1. stan zagrożenia życia

uznaje się sytuację, gdy z powodu choroby lub innej przyczyny dochodzi do ustania lub zagrożenia podstawowych czynności życiowych, takich jak oddychanie, krążenie, czynności ośrodkowego układu nerwowego

np. omdlenie, zadławienie, podtopienie, krwotok, krwawienia wewnętrzne itd.

2. krwotok

Nagła utrata krwi w dużej ilości i krótkim czasie, może doprowadzić do utraty życia. Jest to wypływ krwi z tętnicy - kolor krwi - jasny czerwony, wypływa pulsująco

3. Rodzaje krwotoku

Podział krwotoków ze względu na miejsce zaistnienia:

- Zewnętrzne (znaczna ilość krwi wypływa z rany)

- Wewnętrzne (krew wydobywa się poza naczynia krwionośne, lecz pozostaje wewnątrz jam ciała)

- Zewnętrzne pośrednie (źródło krwawienia znajduje się wewnątrz organizmu, lecz krew wypływa na zewnątrz naturalnymi otworami ciała, np. przez usta, drogi rodne itp.)

Ze względu na rodzaj naczyń krwionośnych tworzących krwotok

- sercowe - krwotok sercowy powstaje wskutek urazu (rana kłuta, takie rany nie zawsze są śmiertelne), pęknięcie blizny pozawałowej (zwłaszcza w stadium organizacji zawału).

- aortalne

- włośniczkowe

- żylne - jeśli uszkodzona zostaje żyła, wypływająca krew ma barwę ciemnoczerwoną, płynie wolno, jednostajnie (ciągłym strumieniem)

- tętnicze - jeśli uszkodzona zostaje tętnica, krew barwy jasnoczerwonej wypływa pulsującym strumieniem

- miąższowy - krwotok ten zazwyczaj następuje wskutek uszkodzenia narządu i wynaczynienia krwi z drobnych naczyń. Krew spływa jednostajnie z całej powierzchni rany

4. krwawienie

Nie zagraża życiu jak krwotok. Jest to wypływ krwi z żyły koloru ciemno czerwonego. Jednostajny, ciągły wypływ

5. omdlenie
krótkotrwała (do kilku minut) utrata przytomności, spowodowana przejściowym niedotlenieniem komórek mózgu, przeważnie w wyniku zwolnienia czynności serca (zwłaszcza w dusznych pomieszczeniach, po długim staniu, nagłej pionizacji) lub reakcją na ból, przeżycie emocjonalne, wyczerpanie, głód - ustępuje samoczynnie.

utrata przytomności
stan nieprzytomności utrzymujący się dłużej niż kilka minut; najczęściej spowodowany chorobą lub urazem mechanicznym (zewnętrznym lub wewnętrznym). Stan ten jest groźny dla życia, ponieważ osłabieniu bądź zniesieniu ulegają odruchy obronne organizmu np. przełykania śliny, reakcji na ból, itp.

6. osoba nieprzytomna

Jest to osoba, z którą nie ma logicznego kontaktu werbalnego, lub jest całkowity brak tego kontaktu.

OSOBA NIEPRZYTOMNA CHARAKTERYZUJE SIĘ:

-nie odpowiada na nasze zawołania

-nie wykonuje żadnych naszych poleceń

-nie rusza się

-nie otwiera oczu nawet pod wpływem bólu

7. ciało obce + podaj rodzaje

przedmioty, które w sposób przypadkowy lub celowy zostały wprowadzone do naturalnych otworów ciała człowieka, jak przewód nosowy, przewód słuchowy, gardło, krtań, drzewo tchawico - oskrzelowe, czy przełyk, prowadząc do wystąpienia różnego rodzaju powikłań. Najczęściej są to koraliki, monety, ziarna groszku, fasoli, kotki wierzby, pąki kwiatów oraz inne drobne przedmioty. Ze względu na ich rodzaj (sztuczne, metalowe, organiczne - roślinne)

8. Rana + rodzaje

Rana jest to uszkodzenie tkanek miękkich organizmu, połączone z przerwaniem skóry lub błony śluzowej oraz krwawienie. Wyróżniamy trzy rodzaje ran:
- Rany mechaniczne (cięte, kłute, szarpane, miażdżone, kąsane, postrzałowe)
- Rany termiczne
- Rany chemiczne

9. Łańcuch ratowniczy/ratunkowy i jego elementy

zespół czynności wykonywanych w razie wypadku, urazu lub nagłego ataku choroby w celu ochrony życia lub zdrowia poszkodowanego oraz zminimalizowania niekorzystnych następstw, zanim możliwe będzie udzielenie specjalistycznej pomocy medycznej (po przewiezieniu do szpitala).

W zakres pierwszej pomocy przed medycznej wchodzą takie czynności jak:

1. zabezpieczenie miejsca wypadku.

2. sprawdzenie stanu poszkodowanego (podstawowych funkcji życiowych - krążenia, oddechu i świadomości, zlokalizowanie odniesionych urazów) czy osoba jest przytomna. PPP - Popatrz, Przemów, Poruszaj

3. zapewnienie sobie pomocy, wezwanie pogotowia ratunkowego lub innych specjalistycznych służb ratowniczych (pogotowie można wezwać w chwili kiedy się zobaczy, np. wypadek, lub po stwierdzeniu stanu osoby poszkodowanej)

4. sprawdzenie czy jest oddech

5. jeśli jest oddech to pozycja boczna bezpieczna (ustalona)

6. jeżeli nie oddycha to przejście do czynności RKO

7. prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej - RKO, zatamowanie krwotoków i działanie przeciw wstrząsowe

8. wykonanie pozostałych/innych czynności ratunkowych zależnych od stanu poszkodowanego

9. ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej

10. wstrząs, objawy wstrząsu, czynności jakie wykonujemy w przypadku wstrząsu

Reakcja obronna organizmu, zwłaszcza układu krążenia, rozwijająca się najczęściej na skutek

zmniejszenia objętości krwi krążącej.

Wstrząs to stan, w którym ilość dostarczanego komórkom tlenu nie wystarcza do

prawidłowego funkcjonowania narządów, wskutek czego dochodzi do centralizacji krążenia

wstrząs hipowolemiczny - spowodowany względnym lub bezwzględnym zmniejszeniem objętości krwi krążącej. Najczęstszą przyczyną jest obfity krwotok w wyniku urazu lub utrata płynu pozakomórkowego w przebiegu oparzeń;

objawy : bladość skóry, paznokci, skóra wilgotna pokryta potem (perlisty, zimny pot), rozszerzenie lub zwężenie źrenic, zaburzenia krążeniowo oddechowe (często szybki i płytki oddech), przyduszenia, skóra chłodna, zimna, pragnienie i suchość w ustach

pomoc:

- W miarę możliwości usunąć bezpośrednią przyczynę wstrząsu

- wezwać pogotowie

- zatamować krwotoki, rany, zaopatrzyć, złamania unieruchomić

- Ułożyć w pozycji przeciwwstrząsowej (z nogami uniesionymi lekko do góry - co najmniej 30 stopni nad ziemią)

- Zastosować termoizolację

- Zapewnić wsparcie psychiczne

wstrząs kardiogenny - spowodowany niewydolnością mięśnia sercowego, na przykład zawałem. Jego przyczyną mogą być także inne wady serca i arytmie;

charakteryzuje się bólem w klatce piersiowej, odczuwalne duszności, lęk, spłycony oddech, acetonowy zapach z ust, zataczanie się, bełkotliwa mowa

pomoc:

- Sprawdzić podstawowe funkcje życiowe

- Ułożyć poszkodowanego z lekko uniesioną górną połową ciała

- Uspokoić poszkodowanego

- Chronić go przed wyziębieniem

- Wezwać karetkę

- Zapewnić wsparcie psychiczne

W tym rodzaju wstrząsu NIE WOLNO stosować pozycji przeciwwstrząsowej! Może ona obciążyć dodatkowo już i tak przeciążone serce!

Wstrząs anafilaktyczny

Jest ostrą, zagrażającą życiu reakcją alergiczną całego organizmu. Z reguły występuje natychmiast po kontakcie z substancjami wyzwalającymi, mogą to być np. leki, preparaty krwi, jad owadów (patrz: Użądlenie przez owady)

Objawy:

zaczerwienienie skóry, świąd, obrzęki na całym ciele, czasem pokrzywka

duszność związana z obrzękiem krtani i/lub skurczem oskrzeli, spadek ciśnienia związany z zapaścią sercowo-naczyniową i zwiększoną przepuszczalnością naczyń włosowatych, nudności, wymioty

pomoc:

- Przerwać kontakt z alergenem (np. zaprzestać podawania leku!)

- Skontrolować podstawowe funkcje życiowe

- Ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej

- Wezwać karetkę pogotowia.

- zapewnić wsparcie psychiczne

Pamiętać należy, że poszkodowany we wstrząsie jest na ogół przytomny!
Obciążenia psychiczne, jak strach czy ból mogą nasilać wstrząs.
Nie należy stosować ułożenia przeciwwstrząsowego w przypadku:

• urazu czaszkowo-mózgowego

• duszności

• nagłych bólach w klatce piersiowej i/lub nadbrzuszu.

11. wymień informacje , które należy zgłosić przy zgłaszaniu wypadku

Przy zgłaszaniu wezwania należy podać (istotna kolejność):

1. miejsce zdarzenia

2. rodzaj zdarzenia (wypadek drogowy, wypadek w pracy, etc.)

3. liczbę poszkodowanych

4. stan poszkodowanych

5. imię i nazwisko wzywającego pomocy

6. numer telefonu, z którego dzwonimy

Po podaniu wszystkich informacji należy poczekać na dodatkowe pytania dyspozytora i potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia.

12. wymień RKO osoby dorosłej i dziecka/ niemowlęcia

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) - jest zespołem zabiegów, których zadaniem lub skutkiem jest przywrócenie podstawowych objawów życia, tj. co najmniej krążenia krwi lub krążenia krwi i oddychania.

1. Pamiętaj !!! Zanim podejmiesz czynności ratownicze upewnij się, czy jest bezpieczne w miejscu zdarzenia i czy nic Tobie i świadkom zdarzenia nie zagraża. Jeżeli jest bezpiecznie rozpocznij czynności ratownicze.
2. Sprawdź redakcję poszkodowanego:

• delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno zapytaj: "Czy wszystko w porządku??, Czy Pan mnie słyszy??, Co się stało??" - PPP - popatrz, przemów, poruszaj

3a. Jeżeli reaguje:

• zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo,

• dowiedz się jak najwięcej o stanie poszkodowanego i wezwij pomoc, jeśli biedzie potrzebna,

• regularnie oceniaj jego stan.

3b. Jeżeli nie reaguje:

• głośno zawołaj o pomoc,

• odwróć poszkodowanego na plecy, a następnie udrożnij drogi oddechowe, wykonując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy: umieść jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu, pozostawiając wolny kciuk i palec wskazujący tak, aby zatkać nimi nos jeżeli potrzebne będą oddechy ratunkowe, opuszki palców drugiej reki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych. 
  
  
  

4. Utrzymując drożność dróg oddechowych wzrokiem, słuchem i dotykiem oceń, czy występuje prawidłowy oddech. Oceń wzrokiem ruchy klatki piersiowej, i nasłuchuj przy ustach poszkodowanego szmerów oddechowych, staraj się wyczuć ruch powietrza na swoim policzku. W pierwszych minutach po zatrzymaniu krążenia poszkodowany może słabo oddychać lub wykonywać głośne, pojedyncze westchnięcia. Nie należy ich mylić z prawidłowym oddechem. Na ocenę wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz nie więcej niż 10 sekund. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy oddech jest prawidłowy, działaj tak, jakby był nieprawidłowy.

5a. Jeżeli oddech jest prawidłowy:

• ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej,

• wyślij kogoś lub sam udaj się po pomoc (wezwij pogotowie),

• regularnie oceniaj oddech.

5b. Jeżeli jego oddech nie jest prawidłowy:

• wyślij kogoś po pomoc, a jeżeli jesteś sam, zostaw poszkodowanego i wezwij pogotowie, wróć i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej zgodnie z poniższym opisem:

• 
  uklęknij obok poszkodowanego,

• ułóż nadgarstek jednej ręki na środku mostka poszkodowanego,

• ułóż nadgarstek drugiej reki na pierwszym,

• spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego,

• nie uciskaj nadbrzusza ani dolnej części mostka,

• pochyl się nad poszkodowanym,

• wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 4 - 5 cm,

• 
  po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka.
  Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s), okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien być taki sam.

6a. Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi:

• po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe, odginając głowę i unosząc żuchwę,

• zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca wskazującego i kciuka reki umieszczonej na czole poszkodowanego,

• pozostaw usta delikatnie otwarte jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy,

• weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza,

• 
  wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi; taki oddech ratowniczy jest efektywny, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa,

• jeszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego, dążąc do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych, następnie ponownie ułóż ręce w prawidłowej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej,

• kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30 : 2,

• przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko gdy zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.
  Jeżeli wykonane na wstępie oddechy ratownicze nie powodują uniesienia się klatki piersiowej jak przy normalnym oddychaniu, wykonaj następujące czynności:

• sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widoczne ciała obce,

• sprawdź, czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonane,

• wykonaj nie więcej niż 2 próby wentylacji za każdym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki piersiowej. Jeżeli na miejscu zdarzenia jest więcej niż jeden ratownik powinni oni się zmieniać podczas prowadzenia RKO co 1 - 2 minuty, aby zapobiec zmęczeniu. Należy zminimalizować przerwy w resuscytacji podczas zmian.

6b. RKO ograniczona wyłącznie do uciśnięć klatki piersiowej możesz prowadzić w następujących sytuacjach:

• Jeżeli nie jesteś w stanie lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, zastosuj uciśnięcia klatki piersiowej.

• Jeżeli stosujesz wyłącznie uciśnięcia klatki piersiowej, wykonuj je bez przerwy, z częstotliwością 100 uciśnięć/min.

• Przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.

7. Kontynuuj resuscytację do czasu gdy:

• przybędą wykwalifikowane służby medyczne i przejmą działania,

• poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać,

• ulegniesz wyczerpaniu.

RKO U DZIECI

Za dzieci należy uznać osobę w wieku poniżej 8 roku życia (płci męskiej i płci żeńskiej).

1. Upewnij się, że jest bezpiecznie zarówno dla ciebie jak i dla dziecka.
2. Sprawdź reakcję dziecka:

• delikatnie potrząśnij dziecko i zapytaj głośno: „Czy wszystko w porządku?”, nie potrząsaj niemowlęciem i dzieckiem, jeśli podejrzewasz u niego uraz szyjnego odcinka kręgosłupa.

3a. Jeśli dziecko odpowiada słowami lub poruszeniem się:

• pozostaw dziecko w pozycji w jakiej je zastałeś (pod warunkiem, że jest ona dla niego bezpieczna),

• oceń jego stan i udziel pomocy w razie potrzeby,

• powtarzaj regularnie ocenę stanu ogólnego dziecka.

3b. Jeśli dziecko nie reaguje:

• głośno wołaj o pomoc,

• udrożnij drogi oddechowe dziecka poprzez odgięcie głowy i uniesienie żuchwy w następujący sposób: początkowo w pozycji zastanej, umieść rękę na czole dziecka i delikatnie odegnij jego głowę ku tyłowi, w tym samym czasie umieść opuszki palca (lub palców) pod bródka dziecka i unieś ją; nie naciskaj na tkanki miękkie pod bródka, bo możesz spowodować niedrożność dróg oddechowych,

• jeśli wciąż masz trudności z udrożnieniem dróg oddechowych, spróbuj metody wysunięcia żuchwy; połóż palce wskazujące obydwu rąk za żuchwą dziecka, po jej bokach i popchnij ją do przodu,

• obie metody mogą być łatwiejsze do wykonania, jeśli dziecko zostanie delikatnie obrócone na plecy. Jeżeli podejrzewasz istnienie urazu okolicy szyi, staraj się udrożnić drogi oddechowe, używając jedynie metody wysunięcia żuchwy. Jeśli nadal jest to nieskuteczne, zastosuj niewielkie odchylenie głowy do tyłu, do momentu aż drogi oddechowe zostaną udrożnione.

4. Utrzymując drożność dróg oddechowych wzrokiem, słuchem i dotykiem oceń, czy występują prawidłowe oddechy poprzez przysunięcie swojej twarzy blisko twarzy dziecka i obserwowania jego klatki piersiowej: obserwuj ruchy klatki piersiowej, słuchaj nad nosem i ustami dziecka szmerów oddechowych, poczuj ruch powietrza.  Patrz, słuchaj i staraj się wyczuć nie dłużej niż 10 sekund zanim podejmiesz decyzję.
5a. Jeśli dziecko oddycha prawidłowo:

• ułóż dziecko w pozycji bezpiecznej (patrz dalej),

• sprawdzaj, czy oddech nadal występuje.

5b. Jeśli dziecko nie oddycha lub ma oddechy agonalne (nieregularne, rzadkie oddechy):

• delikatnie usuń widoczne ciała obce mogące powodować niedrożność dróg oddechowych,

• wykonaj 5 pierwszych oddechów ratowniczych,

• podczas wykonywania oddechów ratowniczych zwróć uwagę na pojawienie się kaszlu lub odruchów z tylnej ściany gardła w odpowiedzi na twoje działania; obecność lub brak tego typu reakcji stanowi cześć oceny obecności oznak krążenia;

Oddechy ratownicze u dziecka powyżej 1 roku powinny być wykonane w następujący sposób:
zapewnij odgniecie głowy i uniesienie żuchwy, kciukiem i palcem wskazującym ręki leżącej na czole zaciśnij miękkie części nosa, rozchyl nieco usta dziecka, ale utrzymuj uniesienie bródki, nabierz powietrza, obejmij szczelnie swoimi ustami usta dziecka i upewnij się, że nie ma przecieku powietrza, wykonaj powolny wydech do ust poszkodowanego trwający ok. 1-1,5 sekundy, obserwując równocześnie unoszenie się klatki piersiowej, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie zuchowy odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj, czy podczas wydechu opada klatka piersiowa,- ponownie nabierz powietrza i powtórz opisaną sekwencję 5 razy; oceń jakość oddechu obserwując klatkę piersiową dziecka: powinna się unosić i opadać jak przy normalnym oddechu.

Oddechy ratownicze dla niemowląt powinny być wykonane w następujący sposób:
umieść głowę w pozycji neutralnej i unieś bródkę, nabierz powietrza, obejmij szczelnie swoimi ustami usta i nos dziecka i upewnij się, że nie ma przecieku powietrza. Jeśli u starszego niemowlęcia nie można objąć ust i nosa, ratownik może próbować objąć swoimi ustami albo tylko usta, albo tylko nos niemowlęcia (jeśli tylko nos — należy zacisnąć usta, aby powietrze nie wydostawało się na zewnątrz), powoli wdmuchuj powietrze do ust i nosa niemowlęcia przez 1-1,5 sekundy, w ilości wystarczającej do widocznego uniesienia się klatki piersiowej, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj, czy podczas wydechu opada klatka piersiowa,

• ponownie nabierz powietrza i powtórz opisaną sekwencję 5 razy. Jeśli wykonanie skutecznego oddechu natrafia na trudność, drogi oddechowe mogą być niedrożne. Wtedy:

• otwórz usta dziecka i usuń z nich wszelkie widoczne przeszkody; nigdy nie staraj się usunąć ciała obcego na ślepo,

• upewnij się, że głowa jest prawidłowo odgięta, bródka uniesiona, ale także, że szyja nie jest nadmiernie wygięta,

• jeśli odgięcie głowy i uniesienie brody nie powoduje udrożnienia dróg oddechowych, spróbuj metody wysunięcia żuchwy,

• podejmij do 5 prób w celu uzyskania efektywnych oddechów, jeśli nadal jest to nieskuteczne, rozpocznij uciskanie klatki piersiowej.

6. Oceń układ krążenia dziecka. Masz nie więcej niż 10 sekund na:

• poszukiwanie oznak krążenia — zalicza się do tego: ruch, kaszel lub prawidłowy oddech (nie oddechy agonalne, które są rzadkie i nieregularne),

• sprawdzenie tętna (jeśli jesteś przeszkolony), ale upewnij się, że nie zajmie ci to więcej niż 10 sekund.

U dziecka powyżej 1. roku życia badaj tętno na tętnicy szyjnej.
Jeśli jest to niemowlę, badaj tętno na tętnicy ramiennej na wewnętrznej stronie ramienia.

7a. Jeżeli jesteś pewien, że w ciągu 10 sekund stwierdziłeś obecność oznak krążenia:
- jeśli to konieczne, kontynuuj oddechy ratownicze aż do powrotu spontanicznego oddechu,
- jeśli dziecko nadal jest nieprzytomne, ułóż je w pozycji bezpiecznej,
- powtarzaj regularnie ocenę stanu ogólnego dziecka.

7b. Jeśli brak tętna (oznak krążenia) lub gdy tętno jest wolne (poniżej 60/min z objawami złej perfuzji) lub nie masz pewności, czy jest obecne:
- rozpocznij uciskanie klatki piersiowej,
- połącz oddechy ratownicze z uciskaniem klatki piersiowej.

Uciskania klatki piersiowej należy wykonać w następujący sposób:
U dzieci należy uciskać w jednej trzeciej dolnej mostka. Aby uniknąć uciskania nadbrzusza, należy zlokalizować wyrostek mieczykowaty poprzez znalezienie miejsca gdzie łuki żebrowe łączą się ze sobą. Szerokość jednego palca powyżej tego punktu wyznaczy prawidłowe miejsce do ucisku mostka. Uciśnięcia powinny być wystarczające aby obniżyć mostek do około jednej trzeciej głębokości klatki piersiowej. Należy zwolnić ucisk i powtarzać tę czynność z częstością około 100/min.
Uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze powinno się kontynuować w stosunku 30 : 2,

metoda uciskania klatki piersiowej różni się nieznacznie u dzieci i niemowląt. W przypadku wykonywania uciśnięć klatki piersiowej u niemowląt przez jednego ratownika zalecany jest masaż opuszkami dwóch palców, natomiast gdy jest dwóch lub więcej ratowników należy użyć techniki dwóch kciuków i dłoni obejmujących klatkę piersiową niemowlęcia. Należy umieścić kciuki jeden obok drugiego w jednej trzeciej dolnej mostka (jak powyżej), ułożone w kierunku głowy niemowlęcia. Pozostałe palce obu dłoni obejmują klatkę piersiową, a końce palców podtrzymują plecy niemowlęcia. Należy uciskać dwoma kciukami dolną cześć mostka aby obniżyć mostek do około jednej trzeciej głębokości klatki piersiowej.
Aby wykonać uciskanie klatki piersiowej u dziecka powyżej 1. roku życia należy umieścić nadgarstek jednej ręki w jednej trzeciej dolnej mostka (jak powyżej). Konieczne jest uniesienie palców aby upewnić się, że nie uciska się żeber.
Należy ustawić się pionowo nad klatką piersiową ratowanego, wyprostować ramiona i uciskać tak, aby obniżyć mostek do około jednej trzeciej głębokości klatki piersiowej. W przypadku większych dzieci lub mniejszych ratowników łatwiej to będzie osiągnąć przy użyciu dwóch rąk ze splecionymi palcami.

8. Kontynuuj resuscytację do czasu:

• powrotu oznak życia u dziecka (spontaniczny oddech, tętno, ruch),

• przybycia wykwalifikowanej pomocy,

• wyczerpania własnych sił.

13. Co to chwyt Rauteka i kiedy go stosujemy

Chwyt Rauteka - stosowany w pierwszej pomocy chwyt ratowniczy służący do szybkiej ewakuacji poszkodowanego z miejsca zagrożenia, np. z samochodu. Należy go stosować jedynie w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia, czy to wynikającego z niebezpiecznego otoczenia (np. toksyczne opary), czy z ciężkiego stanu poszkodowanego (zatrzymanie oddechu lub krążenia, niemożność udrożnienia dróg oddechowych). W pozostałych przypadkach poszkodowanego ewaku­ują specjalistyczne służby ratownicze z zachowaniem zasad dotyczących stabilizacji kręgosłupa.

Wykonanie

Otwieramy drzwi samochodu stojąc twarzą do przodu pojazdu. Przy wydobyciu poszkodowanego kierowcy wkładamy prawą rękę pod jego prawą pachę i chwytamy za żuchwę w celu stabilizacji głowy i odcinka szyjnego, jednocześnie opierając potylicę poszkodowanego o własne ramię (w przypadku pasażera odpowiednio lewą rękę pod lewą pachę poszkodowanego). Lewą rękę wkładamy pod lewą pachę poszkodowanego i chwytamy nachwytem jego lewe przedramię (w przypadku pasażera odpowiednio prawą rękę pod prawą pachę). Następnie delikatnie unosząc i w miarę możliwości stabilizując głowę wyciągamy poszkodowanego z miejsca zagrożenia.

W przypadku gdy osoba poszkodowana leży: wkładając ręce pod ramiona poszkodowanego od strony głowy podnosimy go do pozycji półsiedzącej i kładziemy na swoich udach. Wkładamy ręce pod pachy poszkodowanego (jak opisano powyżej) i obejmujemy nachwytem jego lewe przedramię. Wstajemy razem z poszkodowanym i idąc tyłem ewakuujemy go z zagrożonego obszaru cały czas stabilizując jego głowę i odcinek szyjny.

14. chwyt Heimlicha - technika pomocy przedlekarskiej stosowana przy zadławieniach. Polega na wywarciu nacisku na przeponę, w celu sprężenia powietrza znajdującego się w drogach oddechowych i "wypchnięcia" obiektu znajdującego się w tchawicy. Manewr Heimlicha, z racji na potencjalną możliwość uszkodzenia trzewi jamy brzusznej, stosowany jest zwykle tylko wtedy, gdy inne metody zawiodły (takie, jak np. opukiwanie po plecach).

wykonuje się zależnie od wieku poszkodowanego - kluczowe znaczenie ma tutaj wielkość ciała pacjenta. W przypadku osób dorosłych ratownik staje za ofiarą wypadku i obejmie ją rękoma na wysokości pasa, układa obie swoje ręce w pięść, między pępkiem a żebrami poszkodowanego, tak aby możliwe było uciskanie przepony ku górze, po czym energicznie i szybko uciska przeponę. U dzieci przeponę uciska się jedną ręką (z palcami zwiniętymi w pięść), a drugą, otwartą przytrzymuje się dziecko na plecach.

15. Postępowanie w przypadku padaczki

Padaczka (epilepsja) - to przewlekłe zaburzenia mózgowe, charakteryzujące się przede wszystkim powracającymi napadami drgawek, którym może towarzyszyć utrata przytomności.

Przy ataku padaczki chory nagle upada, czasami krzycząc. Staje się sztywny wskutek kurczu mięśni. Pojawiają się drgawki. W czasie drgawek może wydobyć się piana z ust, zmieszana niekiedy z krwią, jeśli chory pogryzie sobie język lub wargi. Chory może bezwiednie oddać mocz lub kał. Po ustąpieniu drgawek chory pozostaje przez kilka minut nieprzytomny, mięśnie rozluźniają się, a oddech staje się normalny. Po odzyskaniu przytomności chory może być oszołomiony, nieświadomy przebytego ataku choroby. Może też dziwnie się zachowywać lub zasnąć.

Udzielając pierwszej pomocy w ataku padaczki:
- podtrzymuj upadającego lub złagodź jego upadek;
- ułóż chorego na plecach;
- możesz odwrócić głowę chorego na jedną stronę, by wydzielina z ust mogła swobodnie wypływać;
- nie przenoś poszkodowanego, jeśli znajduje się w bezpiecznym miejscu;
- rozluźnij ubranie wokół szyi;
- odsuń gapiów;
- usuń wszystkie przedmioty, które znajdują się w pobliżu poszkodowanego, mogące spowodować obrażenia podczas ataku (kamienie, kije, szkło);
- połóż coś miękkiego pod głowę lub dookoła głowy chorego;
- po ustąpieniu drgawek udrożnij jego drogi oddechowe lub ułóż go w pozycji bezpiecznej;
- zabezpiecz go przed wpływem warunków atmosferycznych;
- pozostań z poszkodowanym do czasu odzyskania przez niego całkowitej świadomości;
- wezwij pomoc, jeżeli chory nie odzyska przytomności w ciągu 10 minut.

Pamiętaj!
1. Nie krępuj chorego i nie używaj siły w celu powstrzymania ataku drgawek.
2. Nie wkładaj w usta chorego knebli, bandaży, drewienek itp.
3. Nie rozwieraj mu ust na siłę.
4. Nie podawaj nieprzytomnemu niczego do picia.

16. jaki jest czas obumierania komórki mózgowej

Odp. 4 minuty

17. wskazania i przeciwwskazania do pozycji bocznej ustalonej

Pozycja ta pozwala zachować drożność dróg oddechowych (dla osób nieprzytomnych, oddychających), zapobiega zapadaniu się języka na tylną ścianę gardła, a także dostaniu się (zaaspirowaniu) do układu oddechowego ciał obcych, wymiocin, krwi itp.

W pozycji bezpiecznej - bocznej ustalonej układamy osoby poszkodowane nieprzytomne, oddychające, bez urazów.

PRZECIWWSKAZANIA do stosowania pozycji bocznej ustalonej to:
- urazy kręgosłupa i kości czaszki,
- urazy klatki piersiowej i brzucha,
- złamania kończyn i miednicy.

- ciąża

18. na czym polega opieka duchowa

Dalsza opieka nad poszkodowanym. Rozmowa, uspokojenie osoby poszkodowanej.

19. na czym polega kontrola świadomości

Obserwujemy zachowanie osoby (czy się porusza), myśli (czy wie gdzie się znajduje, czy umie powiedzieć czy coś jej boli, ile widzi palców itp.), uczucia (czy czuje strach, obawy, czy jest w szoku) i informację (czy wie co się stało)

20. różnica w masażu serca osoby dorosłej a dziecka

Odpowiedz znajduje się w pytaniu 12

21. sposoby kontrolowania oddechu

Najczęstszym sposobem kontrolowania jest obserwacja klatki piersiowej i przyłożenia ucha i policzka do ust poszkodowanego, by usłyszeć/ poczuć oddech

Dodatkowo można delikatnie oprzeć dłoń na klatce piersiowej w celu wyczucia czy się unosi czy nie.

Oddech sprawdzamy co jakiś czas (np. co 1 minutę)

22. wskazania do wykonywania 5 wdechów przed RKO

Wskazane u dzieci i u dorosłych w przypadku, np. podtopienia czy przyduszenia

23. podaj numery ratunkowe

112 - wszędzie w UE, z Tel. Kom.

997 - policja

998 - straż

999 - pogotowie

24. na czym polega obowiązek obowiązek prawny udzielenia pierwszej pomocy

KODEKS KARNY

OBOWIĄZKI UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY
przez każdego członka społeczeństwa na miejscu zdarzenia, wynikające z zapisów zawartych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - KODEKS KARNY (Dz.U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.)

Art. 160.
§ 1. Kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Art. 162.
§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.

25. jak postępujemy w przypadku wychłodzenia

Wychłodzenie (hipotermia) jest to znaczny spadek temperatury ciała spowodowany zaburzeniem pracy systemu regulacji temperatury ciała lub zbyt szybkim chłodzeniem organizmu w stosunku do jego zdolności wytwarzania ciepła.

- odizolowanie od czynnika narażającego (przetransportowanie do ciepłego pomieszczenia i

- rozluźnienie obcisłej odzieży i rozsznurowanie butów (Ucisk wywierany na odmrożone okolice ogranicza ukrwienie). Jeśli do ochłodzenia doszło w przypadku wpadnięcia zimą do zimnej wody, to należy zdjąć mokre ubrania

- Zaleca się ogrzewanie rąk, wsuwając je np. pod pachy.

- ogrzewanie (ale nie gwałtowne). Ogrzewając wodą powinniśmy używać wody o 1 stopień wyższą i podwyższać ją o 1-2 stopnie co 2-3 minuty

- Poszkodowanemu zakłada się dodatkowe części garderoby, owija kocami podaje łyżeczkami mocno osłodzone gorące napoje. Odmrożone okolice przykrywa się materiałem opatrunkowym i dba o to, aby nie były uciskane.

- jeśli przykrywamy folią ratunkową to srebrną stroną do ciała

- W przypadkach głębokich odmrożeń nie zaleca się żadnych czynności mających na celu ogrzewanie odmrożonych okolic. Dalsze postępowanie pozostawia się fachowemu personelowi pogotowia ratunkowego. Jeśli wytworzyły się pęcherze, przykrywa się je jałowym opatrunkiem. Nie można ich otwierać.

Zabrania się : nacierania odmrożonych kończyn, podawanie alkoholu, gdyż jego działanie rozszerzające naczynia może spowodować przechłodzenie całego organizmu. Nie wolno również palić. Zwężająca naczynia krwionośne nikotyna pogarsza rokowanie.

26. czynniki jakie wykonujemy z krwawiącej kończyny dolnej, osoba oddycha ale jest nieprzytomna

Jeśli oddycha to tamujemy krew, jeżeli dalej oddycha to pozycja boczna ustalona (to powiedziała Pani na zajęciach, w czasie dyktowania pytań)

27. czynności jakie wykonujemy w przypadku kiedy poszkodowany jest nie przytomny i nie oddycha

Nie oddycha to RKO, jak już złapie oddech i jeśli nie stwierdzamy żadnych przeciwwskazań to pozycja boczna ustalona, sprawdzając co chwila oddech

28. czynności jakie wykonujemy w przypadku zakrztuszenia niemowląt

-wzywamy pogotowie

- sprawdzamy czy ciało obce widoczne jest w buzi dziecka (Jeśli tak - próbujemy wyjąć je za pomocą małego palca jednym ruchem. W przypadku gdy jest to niemożliwe, nie ponawiamy próby i nie próbujemy wyjąć przedmiotu na ślepo - grozi to wepchnięciem przedmiotu jeszcze głębiej.)

- oceniamy rodzaj kaszlu jeśli jest to kaszel efektywny (głośny, wyraźny, dziecko może nabrać powietrza do płuc, płacze i reaguje na nasze sygnały) - trzymamy je na rękach główką do góry i zachęcamy je do samodzielnego "wykaszlenia" ciała obcego z dróg oddechowych,

- jeśli jest to kaszel nieefektywny (cichy, bezgłośny, dziecko nie może oddychać, płakać, sinieje)

1. Kładziemy dziecko na przedramieniu głową w dół w taki sposób, by nasza dłoń trzymała jego bródkę. (lub w przypadku większych dzieci, układamy dziecko skośnie na naszych kolanach, brzuchem na kolanach i głową w dół) Dłoń ma za zadanie przytrzymać główkę, która u małych dzieci jest ciężka.

2. Uderzamy dziecko mocno nadgarstkiem drugiej dłoni 5 razy między łopatkami - dzięki temu powinno wykrztusić przedmiot

Odwracamy dziecko na plecy i sprawdzamy czy przedmiot został usunięty.

29. czynności jakie wykonujemy w przypadku zawału mięśnia sercowego

Odpowiedz jest w pytaniu 10 - wstrząs kardiologiczny

- Sprawdzić podstawowe funkcje życiowe

- Ułożyć poszkodowanego z lekko uniesioną górną połową ciała

- Uspokoić poszkodowanego

- Chronić go przed wyziębieniem

- Wezwać karetkę

- Zapewnić wsparcie psychiczne

W tym rodzaju wstrząsu NIE WOLNO stosować pozycji przeciwwstrząsowej! Może ona obciążyć dodatkowo już i tak przeciążone serce!!

30. czynności jakie wykonujemy w przypadku oparzeń skóry, ręki

Poparzone miejsce należy schłodzić, najlepiej pod zimną, bieżącą wodą (w przypadku poparzenia, np. parą wodną). W przypadku porażenia prądem, wzywamy pogotowie. Rany niczym nie smarujemy, jeśli poparzenie jest duże i przykleiła się do niego odzież, to nie odrywamy odzieży!!

31. przyczyny i objawy oparzeń

Oparzenie - uszkodzenie skóry i w zależności od stopni oparzenia także głębiej położonych tkanek lub narządów wskutek działania ciepła, żrących substancji chemicznych (stałych, płynnych, gazowych), prądu elektrycznego, promieni słonecznych - UV, promieniowania (RTG, UV i innych ekstremalnych czynników promiennych). Przy rozległych oparzeniach ogólnoustrojowy wstrząs może doprowadzić do zgonu.

Objawy (są zależne od stopnia oparzeń i przyczyn): zaczerwienienie, pieczenie, bąble, ból, lekki lub mocny obrzęk, wysięk płynu, rumień

Objawy udaru słonecznego: gorąca skóra, wysoka temperatura, sucha skóra, przyśpieszone tętno, napady drgawek, nudności, wymioty, utrata przytomności

32. na czym polegają zasady bezpieczeństwa ratownika

Chodzi chyba o to, że zanim ratownik przystąpi do udzielenia pomocy powinien najpierw sprawdzić czy nie naraża swego życia, czy osoba poszkodowana nie będzie przez to narażona na inne uszkodzenia. Ratownik powinien być zabezpieczony w rękawice jednorazowe, długi rękaw, maseczkę do sztucznego oddychania.

33. co robisz gdy jesteś świadkiem wypadku samochodowego

33. jak postępujemy w przypadku ciała obcego w oku

- Nie wyciągaj ciała obcego z oka.

- wezwanie pogotowia

- W oczekiwaniu na pogotowie zabezpiecz przedmiot, aby nie wypad z rany. Pozostający przedmiot w ranie jest takim "korkiem", który ogranicza krwawienie. Aby zabezpieczyć przedmiot należy wziąć dwa zwykłe bandaże zbliżonych rozmiarów wyciągnąć z opakowania i bez rozwijania przyłożyć po obu stronach przedmiotu i za pomocą plastrów przymocować do skóry tak aby przedmiot się nie poruszał i nie wypad.

- Drugie zdrowe oko należy zakryć gazikiem ma to na celu ograniczenie ruchu gałek ocznych.

- Pozostań z poszkodowanym i nie pozwól mu się ruszać.

- Czekaj na ekipę pogotowia.

- jeśli jest to niewielki przedmiot to możemy zabezpieczyć go, np. kubkiem (papierowym, plastikowym), tylko tak by nie spowodować wbicia przedmiotu głębiej)

- jeśli do oka dostał się , np. drobny piasek, to można przemyć letnią wodą

- jeśli jest to coś drobnego co jest widoczne i sami możemy to usunąć (np. malutka muszka), to możemy usunąć to rogiem czystej chusteczki (jeśli jest przy dolnej powiece, przy górnej powinniśmy to robić zachylając powiekę na palec)

34. rodzaje trucizn i jak postępujemy w przypadku zatruć

Rodzaje zatruć:
a) Zatrucia środkami chemicznymi (środki czystości, detergenty itp.)
b) Zatrucia żywnością
c) Zatrucia alkoholem
d) Zatrucia trującymi roślinami, grzybami
e) Zatrucia lekami

2. OGÓLNE POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU ZATRUĆ
Po wniknięciu do organizmu, trucizna bardzo szybko dostaje się krwiobiegiem do wszystkich tkanek, komórek ciała. Pierwsza pomoc powinna przebiegać następująco:
a) Zapobieganie dalszemu działaniu trucizny
b) Zapewnienie drożności górnych dróg oddechowych
c) Kontrola i utrzymanie czynności życiowych
d) Zapobieganie dalszym urazom
e) Zabezpieczenie substancji powodującej zatrucie
f) Wezwanie pogotowia

przy zatruciach przez połknięcie:, pomoc jest zależna od tego czym zostało spowodowane zatrucie, jeśli, np. leki, to trzeba spowodować wymioty, nie robimy tego jeśli do zatrucia doszło środkami żrącymi, drażniącymi, chemicznymi - w tych przypadkach można podać trochę wody , by rozcieńczyć truciznę (niezwłoczna jest pomoc lekarska). Zatrucia jedzeniem, roślinami grzybami, może objawiać się nawet po kilku dniach, np. biegunką, wymiotami, bólem brzucha, głowy itp
zatrucia przez drogi oddechowe, t.j. Zatrucia gazem, tlenkiem węgla i spalinami;

Pierwsza pomoc polega na zabrania poszkodowanego z miejsca zatrucia, zapewnieniu dostępu do świeżego powietrza oraz kontroli czynności życiowych. Osobę nieprzytomną należy ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. W przypadku braku oddechu, przystąpić do sztucznego oddychania.
przez skórę i błony śluzowe
Objawy: zaburzenie równowagi, zamroczenie, nudności, wymioty, senność, zaburzenia świadomości, a nawet śpiączka.
Pierwsza pomoc: polega na zapewnieniu dopływu świeżego powietrza, obmyciu ciała wodą i mydłem, przepłukaniu oczu i jamy ustnej 2-procentowym roztworem sody oczyszczonej, nie podawać mleka i innych tłuszczów, nie zmuszać do wymiotów. Wezwać fachową pomoc, a poza tym zabezpieczyć opakowanie działającego środka i treść żołądkową do badań.
Oczywiście przez cały czas należy kontrolować czynności życiowe.

35. jak postępujemy w przypadku urazu kończyny górnej, lewej

Jeżeli jest to krwawienie to zatamować, w przypadku tamowania, najlepiej kończynę zgiąć w łokciu i trzymać uniesioną do góry (część od łokcia do dłoni)

Jeżeli jest to złamanie, to :

nie wykonujemy żadnych ruchów w miejscu złamania, również w celu rozpoznania złamania,

• złamanie otwarte nakrywamy jałowym opatrunkiem,

• unieruchamiamy złamaną kość wraz z sąsiadującymi stawami,

• w przypadku wstrząsu stosujemy pozycję przeciwwstrząsową - wyjątek stanowią urazy czaszki, kręgosłupa i miednicy,

• nie podajemy poszkodowanemu nic do picia i jedzenia, nie zezwalamy na palenie.

Zapewnić poszkodowanemu wygodną pozycję, np. oprzeć o ścianę, lub w pozycji półleżącej z lekko uniesionymi plecami (wszystko zależy od tego czy jest przytomny czy nie i należy pamiętać, że może stracić przytomność, np. z powodu szoku, strachu itp.)

Wezwać pogotowie

36. przyczyny utraty przytomności

• urazy - zwykle urazy głowy

• wstrząs

• padaczka, udar mózgu i inne choroby układu nerwowego

• choroby metaboliczne - cukrzyca

• choroby układu krążenia - zawał serca, nagłe zatrzymanie krążenia

• choroby układu oddechowego - ostra niewydolność oddechowa

• substancje chemiczne - alkohol, leki, jady zwierzęce

• zadławienie, przegrzanie, hipotermia, utopienie, reakcja uczuleniowa, porażenie prądem elektrycznym i inne związane z wpływem środowiska

37. przyczyny urazu kręgosłupa

Przyczyny

Mogą być wynikiem bezpośredniego lub pośredniego działania siły zewnętrznej, w przypadku urazów komunikacyjnych, upadków z wysokości czy skoków "na główkę" do wody. Wiele obrażeń następuje wskutek pośredniego działania siły (zgniecenie, zgięcie lub nadmierne zgięcie, rzadziej wyprost lub nadmierny przeprost) i często towarzyszy im uszkodzenie rdzenia kręgowego z zaburzeniem jego funkcji.

Objawy

• widoczne na zewnątrz obrażenia kręgów

• opasujący ból lub przymusowe ułożenie głowy (w przypadku uszkodzenia kręgosłupa szyjnego)

• krwiaki, otarcia, ślady stłuczenia na ciele głównie w miejscu działania siły

• niedowłady

• zaburzenia czucia

• zaburzenia świadomości

• niewydolność oddechowa (w przypadku zaburzeń pracy mięśnie międzyżebrowch lub przepony, do których dochodzi w przypadku uszkodzenia kręgosłupa na różnej wysokości)

• zaburzenia termoregulacj i zaburzenia czynności pęcherza moczowego oraz jelita grubego

Postępowanie

Z ofiarą wypadku podejrzaną o uraz kręgosłupa w celu ochrony rdzenia kręgowego należy postępować z wielką ostrożnością aby nie spowodować dalszego uszkodzenia rdzenia. Na miejscu wypadku należy przede wszystkim:

• zabezpieczenie funkcji życiowych (oddychanie, krążenie)

• unieruchomienie kręgosłupa szyjnego za pomocą dostępnych środków

• ochronić chorego przed wyziębieniem

• unikać jakiegokolwiek czynnego lub biernego ruchu chorego przy umieszczaniu go w materacu próżniowym

• w razie przemieszczenia kręgów nie podejmować prób nastawiania kręgosłupa na miejscu wypadku

• przewozić poszkodowanego bez wstrząsów przy całkowitym unieruchomieniu, ewentualnie dodatkowo

• przewieźć do szpitala chirurgicznego lub neurochirurgicznego pod opieką lekarza

Przy przenoszeniu lub wydobywaniu poszkodowanego np. z samochodu należy należy roić to bardzo ostrożnie, najlepiej na twardej, płaskiej desce lub drzwiach bez nadmiernych nacisków tak aby nie dopuścić do uszkodzenia rdzenia kręgowego.

38. przyczyny urazów brzucha + co robimy

Urazy brzucha mogą być przyczyną zarówno urazów powłoki jak i narządów wewnętrznych w jamie brzusznej (np. wątroby, śledziony, żołądka, jelit)

Wśród urazów jamy brzusznej można wyróżnić urazy drążące i urazy tępe. Do urazów tępych mogą się przyczynić wypadki komunikacyjne, upadki z dużych wysokości, mocne uderzenia w powłoki brzuszne. Do drążących, np. urazy nożem lub innym przedmiotem tępym lub ostrym ) tzw. rany kłute a także rany postrzałowe

Postępowanie:

- ocena sytuacji (czy możemy pomóc bez narażenia siebie, czy poszkodowany nie jest narażony na dodatkowe urazy, wyziębienie itd.)

- zabezpieczenie miejsca wypadku,

- sprawdzenie stanu poszkodowanego, PPP

- Jeżeli poszkodowany jest przytomny, samodzielnie wykonuje ruchy i mówi, a my upewniliśmy się już, że jest bezpieczny, to należy: pozostawić go w najwygodniejszej dla niego pozycji (w urazach brzucha w niektórych przypadkach ulgę może przynieść ugięcie kończyn dolnych w kolanach i ewentualnie podłożenia wałka), dowiedzieć się, jak najwięcej o jego stanie i o tym, jak doszło do wypadku, a także zdecydować, czy konieczne jest wezwanie fachowej pomocy medycznej. Należy to zrobić, jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do stanu poszkodowanego. Nie wolno również zapomnieć o regularnej ocenie jego stanu podczas oczekiwania na pomoc.

W urazach brzucha obawiamy się szczególnie wystąpienia wstrząsu, który może powstać na skutek szoku bólowego, krwotoku wewnętrznego czy zewnętrznego, jak też wyziębienia organizmu. (W takich przypadkach konieczne jest zastosowanie pozycji przeciwwstrząsowej - z uniesionymi o 30 - 40 stopni i podpartymi nogami).

Na podejrzenie urazu brzucha może nas naprowadzić przede wszystkim charakter zdarzenia,

ale istotny jest także wygląd pacjenta.

Należy zwrócić uwagę czy : są otwarte rany, ból brzucha oraz bolesność przy dotyku, ślady stłuczenia, krwiaki, otarcia, twardy brzuch, który przy nacisku przypomina deskę. Charakterystyczny jest tzw. objaw pasa bezpieczeństwa, czyli zasinienie odpowiadające położeniu pasa.

Jeżeli w ranie tkwi jakieś ciało obce, nie należy go wyjmować, a jedynie zabezpieczyć opatrunkiem, gdyż można w ten sposób spowodować jeszcze większy krwotok. Gdy natomiast podczas urazu część jelit wydostała się na zewnątrz jamy brzusznej przez rozległą ranę (czyli doszło do wytrzewienia), zabezpieczamy ją czystym, jałowym opatrunkiem bez wprowadzania jelit do wnętrza jamy brzusznej. Nie wolno podawać poszkodowanym nic do jedzenia ani do picia, gdyż może to spowodować odłożenie w czasie lub znacznie zwiększyć możliwość powikłań w razie przeprowadzania operacji.

- Jeżeli poszkodowany leży, nie widać ruchu, należy podejść do niego, delikatnie potrząsnąć za ramiona. Jeśli brak jakiejkolwiek reakcji, trzeba głośno zawołać o pomoc, odwrócić poszkodowanego tak, aby leżał na wznak na plecach, a następnie udrożnić jego drogi oddechowe oraz poszukiwać prawidłowego oddechu wzrokiem, słuchem i dotykiem (nie po- winno to trwać dłużej niż 10 s.).

- Gdy poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha, trzeba ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej, co zapobiegnie utracie drożności dróg oddechowych i zmniejszy ryzyko zachłyśnięcia się treścią wymiotną. Następnie wzywamy pogotowie ratunkowe.

- Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha, trzeba wezwać pogotowie ratunkowe lub nakazać to drugiej osobie, a samemu rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową .

We wszystkich przypadkach należy chronić poszkodowanych przed utratą ciepła (koce,

folia NRC, czyli tzw. folia życia), a jeśli są przytomni, uspokajać ich i dbać o ich komfort psychiczny.

Krwawienie z żołądka - krew jest ciemnobrunatna, przypomina fusy od kawy, lub resztki niestrawionego pokarmu/wymiociny, należy ułożyć wygodnie z lekko ułożonym tułowiem a na żołądek (na brzuch) kładziemy zimny kompres

Krew z drzewa płucnego - krew żywoczerwona , pienista, kładziemy w pozycji półsiedzącej

39. sposoby wykonywania masażu serca

Odpowiedz w pytaniu 12,

30:2 dla dzieci i dorosłych

Tego nie podyktowała ale myślę, że może być

40. ile czasu poszkodowany może leżeć w pozycji bocznej ustalonej

30 min, jeśli pogotowie nie przyjechało to przekładamy na drugi bok (sprawdzając co chwila czynności życiowe)

41. krwawienie z nosa, co robimy

Głowę pochylamy do przodu, kładziemy zimny kompres na kark lub między brwi (chodzi o obszar zatok), można tamować tamponikami, ale by nie wcisnąć ich za głęboko

42. folia ratownicza

Srebrną do ciała - w przypadku osób wychłodzonych

Złota do ciała - w przypadku osób poparzonych

43. Ułożenia

Ułożenie z uniesionym tułowiem - stosujemy przy niewielkiej duszności, urazach czaszkowo-mózgowych, którym nie towarzyszy utrata przytomności. Tułów podciąga się w górę około 30-40o, podkładając pod plecy koce lub poduszki.

Ułożenie półsiedzące - stosujemy przy ciężkiej duszności (astma) lub zranienia w obrębie klatki piersiowej.

Ułożenie na wznak - z cienką poduszką pod głowę stosujemy, jeśli nie ma konieczności zastosowania jednego ze specjalnych ułożeń. Te ułożenie wymagane jest podczas sztucznego oddychania lub masażu serca.

Ułożenie na boku - stosujemy u każdego nieprzytomnego oddychającego samoistnie i mającego prawidłową akcję serca. Położenie te zapobiega zatkaniu się dróg oddechowych, dodatkowo należy naciągnąć szyję i odgiąć głowę.

Ułożenie na wznak z wałkiem pod kolanami - stosujemy w przypadku zranień jamy brzusznej i bólów brzucha, można lekko unieść tułowie.

Ułożenie przeciwstrząsowe - zalecane nawet przy podejrzeniach rozwijania się wstrząsu, chorego kładzie się na plecach z nogami uniesionymi na wysokość 30-40 cm (nie więcej !). Ułożenia tego nie stosujemy przy złamaniach miednicy, uszkodzeniach czaszkowo mózgowych oraz uszkodzeniach klatki piersiowej i brzucha.

44. wyposażenie apteczki

- instrukcja I pomocy

- bandaże elastyczne

- latarka

- nożyczki

- gaza sterylna

- chusta trójkątna

- siatki opatrunkowe elastyczne

- agrafki

- maseczka do sztucznego oddychania

- 2-3 pary rękawiczek gumowych

- folia złoto - srebrna

- plastry z opatrunkiem

- zwykły plaster w rolce

---