Zbiórki Skrzatowe (plan i pomysły)
. Zabawy skrzatowe (10-15 min.)
Współzawodnictwo czy współpraca?
Ania: 'Druhno a moja mamusia złamała wczoraj nogę na nartach!'
Kasia: ~ moja babcia wczoraj złamała rączkę i nóżkę!!!'
Józia (i to już mój wymysł): 'A moja mamusia i tatuś to łamią sobie głowę prawie codziennie!'
Dzieci w wieku skrzatowym bardzo chcą być najlepsze i to we wszystkim, nic więc dziwnego, że na jednej ze zbiórek rozpoczęły taką rozmowę. Skrzat chce być zawsze pierwszy i najlepszy.
Wydawałoby się, że skrzaty powinny być szczęśliwe bawiąc się w gry zawierające element konkurencji. Nic bardziej mylącego!!! Kiedy ktoś wygrywa ktoś inny musi przegrać, co oznacza w gromadce skrzatowej łzy, niezadowolenie i wielki zawód.
W rozdziale zamieszczam kilka przykładów gier i zabaw kooperacyjnych. Zabawy te pozbawione są elementu konkurencji (stawiania na to, że w zabawie będzie zwycięzca i pokonany) a zawierają elementy, które nauczą dzieci współpracy i zadowolenia ze wspólnej zabawy w gronie przyjaciół.
Współzawodnictwo pozostawimy zuchom i harcerkom mając nadzieję, że będą umiały współpracować ze sobą w ramach szóstek czy zastępów jednocześnie konkurując o pierwsze miejsce w gromadzie czy drużynie.
Przykłady innych gier i zabaw kooperacyjnych dla skrzatów lub innych grup wiekowych
możecie znaleźć w książce Terry Orlick: 'Cooperative sports and games book'.
Oto nasze propozycje. Większość gier i zabaw w izbie można zastosować na dworze lub
po niewielkich zmianach dostosować do tematu zbiórki.
Niektóre gry wymagają wyboru jednego dziecka z grupy_Do wyliczania możemy użyć praktycznie każdy rytmiczny wierszyk. Oto przykłady wyliczanek, które mogą wam w tym pomóc:
1. Ttąf. trąf Misia, Bella.
Misia, Kasia, Kan., Fa., Cela,
Misia A., Misia B.,
Misia, Kasia, Kon., Fa., Ce. (imiona dziewczynek)
Dzieci stoją w kole z wyciągniętymi do przodu dłońmi (tak jak do witania się). Dłonie są zwinięte w piąstki. Drużynowa prawą dłonią zwiniętą w piąstkę dotyka z góry rąk dzieci w rytm rymu. Na kogo wypadnie "Ce" chowa ostatnio dotkniętą rękę za siebie, kto schowa obie ręce do tyłu odpada z wyliczanki.
2. Entliczek, pentliczek, zielony stoliczek,
Na kogo wypadnie, na tego bęc!
Drużynowa odlicza wskakując na poszczególne dzieci palcem. Ostatnie odpada z wyliczanki.
Gry i zabawy w izbie
Lepienie bałwana w sali guziczki zimowe.
Sala powinna być pozbawiona sprzętów, może być korytarz w szkole lub sala gimnastyczna. Dzieci tworzą koło trzymając się za ręce. Koło posuwa się w jednym kierunku, w taki sposób, że cały czas styka się (plecami) w jednym miejscu ze ścianą. Po okrążeniu sali można zacząć toczyć następną kulę z utrudnieniem: dzieci schwycą się w kole skrzyżowanymi rękami. Trzecią 'kulę' mogą 'ulepić' trzymając się za kolana czy kostki. Po "ulepieniu" każdą kulę gromadka przenosi i ustawia, jedną na drugiej.
Pół serduszka (guziczek dowolny. Walentynki).
Wycinamy z czerwonego papieru serduszka i rozcinamy je wzdłuż osi symetrii. Na obu częściach przylepiamy taki sam obrazek. Dzieci skaczą po sali w rytm muzyki i kiedy muzyka milknie muszą szybko znaleźć swego partnera. Zabawę można powtórzyć kilka razy pamiętając o wymianie połówek serduszka między dziećmi.
Balansowanie plażowej piłki pomiędzy głowami dwojga dzieci, w rytmie muzyki.
Balonik (guziczek "Pajacyk").
Dzieci trzymają się w kole za rączki i podchodzą wszystkie do środka koła. Następnie powtarzając z drużynową podany wierszyk cofają się -koło rośnie. Na zakończenie balon -koło pęka i dzieci puszczając ręce 'upadają' na podłogę. Zabawę można prowadzić z użyciem spadochronu.
'Baloniku nasz malutki,
rośnij duży, okrąglutki.
Balon rośnie że aż strach,
Przebrał miarę, no i trach! t!'
Mucha
Dzieci w kole trzymają się za ręce, drużynowa w środku. Podchodzą do środka koła,
ściskając drużynową i śpiewają:
"Wchodzi mucha na ścianę, na ścianę, na ścianę
W chodzi mucha na ścianę, na ścianę, bęc!"
Wracając do tylu zmieniają wierszyk:
"Schodzi mucha ze ściany, ze ściany, ze ściany,
Schodzi mucha ze ściany, ze ściany, bęc!"
Karuzela (guziczek "Pajacyk").
Zabawę można prowadzić z użyciem spadochronu.
Piosenka nagrana jest na taśmie 'Skrzatowe guziczki', dostępnej w naszej składnicy.
'Chłopcy, dziewczęta, dalej śpieszmy się.
Karuzela czeka, wzywa nas z daleka.
Starsi już poszli, młodsi jeszcze nie.
(do tej pory dzieci wysuwają na zmianę nogi do przodu, dotykając podłogi palcami, trzymają się za ręce tworząc koło) (wszyscy w kole podskakują, od # powtarzamy 2x) (Dzieci podskakując posuwają się w prawo, a za drugim razem w lewo).
#Hej hopsa sa
Jak ona szybko mknie.
Hej dalej, dalej do zabawy.. spieszmy się.
Ciuciubabka
Dzieci stoją w kole. Jedno z dzieci stoi z zawiązanymi oczami w środku, drużynowa przy
nim. Drużynowa zaczyna obracać dziecko wkoło jego osi, inne dzieci odpowiadają drużynowej.
(Dr.): Babaciu, babciu naczym stoisz?
(Skrz.): Na beczce!
(Dr.): A co w tej beczce?
(Skrz.): Kwas!
(wszyscy): Babciu, babciu -ganiaj nas!
Tutaj wszyscy zaczynają unikać "babci", a ona stara się kogoś złapać.
Flet (dzwonek) - czarodziej (guziczek "Halloween" samolot itp .)
Zabawa polega na tym, że dzieci biegają po sali w rytm muzyki i naśladują na przykład lot samolotu. Na dźwięk fletu (dzwonka) stają nieruchomo i cicho (jest to dobry sposób na opanowanie rozbawionej i zbyt głośnej gromadki).
Śmieszne kosteczki (guziczek "Piesek")
Dzieci bawią się parami. Zabawa polega na tym, że drużynowa prosi dzieci aby np: dotknęły łokci drugiego dziecka swoimi łokciami, kolan kolanami, czy ucha uchem. Starsze dzieci mogą czasami wykonać drugie połączenie nie puszczając pierwszego. Uwaga, można się naprawdę zasupłać!
Uścisk misia (guziczek "Miś").
Dzieci obejmują się rękoma w parach i ściskają się tak długo jak długo starczy im powietrza do mruczenia jak miś. Gdy skończy im się powietrze szukają sobie nowego "misia" i zabawa się powtarza.
Aerobik -Ruch i ćwiczenia w rytm muzyki.
O czym mówi muzyka (guziczek "Muzykant"). opowiadanie o tym co słyszeli harcerze czy odkrywcy Ameryki kiedy odkryli nowy lad).
Wybieramy jeden z dysków z serii "Nature quesf'. Dyski te zawierają nagranie głosów z natury, po którym następuje nagranie muzyczne. Dzieci leżą z zamkniętymi oczyma na podłodze i drużynowa opowiada spokojnym głosem co słyszą i co odczuwają. W ten sposób rozbudza wyobraźnię dzieci. Gdy rozpoczyna się ma granie muzyczne dzieci wstają i słuchając w dalszym ciągu co opowiada drużynowa rozpoczynają taniec kaczuszek w wodzie, indiański taniec czy wędrówkę wilków przez las.
Wspólne kolorowanie lub wyklejanie (każdy guziczek) dużego rysunku czy kształtu przez wszystkie skrzaty w gromadce.
Grzybki (guziczek "Jesień", "Pani Wiosna") -gra zręcznościowa.
Dzieci siadają po dwoje w siadzie płaskim stykając się plecami. Splatają z tyłu ręce ugięte w łokciach i na dany znak starają się wstać tak aby nie puścić rąk. Zabawę można utrudnić: cała gromadka siada w kole plecami do środka, splata ręce i stara się powstać.
Zabawa piórkiem (guziczek "Ptaszek") -gra zręcznościowa.
Zabawa polega na jak najdłuższym utrzymaniu piórka w powietrzu. Można dmuchać, poruszać powietrze rękoma itp., ale nie wolno dotknąć piórka. Skrzaty mogą bawić się w 2-4 osobowych grupach lub całą gromadką. Zmieniając nieco zasady możemy do gry wykorzystać balonik.
Król Lul
Wybranego króla sadzamy na krześle, reszta dzieci naradza się co będą pokazywać. Gdy są gotowe stają przed królem i mówią:
Dzień dobry ci królu Lulu!
król: Dzień dobry wam dzieci kmieci!
Gdzeście byli?
dzieci: W lesie.
król: A coście robili?
Dzieci pokazują co robiły a król chodzi pomiędzy nimi i ma odgadnąć jaką czynność
naśladują.
Jeżeli nie zgadnie siada z powrotem na krześle a pozostałe skrzaty wymyślają nową zagadkę. Jeżeli król odgadnie skrzaty otaczają go kołem i trzymając się za ręce krążą wokół króla i powtarzają:
Tatuś daje jeść,
Mama daje pić,
a ty królu idź już, idź!
Dzieci zatrzymują się i król wybiera swego następcę. Zabawa powtarza się przed nowym
królem.
Stary niedźwiedź mocno śpi
Dziecko "niedźwiedź" siedzi w środku koła i udaje, że śpi. Pozostali tworzą koło i podają
sobie ręce, posuwając się w kole śpiewają lub mówią:
Stary niedźwiedź mocno śpi, (przykucają)
(cicho) stary niedźwiedź mocno śpi. (przykucają)
My się go boimy, na palcach chodzimy
Jak się zbudzi to nas zje, (przykucają)
Jak się zbudzi to nas zje. (przykucają)
Pierwsza godzina niedźwiedź śpi,
Druga godzina niedźwiedź chrapie,
(głosno) Trzecia godzina niedźwiedź łapie!!! (rozbiegają się po sali)
"Niedźwiedź" goni inne skrzaty -dziecko schwytane, czy dotknięte przez "niedźwiedzia" wchodzi do koła i zabawa się powtarza.
"Mało nas do pieczenia chleba"
Dwoje dzieci stoi w kole utworzonym przez resztę gromadki i trzymają się za ręce.
Dzieci w obu kołach zaczynają się posuwać w przeciwnych kierunkach i śpiewają:
Mało nas, mało nas do pieczenia chleba,
Tylko nam, tylko nam Ciebie tu potrzeba!
Teraz dziecko ze środka wybiera jednego skrzata z zewnętrznego koła i zabawa się powtarza. Kiedy mamy zbyt dużo dzieci w środkowym kole możemy zabawę zakończyć lub toczyć ją dalej zmieniając rymowankę:
Dużo nas, dużo nas do pieczenia chleba,
Tylko nam, tylko nam Ciebie tu nie trzeba.
Dzieci kolejno odchodzą do zewnętrznego koła.
"Ojciec Wergiliusz"
Zabawa w kole. Dzieci śpiewają:
Ojciec Wergiliusz uczył dzieci swoje,
a miał ich wszystkich sto dwadzieścia troje.
Hejże dzieci hejże ha, hejże ha, hejże ha.
Róbcie wszystko to co ja, to co ja!
Tutaj pokazujemy jakąś czynność, którą wszystkie dzieci w kole będą się starały powtórzyć.
Słowo "ja" można zastąpić imieniem któregoś dziecka (wybiera drużynowa) i wtedy to dziecko wymyśla co inni będą pokazywać, zabawę kończy oryginalny rym i drużynowa.
"Uciekaj myszko do dziury..."
Zabawa w kole. Ucząc dzieci tej zabawy musimy wytłumaczyć im dokładnie (i pokazać) na czym ona polega. Dzieci stoją w kole trzymając się za ręce, na zewnątrz koła stoi "kot", w środku koła jest "myszka". Dzieci w kole podnoszą ręce tworząc "bramę" lub opuszczające i "brama" się zamyka. Przez ten otwór wpuszczają one "kota" lub "myszkę", mogą też zamknąć drogę i uniemożliwić ucieczkę lub pogoń. Gdy "myszka" jest złapana wybieramy nowe dzieci i zabawa się powtarza. Kiedy dzieci dobrze grę poznają możemy mieć dwie pary dzieci jednocześnie. Dzieci bawiąc się w tą grę są bardzo zajęte toczącą się akcją, stąd sugerowałabym, aby nauczyć je słów piosenki zanim tę zabawę wprowadzimy w całości.
A oto słowa:
Uciekaj myszko do dziury,
Niech cię nie złapie kot Bury,
bo jak cię nie złapie kot Bury,
To cię obedrze ze skóry.
"Chodzi lisek koło drogi"
Zabawa w kole. Dzieci siedzą po turecku tak, żeby ich kolana stykały się. Jedno z dzieci
chodzi na zewnątrz koła, inni mówią:
Chodzi lisek koło drogi,
Nie ma płaszcza, jest ubogi.
Kogo łapką przyodzieje
Ten się nawet nie spodzieje!
Teraz chodzący dotyka głowy jednego ze skrzatów i zaczyna uciekać, biegnąc po obwodzie koła. Siedzący skrzat podrywa się i stara się "lisa" złapać. "Lis" biegnie do miejsca ("mieszkania") skrzata i siada w jego miejsce. Skrzat staje się nowym lisem i zabawa toczy się dalej. Jeżeli skrzat dogoni i złapie "lisa" może wrócić na swoje miejsce a lis szuka kogoś innego komu zechce zająć dom. Zabawa toczy się dalej.
Proszę zwrócić uwagę aby nic nie wystawało na zewnątrz koła (ręce) i aby nie było w pobliżu żadnych przedmiotów, o które biegnące dziecko mogłoby się rozbić.
"Gąski, gąski do domu..."
Jeden skrzat. "pasterka" (z drużynową do podpowiadania pytań) stoi przy ścianie, dwoje dzieci w środku sali -"wilki", reszta gromadki -"gąski" (z przyboczną do podpowiadania) pod przeciwległą ścianą.
Pasterka: Gąski, gąski do domu!
Gąski: Boimy się!
Pasterka: A czego!
Gąski: Wilka złego!
Pasterka: A gdzie on jest!
Gąski: Pod płotem!
Pasterka: Co pije!
Gąski: Pomyje! (woda po zmywaniu naczyń)
Pasterka: Co gryzie!
Gąski: Kosteczki!
Pasterka: Hola gąski do mateczki!
Gąski starają się przebiec do pasterki, a wilki usiłujące schwycić. Schwycone gąski stają się wilkami. Zabawa toczy się dalej.
"Raz dwa trzy Baba Jaga patrzv..."
Jeden skrzat ~ "Baba Jaga" (z drużynową do podpowiadania pytań) stoi przy jednej ścianie, reszta gromadki (z przyboczną do podpowiadania) pod przeciwległą ścianą. Baba Jaga odwraca się twarzą do ściany i woła:
"Raz, dwa, trzy -Baba Jaga patrzy!"
W tym czasie inne dzieci biegną aby Babę Jagę złapać. Kiedy Baba Jaga powie swój rym, odwraca się. Wtedy pozostałe skrzaty nie powinny się ruszać. Kto się poruszy -Baba Jaga odeśle go na miejsce startu. Ta sama Baba Jaga dotąd powtarza grę aż jedno z dzieci ją złapie i samo zostanie Babą Jagą.
"Ciepło - zimno".
Jedno z dzieci wychodzi z sali. Drużynowa chowa jakiś umówiony przedmiot (związany z tematem zbiórki) tak, żeby wszystkie dzieci widziały gdzie jest. Dziecko, które było na zewnątrz wraca i stara się znaleźć schowany przedmiot. Reszta gromadki pomaga jej mówiąc "zimno, zimno!" gdy przedmiot jest daleko, "ciepło, ciepło!" gdy dziecko idzie w dobrym kierunku lub "gorąco, gorąco!" gdy jest w pobliżu ukrytego przedmiotu. Po odnalezieniu dziecko chowa umówiony przedmiot dla następnego skrzata i zabawa toczy się dalej.
Kwoka i pisklęta
Jedno z dzieci wychodzi z sali. Pozostałe dzieci siadają w rzędzie tak aby wchodzący nie widział ich twarzy. Drużynowa wybiera jedno z dzieci aby było "kurczaczkiem" i przypomina innym, że muszą patrzeć prosto, a nie na tą osobę w czasie zabawy, bo odgadujący domyśli się gdzie kurczaczek siedzi. Dziecko z zewnątrz wraca do sali i drużynowa prosi głośno:
'Kurczaczek zapiszczy!"
Dziecko wybrane na kurczaczka odzywa się cicho: "Pi!"
Drużynowa może kilka razy poprosić kurczaczka o głos. Po odgadnięciu kto był kurczaczkiem siedzące dziecko wychodzi i drużynowa wybiera nowego kurczaczka.
Walka kogutów
Dzieci dobierają się parami, krzyżują ręce na klatce piersiowej i kucają. W kuckach
podskakują zderzając się i odpychając splecionymi rękoma.
Jest to zabawa zręcznościowa i zdarza się, że dziecko może przewrócić się na siedzenie. Drużynowa powinna przerwać grę jeżeli dzieci zaczęłyby bawić się zbyt agresywnie.
"Pomidor"
Dzieci siedzą w półkolu, drużynowa zadaje im różne pytania, na które jest jedna odpowiedź: "Pomidor". Jak dziecko roześmieje się przy odpowiedzi daje fanta, który później będzie mogło wykupić na przykład przez zaśpiewanie piosenki, powiedzenie zagadki czy czegoś
miłego swojej koleżance.
"Głowa - ogon"
Gromadka ustawia się w jednej linii i wszyscy łapią dziecko z przodu w pasie. Na dany znak głowa stara się złapać ogon, który usiłuje uciec. Gąsienica nie może się przy tym rozerwać. Uwaga: można się łatwo przewrócić.
"Zapoznajmy się"
Dzieci siedzą w kółeczku. Rzucając do siebie woreczek z grochem lub piłkę wykrzykują imię. Gdy zapoznają się lepiej można dodać drugi woreczek.
Gry i zabawy na powietrzu
"Domki do wynajęcia"
Drużynowa rysuje kredą na chodniku o jedno koło mniej niż jest uczestników zabawy.
Dzieci wchodzą do komórek, a ten, który pozostał zaczyna chodzić pomiędzy domkami i pyta:
Czy są domki do wynajęcia?
Zwykle otrzyma odpowiedź, że nie -idzie zatem dalej szukać. W tym czasie inne dzieci wymijają się domkami. Jeżeli szukający nie jest gapą ~ wskoczy do przez chwilkę wolnego domku i kto inny zaczyna szukać nowego miejsca.
Gra w kolanko
Dzieci stoją kołem. Drużynowa rzuca piłkę do dzieci - które nie złapie klęka na kolano,
lub za drugim razem na oba. Gdy klęczy i złapie piłkę może znowu wstać.
"Hali halo!"
Dzieci stoją w luźnym szyku. Dziecko, które ma piłkę woła: "Hali halo -Ania!" Rzuca piłkę w górę i wszystkie dzieci starają się odbiec. Ania łapie piłkę i krzyczy "Stój!" Wszyscy zatrzymują się. Ania może zrobić trzy słoniowe skoki w kierunku dziecka, które ją wywołało. Dziecko wywołujące robi koszyczek z rąk (ręce splecione palcami i wyciągnięte do przodu) i Ania próbuje w niego wcelować. Gdy wceluje -wywołuje inne dziecko, gdy nie -piłka wraca do poprzednika i gra toczy się dalej.
Piłka nożna.
Zabawy ze spadochronem, prześcieradłem lub kocem.
Dzieci stoją wokoło rozciągniętego spadochronu, trzymają jego brzeg w rękach.
1. Na wierzchu kładziemy lekką piłkę. Cała grupa podrzuca piłkę do góry poruszając spadochron i stara się ją złapać.
2. Wszystkie dzieci trzymają spadochron za brzeg. Drużynowa mówi imiona dwojga dzieci i gromadka podnosi wysoko spadochron. W tym czasie wymienione dzieci zamieniają się miejscami. Kiedy spadochron opadnie drużynowa wybiera następną parę.
Gry ze skakanka.
Klasy: Dzieci skaczą następujące klasy (bez zatrzymywania się):
Zaczynamy zabawę skacząc do przodu.
klasa I:
5 skoków biegowych
4 skoki na obu nogach
3 skoki na lewej nodze
2 na prawej nodze
1 z nogami skrzyżowanymi
klasa II:
4 skoki na obu nogach
3 skoki na lewej nodze
2 na prawej nodze
1 z nogami skrzyżowanymi
klasa III zaczyna się od 3 skoków na lewej nodze i tak dalej.
Dalej wykonujemy takie same skoki po 5, po 4, po 3, po 2 i pol.
Dalsze klasy zaczynamy w tej samej kolejności tyle, że skaczemy do tyłu.
Klasy tak samo jak poprzednio z tą różnicą, że skakankę trzymają i kręcą 2 inne skrzaty.
Skakankę składamy na pół robiąc luźną pętlę, którą zakładamy na prawą nogę. Dziecko stara się poruszyć skakankę kolistym ruchem i przeskoczyć drugą nogą.
Szczur.
Drużynowa stoi w środku koła utworzonego przez dzieci, trzyma w ręce skakankę za
jeden koniec. Drugi koniec skakanki leży na ziemi. Drużynowa obraca się wkoło własnej osi trzymając skakankę nisko nad ziemią. Skrzaty starają się przeskoczyć.
Skakanie z użyciem gumy.
Do zabawy potrzebujemy ok. 3 metrów gumy szerokości l cm. Oba końce gumy wiążemy razem. Guma może być trzymana na nogach 2 lub 3 skrzatów. Jedno dziecko w tym czasie gra. Stopnie trudności: skaczemy jednym sposobem, guma przemieszcza się następująco: kostki, kolana, łuda, pas (jeśli ktoś zdoła). Możemy na gumę naskakiwać, wskakiwać do środka, zabierać jedną stronę gumy przeskakując przez drugą. Możemy na gumę nadepnąć, ale nie wolno dotykać jej rękoma. Użyjcie wyobraźni.
Poszukiwanie jesieni (wiosny).
Poszukujemy pierwszych kolorowych liści lub kwiatków. Zbieramy kasztany, szyszki do
majsterkowania.
Polowanie na jajka wielkanocne.
Przed zbiórką drużynowa ukrywa czekoladowe .jajka w trawie i drzewach gdzie będziemy polować. Dzieci szukają wspólnie jajek i zbierające do koszyka. Na koniec zbiórki mogące zabrać do domu (uwaga na alergie).
Lepienie bałwana na dworze guziczki zimowe.
Dzieci w 2-3 osobowych zespołach toczą 3 kule i następnie budują z nich bałwana, z pomocą drużynowej i przybocznej.
Tropienie śladów zwierząt.
Poszukujemy śladów różnych zwierząt na śniegu. Możemy też odnaleźć po śladach
ukrytą przyboczną (obmyślcie co skrzaty po drodze mogłyby spotkać jako zadania).
Olimpiadv skrzatowe
Do tej pory pisałam, że nie polecamy elementu konkurencji w pracy ze skrzatami i doprawdy jest tyle zabaw, że skrzaty mogą się doskonale bawić bez konkurowania ze sobą. Gdyby jednak ktoś wpadł na pomysł olimpiady pamiętąjmy, że nagrody dostają wszystkie skrzaty.
Każdą znaną nam sztafetę możemy tak zmienić aby nie było elementu konkurencji. Najprostszym na to sposobem jest wykonanie sztafety bez dzielenia gromadki na dwa zespoły bawią się wszyscy i celem zabawy staje się opanowanie nowej umiejętności.
Jest wyraźna różnica w powiedzeniu przy /)przątaniu sali po zbiórce:
"zobaczę kto zbierze najwięcej papierków..." (kto będzie leps'zy)
a
"zobaczę jak szybko potrafimy razem pozbierać papierki z podłogi " (jak dobrze zrobimy to razem).
Sztafety: z wodą, z jajkiem, z dynią, z szarfą, z piłką, bieg z przeszkodami, rzut do celu (piłeczką lub śnieżkami), przeciąganie liny itp.
3. Bajeczka (10-15 min.)
Ludzie poprzez opowiadanie różnych historii od dawna przekazywali wiele nauk o życiu,
uczyli w ten sposób młodsze pokolenie. Dzieci uwielbiają słuchać.
Oto co należy wsiąść pod uwagę aby opowiadana bajka stała się interesująca:
o wybierz opowiadanie, które jest interesujące dla ciebie
o historyjka powinna być prosta, z niezbyt dużą ilością postaci w niej występujących.
o po krótkim opisie gdzie się historia rozgrywa wprowadź postać główną
o historyjka powinna mieć znaczące zakończenie (np. morał) lub powinna być doprowadzona do punktu kulminacyjnego i dzieci powinny ją dokończyć
o nie martw się o zapomniane szczegóły, jeżeli są ważne możesz je dodać później
o jeśli zapomnisz o czym właśnie mówiłaś zapytaj dzieci: "Co wam przed chwilą opowiadałam?", "Co się stało w naszej historyjce?" ~ dzieci ci podpowiedzą
o mów wolno i dosyć głośno, zmieniaj intonację głosu, wyraz twarzy, położenie rąk
o patrz na dzieci, ich reakcja pomoże ci w opowiadaniu
o możesz przynieść na spotkanie przedmioty występujące w opowiadaniu lub kukiełki
o pozwól skrzatom opowiedzieć historię (każdy może dodać jedno zdanie do opowiadania, może opowiedzieć co się wydarzyło patrząc na przyniesione obrazki)
Bajeczka może być poprzedzona specjalną piosenką (np. "Z popielnika na Wojtusia...") będącą dla skrzatów znakiem, że trzeba usiąść w kółeczku i posłuchać bajeczki.
Gdy bajeczka jest zbyt długa możemy ją na chwilę przerwać i poprosić dzieci aby pokazały jak śnieżynki tańczą na wietrze, gdy akurat opowiadamy historyjkę zimową. Możemy w czasie opowiadania zabawić się z dziećmi w teatrzyk pantomimy (opowiadamy a dzieci naśladują to o czym jest mowa).
4. Pląsy skrzatowe (10 min.)
Omówione są w punkcie 5.
5. Nauka nowych piosenek (10 min.)
Wiele drużynowych nie lubi zbytnio śpiewania, zwłaszcza gdy uważają, że "słoń nadepnął im na ucho".
Jak twierdzą nauczyciele z Yamaha Music School dzieci w wieku skrzatowym nie mają dobrze rozwiniętego poczucia rytmu i słuchu. W tym wieku rozwijają się one bardzo gwałtownie pod tym względem. Stąd skrzaty dużo łatwiej nauczą się śpiewać z podkładem muzycznym. Gdziekolwiek jest to możliwe drużynowa powinna używać instrumentu muzycznego a jeśli jest to niemożliwe powinna starać się używać nagrania piosenek skrzatowych, zwłaszcza gdy zalicza siebie do kategorii, o której wspomniałam na początku.
Zanim drużynowa zacznie uczyć dzieci nowej piosenki czy pląsu powinna sama dobrze się ich nauczyć. Skrzaty łatwiej zapamiętają piosenkę jeśli będąją śpiewały z ruchem. Drużynowa powinna więc opracować ruchy do słów piosenki i dobrze je znać zanim przystąpi do uczenia gromadki. W czasie śpiewania (lub innych zabaw) drużynowa powinna zachęcać skrzaty do wyraźnego, głośnego śpiewu gdyż mają one tencję od śpiewania coraz ciszej, tak że w końcu nikogo nie słychać a nam chodzi przecież o to, żeby dzieci mówiły po polsku.
Skrzaty powinny na zbiórce śpiewać tak dużo jak jest to możliwe. Powinny też mieć możliwość uczestniczenia w innych zajęciach muzycznych.
6. Sprawdzenie obecności (10 -15 min.)
Jest to dobra chwila aby dostrzec każdego skrzata z osobna, porozmawiać z nim chwilę
czy dać mu możliwość pokazać co zrobił w czasie majsterkowania.
Sposób sprawdzenia obecności powinien się wiązać z tematem zbiórki. Oto kilka
sugestii:
na zbiórce poświęconej samolotom każdy wyczytany skrzat może pokazać jak lata samolot okrążając siedzące w kółeczku koleżanki. Dzieci mogą też pokazywać na migi co robią lub kim są a inni mogą odgadywać.
starsze skrzaty opowiadają młodszym co zobaczyły na spotkaniu zuchów lub co będą robiły kiedy zostaną zuchami.
każdy skrzat mówi co lubi najbardziej w posiadaniu przyjaciół w harcerstwie.
Co byś powiedział/la koleżance należącej do kanadyjskich "Sparks" lub amerykańskich
"Daisies" gdybyś je spotkał/la (dobry temat na Dzień Myśli Braterskiej).
Polska -Skrzaty USA -Daisies
Kanada -Sparks Great Britain -Rainbows
lndia -Bluebirds New Zeland -Pippins
Australia -Gumnuts
porównywanie co jest takie samo albo inne między dziećmi, liśćmi, kwiatami zwrócenie uwagi na ich piękno mimo to, że są inne
opowiadamy dzieciom opowiadanie bez zakończenia i dzieci wymyślają jaki może być koniec historii, co na tym miejscu zrobił by chłopiec czy dziewczynka na koniec podajemy zakończenie historii lub mówimy jak powinniśmy się zachować.
opowiadanie co widziała pod szkłem powiększającym (owady) w mrowisku
przynosimy na zbiórkę różne szczotki -jedno dziecko na migi pokazuje, którą z nich używa inne odgadują.
przynosimy różne niebezpieczne przedmioty z domu -dzieci mówią czego by nie dotykały, jak zachowywały by się gdyby musiały je przenieść.
każdy pokazuje na obrazku niebezpieczne miejsca w domu, mówi dlaczego
rozpoznawanie znaków ostrzegawczych na produktach domowych j w sąsiedztwie domu
podanie swojego telefonu, imienia rodziców lub drużynowej, adresu.
mówią jak się zachować w czasie pożaru (przeprowadzić przed tym ćwiczenia)
odgadywanie, które zwierzęta poruszają się w wodzie, powietrzu czy na lądzie (ktoś inny pokazuje na migi)
zasady bezpieczeństwa nad wodą
prawidłowe zakładanie bandaża z przylepcem
co zrobić jak leci krew z nosa
jak się zachować w czasie niebezpieczeństwa, kogo prosić o pomoc w razie zagubienia (matka z dzieckiem, policjant, kasjerka w sklepie)
nazywanie różnych części ciała
jak dbam o siebie (mycie, czesanie, sen itp; można połączyć z guziczkiem "Kotek")
kiedy będę starsza, kiedy będę miała 7 lat, kiedy byłam młodsza...
zaproszeni rodzice opowiadają co robią w pracy -skrzaty odgadują kto kim jest
puszczamy lub nucimy kawałek muzyki i skrzat po nas powtarza
każdy odnajduje inny kształt w izbie (stół -prostokąt)
skrzat robi minę inne dziecko (lub grupa) nazywa uczucie jakie ukazuje buzia.
Pomyślcie nad innymi pomysłami.
7. Majsterkowanie (20 -30 min.)
Majsterkowanie kształci w dzieciach obowiązkowość, wytrwałość i dokładność.
"Niedokończony przedmiot woła do twórcy: musisz mnie dokończyć, przedmiot źle zrobiony krzyczy: popraw mnie! Z chwilą gdy istnieje wewnętrzny nakaz, zaistniało poczucie obowiązku". (A. Krzemiński "W kręgu rady:")
Dzieci w wieku skrzatowym rysują lub wykonują głównie przedmioty schematyczne. Taki przedmiot nie musi być koniecznie do orginału podobny, ma znaczenie umowne. Cztery zapałki, dwa kasztany -jest koń. Nie szkodzi, że ma okrągłą głowę i nie ma ogona -dziecko wie co to jest.
Majsterkowanie, zwłaszcza dla dzieci młodszych, powinno być proste i związane z tematem zbiórki. Zajęcia praktyczne pomagają w zapamiętaniu wiadomości przekazywanych przez drużynową.
Majsterkowanie niestety (a może na szczęście) nie da się zaimprowizować na zbiórce (jak np. gra czy zabawa), musi być przygotowane przed zbiórką. Przyboczna (tak przyboczna) musi przygotować tyle kompletów do majsterkowania ile jest dzieci w gromadce plus dwa dla siebie. Jeden z kompletów wykorzysta w domu sprawdzając czy wszystko gra -nie ma nic bardziej zniechęcającego dla skrzata niż robota, która nie chce wyjść.
Na zbiórce, po rozdaniu materiałów dzieciom przyboczna pokazuje i objaśnia jak wyciąć, skleić czy wykonać poszczególne części (np.: to jest część na buzię, do niej przyklejamy oczy w ten sposób). Przyboczna sama wykonuje majsterkowanie, etapami, dając dzieciom dostateczną ilość czasu na wykonanie poszczególnych czynności (czekając może pomóc dzieciom, które tej pomocy potrzebują). Własnoręcznie wykonane majsterkowanie przyboczna może wymienić z chętnym skrzatem i umieścić jego majsterkowanie w kronice (oznaczyć imieniem) lub użyć do dekoracji sali. Majsterkowanie powinno mieć jakiś cel i jeżeli wykonujemy samolot -dajmy dzieciom czas aby mogły go puścić, dekoracje na choinkę umieśćmy na drzewku.
Skrzaty mogą rysować, malować, sklejać z elementów przygotowanych przez przyboczną lub wydartych paluszkami z kolorowego papieru (starajmy się dawać dzieciom nożyczki z okrągłymi końcówkami ze względu na bezpieczeństwo), odrysowywać. Nie zapominajmy o możliwości użycia do majsterkowania materiałów z natury (szyszki, liście, kasztany, warzywa, owoce itp.) lub przeznaczonych do przeróbki (rolki od papieru, pudełka po margarynie itp.). Dobrym pomysłem jest wycięcie jakiegoś zdjęcia z gazety -skrzaty przykleją go do papieru i narysują coś swojego pomysłu w koło.
Co powiecie o odrysowaniu konturu skrzata na dużym kawałku szarego papieru? Dzieci mogłyby pokolorować te "postaci" w parach. Później mogą mówić czym jeden skrzat różni się od drugiego, co jest takie samo, możemy używać tych "postaci" do dekorowania sali na skrzatowe uroczystości i w końcu roku możemy rozdać te rysunki po uprzednim sprawdzeniu ile kto urósł i domalowaniu otrzymanych odznak.
Dużo zadowolenia daje skrzatom samodzielne majsterkowanie lub majsterkowanie grupowe. Przynosimy wtedy na zbiórkę wszelkie materiały jakie możemy znaleźć. Na koniec zbiórki" kiedy skrzaty dobrze znającej temat" objaśniamy dzieciom jaki jest temat ich pracy, mc) wiemy też, że mogą użyć wszystkie materiały jakie drużynowa przyniosła. Po zakończeniu pracy możemy porozmawiać z dziećmi o tym co zrobiły. Stosując tą metodę drużynowa może się wiele dowiedzieć o dziecku.
Jeszcze innym pomysłem jest grupowe rysowanie kolorową kredą na chodniku. Przykłady majsterkowania możemy znaleźć w książce "Skrzaty".
Inne sugestie dotyczące majsterkowania:
chwal raczej a nie krytykuj tego co zrobiono
daj dzieciom możliwość eksperymentowania i robienia rzeczy po swojemu
Unikaj "artystycznych klonów" -jeżeli przyboczna przygotuje identyczne majsterkowanie dla wszystkich, jedyną osobą okazującą pomysłowość jest wykonawca gotowych elementów
jeżeli dzieci nie mogą same czegoś wykonać to majsterkowanie jest dla nich nieodpowiednie (zbyt trudne)
nigdy nie porównuj majstrowania dwojga dzieci -każde jest jedyne i unikalne.
Przepisy:
Plastelina:
250 mI (l filiżanka) mąki
125 mI (1/2 filiżanki) soli
75 mI (1/3 filiżanki) wody
Zmieszać mąkę z solą i połączyć z wodą. Przechowywać w plastikowej torebce. Można
dodać barwnik spożywczy.
Farby do malowania palcami I:
125 mI mąki
250 mI mąki kukurydzianej
625 mi wody
5 mI gliceryny (dostępna w aptece)
Zmieszać obie mąki i połączyć z wodą i gotować mieszając, na wolnym ognili, aż zawartość stanie się przezroczysta. Ostudzić, dodać barwnik spożywczy i glicerynę (zapobiega wysychaniu).
Farby do malowania palcami II:
500 mI zimnej wody
125 mI mąki kukurydzianej
barwnik spożywczy
Mąkę zmieszać z wodą, zagotować, nalać do małych pojemników i dodać barwnik, mieszać.
Klej
Mąka pszenna i zimna woda w proporcjach takich aby utworzyła pastę o konsystencji
gęstej śmietany.
8. Zakończenie ( 5 - 10 min.)
Zbiórkę kończymy obrzędowo, na każdej zbiórce tak samo. Jest to sygnałem, że czas iść do domu.
Czasami drużynowa może dać dzieciom proste zadanie do domu. Skrzat może zrobić coś dobrego potajemnie, jak "prawdziwy" skrzat: poustawia buty, poukłada czasopisma na stole, narysuje mamie kwiatek zupełnie bez okazji. Takie drobne "usługi" mogą być podstawą do zbierania sianka dobrych uczynków w okresie Bożego Narodzenia. Dobrze powiedzieć rodzicom na pierwszym zebraniu o tych tajemniczych dobrych uczynkach -kiedy rodzic je zauważy skrzaty będą chętniejsze do robienia ich.
Zwykle zakończenie zbiórki będzie wyglądało tak:
piosenka gromadki powinna wiązać się z jej nazwą i powinna być śpiewana przez gromadkę przy każdym spotkaniu czy uroczystości.
modlitwa
piosenka "Hej ho, hej ho do domu by się szło..."
okrzyk skrzatowy lub związany z tematem zbiórki każda gromadka może mieć również własny okrzyk gromadki, tajemnicze czy wesołe zawołanie gromadki.