ZAGADNIENIA DO ZALICZENIA PRZEDMIOTU
ERGONOMIA I BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY W BUDOWNICTWIE
1. Definicja ergonomii. Dyscyplina zajmująca się problematyką dostosowania warunków pracy do fizycznych i psychicznych możliwości człowieka oraz człowieka do warunków pracy. Cel: uzyskanie bezpieczeństwa i higieny pracy, przy maksymalnej wydajności.
2. Rodzaje ergonomii. Ergonomia koncepcyjna i ergonomia korekcyjna.
3. Zalety ergonomii. Poprawia się jakość naszego życia, żyjemy wygodniej, bezpieczniej, żyjemy prościej, żyjemy zdrowiej, znacznie poprawia się nasze samopoczucie, obniżamy koszty życia.
4. Przestrzeń pracy. Istotnym elementem dostosowania pracy do człowieka jest projektowanie prawidłowych stosunków przestrzennych na stanowisku pracy, tzn. zapewnienie człowiekowi pracy w dogodnym dla niego zasięgu rąk (obszar pracy) i w dogodnej pozycji ciała, tak aby mógł wykonywać ruchy swobodnie i bez zbytniego wysiłku.
5. Elementy stanowiska pracy. Stanowisko pracy składa się z następujących elementów:
zadania jakie ma do wykonania pracownik, urządzenia służące do wykonywania pracy, narzędzia ułatwiające wykonywanie pracy, przedmioty pracy czyli pracownik oraz materiały lub półwyroby przestrzeń, w której odbywa się praca.
6. Rozkład normalny w ergonomii. Rozkład normalny, zwany też rozkładem Gaussa - jeden z najważniejszych rozkładów prawdopodobieństwa. Odgrywa ważną rolę w statystycznym opisie zagadnień przyrodniczych, przemysłowych, medycznych, społecznych itp.
7. Sprawność biomechaniczna. To kombinacja mobilności (zakresu ruchu), stabilności (koordynacja aktywności mięśni), wytrzymałości, siły mięśniowej.
8. Wysokość robocza. Przyjmuje się, że wysokością roboczą jest zasięg pracy (ramion) przeciętnego człowieka
9. Mikroklimat. To warunki cieplne miejsca pracy człowieka. Wpływ szeroko pojętego mikroklimatu zarówno na samopoczucie pracownika, jak i jego sprawność (fizyczną i psychiczną), efektywność pracy, a także zdrowie jest znaczący.
10. Czynniki kształtujące mikroklimat. temperatura, wilgotność względna, prędkość ruchu, promieniowanie cieplne, ciśnienie atmosferyczne, ale także aktywność fizyczną, metabolizm czy parametry odzieży.
11. Mechanizmy termoregulacji. Utrzymanie stałej temperatury wewnętrznej ciała jest możliwe dzięki systemom termoregulacji, których działanie polega na dostosowaniu ilości ciepła wytwarzanego w organizmie w toku przemian metabolicznych i wymienionego z otoczeniem do potrzeb bilansu cieplnego ustroju, w różnych warunkach środowiska.
12. Fizyczne mechanizmy przepływu ciepła. Przewodzenie, konwekcja (unoszenie), promieniowanie, parowanie.
13. Górna granica przeżycia dla temperatury ciała człowieka. 44 C
14. Wilgotność powietrza. Wilgotność powietrza powinna być taka, aby nie powstawało uczucie suchości (wysychania śluzówek ust i nosa) i suchość skóry.
15. Czego efektem są ruchy powietrza. Ruch powietrza - jest spowodowany różnicą temperatur i ciśnienia mas powietrznych
16. Komfort cieplny. Jest wtedy, gdy w otoczeniu jest odpowiednia temperatura (mikroklimat).
17. Wskaźniki komfortu cieplnego zgodnie z normą ISO 7730. temperatura operatywna 20/24 temp. Powierzchni podłogi 19/26
18. Co to jest widzenie skotopowe, mezopowe, fotopowe.
Widzenie skotopowe - termin oznaczający pracę ludzkiego narządu wzroku w warunkach skrajnie niekorzystnych, czyli przy znikomej ilości światła.
Widzenie mezopowe - termin oznaczający pracę ludzkiego narządu wzroku w warunkach przejściowych, czyli przy niedostatecznej ilości światła.
Widzenie fotopowe - termin oznaczający pracę ludzkiego narządu wzroku w warunkach normalnych, czyli przy ilości światła wystarczającej do pełnego wykorzystania możliwości zmysłu wzroku.
19. Zjawiska akomodacji, adaptacji i konwergencji oka.
Akomodacja - zjawisko dostosowania się oka do oglądania przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach.
Adaptacja - Adaptacja pozwala oku widzieć przy różnych poziomach oświetlenia.
Konwergencja - jednoczesny ruch gałek ocznych ku linii pośrodkowej.
20. W czym wyrażamy strumień świetlny, światłość, natężenie oświetlenia.
Strumień świetlny - w lumenach (lmn), światłość - w kandelach (cd), natężenie oświetlenia - w luksach (E).
21. Od czego zależy luminacja. Zależy ona od natężenia oświetlenia na obserwowanym obiekcie, właściwości odbiciowych powierzchni obiektu, oraz od jego pola pozornej powierzchni świecącej.
22. Co to jest pole bezpośredniego otoczenia. Pas o szerokości co najmniej 0,5 m otaczający pole zadania wzrokowego, występujący w polu widzenia.
23. Co to jest pole zadania. Jest to część pola w miejscu pracy, gdzie wykonywane jest zadanie wzrokowe.
24. Kryteria projektowania oświetlenia. rozkład luminancji.
Kryterium projektowania oświetlenia: natężenie oświetlenia, olśnienie, kierunkowość światła, oddawanie barw i postrzeganie barwy Światła, migotanie, oświetlenie elektryczne uzupełniające
światło dzienne.
Rozkład luminancji: Luminancję powierzchni można określić w najprostszy sposób za pomocą jej współczynnika odbicia i natężenia oświetlenia na tej powierzchni.
25. Czynniki wpływające na proces widzenia.
26. Do czego prowadzi duża luminacja. Duża luminacja prowadzi do oślepiania i jest nieprzyjemna dla wzroku.
27. Skutki olśnienia. Przeszkadzające, przykre i oślepiające.
28. Obciążenie biomechaniczne i psychiczne.
Psychiczne: mobbing, przemęczenie, stres, monotonia, bezsenność.
Biomechaniczne: przeciążenia układu mięśniowego, przemęczenie, bóle głowy,
29. Czynniki wpływające na monotonię. złożoność, zmienność w czasie, powtarzalność,
ważność, dokładność, szybkość przebiegu danego zjawiska.
30. Cechy charakterystyczne obciążenia statycznego i dynamicznego.
Obciążenie statyczne, wywołujące długotrwałe napięcie mięśni, stanowi poważny czynnik zwiększający wysiłek fizyczny. Długotrwałe napięcie mięśnia, poprzez ucisk na naczynia krwionośne, utrudnia swobodny przepływ krwi, co z kolei zakłóca dostarczanie niezbędnych składników i usuwanie produktów przemiany materii. W tych warunkach ułatwiony jest rozwój zmęczenia. Powstaje poczucie dyskomfortu, aż do pojawienia się reakcji bólowych w napiętych mięśniach.
Przy obciążeniu dynamicznym wysiłek przebiega w warunkach ruchu, w związku z przemieszczaniem ciała ludzkiego lub jego części w przestrzeni. Zachodzi przy udziale izotonicznych skurczów mięśni, podczas których następuje skrócenie włókien - okresy skurczu i rozkurczu mięśni
31. Kiedy mamy do czynienia z monotypowością.
Kiedy praca wymaga udziału tylko pewnych grup mięśni, co powoduje ich szybkie zmęczenie. Dotyczy to prac silnie zmechanizowanych, np. przy taśmie produkcyjnej, obsłudze automatów, malowaniu.
32. Przyczyny wzrostu psychicznego obciążenia pracą. Monotonne i trudne zadania są częste, Praca często odbywa się pod presją, duża liczba konfliktów w pracy.
33. Czynniki zwiększające zmęczenie psychiczne. Pośpiech, stres, dezorientacja, drobne codzienne konflikty oraz piętrzące się problemy sprawiają, że tracimy energię i zdolność racjonalnego myślenia.
34. Co to jest obciążenie pracą. Obciążenie pracą może być spowodowane pracą mięśniową (obciążenie fizyczne) oraz (obciążenie psychiczne) - będące wynikiem zaangażowania uwagi i procesów myślowych oraz nerwowych - wynikające z samej pracy lub psychicznych i materialnych warunków pracy.
35. Do czego prowadzi długotrwałe zmęczenie. Brak koncentracji, spadek wydajności, senność, znużenie, złe samopoczucie.
36. Czym charakteryzuje się swobodna i wymuszona postawa ciała. Postawa swobodna zapewnia optymalną stabilność, wymaga minimalnego wysiłku mięśniowego do jego utrzymania,
Wymuszona postawa ciała powstaje np. na skutek niewygodnego miejsca pracy, długotrwałego prowadzenia samochodu, uprawiania pewnych rodzajów sportów tj. golf, hokej, żeglarstwo.
37. Przyczyny wymuszonej postawy ciała. Wymuszona postawa ciała powstająca np. na skutek niewygodnego miejsca pracy, długotrwałego prowadzenia samochodu, uprawiania pewnych rodzajów sportów tj. golf, hokej, żeglarstwo.
38. Co to są infradźwięki. fale dźwiękowe niesłyszalne dla człowieka, ponieważ ich częstotliwość jest za niska, aby odebrało je ludzkie ucho
39. Co to są ultradźwięki. fale dźwiękowe, których częstotliwość jest zbyt wysoka, aby usłyszał je człowiek.
40. Co to jest natężenie dźwięku. Jest to miara energii fali akustycznej, której jednostką jest W/m2.
41. Próg bólu dla hałasu. 130 dB.
42. Co to jest hałas. Dźwięki zazwyczaj o nadmiernym natężeniu w danym miejscu i czasie, odbierane jako: "bezcelowe, następnie uciążliwe, przykre, dokuczliwe, wreszcie szkodliwe”.
43. Poziomy ekspozycji hałasu. Definiowany jest jako równoważny (uśredniony energetycznie) poziom dźwięku A, [dB], wyznaczony dla czasu ekspozycji na hałas równego znormalizowanemu czasowi pracy (tj. dla 8-godzinnego dnia pracy lub tygodnia pracy).
44. Oddziaływanie hałasu na organizm człowieka. Hałas oddziałuje ujemnie na organ słuchu człowieka i ośrodkowy układ nerwowy; może nawet spowodować ostry lub przewlekły uraz akustyczny, któremu towarzyszy szereg reakcji obronnych o charakterze odruchowym.
45. Co uważamy za głęboki stopień ubytku słuchu. Osoby, które doznały głębokiego ubytku słuchu, nie są w stanie rozumieć mowy.
46. Sposoby redukcji hałasu. ocena ryzyka hałasu, na jej podstawie podjęcie działań mających na celu zapobieganie lub ograniczenie ryzyka, regularne monitorowanie i weryfikowanie skuteczności zastosowanych działań
47. Co to są drgania, do czego prowadzą. niskoczęstotliwościowe drgania akustyczne rozprzestrzeniające się w ośrodkach stałych i przekazywane do organizmu pracownika przez określoną część jego ciała będącą w bezpośrednim kontakcie z drgającym ośrodkiem.
Prowadzą do zmiany w układach: krążenia krwi, nerwowym, kostno-stawowym.
48. Metody ograniczania drgań. skracanie czasu narażenia na drgania w ciągu zmiany roboczej,
wydzielanie specjalnych pomieszczeń do odpoczynku, przesuwanie do pracy na innych stanowiskach osób szczególnie wrażliwych na działanie drgań, szkolenia pracowników w celu uświadomienia ich o występujących zagrożeniach powodowanych ekspozycją na drgania oraz w zakresie bezpiecznej obsługi maszyn i narzędzi.
49. Ocena ryzyka zawodowego. Jest to ocena, co w miejscu pracy może zaszkodzić lub wyrządzić krzywdę pracownikom. Dzięki niej można zweryfikować czy zastosowano wystarczające środki ograniczające lub eliminujące zagrożenia oraz określić, co należy jeszcze zrobić, aby do tego doprowadzić.
50. W jakiej grupie norm zostały ujęte zagadnienia zarządzania bhp. Normy dotyczące zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy zgodnie z OHSAS 18001.
51. Co to jest ryzyko zawodowe. Jest to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń (zagrożeń) związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty oraz ich skutków dla zdrowia lub życia pracowników w postaci chorób zawodowych i wypadków przy pracy.
52. Metoda pięciu kroków - metodologia. Krok 1: Zidentyfikuj zagrożenia. Krok 2: Ustal, kto może ulec wypadkowi lub zachorować. Krok 3: Oszacuj ryzyko zawodowe wynikające z zagrożeń
i oceń, czy zastosowane środki ochrony są właściwe oraz czy należy podjąć jeszcze jakieś działania w celu dalszego ograniczenia tego ryzyka. Krok 4: Udokumentuj wyniki. Krok 5: Okresowo dokonuj przeglądu oceny ryzyka zawodowego i weryfikuj ją, jeśli zaistnieje taka konieczność.
53. Na czym polega jeden z etapów metody pięciu kroków - identyfikacja zagrożeń.
Polega ona na przyjrzeniu się dokładnie swojemu miejscu pracy i temu, co mogłoby powodować wypadek lub niekorzystnie wpływać na zdrowie przebywających i pracujących tam osób. Można także zapytać o zdanie pracowników lub ich przedstawicieli. Mogą oni zauważyć rzeczy, które na pierwszy rzut oka nie wydają się oczywiste.
54. Dla kogo lub czego przeprowadzamy ocenę ryzyka zawodowego w przedsiębiorstwie.
Dla wszystkich osób, które chcą w skuteczny sposób zrealizować wynikający z wymagań prawa obowiązek oceny ryzyka zawodowego, Mogą z nich korzystać osoby odpowiedzialne za organizowanie i przeprowadzanie oceny ryzyka zawodowego w przedsiębiorstwie, w tym pracodawcy z małych przedsiębiorstw, a także specjaliści ds. bhp.
55. Do czego odnoszą się zagrożenia stwierdzone podczas przeglądu stanowisk pracy.
Zagrożenia stwierdzone podczas przeglądu stanowisk mogą odnosić się nie tylko do pracowników na tych stanowiskach, lecz także np. do pracowników, których stanowiska sąsiadują ze stanowiskami zagrożonymi, do pracowników technicznych naprawiających uszkodzone urządzenie, do osób sprzątających lub nawet gości, jeśli mają możliwość wstępu.
56. Na jakie grupy trzeba zwrócić szczególną uwagę podczas oceny ryzyka.
Podczas oceny ryzyka trzeba zwrócić szczególną uwagę na tych pracowników, dla których następstwa występujących zagrożeń mogą być szczególnie ciężkie (osoby zatrudnione przy pracach niebezpiecznych, kobiety ciężarne, młodociani i osoby niepełnosprawne).
57. Jak nazywamy margines zagrożeń, który pozostaje przy opracowywaniu oceny ryzyka zawodowego. Tzw. ryzyko resztkowe
58. Zgodnie z „Metodą pięciu kroków” (skala trójstopniowa) praca w danych warunkach może być wykonywana jeżeli oszacowane ryzyko jest. Małe lub średnie pod warunkiem podjęcia działań zaradczych
59. Co jest ogólnym celem oceny ryzyka zawodowego. Celem ustalenia ryzyka zawodowego jest określenie zagrożeń i ich poziomu a także wskazanie środków umożliwiających jego ograniczenie.
60. Na czym polega skuteczne zarządzanie bezpieczeństwem pracy.
Skuteczne zarządzanie polega na umiejętności zapobiegania i przewidywania niebezpieczeństw i problemów, a nie rozwiązywaniu ich kiedy już się pojawią.
61. Co zawiera plan BIOZ. Plan BIOZ zawiera: stronę tytułową, część opisową i część rysunkową.
62. Kto sporządza plan BIOZ. Obowiązek sporządzenia planu BIOZ należy do kierownika budowy.
63. Kiedy sporządzamy plan BIOZ.
PLAN BIOZ sporządza się w przypadku, gdy: Przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie będzie przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników, lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni.
64. Co to jest obiekt budowlany. Prawo budowlane rozumie przez obiekt budowlany:
budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami oraz obiekt małej architektury.
65. Co to jest budowla. Jest to każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury. Np. lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele.
66. Co to jest budynek. Obiekt budowlany trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty i dach.
67. Co to jest obiekt małej architektury. Zespół niewielkich obiektów budowlanych, wznoszonych w ramach zagospodarowania terenu (działki budowlanej pod budownictwo jednorodzinne, wielorodzinne, miast, osiedli, zakładów pracy, parków, ogrodów itp.).Np. :
- obiekty kultu religijnego, takie jak: kapliczka, krzyż przydrożny, figura
68. Cecha charakterystyczna remontu.
Cechą charakterystyczną remontu jest odtworzenie stanu pierwotnego, stąd nie mogą być uznane za remont roboty budowlane, w wyniku których powstają nowe elementy. Nie stanowi remontu wybudowanie zamiast dotychczasowego obiektu budowlanego - obiektu budowlanego o takiej samej kubaturze lecz o zmienionym zasadniczo usytuowaniu na działce.
69. Uczestnicy procesu budowlanego, ich prawa i obowiązki.
1) inwestor- Do obowiązków inwestora należy zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, opracowania projektu budowlanego, wykonania i odbioru robót budowlanych,
2) inspektor nadzoru inwestorskiego- Właściwy organ może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także obowiązek zapewnienia nadzoru autorskiego, w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania obiektu lub robót budowlanych bądź przewidywanym wpływem na środowisko.
3) projektant- opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej
- sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego,
- wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań;
- w trakcie realizacji budowy, ma prawo wstępu na teren budowy i dokonywania zapisów w dzienniku budowy dotyczących jej realizacji; żądania wpisem do dziennika budowy wstrzymania robót budowlanych
4) kierownik budowy lub kierownik robót
sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych, w tym planowane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych i produkcji przemysłowej.
-występowania do inwestora o zmiany w rozwiązaniach projektowych, jeżeli są one uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji robót budowlanych
- ustosunkowania się w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych.
70. Co to jest dziennik budowy. Jest to urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót.
71. Dokumenty w procesie budowlanym.
- wzorcowe dokumenty przetargowe dla robót budowlanych;
- wzory umów dla robót budowlanych,
- przewodnik: opracowywanie i stosowanie wzorcowych dokumentów przetargowych i wzorów umów na roboty budowlane oraz (2) specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych oraz zasady obliczania ceny na roboty budowlane.
72. Kiedy powołujemy koordynatora BHP?
- do kontrolowania stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,
-do występowania do poszczególnych podwykonawców z zaleceniem usunięcia stwierdzonych zagrożeń wypadkowych i uchybień w zakresie bhp,
- do niezwłocznego wstrzymania pracy maszyny lub urządzenia w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia albo zdrowia pracownika bądź innej osoby,
- niezwłocznego odsunięcia od pracy pracownika zatrudnionego przy pracach wzbronionych
Koordynator bhp sprawuje nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników, a jego prawa oraz obowiązki powinny być określone w porozumieniu zawartym między pracodawcami.
73. Co rozumiemy przez pomieszczenie pracy stałej?
Pomieszczenia stałej pracy - jeżeli łączny czas przebywania tego samego pracownika trwa dłużej niż 4 godziny.
74. Co rozumiemy przez pomieszczenie pracy czasowej.
Pomieszczenia czasowej pracy - jeżeli łączny czas przebywania tego samego pracownika w pomieszczeniu w ciągu jednej zmiany roboczej trwa od 2 do 4 godzin.
75. Kiedy pracodawca jest zobowiązany utworzyć służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy?
W firmie zatrudniającej powyżej 100 pracowników trzeba utworzyć służbę bhp pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bhp. Jeśli w firmie wykonuje pracę mniej niż 100 pracowników pracodawca powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy lub specjalistom spoza firmy.
76. Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonać zadania tej służby jeżeli zatrudnia?
Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli:
-zatrudnia do 10 pracowników albo
-zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
77. Kiedy pracodawca jest zobowiązany powołać komisję bezpieczeństwa i higieny pracy, jako swój organ doradczy i opiniodawczy?
W skład komisji wchodzą pracownicy służby bhp, lekarz sprawujący opiekę zdrowotną nad pracownikami, społeczny inspektor pracy, a także przedstawiciele pracowników - wybrani przez zakładową organizację związkową, a w przypadku gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa - przez pracowników, w trybie przyjętym w zakładzie pracy. Przewodniczącym komisji jest pracodawca lub osoba przez niego upoważniona, a wiceprzewodniczącym - społeczny inspektor pracy. Zadaniem komisji jest dokonywanie przeglądu warunków pracy, okresowej oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, opiniowanie podejmowanych przez pracodawcę środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, formułowanie wniosków dotyczących poprawy warunków pracy oraz współdziałanie z pracodawcą w realizacji jego obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
78. Kto sprawuje bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na stanowiskach?
Na przykład pracownicy posiadający uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, przede wszystkim kierownicy budów lub konkretnych robót na budowie.
79. Miejsce pracy to: (miejsce świadczenia pracy) - stanowi jeden z istotnych składników umowy o pracę, obustronnie uzgodniony, objęty ogólnym zakazem jednostronnej zmiany przez któregokolwiek z kontrahentów umowy.
80. Stanowisko pracy to: Przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonują pracę.
81. Teren budowy to: Wydzielone i najczęściej ogrodzone miejsce, przeznaczone do prowadzenia robót budowlanych (wznoszenie, remont, lub rozbiórka obiektów budowlanych).
82. Wysokość ogrodzenia placu budowy powinna wynosić co najmniej,
Wysokość ogrodzenia powinna wynosić co najmniej 1,50 m. Jeżeli ogrodzenie terenu budowy lub robót nie jest możliwe, należy oznakować granice terenu za pomocą tablic ostrzegawczych, a w razie potrzeby zapewnić stały nadzór.
83. Drogi komunikacji dla ruchu pieszego na placu budowy,
Szerokość drogi przeznaczonej dla ruchu pieszego jednokierunkowego powinna wynosić co najmniej 0,75 m, a dwukierunkowego - 1,2 m. Przejścia nad zagłębieniami lub obok nich powinny być zaopatrzone w balustrady z poręczą ochronną na wysokości 1,10 m, deską krawężnikową o wysokości 0,15 m oraz wypełnieniem przestrzeni pomiędzy poręczą a deską w sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem z wysokości.
84. Pochylnie. W celu zapewnienia dostępu do pomieszczeń położonych na różnych poziomach należy stosować pochylnie odpowiadające warunkom określonym w rozporządzeniu.
85. Drogi komunikacyjne dla taczek na placu budowy
Usytuowane nad poziomem terenu powyżej 1 m również zabezpiecza się balustradą. Nachylenie tych dróg nie może być większe niż: dla wózków szynowych - 4%; dla wózków bezszynowych - 5% i dla taczek - 10%.
86. Wymiary balustrady,
Rodzaj budynków (przeznaczenie użytkowe) |
Minimalna wysokość balustrady, mierzona do wierzchu poręczy (m) |
Maksymalny prześwit lub wymiar otworu pomiędzy elementami wypełnienia balustrady (m) |
Budynki jednorodzinne i wnętrza mieszkań wielopoziomowych |
0,9 |
nie reguluje się |
Budynki wielorodzinne i zamieszkania zbiorowego, oświaty i wychowania oraz zakładów opieki zdrowotnej |
1,1 |
0,12 |
Inne budynki |
1,1 |
0,2 |
87. Przejścia o pochyleniu,
Przejścia o pochyleniu większym niż 15 % należy zaopatrzyć w listwy umocowane
poprzecznie, w odstępach nie mniejszych niż 0,40 m lub schody o szerokości nie mniejszej niż 0,75 m, zabezpieczone co najmniej z jednej strony balustradą
88. Strefa niebezpieczna to,
To miejsce na terenie budowy, w którym występują zagrożenia zdrowia lub życia (np. spadania z wysokości narzędzi lub materiałów).
89. Daszki ochronne,
Przejścia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej należy zabezpieczyć daszkami ochronnymi. Rusztowania usytuowane bezpośrednio przy drogach, ulicach oraz w miejscach przejazdów i przejść dla pieszych powinny mieć daszki ochronne i osłonę z siatek ochronnych.
90. Sposób i miejsce przechowywania substancji i preparatów niebezpiecznych na terenie budowy
Substancje i preparaty niebezpieczne przechowuje się i przemieszcza na terenie budowy w opakowaniach producenta. W pomieszczeniach magazynowych umieszcza się tablice określające dopuszczalne obciążenie regałów magazynowych, a także dopuszczalne obciążenie powierzchni stropu.
91. Układanie materiałów drobnicowych,
Materiały drobnicowe układa się w stosy o wysokości nie większej niż 2 m.
92. Układanie materiałów workowanych,
Stosy materiałów workowych układa się w warstwach - krzyżowo, do wysokości nieprzekraczającej 10 warstw.
93. Odległości przy składowaniu materiałów.
Przy składowaniu należy zachować co najmniej następujące odległości: 0,75 m od ogrodzeń lub zabudowań, 5,0 m - od stałego stanowiska pracy. powinno odbywać się tylko w wyznaczonych miejscach odpowiednio wyrównanych do poziomu, utwardzonych i odwodnionych, w sposób zabezpieczający przed przewróceniem, zsunięciem lub rozsunięciem się stosów materiałów. Niedozwolone jest opieranie składowanych materiałów o parkany, budynki, słupy linii napowietrznych.
94. Odległości od napowietrznych linii elektroenergetycznych,
1. 50m-w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z bezpośrednio uziemionym punktem zerowym,
2. 5m- w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z izolowanym punktem zerowym lub linii skompensowanych, mających konstrukcje wsporcze stalowe, betonowe lub drewniane uziemione,
3. 0,8m - w przypadku linii elektroenergetycznych pracujących w układzie z izolowanym punktem zerowym, linii skompensowanych mających konstrukcje wsporcze drewniane i nieuziemione oraz linii do 1kV, niezależnie od rodzaju konstrukcji wsporczych.
95. Usytuowanie rozdzielnic prądu elektrycznego na budowie,
Skrzynki rozdzielcze (rozdzielnice budowlane prądu elektrycznego) powinny być zabezpieczone się przed dostępem nieupoważnionych osób i rozmieszczone na placu budowy tak, aby odległość od najdalszego urządzenia zasilanego nie przekraczała 50 m.
96. Zasady napraw maszyn i innych urządzeń technicznych,
1. O dostrzeżonych wadach lub uszkodzeniach maszyny pracownik powinien niezwłocznie zawiadomić przełożonego.
2. Maszyny, których uszkodzenie stwierdzono w czasie pracy, powinny być niezwłocznie zatrzymane i wyłączone z zasilania energią. Wznowienie pracy maszyny bez usunięcia uszkodzenia jest niedopuszczalne.
3. Maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie powinny być wycofane z użytkowania oraz wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi i zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie.
97. Elementy konstrukcji żurawia,
Dwoma podstawowymi elementami konstrukcji żurawia jest kolumna i wysięgnik. Kolumna w wielu przypadkach zredukowana jest do obrotowej podstawy żurawia na której zainstalowany jest wychylny wysięgnik, niekiedy o budowie teleskopowej. Na końcu wysięgnika zainstalowany jest cięgnik.
98. Wymagana temperatura w kabinie żurawia,
W okresie zimowym kabina powinna być ogrzewana do temperatury +15°C, a w okresie letnim temperatura w kabinie nie powinna przekraczać temperatury zewnętrznej.
99. Zasady przemieszczania ładunków żurawiem,
Poziome przemieszczenie ładunku żurawiem powinno odbywać się na wysokości co najmniej 1m ponad przedmiotami znajdującymi się na drodze przenoszonego ładunku.
100.Co to jest zblocze. Element urządzenia dźwigowego żurawia, cięgnika lub suwnicy służący do zaczepiania ładunku poprzez zawiesie, rzadziej bezpośrednio.
101.Co to jest cięgno. To człon mechanizmu przenoszącego siły wzdłużne rozciągające. Rozróżnia się cięgna: elastyczne, sztywne.
102.Kąt rozwarcia i wytrzymałość cięgien. Kąt rozwarcia cięgien zawiesia nie może być większy niż 2,092 rad (120°)
103.Współczynnik bezpieczeństwa. Stosowana w inżynierii liczba niemianowana mówiąca, ile razy naprężenie σ występujące podczas normalnej pracy konstrukcji jest mniejsze od naprężenia niebezpiecznego σn.
104.Zaplecze sanitarno-socjalne na budowie,
105. Co nazywamy pracą na wysokości?
Jest to praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi.
106. Przeciwwskazania do wykonywania prac na wysokości powyżej 3 m.
Dla osób wykonujących ta prace np.:
• mające zaburzenia równowagi,
• chore na epilepsję.
107.Dopuszczalność użytkowania rusztowania,
Jest to tymczasowa konstrukcja, niezbędna w celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas pracy przy wznoszeniu, konserwacji, naprawie lub rozbiórce budynków i innych budowli, zapewniająca łatwy dostęp do tych obiektów.
108.Zasady pracy na rusztowaniu,
Obowiązek stosowania przez pracowników użytkujących rusztowanie środków ochrony indywidualnej zabezpieczających przed upadkiem z wysokości (szelki bezpieczeństwa z linką, amortyzatorem i zatrzaśnikiem).
109.Zasady pracy na drabinach,
Powinna być wykonywana tylko wtedy, gdy warunki pogodowe nie zagrażają bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników. Przed podjęciem decyzji o zastosowaniu drabin jako sprzętu do tymczasowej pracy w budownictwie pracodawca powinien dokonać oceny ryzyka, która potwierdzi prawidłowość zastosowania drabin, a nie innego sprzętu.
110.Zasady prawidłowej wentylacji,
- Montaż nawiewów w oknach plastikowych
- Montaż dodatkowych nawiewników w ścianach
- Demontaż wszelkiego rodzaju elektrycznych wiatraczków montowanych na kratkach wentylacyjnych
- Prawidłowa budowa komina
111.Ręczne prace transportowe - limity,
Oznacza każdy rodzaj transportowania lub podtrzymywania przedmiotów, ładunków lub materiałów przez jednego lub więcej pracowników, w tym przemieszczanie ich poprzez: unoszenie, podnoszenie, układanie, pchanie, ciągnięcie, przenoszenie, przesuwanie, przetaczanie lub przewożenie.
Prace tego typu wykonywane są na stanowiskach wymagających przenoszenia przedmiotów o małej lub dużej masie, czynności manipulacyjnych, prac montażowych czy sterowania maszynami lub urządzeniami.
112.Przemieszczanie ładunku na wózkach lub taczkach,
Sposób ładowania i przemieszczania ładunków na wózkach i taczkach powinien zapewnić ich równowagę i stabilność podczas przemieszczania. Nie powinny wystawać poza obrys wózka i przysłaniać ich pola widzenia.
113.Mieszanie asfaltu z benzyną,
1. Mieszanie asfaltu z benzyną powinno odbywać się w odległości nie mniejszej niż 50 m od źródła otwartego ognia i przy użyciu wyłącznie drewnianych mieszadeł.
2. Wylewanie podgrzanego asfaltu do benzyny powinno odbywać się przy stałym mieszaniu.
3. Wlewanie benzyny do asfaltu jest zabronione.
4. Używanie do rozcieńczenia asfaltu benzyny etylizowanej i benzenu jest zabronione
114.Cięcie prętów zbrojeniowych. Pręty zbrojeniowe można ciąć i wyginać na budowie albo zamówić gotowe w zakładzie zbrojarskim (wtedy ich układanie pójdzie szybciej i łatwiej)
115.Wylewanie mieszanki betonowej w deskowanie,
Najlepiej aby nie wylewać mieszanki betonowej ze zbyt dużej wysokości (beton może się wtedy rozfrakcjonować), ani żeby strumień mieszanki nie "ścinał" skraju skarpy (piasek zmiesza się z betonem). Jeśli tak się stanie - piasek trzeba możliwie najdokładniej wybrać
116.Odległość balustrady od skraju wykopu winna wynosić,
Wykopy, rowy, doły itp. należy zabezpieczać barierami ochronnymi o wysokości 1,1 m, ustawionymi w odległości nie mniejszej niż 1 m od krawędzi zagłębienia.
117.Nachylenia skarpy wykopu w przypadku piasku suchego powinny wynosić.
w piaskach i żwirach nachylenie skarpy wykopu: 1.5 - 2.0,
118.Nachylenia skarpy wykopu w przypadku gruntu mało spoistego powinny wynosić,
o nachyleniu 1 :1,25 - w gruntach mało spoistych oraz rumoszach zwietrzelinowych gliniastych,
119.Kontrola prawidłowości zawieszenia elementu na haku powinna nastąpić po jego podniesieniu na wysokości
Badanie stopnia zużycia haków i ustalenie ich przydatności do dalszej pracy powinno być przeprowadzane przed rozpoczęciem każdej zmiany roboczej.
Poziome przemieszczanie ładunku żurawiem powinno odbywać się na wysokości co najmniej 1 m ponad przedmiotami znajdującymi się na drodze przenoszonego ładunku.
Zabronione jest pozostawienie zawieszonego elementu lub innego ładunku na haku żurawia w czasie przerw w pracy lub po jej zakończeniu,
120.Parametry połączenia spawanego.
Rodzaj złącza powstającego w procesie fizycznym łączenia materiałów poprzez ich miejscowe stopienie i zestalenie. Stosowane np. do łączenia metali (głównie stali) i tworzyw sztucznych. Przy spawaniu zwykle dodaje się spoiwo, tj. stapiający się wraz z materiałem rodzimym materiał dodatkowy, wypełniający spoinę.
121.Roboty spawalnicze - zasady,
Stałe stanowiska spawalnicze, zlokalizowane na otwartej przestrzeni powinny być zabezpieczone przed działaniem czynników atmosferycznych
Stałe stanowisko spawalnicze w pomieszczeniu powinno być wyposażone w miejscową wentylację wyciągową i ekrany izolujące przed promieniowaniem optycznym
W czasie opadów atmosferycznych spawanie lub cięcie metali jest dozwolone wyłącznie po osłonięciu stanowiska
Stanowisko spawacza powinno być wydzielone i wyposażone w sposób zabezpieczający jego i inne osoby przed szkodliwym działaniem promieniowania na wzrok
Spawacze gazowi powinni pracować w obuwiu skórzanym, fartuchu ochronnym, w okularach ochronnych, zaś spawacze elektryczni - używać tarcz spawalniczych
122.Co służy do pomiaru stopnia zagrożenia wybuchem gazów i par cieczy palnych,
Miernik wielogazowy - jest przenośnym mikroprocesorowym przyrządem gazometrycznym przeznaczonym do pomiarów stężenia następujących mediów: - gazów i par cieczy palnych (Ex), - gazów toksycznych (TOX), - tlenu (OXG).
123.Co uważamy za śmiertelny wypadek przy pracy,
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
124.Co uważamy za zbiorowy wypadek przy pracy,
Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby
125. Kiedy możemy mówić o długotrwałym uszczerbku na zdrowiu.
Z kolei za długotrwały uszczerbek wymaga upośledzenia czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogącego ulec poprawie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy dokonuje po zakończeniu leczenia i rehabilitacji lekarz orzecznik ZUS.