1988r. grupa nieformalna wśród ministrów finansów krajów członkowskich.
Dynamika reformy instytucjonalnej UE
=>Rozwój instytucjonalny UE był i jest nadal konsekwencją dynamiki procesu integracji, która osiągając coraz bardziej zaawansowane formy wymaga dopasowywania do nich także rozwiązań instytucjonalnych.
Do czynników wpływających na rozwój instytucjonalny WE i UE należą:
-potrzeba przekształcenia struktury w celu dopasowywania jej do nowych zadań integracyjnych - proces pogłębiania
-przyjmowanie nowych państw - proces rozszerzania
=>Zmiany instytucjonalne zawsze dokonywane były z myślą o większej efektywności i skuteczności, które zapewniają systemowi politycznemu sprawne funkcjonowanie.
=>Punktem wyjścia w analizie rozwoju instytucjonalnego Wspólnot Europejskich (potem także UE) jest moment powstania trzech pierwszych ugrupowań integracyjnych:
-Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS) - 23 lipca 1952r.
-Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) - 25 marca 1957r.
-Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (EUROATOM) - 25 marca 1957r.
=>Wtedy pojawiają się po raz pierwszy i zaczynają funkcjonować instytucje wspólnotowe.
=>Począwszy od Jednolitego Aktu Wspólnotowego, aż do ostatnich zmian wprowadzonych Traktatem nicejskim, trwał proces reformowania systemu instytucjonalnego UE.
=>Kompromis luksemburski - dokument podpisany 30 stycznia 1960r., kończący kryzys powstały między Francją, a resztą państw członkowskich pod koniec 1965r.
Składa się z dwóch punktów:
-stosunki między Komisją a Radą;
-procedura głosowania większościowego.
=> W ten sposób ustalono obowiązujące przez kolejne dziesięciolecia zasady współpracy między Radą i Komisją.
=>Uzgodniono między innymi, że w przypadku szczególnie istotnych kwestii Komisja przed zgłoszeniem propozycji będzie konsultowała się z COREPER jak również wzmocniono relację Komisji z Radą w sytuacji wypełniania przez Komisję jej roli reprezentacji na zewnątrz, tzn. utrzymywania stosunków z organizacjami międzynarodowymi.
=>Niezwykle ważnym elementem porozumienia luksemburskiego było także określenie zasady korzystania z procedury większościowej.
=>Ustalono, iż Rada będzie mogła podejmować takie decyzje, ale w przypadku zgłoszenia przez któreś z państw członkowskich zastrzeżeń wynikających z interesów narodowych, członkowie Rady będą starali się osiągnąć wspólne porozumienie.
=>Od wszystkich członków oczekuje się podtrzymywania podjętych decyzji w zamian gwarantując, że dyskusja będzie trwała tak długo, aż wyczerpią wszystkie możliwości dojścia do kompromisu.
=>Nieformalnym sposobem wprowadzania zmian instytucjonalnych na jakich oparte zostały instytucje UE, jest także sposób funkcjonowania i dorobku orzeczonego Trybunału Sprawiedliwości.
=>Samo orzekanie było od początku kompetencją wpisaną w funkcje tego organu, ale już to, w jaki sposób zaczęły funkcjonować i jaką rolę zaczęły odgrywać same wyroki TS, nie wynikało z założeń traktatów rzymskich.
=>W ewolucji systemu instytucjonalnego UE widać przenikanie się dwóch mechanizmów charakterystycznych dla procesu reformowania instytucji UE:
-formalnego określenia nowych rozwiązań i wprowadzania ich zgodnie z przewidzianą formułą Konferencji Międzyrządowej;
-spontanicznych, zgodnych z potrzebą czasu i kształtujących się na bieżąco nowych okoliczności, modyfikacji uwzględniających praktykę funkcjonowania systemu.
=>Konferencja Międzyrządowa - forum, na którym odbywają się negocjacje przedstawicieli państw członkowskich w sprawie dokonania zmian w prawie traktatowym.
=>Rada UE podejmuje decyzję o zwołaniu konferencji zwykłą większością po zdobyciu opinii odpowiednich organów.
=>Istotna jest praca, jaką wykonują podczas konferencji, grupy złożone z reprezentantów państw członkowskich (np. ministrowie spraw zagranicznych, ministrowie finansów) oraz przedstawiciel Komisji Europejskiej. Spotkania obsługuje Sekretariat Generalny Rady UE.
=>Rezultatem spotkania w ramach Konferencji Międzyrządowej jest projekt zmian, które przekłada się Radzie Europejskiej, decydującej jednomyślnie o ich przyjęciu.
=>Procedura kładki - umożliwia rewizję traktatów założycielskich bez konieczności uruchamiania procedury art. 48 i organizowania Komisji Międzyrządowej.
=>W rzeczywistości istnieje więcej niż jedna taka procedura. Na takich zasadach powołano Unię Gospodarczą i Walutową (UGiW).
=>Najwyraźniej taka procedura obecna jest w art. 42 TUE, który ustanawia, iż jednomyślną decyzją Rady działającej na wniosek Komisji lub państwa członkowskiego i po konsultacji z Parlamentem Europejskim można przenieść działania określone w art. 29 do Tytułu IV TWE. Takie posunięcie jest rewizją traktatową, ale bez odwoływania się do procedury art. 48 TWE.
=>Pogłębianie - pojęcie określające proces intensyfikacji przyjętych już wcześniej zobowiązań na gruncie integracji europejskiej. Oznacza on przyjmowanie przez państwa członkowskie nowych zadań do realizacji w ramach rozwijanego już kierunku działania.
=>W odniesieniu do wspólnego rynku pogłębieniem jest intensywniejsza swoboda przepływu osób, towarów, usług i kapitału, na etapie unii monetarnej będzie to wprowadzanie silniejszego fiskalizmu, a w ramach integracji politycznej - wykorzystywanie ponadnarodowych mechanizmów współpracy.
=>1 lipca 1968r. w życie weszła unia celna (w pełnym wymiarze - 1 stycznia 1970r., po ustanowieniu wspólnej polityki handlowej). W handlu z państwami członkowskimi zaczęła obowiązywać jedna taryfa celna, ustanowione rozporządzeniem Rady Ministrów z 1 lipca 1968r.
=>Jej uregulowania traktatowe znajdowały się w art. 9-37 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (TEWG), (obecnie w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską są to art. 2, 3 oraz 23-31 TWE).
=>Cła wywozowe i wszelkie opłaty o skutku podobnym do ceł zniesienia w handlu wewnątrz-wspólnotowym z dniem 1 stycznia 1962r.
=>Ograniczenia co do ceł wywozowych obowiązują o 1 lipca 1968r.
=>Istotnym elementem realizacji unii celnej a jednocześnie rozwiązaniem przyczyniającym się do budowy wspólnej polityki handlowej było wprowadzenie od 1 stycznia 1987r. dokumentu administracyjnego o nazwie SAD - Jednolity Dokument Administracyjny.
=>Stał się on podstawowym formularzem do wypełniania w związku z wszelkimi operacjami eksportowymi, importowymi i tranzytowymi.
=>Istotnym etapem pogłębiania integracji było ustanowienie wspólnego rynku.
=>Funkcjonuje kilka określeń, które opisują ten etap integracji ekonomicznej: wspólny rynek, rynek wewnętrzny, jednolity rynek oraz jednolity rynek wewnętrzny.
=>W art. 2 TEWG mowa jest o wspólnym rynku. Podobnie w art. 8 TEWG, w którym określony jest czas przewidziany na dochodzenie do wspólnego rynku.
=>W obecnej wersji Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską art. 2 i 3 pozostały bez zmian (a więc pojawiają się obydwie nazwy: wspólny rynek i rynek wewnętrzny).
=>W 1985r. Komisja Europejska sporządziła Białą Księgę, w której sformułowano problemy związane z realizacją przygotowań do jego wprowadzenia.
=>W kwestii wspólnego rynku Rada Ministrów została zobowiązania do przekazywania KE kompetencji wykonawczych. Sformalizowane zostały zmiany rozpoczęte ustanowieniem Rady Europejskiej.
=>Zyskała ona formalnoprawne podstawy swojego funkcjonowania oraz nadano jej kształt pod względem składu i częstotliwości spotkań.
=>Jednolity Akt Europejski stał się nowym impulsem do pogłębiania więzi integracyjnych, które miały w rezultacie doprowadzić do stworzenia UE
=>Jednak po uchwaleniu JAE integracja europejska znalazła się w okresie kryzysu spowodowanego w dużej mierze czynnikami zewnętrznymi.
Unia Europejska:
-I filar: wspólnoty europejskie, procedura decyzyjna: współpraca ponadnarodowa;
-II filar: polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, procedura decyzyjna: współpraca międzyrządowa;
-III filar: sprawy wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości, procedura decyzyjna: współpraca międzynarodowa.
=>Wspólnoty Europejskie (I filar): unia celna i wspólny rynek, polityka handlowa, polityka rolna, polityka transportowa i przemysłowa
=>Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa (II filar)
=>Sprawy wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości (III filar): ochrona granic zewnętrznych.
=>Rada Europejska (RE) należy do strategicznych organów w systemie instytucjonalnym.
=>RE ma normatywne powiązanie z innymi instytucjami UE. Tego rodzaju łączą RE z Radą UE, Komisją Europejską oraz z Parlamentem Europejskim.
=>Rada Europejska nie odznacza się skomplikowaną strukturą wewnętrzną, a jej skład wynika z genezy i funkcji, jakie zostały przypisane tej instytucji.
Rada Europejska:
-głowy państw lub szefowie rządów;
-Przewodniczący Komisji;
-Towarzyszą im ministrowie spraw zagranicznych.
=>Rada Europejska jako instytucja, która nie działa aktywnie przez cały czas w sposób szczególny przypomina o swoim istnieniu podczas szczytów odbywanych cztery razy do roku.
=>Sposób działania RE pozwala na określenie jej powiązań funkcjonalnych z innymi instytucjami. Wypełniając swoje zadania, współdziała ona z Radą UE oraz Komisję Europejską.
=>Kompetencje RE można podzielić na ogólne i szczegółowe. Kompetencje ogólne wynikają ze statusu ustrojowego tej instytucji.
Należą do nich:
-prawo do wyznaczania zasad i głównych wytycznych polityki UE (art. 4 TWE);
-określanie zasad i głównych wytycznych wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, łącznie ze sprawami polityczno-obronnymi (art. 13 TUE);
-decydowanie o wspólnej polityce obronnej (art. 17 TUE);
-prawo do debetowania nad konkluzjami w sprawie ogólnych kierunków polityk gospodarczych państw członkowskich i wspólnoty, przedstawionych przez Radę UE (art. 99 TWE).
Do kompetencji szczegółowych RE należy zaliczyć:
-prawo do uchwalania wspólnych strategii, które wynikają z uprzednich zaleceń Rady UE;
-wpływ na ustanawianie wzmocnionej współpracy, Rada Europejska jest wówczas organem odwoławczym. Na podstawie art. 11 TWE i art. 40 TUE, każdy członek RUE może zarządzać od RE zajęcie się problemem ustanowienia wzmocnionej współpracy, jakkolwiek ostateczną decyzją w tym zakresie i tak podejmuje Rada UE;
-nadawanie impulsów i określanie podstawowych zadań UE w III filarze;
-prawo do sprawowania funkcji organu decyzyjnego w przypadku konieczności zawieszenia praw członkowskich w razie poważnego naruszenia przez nie podstawowych praw człowieka;
-w procesie wypełniania swoich kompetencji RE wchodzi w relacji z innymi instytucjami. Dotyczą one głównie Rady UE, z którą RE dzieli funkcje w zakresie WPZiB w sposób następujący:
*Rada UE wydaje decyzje na podstawie ogólnych wytycznych określonych przez Radę Europejską:
a)RE uchwala wspólne strategie, których przyjęcie zaleca jej Rada UE;
b)RE może być ostateczną instytucją decyzyjną w przypadku zastosowania zmodyfikowanego weto, możliwego pod pewnymi warunkami w głosowaniu większościowym w Radzie UE.
-Rada w obrębie organów europejskich odgrywa kluczową rolę, biorąc pod uwagę jej znaczenie w procesie decyzyjnym UE.
-Prawnoustrojowy status Rady, podkreślający ten obszar jej działania, pozwala na wskazanie jej wyraźnych powiązań z innymi instytucjami.
-Rada występuje tutaj jako jeden z naczelnych organów wspólnotowych. W art. 202-210 TWE, dot. Rady, określone są zależności normatywne rady od innych instytucji.
Należą do nich:
-przyznawanie Komisji uprawnień do wykonywania norm lub określanie warunków, na których Rada sama bez przekazywania tej kompetencji Komisji, zastrzeże dla siebie wykonywane prawa (art. 202 TWE);
-zwoływanie posiedzeń na wniosek Komisji (art. 204 TWE);
-prawo do zażądania od Komisji przeprowadzenia analiz niezbędnych do realizacji wspólnych celów;
-podejmowanie decyzji wspólnie z Komisją i Parlamentem Europejskim zgodnie z art. 249 TWE;
-współpraca z Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim w zakresie art. 251 i 252 TWE.
Rada UE najczęściej z uwagi na jej skład jest utożsamiana z międzyrządowym charakterem systemu politycznego UE.
Traktat nicejski w odniesieniu do prawodawczych kompetencji Rady rozszerzył jej zadania na możliwość, przyznawania danemu państwu członkowskiemu wspólnotowej pomocy finansowej, wzmocnił jej pozycję w stosunku do Wspólnej Polityki Handlowej, polityki socjalnej, ochrony środowiska.
Rada UE ma złożoną budową wewnętrzną, co wynika z wypełnianych przez nią funkcji decyzyjnych. Wymaga ona zaangażowania wielu podmiotów w różnym zakresie uczestniczących w procesie prawodawczym.
Na strukturę wewnętrzną Rady UE składa się kilka poziomów organizacyjnych, na których przejawiają się działania prawodawcze tej instytucji.
Są to:
-poziom ministerialny;
-Rada Europejska;
-Prezydencji Rady;
-COREPER;
-Sekretariat Generalny.
Struktura wewnętrzna Rady UE:
-relacja RE do Rady UE jest bardzo ścisła;
-świadczy o tym także wspólne korzystanie z niektórych struktur organizacyjnych zarówno przez Radę UE, jak i przez RE;
-jest to urząd Prezydencji, Sekretariat Generalny lub COREPER.
Poziom prezydencji:
-Trójka - system sprawowania przewodnictwa, który początkowo związany był z kooperacją trzech państw, aktualnie przewodniczącego pracom UE, państwa, które właśnie skończyło sprawować przewodnictwo i państwa, które przygotowywało się do przewodniczenia. Taki system utrzymał Traktat o Unii Europejskiej.
-Pewne modyfikacje wprowadził natomiast w funkcjonowaniu tej funkcji Traktat Amsterdamski.
-Trójka został zastąpiona przez dwójkę, która reprezentować ma państwo sprawujące przewodnictwo oraz państwo, które będzie sprawować Urząd Prezydencji tuż po nim (art. 18 TUE);
-Jednocześnie zachowano też w pewnym sensie charakter trójki, gdyż w odniesieniu do WPZiB pozostawiono system współpracy trzech podmiotów: państwa sprawującego aktualnie prezydencję, Wysokiego Przedstawiciela ds. WPZiB oraz Komisarza ds. stosunków zewnętrznych.
Do zadań Prezydencji należy:
-opracowanie kalendarza spotkań Rady UE i przygotowanie jej prac, porządki posiedzeń;
-zapewnienie sprawności i ciągłości prac Rady UE;
-sprawowanie pieczy nad przebiegiem dyskusji w trakcie posiedzeń;
-poszukiwanie kompromisu;
-reprezentowanie Unii w sprawach II filara;
-reprezentowanie UE na forum organizacji międzynarodowych i podczas konferencji.
Poziom ministerialny:
-poziom ministerialny tworzą ministrowie przybywający na sesje Rady UE w celu podjęcia stosownych dla swoich kompetencji decyzji;
-strategiczne miejsce wśród konfiguracji Rady zajmuje Rada ds. ogólnych i stosunków zewnętrznych;
-oprócz wyznaczania pozostałych formacji ministerialnych, w jakich będą spotykać się przedstawiciele państw członkowskich, zgodnie z art. 12 regulamin wypełnia ona także inne zadania.
Zadania:
-przygotowuje posiedzenia RE oraz zajmuje się realizacją zadań po jej posiedzeniach - koordynacją prac przygotowawczych, kierunków działań, kwestiami instytucjonalnymi i administracyjnymi, wszystkimi zadaniami powierzonymi przez RE, w tym funkcjonowaniem Unii Gospodarczej i Walutowej;
-koordynuje całokształt działań podejmowanych w sferze zewnętrznej UE - Wspólną Politykę Zagraniczną i Bezpieczeństwa, Europejską Politykę Bezpieczeństwa i Obrony, handel zagraniczny, rozwój współpracy i pomocy humanitarnej.
Poziom sekretariatu generalnego Rady UE:
-Sekretariat Generalny Rady UE (SG) jest strukturą organizacyjną, bez której organ decyzyjny, jakim jest Rada, nie mógłby sprawnie funkcjonować;
-Sekretariat Generalny ma za zadanie przede wszystkim zapewnić zaplecze administracyjne, logistyczne i techniczne pracom całej Rady.
=>Zasady funkcjonowania SG określone są w Regulaminie Rady.
Należą do nich następujące założenia:
-o organizacji SG decyduje Rada;
-Sekretariat Generalny ma być blisko związany w swoich działaniach organizacyjnych i koordynacyjnych z danym działaniem Rady i ma przyczyniać się do zapewnienia jej spójności wraz z Prezydencją będzie podejmował wszelkie działania ale jej zapewnienia;
-Sekretarz Generalny bierze udział wraz z Radą i Prezydencją w sprawach dot. WPZiB;
-Sekretarz Generalny lub jego zastępca przedstawia Radzie preliminarz wydatków w czasie wystarczającym na uwzględnienie niezbędnych uzgodnień wnikających z limitów finansowych;
-Sekretarz Generalny zarządza ogłoszenie aktu w Dzienniku Urzędowym UE;
-Sekretarz Generalny zapewnia pomieszczenia konferencyjne, usługi służb lingwistycznych, reguluje kontakty z prasą, odpowiada za powielanie i dystrybucję dokumentów.
Poziom komitetu stałych przedstawicieli
-Komitet Stałych Przedstawicieli jest organem pomocniczym Rady UE.
-Na strukturę organizacyjną tego organu składają się dwa poziomy współpracy: COREPER I i COREPER II.
-COREPER II tworzą ambasadorowie państw członkowskich akredytowani przez UE.
COREPER I:
-sprawy instytucjonalne;
-sprawy związane z WPZiB;
-kwestie związane z wymiarem sprawiedliwości i sprawami wewnętrznymi;
-kwestie pozostające w zakresie Rady ds. ekonomicznych i finansowych.
COREPER II:
-sprawy związane z rolnictwem i rybołówstwem;
-kwestie polityki zatrudnienia, zdrowia, polityki społecznej i spraw konsumenckich;
-sprawy transportu, telekomunikację energii;
-sprawy związane z ochroną środowiska;
-sprawy edukacji i kultury.
Kompetencje Rady UE:
Rada UE to przede wszystkim instytucja o funkcjach prawodawczych, w której występuje harmonizacja interesów narodowych, co nie oznacza, że nie wypełnia ona także innych zadań.
Kompetencje Rady UE:
-kompetencje wykonawcze delegowane do Komisji;
-uprawnienia prawodawcze;
-koordynacja działań państwa;
-uprawnienia nominacyjne;
-prawo do zawierania umów międzynarodowych.
Komisja Europejska
Kompetencje Przewodniczącego KE:
-polityczne przewodnictwo procesów komisji europejskiej;
-prawo do podziału zadań między komisarzy;
-prawo do podejmowania decyzji o wewnętrznej organizacji prac komisji;
-możliwość zmian podziału zadań w trakcie każdej komisji;
-mianowanie wicekomisarzy (po akceptacji całej komisji);
-prawo do zdymisjonowania komisarza (po akceptacji wniosku przez komisję).
Zakończenie pełnienia funkcji przez członków Komisji Europejskiej oraz całe kolegium:
-komisja europejska: wpływ kadencji, rezygnacja, wotum nieufności;
-członek komisji europejskiej: dobrowolna rezygnacja, rezygnacja na żądanie Przewodniczącego KE, dymisje w trybie art. 216 TWE, śmierć.
Schemat struktury wewnętrznej KE:
-dyrekcje Generalne, - służby pomocnicze
-departament (dyrekcje)
- Wydziały
Komisarze są zobowiązani do wypełnienia zadań powierzonych przez Przewodniczącego.
Szczególnie są zobligowani do następujących aktywności:
-obecność na posiedzeniach Komisji;
-przekładanie propozycji zagadnień, które winny być uwzględniane w porządku posiedzeń;
-prawo zwrócenia się do Przewodniczącego o usunięcie punktu z porządku obrad;
-prawo przekładania propozycji decyzji;
-prawo zgłoszenia poprawek do przedłożonych proporcji.
Dyrekcje Generalne zajmują się politykami:
-Badania Naukowe;
-Edukacja i kultura;
-Transport i Energia;
-Konkurencja;
-Podatki i Unia Celna;
-Polityka Regionalna;
-Przedsiębiorstwa i Rozwój Obszarów Wiejskich;
-Rybołówstwo i Gospodarka Morska.
Służby ogólne:
-Europejski Urząd ds. zwalczania nadużyć finansowych;
-EUROSTAT;
-Komunikacja społeczna;
-Urząd Publikacji.
Służby wewnętrzne:
-Biuro Doradców ds. Polityki Europejskiej;
-Biuro Administrowania i Rozliczania Należności Indywidualnych;
-Budżet;
-Informatyka;
-Infrastruktura i Logistyka -Bruksela, Luksemburg;
-Inspektor Ochrony Danych Komisji Europejskiej;
-Personel i Administracja;
-Służba Audytu Wewnętrznego;
-Służba prawna;
-Tłumaczenie pisemne;
-Tłumaczenie ustne.
Kompetencje KE
Funkcje wykonywane przez Komisję można podzielić na grupy:
-funkcja strażnika prawa wspólnotowego;
-funkcja prawodawcza;
-funkcja wykonawczo-zarządcza;
-funkcje w zakresie stosunków zewnętrznych.
Parlament Europejski to instytucja - z racji swego umocowania legitymizacyjnego - zajmująca szczególne miejsce w systemie instytucjonalnym UE.
=>W trakcie rozwoju integracji europejskiej pozycja ustrojowa PE podlega silnej ewolucji.
Organizacja wewnętrzna Parlamentu Europejskiego:
a) kierowanie wewnętrzne:
-urzędnicy: przewodniczący, kwestorzy, wiceprzewodniczący;
-organy kierownicze: prezydium, konferencja przewodniczących, konferencja Przewodniczącego Komisji, konferencje Przewodniczącego Delegacji
b)kierowanie polityczne
c)administracja (Sekretarz Generalny i Sekretarz)
d)kierowanie funkcyjne (komisje parlamentarne):
-stałe
-tymczasowe: śledcze, zwykłe
Bardzo ważną rolę odgrywa w pacach Parlamentu Europejskiego Konferencja Przewodniczącego, którą tworzą:
-Przewodniczący PE;
-Wiceprzewodniczący;
-przewodniczący trakcji politycznych i dwóch przedstawicieli nieurzeczonych bez prawa głosu;
-Konferencje Przewodniczących wykonuje zadania powierzone jej przez Regulamin.
Grupy polityczne w Parlamencie Europejskim:
-Grupa Europejskiej Partii Ludowej i Demokratów Europejskich;
-Grupa Socjalistyczna;
-Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy;
-Grupa Zielonych/Wolne Przymierze europejskie;
-Grupa Unii na rzecz Europy Narodów;
-Konferencyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej;
-Niezależność/Grupa Demokratyczna;
-Tożsamość, tradycja i suwerenność;
-Posłowie nie zrzeszeni.
Do prerogatyw grup politycznych należy:
a)inicjowanie wniosku o wotum nieufności Komisji Europejskiej;
b)udział w ustalaniu porządku sesji:
-uczestnictwo w debatach parlamentarnych;
-proponowanie kandydatów na Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Kwestorów;
-wyznaczanie przedstawicieli do delegacji międzyparlamentarnych;
-prawo do złożenia wniosku o podjęcie obrad w istotnych kwestiach
c)występowanie z wnioskiem o przerwania lub zawieszenia obrad.
Procedury ustawodawcze wykorzystywane przez PE:
-konsultacji (obowiązkową i fakultatywną);
-współpracy;
-współdecydowania;
-zgody.
Kompetencje PE w odniesieniu do Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa można określić w sposób następujący:
-jest konsultowany przez Prezydencję w zakresie głównych aspektów i zasadniczych kierunków tej polityki;
-może kierować pytania do Rady UE;
-może wydawać rekomendacje dla Rady UE;
-przeprowadzić doroczną debatę o postępach w dziedzinie WPZiB;
-jest regularnie informowany przez Prezydencję i Komisję Europejską o pracach prowadzonych w ramach WPZiB.
Kalendarz dzieli się na sesje i posiedzenie tj.:
-12 czterotygodniowych plenarnych sesji miesięcznych w Strasburgu i 6 dodatkowych dwutygodniowych sesji miesięcznych w Brukseli;
-2 tygodnie w miesiącu na posiedzeniu komisji parlamentarnej i delegacji międzyparlamentarnych;
-4 tygodnie rocznie poświęcone wyłącznie na pracę posła do PE w jego okręgu wyborczym i umożliwiające mu obecność na jego terenie.
Trybunał Sprawiedliwości (TS) oraz Sąd Pierwszej Instancji (SPI) stanowią wspólnotowe organy sądowe. Są to instytucje należące do grona organów pierwszej kategorii w systemie instytucjonalnym UE.
=> Ich sądowniczy charakter jest jednym z elementów stanowiących o ponadnarodowym charakterze UE jako organizacji międzynarodowej.
Do zadań Prezesa należy:
-kierowanie pracami Trybunału i SPI;
-nadzór nad administracją;
-przewodniczenie obradom i rozprawom w największych sprawach orzekających;
-reprezentowanie TS na zewnątrz;
-wydawanie zarządzeń.
Trybunał Sprawiedliwości znajduje się w centrum dynamicznego procesu unifikacji prawa.
Kompetencje TS oraz SPI wynikają z przypisanej im roli - zapewnienie poszanowania prawa wspólnotowego w jego interpretacji stosowaniu przez państwa członkowskie oraz instytucje UE.
Jurysdykcja TS oraz SPI rozciąga się przede wszystkim na I filar. W odniesieniu do II i III filara jest ona ograniczona.
=>Porównując uprawnienia TS do kompetencji sądów krajowych czy międzynarodowych, można sklasyfikować owe kompetencje następująco:
-funkcja sądu konstytucyjnego (rozstrzyga sprawy dot. organów UE, stosunków między UE a państwami członkowskimi, czuwa na zgodnością unijnego prawa wtórnego z traktatowym prawem pierwotnym i ogólnymi zasadami prawa);
-funkcja sądu administracyjnego (rozpatruje skargi osób prawnych i fizycznych o zaniedbanie lub nieprzestrzeganie aktów prawnych);
-funkcja sądu międzynarodowego (czuwa nad przestrzeganiem umów międzynarodowych WE);
-funkcja sądu cywilnego (rozstrzyga sprawy dot. odpowiedzialności i oceny żądań odszkodowania kierowanych do WE);
-funkcja sądu apelacyjnego (rozpatruje odwołania od wyroków SPI).
Do jurysdykcji spornej można zaliczyć:
-skargi z art. 230 TWE o nieważność aktu prawnego, z art. 232 na bezczynność instytucji z art. 235 odszkodowawcze oraz wzniesienie przez państwa członkowskie, instytucje WE lub EBC;
-skargi z art. 277 TWE przeciwko państwu członkowskiemu o nie wywiązywaniu się z zobowiązań wspólnotowych wnoszone przez państwo członkowskie lub art. 226 TWE, wnoszone przez Komisję.
Podmioty uprawnione do wniesienia skargi i w trybie art. 230 TWE:
a)podmioty uprzywilejowane: państwa członkowskie, Komisja Europejska, Rada UE, Parlament Europejski;
b)podmiot częściowo uprzywilejowany: Trybunał Obrachunkowy, Europejski Bank Centralny;
c)podmioty nieuprzywilejowane: osoby fizyczne, osoby prawne.
Przedmiot pytań prejudycjalnych wydawanych w trybie art. 234 TWE:
-interpretacja TWE;
-ważność i interpretacja aktów przyjętych przez instytucje WE oraz EBC w ramach I filara;
-interpretacja statutów organów powołanych na mocy decyzji Rady.
Przedmiot orzeczenia wstępnego (Tytuł IV TWE):
-w trybie art. 68 TWE przedmiotem pytania może być interpretacja Tytułu IV oraz ważność aktów wydawanych na podstawie postanowień Tytułu IV;
-w przypadku orzeczeń wydawanych na wniosek KE, RUE oraz państwa, przedmiotem orzeczenia wstępnego może być interpretacja postanowień Tytułu IV oraz aktów prawa wydawanych na podstawie Tytułu IV TWE.
Wniosek o orzeczenie wstępne:
a)reżim ogólny (art. 234 TWE):
-sąd krajowy, od którego można złożyć odwołanie jest uprawniony do złożenia wniosku o wydanie orzeczenia wstępnego;
-sąd krajowy, od którego nie ma odwołania jest zobowiązany do złożenia wniosku o orzeczenie wstępne.
b)reżim szczególny (Tytuł IV TWE):
-wyłącznie sąd krajowy, od którego nie ma odwołania może składać wniosek o wydanie orzeczenia wstępnego;
-RUE, KE oraz państwa mogą zwrócić się o wydanie orzeczenia wstępnego.
Europejski Bank Centralny i Europejski Bank Inwestycyjny
Europejski Bank Centralny (EBC) i Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) stanowią wyspecjalizowane organy o charakterze ekonomicznym.
Struktura wewnętrzna EBC jest powiązana z Europejskim Systemem Banków Centralnych. Wynika to z faktu, iż EBC jest elementem tego systemu.
Poza EBC tworzą go banki centralne krajów należących do UE, niezależnie od tego, czy przyjęły one euro.
Natomiast EBC wraz z bankami centralnymi państw należących do unii walutowej tworzą Eurosystem. Postanowienia dot. struktury wewnętrznej EBC zawarte są w części III Statutu EBC i ESBC.
Wewnętrzną organizacją EBI określa art. 8 Statutu EBI.
Głównymi organami EBC i ESBC są:
-Rada Zarządzająca;
-Zarząd i Rada Ogólna.
Każdy z wymienionych organów ma określony zakres kompetencji.
Zarząd Europejskiego Banku Centralnego
a)Skład: Prezes, wiceprezes, 4 członków:
-tryb podejmowania decyzji: większością głosów (kworum), przy równej liczbie głosów decyduje głos Prezesa;
-kompetencje: prowadzenie polityki pieniężnej na podstawie wytycznych Rady Zarządzającej; przekazywanie instrukcji bankom centralnym; nadawanie kompetencji do wydawania aktów prawnych w zakresie swoich funkcji.
b)Tryb powoływania:
-nominacja na zlecenie Rady Europejskiej, za zgodą rządów krajów, po konsultacjach z PE i Radą Zarządzającą.
c)Tryb odwoływania:
-na wniosek Zarządu lub Rady Zarządzającej odwołuje TS.
Rada ogólna Europejskiego Banku Centralnego
a)Skład: Zarząd i prezesi wszystkich Banków Centralnych:
-kompetencje: głównie administracyjne oraz obligujące kraje nie będące członkami Eurosystemu do transferu kwot zasilających kapitał EBC, na dział. operacyjną, doradztwo, przygotowywanie sprawozdań finansowych, określenie procedur księgowych, gromadzenie informacji statystycznych.
Rada Zarządzająca jest najwyższym organem decyzyjnym ESBC. Składa się z Zarządu, prezesów Banków Centralnych Eurosystemu (uczestniczyć bez prawa głosu mogą też Przewodniczący RUE oraz członkowie Komisji).
Rada zbiera się co najmniej 10 razy w roku.
Tryb podejmowania decyzji w Radzie Zarządzającej:
-normalny większością głosów (kworum), przy równej liczbie głosów decyduje Prezes;
-za pomocą głosów ważonych w przypadku: zmiany wielkości kapitału EBC, 2/3 liczby głosów.
Obszary dział określają Dyrekcje Generalne i Dyrekcje:
-Administracja (DG);
-Audyt wewnętrzny (D);
-Badania naukowe (DG);
-Banknoty (D);
-Ekonomia (DG);
-Analizy makroekonomiczne (D);
-Polityka pieniężna (D);
-Komunikacja (D);
-Operacje rynkowe (DG);
-Sekretariat i służby językowe (DG);
-Sprawy kadrowe, budżet i organizacja (DG);
-Stabilność finansowa i nadzór finansowy (D);
-Statystyka (DG);
-Stosunki międzynarodowe i europejskie (DG);
-Systemy informatyczne (DG);
-Projekty informatyczne (D);
-Systemy polityczne i infrastruktura rynku (DG);
-Służby prawne (DG).
Swoją wewnętrzną strukturę ma także Europejski Bank Inwestycyjny.
Organami EBI są:
-Rada Gubernatorów;
-Rada Dyrektorów;
-Komitet Kontrolerów;
-Zarząd.
W skład rady Gubernatorów wchodzą ministrowie finansów praw członkowskich.
Zadania Rady:
-ustalanie ogólnych kierunków polityki kredytowej Banku;
-decydowanie o podwyższeniu kapitału zakładowego;
-powoływanie członków Rady Dyrektorów, Zarządu i komitetu Kontrolnego;
-zatwierdzenie raportu z dział. EBI;
-zatwierdzanie bilansu;
-zatwierdzanie procedur i formalnych zasad funkcjonowania Banku.
=>Radę Dyrektorów tworzą Dyrektorzy - 27 mianowanych przez poszczególne kraje oraz 1 nominowany przez Komisję Europejską.
=>Rekrutują się oni z grona wyższych urzędników państwowych (bankowych i finansowych).
=>Najistotniejszą zasadą dot. funkcjonowania EBC oraz EBI związane są zarządzeniami finansowymi.
Należą do nich:
-niezależność - finanse EBC są oddzielone od finansów WE. Europejski BC ma własny budżet;
-przejrzystość - bank centralny udostępnia rynkom i opinii publicznej wszelkie istotne informacje na temat strategii, ocen i decyzji w sprawie prowadzonej polityki;
-wiarygodność - EBC buduje wiarygodność poprzez jasne wypowiadanie się na temat powierzonych mu zadań oraz sposobu realizacji.
Wymiar teologiczny - osiąganie celów.
Wymiar funkcjonalny - realizacja zadań banku centralnego.
Wymiar relacjonalny - współpraca z innymi instytucjami wspólnotowymi państw członkowskich oraz organizacjami międzynarodowymi.
Kompetencje:
a)osiąganie celów Wspólnoty:
-utrzymanie stabilności cen;
-działanie zgody z zasadami gospodarki rynkowej, wolnej konkurencji, efektownej alokacji zasobów;
-osiąganie najwyższego poziomu rzetelności, kompetencji, efektywności i przejrzystości o wykonaniu roli banku centralnego.
b)realizacja zadań banku centralnego:
-współpraca z Radą UE;
-współpraca z Komisją;
-współpraca z PE;
-współpraca z bankami narodowymi państw członkowskich;
-współpraca z IMF i OECD.
Europejski komitet ekonomiczno-społeczny (EKES zwany także skrótowo Komitetem ekonomiczno-społecznym) jest organem doradczym UE, stanowiącym forum dialogu pomiędzy społeczeństwem obywatelskim UE a instytucjami wspólnotowymi.
Europejski Komitet ekonomiczno-społeczny tworzą przedstawiciele grup społecznych i gospodarczych, wśród których można wyróżnić: producentów, rolników, przewoźników, pracowników, kupców, rzemieślników, przedstawicieli wolnych zawodów, konsumentów, przedstawicieli interesu ogólnego.
=>Członkowie komitetu wykonują swoje funkcje działając w ramach 3 grup problemowych, które stanowią jednocześnie element struktury organizacyjnej EKES. Są to: Grupa I (gr. Pracodawców), Grupa II (gr. Pracobiorców), Grupa III.
=>W ramach komitetu działają również Sekcje Specjalistyczne:
-Sekcja ds. Unii Gospodarczej i Walutowej, Spójności Gospodarczej i Społecznej;
-Sekcja ds. Jednolitego Rynku Produkcji i Konsumpcji;
-Sekcja ds. Transportu, Energii, Infrastruktury, Społeczeństwa Informacyjnego;
-Sekcja ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych, Obywatelstwa;
-Sekcja ds. Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Ochrony Środowiska;
-Sekcja ds. Stosunków Wewnętrznych;
-Komisja Doradcza ds. Przemian w Przemyśle.
Komitet może wydawać trzy rodzaje opinii:
-obligatoryjne - w odp. na polecenie Komisji, Rady lub Parlamentu;
-z własnej inicjatywy - są zajęciem stanowiska w odniesieniu do interesującej Komitet sprawy;
-wstępne - wydawane w sytuacji, gdy Rada, Komisja lub Parlament zostaną poproszone o rozważenie danej kwestii.
Kompetencje EKES można przedstawić w ramach trzech wypełnianych przez niego zadań:
-doradzanie głównym instytucjom (Radzie UE, KE i PE);
-ułatwianie rozwoju i umacnianie społeczeństwa obywatelskiego UE;
-wzmacnianie organizacji społeczeństwa obywatelskiego w krajach trzecich poprzez rozwój dialogu strukturalnego.
Komitet regionów (KR)
-należy do organów doradczych WE;
-jest instytucją drugiej kategorii w systemie instytucjonalnym UE;
-działa jak ciało kolegialne. Sposób działania KR zasady, na jakich funkcjonuje jego wewnętrzna struktura, określone są TWE oraz regulaminie.
-komitet działa w interesie Wspólnot.
Najwyższe miejsce w Komitecie Regionów: Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy - 24 głosy.
Hiszpania i Polska - 21
Rumunia - 15
Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Grecja, Holandia, Portugalia, Szwecja i Węgry - 12
Do zadań Zgromadzenia należy:
-przygotowanie opinii, sprawozdań i podejmowanie uchwał;
-opracowanie wstępnego projektu dochodów i wydatków Komitetu;
-wybór Przewodniczącego, Pierwszego Wiceprzewodniczącego i innych członków Prezydiów;
-tworzenie komisji;
-uchwalanie i zmiana regulaminu wewnętrznego Komitetu.
Właściwe Prezydium jest wybierane na okres dwóch lat przez Zgromadzenie plenarne. Składa się ono z 60 osób.
Są to:
-Przewodniczący;
-Pierwszy Wiceprzewodniczący;
-27 Wiceprzewodniczących;
-27 innych członków;
-czterech Przewodniczących klubów politycznych.
Oprócz funkcji Przewodniczącego, Pierwszego Wiceprzewodniczącego i przewodniczących klubów politycznych miejsca w Prezydium są podzielone między delegacje krajowe w następujący sposób:
-po 3 miejsca: Niemcy, Hiszpania, Francja, Włochy, Polska, W. Brytania;
-po 2 miejsca: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Grecja, Finlandia, Węgry, Irlandia, Litwa, Holandia, Portugalia, Szwecja, Słowacja, Bułgaria, Rumunia;
-po 1 miejscu: Cypr, Estonia, Luksemburg, Łotwa, Malta, Słowenia.
=>Ocena kompetencji Komitetu Regionów zależy od rodzaju opinii, do wydawania, których uprawniony jest Komitet.
Opinie te można podzielić na grupy:
-obligatoryjne (wymuszone przez prawo traktatowe);
-fakultatywne (zależą od uznania Rady czy KE);
-zależne (uzależnione od opinii w europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym);
-autonomiczne (wydawane z własnej woli).