Raport z Laboratorium Podstaw Fizyki
ĆWICZENIE NR 100 A
WYZNACZANIE GĘSTOŚCI CIAŁ STAŁYCH
Imię i Nazwisko, |
Łukasz Krzesaj |
Termin zajęć: |
Poniedziałek 915-1100 |
Data oddania |
26 października 2009 |
Ocena końcowa |
|
Cel ćwiczenia
Wyznaczenie gęstości badanego elementu. Zapoznanie się z podstawowymi
narzędziami inżynierskimi ( sposobem pomiaru oraz niedokładnościami przyrządów).
Analiza otrzymanych wyników i nauka pisania sprawozdań.
Zestaw przyrządów
Suwmiarka (0,05mm dokładności)
Waga (0,1g)
Schemat
h
D d
Wyniki pomiarów
Lp. |
D [mm] |
|
d [mm] |
|
h [mm] |
|
m [g] |
|
1 |
16,05 |
0,05 |
11,85 |
0,05 |
46,40 |
0,05 |
11,2 |
0,1 |
2 |
16,10 |
0,05 |
11,90 |
0,05 |
46,30 |
0,05 |
------ |
------ |
3 |
16,15 |
0,05 |
11,90 |
0,05 |
46,30 |
0,05 |
------ |
------ |
4 |
16,10 |
0,05 |
11,90 |
0,05 |
46,25 |
0,05 |
------ |
------ |
5 |
16,10 |
0,05 |
11,85 |
0,05 |
46,35 |
0,05 |
------ |
------ |
Wzory i obliczenia
Średnia arytmetyczna pomiarów
=
=
Oszacowanie niepewności wartości średniej
1. Wartość D
D=
=16,1 mm
mm
Z powodu małej liczby pomiarów danego czynnika powstały wynik niepewności wartości średniej należy pomnożyć przez stałą Studenta-Fischera
n - liczba pomiarów
p - poziom ufności
n=5 p=0,95 t(5;0,95)
Wybrane współczynniki Studenta-Fishera tn,a w zależności od ilości pomiarów n i poziomu ufności a
n \ |
0,6826* |
0,9 |
0,95 |
0,99 |
0,999 |
2 |
1,837 |
6,314 |
12,706 |
63,657 |
636,619 |
3 |
1,321 |
2,920 |
4,303 |
9,925 |
31,599 |
4 |
1,197 |
2,353 |
3,182 |
5,841 |
12,924 |
5 |
1,141 |
2,312 |
2,776 |
4,604 |
8,610 |
6 |
1,110 |
2,015 |
2,580 |
4,032 |
6,869 |
7 |
1,090 |
1,943 |
2,447 |
3,707 |
5,959 |
8 |
1,077 |
1,895 |
2,365 |
3,500 |
5,408 |
9 |
1,066 |
1,860 |
2,306 |
3,355 |
5,401 |
10 |
1,059 |
1,833 |
2,252 |
3,250 |
4,781 |
11 |
1,052 |
1,813 |
2,228 |
3,169 |
4,587 |
12 |
1,047 |
1,796 |
2,021 |
3,106 |
4,437 |
13 |
1,043 |
1,782 |
2,179 |
3,055 |
4,318 |
14 |
1,040 |
1,771 |
2,160 |
3,012 |
4,220 |
15 |
1,037 |
1,761 |
2,145 |
2,977 |
4,141 |
16 |
1,034 |
1,753 |
2,131 |
2,921 |
4,073 |
17 |
1,032 |
1,746 |
2,120 |
2,892 |
4,015 |
18 |
1,030 |
1,740 |
2,110 |
2,878 |
3,965 |
19 |
1,028 |
1,734 |
2,100 |
2,861 |
3,922 |
20 |
1,027 |
1,729 |
2,093 |
2,845 |
3,883 |
=0,0438921 mm
D=16,1000000
0,0438921 mm
16,10
0,04 mm
2. Wartość d
d=
=11,888 mm
mm
=0,0269141 mm
d=11,8880000
0,0269141 mm
11,888
0,027 mm
11,89
0,03 mm
3. Wartość h
h=
=46,32 mm
mm
=0,0707741 mm
h =46,3200000
0,0707741 mm
46,32
0,07 mm
4. Wartość m
m=11,2 g
=0,1 g
m=11,2
0,1 g
Wyznaczenie gęstości ciała stałego
=
Wyznaczanie objętości ciała
V=V1-V2
V1=
V2=
Wyznaczanie niepewności błędu objętości
V1=
=
=
+
V2=
=
=
+
V=V1-V2
=
=
+
=
+
+
+
V1=12006,607
77,80486
mm3
37700,745
244.30726 mm3
0,03770
0,00024 m3
V1=6546,1526
39,627933
mm3
20554,919
124.4317 mm3
0,02055
0,00012 m3
V=3,770-2,055
[0,024+0,012]=1,715
0,036 dm3
=
=
=
+
=
0,0195405=0,6530612
0,0195405
0,6531
0,0195
=(65,31
1,95)10-2
Wnioski
Błędy pomiaru mogą wynikać z faktu że badania przeprowadzone były przez mało doświadczony zespół jak i z wad konstrukcyjnych mierzonego przedmiotu. Bardzo możliwe wydaje się być również wystąpienie tzw. błędu paralaksy związanego z odczytem wartości z podziałki miernika. Ważne również jest odchylenie standardowe które jest nieodzowną częścią każdego pomiaru.
ĆWICZENIE NR 100 B
PODSTAWOWE POMIARY ELEKTRYCZNE
Cel ćwiczenia
Zapoznanie się z podstawowymi pomiarami elektrycznymi na przykładzie:
a) pomiaru wartości oporu oporników pojedynczych, połączonych szeregowo
i połączonych równolegle, oporu regulowanego i oporu włókna żarówki
b) wyznaczenia zależności i = f(U) dla oporników i dla żarówki.
Zestaw przyrządów
Miernik cyfrowy M-3860D Metax
Multimetr M 890G
Układ R, R, żarówka
Zasilacz
Schematy pomiarów
Wartości oporu oporników pojedynczych R1 , R2 i włókna żarówki Rż.
Wartości oporu oporników R1 i R2 połączonych szeregowo.
Wartości oporu oporników R1 i R2 połączonych równolegle.
Wyniki pomiarów
R1 = 164,7
R2 = 121,4
Rż = 26,1
Rszeregowo = 286,1
Rrównolegle = 69,9
Wzory i obliczenia
Szacowanie błędów bezwzględnych
R=
0,5% rdg + 1dgt - błąd odczytu dla Miernika cyfrowego M-3860D Metax
rdg - wartość pomiaru
dgt - cyfra znacząca
R1=
0,5%164,7 + 0,1=0,8235
0,82
R2=
0,5%121,4 + 0,1=0,607
0,61
Rż=
0,5%26,1 + 0,1=0,1305
0,13
Rszer.=
0,5%286,1 + 0,1=1,4305
1,43
Rrów.=
0,5%69,9 + 0,1=0,3495
0,35
R1 = 164,7000
0,8235
164,70
0,82
R2 = 121,400
0,607
121,40
0,61
Rż = 26,1000
0,1305
26,10
0,13
Rszeregowo = 286,1000
1,4305
286,10
1,43
Rrównolegle = 69,9000
0,3495
69,90
0,35
Obliczenie układu szeregowego z wartości oporów pojedynczych
Rw= R1+ R2
Rw=164,7+121,4
1.42 = 286,1
1.42
Rszer. = 286,10
1,43
Rw=286,10
1.42
Rszer. = Rw
Schematy pomiarów
Pomiar wartości stałych natężenia i napięcia dla układu szeregowego.
Pomiar wartości stałych natężenia i napięcia dla układu równoległego.
Pomiar wartości stałych natężenia i napięcia dla układu z żarówką.
Wyniki pomiarów
Pomiar wartości stałych natężenia i napięcia dla układu z żarówką |
||||
Lp. |
U [V] |
|
I [mA] |
|
1 |
12,25 |
0,05 |
98,6 |
1,3 |
2 |
9,45 |
0,04 |
84,2 |
1,1 |
3 |
7,80 |
0,03 |
75,2 |
1,0 |
4 |
6,28 |
0,03 |
66,9 |
0,9 |
5 |
4,73 |
0,02 |
56,6 |
0,8 |
6 |
3,28 |
0,02 |
45,7 |
0,6 |
Pomiar wartości stałych natężenia i napięcia dla układu szeregowego |
||||
Lp. |
U [V] |
|
I [mA] |
|
1 |
3,27 |
0,10 |
11,30 |
0,24 |
2 |
4,73 |
0,02 |
16,40 |
0,30 |
3 |
6,28 |
0,03 |
21,90 |
0,37 |
4 |
7,80 |
0,03 |
27,20 |
0,43 |
5 |
9,45 |
0,04 |
33,10 |
0,50 |
6 |
12,25 |
0,05 |
42,80 |
0,61 |
Pomiar wartości stałych natężenia i napięcia dla układu równoległego |
||||
Lp. |
U [V] |
|
I [mA] |
|
1 |
3,27 |
0,10 |
46,30 |
0,66 |
2 |
4,73 |
0,02 |
67,10 |
0,91 |
3 |
6,28 |
0,03 |
89,20 |
1,17 |
4 |
7,80 |
0,03 |
110,90 |
1,43 |
5 |
9,45 |
0,04 |
134,50 |
1,71 |
6 |
12,25 |
0,05 |
174,70 |
2,19 |
a = 5,82
a = 3,51
R1+ R2=
1000 (mnożymy przez 1000, ponieważ jednostki są w [mA])
Rszeregowo =
1000 = 284,90
a = 14,3
Wnioski
Pomiary rezystancji pojedynczych elementów pokazały poszczególne wartości oporów. Wartość oporników mierzona szeregowo jest równa przybliżonej wartości sumy poszczególnych elementów. Drobne wahania w wynikach mogą być spowodowane oporem wewnętrznym przyrządu. Wyniki pomiarów prądowo napięciowych umożliwiły powstanie wykresów charakteryzujących przepływy prądu w danym napięciu. Wszystkie układy przedstawiają regresję liniową. Największy skok prądu wystąpił w układzie równoległym, co potwierdza, że ma on niską wartość rezystancji wewnętrznej 69,9000
0,3495
. Układ z żarówką stawiał opór na granicy 26,1000
0,1305
, co jest najniższą wartością spośród mierzonych układów, jednak przyrost prądu nie był tak znaczny jak w przypadku układu równoległego, ponieważ żarówka wykonywała pracę, w której energia została przekształcona w światło i ciepło. Największą wartość oporu miał układ szeregowy, dlatego przyrost natężenie w tym układzie jest najmniejszy.
1