Pyt. 1 Zadania fizjoterapii w chorobach serca i ukł. krążenia

- usprawniać regulację naczynioruchową (zmienno-cieplne zabiegi wodolecznicze np. kąpiele Schweningera-Hauffego)

-powodować przesunięcie większych objętości krwi z jednych do drugich narządów, usprawniać pompę mięśniową( np. na drodze odruchowej przez odruch konsensualny w zabiegach Shweningera_Hauffego

- powodować ekonomizację pracy serca (m. in. zmniejszać zapotrzebowanie serca na tlen poprzez trening mięśni)

Kąpiele nóg Schweningera-Hauffego

Początkowa temp. wody podczas zabiegu wynosi 34-35C, a następnie co 1 min podwyższa się ją o 1 stopień dochodząc do 40C. W najwyższej temp. utrzymuje się kąpiel przez 5 min. W przypadku skurczów naczyniowych temp. wody podwyższa się wolniej. Łączny czas zabiegu może wynosić do 30 min.

Kąpiele częściowe ręki prawej wg Schweningera-Hauffego od 34⁰ do 39⁰C w ciągu 15-20 minut. Im wolniejszy jest wzrost temperatury wody w podanym zakresie tym łagodniej działa ten zabieg, zmniejszając obciążenie ciepłem układu termoregulacji. Przyspieszenie czynności serca i wzrost ciśnienia krwi podczas zabiegu świadczą o nadmiernym obciążeniu ciepłem układu regulacji temperatury ciała. Nie jest to słaby bodźcowo zabieg, więc nie wszyscy go dobrze znoszą! Zabieg należy wtedy przerwać.

Pyt.2. jakie zabiegi fizykalne powodują ekonomizację krążenia?

- kąpiele kwasowęglowe- wykonywane w wodzie zawierającej rozpuszczony dwutlenek węgla. Powodują rozszerzenie tętniczek, otwarcie nieczynnych kapilarów, a przez to przyspieszenie przepływu krwi przez skórę, zwiększenie amplitudy naczynioruchowej, zniesienie oporu obwodowego, przesunięcie krwi na obwód. Kąpiel o temp 33-34'C, czas trwania 20-30 min, 12 zabiegów w serii, 3-4 zabiegi tygodniowo.

- dozowane miejscowe stosowanie zimna, jak w polewaniach kneippowskich, czy brodzeniu

• Przy wykonywaniu zimnych polewań wg Kneippa zwraca się uwagę na to by części ciała poddawane zabiegowi były ciepłe. Polewanie wykonuje się bardzo wolno od dołu do góry i z części dystalnych kończyn do środka, by nie następowały zbyt szybkie przesunięcia krwi z obwodu do serca. Po zabiegu krew winna ulec z powrotem przesunięciu do polewanych kończyn i dla­tego należy przez ok. 10-15 minut wykonywać ćwicze­nia ruchowe, np. szybko chodzić, wchodzić po scho­dach czy unosić ramiona. W ten sposób zostaje szybko przesunięta krew z głębokich żył.

• Miarą właściwej dawki zabiegu wodoleczniczego było dla Kneippa wystąpienie objawów przekrwienia skóry, tj. zaczerwienienie skóry i ogólne uczucie cie­pła. By zapewnić ich wystąpienie zalecał wykonywać zabieg tylko u pacjentów rozgrzanych, a po zabiegu nakazywał wykonywać ćwiczenia ruchowe lub leżeć w łóżku pod przykryciem.

- kąpiele rąk Schweningera-Hauffego (35-40'C przez 20 min). na drodze odruchowej powodują one rozszerzenie naczyń wieńcowych serca.

Pyt 3. Organiczne choroby serca stanowiące p/wskazanie do fizjoterapii.

Choroby endo-myo-pericardium.

Pyt. 4 W jakich stanach ukł. krążenia zabiegi fizykalne są p/wskazane.

Szczególnie jest p/wskazane ich stosowanie w lewo- i prawo- komorowej niewydolności serca w stadium III i IV wg NYHA oraz złośliwe zaburzenia rytmu.

Pyt 5. Organiczne choroby serca będące p/wskazaniem do kąpieli kwasowęglowych.

P/wskazane jest stosowanie kąpieli kwasowęglowych przede wszystkim w niewydolności wieńcowej serca z dusznicą bolesną lub z ciężkimi jej napadami i stan po zawale serca z wyraźnie skomplikowanym przebiegiem zdrowienia.

Pyt 6 i 8. Zabiegi wchodzące w grę przy niewydolności wieńcowej:

Ruch. Gimnastyka lecznicza i sport

Ruch na przemian z wystarczającym wypoczynkiem jest podstawowym elementem skutecznego zwalczania czynników ryzyka wieńcowego. Należy przypomnieć, że aktywność fizyczna zwiększa sprawność wszystkich układów narządów z układem krążenia na czele. Jednak rodzaj i wielkość wysiłku fizycznego musi być każdorazowo indywidualnie dostosowana do możliwości chorego organizmu. Dlatego konieczne jest uprzednie określenie aktualnej wydolności ustroju po obciążeniu wzorcowym wysiłkiem. Może tego dokonać tylko lekarz.

Trening fizyczny chorych na serca wymaga systematycznych badań kontrolnych, przeprowadzanych przez lekarza dla ewentualnego skorygowania wielkości obciążeń wysiłkiem. Badanie ergometryczne pozwala określić granice możliwego obciążenia serca wysiłkiem fizycznym wyznaczając tym samym tętno treningowe, którego wartości nie wolno przekroczyć podczas wysiłku fizycznego. Należy przy tym pamiętać, że jeśli do czasu wystąpienia objawów choroby prowadziło się mało ruchliwy tryb życia, to potem, po kilkudziesięciu latach bez większego wysiłku fizycznego, nie wolno podejmować większych obciążeń treningowych organizmu. Lekarz winien zawsze rozważyć czy chory może wykonywać krótkie ćwiczenia fizyczne, wielokrotnie powtarzane, o charakterze treningu interwałowego, a następnie uprawiać lekki sport przyjemnościowy, wędrówki, gimnastykę, pływanie itp.

W chorobie wieńcowej serca zaleca się

Masaż tkanki łącznej

Hydro-termoterapia

- Kąpiele częściowe ręki prawej wg Schweningera-Hauffego od 34⁰ do 39⁰C w ciągu 15-20 minut. Im wolniejszy jest wzrost temperatury wody w podanym zakresie tym łagodniej działa ten zabieg, zmniejszając obciążenie ciepłem układu termoregulacji. Przyspieszenie czynności serca i wzrost ciśnienia krwi podczas zabiegu świadczą o nadmiernym obciążeniu ciepłem układu regulacji temperatury ciała. Nie jest to słaby bodźcowo zabieg, więc nie wszyscy go dobrze znoszą! Zabieg należy wtedy przerwać.

Lekarz może zlecić w godzinach rannych częściowe lub ogólne, chłodne zmywanie, lub szczotkowanie górnej części ciała albo przed południem jeden z następujących zabiegów: kąpiel stóp z dodatkiem rozmarynu, kąpiel nóg o wzrastającej temperaturze od 34 ⁰ do 39 ⁰ C lub zmienno-ciepłą kąpiel stóp albo zmiennocieplne polewanie kolan.

Leczenie uzdrowiskowe

- Balneoterapia: kąpiele kwasowęglowe, kąpiele w gazowym dwutlenku węgla

- Kuracja klimatyczna, przed jej zastosowaniem należy brać pod uwagę cechy klimatu miejscowości, w której ma być przeprowadzona, a przede wszystkim różnice istniejące w stosunku do miejsca zamieszkania. Wydaje się, że najlepsze warunki do kuracji istnieją w miejscowościach położonych w niskich i średnich górach ( małe różnice temperatur dzień-noc, czyste powietrze, możliwości ochrony przed zbyt dużym nasłonecznieniem, możliwości spacerów po nierównym terenie itd.)

Oprócz zabiegów fizykalnych istnieją inne sposoby leczenia: leczenie farmakologiczne, angioplastyka, pomostowanie aortalno-wieńcowe, bypass, ziołolecznictwo, medytacja i joga, leczenie dietą.

Pyt. 7 Cele uzupełniającego leczenia fizykalnego w niewydolności wieńcowej w okresie między napadami bólu.

Etiopatogeneza Obok nadciśnienia tętniczego najczęstsza choroba układu krążenia. Ogromne znaczenie społeczne ze względu na rozpowszechnienie i wiek chorych. Główna przyczyna: miażdżyca tętnic. Czynniki ryzyka. Jej objawy mogą wystąpić również wskutek innych przyczyn niż miażdżyca, np. aortalnych wadach serca.

Symptomatologia Zespół objawów klinicznych spowodowany jest niedokrwieniem mięśnia sercowego. W niezbyt nasilonych zmianach w naczyniach wieńcowych serca typowe jest występowanie po wysiłku fizycznym ( po posiłku, pod wpływem zimna itp.) uczucia ucisku lub dławiącego bólu w okolicy serca ustępujące po kilku minutach trwania, na ogół w spoczynku. Dolegliwości sercowe zależą od nasilenia zmian w tętnicach wieńcowych: od dyskomfortu, uczucia ucisku czy gniecenia w okolicy serca do ostrego, napadowego bólu promieniującego do lewego barku i wzdłuż lewej kończyny dolnej do palców. Niekiedy ból promieniuje do pleców czy żuchwy. Pomiędzy napadami tych dolegliwości brak jest objawów. Częstość występowania napadów jest różna. W cięższych przypadkach występują w spoczynku lub nocy. Niepokojące jest zwiększenie częstotliwości napadów, zwiększenie ich siły itd.= dławica piersiowa niestabilna. Rokowanie-zagrożenia: dławica niestabilna, zawał m. sercowego, nagły zgon.

Cele uzupełniającego leczenia fizykalnego w okresie między napadami bólu

- Odruchowe rozszerzenie naczyń wieńcowych serca

- Zwalczanie czynników ryzyka wieńcowego

- Zwiększenie wydolności ogólnej

- Zwiększenie wydolności serca

- Rozszerzenie naczyń wieńcowych serca

- Zapobieganie powikłaniom

Pyt.9 Kiedy i jakie zabiegi stosuje się w niepowikłanym zawale serca?

Począwszy od II tygodnia- lekkie, powoli wzrastające pod względem intensywności ćwiczenia czynne, począwszy od oddechowych, poprzez siadanie, pionizację do chodzenia.

Na ogół po 4-5 tygodni osiąga się II etap ( I -rehab. wewnątrzszpitalna, II- rehab. domowa, III-późny etap po okresie rekonwalescencji).

W każdym etapie rehabilitacji można stosować oprócz leczenia ruchem- kneippowską hydroterapię. Należy pamiętać ,że wymaga ona podobnie jak kinezyterapia ścisłego dawkowania na podstawie znajomości wydolności naczyń wieńcowych i mięśnia sercowego.

W pierwszych dniach można stosować ostrożnie zabiegi wodolecznicze stopniując ich siłę od najsłabszych do słabych.

.Zaczyna się od biernego pielęgnowania skóry pacjenta:

• Ciepłe i zmiennocieplne nacierania,

• Zmywania częściowe wodą, początkowo niewiele różniącą się od temp. skóry.

Następnie przechodzi się do:

• Zabiegów zmiennocieplnych,

A na końcu do:

• Zabiegów zimnych,

A także:

• Kąpiel ręki prawej o temp.37⁰C lub

• Kąpiel nogi prawej o stopniowo wzrastającej temp. od 37⁰C do 39⁰C,

.Drugą grupę stanowią zabiegi o silniejszym działaniu(stosuje się je później):

• Suche szczotkowanie stóp i podudzi (szczególnie wskazane po długim leżeniu),

• Zmywania całkowite,

Potem dołącza się:

• Zimne zmywania- najpierw przedramienia, potem ramienia prawego,

Następnie;

• Zimne zawijania kończyn, utrzymywane przez pół godz.,

Wskazane są również:

• Kąpiele częściowe o temp. stopniowo wzrastającej,

• Kąpiele rąk lub nóg o temp. stopniowo wzrastającej,

Niektórzy zalecają je już po kilku dniach a niektórzy po kilku tygodniach. Najpierw zaczyna się od ręki prawej, potem lewej a na końcu można zastosować kąpiel obu rąk równocześnie. Temp. początkowa to 34⁰C i w ciągu 10 min. wzrasta do 39-40⁰C( 5 min. kąpiel w tej temp.).

Unika się kąpieli całkowitej przez stosunkowo długi czas.

Później dołącza się:

• Kąpiele częściowe, potem

• Półkąpiele kwasowęglowe ( w tym również kąpiele solankowo-kwasowęglowe)

Najczęściej stosuje się półkąpiele : najpierw 6-8 min., potem 12-15 min. i 30 min. wypoczynek. Temp. kąpieli kwasowęglowej: najpierw 34-35⁰ C, potem 31-32⁰C. Na ogół kąpiele te stosuje się 4-6 m-cy po zawale. Wielu lekarzy zaleca rehab. z tymi kąpielami w uzdrowiskach po 6-9 m-cach .

Gimnastyka lecznicza: ćw. z oporem , ćw. rąk i nóg na siedząco i stojąco 2-3razy dziennie przez 5 min., ćw. oddechowe, spacery.

Rehabilitacja uzdrowiskowa po ½ roku.

Kąpiele w saunie - po 4-6 m-cy po zawale lekarz może rozważyć.

Pyt.10 Podaj wskazania do stosowania ciepła.

Wskazania do leczniczego stosowania ciepła uległy ostatnimi czasy znacznemu ograniczeniu. Mimo to stosuje się je nadal w wielu chorobach, przede wszystkim przewlekłych, w okresach wolnych od zaostrzeń, takich jak choroba zwyrodnieniowa stawów i ZYSK.

Stany po stłuczeniach i urazach tkanek miękkich mogą być leczone ciepłem dopiero po ustąpieniu odczynu zapalnego.

Ciepło stosuje się w różnych chorobach stawów, bliznach i zrostach pooperacyjnych, w przykurczach pourazowych i pooperacyjnych.

Ponadto w nerwobólach, bólach mięśniowych mięśniowych kostnych.

Pyt.11, 12, 13 Wymień przeciwwskazania do stosowania prądów elektrycznych małej, średniej i wielkiej częstotliwości.

Przeciwwskazania do stosowania prądów są zawsze te same niezależnie od rodzaju choroby.

• Ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich,

• Zmiany na skórze(wypryski, owrzodzenia),

• Stany gorączkowe,

• Porażenia spastyczne,

• Miejscowe zaburzenia czucia,

• Nowotwory łagodne i złośliwe,

• Skaza krwotoczna,

• Ostre procesy zapalne i infekcje ogólne,

• Osobnicza nietolerancja prądu,

• Wszczepiony rozrusznik serca,

• Zakrzepy,

• Zagrożenia zatorami,

• Zakrzepowe zapalenie żył,

• Metale w tkankach poddawanym zabiegom,

• Endoproteza,

• Miażdżyca zarostowa tętnic w okresie II- IV wg Fontaine'a,

• Ciąża,

• Miesiączka.

Pyt.14 Kiedy i jakie zabiegi fizykalne można wykonać za zgodą lekarza w niewydolności krążenia?

Leczenie fizykalne przeprowadza się jedynie za zgodą lekarza.

• Gimnastyka lecznicza

Ułożenie: górna część ciała wyżej niż nogi; oszczędne bierne i czynne ruchy kończyn, ćw. oddechowe, nauka właściwego oddychania.

W I okresie ruchy tylko bez większego wysiłku,

W II okresie przygotowanie do ruchów statycznych-wstawania z łóżka i dynamicznych-chodzenie ,chodzenie po schodach,

W III okresie dążenie do pełnej rehabilitacji-dochodzenie do zdolności do pracy.

• Rehabilitacja w specjalnych ośrodkach i szpitalach

• Masaż

Łagodne ruchy głaskające w kierunku do serca, ale dopiero gdy ustąpi niewydolność pod wpływem właściwego leczenia.

Suche szczotkowanie skóry, potem łagodne zabiegi wodolecznicze jak: kąpiel stóp początkowo wodzie o temp. 37⁰C przez 5 min, zmiennocieplne polewania kolan lub ramion.

Pyt.15 Jakie zabiegi fizykalne są wskazane w chorobie Raynauda?

• Elektroterapia

Galwanizacja-miejscowa, podłużna, katodowa,

• kąpiel dwukomorowa kkg (nat. 6-15 mA, czas 10-20min.)

• kąpiel czterokomorowa, wstępująca dla kkg, zstępująca dla kkd (nat.10-20mA, czas 10-20min.)

Jonoforeza

• magnezu: z 2% roztworu siarczanu magnezu spod anody

• jodu: z 1% roztworem jodku potasu spod katody

• wapnia: z 1% roztworu chlorku wapnia spod anody

Prądy diadynamiczne

Jedną elektrodę nakłada się na powierzchnie grzbietową ręki, drugą taką samą na stronę dłoniową, prąd CP lub LP, natężenie do wyraźnie odczuwanych wibracji, czas 3-4 min, zabieg co drugi dzień, seria- 6 zabiegów, po tygodniowej przerwie można zabiegi powtórzyć.

Prąd interferencyjny

Prąd ultrabodźcowy

Prądy wielkiej częstotliwości

Pulsujące pole magnetyczne małej częstotliwości

• Wodolecznictwo

• kąpiele w wodzie o temp. Stopniowo wzrastającej od 35-38(42)⁰C kończyny zdrowej lub słabiej dotkniętej procesem chorobowym,

• kąpiele kkg lub kkd o zmiennej temp. 38(40)⁰C przez 2-3min. i temp.18-20⁰C przez 10-20s, trzykrotna zmiana, zabieg kończy się zimną wodą,

• ciepłe kąpiele całkowite, w tym również aromatyczne,

• pływanie w ciepłej wodzie,

• ostrożny masaż podwodny,

• kąpiele kwasowęglowe.

• Leczenie uzdrowiskowe-balneoterapia

• kąpiele jodowe, kwasowęglowe, radonowe,

• częściowe kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe,

• częściowe kąpiele borowinowe,

• zwijania borowinowe kg lub miednicy,

• okłady borowinowe kończyn.

• Masaż leczniczy-klasyczny, segmentarny, podwodny, wirowy.

• Ruch

• trening interwałowy palców,

• terapia zajęciowa,

• gimnastyka ogólnorozwojowa,

• gry ruchowe.

Pyt.16 Stosowanie fizykalnego leczenia uzupełniającego w organicznych zaburzeniach krążenia obwodowego. W jakich okresach choroby przeciwwskazane jest stosowanie zabiegów fizykalnych?

Zabiegi fizykoterapeutyczne mogą być stosowane tylko za zgodą i pod kontrolą lekarza.

Zabiegi fizykalne stosujemy w I i II okresie choroby wg Fontaine'a.

W okresie III i IV leczenie należy do chirurga.

• Masaż

• Łagodny masaż klasyczny mm,

• Masaż okostnowy,

• Masaż tkanki łącznej.

• Elektroterapia

• Galwanizacja stabilna,

• Jonoforeza,

• Prądy impulsowe,

• Prądy diadynamiczne,

• Prądy interferencyjne,

• Pulsujące pole magnetyczne małej częstotliwości.

• Balneoterapia

• Kąpiele jodowe

• Kąpiele kwasowęglowe

• Kąpiele w gazowym CO₂,

• Kąpiele radonowe,

• Częściowe zabiegi z borowiny na kkd.

• Wodolecznictwo

W przypadku zmian chorobowych na obu kkd wykonać można:

• Kąpiel częściową kkg

• Zmiennocieplne kąpiele rąk i nóg (temp.38⁰C, czas 5min. i temp.20⁰, czas 30s, można powtórzyć 2-3 razy)

W przypadku umiejscowienia zmian miażdżycowych miażdżycowych w tętnicy udowej wskazane są również:

• Polewania zmiennocieplne kolan, ud,

• Polewania dolne,

• Polewania górne,

Pyt 17. 4 okresy choroby niedokrwiennej KKD naczyń obwodowych wg Fontaine-Ratschow:

I wolny od dolegliwości

IIa bóle obciążeniowe, chromanie przestankowe > 200 m.

IIb bóle obciążeniowe, chromanie przestankowe < 200 m.

III bóle spoczynkowe

IV martwica, gangrena

Pyt. 18 jakich zabiegów nie wolno wykonywać w okolicy żylaków?

Żylaki= żyły, których ściany są trwale, wężykowato rozszerzone. Występują głównie w kończynach dolnych.

Uważa się, że powstają na podłożu genetycznie niedoskonałej tkanki łącznej. Są one przede wszystkim spowodowane upośledzoną czynnością zastawek żylnych, których zadaniem jest zapobieganie cofaniu się krwi tym samym wspomaganie jej przepływu w kierunku serca. Jeśli zastawki żylne funkcjonują źle to cofająca się krew siłą ciężkości rozciąga ściany żył. Żylaki występujące pod skórą są doskonale widoczne. Jeśli jednak powstają w obrębie żył głębiej położonych, są niedostrzegalne.

Powstawaniu żylaków sprzyja nadwaga, ciąża, praca w pozycji stojącej lub siedzącej, mało ruchliwy tryb życia oraz spożywanie pokarmów z małą ilością włókien roślinnych.

Symptomatologia Zaleganie krwi w żyłach powoduje gromadzenie się płynu w tkankach, widoczne w postaci obrzęków. Niekiedy towarzyszą im bóle oraz pojawiające się po krótkim staniu obrzęki. Przy dłużej utrzymujących się żylakach, wskutek niedokrwienia, może pojawiać się brązowe zabarwienie skóry, zwłaszcza w okolicy kostek.

Powolny przepływ krwi w żylakach i zaleganie w nich krwi powodują skłonność do tworzenia się przyściennych zakrzepów krwi. Na ich tle dochodzić może również do miejscowych zapaleń żył. . Żylaki powodują również niedostateczne zaopatrzenie otaczających tkanek w tlen i substraty energetyczne, co po pewnym czasie może doprowadzić do powstania wyprysku, a nawet owrzodzeń podudzi.

W okolicy żylaków nie wolno wykonywać :

- ciepłych zabiegów na odcinek kończyny objętej żylakami (w przypadku wrażliwych żył ciepłe kąpiele a niekiedy też zmiennocieplne kąpiele stóp mogą powodować zatory płuc. Podobnie mogą działać kąpiele całkowite. Należy je zastąpić krótkim ciepłym natryskiem).

- podwodny natrysk biczowy kkd

- kąpiele wirowe kkd

- bicze kkd

- szczotkowanie

- półkąpiele borowinowe

- naświetlania promieniami IR

- masaż okolic z żylakami.

Pyt 19. Zabiegi wykonywane dla wzmocnienia napięcia ścian żył przy żylakach:

Masaż. Masaż klasyczny w zasadzie nie jest wskazany. Ewentualnie wskazany jest przed leczni­czym stosowaniem ruchu lub zastosowaniem kompresji lekki masaż głaskaniem wysoko uło­żonych kończyn dolnych od stopy do połowy uda.

Masaż tkanki łącznej.

Gimnastyka lecznicza

Hydro-termoterapia

- Zimne wilgotne zawijania ochładzające stóp, lędźwi działają przeciwzapalnie. Zawijania krótkie łydek powinny być nieco szersze niż zazwyczaj. Nie jest wskazane dłuższe utrzymywanie ich. Winny być parę razy zmieniane.

- Zimne okłady z gliny lub fango

- Zimne polewania nóg, kolan, ud, dolne dwa razy dziennie wodą o temperaturze 18-20⁰C.

- Brodzenie w zimnej wodzie. Napełnić wannę do wysokości kostki zimną wodą o temperaturze ok. 20⁰C . Wykonywać ruchy chodzenia w miejscu z wysokim unoszeniem nóg. Stosować 2-3 razy dziennie po 5-10 minut.

Elektroterapia

- Elektryczno-wodne kąpiele dwukomorowe: napełnić wodą o temperaturze 34⁰C do wysokości odpowiadającej 2/3 podudzia. Obie elektrody wbudowane w wanienki połączyć z katodą (-). Natomiast płaską dużą elektrodę nałożoną na okolicę krzyżową połączyć z anodą (+). Natężenie prądu progowo-czuciowe ( 5-25 mA). Czas trwania zabiegu 10-15 minut. Codziennie lub co drugi dzień. Seria 12 zabiegów.

- Jonoforeza: 5% roztwór Phenylbutazonu (działa p/zapalnie) lub 750 jednostek hyaluronidazy (zmniejsza obrzęk) nałożyć pod anodę (+). Elektrodę obojętną połączyć z katodą(-).

Natężenie prądu czuciowo progowe. Czas trwania zabiegu 20-30 minut. Codziennie. Seria 12 zabiegów.

- Prądy impulsowe małej częstotliwości

- Prądy diadynamiczne - rytmiczne skurcze mięśni podczas fazy 50Hz w prądzie CP i rozkurcz podczas fazy 100Hz oddziałują na żyły. Elektrody: duże płaskie elektrody. Jedną nałożoną na wewnętrznej powierzchni uda łączy się z katodą (-) drugą na stopie łączy się z anodą (+). Forma prądu: CP. Natężenie prądu: motorycznie progowe do ponad progowego. Czas trwania zabiegu: do 20 minut. Codziennie. Seria 12 zabiegów.

- Prąd ultrabodźcowy

Leczenie uzdrowiskowe

Wskazane jest również:

- Chodzenie boso po zimnych posadzkach (w łazience);

- Chodzenie po rosie;

Pyt 20. Jakie uzupełniające zabiegi fizykalne można wykonać pod kontrolą lekarza w powierzchownych zapaleniach żył?

W każdym przypadku zarówno zapalenia żył powierzchownych, jak i głębokich leczenie musi być prowadzone przez lekarza. Jakiekolwiek metody uzupełniającego leczenia fizykoterapeutycznego, w tym wodolecznicze, muszą być z nim uzgodnione.

W powierzchownych zapaleniach żył stosuje się:

• Zimne zmywania częściowe;

• Zimne zmywania całkowite;

• Zimne miejscowe okłady;

• Zawijania;

• Okłady z gliny;

• Zawijania z użyciem 10-krotnie rozcieńczonego naparu z rumianku lub arniki (zimne!);

• Okłady czy zawijania mokre z dodatkiem octu w okresie późniejszym, jeśli nie ma podrażnienia skóry.

Należy przy tym bacznie obserwować skórę, ponieważ niebezpieczny jest zarówno nadmierny odczyn skóry na te zabiegi, jak i jego brak.

Zaleca się także:

• Okłady miejscowe z twarogu (chłodzą one podobnie jak okłady z gliny znacznie lepiej niż wilgotne zawijania, które w dodatku powodują macerację skory- zwłaszcza u ludzi starych)

Pyt. 21 Jakie zabiegi fizykalne wykonuje się w guzkach krwawniczych

Są to poszerzone (żylakowate) żyły odbytu lub odbytnicy. Guzki krwawnicze mogą występować w początkowym odcinku kanału odbytu (żylaki wewnętrzne) lub w samym odbycie (żylaki zewnętrzne). Guzki krwawnicze pozostają często niezauważane przez wiele lat - aż do czasu wystąpienia krwawienia.

Powstanie guzków krwawniczych odbytu jest wynikiem podwyższonego ciśnienia w naczyniach żylnych odbytu lub odbytnicy.
Czynniki sprzyjające zachorowaniu

- Dieta z małą ilością błonnika

- Częste zaparcia

- Siedzący tryb pracy (choroba kierowców ciężarówek i pilotów), ale także długotrwała praca w pozycji stojącej

- Otyłość

- Ciąża

- Osłabienie napięcia mięśni w starszym wieku, po zabiegu operacyjnym okolicy odbytu lub po nacięciu krocza podczas porodu

- Choroby wątroby

- Nadciśnienie w układzie żyły wrotnej

Najczęstsze dolegliwości i objawy:

- Najczęstszym początkowym objawem jest krwawienie z odbytu. Żywoczerwona krew pojawia się w postaci smug na powierzchni stolca, na papierze toaletowym lub jako niewielka strużka wyciekająca z odbytu tuż po oddaniu stolca. Prawie zawsze powoduje czerwonawe zabarwienie wody w muszli klozetowej

- Ból lub swędzenie okolicy odbytu po oddaniu stolca, czasem także śluzowa wydzielina z odbytu

- Wyczuwalny guzek w okolicy odbytu

- Uczucie niepełnego wypróżnienia po oddaniu stolca (objaw stosunkowo rzadki, towarzyszy tylko dużym hemoroidom)

- Zapalenie i obrzęk okolicy odbytu

Uzupełniające leczenie fizykalne

Cele uzupełniającego leczenia fizykalnego

- Zmniejszyć zastój krwi

- Działanie p/zapalne

Stosuje się:

- Hydro-termoterapia

- Zimne zmywania wodą o temp. <20⁰C po każdym oddaniu stolca.

- Zimne półkąpiele temp. wody 15-18⁰C. czas trwania 10 sekund. potem wypoczynek w łóżku.

- Kąpiele nasiadowe temp. wody obojętna (ok.34-35⁹C). dodatek: odwar z kory dębu, napary z rumianku, skrzypu. Czas trwania: 15-20 minut

Pyt 22. Zabiegi stosowane w przeziębieniu:

- kąpiel stóp,

- lub półkąpiel o temperaturze stopniowo zwiększanej, lub

- kąpiel rąk o temperaturze stopniowo zwiększanej metodą Schwe­ningera-Hauffego, lub

- ciepła kąpiel ¾

Można dodać wyciągu z ziół, olejku eterycznego . Po zabiegu gorąca herbata lipowa, miętowa, z czarnego bzu, a następnie zawinąć ciało szczelnie kocem i pocić się.

Pyt 23. Zabiegi fizykalne uzupełniające leczenie farmakologiczne w zapaleniach oskrzeli. Ostre zap. i przewlekłe.

Przy ostrym zapaleniu oskrzeli stosuje się:

- zawijania lub okłady napotne,

- gorący worek z sianem na klatkę piersiową,

- gorące zawijanie klatki piersiowej.

Przy gorączce stosuje się:

- zimne zmywania całkowite,

- zimne zawijanie klatki piersiowej,

- zimne zawijanie łydek.

Przy przewlekłym zapaleniu oskrzeli stosuje się:

- zmywania,

- zawijania,

- kąpiele parowe,

- polewania : ciepłe, zmiennocieplne, zimne,

- kąpiele parowe głowy,

- sauna.

Pyt.24 Wspomagające leczenie fizykalne w zapaleniu krtani

Zapalenie krtani ostre (Laryngitis acuta)

Etiopatogeneza Najczęściej czynnikiem wywołującym są wirusy, rza­dziej bakterie. Przyczyna jest również nadmierny wy­siłek głosowy. Może również stanowić odczyn aler­giczny. Wystąpieniu zapalenia krtani sprzyja palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, zapylenie powietrza, głośne lub nadmiernie długie mówienie. Zapalenie krtani towarzyszy zapaleniom płuc i oskrzeli, grypie i niektórym chorobom zakaźnym.
Symptomatologia Typowe jest występowanie zmian głosu aż do chrypki włącznie. Jeśli zapalenie krtani rozwija się w prze-biegu zapalenia gardła to do bólu gardła dołącza się chrypka. Występuje też uczucie zalegania, łaskotania i wysychania. Może występować gorączka, złe samopoczucie, ból gardła. W każdym przypadku należy pod-dać się badaniu specjalistycznemu. Dopiero postawie­nie rozpoznania przez lekarza specjalistę w zakresie laryngologii umożliwia prowadzenie właściwego lecze­nia.

Diagnoza Rozpoznanie ustala laryngolog na podstawie wzierni-kowania krtani.

Leczenie podstawowe Zależnie od rozpoznania prowadzi lekarz specjalista.

Tryb życia Oszczędzanie głosu. Zaprzestanie palenia tytoniu i pi­cia alkoholu

Uzupełniające zabiegi fizjoterapeutyczne

Prowadzi się zależnie od ustalonego rozpoznania

Jeśli brak jest przeciwwskazań to można stosować na­stępujące zabiegi wodolecznicze:

- Wilgotne, ciepłe zawijania szyi, lub

- Półkąpiel o wzrastającej temperaturze po której wykonuje się napotne zawijanie, lub

- Kąpiel stóp o stopniowo wzrastającej temperatu­rze aż do wystąpienia lekkich potów

Uzupełniająco można stosować inhalacje z 2% roz­tworu soli kuchennej z dodatkiem wyciągu z ru­mianku.

Ziołolecznictwo - płukanie gardła naparem z szałwi

Przewlekłe zapalenie krtani (Laryngitis chronica)

Etiopatogeneza Dzieli się na nieżytowe, zanikowe i przerostowe. Sta­nowi nie tylko zejście ostrego zapalenia krtani. Może być spowodowane chorobami nosa, zatok przynoso­wych oraz gardła, jak i towarzyszyć chorobom ogól­nym, jak awitaminozy czy cukrzyca. Przed zastosowa­niem zabiegów fizjoterapeutycznych należy również wykluczyć tło nowotworowe lub stany przednowotwo­rowe.

Symptomatologia Zaburzenia głosu różnego stopnia, uczucie zalegania, wysy­chania.

Leczenie podstawowe Zależy od rozpoznania postawionego przez lekarza specjali­stę

Odżywianie Lekkostrawne pokarmy, bogatowitaminowe. Wyłączenie ostrych przypraw i napojów alkoholowych oraz palenia ty­toniu.

Uzupełniające leczenie fizjoterapeutyczne

Ma za zadanie:

- Zmniejszenie lub usunięcie dolegliwości

- Wzmocnienie odporności ogólnej,

- Przyspieszenie przywrócenia prawidłowej czynności na­rządu głosu

Zależnie od przyczyny stosuje się:

- Zabiegi ogólnie wzmacniające, jak naświetlanie promie­niami nadfioletowymi, kąpiel w saunie, kąpiele leczni­cze, ruch leczniczy.

- Elektroterapię, jak jonoforezę 1-2% jodku potasu, chlorku wapnia lub prokainy; prądy diadynamiczne, diatermię krótkofalową.

- Inhalacje środkami mukolitycznymi, wodami o działa­niu składników wykrztuśnym, przeciwalergicznym.

Pyt 25 Zabiegi fizykalne w rozedmie płuc

• Inhalacje

• Lecznicze stosowanie ruchu

• Gimnastyka lecznicza

• Gimnastyka oddechowa

• Masaż klasyczny

• Hydro-termoterapia

• Zawijania lub polewania wg Kneippa

• Gorący wałek wg Kneippa na napięte mięśnie

• Gorące okłady

• Hartowanie organizmu- Najlepiej prowadzone przez kąpiele powietrzne połączone z mało obciążających organizm ruchem

Pyt 26. Metody hartowania:

- Zabiegi Kneippowskie

- Zabiegi wodolecznicze:

- Zmywania

- Polewania: zimne i zmienno-cieplne

-Kąpiele częściowe: rąk, nóg,

- brodzenie

- Kąpiele powietrzne

- Kąpiele słoneczne

- Leczenie uzdrowiskowe (góry, morze) Przegląd właści­wych uzdrowisk. Talasoterapia

- Balneoterapia: kąpiele solankowe

Pyt. 27 Uzupełniające zabiegi fizykalne w astmie oskrzelowej

Uzupełniające leczenie fizykalne

Należy zwrócić uwagę na to, że w astmie oskrzelowej nie­zbędny jest stały nadzór lekarski, a zabiegi fizjoterapeu­tyczne mogą jedynie wspierać zasadnicze leczenie i to w okresie wolnym od napadów astmy oskrzelowej

- Inhalacje- w celu rozluźnienia wydzieliny śluzowej błon śluzowych

- Masaż, wskazane są: wstrząsanie i oklepywanie klatki piersiowej

- Hydrotermoterapia. Zaczyna się od małych, najpierw ciepłych, zabiegów wodo­leczniczych:

• Kąpiele częściowe wg Schweningera-Hauffego w po­staci kąpieli rąk lub stóp o stopniowo wzrastającej tem­peraturze wody, ewentualnie z dodatkami wyciągów z ziół, np. melisy, rumianku, igieł sosnowych, jeśli chory nie jest na nie uczulony. Kąpiele całkowite są przeciw­wskazane. Ewentualnie kąpiele nasiadowe lub półkąpiele z dodatkiem tymianku lub igliwia, o ile nie ma na nie uczulenia.

Potem wykonuje się:

• Zmiennocieplne kąpiele częściowe i

• Polewania

Później:

• Zimne polewanie kolan, ramion, piersi, ewentualnie ud

Zabiegi te wykonuje się w ramach planowego hartowania organizmu. Nie zaleca się zawijań piersi i innych dużych za­wijań ze względu na to, że mogą wzbudzać lęk. Obowiązuje ostrożne dawkowanie zabiegów ze względu na możliwość wywołania ciężkiego napadu duszności lub nawet stanu ast­matycznego. W czasie całej kuracji wodoleczniczej należy często konsultować się z lekarzem. Jeśli nie stwierdzi on przeciwwskazań, to można następnie po wyżej opisanych za­biegach wykonać duże ciepłe, lub zimne zabiegi wodolecznicze, jak:

• Polewanie ud lub

• Bicze całkowite lub

• Kąpiele w wodzie z dodatkiem wyciągu z siana ( jeśli pa­cjent nie jest na nie uczulony) połączone z masażem lub

• Kąpiele w saunie 1-2 razy w tygodniu

• Hartowanie, np. brodzenie w chłodnej wodzie, chodzenie boso

- Elektroterapia

• Diatermia krótkofalowa

Jak w ostrym nieżycie oskrzeli

• Diatermia decymetrowa

Jak w ostrym nieżycie oskrzeli

- Leczenie uzdrowiskowe-talasoterapia

W okresie międzynapadowym celowe jest leczenie uzdrowi­skowo-klimatyczne

Inne zabiegi fizjoterapeutyczne

• Naświetlanie promieniami podczerwonymi

• Naświetlanie promieniami ultrafioletowymi

• Ultradźwięki

• Leczenie uzdrowiskowe. Przeciwwskazanie do leczenia uzdrowiskowego: stan astmatyczny, niewydolność oddechowa, infekcje, przewlekły zespół płucno-sercowy w okresie niewydolności krążenia, ogniska zakażenia w obrębie jamy nosowo-gardłowej, swoiste choroby płuc.

• Klimatoterapia-talasoterapia

• sauna

Lecznicze stosowanie ruchu

Wskazany jest ruch na świeżym powietrzu ( niekiedy jednak zimne powietrze wywołuje napad astmy oskrzelowej!)-wędrówki, spacery, lekki sport, jak wiosłowanie, pływanie, narty, łyżwy, siatkówka, gimnastyka, gimnastyka odde­chowa, ćwiczenia rozluźniające, drenaż ułożeniowy oskrzeli dla ułatwienia odkrztuszania. Ogólna gimnastyka. Gimnastyka oddechowa

Pyt 28 Zabiegi fizykalne w zaparciu nawykowym

Etiopatogeneza. Przyczyny:

• Organiczne- zmiany anatomiczne w jelicie lub w narządach sąsiednich wywierających ucisk na jelito.

• Czynnościowe - leniwa czynność skurczowa jelit wskutek niedostatecznego wypełnienia. Systematyczne stosowanie środków wypróżniających. Palacze tytoniu. U osób bardzo nerwowych. Niedostatek ruchu, Otyłość.

Symptomatologia: Ostre(stan emocjonalny, podróż, działanie leku) lub przewlekłe( najczęściej czynnościowe wskutek niewłaściwego odżywiania się).

Diagnostyka: Jeśli utrzymuje się dłużej niż 3 dni to należy wykonać badania.

Leczenie podstawowe zależne od przyczyny

Cele uzupełniającego leczenia fizykalnego

Pobudzenie motoryki jelit

Leczenie ruchem

Elektroterapia

• Elektrogimnastyka mięśni brzucha prądami obrzmiewającymi

Elektrody: Duże płaskie elektrody ok. 200-300 cm² umieszcza się po obu stronach linii pośrodkowej ciała nad rzutem na przednią ścianę brzucha ramienia wstępującego i zstępującego okrężnicy. Czas trwania impulsu 150-200 ms, czas przerwy 1000-2000ms. Częstość obrzmiewania ok. 20-40 impulsów na minutę. Natężenie prądu zależnie od spastyczności 15-20-30 mA. Czas trwania zabiegu:30-45 minut, najpierw codziennie następnie co drugi, trzeci dzień.

• Elektrogimnastyka mięśni ściany jelit prądami eksponencjalnymi

Mięśnie gładkie jelit reagują skurczami na impulsy eksponencjalne podczas gdy nie reagują na nie poprzecznie prążkowane mięśnie ściany brzucha. Elektrody: stosuje się dwie duże płaskie elektrody o takiej samej powierzchni, która może wynosić ok. 200-300cm². Elektrodę umieszczoną nad ramieniem wstępującym okrężnicy łączy się z anodą (+), natomiast znajdującą się nad ramieniem zstępującym okrężnicy z katodą (-).Czas trwania impulsu 400-500ms.Czas trwania przerwy 1000-2000 ms. Oznacza to stosowanie impulsów o częstotliwości 24-40 na minutę. Natężenie prądu zależnie od wrażeń czuciowych (ok. 25 mA).Czas trwania zabiegu: 20-30 minut. Co drugi dzień. Seria 12 zabiegów.

• Elektrogimnastyka mięśni ściany jelit prądem interferencyjnym

Prądy interferencyjne o częstotliwości 0-100 Hz pobudzają do skurczu mięśnie gładkie jelit.

• Zabieg stabilnej interferencji

Elektrody: metalowe lub podciśnieniowe nakłada się krzyżowo

Impulsy rytmiczne przy postaci atonicznej do 10Hz,przy postaciach spastycznych 90-100Hz. Natężenie prądu czuciowo progowe, motorycznie nadprogowe. Czas trwania zabiegu 20-30 minut. Codziennie lub co drugi dzień. Seria 12 zabiegów.

• Zabieg kinetycznej interferencji

Dwie stabilne elektrody mocuje się po obu stronach ściany brzucha. Dwoma elektrodami rękawiczkowymi wykonuje się ruchy rytmiczne-go głaskania ściany brzucha wzdłuż przebiegu rzutu okrężnicy na przemian odrywając je od ściany brzucha i następnie znowu dotykając jej. Dawkowanie jak w stabilnym zabiegu.

Wodolecznictwo

Można stosować prawie wszystkie zabiegi kneippowskie-decyzja lekarza.

Krótkotrwałe zimne bodźce

• Polewania kolan

• Krótkotrwałe zimne kąpiele nasiadowe

• Zanurzeniowe zimne kąpiele

W czasie kąpieli energicznie nacierać rękami brzuch.

• Można też wykonać
  zawijania lędźwiowe z następującym po nich masażem brzucha i na koniec zimne zmywanie brzucha

Do wody można dodać odwaru z rumianku lub krwawnika.

- elektrostymulacja prądem impulsowym

- prądy interferencyjne

- masaż klasyczny mm brzucha, segmentarny

- kąpiele nasiadowe chłodne, temp. 20-27°C, czas 5-20 min

- kąpiele nasiadowe zimne,

- kąpiele nóg zimne, temp. 10-20°C, czas kilka sekund-3 min

- natrysk biczowy, deszczowy o temperaturze zimnej na brzuch

- kuracja pitna wodami alkaicznymi

- polewania kolan

- zawijania lędźwiowe, zmywania zimną wodą brzucha

Pyt. 29 Zabiegi fizykalne w kurczowym zaparciu nawykowym

Wskazane są ciepłe zabiegi, ponieważ rozluźniają mm.

Wykonuje się:

- gorące okłady na brzuch

- zawijanie brzucha

- woreczek z sianem na brzuch

- gorące lub o wzrastającej temp kąpiele nasiadowe i półkąpiele

Hohlfeld i Prolingheuer zalecają, zależnie od reaktywności organizmu i typu konstytucyjnego-rano jeszcze przed wstaniem z łóżka:

• Okład z woreczka z sianem na brzuch lub do wyboru

• Utrzymujące ciepło zawijania lędźwiowe

• Krótkie zawijania

• Zmywania brzucha (wieczorem)

Przy przewadze komponentu spastycznego

- naświetlania lampą Sollux jamy brzusznej w odległości 30-40 cm, czas 10-20-30 min, codziennie

- elektrostymulacja prądem impulsowym malej częstotliwości, elektrody na jelito grube wstępujące i jelito grube zstępujące

- prądy interferencyjne, dwie elektrody po stronie brzusznej i dwie po str. grzbietowej, czas 20-30 min

- diatermia krótkofalowa

- UD, można wykonywać w leżeniu na brzuchu i na plecach

- Kąpiel 4-komorowa galwaniczna

- Kąpiele lecznicze

- Kuracje pitne wodami alkaicznymi

- Natrysk deszczowy temp 34-46°C

- Nasiadówki temp34-46°C

- Masaż klasyczny mm brzucha, segmentarny

Lecznicze stosowanie ruchu

Konieczne jest uprawianie sportu przyjemnościowego, gimnastyki. Zaleca się spacery (co najmniej pół godziny dziennie), wędrówki. Wskazana jest specjalna gimnastyka brzucha.

Leczenie uzdrowiskowe

• Balneoterapia

• Kuracja pitna

Odżywianie

Pożywienie bogatoresztkowe. Rano na czczo szklanka zimnej, przegotowanej wody, lub suszone śliwki lub figa. Dużo płynów.

Tryb życia: Regularny uwzględniający stałą porę wypróżnienia. Aktywność ruchowa. Należna masa ciała.

Pyt. 30 Zabiegi mogące być wykonywane pod kontrolą lekarza w zapaleniu wątroby-ostrym i przewlekłym.

Etiopatogeneza: wirusy, bakterie, pasożyty, leki. Wirusowe zap. wątroby typu A=epidemiczne zapalenie wątroby. Droga pokarmowa- woda, napoje, pokarmy zanieczyszczone kałem lub moczem osoby zakażonej, muchy.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B, i nie - A, nie - B- droga pozajelitowa( zabieg chirurgiczny, stomatologiczny, stosunek, wstrzyknięcia, akupunktura, zabiegi kosmetyczne.

Ostre zapalenie wątroby B, nie-A, nie-B może przejść w stan przewlekły, kończący się marskością wątroby lub raka.

Symptomatologia: początkowo osłabienie, ból głowy, wymioty; nudności, wymioty, zaparcie, biegunki, wzdęcia, ból w prawym podżebrzu, powiększenie wątroby, gorączka; żółtaczka, ciemne zabarwienie moczu, odbarwienie kału.

Leczenie podstawowe:

Leżenie w łóżku do ustąpienia żółtaczki (5-6 tygodni), dieta. Postępowanie zapobiegające zakrzepom, zapaleniu płuc, odleżynom. Ćwiczenia izometryczne mięśni, gimnastyka)

Cele uzupełniającego leczenia fizykalnego

• Uśmierzenie dolegliwości brzusznych

• Ułatwienie funkcji wątroby

• zapobieganie zakrzepom, zapaleniu płuc, odleżynom

• w okresie zdrowienia odbudowa wydolności ogólnej

Hydro-termoterapia

Przede wszystkim w grę wchodzą zabiegi kneippowskie:

- Okład z gorącego worka z sianem

Ciepło zastosowane na nadbrzusze powoduje, pośrednio- odruchowo, zwiększenie ukrwienia wątroby i rozluźnienie błony mięśniowej dróg żółciowych. Zastosowane nośniki ciepła nie powinny wywierać ucisku. Wg Wiedemanna szczególnie odpowiednie są woreczki z sianem wg Kneippa stosowane parę razy dziennie po posiłkach.

- Gorące wilgotne okłady i zawijania

Zaleca się gorące-wilgotne okłady parę razy dziennie, po posiłkach, utrzymywane ok. 20 minut i 1-2 razy odnawiane ze względu na to, że gorący okład czy zawijanie utrzymuje swoją temperaturę ok. 20 minut lub zawijania brzucha (temperatura 40-45⁰C). Zawijania brzucha wykonuje się 3 razy dziennie po posiłkach.

- Kąpiele

Przy występującym świądzie skóry stosuje się kąpiele o temp. 37⁰C z dodatkiem kleiku lub wyciągu z rumianku. Czas trwania kąpieli 15-20 minut. Można stosować zamiast kleikowej kąpiel rumiankową o identycznych parametrach.

W ostrym zapaleniu wątroby można dopiero po normalizacji wskaźników enzymatycznych i daleko posuniętym zdrowieniu, stosować kąpiele częściowe i częściowe polewania, takie jak:

• Kąpiel stóp z dodatkiem wyciągu z siana, lub

• Kąpiel rąk z dodatkiem wyciągu z siana, lub

• Zmiennocieplne polewanie kolan albo ramion

W przewlekłym zapaleniu wątroby stosuje się identycznie jak w ostrym zapaleniu:

• Gorące wilgotne okłady lub

• Zawijania na okolicę wątroby, również w postaci woreczka z sianem

Ponadto wieczorem stosuje się

• Zmywanie brzucha w celu pobudzenia czynności jelit

W okresie wolnym od zaostrzeń wykonuje się:

• zmiennocieplne kąpiele częściowe

• Polewania dostosowane pod względem siły działania do aktualnego stanu reaktywności organizmu

Są to przykładowo:

• Kąpiele rąk z dodatkiem wyciągu z siana

• Kąpiele stóp z dodatkiem wyciągu z melisy

• Zmiennocieplne polewania ramion lub kolan

W okresie późniejszym stosuje się:

• Polewanie piersi, kolan, ud ,

• Polewanie górne, a poza tym

• Kąpiele całkowite z dodatkiem wyciągu z igliwia lub z siana

Elektroterapia

- Diatermia krótkofalowa

Wskazana w przewlekłym nieagresywnym zapaleniu wątroby ze względu na zwiększe­nie ukrwienia i wydzielania pod wpływem głębokiego przegrzania diatermią krótkofa­lową. Elektrody szklane o śr. 17 cm ustawia się 3-5 cm nad wątrobą. Dawka: dawka I do II

Czas trwania zabiegu: 5-10 minut. Zabiegi wykonuje się co drugi dzień. Seria 12 zabiegów.

Gimnastyka lecznicza

Uwaga!

Uzupełniające stosowanie jakichkolwiek zabiegów w zapaleniu wątroby jest możliwe jedynie na zlecenie i pod ścisłą kontrolą lekarza.

Pyt. 31 Zabiegi fizykalne stosowane w przewlekłym zapaleniu pęcherzyka żółciowego.

Cele uzupełniającego leczenia fizykalnego

- Uśmierzenie dolegliwości

- Ułatwienie odpływu żółci

- Usunięcie Skurczu mięśni gładkich.

Etiopatogeneza: Może być zejściem ostrego lub od razu wystąpić jako przewlekłe. Może ulegać okresowemu zaostrzeniu. Przyczyny jak w ostrym zapaleniu.

Symptomatologia. Często u kobiet. Niezbyt silne tępe bóle w prawym podżebrzu lub dołku sercowym, promieniujące do prawej łopatki. Odbijania, wzdęcia brzucha, nudności, niesmak w ustach, zaparcia. Czasem żółte zabarwienie białkówek. Najczęściej po błędach dietetycznych, po alkoholu, dużych wysiłkach fizycznych, w chorobach gorączkowych innych narządów, w stresie, napięciu nerwowym. Usposabia palenie tytoniu.

Stanowi potencjalne źródło zakażenia bakteriami innych narządów. Może pod wpływem leczenia bodźcowego stać się źródłem ostrych zapaleń.

Powikłaniem może być wodniak lub ropniak pęcherzyka żółciowego.

Diagnostyka Rozpoznanie ustala lekarz. Decyduje o sposobie leczenia.

Uzupełniające leczenie fizykalnego

Wodolecznictwo

Leczenie metodą Kneippa ma charakter pomocniczy. Nie stosuje się przy objawach zapalenia. Stosuje się zabiegi ciepłe wilgotne, jak:

- Zawijania lędźwiowe z dodatkiem wyciągu z siana, lub

- co drugi dzień okład z woreczka z sianem

Pyt.32 Zabiegi fizykalne w chorobie Bechterewa.

1.Okres dużego zaostrzenia ZZSK

Leczenie czynnikami fizycznymi jest ograniczone w wyniku dużego procesu zapalnego.

Wskazany jest delikatny masaż nadmiernie napiętych mięśni, zwłaszcza przykręgosłupowych oraz zimne okłady na stawy kończyn, w których nastąpiły objawy ostrego zapalenia.

2. Okres podostry ZZSK

- Najczęściej zaleca się ultradźwięki pod wpływem, których bóle kręgosłupa znacznie się zmniejszają.

- Działanie przeciwbólowe wywierają prądy DD i diatermia krótkofalowa.

- Korzystne działają zabiegi wodolecznicze powodujące przegrzanie ustroju (łaźnia parowa, gorące kąpiele), okłady parafinowe na kręgosłup, masaż ręczny i podwodny.

- Kąpiele siarczkowo-radonowe, solankowe, radonowe.

- Ciepło

W ostrych rzutach nie jest wskazane, ewentualnie tylko łagodne ciepłota bolesne miejsca. Można stosować je w każdej postaci w okresach wolnych od zaostrzeń., bowiem rozluźnia napięte mięśnie zwiększa ich ukrwienie

-kąpiele przegrzewające, mineralne, sauna , zabiegi parafinowe, okłady borowinowe, mułowe, fango na cały kręgosłup,

-masaż: klasyczny, podwodny, hydrogimnastyka,

- Elektroterapia

- Prądy małej częstotliwości-mają działanie „masujące”. Nat. 8-12mA, czas 15min.Elektrody na bolące miejsce połączone z katodą.

- DD- elektrody ułożone przykręgosłupowo, przepływ poprzeczny, prąd DF, CP, LP, natężenie ma wywołać wibrację, czas zabiegu na każdym polu:DF-2 min, CP lub LP do 5 min.

- Prąd interferencyjny-duże elektrody ułożone przykręgosłupowo, częst..50-100 HZ, natężenie czuciowo podprogowe, każdy odc. kręgosłupa przez 5 min.

- Prąd wielkiej częstotliwości,

- Diatermia krótkofalowa- p/w stanach ostrych, 1elektroda nad I kręgiem piersiowym, druga nad częścią lędźwiową ,natężenie: dawka I lub II, czas 10-20min.

- Ultradźwięki -nadźwiękawianie małych stawów działa p/bólowo, śr.sprzęgający: olej parafinowy, nat.1-2 W/cm², czas 5 min., stopniowo do 15min.lub schemat podogonowy i dogłowowy 0,2W/cm².

- Laser

- Jonoforeza-lidokainowa, anoda p/bólowo, katoda stymulująco,

- Krioterapia- oziębianie tkanek wywołuje ich przekrwienie, co w efekcie zmniejsza ból, rozluźnia mięśnie, likwiduje sztywność stawów, wyzwala efekt p/zapalny.

- Wodolecznictwo wg Kneippa

W ostrych rzutach choroby:

-zawijania zimne

-okłady

-polewania

W okresach remisji choroby:

-zimne zawijania

-kąpiele ziołowe (37-38⁰C, 10-15 min)

-okłady z woreczka z sianem

Pyt. 33 Jaki cel winny spełnić ćwiczenia ruchowe w chorobie Bechterewa

Leczenie jest czynnikiem profilaktycznym i ściśle leczniczym, ponieważ procesy kościotwórcze rozwijają się u tych pacjentów szybciej. Dlatego systematyczne ćwiczenia fizyczne mogą w dużej mierze zapobiec zesztywnieniu kręgosłupa lub stawów kończyn.

Ćwiczenia ruchowe w chorobie Bechterewa powinny zapobiegać zesztywnieniu kręgosłupa i w tym celu stosuje się ułożenia płasko na wznak na twardym materacu. Poza tym celem ćwiczeń ruchowych jest poprawienie postawy ciała i ru­chomości kręgosłupa oraz utrzymanie ruchów oddechowych klatki piersiowej. Czynne ruchy kompleksowe mające na celu rozciągnięcie mięśni mają­cych tendencję do skracania się. Jednak ruchy te muszą być łagodne by nie wywołać odruchów z rozciągania, które zwiększają napięcie mięśni. Ćwiczenia nie Chory musi wykonywać poza ćw. Oddechowymi, ćw. izometryczne mm i proste ćw. czynne wolne należy zaczynać we wczesnych godzinach porannych za względu na „sztywność stawów” w tej porze dnia.

Pyt. 35 Jakie zadanie mają do spełnienia zabiegi fizykoterapeutyczne w chorobach reumatycznych

1. Wzmocnienie mm w stopniu wystarczającym do wykonywania czynności codziennych

2. Zabiegi fizykalne stosowane ostrożnie i indywidualnie mają mieć działanie p/bólowe, p/zapalne, zmniejszają napięcie mm i ułatwiają wykonywanie ćwiczeń

1. w okresie ostrym główne zadanie zabiegów to:

• uśmierzanie bólu

• zapobieganie przykurczom

• zapobieganie wadliwemu ułożeniu kończyn

• likwidacja rozpoczynających się deformacji

• zapobieganie pogorszeniu już istniejących

• zapobieganie bezruchowi dłuższemu niż to konieczne

1. w okresie remisji i podostrym

• zwalczanie przykurczy

• zwiększenie przyrostu siły mm poprzez ćw. czynne wolne i czynne z oporem

• usuwanie przykurczów przez ćw. samowspomagane, wzmacniając gr. mm działających antagonistycznie do mm przykurczonych

• stosowanie łagodnego ciepła (Sollux, parafina), powoduje rozluźnienie napiętych mm co ułatwia ćw. fiz.

Pyt. 34 Zabiegi, które można wykonywać w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Ułożenie Dyskopatie w części lędźwiowej wymagają wyrównania lordozy dla rozszerzenia przestrzeni międzykręgowej i foramina intervertebrata, co powoduje odciążenie kompresji, zmniejszenie obrzęku tkanek i rozluźnienie mięśni przykręgosłupowe.

Ekstenzje: Dyskopatia wymagają zabiegów ekstenzyjnych. Wykonuje się zabiegi ekstenzyjne części szyjnej i lędźwiowej kręgosłupa.

Masaż: Klasyczny, Podwodny strumieniem wody

Ruchami okrężnymi i głaskającymi strumienia wody obejmuje się duże po­wierzchnie mięśni długich grzbietu i duże mięśnie np. pośladkowe, czy uda. Dawka zależy od ciśnienia wody (początkowe ok. 100 kpa, tj. 1 atü, następnie podwaja się), średnicy dyszy, kąta padania strumienia wody na powierzchnię (90⁰ lub skośnie do 30⁰), odległości dyszy od ciała ( miedzy 5 i 15 cm). Zabieg trwa 10-15 minut. Po nim wypoczynek 30-60 minut. Za­biegi wykonuje się codziennie. Zależnie od wyników seria obejmuje 6 do 12 zabiegów.

• Masaż tkanki łącznej

Tkanki powierzchowne masuje się techniką skórną, a głębiej położone tkanki (mięśnie, ścięgna) techniką pod-skórną tj. powięziową. Czas trwania zabiegu 10-20 minut. Zabiegi wy­konuje się najpierw codziennie, następnie co drugi dzień. Seria 6-12 zabiegów.

Gimnastyka lecznicza: Skurcze izometryczne, Skurcze izotoniczne, Fleksji bocznej części lędźwiowej kręgosłupa

Hydrogimnastyka , Terapia manualna kręgosłupa

Hydro-termoterapia

W ostrych postaciach z dolegliwościami neurologicznymi w części szyjnej kręgosłupa (zespól ramienno-szyjny) lub w części lędźwiowej kręgosłupa (lumbalgia, ischialgia) endo­genne ciepło o charakterze miejscowego zastoju ciepła jest bardziej wskazane aniżeli ciepło egzogenne. Natomiast w przewlekłych dolegliwościach bólowych osteochondrytyczno-kręgo­słupowych lepsze wyniki uzyskuje się stosowaniem wilgotnego ciepła.

Zawijania Stosuje się powodujące miejscowy zastój ciepła zawijania wilgotno-zimne, np. za­wijania szyjno-ramienne.

Okłady na duże powierzchnie. borowi­nowe, z fango, parafiny

- Natrysk parowy

- Gorący wałek według Kneippa

- Kąpiele: Całkowite ciepłe (38⁰C) trwające ok. 30 minut. Przed końcem kąpieli obniża się tem­peraturę do 34-36⁰C.

O temperaturze stopniowo podwyższanej od 37⁰C powoli w ciągu 15 minut do 39-40⁰C, Kąpiele przegrzewające

Elektroterapia Celem jest obniżenie pobudliwości nerwów czuciowych i ruchowych prądem małej częstotliwości.

- Galwanizacja

- Kąpiele elektryczno-wodne całkowite (Stangera)

Przepływ prądu podłużny zstępujący: anoda (+) w części głowowej, katoda (-) w czę­ści przy stopach, działając obniżająco na pobudliwość nerwów powoduje uśmierzenie bólów i rozluźnienie mięśni grzbietu.

Przepływ prądu poprzeczny wywiera również działanie przeciwbólowe w obrębie kończyn.

Stosuje się natężenie prądu czuciowo progowe (przyjemne mrowienie). Z uwagi na to, że 2/3 prądu prze-pływa obok ciała (opór ciała dla prądu jest dużo większy niż wody!) dobrze są tolerowane nawet natężenia 200-300 mA. Czas trwania kąpieli elektryczno-wodnej 10-20 minut. Zabiegi wykonuje się co drugi dzień. Seria obejmuje 6 do 12 za­biegów.

Prądy diadynamiczne Działają silniej przeciwbólowo aniżeli galwanizacje. Wywierają przy tym działanie motoryczne powodując skurcze włókien mięśniowych.

Stosuje się dwie równej wielkości elektrody metalowe (jak do galwanizacji) lub elek­trody cyrklowe. Nakłada się je poprzecznie lub podłużnie w stosunku do kręgosłupa. Dystalną elektrodę łączy się z katodą (-) lub przy przepływie poprzecznym z elektrodą nałożoną na miejsce najbardziej bolące. Stosuje się prąd CP lub LP przez 3 do 10 minut. Jeśli zabieg wykonuje się w 4 kolejnych miejscach to wg Wiedemanna na 1 miejsce stosuje się zabieg przez 4 minuty i następnie skraca się przy każdym następnym o 1 mi­nutę. Zabiegi wykonuje się codziennie. Seria obejmuje na ogół 6 zabiegów. Stosowane jest natężenie prądu czuciowo progowe, progowo motorycznie (jednak bez skurczów mięśniowych).

Prąd ultrabodźcowy Stosuje się dwie elektrody równej wielkości tak jak do galwanizacji, przy czym katodę (-) nakłada się na miejsce bolące, a anodę(+) ok. 3 cm od niej. By objąć zabiegiem cały kręgosłup należy 3-4 razy zmieniać ich położenie od góry do dołu. Stosuje się natężenie prądu czuciowo progowe zwiększane stopniowo do granicy tolerancji. Czas trwania za­biegu wynosi od 10 minut do 20 minut. Zabiegi wykonuje się codziennie w serii 6 zabie­gów.

Prądy wielkiej częstotliwości Stosuje się wszystkie 3 zakresy. Dla głębiej leżących mięśni najbardziej odpowiednia jest metoda cewkowa diatermii krótkofalowej, diatermia decymetrowa i mikrofale.

Pyt. 36 W jakiej fazie RZS należy stosować zimno

Zimne zabiegi stosuje się w fazie ostrej RZS, ze względu na postępujące stany zapalne w stawach. Zimne zabiegi zmniejszają stan zapalny i przywracają równowagę ukł. Autonomicznego, odprężają. Zimno obniża obwodową pobudliwość i szybkość przewodnictwa nerwowego, podwyższa próg bólowy. Takie działanie jest, gdy stosowane zimno nie przekroczy granicy jego tolerancji przez tkanki.

Pyt.37 Wskazania do krioterapii ogólnoustrojowej.

• Przewlekłe choroby stawów,

• RZS,

• Choroba Bechterewa,

• Gościec łuszczycowy,

• Liszaj rumieniowaty,

• Reumatyzm tkanej miękkich (zapalenie ścięgien),

• Kolagenozy,

• Ostre i przewlekłe choroby stawów i chrząstek stawowych,

• Zespół Reitera,

• Dna moczanowa,

• Infekcyjne zapalenie stawów,

• Choroba zwyrodnieniowa stawów,

• Zapalenia okołostawowe,

• Choroba Sudecka,

• Choroba Parkinsona,

• Bóle z różnych powodów,

• Profilaktyka sportowa,

• Stresy, bóle migrenowe, nerwice,

Pyt.38 Przeciwwskazania do krioterapii ogólnoustrojowej.

• Ciężkie choroby serca,

• Ciężkie choroby układu krążenia,

• Niewydolność krążenia,

• Zaburzenia rytmu serca,

• Stan po zawale mięśnia sercowego,

• Nadciśnienie tętnicze,

• Choroby płuc,

• Krioglobulinemia,

• Pokrzywka (uczulenie na zimno),

• Choroba wieńcowa serca,

• Choroby pęcherza moczowego i nerek,

• Choroby psychiczne,

• Miażdżyca zarostowa tętnic,

• Odmrożenia,

• Hemoliza,

• Otwarte rany ciała,

• Choroba Raynauda,

• Nadwrażliwość na zimno,

Pyt.39 Wskazania do krioterapii miejscowej.

• Zapalenia ostre i przewlekłe,

• Obrzęki po urazach (w sporcie),

• Stany pooperacyjne urazów,

• Choroby zwyrodnieniowe stawów,

• Stany po wypadnięciu jądra miażdżystego,

• Choroba Bechterewa,

• Zespół Reitera,

• Liszaj rumieniowaty,

• Zapalenie okołostawowe barku,

• Rwa kulszowa,

• Reumatyzm tkanek miękkich,

• Zapalenie ścięgien,

• Stłuczenia, oparzenia, obrzęki, zwichnięcia, skręcenia,

• Żylaki odbytu, świąt odbytu,

• Bóle blizn,

• Ropnie kości,

• Krwawienia z nosa,

• Spastyczne niedowłady połowicze,

• Choroba Parkinsona,

• Miastenia,

• Przykurcze w stawach,

• RZS, ZZSK

Pyt.40 Przeciwwskazania do krioterapii miejscowej.

• Porażenia nerwów obwodowych,

• Choroby neurologiczne,

• Polineuropatie,

• Choroby nerek i pęcherza moczowego,

• Pokrzywka,

• Cukrzyca,

• Zaburzenia mikrokrążenia tkanek,

• Przewlekła niewydolność żylna,

• Ciężkie choroby serca,

• Choroba nadciśnieniowa,

• Choroba wieńcowa serca,

• Krioglobulinemia,

• Hemoliza,

• Nadwrażliwość na zimno,

• Odmrożenia,

• Otwarte rany,

• Nowotwory,

• Znaczna anemia,

• Zaburzenia troficzne,

• Parestezje,

• Padaczka,

• Popromienne zmiany skórne.

Pyt. 41 Okres RZS, w którym można kierować chorego na leczenie uzdrowiskowej

Powinno być prowadzone w szpitalach uzdrowiskowych. Leczenie uzdrowiskowe osób chorych na RZS jest leczeniem kompleksowym, zawiera wszystkie elementy fizjoterapii.

P/wskazania do leczenia uzdrowiskowego jest duża aktywność procesu chorobowego połączona ze stanami gorączkowymi i nasilonymi zmianami w obrębie narządów wew. Leczenie w uzdrowisku stosuje się co kilka lat, nie częściej niż raz w roku, w zależności od stanu chorego. W czasie jednej kuracji stosuje się jeden rodzaj kąpiel leczniczych, których można łączyć z peloidoterapią. Obecnie dużą rolę w leczeniu RZS przypisuje się ćwiczeniom w basenie solankowym.

Pytanie 42 Jakie zabiegi fizykalne można stosować w okresie remisji w przebiegu RZS

Z chwilą ustąpienia objawów ostrych w grę wchodzą cieple zabiegi wodolecznicze:

- częściowe zawijania z dodatkiem z siana, codziennie

- okłady z woreczka z sianem, 2-3 x w tygodniu

- gorące okłady z gliny

- ciepłe kąpiele częściowe z dodatkiem ziołowym np. z wyciągu z siana, ze słomy owsianej lub z olejkiem jałowcowym o temp 37-38°C, czas 8-12 min (bez zimnego zabiegu po ich zakończeniu)

- kąpiel stóp, rąk 2-3 x w tygodniu, - półkąpiel, a później , - kąpiel ¾ ,- kąpiel całkowita

Podczas kąpieli wskazane jest wykonywanie czynnych ruchów kończynami. Po ustąpieniu wszystkich zapalnych objawów przystępuje się do silnie działających zabiegów:

- bicze wodne pleców-gorące, - kąpiele ruchowe, - masaż podwodny, - zmywania z dodatkiem octu winnego, - zmiennocieplne, a później rożne polewania częściowe np. ramion, kolan, - sauna, - kąpiele z dodatkiem wyciągu z borowiny, - sztuczne kąpiele siarkowe lub ,- zabiegi z użyciem pasty borowinowej

Uzupełniającymi zabiegami będą:

- galwanizacja stabilna

- kąpiele elektyczno-wodne częściowe lub całkowite

- prądy impulsowe

- DD

- Prądy interferencyjne

- Jonoforeza

- Prądy wielkiej częstotliwości

- Pulsujące pole magnetyczne małej częstotliwości

Pyt. 43 Zabiegi, które są p/wskazane w napadzie dny. (Arthritis urica)

Etiopatogeneza

Stanowi wyraz zaburzenia metabolizmu nukleotydów. Zaburzenia katabolizmu nukleotydów purynowych, którego końcowym produktem jest kwas moczowy, który we krwi występuje głównie w postaci moczanu sodowego, powodują powstanie skazy moczanowej (diathesis urica). Sprzyja jej pożywienie obfitujące w puryny (mięso, wątroba, alkohol, otyłość, nadciśnienie).

Symptomatologia

Po przekroczeniu określonego poziomu zawartości moczanu sodowego we krwi dochodzi do wytrącania jego kryształów w tkankach miękkich, na ogół w sąsiedztwie chrząstek i stawów( stawy palucha-podagra, kolanowym gonagra, kciuka omagra), w postaci guzków dnawych. Powodowany przez nie stan zapalny wywołuje napad ostrego bólu będącego objawem dny.

P/wskazanie w napadzie dny stanowią zabiegi cieplne, gdyż zaostrzają one proces chorobowy.

W napadzie dny stosuje się tylko zimne zabiegi tj. - Okłady lub kompresy lodem w ostrym stanie

- Zimne zawijania (10-15⁰C)

- Zimne okłady peloidowe (borowinowe) na stawy

Pyt 44. Zabiegi stosowane w leczeniu przykurczów:

Cele leczenia fizykalnego:

- zapobieganie powstania

- zabiegi ortopedyczne

- rozciąganie przykurczonych

-Rozciąganie przykurczonych tkanek

-Wzmocnienie osłabionych mięśni

Gimnastyka lecznicza ; Ułożenia ; Masaże ;

Hydro-termoterapia

- Zimno: kompresy zimne, częściowe kąpiele z lodem

- Ciepło: zawijania wilgotne gorące (40^oC), kąpiele częściowe (40⁰C), kąpiele całkowite (37⁰), kąpiele ruchowe(hydrogimnastyka)

Balneoterapia: okłady borowinowe, okłady z fango, okłady parafinowe

Zabiegi parafinowe

Elektroterapia

- Galwanizacja: Technika. Elektrody płaskie. Połączenia z biegunami zależne od celu. Natężenie

prądu czuciowo progowe do podprogowego (poniżej 0,2 ma/cm².

- Jonoforeza: Detonizująco działają:1-2 % roztwór Magnesium sulphuricum (+)

Rozszerzająco na naczynia:0,1 promile histaminy (+), Acetylocholina roztwór

0,01 % (+).

Zmiękczają tkanki:2% Kalium jodatum, 750 IE Hyaluronidaza

- Prądy wielkiej częstotliwości

Pyt. 45 Cele stosowania zabiegów fizykalnych w artrozach.

1. W okresie wczesnym:

- zmniejszenie bólu

- utrzymanie prawidłowego zakresu ruchu w stawach i prawidłowej postawy

- usprawnienie mięśni

- utrzymanie prawidłowej masy ciała

2. W okresie późnym:

- poprawa ruchomości stawów

- zmniejszenie bólu

- poprawa postawy

- zwiększenie ogólnej siły mięśniowej i siły wybranych grup mięśniowych

- odciążenie zajętych stawów.

Pyt. 46 Jakie zabiegi fizykalne można stosować w artrozach.

Stosujemy:

- ciepłolecznictwo

- światłolecznictwo

- elektrolecznictwo

- UD

- Masaż

Można tutaj wyróżnić:

- łaźnie suchą rzymską, sauna temp 45-60°C 10-30 min 1x w tygodniu

- kąpiele lub okłady parafinowe

- naświetlanie lampą Sollux na okolicę stawów dużych- tubus duży, odległość 30-40 cm, czas 10-20 min; na stawy małe - tubus mały, odległość 10-20 cm, czas 10-20 minut

- jonoforeza na stawy kkg i kkd, natężenie 0,01-0,1 mA/cm² , czas 15-20 minut, ogółem 10-20 zabiegów codziennie lub co drugi dzień. Leki: chlorowodorek lignokainy roztwór 1-2% spod + w stanach ostrych gdy dominuje ból; chlorowodorek histaminy 0,1% spod + w przypadkach przewlekłych

- DD, natężenie 2-6 mA , czas 2-6 min

- Diatermia krótkofalowa stosuje się na objęty staw chorobą, czas 10-20 min

- UD dawka 0,5-1,5 W/cm² , czas 5-10 min

Stosujemy leczenie uzdrowiskowe, rodzaje prowadzonych zabiegów:

- ćw. w basenie solankowym

- kąpiele solankowe

- k. Siarczkowe

- k. Radoczynne

- okłady borowinowe

- okłady borowinowe

Wykonywana jest także kinezyterapia

Pyt. 47 Cele uzupełniającego leczenia fizykalnego w zwyrodnieniu stawów

- Odciążenie stawów 

- Uśmierzenie bólów

- Utrzymanie ruchomości stawów

Pyt. 48 Podaj przykładowe zabiegi fizykalne w poliartrozie palców rąk

Choroba zwyrodnieniowa kkg. Najczęstsza lokalizacja- guzki Heberdena, guzki Boucharda i zmiany zwyrodnieniowe stawów kciuka. Stosujemy:

- naświetlanie lampą Sollux, tubus mały w odległości 10-20 cm, czas 10-20 min

- DD: Elektrody wilgotne, owinięte grubym podkładem ręce między nimi prąd CP, dawka do granicy bólu 2-3 min

- UD, dawka 0,5-0,8 W/cm², czas 6-8 minut. Liczba zabiegów w serii 15

- Kąpiele i okłady parafinowe, po nałożeniu okładu parafinowego należy przykryć ceratą i flanelą.

Kąpiele parafinowe o temp. 40-50°C, czas 30 min codziennie lub co drugi dzień, ogółem 20-30 zbiegów. Okłady parafinowe w postaci rękawiczek osiąganych poprzez kilkakrotnie zamaczanie rąk w płynnej parafinie, temp. Parafiny 50°C, czas 30-60 min codziennie lub co drugi dzień, ogółem 20-30 zabiegów.

1

1

---